|
2000
|
|
|
Hala ere, euskararen proportzioa txikiegia iruditzen zaie euskaldunei, aspalditikeuskararen zabaltze handiagoa
|
eskatzen
baitiote France 3ri28 SIVUk (SyndicatIntercommunal a Vocation Unique, hots, Bokazio Bakarreko Herriarteko Sindikatua), euskal kulturaren defentsariak, sentimendu bera du. Lehen urtean, 100.000 libera emanzizkion France 3 Euskal Herriri (France 3rekin hitzartutako aurrekontuaz gain, etaBiarritz Angelu Baiona barrutiaren 600.000 liberez gain), egunero minutu eta erdizeuskaraz mintzatzeko baldintzapean.
|
|
|
Irrati hauen ehunekoak askoz ere hobeak izangolirakete galdeketa honen emaitzak, herrialdeka egingo balira. Hiru euskal irratiek SIADECOri
|
eskaturiko
inkesta baten arabera, Irulegiko Irratiak bereganatze tasa handiadu Ipar Euskal Herrian (21.000 entzule) eta batez ere Behe Nafarroan, bere entzuleria eremurik handiena duena, %92ko euskaldunekin; hau da, 17.500 pertsonak,, ezagutzen dutela irrati hau, eta entzuleriaren %71 leiala da. Gure Irratiak, entzute eremu nagusia Lapurdin du (48.000 euskal hiztun baino gehiagorekin), eta24.000 entzule ditu Ipar Euskal Herrian, hauetarik 22.000 Lapurdin; hau %44, 4 da.Xiberoko Botzak, aldiz, 9.000 entzule ditu bakarrik; hau da, euskal hiztunen %1240 41.Azken inkesta honen arazoa da, euskal entzuleak bakarrik hartzen dituela kontuan; baina jada zehaztu dugun bezala, Irulegiko Irratiak eta Xiberoko Botzak badituztezenbait emankizun, inkesta, elkarrizketa... frantsesez.
|
|
|
Hain zuzen ere, prentsan bezala, euskararen inguruan telebista ekimen interesgarribatzuk bideratu dira, Berako Ttipi Ttapa telebistarena edo Deba ibarraren goialdekoGoiena TB bezalakoak. Euskararen eta komunikabide lokalen arlo honetanMultimediaren eredua ari da hedatzen, etorkizuna berma dezakeen egitura modura, nahiz eta horrek, nola ez, babes instituzional indartsua
|
eskatzen
duen.
|
|
|
Araupetzeko eskuduntzen gaineko mugak diskutitu zituen CSAk lege berrirako proposameari eginiko iruzkinean. Eskuduntza gehiago
|
eskatzen
zituen bertan, adibidez, zerbitzuen editoreei programazioaren gainean legez ezarri zaizkien zenbait muga CSAk berak finkatzeko. Modu horretan neurriaksektorearen bilakerara egokitzeko malgutasuna handiagoa izango litzatekeela argudiatzen zuen.
|
|
|
Zerbitzu publikoko betekizun orokor hauen menpe, telebista kate bakoitzari betebehar berezituakzehazten zaizkio. Horrela, France 2 ri lurralde osorako programazio orotarikoa eta anitza eskaintzea
|
eskatzen
zaio, erreferentziazkoa izan eta ahalik eta entzuleria zabalenera heldu litzatekeena; horrekinbatera, kreazio originala sustatzea eta informazio nazionala eta nazioartekoa ziurtatzea ere eskatzen zaio.France 3 ri, berriz, izaera nazional, erregional eta lokala izango duten programekin osatutako programazioa eskaintzea agintzen zaio, hau ere orotarikoa eta anitza; zehazki, ordea, hurbileko informa... La Cinquiemeri, hezkuntza izaerako programazioa osatzea agintzen zaio, ezagutza eta enplegua sustatzeko asmoarekin.
|
|
|
Zerbitzu publikoko betekizun orokor hauen menpe, telebista kate bakoitzari betebehar berezituakzehazten zaizkio. Horrela, France 2 ri lurralde osorako programazio orotarikoa eta anitza eskaintzea eskatzen zaio, erreferentziazkoa izan eta ahalik eta entzuleria zabalenera heldu litzatekeena; horrekinbatera, kreazio originala sustatzea eta informazio nazionala eta nazioartekoa ziurtatzea ere
|
eskatzen
zaio.France 3 ri, berriz, izaera nazional, erregional eta lokala izango duten programekin osatutako programazioa eskaintzea agintzen zaio, hau ere orotarikoa eta anitza; zehazki, ordea, hurbileko informazioa lantzeaeskatzen zaio, gertaera erregional eta lokalen gainekoa. La Cinquiemeri, hezkuntza izaerako programazioa osatzea agintzen zaio, ezagutza eta enplegua sustatzeko asmoarekin.
|
|
|
Gestio modu zeharkakoaren kontzesioak egiteko, berriz, lehiaketapublikoak deitu beharra finkatu da. Alabaina, hiru programazioren erreserba egin daTelebista Pribatuaren Legearen arabera lurrazaleko telebista analogikoak kudeatzekoemakida duten enpresek, hala
|
eskatuz gero
edo beren lizentzia berrituz gero, azkenean gertatu den bezala, 2000ko martxoaren 10eko erabakiaren bidez?, beren programazioa aldiberean modu digitalean ere emititzeko47 Gainera, berriztapena lortu eta biurtetara hasi behar dira, beranduenez jota ere, modu digitalean emititzen. Gaikuntzentitularitateak 10 urtetarako finkatu dira, aurrerantzean epe bereko tartetarako ere luzadaitezkeenak.
|
|
|
Egia esateko, simulcrypt delako sistema erabiltzea ere onartzen zuen aipaturiko lege horrek, hainzuzen ere CSDek erabiltzen zuena; baina horretarako, zerbitzua eskaintzeko asmoa zuten kudeatzaileenarteko adostasuna eta dekodetzaileen arteko erabateko
|
bateragarritasuna
eskatzen zuen. Bi hilabetetakoepean hitzarmenik lortu ezean, multicrypt delako sistema erabili litzateke nahitaez, azkeneangertatu zen bezala.
|
|
|
Euskadiko Autonomia Erkidegoaren kasuan, eta irrati lokalei dagokionean, horiei Euskal Herrikoizaera kulturala eta linguistikoa zabaldu eta babesteko baliagarri izatea
|
eskatzen
zaie, baita tokian tokikoezaugarri eta berezitasunak babestea ere. Halaber, beharrezkoa izango zaie beti euskara agertzea.
|
|
|
Nafarroako Foru Erkidegoan, antzera, Foru Komunitatearen ondasun historiko, kultural eta linguistikoen sustapena egitea
|
eskatzen
zaie irrati lizentzia lortu nahi duten sozietate pribatuei. Halaber, eremumistoan euskara maizago erabiltzeak balorazio altuagoa izango duela zehazten da lehiaketan, eta arealtuagoa eremu euskaldunean (336/ 1997 Foru Dekretua, azaroaren 10ekoa, Nafarroako Foru Komunitatean frekuentzia modulatuko uhin metrikozko irrati emisoreetarako baimenak ematea arautzen duena).
|
|
|
Telebistan bezala, hizkuntz politikarako aginduari jarraituz, emakidadunei emisio denborarenerdian katalana erabiltzea
|
eskatzen
zaie, baita emango diren kantuen laurdena (hitza dutenena behintzat) katalanez izatea ere (269/ 1998 dekretua, urriaren 21ekoa). Neurri hauen parean Euskadi eta Nafarroakoakbarregarriak dira.
|
|
|
Botere legislatiboak edota exekutiboak hala
|
eskatuta
, iritziak eman eta azterketak egitea, honako arloen gainean, besteak beste: frekuentzien finkapena, kable bidezko irrati eta telebistei ezarritako betebeharrak, publizitate kopuruakirrati eta telebista publikoetan, Frantziar Estatuko filmen eta telebista produkzioen emisioa, telebista kanalen ekarpena produkzioaren finantzaketan, emisioen gaineko zehaztasun teknikoak,...
|
|
|
Programazioari dagokiolarik, programatzaile independenteak, zeinetan kable sistemen kudeatzaileek ez duten nagusitasun posiziorik? aurreikusten dira, programazioaren gutxieneko %40ren hornitzailegisa (nahiz eta portzentaje hori gutxitzerik ere badagoen, aginteari hala
|
eskatuz gero
). Halaber, honako programazioak derrigorrez eskaini beharra (must carry) ezartzen zaie: lurrazaleko telebista publiko eta pribatu estatalak, demarkazioari dagokion Erkidegokotelebista autonomikoak eta, baldin balego, abonatuaren herriko telebista lokala ere, betiere, hauek hala eskatuz gero. Edukiei buruzko betebeharretan, Europako Batasunaren Artezarauaren egokitzapenak esaten duenera jo behar da, kanal baten banaketaAutonomia Erkidego batean abonatutako etxebizitzen erditik edo Estatu osokoenlaurdenetik gora heltzen denean.
|
|
|
Programazioari dagokiolarik, programatzaile independenteak, zeinetan kable sistemen kudeatzaileek ez duten nagusitasun posiziorik? ...oaren gutxieneko %40ren hornitzailegisa (nahiz eta portzentaje hori gutxitzerik ere badagoen, aginteari hala eskatuz gero). Halaber, honako programazioak derrigorrez eskaini beharra (must carry) ezartzen zaie: lurrazaleko telebista publiko eta pribatu estatalak, demarkazioari dagokion Erkidegokotelebista autonomikoak eta, baldin balego, abonatuaren herriko telebista lokala ere, betiere, hauek hala
|
eskatuz gero
. Edukiei buruzko betebeharretan, Europako Batasunaren Artezarauaren egokitzapenak esaten duenera jo behar da, kanal baten banaketaAutonomia Erkidego batean abonatutako etxebizitzen erditik edo Estatu osokoenlaurdenetik gora heltzen denean.
|
|
|
Ezker abertzaleko euskaldunak, subjektu politiko legez, gizarte talde kualifikatulegez, Gara estutzen ez duten bitartean, edo eskuin abertzaleko euskaldunek, arrazoiberengatik, Deiari konturik
|
eskatzen
ez dioten bitartean, eta espainolista euskaldunek, honelakoak ere badira euskaldungoan, prentsa erdaldun hutsari jarrera euskaltzaleago exijitzen ez dioten bitartean, euskarak zailtasun handiak izango ditu moduduinean aurrera egiteko.
|
|
|
Ikuspuntu horretatik begiratuta, kontsumo mass mediatikoari gagozkiolarik, euskaldunen jarrera oso da kontserbadorea: ez ditu-eta bere aztura mediatikoakhizkuntzaren arabera moldatzen, bere aspaldiko egunkaria edo bere alderdi prentsaalboratzea
|
eskatzen
baldin badio behintzat.
|
|
|
Horren bitartez, nolaprentsaren irakurleak hala ikus entzunezkoen audientziak, egunero egunero, iakonturatu gabe, begien aurrean du, presente, errealitate politikoaren mapa sinbolikoa: eguraldi mapek, trumoiak non izango diren iragartzeaz batera, non horiek norenakdiren ere esaten baitute. Irrikitan egon ohi da ikusle irakurlea eguraldi iragarpenak zeresango duten jakiteko eta, nolabait adieraztearren, egunero egunero
|
eskatzen
diohedabideari mapa hori emateko; agian, politikoki erabakitako eguraldi mapa batsozializatzen eta ezartzen ari direla sumatu gabe.
|
|
|
dei genezakeen egoera soziopolitiko horretan, ordea, norbanakoaren eta herrien burujabetza aldarrikapenak indarra eta gaurkotasuna irabazten dute, Abascal-en iritziz. Ondorioz, heziketa aintzat hartzea eta, batezere, erakunde nazional zein internazionalen
|
eraginkortasuna
eskatzen ditu, norbanakoaren gaineko kontrola ekidin eta herrien burujabetasuna babesteko.
|
|
|
–Guk ez bait dugu
|
eskatzen
gauza haundirik. Libre izan bakarrik.
|
|
|
Eta bertako komunitateetan erroturik zegoen demokrazia zuzena ezabatuz, Estatuko eremu berrian demokraziarik gabeko ordezkaritzako demokrazia inposatu dute. Eta prozesu osoa zilegizkoa izan dadin, bertakointelektual eta funtzionario berriek botereak
|
eskatutako
ekoizpen ideologiko etakultural aproposa bideratu dute.
|
|
|
Jakina, fordismoak zekarren ekimen gabeko eta kualifikazio gabeko langileriak ez du hemen balio. Teknologia berriek produkzio seriemotzak egiteko ahalmena dute, eta horrek malgutasun handia
|
eskatzen
du, aldaketa azkarrak egin ahal izateko.
|
|
|
Balio aniztasuna duen produktua
|
eskatzen
du sistema produktibo berriak, eta lan-taldeak bihurtzen dira gestio sistemaren oinarri. Jakina, ahalmen produktiboberriak bideratzeko, kapitala enpresa barneko boterea birbanatzera derrigortutadago, eta, ondorioz, hemen dugu kapitalaren eta erakunde sindikalen artekogatazka, egoera berria bakoitzaren kontrolpean ezartzeko.
|
|
|
Alde batetik, informazioarengarrantzia handitu egingo da, produkzioa ordenagailuen laguntzaz egiteko; bestealdetik, malgutasun produktiboa konpetibitatearen oinarri nagusi bihurtzen ari da, gero eta gehiago. Alabaina, just in time leloari jarraituz,
|
eskatutako
produktuak, eta ez besterik, eskatutako unean, eta ez bestean?
|
|
|
Alabaina, just in time leloari jarraituz, eskatutako produktuak, eta ez besterik?
|
eskatutako
unean, eta ez bestean, egitea exijitzen du produkzio berriak.
|
|
|
Bere fortuna indibiduala, bere botere indibiduala eta bere profesioaren garapena soilik bilatzen dituen sustrai gabeko pertsona; horrek inolako sustrai sozial, nazional edo komunitariorik ez du, baina munduan zehar hedatuko da.Jakina, kapitalismo mundializatu eta inperalista egoera normaltzat onartuko duensubjektua ez da antzinako katoliko tradizionalista. Alderantziz, kapitalismo mundializatuak pertsona berria
|
eskatzen
du: unibertsalista eta kosmopolita; baina horibai, sustrai gabekoa eta bereziki norberekerian oinarritutako pertsona indibidualista eta indibidualizatua.
|
|
|
Horrela, inperialismo kulturalak, efektuekiko terapiak? eta horrek
|
eskatzen
duen, efektuen aurkako kontsentsu zabala, bultzatzen ditu, kausekiko eta zergatiekiko zapalduak demonizatuz.
|
|
|
Eztabaida horren ondorioz, eta ez lehenago? xeda daiteke zer neurri mota
|
eskatzen
duen hartutako politika horrek.
|
|
|
Orain arte, bada, hauxe izan da ezbairik gabe ekimen hauen guztien ardatznagusietako bat: norberak bere kabuz, inolako betebeharrik gabe,
|
eskatutako
dokumentu eta atxikimendu pertsonala. Estatuen eskumena zalantzan jartzeaz gain, nor
|
|
|
Beraz, azken aldian nortasun formalaren eta honen bermearen inguruko eztabaida sortu da. ENA ekimena sortzearekin batera, eta ordura arte dokumentazio
|
eskatzerakoan
erreferentzia eta testuingurua beti unerik gozoenak ez bide zirelako, hasiera batean agiriaren beharraren inguruko eztabaida sortu zen. Ekimen honekorain arte jaso duen erantzun zabalak, ordea, argi utzi du gizarte mailan izan duenonarpena.
|
|
|
ENAko kideek adierazi duten bezala,, argi dago estatuetarako gai garrantzitsu bihurtu dela?. Espainiar estatuaren praktikak berehalakoan zigortu du, aipatu nortasun agiria
|
eskatzea
delitutzat joaz (Euskaldunon Egunkaria,). Hain zuzen, eta estatuaz harago Europar Batasunaren modukoegiturak abian badira ere, azken finean hiritartasuna, subiranotasun nazionalareneremu ukiezina" baita (Brubaker 1992: 3).
|
|
|
Nazionalitate anitza deritzoguorduan. Nazionalitate anitzak arazoak sortu ditu nazionalitatearen ezarpenarenhasieratik, atxikipen sentimenduak lotura juridikoak baino garrantzi handiagoaduelakoan, herritarrei fideltasuna eta atxikimendua
|
eskatzen
baitizkio estatuak.Atxikimendua anitza izanez gero, besteren baten bermetan estatuaren interesen aurkako jokabideak eta ekintzak gerta daitezkeela-eta, nazioarteko zuzenbidea nazionalitate anitza arautzen eta, ahal den neurrian, desagerrarazten saiatu da.
|
|
|
Mugaldean, hau da Euskal Herria bi estaturen artean banatzen den eremuan, aipatutako nazionalitate bikoitzen kasu ugari aurki ditzakegu. Kopuru zehatzak ematea oso zaila baldin bada ere, batik bat kasu gehienetan bi nazionalitateak atxiki edota beste bat
|
eskatzea
norberaren erabakia delako, kasuaren arabera, nahiko ohikoakdira Lapurdi eta Nafarroa banatzen dituen mugaldean. Garai batean egoera politikoa zela medio, eta ondoren arrazoi ekonomikoak tarteko, askoz arruntagoa da jatorriz nazionalitate espainiarra izaki frantsesa ere eskuratzeko prozedura egin dutenpertsonekin topo egitea, mugaren bi aldeetan.
|
|
|
Paper hutsak baino zerbait gehiago dira, baiberen nortasuna adierazteko erabili eta aldarrikatu nahi dutenentzat, eta bai estatuarentzat ere. ...alak honela erakusten du, balio sinbolikoaz gain, erabilera praktikoa ere sustatu eta bideratzeko tresna gisa ulertu eta erabiltzen dira.Frantzian azken hamarkada honetan burutu den nazionalitatearen erreformareninguruan, batez ere magrebiar jatorrizko populazio eta inmigrazioari begira, nahizeta beste jatorriko etorkinengan eragin zuzena duen?, nazionalitate frantsesa izateko eskubidea murrizteko
|
eskatuz
, eskuineko erreakzio sutsu batek honako hauzioen: –la carte d, identite n, estpas la carte orange?
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria,,. Euskal nortasun agiria
|
eskatzea
delitu bihurtua?.
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria,,. Euskal izaeraren seinale, Euskal NortasunaElkarteak, hala
|
eskatzen
duten guztiei, euskal izaeraren berri ematen duen nortasun agiria egiten die?.
|
|
|
Behar politikoak
|
eskaturik
, norbanako askatasuna eta burujabetza pertsonala babestueta handitu behar ziren, berrosatutako agintea estatu burujabean zentralizatzeko.Askatasun pertsonalaren ezagutzeak eta horren babesak aginte boteretsu baten beharra sorrarazi zuten.
|
|
|
iii) Informazioa: Subjektuei beren herrialdeari eta estatuari buruzko informazioa (bandera, hiriburua, hizkuntza, etab)
|
eskatu
zitzaien.
|
|
|
Beraz, identifikazio estrategia hauek kokapen interesgarrietara daramatzateherritarrak (Elejabarrieta 1994), aktore sozial gazteak taldearteko gatazkatan, berentaldekidetzak eta estatuarekiko identifikazioek
|
eskatzen
dituzten leialtasunen aurreankokatzera eramanez. Gainera, azken hau agerikoagoa da, gure ikerketaren laginahaur eta nerabeez osatuta zegoela kontuan izanik, zeren, azken finean, belaunaldienarteko sozialkuntzaren funtzioa horien bitartez ematen baita.
|
|
|
Haurrei, sexu, adin, eta taldekidetza desberdinak (bereTaldekoa, Estatukoa, Europarra, etab) adierazten zituzten irudiak aukeratzeaeskatu zitzaien. Beren buruak ondoen deskribatzen zituzten irudiak ordenatzea
|
eskatu
zitzaien, garrantzi handienekotik txikienekora. Honetarako erabili genuen aldagaia, Lehen Aukera izan zen, hau da, aukeratu zuten lehenirudia.
|
|
|
ii) Identifikazioak. Haurrei, beren buruak Euskaldun Katalan Andaluz etaEspainiar gisa (Oso, Zerbait edo Ezer ez) identifikatzeko
|
eskatu
zitzaien.
|
|
|
EA, EAJ etaEH hiru alderdi nazionalisten txosten politikoei buruz nire iritzia eman dezadaneskatu zait, eta erronka onartzea erabaki dut, nahiz eta badakidan jakin, gaia guztizkorapilatsua dela eta, hartaz, aukera guztiak dauzkadala bat baino gehiago mintzeko. Horregatik, aldez aurretik barkamena
|
eskatzen
dizut zuri, irakurle horri; kontuan har ezazu ondorengoa nire iritzi pertsonala dela, nirea bakarrik.
|
|
|
errespetatuko dituena. Horregatik, bada, Estatutuan eta NafarroakoHobekuntzan hitzartutakoak oso osorik bete ditzan
|
eskatzen
dio estatu espainolari, Iparraldearen auziari buruz irtenbide argirik proposatu gabe. Eta prozesua gidatzeko, Alderdien Kontseilua eratzea proposatzen du; hau da, EAJren ustez, alderdipolitikoak dira prozesua bideratu behar dutenak, herritarren borondatearen ordezkariak direnez gero.
|
|
|
Eztabaidan hitzetatik ekintzetara igarotzeko beharra azpimarratu zen, babestendiguten legeak erabiliz, soilik euskal lizentziak atereaz, errebindikazioa zabaltzekoprest dauden federatiboak hautetsiz, eta instituzio politikoei espainiar nahiz frantziar Estatuen nazioarteko eragin menperatzailearen aurrean beldurrik ez izatekoausardia
|
eskatuz
.
|
|
|
Hor dago gaur egungo gatazka gainditzeko gakoa.Eskubidea lortzeko, gure ustez, gaur egungo arazo nagusia Gobernu espainiarrarenjarrera da. Izan ere, eskubidea lortzeko, negoziazio politikoa egon behar da, etanegoziazio politiko horrek abertzaleen arteko akordioa
|
eskatzen
du, Gobernu espainiarrari planteamendu bateratua egin diezaiogun. Negoziazio politiko horretanabertzaleen arteko akordioa islatzen bada, Gobernu espainiarrak onartu egin du planteamendu hori:
|
|
|
Negoziazio politiko horretanabertzaleen arteko akordioa islatzen bada, Gobernu espainiarrak onartu egin du planteamendu hori: edo guk autodeterminatzeko eskubidea dugula onar dezake, edo bere Konstituzio famatu horrek
|
eskatzen
dituen moldaketak egin ditzake, guri eskubideak aplikatzeko baldintzak ziurtatuz. Baina autodeterminazio eskubidea bermatzeko, eskubidearen onarpena lortzeaz gain, Euskal Herrian hura aplikatu nahi izateko kontzientzia sortu behar dugu.
|
|
|
teamendu bat egiteko gaibaldin bagara, hau da, euskal gizarteari guk nahi duguna bakoitzaren ongizatea bermatzea dela demostratzeko gai baldin bagara, eta hainbeste
|
eskatu
deneskubidea aplikatuta, egoera demokratikoagoa lortzeaz gain, ongizate baldintza hobeak lortzen dituela ikusten baldin badu, euskal gizarteak ez dio ezgaur ez etorkizunean eskubide horri uko egingo. Erakunde berriak sortzeak lagunduko ote lukeen?
|
|
|
Horren ondoren hasiko litzateke gukmahaigaineratzen dugun prozesua, hots, proiektu politiko bat gauzatzearena. Horretarako, gure iritziz, ezinbestekoa da gizartearen parte hartzea, gizartearen sektoreguztiena, herritarrena zein sindikatu, gizarte mugimendu, Udalbiltza eta abarrena.Ezinbestekoa da, baita ere, alderdi politiko guztien artean proiektu hori jorratzea etalantzea, ezinbestekoa den bezala, denen artean, alderdi abertzaleak ere berenproiektua gauzatzea, momentu historiko honetan horixe baita
|
eskatzen
zaiguna etaegin genukeena. Guk, jeltzaleok, geure ahalegina egin dugu ponentzia politiko baten eta horren gehigarriaren inguruan, eta nikuste dut beste alderdiek ereegina dutela (EAk egin du, eta badakit EH ere lehenengo proposamena gehiago lantzeko asmotan dabilela).
|
|
|
Hona hemen, nire iritziz, gaurko garaiek Estatuarekiko eta publikoarekiko gugandik
|
eskatzen
duten erantzunaren bi aurpegiak.
|
|
|
Sentimendu horiek, terapian zehar, aztertuak eta adieraziak izaten dira, bai fisikoki bai hitzen bidez. Baina gauza beragertatzen da torax, sorbalda eta besoetan eragina duten tentsioekin, neurritasun etauzkurdura horrek hauxe esan nahi duelarik: . Ezin ditut besoak zureganantz luzatu, beharrezkoa dudan samurtasuna
|
eskatzeko
. Eta era berean ezin ditut luzatu, zubesarkatzeko eta neure samurtasuna emateko?.
|
|
|
Beren gurasoengan egokia zenerregulazio eta kontrol afektiboaren oinarria izan dutenentzat, harremanak baliohandiko den zerbait eta plazer iturri modura kontsideratzen dira. Besteen beharradutenean,
|
eskatu
egiten dute, balio pertsonalaren irudi positiboa baitaukate, etamerezi duela uste baitute.
|
|
|
Ondorio gisa, estres egoeraren aurrean, ekidin zaleen akatsa era zuzeneanlaguntzarik ez
|
eskatzea
da, ez dakitelako, edo ezin eska dezaketelako.Anbibalenteak, aldiz, emozio negatiboen barruan kateaturik aurkitzen dira, eta ezinibil daitezke era konstruktiboan harremanaren barruan (Sroufe, 1990). Horrelaegiterakoan, laguntza eskaintzen duten harremanei uko egiten diete subjektu hauek (anbibalenteek eta ekidileek), arrazoi ezberdinengatik, eta horrela, estresa etapsikopatologiaren kontrako babes aukera garrantzitsu bat galtzen dute.
|
|
|
Ondorio gisa, estres egoeraren aurrean, ekidin zaleen akatsa era zuzeneanlaguntzarik ez eskatzea da, ez dakitelako, edo ezin
|
eska
dezaketelako.Anbibalenteak, aldiz, emozio negatiboen barruan kateaturik aurkitzen dira, eta ezinibil daitezke era konstruktiboan harremanaren barruan (Sroufe, 1990). Horrelaegiterakoan, laguntza eskaintzen duten harremanei uko egiten diete subjektu hauek (anbibalenteek eta ekidileek), arrazoi ezberdinengatik, eta horrela, estresa etapsikopatologiaren kontrako babes aukera garrantzitsu bat galtzen dute.
|
|
|
Elkarrizketa hau helduek guraso haurren arteko harremanaren ikuspegi orokorreanoroitzapen zehatzak nola integratzen zituzten ebaluatzeko eratu zen. Subjektueibere gurasoekin izandako harremana deskribatzea
|
eskatzen
zaie, erlazio hauekdenboran zehar izan dituzten aldaketak, eta oraingo helduen nortasunarengan duteneraginei buruz. Gurasoen erantzunkizun konkretuen oroitzapenak ere eskatzenzaizkie:
|
|
|
edo probokazioa. Agian Boszormenyi Nagy rekin batera, Whitaker izan da familiaren aurrean bi terapeuten presentziabateratua
|
eskatzen
duen Koterapia (Barker, 1992) gehien azpimarratu zuen egilea.
|
|
|
Bere drama irudikatzeko prest dagoen publikoko pertsona, bikotea edo taldea da.Rolari nagusitasuna eman behar dion aktoreak ez bezala, hemen protagonistari denbezalakoa izatea
|
eskatzen
zaio. Horretarako, ahalik eta erlaxatuen etadesinhibituen egotea lortu du, hasi berariazko beroketarekin, eta dramatizazioan zehar zuzendariak sartuko dituen teknikekin jarraituz, hain zuzen ere, beredrama espontaneoki adieraztea ahalbidetuko diotenekin.
|
|
|
1 aktorea, subjektuak
|
eskatutako
paperak errepresentatuz.
|
|
|
Subjektu bat bestearengana behar bat asetzekoasmoz hurbiltzen da. Beharra baldin badago, subjektuak berak ez daukan etaeduki nahi duen objektu bat
|
eskatzen
duelako da. Gabezia egoera honekindepresioa leherrarazten da:
|
|
|
Pichon Riviere k eta Quiroga-k (1982) transferentziak orainaren etairaganaren arteko konpromisoa
|
eskatzen
duela planteatu dute.
|
|
|
Bigarrenik, hemen idazteagatik barkamena
|
eskatu
nahi nuke. Azken garaian (Jakin aldizkarian, etab.) zutaz hemen eta han idatzi dena irakurri ondoren, nahikoausarta da artikulua guztiz inpresionista egitea, hau da, ez azterketa linguistikorik, ezhausnarketa politikorik, ezta ikerketa literariorik ere eskainiko ez duena.
|
|
|
Nork eta Txillardegik, nori eta niri!; idazleen arteko elkarrizketan ari ginen eta, gainera, neure iritzia
|
eskatzen
zidan! Eguzkia sartzear zegoen Ondarretaren atzealdetiketa niri paisaia ederra, ezin ederragoa, iruditu zitzaidan hura.
|
|
|
Kontuada ea aita hura ibilia zen beste herritarrekin batera Saindiaren gibeletik, hau da, eaalabari esana zion «segitu ginuen» ala «segitu zuten». Kemen bat egiteko
|
eskatu
zionBarbier ek Mari Beltxari, ongi oroitzeko. Eta erantzuna hitzez hitz ematea balio du: «Elle a hesite, hesite encore honnetement.
|
|
|
Hurrengo gauean emazte jantzi zen senarra, eta supazterrean geratu zen.Lamina etorri eta zer edo zer igarri zuen, gizonaren bizarra ikusirik. Txitxiburruntziemateko
|
eskatu
eta, gizonak burruntzia berotu eta ahotik sartu zion. Lamina oihukajoan zen eta gehiago ez zen etorri.
|
|
|
Istorioa oso bitxia harrapatu bainuen, beste batean berriz kontatzeko
|
eskatu
nionEulaliri, eta bigarren aldi hartan, gertaeren kronologia aldatu zuen, inbertitu, moduesanguratsuz: hilbegiran katu handi bat (eta ez gizona) sartu zen, gorpua eroan gurazuen erpekaz; jendeak jotzen hasi zitzaizkionean gizon bihurtu zen eta denek ezagutuzuten* Teofilo.
|
|
|
Eulaliri eta Pablori galdeketa egin nienean, «atxineko kontuak, Anbotoko Anderea, sorginak eta holakoak» kontatzeko
|
eskatu
nien. Eulalik «Araneko hilbegira» kontatzenhasi eta laster, leihoan jo eta hiru fraileen erretratua agertu zela esan ondoan, «Hori daberidikoa e?
|
|
|
Baina produkzioaren errentagarritasun ekonomikoa, hainbeste kostatu zaigun maila, eskaileraren lehenengoa besterik ez da. Guretxikitasun honetan ere gutxienekoa, beste edozein enpresari
|
eskatzen
zaiona.
|
|
|
Horietatik ez gutxik nahi dute zilbor hesteasorterriarekin osasuntsu mantendu. Trataera berezia
|
eskatzen
du lan honek, tokiantokiko baldintzen arabera.
|
|
|
Interpretatu egiten ditu errebelazioa omen den ikuspegitik, eta ez bakarrik izakiak eta gizakiak nolakoak diren, nola aritu behar diren baizik, etanola amaituko omen diren ere. Gure inguruko errealitateari buruz aritzeko unean, fedearen oinarria
|
eskatzen
du erlijioak, sinesmen itsua, bizitzaren ikaspenean eta irakaspenean frogaezina dena. Sinesmena den edo sineskeria den, nork erabaki behar du?
|
|
|
urtaro estetikoa bera?, erabakiaren kezkakdominatzen du nobelan (hautua, txiripa, etab.). Aukeramenean datza gizonaren izana.Baina paradoxa bat dago: ni naizen libertateak
|
eskatzen
du, neuk aukeratzea. Bainaaukera egiteak, lasaitasuna ematen badu, askatasuna gutxitzen du.
|
|
|
Bizimoldeak dira, existentziaren formak, eta biakabsolutuak dira. Biziera guztia absolutuki bere era hartaraxe bizitzea
|
eskatzen
dubakoitzak. Etikoki ala estetikoki, baina bietan bat.
|
|
|
Halaber, enuntziatu horrekzabaldutako bideak ahalik eta anitzen uzten saiatu beharra dago, suturaren tentazioaukatu beharra dago, nahiz eta tentazioan erortzeak lasaitu egiten gaituen eta gauzakerraztu, pentsamenduaren alorrean batez ere. Orobat, izatearen legeak bigarren hauhobesten du; lehen bideak, ordea, esfortzu gehigarri eta iraunkorra
|
eskatzen
du.Elementu objektibagarria hartuz gero, sinbolikoki puztuta agertzen da, eta osotasunmodura. Arana Goiriren Foruak, esan dugu jada, ez dira foru probintzial zaharrenbatuketa, komunitate historikotik omen datorren eta eternitaterantz proiektatzen denespiritua baizik.
|
|
|
Aldaera kolokialaren ezaugarri diskurtsiboak hauek izanda, idatzirako dagoeneredu normatiboa arras zurruna gertatzen da ahozko komunikazioan. Hiztunak bestelako baliabideak behar ditu, besteak beste, interaktiboa izateak
|
eskatzen
duen zehaztasun, azkartasun eta adierazgarritasunari egoki erantzuteko.
|
|
|
OPak diskurtso mailan erabiltzen direnez, diskurtso ekoizpen naturalak aztertu behargenituen. Arazoa honelako materiala jasotzeko metodologia zen; izan ere, ez da errazagrabagailu baten aurrean naturaltasuna
|
eskatu
eta hiztunak lasai eta naturaltasunezjardutea.
|
|
|
Solaskide bakoitzari, izenak identifikatu ahal izateko, bere izen abizenak etaadina ahoz esateko
|
eskatu
genion. Eztabaidak irauten zuen bitartean gure lana, eztabaida agortzen zenean gai berriak edo galderak plazaratzera mugatu zen.
|
|
|
Etsenplu bat emateko, Piaget-en, teoria konstruktibistan, honako maila hauek bereizten dira: 1) Ia inongo abstrakziorik ematen ez denezagutza mota, ez errepresentazionala dena, sentsorio motorea delako errealitatearen presentzia
|
eskatzen
duena eta presentziaren menpe egongo dena. 2) Abstrakzio maila ezberdineko ezagutzak, edo ezagutza errepresentazionalak eta, horregatik, errealitatearen presentzia zuzenaren menpe ez daudenak.
|
|
|
Noiz edo noiz sinetsi nahi izaten dugu guztia ematendugula... musu truk; baina inoiz ez da horrela izaten. Beti
|
eskatzen
dugu eta gero etagehiago eskatzen dugu, ezer eskatzen ez dugunean. Ezen orduan zorra kitaezina baita.Edo beste inor baino maiteago gaituztela.
|
|
|
Noiz edo noiz sinetsi nahi izaten dugu guztia ematendugula... musu truk; baina inoiz ez da horrela izaten. Beti eskatzen dugu eta gero etagehiago
|
eskatzen
dugu, ezer eskatzen ez dugunean. Ezen orduan zorra kitaezina baita.Edo beste inor baino maiteago gaituztela.
|
|
|
Noiz edo noiz sinetsi nahi izaten dugu guztia ematendugula... musu truk; baina inoiz ez da horrela izaten. Beti eskatzen dugu eta gero etagehiago eskatzen dugu, ezer
|
eskatzen
ez dugunean. Ezen orduan zorra kitaezina baita.Edo beste inor baino maiteago gaituztela.
|
|
|
noiz edo noiz oihu egingo dut, hitz egingo dut, aspaldian ikusi gabeko norbaiti diosala irribarrez egingo diot, helmuga ezagun gabekoohiko bidaiez arituko naiz emakume batekin, gizaseme bati berriz, lanaren nondiknorakoaz galdetuko diot. Enekori abesti hura
|
eskatuko
diot. Itsasoa laino dago.
|
|
|
Esateko baino ez naiz gauza; izan ere, larritasuna handitzen zait ohartzean neure ingurumarikoek, gutarrek, harreman sozialetan gaitzesten dutena edo gaitzetsi bide dutena, gero lagunarteko harremanetan berrekoizten dutela. Harri eta zur dago, hori guztia argiagoazaltzeko
|
eskatu
dit.
|
|
|
Horrela itxi zen aginte bietako erpinen arteko jendaurreko eztabaida. Handikaurrera, itxura guztiz, gobernatzaileak eta elizgizonak ibilera praktikoak bilatuz joanziren, euskararen gutxieneko presentzia jasanez zibil militarrak (betiere berauen iritzieta irizpideen menpe mantendu nahiez erabilpen maila eta unean uneko egokierarengobernua), eta elizgizonen aldetik, eliz tradizioak
|
eskatzen
zuena eta tokian tokikomehatxuek ametitzen zuten erabilera segurtatuz.
|
|
|
d) Arau hauen aplikazioan, malgutasun baten premia azpimarratu zuen agiriak (zalantzarik gabe, Gotzainek
|
eskatutako
baldintza), leku, denbora, pertsona, kultur maila eta abarren araberako malgutasuna.
|
|
|
Gerrak baldintzaturik, alde errepublikarretik ihesi etorritako zenbait fraide etxeanzela, hizkuntz eskubideak
|
eskatzeko
nahiz euskaltzaletasuna agertzeko adore bereziabehar zelarik, eta fraide talde osoaren atxiloketa bat tartean, mozorro samar jokatubeharra zegoen. Horregatik beragatik ez zen indartu, nahi bezain laster eta lehengopunturaino, komentu etxeko euskararen status a.
|
|
|
Horren aurrean, falangismo irekienak, tolerante? izateko zuhurtzia
|
eskatzen
zuen: –denbora behar da eskolak, eta elizak ere, bere gaztelaniazko heziketa lana burutu dezaten?.
|
|
|
Gobernuaren agindua harturik eta Gotzainaren arauak jasota, badirudi noraezeanaurkitu zirela herri eta hirietako elizgizonak (eta Egia Atotxako fraideak); baina esandaiteke, hilabeteen harian, beren gain zuten ardura pastoralari (nahitaez komunikazioerosoa
|
eskatzen
zuen zeregin horri) aurre eginez, herri euskaldunak euskaldun izanzirela elizetan ere, baina elebidunetan zailago gertatu zela lehengo euskal maila bereraitzultzea, nahiz eta euskarari ere lekuren bat (edo gehiago) berriro eman zitzaion.Horretan ez zuten gutxi lagunduko aldekoagoak ziren inguru soziolinguistikoek, elizgizon euskaltzaleek eta eliz erakundeen irekitasun hobeak.
|
|
|
herri euskaldun elebakarretanere, norentzat ez dakigula, esandakoaren laburpen motz bat egitea ezarri zuen(... unbrevisimo resumen...). Baina, gaztelania hutsa erabil zitekeenetan, ez zen euskarazkolaburpenik
|
eskatuko
.
|
|
|
Lehenak bigarrena
|
eskatzen
du; bigarrenak hirugarrena; eta hirugarrenak laugarrena. Ez dago bakarkako irtenbiderik:
|
|
|
Horrez gain, nik neuk badut kontutxo batTxillardegirekin garbitzeko. Lotsagabe jokatu nuen behinola gure euskaltzale handihonekin, eta berandu bada ere, barkamena
|
eskatu
nahi diot lerro hauen bitartez. Ezziren hizkuntza kontuak, sozialismo ereduari zegozkion gorabeherak baizik.
|
|
|
Aurrerantzean, haurrek eta gazteek tradiziozkoak ez ziren bestelako erreferentziak
|
eskatuko
zituzten bitartean, ohiko balore eta kulturaren transmisioaz arduratubehar ziren gurasoek ere maiz asko, ezagutzen hasiak ziren sistema berriko ereduakbaliatu ezinik, uko egingo zioten ezer transmititzeari. Kaleko ume aramaioar askokgero eta ezezagunago izango zuten ordura arte guztiz arrunta zena:
|
|
|
hitzak erantsi zizkigutela jakitea ez da harritzekoa.Azpimarragarri da, romanitas, en edukien artean (latina, toga, legea, erlijioa eta, paxromanaren? mende izatearen onartzea), azken honek armaz konkistaturiko inperioarenzabalkundea onartzea
|
eskatzen
zuela.
|
|
|
Berau, nolanahi ere, ez da betebehar erraza, inon den ikaragarriena baita heriotza; eta heriotza onartzeak sendotasunik tinki eta adoretsuena
|
eskatzen
baitu. Adimenakonarpen hori eskatzen du; egiazalea den heinean, adimena mintzoaren bitartezerrealitate osoa aditzera ematen saiatzen baita, heriotza barne; orobat mintzo egiazkoabera zertan den, beraz.
|
|
|
Berau, nolanahi ere, ez da betebehar erraza, inon den ikaragarriena baita heriotza; eta heriotza onartzeak sendotasunik tinki eta adoretsuena eskatzen baitu. Adimenakonarpen hori
|
eskatzen
du; egiazalea den heinean, adimena mintzoaren bitartezerrealitate osoa aditzera ematen saiatzen baita, heriotza barne; orobat mintzo egiazkoabera zertan den, beraz.
|
|
|
Dirua
|
eskatuko
zidan beldurrez, neure penak eta lanak kontatu nizkion: etxebizitzen prezioak, hipoteken interesak eta abar.
|
|
|
C. Ahotsa: albiste hutsak idazkuntza despersonalizatua
|
eskatzen
du. Dena den, irratian, hizlariaren ahotsak elementu pertsonal eta bereizgarri baten funtzioa betetzendu.
|
|
|
horretan korrespontsalik ez duelako edo gaiaren garrantziak horrela
|
eskatzen
duelako, agentzien eta korrespontsalen lana gutxi izan daitekeelakoan.
|
|
|
B2 Momentukoak hizketatuari bere aburua eta ikuspuntua
|
eskatzen
zaio interes orokorra sortzen duten gertaerei buruz, eta ez ezinbestez bere jarduerari dagozkion gaiei buruz.
|
|
|
Mikrofonoak mahai gainean egonez gero, mahaian kolperik ez egiteko
|
eskatuko
zaie gonbidatuei, eta paperak ez higitzeko erregutu ere; horrela ez baita zaratarik egongo. Mikrofonoak portatilak edo eramatekoak badira, eskuz ez ikutzeko esango zaie.
|
|
|
I. < a, e, i, o, u> idatzi bezala ahoskatu. Iparraldeko euskalkietako < ü> ren bi ahoskera onartzen dira, horrela
|
eskatzen
duten berbetan, euskalkiaren erabilera zainduan.
|
|
|
Entzunaldi hauei esker audio dokumentuak ere lor daitezke, norberaren irratitik eman ahal izateko; hori bai, baimena
|
eskatu
beharra dago, deklarazio horiek edo dena delako hori zuk baino lehenago emititu duenaren izena esan behar delarik.
|
|
|
Idazteko ohiturak aldatzea zaila bada ere, irratiko idazkuntzak aldaketa bat
|
eskatzen
dio idazlariari. Eta aldaketa hau lortzeko, idazteko orduan, hitz egiteko testu bat idazten gaudela pentsatu behar dugu behin eta berriro.
|
|
|
Irrati idazkuntzan komenigarria da aparteko bi esaldi edo perpaus egitea, esaldi bakoitza bere balioarekin doalarik. Deskodifikazioa bat batekoa dela kontuan hartzen badugu, entzuleari ahalegintxo bat
|
eskatuko
genioke, entzuleak beti emango ez digun mesedea, alegia. Beste erremediorik ez badago, ondorengoa eduki behar dugu gogoan:
|