2008
|
|
Plangintzaldiaren berri emateko bilerara deitu ditu Patxi Baztarrikak, baina «antzerki hutsa» dela
|
diote
sindikatuek
|
|
Legez kanporatzeak ez ezik, espetxeratzeak ere salatu ditu ELAk, bereziki AAMren aurkako auzikoak. ETAren ingurua delakoa erabilita hainbat lagun zigortu dituztela
|
dio
sindikatuak, «benetan bestelako kontuetan ari izan direnak». Horrek, ELAk dioenez, «argi erakutsi du Espainiako Estatuak ezin diola euskal gatazkari heldu, bide politikoetatik behintzat».
|
|
Lizarra Garaziko itunaren hastapenak ziren haiek, atzo, Martin Ugalde Kultur Parkean eginiko hitzaldian gogora ekarri zituenak. ELAko idazkari nagusiaren aburuz, orduko elkarlanari eutsi behar
|
diote
sindikatuek berriro, sindikatuek indarrak metatuz gero, «erdia eginda» dagoela uste baitu.
|
2009
|
|
2008ko irailetik abendua arte, 66 medikuk Nafarroatik alde egin dute; lan baldintza txarrek uxatu zituztela
|
diote
sindikatuek
|
|
Urteotan gobernu gehienek sistema liberala eredu bakartzat hartu ondoren, finantza krisiak langileak inarrosten dituela nabarmentzen LABek. Horren kontra egiteko garaia dela
|
dio
sindikatuak, eta mobilizaziora deitzen ditu langileak.
|
|
Guk proposamenak eginen dizkiogu, lehentasuna emateko enpleguari eta erosteko ahalmenari, azaldu zuen Alain Duzert CGTko kideak sindikatuen izenean. Krisialditik ateratzeko bidea gizartean dauden aldeak murriztea dela
|
diote
sindikatuek. Ekonomia suspertzeko indarrak enpleguan eta erosteko ahalmenean bildu behar direla azaldu dute.
|
|
Helburuak lortu arte mobilizaturik jarraitzeko xedea dute. Gobernuak eta patronalak langileek erraten dutena entzun behar dute, eta sindikatuen proposamenei erantzun,
|
dio
sindikatuen agiriak. Baietz, mezua entzun dutela eta ez direla elkorrak eta itsuak erantzun die Brice Hortefeux Lan Ministroak.
|
|
LABek, neurri handi batean, Espainiako lan araudiari leporatu dio jaitsiera, araudi horrek baldintzatzen baititu lan harremanen eredua eta lan merkatua Hego Euskal Herrian. Alegia,
|
dio
sindikatuak, prekarietate handia eta soldata apalak. Espainiaren eragina erakusten duten bi aldagai aipatu ditu:
|
|
Espainiako Gobernuak proposatutako aldaketak lehengo lepotik duela burua
|
diote
sindikatuek, eta zenbait gaitan okerragoa dela. Atzera egiten du lehen mailako eskubideen arloan, eta bazterkeria areagotzen du.
|
2010
|
|
Protagonismo nahiagatik euskal sindikatu guztiek erantzun bateratua emateko aukera guztiak sakrifikatzea penagarria da, azaldu du. Inoren ufadei jarraika joateko asmorik ez duela
|
dio
sindikatuak. Alabaina, ez du baztertu pentsioen erreformaren aurkako mobilizazioak egitea egun berean.
|
|
Izan sektore pribatuko langile, funtzionario, erretretadun, langabe, denek elkarturik mobilizatzeko beharra azpimarratu dute. Aldarrikapenak azkarki entzunarazteko eta interes komunak defenditzeko bateratzea beharrezkoa dela
|
diote
sindikatuek.
|
2011
|
|
Hala ere, mila lagun inguruk parte hartu zuten manifestazioan.Herri bat, eskola bat. Gure geroa
|
zioen
sindikatuek manifestazio buruan ezarritako banderolak. Gibeletik sindikatu nagusien banderolak, hala nola CGT, CFDT edo FSUrenak.
|
2012
|
|
Gazteak kontratatzea eta eskarmentua duten langileek lanpostuari eustea. Neurri «eskasa», luzaroan Nahiz behar gorriko neurri gisa «goresgarria» izan, luzera begira neurri «eskasa» dela
|
diote
sindikatuek. Prestakuntzari begira proposamenik ez dela deitoratu dute.
|
|
Horregatik, zenbaitetan, hainbat kritika egin izan dizkiegu «blokeen» ekintzei; eta, orain ere, eskubide eta askatasunen alorrean atzeraldi gordinean gauden honetan, kritiko jokatzen dugu. Temati
|
diogu
sindikatu aniztasunaren alde gaudela, baina iruditzen zaigu bloke finko eta geldietan gauzatze horrek kalte egiten diola murrizketa eta eskubide gutxitzeak konpontzeko ahaleginari. Blokeen politika horren kontra egoteak ez du erdibidean egoeta esan nahi.
|
2013
|
|
Ondorio praktikoen zain LABek gogorarazi du arlo publikoan 35 orduen jarduna adostea lortu zela orain hamar urte. «EAJren gobernuak bere kabuz erabaki du akordioa eta legea bera dekretu bat inposatuz zakarrontzira botatzea»,
|
dio
sindikatuak ohar batean. «Azaleko eztabaida teknikoen gainetik, lanaldia luzatzen duen neurri horrek behin behineko lanpostuak galtzea dakar».
|
2014
|
|
Espainiako Gobernuak sindikatuen eta patronalaren estatutuen gordailuari buruzko errege dekretuaren zirriborroari Confebaskek egindako alegazioak izango lirateke. Dekretu proiektu horrek
|
dio
sindikatuek eta patronalek zehaztu egin behar dituztela zeintzuk diren helburuak, eta nagusiki lan arloari buruzkoak izan behar dutela, hala nola «negoziazio kolektiboa, gatazka kolektiboak planteatzea, gizarte elkarrizketa eta administrazio publikoen organoetan parte hartzea». Confebaski egotzitako agiriak proposatzen du helburu horietara mugatzen ez diren erakundeei sindi katu edo patronal izaera kentzea.
|
2019
|
|
Azaroaren 8an sinatu zuten ituna, baina soldata igoera batzuk soilik bermatzen ditu, eta gainontzeko sindikatuek arbuiatu egin zuten tratu hori. UGTk erresidentzietako langileen %10 ere ez du ordezkatzen? %60 du ELAk, eta %20 LABek?, baina haiek sinatutakoak langile guztiei eragiten die.Sektoreko plazen %80 inguru dira itunpekoak, eta horregatik
|
diote
sindikatuek diputazioaren erantzukizuna ezinbestekoa dela. Atzoko bileraren aurretik, Txomin Lasa ELAko ordezkariak gogor hitz egin zuen aldundiaren kontra:
|
2020
|
|
«LAB sindikatua ez dago Madrilera begira, oraingoan ere Madrildik ez delako konponbiderik etorriko»,
|
dio
sindikatuak, eta horren aurrean erabakitzeko eskubidea exijitu du. «Hego Euskal Herrirako hezkuntzaren eskumen osoa exijitzen dugu».
|
|
«Osasunari, biziari eta integritate fisikoari dagokien eskubidea» da urratu dena, sindikatuen arabera. Jaurlaritzako Ekonomia Garapenerako Sailaren eta Nafarroako Gobernuaren aurka jarri dituzte salaketa judizialak.«Bi gobernuek, martxoaren 31n argitaratutako ohar argigarriekin, lantokietara joatera behartuta dauden langileen osasuna eta bizia arriskuan jarri dituzte, oinarrizkoak ez diren jarduerak egiteko»,
|
dio
sindikatuok igorritako oharrak. «Bi gobernuek muturreraino malgutu dute oinarrizko zerbitzuaren kontzeptua, errege dekretua urratuz, hau da, oinarrizkoak ez diren jardueren etena; eta oinarrizkoak ez diren beste industria zerbitzu eta jarduerak eskaintzea bideratuz».
|
|
Urkulluk
|
dio
sindikatuek auzitara jo izanak ez duela «inolako justifikaziorik».
|
|
«Bi gobernuek martxoaren 31n argitaratutako' ohar argigarrirekin' lantokietara joatera behartuta dauden langileen osasuna eta bizia arriskuan jarri dituzte, oinarrizkoak ez diren jarduerak egiteko»,
|
dio
sindikatuok igorritako oharrak. «Bi gobernuek muturreraino malgutu dute oinarrizko zerbitzuaren kontzeptua, errege dekretua urratuz (oinarrizkoak ez diren jardueren etena), eta oinarrizkoak ez diren beste industria zerbitzu eta jarduerak eskaintzea bideratuz».
|
2022
|
|
Besteak beste, jokoan dagoelako euskal hitzarmenen lehentasuna estatukoen aurrean, Euskal Herrian lan prekarioa hedatzeko tresna dena. Garamendik
|
dio
sindikatuoi norbere eremuan «askatasunez» negoziatzen uztea merkatuaren batasunaren kontrakoa dela. Ez da egia:
|
|
«Aspaldi pribatizatutako enpresa batez ari gara, espekulatzaileentzako produktua izan dena, eta orain ikusten dugu nola aurreztu nahi dituen kostuak, prekarizatu lan baldintzak, eta gure herrialdean enplegua suntsitu nahi duen bere zerbitzu logistikoa deslokalizatuz». Hori guztia, MAS MOVIL akziodun berriaren irabaziak maximizatzeko logikaren baitan egingo dutela
|
dio
sindikatuak.
|
|
Osakidetzak atzera egin duela
|
diote
sindikatuek. 2021ean soldata igotzeko proposamena egin zuen administrazioak mahai sektorialean:
|
|
oinarrizko eskubideak salgai jartzen ditu, zerbitzua negozio bihurtu nahian lan baldintzak kaskartzen ditu, oso garestiak dira bai dirutan baita ondorio sozialetan neurtuta ere... Une honetan, salbuespenak salbuespen, ez genuke
|
esango
sindikatuak eskola publikoaren defendatzaile sutsuak direnik.
|
|
Ertzaintzaren
|
Esan
sindikatuak, berriz, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailari zerbait egiteko eskatu zion. Josu Erkoreka Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak eman zuen erantzuna.
|
|
Ertzaintzaren
|
Esan
sindikatuak, berriz, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailari eskatu zion «zerbait» egin dezala egun hartan laguntzera joan ziren feministen aurka. Josu Erkoreka Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak erantzun zuen «larria» dela ziztada kasuetarako ondu duten protokoloa ez betetzea, arriskuan jar zitekeelako biktimaren osasuna, eta «desobedientzia delitua» aipatu zuen.
|
|
Lan eremuan sexu jazarpena pairatu duten emakumeei «ahotsa eta aitortza» emango die ELAk bihar, indarkeria matxistaren aurkako egunaren harira Agurainen (Araba) egingo duen ekitaldian. Sexu jazarpena lantokietan, sekretu kolektiboa lelopean, arreta berezia jarri nahi
|
dio
sindikatuak gaiari, besteak beste datu kezkagarriak iritsi zaizkiolako esku artera: prekaritatearen inguruko kanpainaren barruan egindako galdetegi batean, 183 jazarpen kasuren berri eman dute emakumezko langileek eurek.
|
2023
|
|
Hori da, hain zuzen, ostalaritzaren sektorean dauden arazo handienetako bat: «Ostalaritzak partzialki jarduten duten langile asko behar ditu, zerbitzu espezifiko batzuk eman ahal izateko, baina egoera horrek ezin du modua eman halako kontratazioak astasun osoz egin ahal izateko»,
|
diote
sindikatuek.
|
|
Izan ere, udan osasun zentro batzuk itxiko dituzte, bertze batzuetako orduak murriztu eta bertze zenbait irekita egonen dira, baina medikurik gabe. Horren aurrean langileek aparteko orduak egitea planteatzen dela
|
dio
sindikatuak: «Gaur, [Osakidetzak] aparteko ordu horiek ordaintzeko baldintzak hobetzeko proposamen bat ekarri du mahaira, baina ezein sindikatuk ez du proposamen hori onartu; izan ere, benetako arazoei aurre egiten ez dien neurri bat izateaz gain, EAGetako eta larrialdietako langileak diskriminatzen ditu».
|
|
Diote «paradoxikoa» dela Txinako merkatu eolikoa kanpoko enpresentzat itxita egotea, Txinako sektoreko enpresak «mugarik gabe» haien mugetatik kanpo zabaltzen ari diren bitartean. Txinako enpresa horiek Xi Jinpingen gobernuaren laguntza handia dutela
|
diote
sindikatuek, eta kontrol handiagoa eskatu dute mikrotxipen, baterien eta bestelakoen industrietan gertatutakoa ez gertatzeko.
|