|
2000
|
|
|
enuntziatu erabat sasikoak esanahiduntzat har zitezkeen. Adibidez, ‘gizakiak hilezkorrak dira’ bezalako hipotesi batek esanahia duela
|
zioen
printzipioak. Gure etorkizuneko esperientziari buruzko hipotesia da eta erraza da ulertzea zerk egiazta dezakeen hura.
|
|
2001
|
|
|
Gaur egungo munduaren konplexutasuna fisika atomikoa ren sinpletasunetik sortzen da, lege baten eskutik, oinarrizko lege bakar batetik, Coulomb en legetik hain zuzenere; beharbada Pauli-ren bateraezintasunaren printzipioa gehitu genuke (elektroiek ezin dutela den denabe rdin eduki
|
dioen
printzipioa). Baina, argi dagoena zera da:
|
|
2003
|
|
|
Batzuen eta besteen arteko eztabaida ez zen ordea azalekoa, barne barnekoa baizik, zinez etikoa. Hala nola, helburuak ez duela nehoiz edozein helbide zuzenesten eta gainera, baliabide gaizto batek kutsatzen duela helburu zuzena
|
dioten
printzipio nagusiak laster ahantziak zituzten zenbaitek, apezgaitegitik atera orduko. Sartreganik ikasten zuketen ordea nola ihardets beren aitzineko maisu agurgarriei:
|
|
2004
|
|
|
–Ezin dugu onartu, uste du Koldo Izagirrek? kultura nazionala euskaraz idaztea eta espainolez edo frantsesez idaztea gauza bera direla
|
dioen
printzipio sasiberdinzaleetan oinarritzerik?. 735 Hemengo erdal idazle batzuek, ordea, printzipio horren ispiluan ikusarazi nahi dizkigute bi literaturak: bata bestea bezain hemengoa baldin bada, onar ditzagun biak euskal literaturatzat.
|
|
|
Lanaren zatiketa funtzionalaren izaera hobeto ulertu ahal izateko, lagungarrigerta daiteke
|
esatea
printzipio taylorianoak eskulangileen ezagutza eta abileziakonfiskatu eta zuzendaritzaren esku uzteko borondate argiaz idatziak izan zirela.Taylorismoa artisau proletarizatuaren autonomia presezki hondatzen saiatu zen, etaekoizpen prozesuaren gaineko ardura eta ezagutzaren galera progresiboa ekarrizuen, ezagutza hori zuzendaritzari pasatzeko.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, Platonekin bat ez zetozen tesi batzuk plazaratu zituen Aristotelesek. Lehenengo eta behin, arima eta gorputza funtsezko batasunean daudela
|
zioen
printzipioa. Platonentzat Ideia zenbakia zen:
|
|
2006
|
|
|
Klase gatazka historiaren motorra dela
|
zioen
printzipioari ere bai.
|
|
|
Debeku hedagarria Hogeita bost estatuetako adituekin kontsulta zabala egin ondoren egin zen zerrenda, eta datorren larunbatean, martxoaren 25ean, jarriko da indarrean. Egun horretatik aurrera, estatu kide batean debekatutako konpainia batek EBko inongo herrialdetan ezin izango duela jardun
|
dioen
printzipioa aplikatuko da. Europako Batzordearen Batzorde Arautzaileak zerrenda egin du 25 estatu kideek emandako ekarpenei buruz, eta, orain, Gobernuak oniritzia eman behar dio, idatziz.
|
|
2007
|
|
|
progresibitatea ez da muturrera eraman behar, sistema konfiskatzaile bihur ez dadin. «Konfiskatzaile» hitzarekin zer ulertu behar den zehazterakoan, nahiz eta Konstituzio Auzitegiak
|
esan
printzipio horrek aberastasun oinarria ez agortzera, subjektu pasiboari errentak eta jabetzak ez kentzera, etab. behartzen duela, ez du beste ezer zehaztu, eta ez du esan zein zerga mota eta zer baldintza diren sistema konfiskatzailearen oinarri. Horren bidez, progresiboa non amaitu eta konfiskatzailea non hasten den zehatz mugatzeko zailtasuna aipatzen da, eta, beraz, progresibitatearen muga irekita utzi da.
|
|
|
Araudi horrek bi helburu ditu: batetik, kutsatzen, zikintzen edo hondatzen duenak kalteak ordaindu eta konpontzen dituela
|
dioen
printzipioa betearaztea; eta, bestetik, kostu horiek beti diru kutxa publikoen gain egon daitezela saihestea. 2011 urtetik aurrera, nekazaritza ustiapenek milioi bat baino gehiagok, 5.000 industria enpresak baino gehiagok eta salgaiak garraiatzeko 30.000 enpresak baino gehiagok finantza bermeak izan dituzte (aseguru polizak edo antzeko mekanismoak) ingurumen hondamendien aurrean, bai eta zorrotzagoak ere beren jarduerek eragin dezaketen kaltea zenbat eta handiagoa izan.
|
|
2008
|
|
|
Argudio horren aurrean, aldekoek bestela diote: planetako iparraldeko emisioak konpentsatzeko hegoaldean energia berriztagarriak ezartzeko balio duen sistemaren alde daude, CO2ren kutsadura mehatxu globala dela
|
dioen
printzipioarekin bat.
|
|
2009
|
|
|
Izan ere, Obamak azaldu duenez, Zelayaren itzulera babesten du ez berarekin ados nagoelako, buruzagiak jendarteak aukeratu behar dituela
|
dioen
printzipio unibertsalaren alde nagoelako baizik.
|
|
2010
|
|
|
biak batera lantzen ziren ikastoletan, eta mezu kontrajarriak ematen zituzten. Eleanitzen bidez hizkuntzen irakaskuntza ikuspegi komunikatibo batetik lantzen zen (hizkuntzak erabiliz ikasten direla
|
dioen
printzipioari jarraiki eta, beraz, ezagutza erabilera dikotomia hautsiz), baina Euskaraz Bizi egitasmoak ezagutza erabilera eskemaren baitan jarraitzen zuen lanean.
|
|
|
1.Estatu alderdiek ahalik eta ahalegin gehien egingo dute, bi gurasoek, haurrak hazteari eta garatzeari dagokienez, betebehar erkideak dituztela
|
dioen
printzipioa bermatzeko.Gurasoek edo, hala denean, lege ordezkariek izango dute haurrak hazteko eta garatzeko oinarrizko ardura.Euren kezka nagusia haurren interes gorena izango da.
|
|
|
3 Aipatutako printzipioa (alegia, gertakari fisiko batek kausaren bat baldin badauka, kausa hori ere fisikoa da
|
dioen
printzipioa) faltsua da.
|
|
|
Gai horri dagokionez, zenbait legelariren iritziz, subiranoak estatuaren sektore bat bakarrik behartzeko eman duen legea, berbarako, estatuaren laurdena behartzekoa, eta ez bestea, ez da benetako legea, eta, ondorenez, ez du behartzen. Uste horretakoa da Angelus, Jasonek aipatu eta jarraitzen duena; azken horren iritziaren oinarria da, legea manu orokorra izan behar dela
|
dioen
printzipioa.
|
|
2011
|
|
|
Seguru aski nire sorterriari zor
|
diodan
printzipio bat. Berlinen jaio nintzen, eta Berlineko gazteak, Parisekoak bezala, borondatezko lotsagabekeria darama zainetan.
|
|
|
(Kontzentrazio zelaietako zaindariak, etab.). Nola epaitzen dira legeak kontenplatzen ez dituen krimenak? . Nullum crimen sine lege?
|
zioen
printzipioak?, nulla poena sine lege?. Holokaustoa juzgatzeko ez kontzeptu moral eta ez legeria baliagarririk zegoen, asmatu egin behar izan da genozidioaren kontzeptua.
|
|
2012
|
|
|
Zaila egiten zait ezer baikorra topatzea. Sinistu nahi
|
diot
printzipio ezkertiarra. –
|
|
|
(Kontzentrazio zelaietako zaindariak, etab.). Nola epaitzen dira legeak kontenplatzen ez dituen krimenak? . Nullum crimen sine lege?
|
zioen
printzipioak?, nulla poena sine lege?. Holokaustoa juzgatzeko ez kontzeptu moral eta ez legeria baliagarririk zegoen, asmatu egin behar izan da genozidioaren kontzeptua.
|
|
|
Horri gehitzen bazaio, alde batetik, «opor edo gastu fiskalak» erabiltzeagatikbildu gabe geratu den zenbatekoa, hots, 7.892,9 milioi? 2011an (6.306,1 Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, eta 1.586,8 Nafarroan), eta bestetik zerga iruzurra, 10.00017milioi eurotik gorakoa, kalkuluen arabera?, hots, bildutakoaren% 63 baino gehiago, konturatuko gara diru gehiago biltzeak ez duela esan nahi, ezinbestean, zergakigo behar direla, baizik eta zerga iruzurraren aurka borrokatu behar dela eta ekitateasustatu, «errenta berdinak, zerga berdinak»
|
dioen
printzipioa errealitatera eramanez.
|
|
2013
|
|
|
Ildo horretatik, quod omnes tangit debet ab omnibus approbari
|
dioen
printzipioa (guztiok ukitzen gaituena, guztiok onetsi behar dugu), esparru politikoan baten baino gehiagotan eztabaidatua izan dena, bat dator Liber sextusaren 29 arauarekin. Jatorriz, printzipio hori beste xedapen baten zatia zen; bertan, Justinianok azaltzen zuen apopiloak tutore bat baino gehiago izanez gero, horien guztien ahobateko adostasuna behar zela ondasunen baterako administrazioa azkentzeko (C.5, 59,5, 2).
|
|
2015
|
|
|
Adimen artifizialeko adituak bi joeretan daude banaturik. Batak
|
dio
printzipioz posible dela gizakiek bezala pentsatzen duten ordenagailuak egitea. «Printzipioz» esaten dut, sor daitezkeen arazoak enpirikoak liratekeelako, ez kontzeptualak edo logikoak.
|
|
|
Materiaren kontserbazioaren printzipioa. Sistemaren masa totala ez da aldatzen; horixe
|
dio
printzipio honek. Erreakzio kimikorik izan ez duten substantzia kimikoen masaren kontserbazioan ere aplika daiteke printzipio hau.
|
|
|
Hauen oinordeko nahi gintuzkete, konformatzekotan herentziaren erdiarekin haatik. Klasearen ala generoaren ondorengoari zor
|
diogun
printzipioa?
|
|
2016
|
|
|
UPNren benetako zutarria, suharki astintzen duen bandera, Nafarroa foral eta espainiarra da. 1979an sortu zenetik inoiz ez
|
dio
printzipio horri uko egin. –Guretzat, Nafarroa erkidego bereizia izaten jarraitzea besterik ez dago, Espainiaren barruan eta konstituzioak aitortutako eskubide historikoekin?, laburbildu du Adanerok.
|
|
2019
|
|
|
«Sakrifikatu egin gaituzte», Kongresuko bozeramaile Joan Tardaren hitzak gogoratuz, zeinak esan baitzuen agian «sakrifikatu» egin zela JxCaten hautagaia. Orain errepublikano eta independentista aldarrikatzen den partidu hori.Liseriezina egiten zaigu, bada, Ezker Abertzalea, zeinetik defendatzen dituzula
|
diozun
printzipioak errespetatzeko balioa ikasi dugun, traizionatzen dituztenekin koalizioan ikustea; adibidez Puigdemont baztertuz, zeinak ERCk traizionatuta ikusirik, esan zuen: «Ez naiz kikilduko ez atzera egingo, herritarrekiko eta herriarekiko esker onez eta konpromisoz».
|
|
2020
|
|
|
Iraunkortasun ekologikorako eta gizarte ekitaterako 1 desazkundeari buruzko nazioarteko lehen konferentziak (Paris, 2008ko apirila), ondorioztatu zuen hazkunde ekonomikoa, ongizatearen neurria den aldetik, ez dela nahikoa eta sistema ekonomikoak hazkunderik gabe funtziona dezakeela
|
dioen
printzipioa babesten du. Konferentziaren esparruan sortutako desazkundearen aldeko manifestuak egungo kontsumo eta ekoizpen ereduak eraldatzeko beharra azaldu zuen.
|
|
2021
|
|
|
Basque Centre for Climate Change eko adituak
|
dio
printzipio bioklimatikoetan oinarritutako neurriak garatu behar direla tenperaturen gorakadak hirietan eragingo dituen kalteak murrizteko.
|
|
|
Baina badaude oinarrizko kontuak: klima justizia eta kutsatzen duenak ordaintzen duela
|
dioen
printzipioa. Arazo honi behar bezala helduko diogu bakarrik Afrikari garatzeko tresnak eskaintzen zaizkionean.
|
|
|
...sortzen badira, indarkeriari amaiera emateko borondatea garbia bada eta borondate hori erakusten duten zeinuak erabatekoak badira, Estatuaren botere eskudunen, eta indarkeriaren erabilerari uko egitea erabakitzen dutenen arteko elkarrizketa prozesuak bultzatuko ditugu, jakinik une oro errespetatuko dela auzi politikoak soilik herritarrek hautatutako ordezkari legitimoen bidez konpondu behar direla
|
dioen
printzipio demokratiko utziezina".
|
|
2022
|
|
|
RSCren kudeaketa eredu horren abiapuntua gizarte demokratikoak hornitu diren arau gorenean oinarritzen da, eta honako hau adierazten du: " Konstituzio eta lege arau gehienek jasotzen dute jarduera ekonomikoak interes orokorretarako eta, oro har, guztion onerako edo ongizate publikorako (‘common good’ ingelesez eta ‘Gemeinwohl’ alemanez) balio behar duela
|
dioen
printzipioa". Adibidez:
|
|
2023
|
|
|
Euskal kasuak era askotako koalizio bat egin du, kohesioan oinarrituta, hau da, egoera ezin zela alde bakarrez eraldatu
|
dioen
printzipioan. Koalizio horrek hainbat sektoretan aldaketa prozesu berriak egiteko beharrezko baliabideak eta trebetasunak sortu zituen, harreman, ikuspegi, gaitasun, akordio eta ekimen berriak ahalbidetuz.
|
|
|
Euskal auziari buruz egindako ikerketak (Ibarretxe 2011) berrikuntza sistema bat aurkezten du, produktu berriak, prozesu berriak eta antolatzeko modu berriak elkarlanean sortzera bideratutako erakunde, enpresa eta partikularren sare batek osatua. ‘Ekosistema’ hori ekintza kolektiborako plataforma gisa interpreta daiteke, benetako eraldaketa muEuskal kasuak era askotako koalizio bat egin du, kohesioan oinarrituta, hau da, egoera ezin zela alde bakarrez eraldatu
|
dioen
printzipioan gimendu bat artikulatzeko gai izan zena, gainazalean logikari eta prozesu deskonektatuei erantzuteko diruditen ekimen ugari lotuz. Ekosistema horrek, hainbat eragile ez ezik, baditu gobernantza ez hierarkiko eta konpartituaren eredu berriak (mugimendu kooperatiboan edo euskararen berreskurapenean ikusten dugun bezala), azpiegitura berriak (Bilboko Guggenheim Museoa edo Basque Culinary Center, kasu) eta esparru geografiko berean araudi berrien euskarria ere.
|
|
|
Kontratuak eten ahal izateko, LELTBk edo beste lan arau batzuek araututako arrazoiak hartu behar dira kontuan. Horrek berarekin ekar dezake intuitu personae edo lana pertsonala izan behar dela
|
dioen
printzipioaren salbuespena. Izan ere, enpresaburuak kontratua etenda duen langilea ordez dezake, esaterako, bitarteko kontratua eginez.
|
|
|
Horrenbestez, printzipio horrekin bat etorriz, lan zuzenbidean baliteke hurrengo printzipio orokor hau iraultzea: hierarkian gorago dagoen arauak beherago dagoenari begira lehentasuna duela
|
dioen
printzipioa; hurrean ere, beheragoko arauek goragoko arauen edukia hobetzen badute, beheragoko arauek izango dute lehentasuna.
|
|
|
Printzipio honek berarekin dakar aplikaziorik gabe uztea geroko arauak aurreko araua indargabetzen duela
|
dioen
printzipioa; hurrean ere, printzipio horren arabera, eutsi egin behar zaie langileak eskuratutako eskubideei, nahiz eta geroago onartutako arau batek langileak banakako titular gisa aurretiaz zituen baldintzak baino eskasagoak ezarri orokorrean.
|