|
2001
|
|
|
Gu ez gaude prest geure lu rrei uko egiteko", azaldu zidan John Pashagameskumek. Berdin
|
diote
mugimenduaren bozeramaileek: " Quebeceko herri autoktonoek onartu egiten dute Quebecek herri bat osatzeko duen eskubidea, baina bere lurraldean", ez" gurelu rrekin"(" Le facteur autochtone au Quebec", Intern eten).
|
|
2003
|
|
|
Eta barruak esaten dit alfabetatze euskalduntze mugimenduak fruitu handi eta oparoak eman dituela, ari dela ematen, bai maila indibidualean, bai kolektiboan. Kontseiluaren antzera, Euskal Herrian Euskaraz en antzera, Ikastolen antzera, Kilometroak en antzera eta beste hainbat mugimenduren antzera, beste era batean bada ere, euskararen zuziari Euskal Herriko gizarte osoaren begi aurrean irmoeusten
|
dio
mugimenduak. Zuziaren horrelako argimut ilak galduko balira, euskararekiko" grina" galtzen aterako litzateke.
|
|
2008
|
|
|
helburu orokorrean, kide berak dituzte (50 eta 60ko hamarkadetan CNDn zebiltzan asko ariko dira gero, 80ko hamarkadan, ENDn, adibidez), helburua erdiesteko aukeratutako bideetan? Halere, ezin da
|
esan
mugimendu bera direnik, zeren 80ko hamarkadan ordura arte kide izan ez ziren hainbat lagun hurbildu baitziren, eta mugimenduaren filosofia, beharrak eta helburuak ere neurri handi batean ezberdinak baitziren.
|
|
|
Klandermans ek
|
dio
mugimenduaren eragina handia izan zela (betiere Mendebaldeko Europako eta AEBko kasuez ari dela), eta, beraz, baita arrakasta ere, nahiz eta, esan dugunez, huts egin bere helburu zehatzak zein nagusiak erdiesteko ahaleginean. Hona bere arrazoia.
|
|
2009
|
|
|
KOLDO. Herritarren
|
esanetan
mugimendu arraro asko dabil azkenaldian.
|
|
|
Landa guneetako elkarteek eta emakume taldeek antolatuta, Euskadiko herrietako plaza askotan nekazaritza azokak antolatu dituzte asteburu honetan. Emakumeak euskal baserrian betetzen duen zereginari balioa eman nahi
|
dion
mugimendua indartzen da horrela. Gaur egun, betidanik izan den bezala, baserrian funtsezko zereginak betetzen jarraitzen dute emakumeek; hala ere, haien lana ez dago behar bezala ezagututa.
|
|
2010
|
|
|
Duela bederatzi urte iragarri zuten inbasioa hasiko zutela. Ordutik, jihad eta estatubatuarren aurkako erresistentzia indartsu mantendu dira,
|
dio
mugimendu islamistak zabaldutako oharrak. Zehazki, atzo bete ziren bederatzi urte nazioarteak Afganistango gerra hasi zuela.
|
|
2011
|
|
|
Hortaz, «arretaz» begiratu behar zaiela gatazkaren «sorburuei eta ondorioei». «Horrek, besteak beste, euskal preso politikoen egoeraz hitz egitera garamatza», adierazi dute.Gaiari heltzearen premiaz Euskal Herriko zein Espainiako hainbat eragile eta alderdi ohartu direla
|
diote
mugimenduko kideek. Eta giza eskubideen alorrean diharduten nazioarteko eragileek ere premia horrekin bat egin dutela.
|
|
|
Kontzertuak, antzerki obrak, hitzaldiak, bideo ikuskizunak eskaintzen dituzte eta bertara joaten den jendeak 20 urte inguru dituen arren, kontzertu zehatzak ikustera joaten dira asko. Dokako jabeek
|
diote
mugimendu kulturalarentzat tresna dela Kafe Antzokia eta gizarteak dituen behar batzuei erantzuteko sortu zela. Mota guztietako taldeek jotzen dute bertan, nahiz eta euskaldunei indarra ematen saiatzen diren.
|
|
|
Espazioan gorputzarekin idazteko modu bat omen tai ji quang esaten dioten barne bidea, eta kaligrafia ere jardun beraren adar gisa ulertzen du txinatarrak. Ikasi nahi duenak, bere buruarekin ahaztu, eta gorputzari edo (idazteko garaian) eskuari utzi behar
|
dio
mugimendua gogora dezan, baina zazpi arau bete behar ditu, hala ere, trazuak ondo egiteko eta, besteak beste, ezker eskuin, goi behe, kanpo barne eta erdi eta albokoak hartu behar dira gogoan. Axola gutxiko kontua dirudi, baino badu garrantzia, zeren idazkera oso gertu dago Txinan, esan bezala, pinturatik eta, paper zuriaren gaineko tinta beltza dela medio, erraz nabarmentzen da zein trazu dagoen gainean eta zein azpian.
|
|
2012
|
|
|
Hala, egunero 90.000 euro gastatzen ditu Italiako Gobernuak, poliziaren sindikatuaren hitzetan, obraren segurtasuna bermatzeko. " Ordena publikorako beharrezkoa dela argudiatzen dute, baina eskandaluzkoa da hiritarrei sarbidea blokeatzea",
|
dio
mugimenduari aholkularitza administratiboa ematen dion beste abokatu batek. Tokia ixteko ezarri zen ordenantzaren epea amaitu dela diote ekintzaileek, eta beraz, eremua nola dagoen ikusteko eskubidea aldarrikatzen dute.
|
|
|
Elkarrizketa amaitutzat eman nahi duela iruditu zaizu, baina hurrengo galdera bota
|
diozu
mugimendurik egin aurretik.
|
|
2013
|
|
|
Esaten zuen ETA amaitu dela eta ematen duela ez dugula horretaz hitz egiten jarraitzen. Berak
|
zioen
mugimendua sortu behar dela, eta hitz egin eta hitz egin, hau ez delako itxi oraindik. Irlandaren kasua aipatu zuen, hango prozesu luzea, urteak iraun zituena.
|
|
|
Nasserrek, esaterako, boterea hartu bezain pronto zapaldu zuen Egiptoko mugimendu feminista indartsua. Egiptoko egungo gertaeretan, zeri begiratu behar
|
diogu
mugimendu feminista zertan dabilen ikusteko. Eurozentrismoa ondo errotuta daukagu barruan, eta zaila zaigu ikustea.
|
|
2014
|
|
|
30 mugimendu dauzkagu, eta, zailtasunaren arabera, mugimendu bakoitzak puntu balio bat du. Salto egin aurretik, zerrendatik egin beharreko mugimenduak aukeratzen ditugu, eta epaileei
|
esan ostean
mugimenduok airean egiten saiatzen gara. Lekuen arabera, mugimendu gehiago edo gutxiago egin ditzakegu.
|
|
2017
|
|
|
Mugimendu heretikoak bestelako komunitate egitura bat ere ekarri zuen, nazioarteko dimentsioa zuena, eta egitura horrek aukera eman zien sektetako kideei bizitza autonomoagoa izateko, eta harreman, eskola eta babes etxez osatutako laguntza sare zabalaren onurak jasotzeko, premia garaian, laguntza eta arnasaldia izateko parada eskaintzen baitzuen sare horrek. Hain zuzen, ez da gehiegizkoa
|
esatea
mugimendu heretikoa izan zela lehenengo, internazional proletarioa? –hainbesterainokoak ziren sekten irismena (kataroena eta valdotarrena batik bat) eta salerosketa azoken, erromesaldien eta jazarpenak bultzatutako errefuxiatuen muga zeharkatze etengabeen bitartez euren artean sortutako loturak?.
|
|
2019
|
|
|
Juan Sebastian Elkanoren irudia goratzeaz gain," espainiar inperialismoa ezkutatzen eta zuritzen" duela
|
dio
mugimenduak. Haien hitzetan, getariar gehienentzat armadaren presentziak zilegitasunik izan ez arren, presentzia hori normalizatzea dakar Elkanoren Zeruertzak.
|
|
|
Arestian aipatu bezala, sailean zegoen elkarlan espazio nagusia Aholku Batzordea zen, eta, horrekin batera, GHKn herri mugimenduei parte hartzeko aukera zabaldu zitzaien; botorik gabeko partaidetza izan arren, partaideen iritzia aintzakotzat hartu zela
|
diote
mugimenduetako kideek. Gizarte eragileekin ere lan hitzarmen ugari egin ziren, Zero Zabor elkartearekin eta Emaus Fundazioarekin.
|
|
2020
|
|
|
Bizkaiko beste muturrean egon arren, Zallan hurbil sentitu dituzte Zaldibarko luiziak eragindako kalteak eta eztabaidak; ez bakarrik bertako bizilagun bat zendu delako, baizik eta antzeko zabortegiak dituztelako bi herrietan, eta Zallan eta Gueñesen ere Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailarekiko gatazka bizian daudelako, Zaldibarren hainbesteko larridura eragin duten dioxinak eta furanoak etengabe isurtzen dituelako Glefaran biomasa plantak. Tentsioa nabari da Zallan, baina Javi Portillo alkate ohiak etsipenez
|
dio
mugimendu gehiago nahiko lukeela: «Kezka handia dago, baina jendea ez da beste leku batzuetan bezala mobilizatu.
|
|
|
Nolanahi ere, Euskal Herriko mugimendu feminista ildo hori baino askoz zabalagoa da; are, oro har, nazio auziaz oso ikuspegi diferenteak barne biltzeaz gain, mugimenduaren zati handienarentzat gai hori erdigunean jartzea ez da lehentasunezkoa izan. Dena den, ausartzen naiz
|
esatera
mugimenduaren gehiengoak sentiberatasun berezia izan duela auzi horren zenbait adierazpiderekiko, hala nola hizkuntza gatazkarekiko, gatazka armatua parametro politikoetan ulertu eta konpontzearen alde zein erabakitze eskubidearekiko.
|
|
|
Hainbat egile ahalegindu dira (Contreras 2004, 2010; Garci' a, 2005; Feito, 2006; Domenech, 2009; Mateu, 2011; Pericacho, 2014; Carbonell, 2015; Garaa, 2017; Carneros, 2018) Hezkuntza Mugimendu Alternatiboaren ezaugarriak sailkatzen eta definitzen. Denek bat egiten dute
|
esatean
mugimendu heterogeneoa dela eta mugimendu hori katalogatze hutsa korapilatsua dela: eskola askeak, hezkuntza askea, hezkuntza aktiboa, pedagogia biziak, eskola ez konbentzionalak, hezkuntza berrikuntza...
|
|
2021
|
|
|
Prozesu horren guztiaren muina jaso zuen lana, Barandiaranek
|
dioen bezala
mugimendu osoaren hausnarketa ofizialaren maila hartu duen hiru egileen artean gauzatutako Bat bateko bertsolaritzaren gakoak eta azterbideak izan zen. Bertsozale Elkartearen eta Bertsolariren baterako argitalpena izan zen, eta lau hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa eta ingelesa) kaleratu zen.
|
|
|
Hona hemen ideia erraz batzuk: ‘Bai’, ‘ez’ eta ‘menpe’
|
esateko
mugimendua egitea lepoa. Honako hauen malgutasuna: ukondoak flexionatuz, luzatuz edo alde batera eta bestera zirkuluak eginez indartu daiteke.
|
|
|
bere aktiboen balioa 195 milioi euro jaitsi duela, merkatuaren errealitatera egokitzeko. Eroskik
|
dio
mugimendu «zuhurra» dela, eta oraingo balioekin hobeto kokatuta dagoela «etorkizunean edozein gorabeherari aurre egiteko».
|
|
|
Halaber, mugimenduaren hitzetan, oinez zein bizikletaz ibiltzeak herritarren gastu ekonomikoa murrizten du, eta garraioei lotuak zaizkien eta klima aldaketa sortzen duten berotegiko gasen isurketen murriztea ere ekartzen du. Autoak errepidetik ahalik eta gehien kenduta, ingurune «lasaiago, sanoago eta seguruagoa» sortuko litzatekeela
|
dio
mugimenduak, eta horrek mesede eginen liekeela datozen belaunaldiei.
|
|
|
Errigorarengandik jaiotako Agerraldia ekimenak Nafarroa erdialdeari eta hegoaldeari hauspo berria eman nahi
|
dion
mugimendua da. Xedea da herritarrak saretzea, euskararen ezagutza bultzatzea eta euskararekiko jarrera baikorrak sortzeko ekintza praktikoak bultzatzea.
|
|
|
Gizon emakumeen deshumanizazioa ekarri al zuen horrek? Hala
|
dio
mugimendu erromantikoak, eta horren aurka altxatu zen: Ilustrazio industrialak espontaneotasuna, irudimena eta sormena hil ditu.
|
|
2022
|
|
|
Bizi ikuspegiei buruzko guda kulturala ematea, beraz, lehentasunetakoa da guretzat". Eta hala ere
|
dio
mugimendu sozialista honetako ideologoetakoa den eta Kolitza moduan sinatzen duenak Artekan, prozesu kultural horietan ondo asmatuta ere, beti izango da ezinbestekoa" formazio sozial burgesari eragiten dion faktore erabakigarria: kapitalismoaren metatze krisia, gaur egun mendebaldeko langile masen bizitza kalitatean galera geldiezina dakarrena".
|
|
|
Eta bestetik, aldiz hamarkada amaieran batez ere, abangoardiarekin eta mugimendu edo ekintzarekin lotu izan da hizkuntza; eta neurri batean euskal hiztuna ere bai. Hala nola, eta garaiko abertzaletasunaren, edo zehatzago
|
esanda
mugimendu iraultzaileen bueltako testuei erreparatuta –batez ere 70eko hamarkada amaierakoak, aztertu ditugun testuak garaiko normarekin, edota normatibitatearekin bat egiten dutela azpimarratu liteke.
|
|
|
Hitzak dantzara hala, eta
|
esanak
mugimendura nola. Horren inguruan aritu da ikertzen azken hilabeteotan Eneko Gil (Errenteria, Gipuzkoa, 1985).
|
|
|
Gorago esan dugu diagnostikoaren gordintasunari itzuri egiteko faktore asko dagoela; kasu honetan, bide onean doazela
|
dioen
mugimenduaren" epika" bera, hasteko. Baina sortzen zaidan galdera, beste lekuetan bezala, zera da:
|
|
2023
|
|
|
" Al Fasik esan zion sahararrek armak har zitzaketela, baina berek negoziatuko zutela Espainiarekin. Buabidek esan zion ezin
|
ziotela
mugimenduari lagundu Marokon demokrazia eskuratu arte. Eta Ali Yatak esan zion ezin zutela Sahararen askapena babestu Maroko askatu aurretik".
|