2002
|
|
hotzarekin beldurra
|
dio
lurrak zauri orori.
|
2003
|
|
Lapurdiko barrualdearen kasuan, kostaldetiko hedatze urbanistikoa arrisku larria da laborantzarako eta abeltzaintzarako. Txostenak
|
dio
lurraren gaineko presioa gero eta handiagoa dela, eta baserritarra landa lurra hiri lur bihurtzeko tentazio bizian dabilela beti, prezio hobean saltzea ziurtatzeko.
|
2004
|
|
Misoginiak, gainera, (bo rre roak bezala) baditu hamaika aurpegi. Aipatu elkarrizketan Urretabizkaiak
|
dio
Lur taldearen inguruan hasi zenean, nire harridurarako serio hartu ninduten beti. baina gero makina batek ez nau hala hartu. Badira nik baino 40 urte gutxiago duten idazleak nirekin paternalistak direnak.
|
2006
|
|
Horibaino gauza gatazkatsuagoak gutxi, partida ume baten buru barruan gertatzendenean. Arreba txikiago bat du gainera, gurasoen begietako nini bihurtua dena.Lagun bat ere badu, hamabi urte bete dituenean, kaxako umea?, adoptatua, delaesan
|
diotelako
lur jota dagoena. Erreka bazterrean jolasean dabiltzala, hagin battopatu dute.
|
2007
|
|
Alderdi politikotik, hasteko, nazioarteko konbentzio, protokolo eta arautegien sare oso bat identifika liteke. Horiek eredu nahiko arrakastatsua egitura dezakete ingurumen arazoak konpontzeko,
|
esaterako
lurraren beroketa klimatikoa. Natur
|
|
Ehun Eguneko Desertua eta Ilunpeko Erreinuaren ekialdetik Lurreko Paradisua duzu.
|
Diotsut
Lurreko Paradisua, ekialdetik duzula baina ez ezazula uste izan guretako eguzkia sortzen den lekuan dela. Jakin ezazu leku horietan eguzkia sortzen delarik guretako gauerdi dela.
|
|
Probintzia horren itzuliaren egiteko bederen hiru egunen bidaia behar delarik.
|
Diote
lur horretan sekulan ez dela eguzkirik ikusten, beti dela gaua. Nehork ez dezakeela ikus han zer den eta nehor ez dela han sartzera ausartzen.
|
|
Beste batzuek
|
diote
lurra uraren gainean datzala. Hori da gorde den bertsiorik zaharrena, diotenez, Tales Miletokoak emana (Fr.
|
2008
|
|
Gelditu zenean, ordea, denek jaitsi zuten eskua eta lurra bota zioten gainera. Berak eskuak jaso zituen, baina behin eta berriz bota
|
zioten
lurra. Erdi korrika egin zuen aurrera, eta gizonek lurra botatzeari utzi zioten.
|
2009
|
|
Hala ere, kontuan izan behar da Txinak populazio arazo handia duela, asko baitira, eta herrialdearen eremu txiki batean bizi dira, beste lekuetan ezin delako erein edo ez dituztelako bizitzeko behar dituzten baliabideak. Hortaz, transgenikoei esker, etekin handiagoa atera nahi
|
diote
lurrari. Beste helburu batzuk ere badituzte, eta hortik jotzen dute beren bioteknologia proiektuek.
|
|
Berotze globalaren eszeptikoek
|
zioten
Lurreko klimaren sistema zabalegia zela gizakiak hura aldatu ahal izateko. Gizakiaren eraginez klima berotuz zihoala esateko oso froga gutxi zeudela argudiatzen zuten.
|
|
Aidesepen arabera, Gobernuko hainbat langilek adierazi dute azken 30 urteetako petrolio kokalekurik garrantzitsuena dagoela bertan. Perencok
|
dio
lur horietan ez dela bakartutako indigena talderik bizi.
|
2010
|
|
Eta beste askori ere bai. Sistema horrek
|
dio
lur geruzak zenbaki bat daukala, eta azpikoak beste bat. Baina horrek ez du babesten hirurehun grafito agertu zaizkizula, ez zarela konturatu eta ez duzula argazki bakar bat ere egin.
|
|
ziren, eta akats larriak zituzten gainera. Interpretatzeko akatsak, kontraesanak eta anomalia larriak aipatu zituzten,
|
esaterako
lur jotze batean hormak teilatua baino lehenago erori izana.
|
|
Bat batean, JULENEk indarra galtzen du. KANDIDOk, izututa, eutsi egin behar
|
dio
lurrera ez erortzeko. Dena odolez zikintzen hasten da.
|
|
Unsain neskamea eta Josseph de Juanechea morroia [362] presente zirela. Iloba besoetakoak un cruzifixo de plata con su cadenilla omen zeukan eskuan eta Minondori esaten omen zion hartzeko mesedez, eta besteak ezetz
|
esanez
lurrera botatzen omen zion gurutzea. Eta ezkontzako promesaren testigu bakar zuenez, Klara alargunak lurretik hartu eta berriz ere, se lo entro por el pesquezo, y volvio a echar al suelo, deziendo que él ya tenia tambien otro Dios.
|
2011
|
|
Uharka egitea beharrezkoa denean ibai edo errekatik ura desbideratu nahiz hartzeko, edo etengabeko nahiz etenkako beste ur laster batzuk aprobetxatzeko, eta uharka egin behar duena ez bada ur bazterren jabea edo uharkari eutsi behar
|
dioten
lurren jabea, uharkako zurkaitz zortasuna ezar daiteke aurretiaz kalte ordain egokia emanez.
|
|
Elkarren ondoan eserita egin dugu bidea gaur goizean, eta landa mugagabe baten erdian jaitsi gara autobusetik. Urdinez edo berdez jantzita gehienak, ehunaka ordezkari dabiltza, pala eskuetan, bere eginkizuna betetzen, eta neuk ere bota
|
diot
lur pixka bat nire landare txikiari. Olanazko pabilioi zabal batera eraman naute gero, eta Berjingeko hiru alkateetatik batek eta Espainiako enbaxadore jaunak sekula ez dut ikasiko! egin didate ongietorria.
|
2012
|
|
Baina gu horixe gara eta horrela pentsatzen dugu gure identitateeta lurraldeari buruz. Hori bai, argi
|
esanda
lurraren mugak guk definitzen ditugula, arbitrarioki eta kontingenteki, baina lurra definitu eta menderatu ezin dugunez, Ama Lurraren kontzeptuan, aspaldiko euskaldunok sorturiko kontzeptu labainkorbezain emankor horretan?
|
|
Baina gu horixe gara eta horrela pentsatzen dugu gure identitateeta lurraldeari buruz. Hori bai, argi
|
esanda
lurraren mugak guk definitzen ditugula, arbitrarioki eta kontingenteki, baina lurra definitu eta menderatu ezin dugunez, Ama Lurraren kontzeptuan, aspaldiko euskaldunok sorturiko kontzeptu labainkorbezain emankor horretan?
|
|
Espainiako gobernuentzat (lehenagoko eta oraingoarentzat), ETA guztiz ahulduta dago eta errendiziora hurbil. Alderdi Popularra mendekuaren logika hutsean ari da; Alderdi Sozialistak garailearen" eskuzabaltasuna" eskaini nahi
|
dio
lurrean uste duen arerioari. Ezberdinak izanik, biek indar harremana berdin dakusate:
|
|
Galerna arrazakoa. Beren sor lekuari ainitzez atxikiak dira, bainan berek
|
diotenaz
lur alde hunek, aberastasun handien sor tokia izan arren, aisez ere aberatsagoa behar zukeela izan gaur egun, bainan, Gordonek dionaz, herri alde huntako politika gizonak alferregiak omen dira. Behazu bada: ene gazte aroan, 1905ean, Saskatchewan, probintzia soru zutelarik lurraldeko bixtanleak 92 000 ziren orotara.
|
2013
|
|
Goizaldean Ertzaintza Boulevardera iristean eta Arbelaitz lanean ari zela, ertzain batek eskukada batez smartphonea bota
|
dio
lurrera eta bera ere gogor astindu du, nahiz eta bere kazetari akreditazioa oso agerian zuen: Argia ko akreditazioa zeukan esku batean eta bestean telefonoa, salatu du ohar horretan Xabier Letona Argia ko zuzendariak.
|
|
LURRA: Adituek
|
diotenez
lurra arrisku larrian dago: Poloetako lur izoztuak urtuz doaz, CO2 emisioak ozono kapa zulatzen duten heinean. Basamortu eremuak zabaltzen doazen honetan, makina bat espezie betirako desagertzen ari dira," gizakia" izeneko izurrite bat dela eta.
|
2014
|
|
Orduan irakurri nuen Maputxeentzat zuhaitz sakratua dela eta Maputxeek izugarrizko errespetua eta miresmena
|
diotela
lurrari. Haien omenez jarri nion nire arropa markari Araukaria.
|
2015
|
|
12 Oi Jesus, zer den arima bat honela bertan behera utzita ikustea, eta, esan dudanez? zein gutxi balio
|
dion
lurreko edozein pozbide! Horregatik, ez uste izan, ene ahizpak, inoiz zeuen burua hala ikusten baduzue, aberatsek eta aske daudenek une horietarako erremedio hoberik izango dutenik.
|
|
Arrastoak (Dejabu panpina laborategia) | Urtarrilak 18, 19:30 Aspaldi etxetik arrastorik utzi barik alde egindako amaren heriotzari aurre egin behar
|
dion
Lur protagonistaren istorioa jasotzen du Arrastoak ek. Antzezleak:
|
|
zer
|
esan
lur agorra busti duten isurkiez
|
2016
|
|
Nahi
|
zioten
lurra
|
2017
|
|
Han eman ber
|
genioan
lurra... Eroi huen tokian.
|
|
Altxatuko diat burua berriro ere. Gai den gizon bati ezin
|
diok
lur jo arazi.
|
|
Sarjentuak. Su!?
|
esan aurretik
lurrean luze luze eginda zegoen Ortiz, badaezpada ere...
|
|
–Jakin badakigu larru zuriko gizakiak ezin duela gure izaera ulertu. Berdin
|
dio
lur zati bat edo bertze bat, lurretik behar duen guztia erauztera gauez etortzen den arrotzaren parekoa baita. Ez du lurra ahizpatzat edo arrebatzat hartzen, etsaitzat baizik.
|
|
Inguruan jende pixka bat dabil, baina dagoeneko ez gaude ez han ez orduan, denbora desagertu egin da ordu batzuetan. Jonek, izututa, paper fabrika guregana datorren mamut bat dela
|
esanez
lurretik altxarazi gaitu, ibaia zeharkatuko duen mamutarengandik ihes egin behar dugu. Barreak erasan gaitu Sara eta biok, baina bere atzetik egin dugu korrika, Ez dezagun ibaia zeharkatu, mamut zuriak uraren beldur dira.
|
2018
|
|
EH Bilduko alkateak ere datu harrigarriak eman ditu,
|
esaterako
lurrak eskuratu zituzten hiru eraikuntza promotoretako bi Actividades Alhama SL eta Promociones Herchi SL hitzarmenak sinatu baino egun batzuk lehenago eratu zirela, bata Tuteran eta bestea Fiteron.
|
|
EH Bilduko alkateak ere datu harrigarriak eman ditu,
|
esaterako
lurrak eskuratu zituzten hiru eraikuntza promotoretako bi Actividades Alhama SL eta Promociones Herchi SL hitzarmenak sinatu baino egun batzuk lehenago eratu zirela, bata Tuteran eta bestea Fiteron. Udaletxeko artxiboan dokumentazioa falta dela ere jakinarazi du Leozek.
|
|
S.: «Lur, Villa Zutik, Paseo de Arbola»
|
zioen
Lur eko liburuetan. 1969ko uztailaren 10ean hil zen Rikardo Arregi.
|
|
Aresti Kriseilun argitaratzen hasita zegoen, baina liburuak ezin salduta zebilela uste dut. Tratu moduko bat egin genuen, Arestiri
|
esanez
Lur-ek liburu haiek hartuko zizkiola, eta, trukean, Victor Suinagaren autoa, Seat 850 bat, emango geniola. Eta halaxe gindoazen, Euskaltzaindiaren bilera hartara.
|
|
Orgatila lasterketa! Gutako bik lurrean etzan behar dute, eta beste biek oinetatik eutsi behar
|
diote
lurreko bati.
|
|
Getxoko Auzokideok elkarteak gogorarazi duenez, EAEko Ingurumena Babesteko Legeak behartzen ditu herritar eta administrazio denak" ingurumenaren gaineko eraginak txikitzen eta kalteak zuzentzeko neurriak ezartzen". 29 artikuluan, legeak
|
dio
lurra babestea jabeen eta administrazioen ardura dela.
|
2019
|
|
" Esan zidaten familiako panteoian eman nahi
|
ziotela
lurra, eragozpenik ez banuen, eta niri nola ez zitzaidan deus inporta non lurperatzen zuten, hori esan nien. Sermoian apaizak Flora zein emakume on, bertutetsu eta zintzoa izan zen esaten ari zenean, anaiek zeharka eta gorrotoz begiratzen zidaten, baina hori ez zitzaidan asko axola" (270).
|
|
–Ezin diot gezurrik
|
esan
lurrak hautatutako emakume bati, eta ezin dut gezurrik esan txaia partekatzen dugun bitartean. Baina zintzotasun berberarekin erantzun didazue gero beste galdera bati.
|
|
Odol artean hil zen izeko Lucie. Familian inork ez dit oraindik
|
esan
lurrera jausi eta odoletan hasi zen ala odola ikusita jausi zen, zorabiatuta, indarrik gabe. Berdin dio, odol zirkuluak egin ziren, elipseak, alfonbraren zati batean, egurrean, sukaldeko ateraino.
|
|
Koordinazioari eusten ez
|
badiozu
lurrean amaituko duzu.
|
|
Meg andreak
|
dio
lurra garbitu behar duzula harik eta bere hortzik gabeko aurpegia islatzen duen arte.
|
2020
|
|
Ba, eseri nonbait, berdin
|
dio
lurrean bada ere, eta entzun erne.
|
|
Eitzaga auzoko bizilagunen oharrak
|
dio
lur jausiaren ondorioz etxeetatik aterarazitako familiei erakundeek ez dietela «inolako informaziorik eman» egoerari buruz.
|
|
Zaldibarko zabortegitik gertu bizi diren elgetarrek
|
diote
lurra berriz erortzeko arriskua dagoela
|
|
COVID krisiak astindu handia ekarri du, eta astinduaren ostean, lurra berriro baretzen denean, zertarako gai izango garen ez dakigu. Lurra baretzen denean esan badut ere, agian egokiago da
|
esatea
lurra baretzen bada, ez baitago argi benetan baretuko den edota krisi egoera ia etengabe batera egokitu beharrean izango garen.
|
|
Orduan, hortik zehar dabilen tipo batek, gezurretan ari denak, ez dizu egiten horrelako bat, eta gero gainera berak esaten du berak ez zuela horretan parte hartu, baina CESIDekin harremanetan zegoela, eta une batean barruko dokumentazioa erabiltzen zuela, eta hartu, apuntatu, eta badaezpada gorde egin zuela. Paco Etxeberriak
|
dio
lurraren ezaugarriak onak direla gorputza gordetzeko, epaileak galdera hori egin ziolako, ‘zuk uste duzu posible litzatekeela zerbait aurkitzea 30 urte baino gehiago pasa eta gero? ’, eta Pacok erantzun baietz, lurraren ezaugarriak (buztintsua eta) onak zirela horretarako".
|
2021
|
|
Ekologistak Martxan taldeak txosten bat argitaratu du, eta nabarmendu du egungo parke fotovoltaiko eta eoliko handiek" kalte handia" egiten diotela ingurumenari. " Balio ekologiko handiko eremuetan daude, baina Erriberan herritarrek ez
|
diote
lurrari duen balio hori aitortzen", erran du Eduardo Navascues Ekologistak Martxan eko kideak. Zehaztu du, halere," arazo nagusia" zera direla, Erriberako parkeetan ekoizten den argindarra La Serna Tuterako azpiestaziotara eramateko lineak.
|
|
Bestelako berotegi gasen datuak ere eman ditu erakundearen adituen lanak. Metanoari buruz
|
dio
lurraren berotzean %16ko eragina duela. Gas horren isuri gehienek (%40) iturri naturaletan dute sorburua:
|
|
" Tantai Baso Jabe Kooperatiban baso jabe bakoitzaren ekarpena bere basoa izango da. Berdin
|
dio
lur publikoak zein pribatuak izan. Jabeak ez du basoaren jabetza emango, baizik eta basoaren erabilera.
|
|
–Biktimaren mugikorra izanda erraza da watsappak bidaltzea, ezta? –esan
|
dio
lur gainean kukurutxo bat bezala kiribilduta dagoen lorezainari– Baina nik banekien gordetakoaren bila itzuliko zela. Une honen zain egon naiz –zuzendu zaie poliziei.
|
|
|
esan
lur isilari: banoa urruti.
|
|
" Ekintza hura saihesteko askatasunik gabe jokatu zuten, antzinako tradizioek ekarritako indar natural pairaezin baten menpean". Epaiketan, bi gizonen defentsa bakarra izan omen zen
|
esatea
lurrari eta itsasoari beren haserrea bare zezaten eskatzeko egin zutela oparia (opariaren zentzu sakonenean).
|
2022
|
|
Lovelock en hasierako ideia edo hipotesia zen, ikuspuntu metaforikotik gutxienez, Lurra, edo hobe
|
esanda
Lurren bizitzak duen eragin eremua, organismo bizi bat bezala ikustea, gaitasuna zuena harrigarriki erregulatzeko atmosferaren konposizioa, ozeanoak eta litosfera. Ente horri Gaia deitu zion.
|
|
Heideggerren adierazpen ezagunaren arabera: " Hitzak ur putzuak dira, eta, horien bila,
|
esateak
lurra zulatzen du". 38
|
|
|
Esaiozu
lurrean aurkitu duzula.
|
2023
|
|
Akordioen ostean esan zuten" aurrerago puntuak negoziatzen joango gara", baina paperaren gainean ez zegoen ezer jasota, ezta kolonien amaiera ere. Are gehiago, akordio horiek
|
diote
lurraren %20 palestinarrentzat dela eta gainerako guztia sionistei eman behar zaiela. Jakina, gehiengoa ez dago ados.
|
|
Baina lehen orain bezala, edozein gerrari ere formalki komeni zaio itxurakeria bat ematea. Normalean gerrak zuritzeko, ohorea eta bidegabekeria bezalako hitzak aipatzen dira, ez baita heziketaonekoaetaosoitsusiabaitabat batean inori
|
esatea
lurra, urrea edo petrolioa lapurtzeko gerra egin behar zaiola. Besterik erabili behar da, kasurako, ohorea garbitu, iraina ordainarazi, helburu ezin altruistagoak gauzatu, gorengo aginte bati Jainkoari edo horren ordezkariren bati, adibidez, obeditu.
|