|
2000
|
|
|
Autoaren intermitentea da ikusten den lehen gauza: poza, norbait laguntzeko prest; beldurra, eta orain zer?, orain ezin
|
diozu
ezetzik esan, ez zaizula bere aurpegia gustatzen, orain dena eginda dago. Batez ere sentsazio ikaragarri batek egin ohi dit bisita, eta ez naiz neska pesimista bat, ezta antzik ere, baina benetan zapore tragikoa izaten du intermitentearen une horrek.
|
|
2002
|
|
|
–Eta zergatik ez diok
|
esan
ezetz, ez ginela gu? –Imanol aztoratuta zegoen, Alaznek han ikusi zuela pentsatzean– Edo beste zerbaitera joan ginela?
|
|
2003
|
|
|
Mirenek ezin
|
dio
ezetzik esan, eta, telefonoa hartuta, Peliperen tabernara deitu du. Mirenek egoeraren berri eman dio Peliperi, eta honek baietz esan dio, beraientzat zabalik duela taberna, eta berehala emanen dizkiola otarrainxkak, dohainik gainera.
|
|
|
–Ez al nizun argi
|
esan
ezetz! Zer, jendearen aurrean erantzuna beste bat izango zela uste al zenuen?
|
|
2004
|
|
|
Eta geroztik badakit zu ere gogoratzen zarela tarteka nitaz. Ez
|
esan
ezetz, Aitor. Atzo ere hori galdetu nizun, eta...
|
|
|
Gero mahaitik altxatu eta esan zuen Ginorengana joango zela, eta proposatuko ziola. Ezin zuela
|
esan
ezetz. Tourrik ez badago, eta Girorik ere ez, irabazteko geratzen den gauza inportante bakarra dela etorkizunik ez duen jendeari etorkizuna ematea, horrela esan zuen Ciccillok, eta Pablok barre egin zion, esanez hori egiteagatik ez dizutela muxurik ematen azafata bik, eta, berriz ere esan zion igual Ginok ez zuela askorik galtzeko, baina irabazteko ere apenas, eta pentsatzeko ondo Ginorengana joan baino lehen.
|
|
|
Uste diat onena Signora Mariarengana joatea izango dela. Ezin dik
|
esan
ezetz. Zaharra duk, hori bai, eta badakik zaharrekin pazientzia apur bat ere behar dela, zaku bete pazientzia, egia esateko.
|
|
|
Zaharra duk, hori bai, eta badakik zaharrekin pazientzia apur bat ere behar dela, zaku bete pazientzia, egia esateko. Baina ezin dik
|
esan
ezetz, ze bakarrik zagok, tira, txofer zoro hori aparte utziz gero, ze aparte uzteko modukoa duk, beti neskekin pentsatzen. Ez.
|
|
2005
|
|
|
Zelan
|
esan
ezetz, irrikan bazegoen, har gaizto batek barrutik kilika?
|
|
2006
|
|
|
–Izeko, konturatu naiz ezin
|
diogula
ezetzik esan.
|
|
|
Ume koxkor bat. Nola
|
esan
ezetz. Bi ohe zituen gela hark, eta Maritxuren lekua hartzeko ari zitzaidan eskatzen, ari zitzaidan eskaintzen.
|
|
2007
|
|
|
Baina emagaldu ederra naiz, ezta? Emagaldu fin eta saiatua, ez
|
esan
ezetz.
|
|
|
Un autre café? Eta nola
|
esan
ezetz, sekretuki egun osoan eskaintza haren zain egon baginen. Auto karabanara jo genuen beraz, Garbik herriko gozotegirik garestienean erositako pasta kaxa eta guzti.
|
|
|
Orain emakume gaizto, maltzur, hotz eta desleiala naizelako irudia izango duzue. Ez
|
esan
ezetz. Eta arrazoia izango duzue, apika.
|
|
2009
|
|
|
–Sinesten hasia naiz Rosanna zure andregaia dela. Zure andregaiak, hala ere, gauza bat du ona, egur edo metal puska batek ez baitizu inoiz
|
esango
ezetz? –esan zion, belarritik belarrirainoko irria bisaian, diru saria gutun azal batean ematen zion bitartean.
|
|
|
–Sinesten hasia naiz Rosanna zure andregaia dela. Zure andregaiak, hala ere, gauza bat du ona, egur edo metal puska batek ez baitizu inoiz
|
esango
ezetz... –esan zion, belarritik belarrirainoko irria bisaian, diru saria gutun azal batean ematen zion bitartean.
|
|
2010
|
|
|
Bi mirariren lekuko izan denak pozik behar bailuke, baina zuen amak? Eta zu ere kezkatuta bezala zaude, ez niri
|
esan
ezetzik?; istantean zabaldu nion bihotza, halakoa nuen nik neuk ere bihotza norbaiti zabaltzeko gogoa: izebak eskutik heltzen zidan, eta nik kontatu eta kontatu egiten nion kontatzekoa, orain neure buruaren jabe eta orain malkoen artean, neure jokabide hartan lasaibidea harturik; behin kontatzen hasita, neure zalantzak ere kontatu nizkion, jakina, komentura joango ote nintzen edo ez; eta orduan, sekula ahaztuko ez dudan erantzuna eman zidan izebak:
|
|
|
Eta ibiliaren ibiliaz, aurkitu nuen modua. Zuek ez zenutèn beldurra nuen nik, baina nik zuek ez zenutèn logika nuen, sofista bikaina izateko dohain guztiak nituen, ez
|
esan
ezetzik, Gabino?, etengabe baliatzen nuena, oinazea, eritasuna eta heriotza oinarri zutèn historia izugarriak izugarriago bihurtzeko, halaxe lortzen bainuen zuen beldurra ere piztea eta areagotzea, harik eta zuek edo zuetako norbait azpian sentitzen nuen arte, ni baino beldurrak hartuago: hark ematen zidan atsegina, eta hark ematen zidan atsedena?!
|
|
|
Guk aurretik egiten genituen aurreikuspenak ziren: EAJk ezin
|
dio
ezetz esan lau herrialdeentzako autonomia estatutu bati; hori edozein abertzalek sinatuko luke. Baina egia da gehiago planteatu zituztela formak, epeak eta abar?.
|
|
|
Etxean edo eskolan arazoak izango zituzten, ez dut
|
esango
ezetz, baina abentura gosea zen, nire orduko ikuspegian, ihesera eraman zituena. Eta haien ihesak abentura min are handiagoz utzi gintuen auzoko gainerako mutilak, edo hala sentitu nintzen ni behintzat, heldu guztiak Pepe, Luisma eta Mikelen arrastoaren bila zebiltzala.
|
|
|
Eta ibiliaren ibiliaz, aurkitu nuen modua. Zuek ez zenutèn beldurra nuen nik, baina nik zuek ez zenutèn logika nuen —sofista bikaina izateko dohain guztiak nituen, ez
|
esan
ezetzik, Gabino—, etengabe baliatzen nuena, oinazea, eritasuna eta heriotza oinarri zutèn historia izugarriak izugarriago bihurtzeko, halaxe lortzen bainuen zuen beldurra ere piztea eta areagotzea, harik eta zuek edo zuetako norbait azpian sentitzen nuen arte, ni baino beldurrak hartuago: hark ematen zidan atsegina, eta hark ematen zidan atsedena...!
|
|
|
Bi mirariren lekuko izan denak pozik behar bailuke, baina zuen amak... Eta zu ere kezkatuta bezala zaude, ez niri
|
esan
ezetzik"; istantean zabaldu nion bihotza, halakoa nuen nik neuk ere bihotza norbaiti zabaltzeko gogoa: izebak eskutik heltzen zidan, eta nik kontatu eta kontatu egiten nion kontatzekoa, orain neure buruaren jabe eta orain malkoen artean, neure jokabide hartan lasaibidea harturik; behin kontatzen hasita, neure zalantzak ere kontatu nizkion, jakina, komentura joango ote nintzen edo ez; eta orduan, sekula ahaztuko ez dudan erantzuna eman zidan izebak:
|
|
2011
|
|
|
–Ezin
|
diozu
ezetz esan?
|
|
|
Munduak buelta asko ematen dituela, horixe da hemen egia biribil bakarra. Karamelua jarri zidan ahoan, eta nola
|
esan
ezetz, bada. Banitatearen lanak.
|
|
2012
|
|
|
eta arte bat da, ez
|
esan
ezetz
|
|
|
Alferrikako berbeta. Baina ez nekien nola
|
esan
ezetz. Ezetz esatea ez da batere erraza, eta orain arte inork ez dit hori ikasteko erremediorik eman.
|
|
|
Lotan ere gelditu zaitezke. Aizu, Fran, ez
|
esan
ezetzik, ezin didazu marro egin!
|
|
2013
|
|
|
eta Kati horrelakoa zen: ez dezala inork
|
esan
ezetz, nik ederto ezagutu nuen-eta. Bestela ere ondo irakatsi zigun geure ama zenak pixka bat apaintzen den emakumea bihur daitekeela txori, eta larregi egiten dena txorimalo:
|
|
|
–Oso eskuzabala zara nirekin, Olga, eta opari bat merezi duzu: bihar egingo dizut, eta ez
|
esan
ezetz??. Olgak esker oneko keinu batekin erantzun zion.
|
|
|
badakizue, izan ere, nola toketan jakozan arratoiari polainak... eta Kati horrelakoa zen: ez dezala inork
|
esan
ezetz, nik ederto ezagutu nuen-eta. Bestela ere ondo irakatsi zigun geure ama zenak pixka bat apaintzen den emakumea bihur daitekeela txori, eta larregi egiten dena txorimalo:
|
|
|
" Oso eskuzabala zara nirekin, Olga, eta opari bat merezi duzu: bihar egingo dizut, eta ez
|
esan
ezetz...". Olgak esker oneko keinu batekin erantzun zion.
|
|
2014
|
|
|
–Eszena eder bat utzi dut. Ez
|
esan
ezetz?.
|
|
|
–Beti berbera, beti ostegunetan? Garoa da, ez
|
esan
ezetz.
|
|
|
–Zahar jendearentzako zapata denda bat delako. Ez
|
esan
ezetz, pentsamendua irakurri dizut.
|
|
|
668 Zure duintasuna erosi nahi badute,
|
esazu
ezetz! Asko gara eta diru gutxi dago.
|
|
|
Bera bidali zuen jende berberak gomendatu zintuen zu ere. Ez
|
esan
ezetz. Begiak dauzkat ikusteko».
|
|
2015
|
|
|
Amak askotan hitz egiten zuen zu bezalako gizonekin, eta ni beti igotzen nintzen bere zapata gainera. Hori zen nire abisua
|
esateko
ezetz, ez zitzaiola komeni, ez zela aita baino hobea, ez ziola nobedadea beste ezer ekarriko, eta gero alde egingo zuela, goizeko kolonia freskoaren eta kafe egin berriaren usainak eguerdirako desagertzen diren bezala. Baina amatxo beti tematzen zen zu bezalako gizonekin.
|
|
|
–Besteren bat balitz, pentsatu egingo nikek adiskidea. Hiri nola
|
esan
ezetz, ordea. Heuri laguntzeko aukerarekin poztu egiten nauk benetan.
|
|
|
diodanean, ondo baino hobeto dakit giputz garbi izaten ahalegintzen den Bergarako handi jendeak ez duela deitura hori atsegin. Ez
|
diot
ezetzik, eta badakit, gainera, apaiz jakintsuenen sermoiak, eta baita ondo hezitako jendearen eguneroko jarduna bera ere, euskara giputzean, eta Beterriko euskara giputzik garbienean, gainera, egiten direla sarritan. Baina horrek guztiorrek ez du ezertan aldatzen nire iritzia.
|
|
2016
|
|
|
Badakik zer zaila izaten den niretzat gustuko baxu joleak aurkitzea. Ez
|
esan
ezetz, mesedez?.
|
|
2017
|
|
|
Horretxegatik, hain justu ere, ematen dizkizuet zorionak, eta horrela jarrai dezazuen are gehiago premiatzen. Baliteke garaipen txikia izan dela pentsatzea zuetako norbaitek, baina zinez
|
diotsuet
ezetz, ez dela txikia izan preso horrekiko garaipena. Hondartza batean, hondar ale bakoitza da garrantzizkoa, are gehiago harkaitzak.
|
|
|
Zerk bultzatuta onartu zuen Baba etxean ikustea? Mezua bidaliko zion
|
esanaz
ezetz. Ez zuela ikusi nahi.
|
|
2019
|
|
|
Ez dakit. Ez dizut
|
esango
ezetz. Donostiako paisaiarekin, umetako lilura baldin bazen tesia eta noria argitsuak eragin didan arbuioa baldin bada antitesia, handik pixka batera, noriari bizkarra emanda badiari begira lortu dudan sosegua izango litzateke sintesia.
|
|
|
Itziarrek ez zituen munstroei buruzko istorioak gustuko, emakumeek idatziak izan ala ez. Ez zekien nola
|
esan
ezetz Agurtzaneri ordea, bere buruan halako ziurtasunarekin hitz egiten zuen emakume hark, berarekin alderatuta bederen. Liburua hartu zion azkenean.
|
|
|
Igande goiza kirolerako baliatu behar nuen, baina ezin
|
esan
ezetz aspaldiko lagunaren deiari. Hamaika batailatako burkideari.
|
|
2020
|
|
|
–Ez, ez, joder, Marian, ez zaude hilda, ezta?
|
Esadazu
ezetz!!
|
|
|
Naiari bi zulotxo polit agertu zaizkio masailetan eta edozeinek esango luke argia ateratzen zaiola begietatik. Nola
|
esan
ezetz. Dena den, pixka bat zirikatu nahi izan du.
|
|
2021
|
|
|
Zabor zakuak kontenedoreetara ateratzen ditut, jatetxetik gelditzen diren gorpuak zakuetan ateratzeko indarra falta zaidalako. Birziklatzea sustatzeko kanpaina bat egon zen merkatalgunean, baina zabor organikoaren tratamendu gunetik deitu zutez
|
esanez
ezetz, gure kasuan hobe zela dena leku berera botatzea. Ez gintuen harritu.
|
|
|
Zenbat eta gehiago bete, are handiagoa egiten zitzaidan hutsunea, hori dutelako irudimenak eta nerabezaroak. Irudimenak eskatzen zidan lana mugatze aldera (nekagarria da irudikatzea, ez
|
esan
ezetz), presente egin nintzen zure bizitzan. Hortik gure topaketen sekuentziak.
|
|
|
Aita edo umezurtz. Erabaki bat hartu beharra dago, eta nik hartuta daukat, hartuta daukat?, Ester atetik sartu denean, Getariatik Oriorainoko irribarrearekin, bai baitaki, ez dauka zalantzarik, berri onak espero ditu, nik ez dakit ezetz esaten, nola esango diot ezetz gainera nire bizitza konpondu, egonkortu eta normalizatuko duen proposamen bati, nola
|
esan
ezetz bere itzala ere erotzeraino maitatu duzun emakume –benetan! – jator, eder eta interesgarri baten proposamen zentzuzkoari, nola esan ezetz nire azken hilabeteotako bizimodu herratua zuzentzeko aukerari?
|
|
|
Aita edo umezurtz. ...tik sartu denean, Getariatik Oriorainoko irribarrearekin, bai baitaki, ez dauka zalantzarik, berri onak espero ditu, nik ez dakit ezetz esaten, nola esango diot ezetz gainera nire bizitza konpondu, egonkortu eta normalizatuko duen proposamen bati, nola esan ezetz bere itzala ere erotzeraino maitatu duzun emakume –benetan! – jator, eder eta interesgarri baten proposamen zentzuzkoari, nola
|
esan
ezetz nire azken hilabeteotako bizimodu herratua zuzentzeko aukerari?
|
|
|
Eta jantzi zabal zeneuzkan bakeroak, botoia itxi ahal izateko, umekiak alterazio kromosomikorik ez duela ziurtatzen dizuten arte. Eta ez kontatu, isildu, egin kosk mingainari eta tapatu ahoa, ondo itxi praken botoia, botaka egin aurretik ez ahaztu atea ixtea, eta
|
esaiozu
ezetz zuritoari gidatu behar duzulako aitzakiarekin, esan urdaiazpikoa ez zaizula inoiz gustatu, oihan ilunetik atera arte, arriskutik kanpo dagoen emakume haurdun garbi ugalkor kromosomen arkitektura perfektudun umearen ama zaren arte. Haurdun ofizial bihurtzen zaren arte.
|
|
2022
|
|
|
–Oso. Antzarak ferratzera bidaltzea zeukan gizona, baina suposatzen dut hura errekuperatzeko esperantza zeukala artean, eta gainera, abenturazale petoa izanda, nola
|
esan
ezetz horrelako bidaia exotikoari. Eta badu joera hori, ezta?
|
|
|
Hala ere, aukera ederra zen bere helburuak lortzeko. " Ezin
|
diot
ezetz esan...". Orakuluaren jaiotza unean egoteak Euskalian usaindu ere ezin zuen aukera eskaintzen zion etorkizunean honek hartuko zuen bidean eragiteko.
|
|
|
Edo Bego bere sabel borobileko ostikoetan eskua jar dezadan tematuta, lehenerdiek ohi duten gehiegizko ilusioaz. Eta ni, ez dakidala nola
|
esan
ezetz, mesedez ezetz, eta ohartzerako partxiseko fitxa guztiak lurrean barreiatu dituzten bi haurrekin jolasean ni, besteei mastitiaz eta hipopresiboez lasai hitz egiten uzteko.
|
|
2023
|
|
|
Idatzitakoa ekarri dio Kosmek bulegora sartu eta gutxira, Grazik iruzkinak egin diezazkion. Ezin
|
dio
ezetz esan, ohorea da Grazirentzat Kosmeri esatea zer uste duen, zer jarriko lukeen eta zer kendu, sarri kasu egiten dio-eta. Berak ere nahi du idatzi, egoerak iradoki, istorioak sortu, berbekin eta esaldiekin jolastu, pertsonaietan murgildu eta igerian egin, ikusi entzuten duena azaldu, isilpekoa agertu, etxeko mugak gainditu eta alaben mundutik harago joan.
|
|
|
Zergatik esan dio datorren astean? Zergatik ez dio
|
esan
ezetz, ez duela ezer. Horrela, kito, betiko bizimodua izango luke.
|
|
|
–Nola ez gara zoratuko, txortan egiten ere tripa sartzen ibili behar dugu eta! Hori denok egin dugu, ez
|
esan
ezetz...
|
|
|
Ez
|
diot
ezetzik esan behar izan, mataza beltza hartuz altxatu eta ozen egin dio dei neskameari. Sukaldeko atean entregatu dio, egongelara sartzen utzi gabe gordetzeko gaztigatuz.
|