|
2001
|
|
|
Reth Buttler ek Scarlett O’Hara ri
|
esandako
esaldia maiz errepikatu izan zion Oscarrek. Bazekielako bere musuak beste inorenak baino gogokoagoak zituela.
|
|
|
‘Ez dut ondo ulertzen zer nahi duen
|
esan
esaldi horrek, historiak oraina jaten duela, baina zientzia mailan behintzat alderantziz gertatzen dela esango nuke, historia orainak jaten duela... ’
|
|
2002
|
|
|
Esan beharrekoa ondo neurtu behar nuen, oraindik bete betean bainuen buruan Hectorri zuzenean esan nionean izazuen erreakzioa. Horietako bat da, noski; baina zuk
|
esandako
esaldi hau ondo azter dezazun nahi dut, akats bat baitago: Zuri neska bat gustatzen zitzaizun, baina ez zuen esaldi horretan zeozer gaizki dago, esan nion orduan.
|
|
|
Zuazok zuzen dioenez, familietan huts egin dugu, hoben, gure mintzaira pasarazteko orduan belaunaldi batetik bestera. Eta hau ez zen gertatzen lehenago, gurasoek ohitura baitzuten beti gaizki
|
esandako
esaldiak zuzentzeko. Adibide asko jartzen ditu Zuazok.
|
|
2004
|
|
|
Noizbehinka ahora eramaten dituen azazkalei begira dago orain, burua makurtuta. Lotsatuta dagoela pentsatu du Mikelek, mutilak
|
esandako
esaldi politen batek gorritu dion aurpegia ezin ezkutatuta. Orduan pentsatu du bera gai izango den inoiz neska baten aurpegia hitz politekin gorritzeko.
|
|
2006
|
|
|
Horrela
|
dio
esaldi zaharrak. Zergatik baina?
|
|
|
Baina komunikatuaren mezu nagusitzat luzatzen den esaldia oso argia da, ez du erabiltzen «borrokan» hitza bakarrik, esaten duena da «armak eskutan borrokan tinko jarraitzeko konpromisoa berresten» duela. Azterketa soilaren ikuspegitik egindako analisiak
|
dio
esaldiaren kontraesana agerikoa dela, bai bizi den bake prozesuarekiko, bai Anoetako adierazpenarekiko eta, funtsean, baita ere lehentxeago aipatu den ETAren helburu taktikoarekiko.
|
|
|
Zoritxarrez, zinez
|
esandako
esaldi haiek gero eta faltsuago iruditzen zitzaizkidan. Ikusten ari nintzen zer zen gerra:
|
|
|
Atzerantz jota ere erdiesten omen da geroa; norbaitek
|
esandako
esaldi biribil horietarikoa hori ere. Aitak ogiaren adibidea azaldu zidan.
|
|
2008
|
|
|
Eztabaida piztu duten karteletan Jolie auto baten kapotaren gainean botata agertzen da, arma bat eskuetan duela. Halaber, James McAvoy aktore eskoziarra ikus daiteke, hori ere armak gainean daramatzala eta hiltzaile bihurtu zenetik bizitza hobetu zaiola
|
dioen
esaldi baten gainean.
|
|
|
ANDONIri ez
|
dio
esaldia bukatzeko astirik ematen, atea irekitzen baitute. NEKANE da.
|
|
|
Baina Reala B-ko partidetara joateko ohitura daukatenek baino ezin izan dute haren talentua bertatik bertara ikusi, aurreikuspenak aurreikuspen lehen taldearekin aukera gutxi izan dituelako. Gora iristea ez, zailena eustea dela
|
dioen
esaldia hamaika bider errepikatu izan da, eta haren kasuan balio osoa dauka: bigarren taldetik lehen taldera, eta alderantziz, etengabeko joan etorrian; hala ibili da gehienetan, erdibidean.
|
|
|
Obsesio bihurtzen ari zara niretzat, obsesio oso arriskutsua, denborak ere ezabatzen ez duten obsesio horietakoa. Eta zurekin ez nagoenean, nire burua zigortzen ari naiz, behin eta berriz zuk
|
esandako
esaldiak etortzen zaizkit burura. Negar egiten dut isilean, azkena zurekin larrutan egin nuen gaua gogoratuz.
|
|
|
" Dena ezin liteke", esan ohi du jendeak etsipen antzean. Neretzat, etsipenezko nagiak uxatu ezkero," dena" ezin litekeen gauza dela ere
|
badio
esaldi horrek. " Dena ezin liteke!" botereari botatzeko moduko oihua iruditzen zait:
|
|
2009
|
|
|
–galdetu dit Mirarik etxera sartu eta berehala. Baina ez
|
diot
esaldia bukatzen utzi eta segidan egin diot galdera.
|
|
|
(Naiari) Kontua da buruan bakarrik ez, sabelean ere sartu behar dela testua. Orain
|
esan
esaldiak banaka banaka.
|
|
2010
|
|
|
" Neure egiten dut rock and rollak bizitza salbatu didala
|
dioen
esaldia"
|
|
|
Nire bizitzako zatirik garrantzitsuena. Nik ere neure egiten dut rock and rollak bizitza salbatu didala
|
dioen
esaldia. Oso gaztetan, anaia zaharragoen eraginez, Victor Jara, Paco Ibañez, Kilapayoun eta enparauak entzuten hasi ginen, baita Pantxoa eta Peioren estiloko euskal musika ere, baina niretzat Deep Purple eta AC/ DC bezalako taldeak deskubritzea mundu berri baterako atea irekitzea izan zen.
|
|
|
Azken hausnarketarako, Skrabenek
|
esandako
esaldia:
|
|
|
Eta Pio Barojarekin ere halatsu gertatzen zaigu. Barojak zu eta zu bezalakoak engainatzen zintuzten, engainatua izan nahi duenak gutxi behar baitu engaina dezaten?; Barojak izan zuen, bai, errebelde itxura emateko abilezia, baina hura ere axalean gelditu zen, nik uste; ez dizut
|
esango
esaldi distiratsurik esan ez zuenik?, este es un país donde no se conoce más que el cultivo del cura? :
|
|
|
Izan ere, gera bedi argi orain esango dizudana?, nik banuen arren, giroak bultzatua eta Benjamin Mariaren itzalak indartua, beharbada? emakumeen munduaren aurkako halako aurreiritzi bat, gure jolas haietan beti esaten nien anaiei ni ez nintzela ezkonduko, gero, galderak eta eragozteko,
|
esandakoari
esaldi hanpurutsu bat eransten banion ere: –zientziarekin ez bada???, horrek ez zuen esan nahi neskak atsegin ez nituenik?
|
|
|
Hitz berri bat piztutzera goaz, Euskal Herriko zeru lexikoanRamegante hitza, neologismoa, Berriako kazetari eta etxe honetako kolaboratzaile Iñigo Astizen testu batean sortu zen, kasualitatez, hitztripuz, maketa aldrebes batek Ramon Saizarbitoriaren izena eta Julio Soto bertsolaria elegante aritu zela
|
zioen
esaldia uztartu zituelarik. Beraz, etimologiari erreparatuz, adjektibo sorberri honek dotore esan nahi du.
|
|
|
Izan ere —gera bedi argi orain esango dizudana—, nik banuen arren —giroak bultzatua eta Benjamin Mariaren itzalak indartua, beharbada— emakumeen munduaren aurkako halako aurreiritzi bat —gure jolas haietan beti esaten nien anaiei ni ez nintzela ezkonduko, gero, galderak eta eragozteko,
|
esandakoari
esaldi hanpurutsu bat eransten banion ere: "... zientziarekin ez bada..." —, horrek ez zuen esan nahi neskak atsegin ez nituenik... hargatik bainuen, halaber, neure edertasun eredua; hura, ordea, eredu ideal atzemanezin bat zen —ni, materialista antiidealista bat izateko bidean nengoena, idealista hutsa nintzen gai hari lotutako kontuetan, antza! —, ezinezkoa zen neurrian —nola itsatsi, bada, nerabezaroko liraintasunari zahartzaroko heldutasuna? —, eta horrek zer pentsaturik ematen dit, Gabino:
|
|
|
Eta Pio Barojarekin ere halatsu gertatzen zaigu. Barojak zu eta zu bezalakoak engainatzen zintuzten, engainatua izan nahi duenak gutxi behar baitu engaina dezaten...; Barojak izan zuen, bai, errebelde itxura emateko abilezia, baina hura ere axalean gelditu zen, nik uste; ez dizut
|
esango
esaldi distiratsurik esan ez zuenik —" este es un país donde no se conoce más que el cultivo del cura": ale bat beste askoren artean—; lortu ere, lortu zuen espainiar gizartearen estamentu aski zabal batek enfant terrible tzat har zezan, baina Barojarena piroteknia hutsa izan zen gehienik ere, bere espainiartasunaren astoari arre egiten ziona, horretarako orain argudio bat eta orain aurkakoa erabili behar bazituen ere; eta ez dugu ahaztu behar Baroja eta Unamunoren ideiak dogmatzat zituztela garaiko espainiar intelektualek:
|
|
|
" Atzo txundituta gelditu zen", esan zuen Teresak. " Nor?" Medikuaz ari zela otu zitzaidan, erabakia zuela azkenean gaitzaren gaia ukitzea eta hark
|
esandako
esaldi baikorren bat errepikatu nahi zidala. " Genevieve —zehaztu zuen berak— Martinek estudiatzen pasatako gau horietako baten ondorenean, haren arropa hartu zuen eskuan, garbitzera eramateko, noski, Obabako beste zeinahi amatxok egingo lukeen bezala.
|
|
2011
|
|
|
Kaixo, Daniel Johnstonen mamua naiz». Johnstonek berak
|
esandako
esaldi horrekin hasten da Jeff Feuerzeigek 2005ean egindako The Devil and Daniel Johnston dokumentala. Berak bere burua eskuko kamera batekin filmatu ohi zuenekoa da irudi hori, 1985ekoa.
|
|
|
Islamaren soldaduok prestatzen jarraituko dugu bitarte horretan». Bin Ladenek
|
esandako
esaldi hori gehitu du Al Kaedak ohar horretan. Era berean, hil baino astebete lehenagoko Al Kaedako orain arteko buruzagiaren grabazio bat dutela iragarri dute, eta aurki zabalduko dute.
|
|
|
Batetik, oso erraza egiten zitzaidan 12 urte bitarteko nerabeekin enpatizatzea, agian, anai arreba gazteagoak nituelako edo ama eta amona ere maistrak izan zirelako. Haiek
|
esandako
esaldi bat gogoan iltzatuta izan dut beti: " ikasleei, ahal bada, irakatsi egiten zaie eta, bestela, maitatu egiten dira".
|
|
|
17:55 Seinalea ematen duen telefono bat lortu dugu, baina beste aldeko tele operadore mekanikoak ulertzen ez
|
diogun
esaldi bat errepikatzen digu behin eta berriz.
|
|
|
Hera haserretu egin zen eta mintzatzea debekatu zion Oihartzunari. Besteek
|
esandako
esaldien azken hitzak errepikatu besterik ezin zuen egin.
|
|
|
" Min ematen duen egia, alaitzen duen gezurra baino hobea da",
|
dio
esaldi arabiar batek. Administrazioan banaka batzuk besterik ez daude prest hortik datorren gomendioa betetzeko, alegia, kritiko agertzeko.
|
|
|
gustatu egiten zitzaizun zure aitaren alderdi sinzero hura, desinhibitua, satiroa... Nik
|
esandako
esaldiak irakurri izan ditut hitzez hitz zure liburuetan: " Noiz utziko didazu berriz zure errapeetan korritzen, Angelines?".
|
|
|
Ezer izatekotan, tipo dibertitu bat zen Soto, ideien sumendi bat, dibertitzeko
|
esandako
esaldiek ere norbere bizitza modu tragikoan amaitu denean beste pisu eta esanahi bat hartzen duten arren sarri.
|
|
|
Tennessee Williamsen heriotzaren urtea da, Desio New Orleansko auzo baten izena da. ...an Paulo II.ak, doan lekura doala makurtu eta lurra musukatzen duen Aita Santuak, duela bi urte Mehmet Ali Agca sikario turkiarrak zerbitzu sekretu bulgariarren eta KGBren enkarguz ia ia hil zuen berberak, Galileo Galileiren kontrako kondena erretiratu du, palazzoko kontuak, jakina da, piano piano, baina azkenean lontano; Aspaldian espero zaitudalako ez nago sekula bakarrik, izan zitekeen Galileok
|
esandako
esaldia, baina Arantxa Urretabizkaiak aurten argitaratutako liburuaren izenburua ere bada; Margaret Thatcherrek irabazi ditu Britainia Handian hauteskundeak, eta ene, bai aise irabazi ere; sei urte joan dira Frantzian azken lepamozketa egin zutela gillotinaz, bi urte baino ez Eliseoak gillotina abolitu duenetik (la mort de la mort), nahiz eta frantziarren %62 erabaki horren kontra egon, nahiz eta...
|
|
2012
|
|
|
Zer
|
diozue
esaldi honi buruz: fruta eta likidoak otorduetatik kanpo jan behar dira, moteldu egiten dute-eta digestioa.
|
|
|
Bere ohetik garretan zegoen su argiari begira, artean ere ikusten zuen, han bezalaxe, Leon zutik, esku batez bere eskumakila malguaraziz eta beste eskutik Athalie zuela, lasai lasai izotz puska bat xurgatzen. Xarmagarria kausitzen zuen; ezin zuen bere burua hartatik apartatu; beste egun batzuetako haren beste jarrera batzuez oroitu zen, hark
|
esandako
esaldiez, haren ahotsaren doinuaz, pertsona osoaz; eta errepikatzen zuen, ezpainak musu baterako bezala aurreratuz:
|
|
|
Badaude, ordea, Hawkingek esandakoetatik pare bat kontu niri atentzio gehiago eman didatenak. Eta horietako bat hauxe da, berak
|
esandako
esaldia errepikatuz: " Ez dakigu gizakia gai izango ote den planeta honetan beste berrehun urte gehiago irauteko".
|
|
2013
|
|
|
Atzera goaz aurrera ez bagoaz
|
dio
esaldi batek eta hori da Karkarak hartu duen bidea: aurrera egitearena.
|
|
|
Informazioaren kalitatea hobetzeko aurrerapauso bat emango du paperean eta webgunean Karkarak Atzera goaz aurrera ez bagoaz
|
dio
esaldi batek eta hori da Karkarak hartu duen bidea: aurrera egitearena.
|
|
|
Sententzian aipatzen zituen hainbat esaldi Guardia Zibilak 2008ko urtarrilean, etakide horiek atxilotu zituenean atzemandako eskuliburu batekoak zirela zioen, eta esaldi horietan oinarritu zen agenteen kontrako frogak indargabetzeko. Oso erraza da ikustea, ordea, eskuliburu horretan, «Atxiloketari aurre eginez», ez dagoela Gorenak
|
zioen
esaldi horietako bat bera, eta halaxe aitortu behar izan zuen Gorenak, Portu eta Sarasolaren abokatuak jarri zuen helegitean hala nabarmendu zuenean, baina ez zuen horregatik bere errugabetze sententzia batere aldatu. Gorenaren ebazpena, onartzen duena esaldi horiek ez direla eskuliburu horretan agertzen, 2012ko urtarrilaren 19koa izan zen.
|
|
|
Berdin zion. Baina kontua da orduan entzun nuela hasieran
|
esandako
esaldia. Gizon zahar baten aurpegiak bota zidan.
|
|
|
Itsasoari begiratu nion berriro, eta Sagueseko neskarekin gogoratu nintzen beste behin, eta, gazte haien atzera, hura ere dutxatu berri irudikatu nuen, minigona harrigarriro motz batekin, bere zangoez harro, desafio keinua ezpainetan, Zurriolako kafetegira zihoakeen bere miniaturazko poltsa sabelaren kontra estuturik, eta berak
|
esandako
esaldia etorri zitzaidan burura,, ez duzu zertan amore eman?, une hartan eta ondoko egunetan nire bizitzako lelo gidaritzat hartu nuena, eta orain, egunak igaro ahala, zentzugabekeria irizten niona.
|
|
|
Lasa eta Zabala auziko epaiketan fiskaltzaren ondorioetan zuk
|
esandako
esaldi bati buruz galdetu nahi nizun. Esan zenuen auzia «erdizka eta erantzukizunak guztiz argitu gabe» itxiko zela.
|
|
|
2 Elkarri
|
esandako
esaldietatik, jaso idatziz esanguratsuenak iruditu zaizkizun lau.
|
|
|
Antzuolako parrokian izan zen haren aldeko hileta elizkizuna joan den ostegunean, ekainaren 27an. Bere familia agurtzeko aukera izan genuen bertan, eta semeak
|
esandako
esaldi bat gogora ekarri nahi dugu: " Gure aita zenaren hiztegian ezinezko hitza ez zen agertzen".
|
|
|
“Escritor piamontés e italiano” zergatik ez duen zehaztu ez dut oraindik ulertu. Berotzen hasi naiz, aire giroturik ez al dago hemen. Isabel Coixet bere hitzaldia egiten ari den bitartean, atzeko pantailan berak
|
esandako
esaldiak irakur daitezke. Teknologia berrien abantailak.
|
|
|
Uste dut hasierako esaldi hori ondo formulatuta dagoela. ‘Baliabideak’
|
dio
esaldiak. Ze baliabide bada?
|
|
|
Ez naiz gai
|
esateko
esaldia baieztapena, desira perpausa ala mehatxua izan den. Ez dakit atzetik eten puntuak, harridura ikurra edo puntu eta apartea behar dituen.
|
|
2014
|
|
|
Ez da udaleko prentsa oharra ulertezina den lehen aldia; askotan, euskaldunok erdarara jo behar izaten dugu, aurkeztutakoa ulertu ahal izateko. " Hiri erdaldunaren irudia ematen omen du Bilbok, baina egiazki euskaldun gehien dituen munduko hiria da", eta ez dut nik
|
esan
esaldi hau. Horrela kontatu zigun Kike Amonarrizek Tribuaren berbak saioan.
|
|
|
Gabrielen bidez, euskarak ia presentziarik, ikusgarritasunik, ez zuen hirira egin zuen jauzi, gai berriak, ordura arte jorratu gabeak landuz. Gabrielen bidez, euskararen loraldiaren hazia erein zen Bilbon, Unamunok XX. mendearen hasieran Bilbo eta euskaraz jardutea kontraesankorra zela baieztatuz
|
esaniko
esaldi hura ezerezean utziz... eta ereindako hazi hura haziz joan da, loreak eta fruituak eman dituen arte.
|
|
|
Ekintzaile eta sortzaileen soslaiak kalean nahas mahas, sarri larru berberaren baitan elkarbizitzen zirenak, etengabe hormei geruza berriak erantsiz. Eta soslaiekin batera, haiek
|
esandako
esaldiak edo haiei buruz esandakoak, testuingurutik kanpo berez ziurrenik ez zuten biribiltasun bat hartzen zutenak brotxak erantsitako zama lodi eta iraunkorra zela kausa. Hizkuntza> bat> ez> da> galtzen... > He > > ez> du> barkatuko.
|
|
|
Gisa horretakoak. derioko Perez y López marmolistek hilobiren batean zizelkatuak bailiran hitz haiek ere. Ai, zer arrisku dakarren pertsona bat bere une bateko bisajera eta behin
|
esandako
esaldi biribil batera laburbiltzeak... Garaitsu hartan ikusiko nuen lehen aldiz Gabriel Arestiren argazkia ere eskolako liburu batean, teknika berbera, zuri beltzezko trokelean, gizon serio bat ez bazen, gizon bat serio bai, behintzat, pastazko betaurreko lodiak soinean, begirada apur bat kizkurtua, bertan egon nahi ez edo bertan egotearekin batera handik urrun ere egotea desio lukeena.
|
|
|
Labayruk eginiko omenaldiaren amaieran, Ander Manterolak
|
esaniko
esaldi batzuk ekarriko ditut hona eta nik neuk be horrekin amaituko dot:
|
|
|
b) Testuaren arabera,
|
esan
esaldi hauek egia dioten ala ez.
|
|
|
Baina txanponak ere bi alde dituen legez, haurrak ere baziren herri hartan, harekin batere beldurtzen ez zirenak. Anttonik, baserrietako mutil edo gizon harroek eta haur ezjakinek
|
esaniko
esaldi guztiak jada buruz ikasiak zituen. –Bruja bat haiz, Anttoni.
|
|
|
Azpilkuetaren jaiotzaren bosgarren mendeurrenaren harira, bere omenezko eskultura bat jarri zen Barasoainen, Juan Manuel Campos Manik egina, eta" doktore nafarrak"
|
esandako
esaldi bat hiru elez (latina, euskara, espainiera) dakarrena: " Herriak du agintea", irakur daiteke.
|
|
|
– Egin ezak honen kontu –esan zion aitak, sarez egindako zakua emanda, goiz osoan
|
esandako
esaldi luzeena.
|
|
2015
|
|
|
hartu zuen. Irlandako bake prozesuaren eskarmentuaz eta lezioez mintzatu zen bereziki Powell, eta erreferentzia interesgarria egin zion Seamus Mallonek, SDLPko buruzagietako batek, Ostiral Santuko akordioari buruz
|
esandako
esaldi ezagun bati. John Humeren alderdikideak esan zuen 1998ko akordio historikoa. Sunningdale for slow learners?
|
|
|
Tranga jarri du; hots lehor bat. Ez diot deus eskertu; ez dut bilatu agur
|
esateko
esaldi bat. Ez zuen ezer nahi.
|
|
|
Urmenetak behin, Baigorriko bilera batean bota zuen" pitilikeri hori, eta egia
|
dio
esaldi historikoak, hor ez zegoela Piriniorik", zeinari Komunikazio ministrorde frantsesak erantzun baitzion, bero: " Bistan dena Pirinioak badirela, nik ikusi ditut, ikusi!".
|
|
|
Zernahi gisaz, komeni da behingoz bidea irekitzea Aldude polemikoan gaindi. Baigorriko bilkura batean solas eta solas, eta nik bota nuen pitilikeria hori, eta egia
|
dio
esaldi historikoak, hor ez zegoela Piriniorik. Komunikazio ministrorde frantsesak erantzun, bero:
|
|
|
Euskararen prozesua nora iritsi den
|
esateko
esaldi asko erabiliz gero asperdura sortzen da, denbora urrian sortu nahi nuen inpaktua, eta zorte pixka bat izan dut.
|
|
|
Demokraziarentzat ezagutzen dudan definiziorik argiena Ziro Handiak egin zuen, pertsiarren Inperio kolosaleko erregeak, greziarrak gutxiesteko
|
esandako
esaldi honetan:
|
|
|
Martutene-ren Atarikoan Julia memoria ergelen inteligentzia dela
|
dioen
esaldiaz gomutatzen da, eta Martin gogoratzen du" memoria txarra idealizatuz edo memoria onaren distira lausotuz".
|
|
2016
|
|
|
Honako hauek argi samarrak dira gure ustez: a) Lurraldekako erabilera emaitza globalek baino argazki finagoa," pixelatu" agoa, herri batetik bestera aldakorragoa, erakusten digute zifra hauek113 b) Ez da egia," zenbat eta adin tarte gazteagoa hainbat eta erabilera tasa handiagoa"
|
dioen
esaldia arau jeneral denik. Erabileradatu hobereneko udalerrietan, Ondarroan bereziki, erabilera molde egonkorragoa ageri dute zifrek. c) Bermeoko datuek, bestalde, mintzaldatze bizkor baten isla dirudite.
|
|
|
Gu, Baionan, oroitzapenez oroitzapen ginauden, lagunen arteko une zoragarria pasatzen; eta, Tel Aviven gertatzen zena susmaturik, beti sakonkeria hutsetan baitziren, Euskal Herrian gelditzea ongi egin zutela pentsatu zuten, iloba hantxe ortodoxoen eskuetan utzirik. Israel urrunean, filma pedagogiko haren ondoko solasetan ari ziren bitartean, Baionan katiximako kurtsoak mintzagai genituen, zer irribarreak egiten genituen Roman fraileak Biblia irakurtzen zigunean eta
|
esandako
esaldiei genizkion irri erantzunak. Nahiz eta laidotsuaizan, denek genuen gogoan. Jainko Jaunak lur hausez gizona moldatu zuen; sudur zuloetan bizi arnasa putz egin zion, eta gizona bizidun bilakatu zen....?
|
|
|
Gabriel Arestiren gutun horretan bada beste datu garrantzitsu bat, hain zuzen ere, Garrigarekin duen harremana. Honela
|
dio
esaldiak:
|
|
|
dml 5050 «Ez dago ez onik ez txarrik»: industriak
|
esandako
esaldia Irudia: Shaith79 Batzuetan, elikagai industriak esamolde hori urratzen du publizitate komunikazioetan.
|
|
|
«Ez dago ez onik ez txarrik»: pertsonal sanitarioak
|
esandako
esaldia Eremu horretan, esaldia «inportatzen diren kantitateak dira». Ikuspegi horrek garrantzi handiagoa ematen die jaten diren errazioei, elikagaiari berez baino.
|
|
2017
|
|
|
Denborak aurrera egin zuen eta nire lagunak
|
esandako
esaldi hura zebilkidan buruan tximeleta balitz bezala, ideia guztiak nahasten. Galdera ugari nituen, baina nola ausart nintekeen pertsona hura bere ametsetatik edonola esnatzen?
|
|
|
Azkunak dio berak ez omen dakiela txinatarrak non hiltzen diren. Horrela esanda, minik egiteko intentzio barik
|
esandako
esaldia da, baina esandako guztiak kontuan hartuta, larria da agian esan nahi zuena. Azken batean, jan, lo eta beste guztia dendetan egiten badute, baina non hiltzen diren ez badakigu, zer esan nahi du Bilboko alkateak?
|
|
|
Aldaketa bat behar zuela. Txikia zenean Nikaraguako iraultzaren inguruan
|
esandako
esaldi hura gogora etorri zitzaidan orduan, iraultza denok kanpotik eta barrutik astindu gintuen lurrikara zela, alegia. Eta hala, Inaxirekin harremanetan jarri eta gertatutakoa kontatu nion.
|
|
|
–Maitanerekiko elkarrizketatik ateratako esaldi batzuk baino ez dira. Zuk badakizu gainera ez direla
|
esandako
esaldirik adierazgarrienak.
|
|
|
Niri harrigarria egiten zitzaidan hain istorio gogorra kontatzen ari zen bitartean bere lana egiteko arazorik ez izatea, ez baitzuen arretarik galtzen. Amak lepora egin omen zion jauzi irakasleari eta, banekien etorriko zinena, banekien?, errepikatzen omen zion zorionaren zorionez negar egiten zuela, eta aurpegia eta lepoa musukatzen zizkion eta gutunetan egindako promesak,
|
esandako
esaldi esanguratsuenak errezitatzen omen zituen ahopeka. –Irakaslea, ordea, niri begira jarri eta ni gabe ezin zela bizi errepikatzen hasi zen, saiatu zela, bere indar guztiekin ahalegindu zela, baina ezin zuela nire irudia bere gogotik erauzi eta horrelakoak esaten zituen, baina ama ez zen enteratzen.
|
|
|
Batek gosaritik mozkortzen hasi behar genuela iritzi zion, eta, gu konbentzitzeko edo, kontatu zigun nola Marie Antoinettek(, herriak ogirik ez badu, jan ditzala pastelak? edo halako zerbait
|
dioen
esaldi kabroiarengatik lagunartean pixka bat miretsi eta guzti egiten genuen erregina hark) hori bera gosaltzen zuen, txanpaina laranja zukuarekin. Harrezkero, soilik oporretan nagoenetan gosaldu izan dut hori, eta gaur ere halaxe ekingo diot, hegazkinak eskaintzen didan plastikozko baso eta brikeko zukuarekin, baina glamourrik galdu gabe.
|
|
|
b) Ondoren,
|
esan
esaldiak zuzenak ala okerrak diren, arrazoiak idatzita.
|
|
2018
|
|
|
Batez ere, gizarte mailan" sexu bakoitzetik" espero den jokabideari lotuta. Ideia hau, 16 urteko gazte batek
|
esandako
esaldi honekin laburbildu daiteke: " Mutilek brutogo hitz egiten dute ta neskek txintxugo edo handiyo balira bezela".
|
|
|
Gogoan dudanez, ortografia akatsez jositako esaldi ugari zegoen, eta behin eta berriz errepikatzen zuen zein maiteminduta zeuden, zein zoragarria zen morroi bigarrena eta zein etorkizun ederra zuten aurretik. Gogoan dudanez, honelatsuko zerbait
|
zioen
esaldi batean: «Ez dugu dirurik baina bost axola ze maiteminduta gaude eta elkarren ondoan gaude eta hori da nahi dugun guztia».
|
|
|
Semeari oherakoan
|
esandako
esaldi bera bota zuen Jean Pierrek.
|
|
|
koltxoia, mantak, auzoko batek emandako zapatila pare berria, kanpin gasa... Ezer gabe utzi dute. Orduan etorri zaio burura udaltzainak aurretik
|
esandako
esaldia: “Bilbora datozenak ikusten duten lehena ezin da eskale bat izan”.
|
|
|
Arrotzak
|
esandako
esaldi bat hasi zitzaidan danbadaka buruan, mailuak ingudea jo ohi duen bezala: Zerbaiten beldur zen etxe hau jaso zuen hargina.
|
|
2019
|
|
|
" Zer nahiago duzu, arrazoia izan ala zoriontsu bizi? Hala
|
dio
esaldi ezagun batek, eta horretan oinarritzen gara gu", adierazi du Egigurenek. Auzitara ez iristea da bi abokatuen helburua, baina horretarako" ulermen lanketa handia" egin behar da alde bakoitzarekin.
|
|
|
Manifestu atzeratua deitu zion Joxe Azurmendi autoreak, baina testua oso aurreratua da idatzi zen garairako (1968): atzeratzen dena bizitzak zigortzen du,
|
dio
esaldi aleman batek, eta gurean atzeratua dena da euskaldunon herri gisako garapena historiak hartara derrigortua; atzeratua dena da euskara debekatua egon zela hainbat mendez; atzeratua dena da ezin dugula herri izan, nahiz" libre izan nahi dugun, zer kulpa daukat nik", Joxe Azurmendik manifestuan dioen gisa.
|
|
|
654 Badaude
|
esandako
esaldi batzuk denboran zintzilik geratzen direnak, non euskarritu aurkitu ezinik.
|
|
|
Gogoeta kritiko hori egin behar da, nire ustez. Berdin
|
dio
esaldi batekin edo beste batekin egitea. Duela oso gutxi FARCekoek Bakerako Jurisdikzio Berezian ez dute soilik aitortu beraiek eragindako mina; horretaz izandako ardura politikoa eta etikoa ere aitortu dute.Arrautza ala oiloa...
|
|
|
Korapiloa sortu dit barrenean zure eskutitzean
|
zenioen
esaldi honek: zer egin dugu guk, finean?
|
|
|
–Lehengoan, oker ez banago, Athleticzaleen Ospitale balizkoaz hitz egin nizun, eta gaixoak aterpetuko lituzkeen giro sinbolikoaz? Izan ere, ez al duzu inoiz entzun zera
|
dioen
esaldia, mundu honetan ez daudela gaixotasunak, gaixoak baizik. Gaixoaren psikologia erabakigarria dela, alegia, gaixotasunaren prozesuan.
|
|
|
Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin behartu zuen bere burua giza itxurazko perfekziorik gorena izatera, Ez duzu esaldia zuzendu, hiru aldiz erabili duzu izan aditza arnasaldi bakarrean, barkaezina da, aitor ezazu, Utzazu sandalia bakean, ahozkoak dena barkatzen du, Konforme, baina barkatzen ez dizudana da iritziaren zekenkeria, Orduan gogorarazi dizut zuzentzaile jendea jende urria dela, soila, literatura eta bizi asko ikusitakoa, Nire liburua, gogoan eduki, historiari buruzkoa da, Hala dela esango zuten, noski, generoen tradiziozko sailkapenaren arabera, baina, bestelako kontraesanik aireratu nahi ez badut ere, nire iritzi apalez bizitza ez den guztia literatura da, Historia ere bai, Historia batez ere, eta ez zaitez haserre, Eta pintura, eta musika, Musikak jaio zenetik itzuri nahi dio, batzuetan badoa, bestetzuetan badator, hitzetik askatu nahi du, inbidiaz, uste dut, baina beti itzultzen da men egitera, Eta pintura, Bon, pintura pintzelez egiten den literatura baino ez da, Gizateriak idazten jakin baino askoz lehenago ekin ziola pintatzeari ez duzula ahaztu espero dut, Ezagutzen al duzu atsotitz hau, «zakurrik ezean katuarekin egin ezazu ehizan», beste hitzetan esanda, idatzi ezin duenak pintatu egiten du, edo marraztu, horixe egiten dute umeek, Zuk esan nahi duzuna da, beste hitz batzuekin, literatura, jaio baino lehen ere, jaioa zela, Bai horixe, gizona, gizona izan baino lehen, gizona zen bezala, Nahikoa ikuspegi originala iruditzen zait, Ez pentsa, Salomon erregeak, hain aspaldi bizi izanagatik, bere denboran esan zuen ez zegoela ezer berririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat batean konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, genetika guztia ongi antolatua munduratzea nahikoa, ongi antolatua izanagatik, nolabait esan, gordinik badaukat ere, lehen ikasketek ematen dutena beste leunketarik gabe, nire kasuan lehenak ez ezik, bakarrak, Autodidakta zarela esan zenezake, zure ahalegin propio eta duinaren fruitu, ez da batere lotsagarria, lehen gizartea harro zegoen bere autodidaktez, Hura bukatu zen, aurrerakuntza etorri eta hura bukatu zen, autodidaktok gaizki ikusita gaude, bertsoak eta denbora pasatzeko istorioak idazten dituztenek baizik ez dute autodidakta izateko eta izaten jarraitzeko baimena, hura zoriona, haiena, nik ordea, sormen literariorako trebeziarik ez dut inoiz izan, aitortu behar dut, Ba filosofo egin zaitez, gizona, Hagitz umorista izpiritu finekoa zara, jauna, ironia ezin hobeki menderatzen duzu, galdetzekoa litzateke zer dela-eta aritzen zaren historian, hain zientzia larria eta sakona izaki, Bizitza errealean baizik ez naiz ironikoa, Arrazoia nuen, beraz, historia ez dela bizitza erreala esaten nuenean, literatura da, besterik ez, Baina historia bizitza erreala izan zen artean historia ezin dei zekiokeen garaian, Ziur al zaude, Galdera hankaduna eta zalantza besoduna zara, izan ere, Burua baino ez dut falta, Gauza bakoitza bere momentuan, burmuina asmatu zen azkena izan zen, Jakintsua zara zu, jauna, Ez da hainbesterako, adiskide maitea, Azken probak ikusi nahi al dituzu, Ez du merezi, egilearen zuzenketak eginik daude, gainerakoa azken zuzenketaren errutina baizik ez da, hori zure esku, Eskerrik asko konfiantzarengatik, Ongi merezia, konfiantza, Orduan, benetan uste al duzu historia bizitza erreala dela, Baietz uste dut ...en gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik
|
esandako
esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ar...
|
|
|
Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen ...en gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik
|
esandako
esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ar... Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin behartu zuen bere burua giza itxurazko perfekziorik gorena izatera, Ez duzu esaldia zuzendu, hiru aldiz erabili duzu izan aditza arnasaldi bakarrean, barkaezina da, aitor ezazu, Utzazu sandalia bakean, ahozkoak dena barkatzen du, Konforme, baina barkatzen ez dizudana da iritziaren zekenkeria, Orduan gogorarazi dizut zuzentzaile jendea jende urria dela, soila, literatura eta bizi asko ikusitakoa, Nire liburua, gogoan eduki, historiari buruzkoa da, Hala dela esango zuten, noski, generoen tradiziozko sailkapenaren arabera, baina, bestelako kontraesanik aireratu nahi ez badut ere, nire iritzi apalez bizitza ez den guztia literatura da, Historia ere bai, Historia batez ere, eta ez zaitez haserre, Eta pintura, eta musika, Musikak jaio zenetik itzuri nahi dio, batzuetan badoa, bestetzuetan badator, hitzetik askatu nahi du, inbidiaz, uste dut, baina beti itzultzen da men egitera, Eta pintura, Bon, pintura pintzelez egiten den literatura baino ez da, Gizateriak idazten jakin baino askoz lehenago ekin ziola pintatzeari ez duzula ahaztu espero dut, Ezagutzen al duzu atsotitz hau, «zakurrik ezean katuarekin egin ezazu ehizan», beste hitzetan esanda, idatzi ezin duenak pintatu egiten du, edo marraztu, horixe egiten dute umeek, Zuk esan nahi duzuna da, beste hitz batzuekin, literatura, jaio baino lehen ere, jaioa zela, Bai horixe, gizona, gizona izan baino lehen, gizona zen bezala, Nahikoa ikuspegi originala iruditzen zait, Ez pentsa, Salomon erregeak, hain aspaldi bizi izanagatik, bere denboran esan zuen ez zegoela ezer berririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat batean konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, genetika guztia ongi antolatua munduratzea nahikoa, ongi antolatua izanagatik, nolabait esan, gordinik badaukat ere, lehen ikasketek ematen dutena beste leunketarik gabe, nire kasuan lehenak ez ezik, bakarrak, Autodidakta zarela esan zenezake, zure ahalegin propio eta duinaren fruitu, ez da batere lotsagarria, lehen gizartea harro zegoen bere autodidaktez, Hura bukatu zen, aurrerakuntza etorri eta hura bukatu zen, autodidaktok gaizki ikusita gaude, bertsoak eta denbora pasatzeko istorioak idazten dituztenek baizik ez dute autodidakta izateko eta izaten jarraitzeko baimena, hura zoriona, haiena, nik ordea, sormen literariorako trebeziarik ez dut inoiz izan, aitortu behar dut, Ba filosofo egin zaitez, gizona, Hagitz umorista izpiritu finekoa zara, jauna, ironia ezin hobeki menderatzen duzu, galdetzekoa litzateke zer dela-eta aritzen zaren historian, hain zientzia larria eta sakona izaki, Bizitza errealean baizik ez naiz ironikoa, Arrazoia nuen, beraz, historia ez dela bizitza erreala esaten nuenean, literatura da, besterik ez, Baina historia bizitza erreala izan zen artean historia ezin dei zekiokeen garaian, Ziur al zaude, Galdera hankaduna eta zalantza besoduna zara, izan ere, Burua baino ez dut falta, Gauza bakoitza bere momentuan, burmuina asmatu zen azkena izan zen, Jakintsua zara zu, jauna, Ez da hainbesterako, adiskide maitea, Azken probak ikusi nahi al dituzu, Ez du merezi, egilearen zuzenketak eginik daude, gainerakoa azken zuzenketaren errutina baizik ez da, hori zure esku, Eskerrik asko konfiantzarengatik, Ongi merezia, konfiantza, Orduan, benetan uste al duzu historia bizitza erreala dela, Baietz uste dut
|
|
|
Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin ...en gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik
|
esandako
esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ar... Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin behartu zuen bere burua giza itxurazko perfekziorik gorena izatera, Ez duzu esaldia zuzendu, hiru aldiz erabili duzu izan aditza arnasaldi bakarrean, barkaezina da, aitor ezazu, Utzazu sandalia bakean, ahozkoak dena barkatzen du, Konforme, baina barkatzen ez dizudana da iritziaren zekenkeria, Orduan gogorarazi dizut zuzentzaile jendea jende urria dela, soila, literatura eta bizi asko ikusitakoa, Nire liburua, gogoan eduki, historiari buruzkoa da, Hala dela esango zuten, noski, generoen tradiziozko sailkapenaren arabera, baina, bestelako kontraesanik aireratu nahi ez badut ere, nire iritzi apalez bizitza ez den guztia literatura da, Historia ere bai, Historia batez ere, eta ez zaitez haserre, Eta pintura, eta musika, Musikak jaio zenetik itzuri nahi dio, batzuetan badoa, bestetzuetan badator, hitzetik askatu nahi du, inbidiaz, uste dut, baina beti itzultzen da men egitera, Eta pintura, Bon, pintura pintzelez egiten den literatura baino ez da, Gizateriak idazten jakin baino askoz lehenago ekin ziola pintatzeari ez duzula ahaztu espero dut, Ezagutzen al duzu atsotitz hau, «zakurrik ezean katuarekin egin ezazu ehizan», beste hitzetan esanda, idatzi ezin duenak pintatu egiten du, edo marraztu, horixe egiten dute umeek, Zuk esan nahi duzuna da, beste hitz batzuekin, literatura, jaio baino lehen ere, jaioa zela, Bai horixe, gizona, gizona izan baino lehen, gizona zen bezala, Nahikoa ikuspegi originala iruditzen zait, Ez pentsa, Salomon erregeak, hain aspaldi bizi izanagatik, bere denboran esan zuen ez zegoela ezer berririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat batean konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, genetika guztia ongi antolatua munduratzea nahikoa, ongi antolatua izanagatik, nolabait esan, gordinik badaukat ere, lehen ikasketek ematen dutena beste leunketarik gabe, nire kasuan lehenak ez ezik, bakarrak, Autodidakta zarela esan zenezake, zure ahalegin propio eta duinaren fruitu, ez da batere lotsagarria, lehen gizartea harro zegoen bere autodidaktez, Hura bukatu zen, aurrerakuntza etorri eta hura bukatu zen, autodidaktok gaizki ikusita gaude, bertsoak eta denbora pasatzeko istorioak idazten dituztenek baizik ez dute autodidakta izateko eta izaten jarraitzeko baimena, hura zoriona, haiena, nik ordea, sormen literariorako trebeziarik ez dut inoiz izan, aitortu behar dut, Ba filosofo egin zaitez, gizona, Hagitz umorista izpiritu finekoa zara, jauna, ironia ezin hobeki menderatzen duzu, galdetzekoa litzateke zer dela-eta aritzen zaren historian, hain zientzia larria eta sakona izaki, Bizitza errealean baizik ez naiz ironikoa, Arrazoia nuen, beraz, historia ez dela bizitza erreala esaten nuenean, literatura da, besterik ez, Baina historia bizitza erreala izan zen artean historia ezin dei zekiokeen garaian, Ziur al zaude, Galdera hankaduna eta zalantza besoduna zara, izan ere, Burua baino ez dut falta, Gauza bakoitza bere momentuan, burmuina asmatu zen azkena izan zen, Jakintsua zara zu, jauna, Ez da hainbesterako, adiskide maitea, Azken probak ikusi nahi al dituzu, Ez du merezi, egilearen zuzenketak eginik daude, gainerakoa azken zuzenketaren errutina baizik ez da, hori zure esku, Eskerrik asko konfiantzarengatik, Ongi merezia, konfiantza, Orduan, benetan uste al duzu historia bizitza erreala dela, Baietz uste dut, Historia bizitza erreala izan zela, esan nahi dut, Ez ezazu duda izpirik eduki, Beharrik deleaturrik badagoen, esan zuen zuzentzaileak, hasperenka.
|
|
|
Adibidez, lan honetan filmen azpitituluak erabiliko ditugu corpus hau eratzeko: sarrera bakoitza aktore batek
|
esandako
esaldi bat izango da, eta dagokion irteerabeste aktore batek emandako erantzuna. Metodologia hau erabiliz emaitza interesgarriak lortu ahal diren arren, askotan horrela entrenatutako sareek informaziorik gabeko erantzun orokorrak sortzeko joera dute, hala nola Idon, tknow edo I, m sorry3 (Sordoni et al., 2015; Serban et al., 2016).
|
|
2020
|
|
|
Nabarmentzekoa da zizelkatutako mezuen helburua izutzea dela, informatzea baino gehiago. Hau
|
dio
esaldietako batek: Hemen dagoena oso arriskutsua eta nazkagarria da.
|
|
|
Siriako errefuxiatu baten esana, mendebaldeko pertsona baten ikuspegira lekualdatu du Zelaietak. Honela
|
dio
esaldiak: «Giza eskubideak errespetatzen diren eremutzat genuen Europa siriarrok, baina oker geunden».
|
|
|
Askorentzat beharbada ez da izango erraza ulertzen. Sinetsita nago irudi batek mila hitzek baino gehiago adierazten duela
|
dioen
esaldian. Hortxe bada!
|
|
|
Hala zioen Juan Jose Etxabek. Juan Atares Peña Guardia Zibileko jeneralak ustez ETAren Arantzazuko atentatuaren ondoren
|
esandako
esaldi hau aipatzen du: ' Gaurkoan gogoratuko da Arrasate gutaz'.
|
|
|
Zuk
|
esan
esaldi madarikatua!
|
|
2021
|
|
|
22 Horrelakoetan, eta enklitikoa eta horregatik
|
diot
esaldiaren lekuan dagoela iradokitzen du de Rijkek (2008: 606).
|
|
|
Errege Antiokok barkamendua erdietsi zuen; Liburutto hau letratu handientzat egiten dut. Hemen ere gogoan izan behar da aurreko puntuan
|
esana
esaldiak ulerterrazago egiteko moduaz (adizki laguntzailea eta adizki nagusia bata bestearengandik urrunegi ez ematea).
|
|
|
Azken batean, memoria ariketa bat izan da, atzera begiratze bat, baina ez nuen nahi zerbait nostalgikoa izaterik. Ez zaizkit gustatzen lehengo garaiak hobeak zirela
|
dioten
esaldiak. Horregatik, lehengoaz gain, orain dantza zer den eta nola bizi dugun ere islatu nahi izan dut.
|
|
|
Saiatu da hori
|
esatean
esaldiak eragiten dion klaustrofobia sentsazioa ezkutatzen. Hamabi orduz min horren barruan jarraitu behar izateak itolarria eragiten dio.
|