|
2012
|
|
|
Aurreko osagaiek esatariak informatutako edukiari buruz bere jarrera edo iritzia emanaz informazio atal batzuei (argudio nahiz ondorio batzuei) indar handiagoa edo txikiagoa emateko balio bazuten, oraingo adibideak bete betean enuntziazioaren edo
|
esatearen
ekintzari dagozkio: –egia esateari?, zuzenago esateko.
|
|
|
Horrelako adibideak nahi adina luza daitezke corpusean zehar. Guztiek
|
esatearen
ekintzari, egia esateari egiten diote erreferentzia, nolabait ere sinesgarritasuna lortzeko baliagarri gertatuko zaio. Baina bai egia eta baita egia esan ere forma ihartutzat, gramatikalizatutzat joko ditugu, enuntziatu parentetikotzat baino gehiago.
|
|
|
Hau da, ez dio E1 oinarrizko enuntziatuari oztopo bat jarriko. E2 enuntziatu parentetikoan ematen den informazioak
|
esatearen
ekintzari berari (enuntziazio mailari) nahiz esatariak esan duen horri buruz duen uste iritzien munduari (modalizazio mailari) eragingo dio bereziki.
|
|
|
|
Esatearen
ekintzari edo enuntziazio zirkunstantziei ez ezik, maiz, esatariak E1 oinarrizko enuntziatuan esan duenarekiko jarrera, iritzia tartekatzeko balio dio kontzesio perpausaren forma hartzen duten enuntziatu parentetikoek. Holakoetan, oso ohikoa dira uste izan bezalako aditzak:
|
|
|
Gure corpusean gehienak esan aditzarekin osatuta daude eta adieraren aldetik, badirudi moduzkoa dela, baina E1 oinarrizko enuntziatuaren gauzatzeko moduarekin zerikusi gutxi duena.
|
Esatearen
ekintzari egiten dio erreferentzia, besteren esateko modua da aditzera ematen duena; enuntziazio mailari dagokion informazioa, bete betean.
|
|
|
Bada, ordea, aditzik, zita edo zuzeneko hitzak tartekatzeko gai izateaz gain, iruzkin edo informazioren bat eransteko gai denik: ziurtatu, aitortu81, etab. Ziurtatu aditzak, esaterako,
|
esatearen
ekintzaz gain, esandakoari buruzko ziurtasun gradu bat eransten du. Esango du batek ziurtasun falta bat adieraziko digun bezala.
|
|
|
Beste batzuetan, ordea, enuntziazioa edo
|
esatearen
ekintza argitu edo azaldu ordez, BAITaurrizkiaren bitartez, E1 oinarrizko enuntziatuan baieztatuari buruzko azalpena emango digu:
|
|
|
Adibide horretan garbi ikusten da, geroago lehen bezain gogoko izatea, ren arrazoia ez dela. Unibertsitatean ikasi behar izatea?, ezta, goiko adibideetan ikusten zen legez, enuntziazioa bera (hots,
|
esatearen
ekintza bera) justifikatu edo azaltzea ere. Azalpen hori, nolerebait, esatariak berak atera duen ondoriora edo dedukziora iristeko oinarri litzateke:
|
|
|
Gehienetan, ordea,
|
esatearen
ekintza bera da azalduko duena:
|
|
|
Beraz, enuntziatu parentetikoarekin enuntziazioaren edo
|
esatearen
ekintza bera da azalduko duena; hau da,. Eskasiari eskerrak, esatea oso ohikoa ez bada ere,, eskasiari eskerrak?
|
|
|
diot bihar zinera joango naizela?: ?
|
Esatearen
ekintza, bera nabarmentzen dut berariaz.
|
|
|
52. Oker ez banago? esapidea,
|
esatearen
ekintzari dagokio batetik; hots, enuntziazioari berari, baina aldi berean esatariak enuntziatu duen horri buruz duen jarrera ere islatzen du: ez du erabateko baieztapenik egiten, oker egoteko aukera ere badago.
|
|
2021
|
|
|
Horrelakoetan t (z) eko menderagailua —bereziki helburuzkoetan erabili ohi dena— hauek adina edo gehiago erabiltzen da (Labur esateko, ekintza oso gaizki irten da), baina eginkizuna berbera da: enuntziazioa nola edo zergatik egingo den adieraztea,
|
esate
ekintzari bide ematea. Enuntziazioari buruzko moduzko hauek bestelako balioak ere hurbil izaten dituzte:
|