|
2014
|
|
|
Apodakaren esanetan, aldagai disposizionalek (sentimenduak, jarrerak, gaitasunak, pentsabideak...) hiztunen portaeran eragin zuzena izaten dute, baina baita dispositiboek (egiturak, antolabideak, erakundeak...) ere. Hiztunek zentzua ikusi behar
|
diote
egoera desberdinetan euskaraz hitz egiteari.
|
|
2017
|
|
|
ezinbestean, eremuko beste eragileekin jardunez). hortaz, ez du zentzurik banako hura neurketa edo ebaluazio unitate gisa hartzea ikerketa makroskopikoetan (ondoren, irakurketa psikologistak hedatzeko). bizi mundu sozialetan gutxieneko unitatea harremana da, alegia, eremu sozial batean kokatutako praktika dinamikoa eta bizitua. banakoen gaitasunak edo ezaugarriak agregatuz ez da mekanikoki harreman jakin bat sortzen: euskara erabiltzeko gaitasunak dituztenek ez dute euskara erabiliko, ez dute euren artean euskaraz egingo, ez
|
badiote
egoerari zerbait egozten. egoera hartarako definitu behar dute edo hartarako aurredefiniturik aurkitu behar dute. euskaraz egitea ez da gaitasunen zenbaketaren emaitza, egoerak definitze eta arautzearena baizik. Joko sozialak, praktika sozialak, nola definitzen eta arautzen diren da kontu minimoa. are gehiago hizkuntza anitzeko eta hizkuntza ikasleen jendarteetan. badakigu ikerketa soziolinguistikoetan kategoriak erabiltzen jarraituko dela. nekez utziko zaiola hiztunak kontatzeari eta sailkatzeari; izan ere, zenbaki eta kopuru ofizialetan, inguruari begiratu ahala lortzerik ez dugun so handi eta ziurra lortzen dugula ikasi dugu eta oso guretuta dugu irakaspena. baina gutxienez, jakitun jokatu genuke.
|
|
|
Hizkuntza sozializazioa ingurune eleaniztunetan erkidego batean bi hizkuntza edo gehiago izateak haurren hizkuntza gaitasunean eta garapen sozio-kulturalean eragina dauka, berdin
|
dio
egoera horren jatorrian dagoen prozesua (ochs & Schieffelin, 2008: 10). zenbait hizkuntza, dialekto, erregistro, edo estilo bertzeen ordez lehenesteak ondorioak ditu hizkuntza mantentzeari eta ordezkatzeari dagokionez (ibid., 11). ideologia eta hizkuntza zein kultura praktika askotarikoak ezaugarri dituzten erkidegoetan, haur eta helduen bizitza linguistiko eta kulturalak gizarte eta hiztun taldeen arteko" harreman guneetan" gertatzen dira, egonkorrak bezain mugikorrak izaten ahal direnak eta hizkuntza aldaketa edo mintzaira ez atxikitzea ekartzen ahal dutenak (ibid., 15). hizkuntza ordezkapen testuinguru batean, hizkuntza gutxiagotu baten jarraipena gizarte eraldaketa prozesu gisa ulertzen ahal da (ibid., 11).
|
|
2019
|
|
|
Aldagai disposizionalak (sentimenduak, jarrerak, gaitasunak, pentsabideak...) hiztunen portaeran eragin zuzena izaten dute, baina baita dispositiboek (egiturak, antolabideak, erakundeak...) ere. Hiztunek zentzua ikusi behar
|
diote
egoera desberdinetan euskaraz hitz egiteari. (...) Hiztunak aldaketa egingo badu, bere jarreran aldaketa bat edo dispositiboan aldaketa bat egon delako izango da, baita arrakastarako aukerak ikusten dituelako, erdaraz jarraitzeak zentzua galtzen duelako edo baita motibazio estimulua handia delako ere.
|
|
2023
|
|
|
Aurreko guztiek erantzun garrantzitsua ematen diete hizkuntzen joan etorria konponezina dela
|
dioten
egoera eta jarrera ezkorrenei, ikuspegi horren ondorioz ez baitute interesik azaltzen planetako hainbat lekutan hizkuntzak kontserbatzearen alde egiten ari diren ahalegin txikiak aztertu eta dokumentatzeko, eta horrekin ilundu edo, azken batean, –zeharka bada ere– bultzatu egiten dute hizkuntzen ordezkapena (Flores, Córdova, Cru 2020, 16)
|