|
2002
|
|
|
zaraten bitartez, hots eginez eta gorputz atalen mugimenduen keinuen bidez komunikatu ziren. Antropologoek aurkitu dituzten aztarnen arabera, hasierako gizaki haiek orroka eta jauzika adierazi zioten elkarri
|
esan
beharreko guztia. Aurregizaki haien arteko harreman komunikatiboan erabilitako mezuak, gutxi eta oso konkretuak izan zirela uste da.
|
|
|
Txoferraren ondoko eserlekuan eserita, autoko leiho  tik ikusten nuen guztia kontatzen hasi nintzaion anaiari. Ez dakit nola eta zergatik, baina berarekin hitz egiteko halako irrika sortu zitzaidan bat batean,
|
esan
beharreko guztiak esateko astia faltako balitzait bezala. Amets asko izan nituen gauean, eta kezka txiki bat banuen barruan.
|
|
|
Hau ez da, baina,
|
esan
beharreko guztia; nahiz egoitzak emandako irabazkinetatik ezer egokitu ez, administratzaile desinteresatuak soldata bat jasoko du. Izan ere, soldata da lanpostuak dakarren legea, langileak egokitu zaizkion zereginak egoki betetzeko motibo nahikoa ematen ez badu ere; aitzitik, sarri askotan interesaren eta betebeharraren artean ezinbestekoak diren lokarriak hausten ditu horrek.
|
|
2003
|
|
|
Oraintxe beste bidaiari bat sartu da nire konpartimentuan, eta hobe izango dut gutuna behingoz amaitzea. Azken batean,
|
esan
beharreko guztia, gutxi asko, esana baitago. Eta aspaldian ez bainintzen hain buruargi eta baketsu sentitzen.
|
|
|
Txalupa hondoratzeko adina pisu edukiko zutela elkarri esateko zituzten guztiek. Jakin ere bazekiten esan ere egingo zizkiotela elkarri, goiz edo berant,
|
esan
beharreko guztiak. Behin hasiz gero, etengabea izanen zela jarioa.
|
|
2004
|
|
|
Egungo hizkuntzen eta kulturen kondaira bera jarriko baitigu auzipean, indarraren ezpatak milaka herriren mihiak errotik moztuak dituelako. Euskal mihia mututua eta isildua izan baldin bada, orain ez gara isilduko mihi horrek
|
esan
beharreko guztia esan arte. Eta, besteak beste, zera esan dezakeela iruditzen zaigu guri:
|
|
|
Nik
|
esan
beharreko guztiak esan nizkion, berarengandik gutxien gustatzen zitzaidana azpimarratuz: nola ez nuen onartzen haren isiltasuna, ezta haren pasibitatea ere, aitak umiliatzen zuen bakoitzean.
|
|
2005
|
|
|
Hori nahikoa ez balitz, ezezagunari beste bildur deutsagu ezagunari, sekretu izatetik ezagun izatera heldu danari, gaizki egindakoaren ondorio ezagunari, mendez mende aurrikusitako ekintzek zein halabeharrak saihestezinezko ohitura bihurtu daben ezagunari. Ezagunaren ezagunez ezin dogula berba bat bera be gehitu,
|
esan
beharreko guztia esanda dago eta. Horra hor sentsazino barria, esku dardartiek koadernoa zabaldu orduko susmetan dabena, idatzi daiteken guztia idatzita balego moduan".
|
|
|
Oso apartean bizi direla eurak, mendian, eta laguntza handia izan naitekeela ni, ondoko ohean, aitonak ez duela eta hitzik egiten gaztelaniaz. Erizainek zerbait jakin nahi badute, ea egingo diedan mesede, aitonak
|
esan
beharreko guztiak itzultzekoa. Eta grazia egin dit kargu berriak:
|
|
2007
|
|
|
Baina orain ez dut aurkitzen. Igual esan dio haurrak amari
|
esan
beharreko guztia eta joatea erabaki du, aulki eta guzti joatea.
|
|
|
Ezer ez, neska, esamolde bat da, esan nahi dut nik esango dudala
|
esan
beharreko guztia eta zuk ez duzula txintik ere esango, ados?
|
|
2008
|
|
|
–Esan dizuet
|
esan
beharreko guztia, arraioa! –erantzun zuen Johnek?.
|
|
|
Puntu horretara helduta,
|
esan
beharreko guztiak esanda zeudela begitandu zitzaion Mario Barbosari. Bizkarra aulkian tentetu eta jaka ajatutik diru zorroa ateratzeko keinua egin zuen, baina emakumeak geldiarazi egin zuen.
|
|
|
Gutxietsi egiten dituztela, atzelariz betetako taldea dela leporatuta. Esan ditu
|
esan
beharreko guztiak egun batean. Esatea erraza da; egitea, zailagoa.
|
|
2009
|
|
|
ALIZIA. Eta orain, mesedez, alde hemendik. Esanda daude gure artean
|
esan
beharreko guztiak.
|
|
|
Hementxe amaitzen da liburua. Ez
|
esan
beharreko guztiak esan ditugulako, ezta gutxiagorik ere, bidearen hasiera erakustea besterik ez baitugu egin. Baina hasieratik garbi utzi dugu ez zela gure asmoa Perl lengoaiaren zirrikitu guztiak miatzea, bere mamia ezagutaraztea baizik; eta batez ere testu digitalen tratamendurako nola erabili erakustea, bide batez euskara eta euskal kulturaren edukietara egokituz.
|
|
|
Badira zortziko txikiak eta handiak, eta nire zutabeak mila eta bostehun karaktere ditu. Neurri horretan bota behar da
|
esan
beharreko guztia. Gainera, zutabea ahaztu egiten da.
|
|
2010
|
|
|
Agerraldi hunkigarria izan da. Eta
|
esan
beharreko guztiak esan dituenean txalo artean agurtu dute kazetariek elgoibartarra. Izan ere, zelaian erakutsi duen profesionaltasunaren parekoa izan da hedabideekin izan duen jarrera.
|
|
|
edo bai; izan ere, erakustaldia bukatu eta ostatura bidean jarri ginenean, ama emozionatuta azaldu zitzaigun?. Hunkigarria izan da, Primi!? esan zuen lehenik;. Umeen begiek esaten zuten
|
esan
beharreko guztia!, esan zuen ondoren;. Zerbait bortitza sentitu dut barruan, nire ordua iristear balego bezala??
|
|
|
elkarrekin egoten ahalegintzen ginen horregatik, Pagoagaren inguruan bizi genuèn esperientzia harrigarriari buruz hitz egiteko edo arrosarioa errezatzeko, ahalik eta girorik bilduenean, interferentziarik gabe? ...horregatik egiten bainizun, halaber, zuri ihes, Damaso, egongelan edo etxeko korridoreren batean topo egiten genuenean, konplimenduzko keinu azkar bat egin eta aurrera ekiten niola, zurekin hitz egitera geratu gabe; bazkari eta afarietan, hala ere, halabeharrez elkartzen ginen, baina orduan ere gutxi hitz egiten genuen, inongo gogoberotasunik gabe, bereizten gintuèn gaia bazter utzita, hari buruz
|
esan
beharreko guztia esana bagenu bezala; gure arteko harremanak, beraz, ez ziren garratzak ez mingotsak, baina bai hotzak, bi arrebekin zenituenak ez bezala, noiznahi ikusten baitzintuztedan hirurak hizketan, baita barre algaraka ere noiz edo noiz.
|
|
|
Grazia eskatu diot bi eskuak elkartuta eta bere belaunetara makurtuta. Irribarre krudelez erantzun dit hori ote zen
|
esan
beharreko guztia.
|
|
|
Aurrera, Aitor! Esan ditut
|
esan
beharreko guztiak.
|
|
|
GERMAN. Ez... Ordurako esanak genituen
|
esan
beharreko guztiak. Etzuen zentzurik jarraitzeak.
|
|
|
ALIZIA. Esan diot berari
|
esan
beharreko guztia!
|
|
|
–Oraindik ez dizkizut
|
esan
beharreko guztiak kontatu. Eta gainera...
|
|
|
Gau hartaz, gainerakoan, ez dut beste ezer berezirik oroitzen... edo bai; izan ere, erakustaldia bukatu eta ostatura bidean jarri ginenean, ama emozionatuta azaldu zitzaigun —" Hunkigarria izan da, Primi!" esan zuen lehenik;" Umeen begiek esaten zuten
|
esan
beharreko guztia!" esan zuen ondoren;" Zerbait bortitza sentitu dut barruan, nire ordua iristear balego bezala..." esan zuen azkenik—, baina doña Primik ez zirudien hain hunkituta; ama, baina, hain bere emozioaren mende zegoen, non bai baitzirudien ez zela beste errealitate bat hautemateko gai, bere emozioaren errealitatetik aparte; ama, beraz, edonori kontuak hartzeko eskubi... " Zuk ere zerbait esan, Primi..."; erantzuna barrutik atera zitzaion Primiri:
|
|
|
Hurrengo egunetan, ama eta biok defentsiban bezala egon ginen: ...horregatik egiten bainizun, halaber, zuri ihes, Damaso, egongelan edo etxeko korridoreren batean topo egiten genuenean, konplimenduzko keinu azkar bat egin eta aurrera ekiten niola, zurekin hitz egitera geratu gabe; bazkari eta afarietan, hala ere, halabeharrez elkartzen ginen, baina orduan ere gutxi hitz egiten genuen, inongo gogoberotasunik gabe, bereizten gintuèn gaia bazter utzita, hari buruz
|
esan
beharreko guztia esana bagenu bezala; gure arteko harremanak, beraz, ez ziren garratzak ez mingotsak, baina bai hotzak, bi arrebekin zenituenak ez bezala, noiznahi ikusten baitzintuztedan hirurak hizketan, baita barre algaraka ere noiz edo noiz.
|
|
|
Indarkeriari buruz eta ETAkoarenaz bereziki,
|
esan
beharreko guztia esanda dago, Elizaren aldetik, giza eskubideen erakunde guztien aldetik, bai hemen eta baita mundu osoan ere. Hala ere esandako batzuk gogoratu beharrekoak dira, ETAkoentzat alferrikakoak izango badira ere.
|
|
2011
|
|
|
Bateragune auziaren inguruan ez du galdera gehiagori erantzun nahi izan lehendakariak. Esan dut
|
esan
beharreko guztia. Ezin ditugu paperak nahastu eta biktima bezala ez dena erakutsi.
|
|
|
|
esan
beharreko guztia
|
|
|
Ba nik zurekin ez. Esan ditugu elkarri
|
esan
beharreko guztiak. Eta oso lanpetuta nago.
|
|
|
Falta epaiketara zitatutako alderdiak, lekukoak edo adituak ez badira agertzen, eta horretarako bidezko arrazoirik adierazten ez badute, bake epaileak 200 eta 2.000 euro bitarteko isun bat jar diezaieke (PKLren 967.2 art.). Hemen ñabardura garrantzitsu bat egin behar dugu: salatua bake epaitegiaren barrutian bizi ez bada, badu epaiketaren egintzara agertu gabe idatziz
|
esan
beharreko guztia esatea edo abokatu edo prokuradore bat ahalduntzea bere izenean epaiketan alegazioak egin eta frogak aurkez ditzan. Azken aukera hau ez da onartuko alderdia bake epaitegiari dagokion lurralde eremuan bizi bada.
|
|
|
Aitak semeari bi musu eman zizkion, aurpegiaren alde banatan. Aurretik esanda zegoen
|
esan
beharreko guztia. Aita bota egin zen, eta semea geroxeago.
|
|
2012
|
|
|
" Ez dugu egia baizik esan, batzuetan oso gogorki eta menturaz batzuetan bortitzegi. Luma baino usuago erabili ditugu goldea eta sardea eta, gauden egoeran, benetan oso zaila da
|
esan
beharreko guztia esatea jende asko zauritu gabe. Berriro eskatzen dugu barkamena horregatik.
|
|
|
Oso goiz egin genuen eta erdi ezkutuan. Ez zen seniderik agertu handik, eta azkar asko amaitu ziren egin eta
|
esan
beharreko guztiak.
|
|
|
Xabi Payak galdetu zuena denok entzun dugu noizbait nonbaiten: . Zer uste duzu,
|
esan
beharreko guztia esana dagoela??. Alegia, posible ote da gauzak lehen aldiz ikustea, lehen aldiz esatea, lehen aldiz entzutea, egun osoan eta bizitza publiko nahiz pribatuko gune guztietan hedabideen etengabeko marmarra entzutera behartuta gauden garaiotan, hitzen inflazioak gure harridura ahalmena moteldu duenean?
|
|
|
«Hala bada, aldaketa bat gertatu da auzian. Esan digutenez, behin, Madame B... bat zegoela Madame Rogêt en etxean, M. Beauvaisek, kalera ateratzekotan baitzen, esan omen zion andreari jendarme bat etorriko zela, baina hark, Madame B.k alegia, ez ziola ezer esan behar bera itzultzen ez zen arte, eta berak esango zizkiola jendarmeari
|
esan
beharreko guztiak... Gauzak dauden bezala, badirudi M. Beauvais-ek aurrez pentsatua zuela auzi osoa.
|
|
|
Zer?!! Atzo esan genituen-eta
|
esan
beharreko guztiak!
|
|
|
KANDIDOk
|
esan
beharreko guztiak esan dituenean:
|
|
|
Gomendagarria da kartoi meheetan garatuko ditugun ideiei buruzko ohar batzuk idatzita eramatea. Ez da
|
esan
beharreko guztia idatzi behar, gero dena irakurtzeko; funtsezko puntuak idatzi behar dira eta, gero, ahoz garatu.
|
|
2013
|
|
|
Zuzendariak ez zuen
|
esan
beharreko guztia esana, ordea:
|
|
|
Irribarrea asko zabaldu zuen Bahac Tilmatine gizon misteriotsuak, eta
|
esan
beharreko guztia kontatu zion poeta altuari. Eta azentu kanpotar hori aditzen zuen bitartean, barru barruan, esku artean zuen partitura berrian kode sekretu bat nola sartuko zuen ari zen hausnartzen Nahum Tate poeta ospetsua.
|
|
2015
|
|
|
Ikasia dut lezioa, beraz, eta juxtu kontrakoa egingo dut hemen, hasieratik aitortu harremana, Gipuzkoako eskolarteko txapelketan, hamar urte inguru nituela, aipamen berezi bat eman zidatela, alegia, paperezko bertsoen sailean. Zer dirudien ezdeusa, ezta, bertso bat osatu izanak, bakarra, hamarreko handia zen gutxienez, nahiz eta antza denez hori ere baden nire bertso ezjakintzan gaizki ulertu dudan zerbait, akaso meritu handiena ez delako silaba gehiago betetzea ezpada gutxiagorekin esatea
|
esan
beharreko guztia; edonola ere, badirudi ezdeusa ezta, bertso bakar horrek hamaika plazetako hamaika aleen alboan; bat batean osatu banu, behintzat. Dena dela, bakarra izan arren ondo gogoan dut, besteak beste deskubrimendua egin zutenek bidali didatelako pieza ez behin ezpada bi bider, emailez eta whatsappez, eta atzera begira balio izan didalako hantxe 10 urte freskorekin Gipuzkoako ez naiz akordatzen zer herritan idatzi nuen hark, neure buruari analisi txiki bat egiteko eta erronkatxoa jotzeko.
|
|
|
Bide hura egina zuen lehendik ere, bere baitan, mila bider. Entseiatu eta ahoskatu zituen mutu, bere barnean, Izaskunen gelan sartu eta
|
esan
beharreko guztiak. Luzatu gabeko haren galderaren erantzuna.
|
|
|
Guk esan baitugu dagoeneko
|
esan
beharreko guztia. Zure txanda da orain.
|
|
|
Eragozpenak dituzue elkarrizketa aurrera eramateko. Horrela, bada, pazientziaz beterik, mantso eta garbi, hitzez hitz ahoskatu diozu
|
esan
beharreko guztia.
|
|
2016
|
|
|
a) Oso ondo planifi katu behar dira gauzak, aurrez
|
esan
beharreko guztia prest izateko. Zer urrats eman
|
|
2017
|
|
|
Behar zen informazioa eskolakoek eman zezaketelako, zuzendariak... Eta gisa hartan jarraitu zuten eztabaidan, baina
|
esan
beharreko guztia esanda zegoenez, guraso batzuk jaikitzen hasi ziren. Martxeloren gurasoek ere alde egitea erabaki zuten.
|
|
|
a) Oso ondo planifikatu behar dira gauzak, aurrez
|
esan
beharreko guztia prest izateko. Zer urrats eman behar dira ahozko aurkezpenak planifikatzeko?
|
|
2018
|
|
|
Eta bere aitaren semea, nire amak esan didanez. Eta hori esanda,
|
esan
beharreko guztia omen dago esanda. Garazik bere izeba Nadia bezalakoa izan nahi du handitan.
|
|
2019
|
|
|
Informazio eskas horiek azkar batean bota eta
|
esan
beharreko guztiak esanda baleude bezala itxi zuen ahoa amak. Baina nor ote ziren, izatez?
|
|
|
Azaroaren bederatzigarren egun honetan, ostiral eguerdian,
|
esan
beharreko guztiak esan eta gero, Nekane Bengoak modu bitxian errematatu du goizeko gure bilera luzea:
|
|
|
Horren arrazoia: Manuelengana etorri zen kazetari donostiarrak ez zuelako lortzen oriotar harengandik ia hitzik ere ateratzerik, erdaraz egindako galderen bidez. Kazetaria euskalduna izaki, euskaraz hasi zitzaion galdetzen eta orduan bai, orduan askatu zen Manuela Olaizolaren mingaina eta esan zizkion
|
esan
beharreko guztiak, arraunlariez eta estropadez.
|
|
|
Aspaldi
|
esan
beharreko guztia.
|
|
2020
|
|
|
Bost minutuko zortzi dei astean. Deitzerako, Olatzi
|
esan
beharreko guztia zerrenda batean apuntatuta.
|
|
|
Nerabe axolagabe eta ergelarena, alegia. Aitak berak ez zenidatela ezer egingo azaldu zidan, gazteegia nintzela hartarako eta egin eta
|
esan
beharreko guztia buruz ikasteko agindu zidan atzo. Bigarren zatia antzeztea falta izan zait, harrapatuta sentitzean, bigarren gezur sinesgarria kontatu negar egiten nuen bitartean, zuei inori ez kontatzeko eskatuz.
|
|
|
Tollensesee lakutik hirira itzuli ginenean, Neubrandenburgeko jatetxerik ezagunenetako batean bazkaltzera gonbidatu nuen, neu ere inoiz probatu gabea nintzen toki batean. Lakuko elkarrizketan elkarri
|
esan
beharreko guztiak esanak genizkion, eta gauza arruntei buruz besterik ez genuen hitz egin. Ez zuen zentzurik lur berean behin eta berriz aztarrika ibiltzeak.
|
|
2021
|
|
|
" horretan
|
esan
beharreko guztia uste dut Martutenen itzultzailea den pertsonaia batek esaten duela; askotan itzultzailearen arazorik handiena iruditzen zait dela testuari fidela izan beharra, fideltasun askotan alferrikakoa; nik hori argi ikusten dut, eta adibideak ematen ditut Martutenen" (Saizarbitoria, 2015). Izan ere, Martutene eleberriko pertsonaietako bat itzultzailea da.
|
|
|
mundua hitzen bidez eraldatzea. Hamabost eta hemeretzi urteen artean esan zuen
|
esan
beharreko guztia. Hitzak behingoagatik jarri gabe klasikoki pentsamendu jakin baten menera.
|
|
|
Halakoetan, hautatutako unea bidezkotzat ez hartzekotan, oso krudela izan daiteke, gehiegi, agian, bere jatorri sasi asiatikoari, stalinianoari ere, egoztea gustatuko litzaidakeen oso modu zorrotz edo zakar batez. Hori dela eta, itxarotea nahiago dut, berak emango dit aukera, keinu batez edo horretarako nigana propio etorriz,
|
esan
beharreko guztia esateko, izugarri sentitzen dudala, urtetan ezkutatu diodana ez dela huskeria bat, batez ere senar emazteak izanda, alderantziz, ezinbesteko datu bat da elkar hobeto ezagutzeko, eta nik datu hori ukatu diot, damututa nago, horrela azalduko diot, damutzen naizela bene benetan, eta ez dela inolako mamizko aitzakiarik, nire buruari urte guztiotan emandakoak baino, hau da, lotsa eta ...
|
|
|
–Segi, ez gelditu orain. Esadan
|
esan
beharreko guztia.
|
|
2022
|
|
|
Mugikorra hartu, elkartearen telefonoa bilatu, eta deitu egin nuen. Tonuak entzuten nituen bitartean,
|
esan
beharreko guztia errepasatzen hasi nintzen.
|
|
|
Egoera horretan bezala,
|
esan
beharreko guztia errepasatu nuen goitik behera. Barruan aurkituko nuen gizon edo andreak gertatzen zitzaidana primeran ulertzea nahi nuen.
|
|
|
Ez zen beste ezer esateko gai izan. Lehenago, gauetan buruari eragiten ibiltzen zenean, iruditzen zitzaion
|
esan
beharreko guztia hamar gutunetan ere ez zela kabituko. Alaba eta senarra herritik joan zirenetik ur asko joana zen itsasorantz, eta aitona amonak umezurtz bailiran bizi ziren, gauez hasperen ozenak eginez, alaba lurperatu izan balute bezala.
|
|
|
Kito. Horrexen faltan gelditu da esaldia, are garbiago geldi dadin
|
esan
beharreko guztia esana dagoela.
|
|
|
–Pikutara zu eta zeure alkatea! Zoaz beraren bila eta aurpegira esango dizkiot
|
esan
beharreko guztiak.
|
|
|
Hona
|
esan
beharreko guztia esateko abagunea. Kuraia on, Malika.
|
|
|
mundua hi  tzen bidez eraldatzea. Hamabost eta hemeretzi urteen artean esan zuen
|
esan
beharreko guztia. Hitzak behingoagatik jarri gabe klasikoki pentsamendu jakin baten menera.
|
|
2023
|
|
|
Alkoholak nahastuta, morbo hutsak bultzatuta, inbidiak agian, hurbildu egin nintzen, diskretuki, haiengana. Batak bestearen aurpegia laztantzen zuten, sudurrak itsatsita, isiltasunean munduan
|
esan
beharreko guztiak esango balituzte bezala. Muxu luze batean murgildu ziren, eskua sartu zuten bata bestaren arroparen azpitik.
|
|
|
Horregatik gutun honen bidez helarazten dizkizut niri maiz faltatu izan zaizkidan hurbiltasuna eta berotasuna. Azken batean, zurekin hitz egiteko manera bat da idaztea, nahiz honezkero
|
esan
beharreko guztiak esanak izanen dituzuen, eta nik baino hobe dakizu askotan alferrik dela mintzatzea, bihotzak zer esanik ez badu.
|