2015
|
|
" hau ez da gure nazioarena"/" hau ez da gurea da" kategorizazioaren arabera. Ariketa hori, esan dudan legez, ez da beti berariazkoa eta esplizitua, maiz
|
esan
barik doa, eguneroko praktika arruntetan. Kasu horietan, balio ematen duen konparazioa edo zerumuga erlatiboa" barnekoa" da:
|
|
Estandar horretatik aldentzen direnak, beraz, ez dira guztiz herritarrak, guztiz pertsonak ez diren legez. Edo kontuan harturik estandar hori,
|
esan
barik badoa ere, oso zehatza dela, zuzenago esan genuke ez direla guztiz gizonak. Izan ere, estandarra gizonezko arketipo bat da:
|
|
Haren ustetan, oraingo performantziak ez dira guztiz liminalak, liminal antzekoak baizik (liminoids), eta lehengo communitas haren tokian antzeko zerbait agertzen da: usadiozko erritualetan (eta
|
esan
barik doa, usadiozko praktika orotan) kolektibo eta derrigorrezkoa zena, gaur norberaren hautua omen da. Gaurko ikuskizun eta performantzietan, anitz formakoak izateaz gain, atxikimendua norberaren nahikara omen da.
|
|
Alabaina, gutxian bada, uste dut, gaur euskal Zeraz sentitzen dugunak geroko euskal Zera moldatuko digula. Eta,
|
esan
barik doa, sentitzen duguna gure praktiketan da.
|
|
Unibertso soziala egituratzen duen eredua unibertso gisa agertzen zaigu: berezkoa da, nahitaezkoa, beharrezkoa, esentziala, baina beti agerikoa, izanaren izanaz
|
esan
barik doana, nabarmendu barik. Ikus dezagun oso hurbileko adibide bat, Bilboko denda batean sartzen banaiz, ez dut luze pentsatu behar zein hizkuntzatan arituko naizen.
|
|
Baina bada atzealdea pentsatzeko beste aukera bat, haren arabera atzealdea beti dago gurekin, egiten dugun horretan, edo hobe esan, eragiten digun atzealde hori uneko elkarrekintzan dago, ez kanpoan, ez iraganaldian, eta ez dago azpiko izari sakon batean praktikaren azalean baizik. Baina atzealdea da ez diogulako arreta jartzen, ez dugulako ikusi nahi, azken finean,
|
esan
barik doazen egituretan bizi garelako; anomaliak, beraz, horiek esaten ditu.
|
|
Elizak, estatuko oligarkiek eta administrazioek, zientziek eta industrien eta finantzen kapitalismoak euskal Zera mundu modernoan otzandu, morroitu eta, horrela ere, mundu honetara ekarri ahala, euskal Zeraren gatazkan eta bizi jarioan bestelako aterabide eta garabideak asmatu zituzten euskal jendeek, gehienetan bizi izate soilaren poderioz asmatu ere. Euskaraz ehundutako bizi munduen objektibazioa izan da, ezinbestez paradigma modernoan, euskal Zeraren subjektu modernoaren sorgunea (askotan erdaraz egin den objektibazioa dela
|
esan
barik doake). Bizi mundu horiek objektu otzan eta homologatuak izan zitezen garbitu, araztu, sinplifikatu, findu eta estereotipatu zituzten, baina, historiaren alderdi negatibo eta ilunetara bidali zuten guztiarekin asmatuko zuten euskaldunek eta euskal arizaleek subjektutasun moduko bat.
|
|
Itxura batean, bide bat ematen dio euskal Zerari izan eta bizi dadin. Bide hori,
|
esan
barik doa, ordezkaritza sinbolikoarena da: objektu, sinbolo, edota erritualak euskal Zeraren boz eroaleak direlakoan.
|
|
Baina esan bezala ohiko erabilerari eutsiko diot, horregatik, batzuetan ‘adieratzaile’ erabiliko dut: adiera edo esanahi igorleaz hitz egiteko, eta interpretatzailearen sinonimotzat(
|
esan
barik doa, maiz kodea bera identifikatu ahal da eginkizun harekin, kasu horietan ‘ konfigurazio adieratzailea’ eta ‘signifikatze praktikak’ ere ibiliko ditut).
|