Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 244

2000
‎Lehen joera mitoen iraupenari dagokio, bigarrena aldatzeari. Gaia oso zabala etasakona da; transmisioaren arazoa bete betean harrapatzen du, difusioaren arloa ere ukituz. Ur handietara sartu gabe, eskala txikiko gauza konkretuetan egongo gara, kondairaapur batzuek eta, bereziki, ezohiko berriemaile batek eskaintzen diguten jardueraikertzeko.
‎Horregatik, eta berak herri mugimendu horretan izan duen inplikazio bizitikjartzen du bere kritika ere, prestaketa soziolinguistikorik ezean ipintzen duenean hainbihotzeko duen EHE elkartearen krisietako baten azalpena, Txepetx en iritziarekin bateginez: . E.H.E.en kasua ere ukitzen du Txepetx ek; hasierako bultzaldi esperantzagarrihura gogoratuz; baita ere gero jasan zuen beherakada ezaguna, eta berau soziolinguistika teoria sendo baten eskasiari leporatuz (hein batez egia izan daitekeena, zalantzarikgabe)? (2, 8).
‎Arauek agintari zibilak ez ezik eliztarrak ere ukitu zituzten: Gobernari etaGotzainak, baina baita Alkate eta Parrokoak ere.
‎...zen, bertze bide batzuk —spiritualagoak, nolabait erraitearren— urratu nahi nituelako, eta Jainkoari promes hura egin niolako, zeina Antonio Ibarbiarekin batean berritu bainuen, biok zin egiten geniola elkarri ezen guztiz entseiatuko ginela, han geundeneino, mundu ustez lohigabe haren ez kutsatzerat, ez likisterat, eta ez hidoiztatzerat; halatan, bada, ez nuen emazteki haietarik bat bera ere ukitu, haiekin iragan nituen hiru urte luze haietan.
‎—Jainkoak guztiok ukitzen gaitik behin edo behin, eta hi ere ukituko hau egunen batean, zeren eta hi ez baihator honat kasualitatez, baina Jainkoaren borondatez...
‎Eta nik ezin ohitu haietarat! Eta garrasi egiten zuenean, berriz, haize hotz batek hartzen zidan bizkarrezurra goiti beheiti, Heriok nihaur ere ukitu banindu bezala bere hatzezurrekin. Eta sentsazio haiek are bortitzagoak izaiten ziren, noiz eta aitonaren kexuek eta arrangurek gauez iratzartzen baininduten.
2001
‎Beste borroka handi bat dago gaur egun Zuberoan bereziki, nahiz eta iparraldeko beste bi probintziak ere ukituta dauden. Beste sailetan gertatu egin den edo gertatzen ari den bezala, etorkizunari begira ardi esne merkatuak garapen biderik zuela ikusita, laborari zenbaitek, Euskal Herriko ardi kente edo arrazari uko eginda, Aveyron departamendutik sarrarazi dituzte" Lacaunes" deitutako ardiak.
‎Jaiotzen den Oiz mendiko magaletik Kantauri itsasoraino, iparrerako bidean igarotzen dituen nekazal kutsuko herrien nortasun komuna eraikitzen jarraitzen du. Ezaugarri geografiko eta sozio-ekonomiko komunak dituzte, bai, eta euren harreman estuaren emaitza nagusietako bat Lea Ibarreko Udal Mankomunitatea dugu, Munitibar, Aulesti, Gizaburuaga, Amoroto eta Mendexa herritxoak biltzen dituena; berez, Leak Lekeitio eta Ipazter ere ukitzen ditu, baina bertako errealitateak ezberdinak direnez ez dira mankomunitatearen partaide. Zonalde hau Bizkaia osoko ezezagunenetakoa izan da orain arte, baita gutxien populatuenetakoa ere, herrialdeko lurraldearen %3, 2an biztanle guztien %1, 7 soilik bizi baitira baina Mankomunitatearen helburuetako bat egoera horri buelta ematea da, eta horretarako zonaldea ezagutarazteko CD ROM bat editatu du.
2002
‎c. Aldaketa demografikoak, batez besteko bizi itxaropenaren ondorioz; aldaketa hauek luzaroagoan hartuko diren erretiro pentsioak ez ezik, osasun laguntzak eta gizarte zerbitzuak ere ukitzen ditu.
‎EHUk Biokimika, Biologia, Fisika, Geologia, Ingurugiro Zientziak, Kimikaeta Matematika lizentziaturak eskaintzen ditu. Horiez gain, beste zenbait lizentziaturek ere ikutzen dituzte Natur Zientziak, hala nola Ingeniaritza Kimikoak etaGeografiak.
‎epel zegoela iruditu zitzaion. Berriro hurbiltzen ditu ezpainak, eskuekin ere ukitzen du bularra; ukituriko marfila guritu egiten da eta gogortasuna utzita barrura egiten du eriekin eta amore ematen du, Himetoko argizaria eguzkiarekin biguntzen den moduan eta erpuruarekin landuaz forma askotan aldatzen den bezala, erabilgarritasuna erabiliaren erabiliaz hartuz.
‎–Hoa atzera, gizagaixo hori, hago ahalik urrunen nire laratzetik, ezen nire sugarrik ttikienak hire pittinik xemendreena ere ukitu orduko, hezur mamiraino erreko haiz, eta ez duk inor hire erresumina itzaltzeko gai izango, neu izan ezik, hain okela saltsa gozoak prestatzen ditudan, eta hain airoso lapikoa nola ohea astintzen ditudan hau.
2003
‎Sare politiko hau «politics network» soila da, terrorismoaren aurka doa besterik gabe, eta ondorioz, ETA sostengatzen duten sektore sozialen aurka. Baina ez da horretan geratzen, gainontzeko alderdi eta eragile nazionalistak ere ukituak dira, ETAren izatearen ardura morala leporatzen zaie. Lizarra Garaziko Akordioak subiranotasuna defenditu zuenez, ondorioz, hura osatu zuten guztiek ETAren jomugak legitimatu dituztela mantentzen dute PPk eta PSOEk.
‎Adibidez, harritzen nau Alardea ospatzeak, behintzat bertako askatasunen aurkako zerbaiten oroitzapen gisa ospatzen den neurrian. Egia da euskaldunok zauri hori ere ukitu dugula, baina nabarrismoaren aldetik asko manipulatu den gaia da. Bitxia da, egiten den irakurketa historikoan konkista oso ona izan zen, baina baskongadoak historian zehar oso gaiztoak izan dira, zergatik eta konkistan parte hartu zutelako.
‎Sumario honetan daude" Egin", Egin Irratia eta" Ardi Beltza" ren itxiera, KAS, Ekin eta Joxemi Zumalabe Fundazioa, besteak beste. AEK eta Zabaltzen ere ukitu izan ditu sumarioak lehenari gainera Garzonek administrari judiziala jarri zion. Auzi hau dela eta guztira 200dik gora pertsona atxilotu dituzte eta horietatik 61 daude auziperatuak.
‎Belaunaz alargunaren belauna ikutu zuen, nahita. Umearen ilea ere ikutu zuen, disimulatzeko. Konpartimentutik atera eta komunera joan zen.
‎Egungo globalizazio prozesuak kapitalaren esplotazioa herritarren baitako gero eta talde zabalagoetara hedatu du, kapitala/ lana erlazioekin zuzenean lotuta zeudenei eragiteaz gain, kapitalaren dominazioaren beste mekanismo batzuekin —monetarioak, finantza mailakoak, fiskalak... — erlazionatutako gizarte taldeei ere ukituz. Bestalde, pribatizazioen ondorioz, bizitza kolektiboko eta zerbitzu publikoetako gero eta sektore gehiago merkantzia bilakatzen dira, eta, hori dela eta, talderik txiroenek horietara heltzeko aukera guztiak galtzen dituzte.
2004
‎Begi bistakoa da ikastolek eta antzerako eskolek zeregin horretan dugun garrantzia, begi bistakoak ere zeregin horretan egunero topatzen ditugun zailtasunak, baina argi izan behar dugu ahozkotasunak bizitzako esparru guztiak ukitzen dituen bezalaxe, eskolako esparru guztiak ere ukitzen dituela. Hartara, ahozkotasunaren garapen egokia hezkuntza komunitate osoaren ardura da eta ez Hizkuntza (edo Euskara) irakasleena soilik.
‎XX. mendean, feminismoaren bultzadaren ondorioz, zenbait alorretan gender studiesdirelakoak garatu dira. Etikari dagokionez ikerketa horiek agerian titzi nahi izan dute generoen arteko zatiketak morala ere ukitu egin duela, eta irizpide moralak guztiz baldintzatuakageri direla generoari dagokionez, Labur esanda, aurretik ikusi dugun kontzepzio etiko orogizonezkoa nagusi den gizarteetan garatu da eta honek ikuspuntu horiek kutsatu egin ditu.
‎Finlandiakoa, Txekoslobakiakoa eta Israelgoa. Beste batzuk ere ikutuko ditut batzutan.
2005
‎bere eremuen soiltasun hori, akaso gurea bere berdetasunean paisaje luxuriosoagoa delako; horrek ez dit niri inolaz ere kentzen hango paisajea eta hango jendeak ere maitatzea euskaldun unibertsal bezala. Baina Galizia, Kantabria, Aragoi eta Katalunia aldeko guneak ere ukitzen ditut.
‎Atzera egitea ez da onartuko, atzera egite horrek oztopatzen duenean Erregistroan aurkeztutako beste agiri baten idazkuna egitea. Atzera egiteak bigarren agiria ere ukitzen badu eta interesduna berbera bada, onar daiteke atzera egite hori, bai eta interesdunak desberdinak izan arren, bigarren agiria aurkeztu duenak atzera egitea eskatu duenean ere, aurreko lerrokadako formalitate guztiekin.
‎Dena den, mezuak zabaltzeko bidea, hizkuntza, erabat irekia zen: alemanieraz kantatu, ingelesezere bai, eta batzuetan gaztelania, italiera eta frantsesa ere ukitzen zituzten. Argitzen zituen horrek bere xedeak?
‎Taldea ren hitzek zientzia fikzioarenki tschtematika ere ukitzen zuten, eta umore surrealista eta satira sozialaren artean koka genitzake. Ez zegoen inolako asmo hermetikorik edo munduko arazoentzako soluzio handitsurik Devoren ahoan.
‎Nire asmoa hemen, eta ahal dudan neurrian, metodo sistematiko eta sakon bat erabiltzea izango da, konparazio puntu bezala erabilgarria den aspektu bat bera ere ukitu gabe ez uzteko eta, aldi berean, euskararen egitura gramatikalaren zein egitura lexikalaren ideia oso bat emateko. Metodo hori erabiltzearen helburua, bestela esanda, hizkuntzaren atal guztien elkarren arteko erlazioa azaltzea da eta, ondoren, hizkuntza osoaren erlazioa —berau irudikapen bitarteko den heinean— irudikatua izan behar duen objektuarekiko argitzea (nahiz eta hau, egiaz, ezin den inoiz harengandik banandu).
2006
‎Konkurtsopekoa irabazpidezko edo beste edozein ondasun erkidegotako eraentzaren mende ezkondu denean, bereiztuta zerrendatuko dira horren ondare pribatiboa bakarrik uki dezaketen kredituak, eta ondare erkidea ere uki dezaketenak.
‎Horrela, lehenik eta behin, batasun printzipioa azpimarratu behar da, eta hori ikus daiteke, dela konkurtsoaren alde materialak eta prozesukoak arautzen direnean, dela konkurtsoaren alde subjektiboa jorratzen denean (merkatari diren eta ez diren zordunak barneratzen baitira), dela prozedura eratzen denean; guztiarekin, prozedura hori arras malgua da, konkurtsoa «borondatezkoa» zein «nahitaezkoa» izan daitekeelako, eta konkurtsoaren fase erkideak «hitzarmen» edo «likidazio fasea» ekar dezakeelako. Gisa bertsuan, aparteko garrantzia dauka konkurtso adierazpenaren ondoreei buruzko arauketak, ez duelako zerikusirik aurreko arauketarekin, eta, batik bat, merkataritzakoa izan arren, zuzenbidearen beste atal batzuk ere ukitzen dituelako. Horretara, lan kontratuen gaineko ondoreak aipa daitezke, hain zuzen ere, konkurtso adierazpenaren aurrekoak izanda, konkurtsopekoa enplegatzailea denetan.
‎2 Lerro zuzenari muzinak, kausa eta ondorioa ere ukituko ditu. Etengabeaurrera doan denbora bakarrak ondorioa kausa eta gero erakutsi ohi du.
‎Bost urtean, bibalbio horrek naturguneak kolonizatu ditu; besteak beste, Flix (Tarragona), Mequinenza eta Ribarroja urtegiak (Aragoi), eta Ebron larbak ere agertu dira Zaragoza hiriburuan. Ebroaz gain, Jucarreko arroa ere ukituta dago: 2005eko irailean, lehen aleak Sitjarreko urtegian (Onda, Castelló) aurkitu ziren.
‎“zentro berean bizi diren edo bertan lan egiten duten gizabanako batzuek izaten dituzten sintomen multzoa, zigilatu deritzenak gehienetan, eta alde egiten dutenean igortzen dutena”. Eraikin gaixoaren sindromeak 70eko hamarkadatik aurrera eraikitako ospitale batzuk ere uki ditzake, baita hotel jakin batzuk eta etxebizitzetako multzo arkitektonikoak ere. Arestian aipatutako sintomak aireztapen sistemari egozten zaizkio maiz, nahiz eta jakin badakigun jatorrian beste elementu batzuk ere badirela tartean, hala nola eraikuntza edo dekorazio materialak, espazioen kokapena, argiztapena, zarata eta aparatu maila (fotokopiagailuak, ordenagailuak, faxa, etab.). Kausa aniztasun hori onartuz, Tipula doktoreak uste du klimatizazio sistema eskasek eragin ditzaketen kalteak azpimarratu liratekeela bereziki; izan ere, sistema horiek “sare bihurtzen dira, eta sare horren bidez hedatzen dira elementu lurrunkorrak eta material organikoa, narritagarriak edo osasunerako zuzenean kaltegarriak direnak, adibidez, tabako kearekin gertatzen den bezala”.
‎Askotan inpresioa ematen baitu, abstentziozko espainol aipatu horiek, ez dagoen Espainia bateko espainolak izateko fikzioan errefuxiaturik bizi direla. Egungo Espainia ez dute maite, liberalak dira – baina ez dadila gero imajinazioetan ere ukitu haren batasuna! Puntu horretan unanimitatea osoa da Rouco kardinala eta Eliz Hierarkia toledotarrenetik progresia espainol laizisteneraino.
‎Garagardoa eta vodka edatera gonbidatzen zuten elkar, fabrika inguruko kantinetan. Kurt, filmatze taldeko partaide gehienak bezala, ezkertiarra zen, nabarmena zenez, baina ez zuten gai politikoa behin ere ukitu, haien arteko elkarrizketa etilikoetan. Kurtena zen Ivanek erre zuen lehenengo kanutoa, eta baita sudurreratu zuen lehenengo koka lerroa ere, urte batzuk geroago, Kasselera egin zion bisitaldi batean.
‎Abantailak? Asko, baina batez ere ukitu demokratiko ukaezina izanen lukeela eta haren aurkako iritziek demokratikotasun label ezaren zama astun eta eramanezina izanen luketela.
2007
‎Sindikatu askatasunaren edukiari erreparatuz gero, bi esparru bereiz daitezke: a) esparru indibidualean, EKren 28 artikuluan eta SALOren 2.1 artikuluan ezarri da sindikatu askatasunak bere barruan hartzen dituela sindikatuak sortzeko eta azkentzeko eskubideak, langileak eskubidea duela berak aukeratutako sindikatuan afiliatzeko eta bertatik aldentzeko, sindikatu batean afiliatzera behartzeko debekua dagoela (debeku horrek afiliatzeko zeharkako presio guztiak ere ukitzen ditu), afiliatuek sindikatuaren barruan ordezkariak hautatzeko eskubidea dutela eta sindikatu jarduerarako eskubidea dagoela. Sindikatua sortzeko prozedura oso erraza da:
‎Egiatan, ondare bat izateko modua da, interes orokorreko xede bat betetzeari lotuta. Konstituzio Auzitegiak berak (otsailaren 7ko 18/ 1984 KAE) adierazi duen moduan, zuzenbideko estatu sozialaren ezaugarrietako bat da interes orokorrak estatuaren eta gizarte eragileen arteko lankidetzaren bidez definitzen direla, eta publikoaren eta pribatuaren arteko elkarreragin horrek antolatze esparrua ere ukitzen duela, esparru horretan fundazioek garrantzi handia dute?. Europako Parlamentuaren Ebazpenak Fundazioei eta Europari buruz dioena (1994ko martxoaren 9an onetsia, EEAO, C seriea, 1994ko martxoaren 28a) eta aipatu berri dudan Konstituzio Auzitegiko epaia irakurrita, estatu liberalak XIX. mendean mota horretako erakundeen inguruan zuen mesfidantzatik gure zuzenbideko estatu sozialek ematen dieten babes osora igaro garela ohartuko gara.
‎Baina azken kasu horretan, eskubidea ez da amaitzen ordezkari horien hautaketan parte hartzearekin, horrez gain ordezkari horiek euren eginkizunak behar den moduan egikaritu ahal izatea ere jaso da. Konstituzio Auzitegiak esan duen moduan, karguan irauteko eta kargua asaldurarik gabe egikaritzeko eskubidea urratzeak herritarrek ordezkarien bidez arazo publikoetan parte hartzeko duten eskubidea ere ukitzen du (martxoaren 6ko 32/ 1985 KAE eta apirilaren 22ko 81/ 1991 KAE). Horrek lotura estua dakar sufragio aktiboari (EKren 23.1) eta sufragio pasiboari (EKren 23.2) dagokion guztiarekin.
‎Horrek garrantzi berezia ematen die alderdi politikoei. Elkarte bereziak diren aldetik, 22 artikulura bildutako elkartze eskubideak ere ukitzen ditu. Hain zuzen ere, artikulu hori lehenengo tituluaren bigarren kapituluko lehenengo atalean dagoenez, babes indartua du, Konstituzioaren 53 artikuluan ezarritakoaren arabera.
‎Espainiako antolamendu juridikoan, HCLOn prozedura berezia ezarri da atxilotzea legearen aurkakoa dela alegatzen duen atxilotua berehala epailearen esku jartzeko, epaileak erabaki dezan askatasun gabetzea edo horren baldintzak legearen araberakoak diren edo ez. ...oa abokatua eta prokuradorea aurrean egotea), orokorra (partikular batek edo agintaritzaren agente batek ezin du alde batera utzi epaileak atxiloketaren legezkotasuna kontrolatzea, eta prozedura abiatzeko legitimazioa oso zabala da) eta unibertsala (legearen aurkako atxiloketak ukitzeaz gain, hasieran legezkoak izanda legearen aurka luzatzen direnak edo legearen aurkako baldintzetan egiten direnak ere ukitzen ditu). Konstituzio Auzitegiak azpimarratu du hori zuzenean lotuta dagoela EKren 17.2 eta 17.3 artikuluetan jasotako bermeekin, hain zuzen ere, atxilotuaren eta akusatuaren eskubideak aitortzen dituzten horiekin (martxoaren 5eko 31/ 1985 KAE; urriaren 7ko 107/ 1985 KAE; uztailaren 10eko 98/ 1986 KAE; otsailaren 10eko 21/ 1997 KAE; irailaren 27ko 174/ 1999 KAE, etab.); esparru militarrean ere aplikatzeko modukoa dela azpimarratu du (martxoaren 29ko 62/ 1995 KAE; uztailaren 6ko 113/ 1995 KAE; otsailaren 28ko 37/ 2005), zorotasuna dutenak atxilotzen diren kasuetan (goian aipatutako ekainaren 8ko 98/ 1986 KAE, etab., GEEAk 1984ko otsailaren 23an emandako epaiaren. Luberti kasua?
‎Adierazpen askatasuna esangura zabalean eskubide klasikoa da, XVIII. mendeko eskubideen adierazpenetan agertzen delako, eta izaera negatiboa du, hau da, askatasun esparru bat babesten du, eta horren barruan askatasuna ezin da inola ere ukitu. Baina izaera negatiboa duen arren eta ez prestazio izaera, botere publikoek hori bermatzeko jardunak egin behar dituzte, esaterako adierazpen askatasunak euskarri material moduan erabiltzen dituen komunikabideak antolatu (abenduaren 23ko 86/ 1982 KAE, maiatzaren 20ko 63/ 1987 KAE).
‎Baina bestelako gaiak ere ukitu nituen: Pio Baroja, idazle handia bai, baina euskarari buruz uzkur, are trufakor ere.
‎ID., Prolegomenoak, Klasikoak, Bilbo 1995, 42: «Baina arrazoi hutsa hain da esfera apartekoa, bere baitan hain osotoro ehoa eta lotua, ez baitago horren zatirik ukitzerik gainerako guztiak ere ukitu gabe, eta ez dago hori doitzerik eta artezterik ere, aurrena gauza bakoitzari bere lekua eta besteetan izan behar duen eragina ondo determinatu gabe(?); atal bakoitzaren balio eta usaera, honek arrazoiaren barruan beste elementuekin daukan harremanaren araberakoa da, eta gorputz organizatu baten egitura batean bezala, gorputz atal bakoitzaren funtzioa ere osotasunaren kontzeptu osatu bateti...
2008
‎Era askotako corpusak daude, helburu askotarako eratuak eta erabiliak. Gehienetan, hizkuntzalaritzaren arlokoak izaten dira helburuok, baina, sarritan, hizkuntzalaritzaz kanpoko eremuak ere ukitzen eta jorratzen dira, soziolinguistikoak nagusiki.
‎Era askotako corpusak daude, helburu askotarako eratuak eta erabiliak. Gehienetan, hizkuntzalaritzaren arlokoak izaten dira helburuok, baina, sarritan, hizkuntzalaritzaz kanpoko eremuak ere ukitzen eta jorratzen dira, soziolinguistikoak nagusiki.
‎Euskaraz egiten den oro, eta euskaraz dagoelako, Herri subiranoen ebaluaketa" kriterioetan oinarrituz" maila gabea kontsideratzen da, eta aurrez bazterturik aurkitzen da. Euskal unibertsoa jorratzen duen intelektualari ere ikutzen dio zigor mota horrek. Salbuespena euskal unibertsoa gaitzesteko gai hori hautatzen duenarentzat dator.
‎Markes jaunarekin ongi konpontzen zèn aroan, izan ere, bazegoen, markesa andereak alabei zuzentzen zizkièn begiraden artean, begirada berezi bezain ohiko bat, atsegin betezkoa, baldintzarik eta zalantzarik gabeko begirada biribiltzat har zitekeena eta maitasuna zèn harrotasunaren eta harrotasuna zèn maitasunaren adierazgarria ere bazena; markesa anderearen desliluraren egunak iritsi zirenean, aldiz, bazirudien ezen begiradaren biribiltasunean itzal bat sartu zela, eta bazirudien, halaber, maitasunaren eta harrotasunaren adarrek bat egiten zutèn lekuan zalantzaren txoriak bere habia egin zuela, alabak ikusi ahala halako mesfidantza berezko bat errotuko balitzaio bezala, zeren, senarra fidatzekoa ez bazen, eta ez zen, zergatik alabak bai, haren antza bazuten? Horregatik ekin zion markesa andereak, ausaz, behin eta berriz, are gehiago Guadabrezorako bidaia egin zuenetik, alabak arrastoan sartzeari, aitaren bekatuak alabak ere ukituko ote zituen beldur balitz bezala:
‎Hegaldatzen hasten zenean jartzen zuen aurpegi hori ez zen nirea, ez zen nik ezagutzen nuena, beteagoa zen eta ederragoa ere bai, nolabait esateko. Batzuetan pentsatzen nuen Brahms-ek berak edo Korngold ek edo Shostakovitxek helduko ziola gerritik, jarriko ziola bizkarra zuzen eta lagunduko ziola lehen konpasak ematen eta, bere aurpegiko adierazpen zenbait ikusita, pentsatzen nuen ez ote zizkioten gorputzeko beste zenbait bazter ere ukituko, arimakoak bai behintzat, eta hori desabantaila izugarria zen eskuekin baizik lan egiten ez genekienontzat. Une horretan, aireporturen batean irudikatu nuen, ezagutu nuen egunean bezala, esku batekin biolinaren estutxe beltza eta bestearekin maleta bat garraiatuz, beti bezain erbestean, nekearen arrastoak aurpegian eta tristuraren itzala begiradan.
‎Baionan fundaturiko Cercle d. Etudes Euskariennes elkartea beste mugarri bat izan zen Euskal Akademiara bidean. 1911 urte amaieran sortu zuten Julio Urkixok (bizkaitarra izan arren Donibane Lohizunen bizi zenak), Lacombek eta Broussainek172 Ipar Euskal Herriko beste euskaltzale batzuk ere bildu zituen, tartean Gavel, Daranatz, Landerretxe, Etxepare, etab. Elkarteak nagusiki euskararen ikerketa zientifikoa zuen helburu, baina helburu akademiko batzuk ere ukitu zituen (euskal ortografia proposamenak aurkeztuz, esate baterako). Urkixoren RIEV aldizkaria elkartearen buletin gisakoa bihurtu zen.
‎Toponimiaren sorkuntza azaldu aurretik, ordea, ohar bat antroponimiaz. Izan ere pertsona izenei zegozkion auziak ere ukitu zituen Azkuek, bereziki sabindar izendegiarekin lehian. Baina arlo hau toponomastika baino gutxiago landu zuen eta ez noa aztertzera (nahiz ikertzea merezi duen) 104.
‎Lekualdatuen kasuan, GKEak adierazten du pertsona askok agiriak galdu dituztela edo jatorrizko lekutik ihes egitean utzi behar izan dituztela. Horrela, beren oinarrizko eskubideez gain, legeak lekualdatze egoeran dauden pertsonei ematen dizkien onura eta prerrogatiba bereziak ere ukituko dituzte. Global Humanitariok sustatutako inskripzio prozesuaren hasieran, adingabeen gurasoei zuzendutako sarrera hitzaldia emango da, erregistroaren garrantziari eta adingabeen eskubideei buruz.
‎Gazta gehitu daiteke, barazki sueztituekin aperitiboa prestatzeko. Landare pateek ere ukitu berezia eman dezakete, humusa adibidez, garbantzu pate gozoa. Sandwicharen azken puntua saltsek jartzen dute.
‎Diametroa txikitzen bada, berriz, potentzia handitu egiten da, eta abiadura, berriz, txikiagoa. Bi kasuetan, zuzendaritza eta etendura ere ukituko dira. Bestalde, pneumatiko baten zabaleraren aldaketaren ondorioz, auto baten erantzuna desberdina da, eta, zenbat eta zabalera handiagoa izan, orduan eta egonkortasun handiagoa ematen du, eta gehiago eusten dio, nahiz eta beste ondorio negatibo batzuk ere izan:
‎Herenegun zazpi gidarik ez zuen lasterketa amaitu, baina aipatzekoa da guztiak ere pista irteerak izan zirela. Aurreko lasterketan, Frantzian, Jenson Button bakarrik geratu zen karreratik kanpo, eta hura ere ukitu baten ondorioz.
‎«Uneari, orainari, momentuari garrantzia eman nahi izan diot», esan du idazleak. Gaixotasunaren gaia ere ukitu du T nobelan. «Gaia bi aldetatik interesatzen zait:
‎lantzeaz gainera, hondakinak eta horien gestioa ere ikutu dituzte,
‎Markes jaunarekin ongi konpontzen zèn aroan, izan ere, bazegoen, markesa andereak alabei zuzentzen zizkièn begiraden artean, begirada berezi bezain ohiko bat, atsegin betezkoa, baldintzarik eta zalantzarik gabeko begirada biribiltzat har zitekeena eta maitasuna zèn harrotasunaren eta harrotasuna zèn maitasunaren adierazgarria ere bazena; markesa anderearen desliluraren egunak iritsi zirenean, aldiz, bazirudien ezen begiradaren biribiltasunean itzal bat sartu zela, eta bazirudien, halaber, maitasunaren eta harrotasunaren adarrek bat egiten zutèn lekuan zalantzaren txoriak bere habia egin zuela, alabak ikusi ahala halako mesfidantza berezko bat errotuko balitzaio bezala, zeren, senarra fidatzekoa ez bazen, eta ez zen, zergatik alabak bai, haren antza bazuten? Horregatik ekin zion markesa andereak, ausaz, behin eta berriz, are gehiago Guadabrezorako bidaia egin zuenetik, alabak arrastoan sartzeari, aitaren bekatuak alabak ere ukituko ote zituen beldur balitz bezala:
‎Izan ere, immigrazioak eragiten dituen eraldaketek nazio minoritarioak ere ukitzen dituzte. Immigrazio politika, horrela, komunitatearen birdefinizio eta birkontzeptualizazio politika ere bada.19 Esparru horretan planteatzen da auzi hau:
2009
‎" Biolentziaren atzean" dagoena borrokatu," biolentziaren munduari" aurre egiteko. Alderdien Legeak ekarritako ezker abertzalearen zukutzearen areagotzeaz ari dela pentsa liteke, baina oraingoan legez kanpoko ezker abertzaleaz gain, beste erakunde batzuk ere ukitzeko, EITB bera esate baterako. Adibidez, tertulietatik Batasunaren munduko iritziak ezabatzen badira, pertsona eta ikuspegi politiko hori kolpatzeaz gain, medioa bera kolpatzen baita.
‎Juanjo joan zaigu, auto istripu latz eta lehor batean. Etxekoak ere ukituak izan dira. Zorionez, osatze bidean daude.
‎–Zure teknikoek egiaztatuko dute programa instalatu zen data, erran zuen Xabierrek?. Ikusiko dute guk ez dugula ezertxo ere ukitu edo aldatu, artxibo ezabatuak berreskuratzeko programa hori izan ezik.
‎Ni eserita eta Ugarte zutik berriz ere, hasieran bezala. Tankera txarra hartu behar nion horri seguruena, baina une hartan, egia esateko, ez nintzen eskuarekin neure ipurdia ere ukitzeko gai.
‎–Ados, baina baldintza batekin: emakume eztia naizela diote, baina mailua paseatzera ateratzen ere badakit, eta hori ere neurtu zenuke??, eta horregatik, halaber, ezin hutsalagoak iruditu zitzaizkion ahizpak Benjamin Mariaren ohorez afalaurrean esandako hitzak, beste guztiek ez bezala, Ernestinak behera begira entzun zuen ahizparen erretolika, eta berdin jarraitu zuen hura bukatuta gero, hitzalditxoak azalean ere ukitu ez balu bezala?, ahizparen poz itxurakoa horixe besterik ez zelako ziurki, itxurakoa, hitz handietan galtzen zena; baliteke, baina, poz itxurako hura bene benetakoa ere izatea, hitzik handienak erabili ohi baitira sarritan miseriarik handienak ezkutatzeko, eta berak. Ernestinak, susmoa baitzeukan poz hark guztiak. Nazariok eta Reginak senti zezaketenak, esate baterako?
‎Hurbiletik begiratu zien Vera Brenten altzari guztiei; onak ziren hi ru lau. Ez zuen, ordea, bat bera ere ukitu, harik eta mahai baten gainean kaxa bat topatu zuen arte. Dozena bat liburu zituen.
‎Beste puntu minbera bat ere ukitu zen: Iparraldeko erreferentziak desagertu behar zuen, Erregearen aginte eremua Espainiako Estatua baita.
‎Juanjo joan zaigu, auto istripu latz eta lehor batean. Etxekoak ere ukituak izan dira. Zorionez, osatze bidean daude.
‎ibilbide primitiboak, antzinakoak eta Erdi Arokoak, Errenazimentutik gaur egun arte. Era berean, beste alor hauek ere ukitzen dira: industria ondarea, teknologia berriak, natura guneak, parkeak, eta ondarea zaintzeko arazoak.
‎Lan taldea gehien bat arkitektook osatzen badugu ere, arkitekturarekiko jakingura duen orori zuzentzen zaio aldizkaria, bestelako gaiak ere ukituko dituela, hala nola hirigintza, soziologia, ekologia eta artea. Halaber, irakurleak iruzkinak egin ahal izango ditu gure blogean, www.unibertsitatea.net/blogak/aldiri, baita arkitekturarekin erlazionatutako bestelako berri eta artikuluak irakurri ere.
‎" Ados, baina baldintza batekin: emakume eztia naizela diote, baina mailua paseatzera ateratzen ere badakit, eta hori ere neurtu zenuke...", eta horregatik, halaber, ezin hutsalagoak iruditu zitzaizkion ahizpak Benjamin Mariaren ohorez afalaurrean esandako hitzak –beste guztiek ez bezala, Ernestinak behera begira entzun zuen ahizparen erretolika, eta berdin jarraitu zuen hura bukatuta gero, hitzalditxoak azalean ere ukitu ez balu bezala–, ahizparen poz itxurakoa horixe besterik ez zelako ziurki, itxurakoa, hitz handietan galtzen zena; baliteke, baina, poz itxurako hura bene benetakoa ere izatea, hitzik handienak erabili ohi baitira sarritan miseriarik handienak ezkutatzeko, eta berak –Ernestinak– susmoa baitzeukan poz hark guztiak –Nazariok eta Reginak senti zezaketenak, esate baterako munstroaz libratu izana.
‎–Lehen, literatur kutsu handiagoa zuten zure zutabeek. Liburuetan ere ukitu berezi hori sumatzen zitzaizun.
‎Ezer ez, ezer ez. Anandaren lepoa ere ukitzen diat. Taupadarik ez.
‎Mahaian eseri garenean guztiok, kutxatik atera, eta peluka berria erakutsi diet. Eurei ere asko gustatu zaie; bueno, gustatu zitzaien esan nuke, oraindik ezagutzen ez ditudan arrazoiengatik peluka mahai gainetik behegainera erori baita inortxok ere ukitu gabe. Arterago aipatu ditugun kolorea, tamaina, gozotasuna, orrazkera... den denak desagertuak eduki ditu behegainean ikusi dudanean:
2010
‎oso pertsonala eta emozionala da, ñabardura, xehetasun eta bizipen pertsonal besterezin eta ordezkaezinez josia, eta hizkuntza portaeraren arduraren zamaren zati bat ere beregana dezake. Horregatik, euskararekiko leialtasuna indartu behar baldin bada, euskararen garapenerako baldintza soziopolitikoak landu eta jorratu ditugu, baina hiztun indibidualaren alorra eta haren jarrera kontzienteak eta positiboak ere ukitu genituzke.
‎Apaiz egingo naiz? esan nizun, halako zerbait?; Jainkoak ni ukitu ninduen, bai, eta ez nuen dudan jarri Jainkoak ukituak zu ere ukituko zintuela, orduantxe ukitu ere, ezinbestean; zuk, baina, esaldi bakarrarekin erantzun zenion, ordainean, nire hitz jarioari: –Haur fedea ez zait nahikoa?; hitzik gabe gelditu nintzen, baina ez hitzak etorri ez zitzaizkidalako. Jesusen hitzekin erantzutea bururatu zitzaidan:
‎Banekien ez nintzela hamar urte lehenagoko bera. . Hamar urte lehenago ez zintudan makila batekin ere ukituko, esatekotan izan nintzen:
‎Isabel Zelaak bestelako ondorioa nabarmendu du: . Abagune egokiak izan arren, 16 urte luze hauetan inork lege hura aldatu ez duenez, inork gaia berriz ere ukitzeko asmorik azaldu ez duenez, ez ikastolek ezta Hezkuntza sailburuek ere aldatzeko inolako iniziatibarik hartu ez dutenez, lege hark sorturiko egoeran eroso sentitzen direnaren seinaletzat jotzen dut nik?.
‎Batez ere nobela historikoa jorratu du TOTI-k, baina beste hainbat genero ere ukitu ditu. Gainera, itzultzaile eta aktore ere izana da.
‎Enpresa transnazional erraldoiekislatzen dute erakunde sozioekonomikoek gaur egun nazioartekotzeko dutenjokabidea. Baina, nazio estatua bera ere ukitzen du globalizazioak, haren izaera etaohiko funtzioak berrikustera eta aldatzera behartzeraino.
‎Hirurogeita hamarreko hamarkadan, urea formaldehidoaren (UFFI) eraikuntza sektoreko erabilera orokortu egin zen. 1984an, araudiaren arabera, eraikinaren zati oso zehatzetara mugatu zen erabilera, eta ez zuen inola ere ukitu etxebizitzaren barnealdea. Hala ere, kontuz ibili behar da garai horretan eraikitako etxeen berrikuntzekin.
‎Ukitu ere ukitu izan zituela kontatu du: “Adibidez, gimnasioan frakak jaitsi eragiten zigun, eta behin guztioi parteak ukitu zizkigula gogoan daukat; zioen ikusi egin behar zuela “ondo eginda” ote geunden, eta danok banan banan ukitu egin gintuen.
‎Albondigak saltsan, bakailaoa tomatearekin, lentejak, arroza oilaskoarekin... izebak prestaturiko ontzi guztietatik probatu zuen Kepak, batzuk hotzak eta besteak berotu bat emanda. Bigarren garagardoa hustearekin betekada galanta egina zuela ohartu zen, platerik ere ukitu gabe, eltzeetatik zuzenean, jatun konpultsibo baten moduan.
‎Baina, Zapiain estimatuari ez ezik, zuri ere asko zor dizut, Damaso, garai batean zurekin oso kezkatuta egon banintzen ere... ez bainuen ahazten zu fedegabea zinelako susmoak piztu zuela nigan halako ezinegon bat, burua galtzera eta suizidio saiora eraman ninduena; horregatik, Jainkoak ukituta Haren altzora itzuli nintzenean, zuregana jo nuen, berandu gabe," salbamendu operazio" batean, ea ateismoaren ur nahasi zurrunbilotsuetatik erreskatatzen zintudan; nirea erabaki sendoa zen, eta halaxe aritu nintzaizun, biok hizketan hasi ez beste, konbertso bat banintz bezala —zer besterik nintzen, bada? —, Jainkoa gora eta Jainkoa behera —" Hain gozo hartu nau Jainkoak bere magalean, ez dut irudikatu ere egin nahi neure bizitza gozotasun horretatik urrun. Apaiz egingo naiz" esan nizun, halako zerbait—; Jainkoak ni ukitu ninduen, bai, eta ez nuen dudan jarri Jainkoak ukituak zu ere ukituko zintuela, orduantxe ukitu ere, ezinbestean; zuk, baina, esaldi bakarrarekin erantzun zenion, ordainean, nire hitz jarioari: " Haur fedea ez zait nahikoa"; hitzik gabe gelditu nintzen, baina ez hitzak etorri ez zitzaizkidalako —Jesusen hitzekin erantzutea bururatu zitzaidan:
‎–Uste dut berak baino lehenago deskubritu nuela lesbiana zela. Ez zidan belarria ere ukitzen utzi. Barre ederrak egin izan ditugu horretaz gogoratu izan garenetan.
‎Hau diot, beti azaltzen delako" haserre ipurterre" orojakile horietakorik. Begira zer idatzi zidan udaberriz azkenengo" anonimoak" (ez diot hitzik ere ukitu):
‎Halaber, botereok bereizi ahal dira, pertsonak edo gainerako gauzak ukitzen diren kontuan hartuta; zernahi gisaz, gauzen gain aginduzko boterea ematen da, jurisdikzio boterea baino gehiago, baina bigarren horrek ere ukitzen ditu gauzak nolabait, dela zeharka edo zerbaiten eraginez, dela administrazioaren bidez. Gai horrek, dena den, ez du zerikusirik orain jorratu beharrekoarekin, lege edo manuen kasuan, pertsonen gaineko boterea behar delako, manuaren izaera azaltzean aipatu genuen bezala.
‎Hizkuntzaren arazoa ere ukitzen da kronikan. Halako batekin" berak arabieraz eta nik euskaraz" konpontzen zen Juan Bautista Bilbao hango azokan, eta gauza batzuk ikasi zituela dio berak.
‎Oliveirari zeharka begiratu zion, bere ondorioak ateratzeko, seguruenik. Bai, berekin larrutan egiteko mutila dirudi; edo ez, ez nuke makila batekin ere ukituko. Interesgarria dirudi; edo, bestela, kirten puska ikaragarria.
2011
‎Akaso, marka ez dago informazioan, informazioaren produktu kategorian lider aldaketa bat gertatzen ari delako aspaldi honetan... Marka eta negozioa batera birpentsatzea gomendatzen diet. Bestela, produktu informatiboa ere ukitu behar da, sakoneko arazoa baitago produktuan: irratia, telebista eta egunkariak berri zaharren nahaspila dira, eta urrun daude gugandik; horregatik jotzen dute gero eta gehiago sentsazionalismora gu harrapatzeko.
‎Aldiz, politika horien neurri fiskal murriztaileek ekonomia atzeraldia berpiztu egin dute herri horietan ez ezik Europa osoan. Europako merkatuan bere esportazioen hiru laurdenak saltzen dituen Alemania ere ukitu egin du atzeraldiak. Doikuntza politiken porrotak eta Europako Batasuneko ahultasun politikoak euroa bera eta Europako finantzak kinka larrian utzi dituzte.
‎Gastronomiaren ikuspegitik eta elikadura arloko orekari dagokionez, entsaladen balioa areagotzeko, jatorri askotarikoa duten osagaiak modu egoki eta orekatuan konbinatzea da gakoetako bat (berdurak eta barazkiak, frutak, haziak, fruitu lehorrak, laboreak edo zerealak...); kolore eta testura ugaritasunak ere asko laguntzen du, eta osagaietako bat era berezian prestatzeak ere ukitu gustagarria ematen dio.
‎Isiltasuna arren, sentsazioa izan nuen albotik jendea pasatzen ari zela, aldamenetik gurpilak biraka pasatzen zirela, eta animaliak arnasestuka pasatzen zirela. Eta albotik pasatu ahala espiritu ikusezinek larrua, haragia eta hezurrak ere ukitzen zizkidatela sentitzen nuen. Ikaraturik zutundu nintzen.
‎Bestetik, lerro zuzenari muzinak, kausa eta ondorioa ere ukituko ditu. Etengabe aurrera doan denbora bakarrak ondorioa kausa eta gero erakutsi ohi du.
‎Euro gehiago hipotekarako Energia eskatzaileek ez ezik, beste igoera batzuei ere aurre egin behar izan diete hiruhileko berriaren hasieran. Hipoteka kreditua dutenak ere ukituak izan dira. Horrela ondorioztatzen da Euriborraren igoera berritik, Espainian eratutako hipoteka gehienetako erreferentziako interes tasa.
‎Garbizale mordoilozale polemikarekin batera kultur hitzen inguruko afera axola handikoa ere ukitzen dut; buruenik, ondorioak ateratzen jarrita, iragan hurbiletik egungo orainera zubia eraikitzen entseatzen naiz, gure administrazioetan euskara normalizatzeko Jakin en esperientziatik zer baliatu genukeen, iradokizunak eginez.
‎Baina, partidak jokatu behar dira, eta inork espero ez zuena gertatu zen. Jonyk jipoi ederra eman zion Barlori, eta Barlok ezin izan zuen ezta behin ere ukitu Jonyren aurpegia. Jonyren joa elektrikoa zen, noranahikoa, goitikoa, beheitikoa, motzean eta luzean.
‎Etxe izenekin lotura duen beste arlo bat ere ukitu nahi izan dugu: izengoitiena.
2012
‎Paula Kasares – Euskararen belaunez belauneko jarraipena hizkuntza sozializazioaren paradigmatik horrek plaza, giroa... bai eta gurasoak ere ukitu ditu eta euskara galbidera zeraman joerari irauli zaio. eskola euskaraz izatea onartu eta normalizatua da egun: "... gaur egun inork ez du planteatzen A eredua(...) nik uste aitzinamendu handia izan dela" (ibid.). euskarazko eskolaren eta etxeko hizkuntza erabileraren arteko elkarreragina hainbat lekukotasunetan agertu zaigu.
‎Ez dakit non nagoen, baina badakit zure zilborra aurkituko dudala eta bertan geratuko naizela bizitzen. Nire oinek ez dituzte zebra bideak berriz ere ukituko. Igande goiza izanen naiz.
‎–Bete betean asmatu duzu, erantzun dit?; areago esango dizut, beraren laguntzailea izatera behartuta nago, zeren berari egin berri diozun irainak ni ere ukitzen bainau: bart, neu nintzen berarekin, gaineratu du, gorputz apur bat konkortua tenteturik.
‎Bai... Hartara, Mireiak ez du ondasun bakar bat ere ukitzerik edukiko. Eta Malen eta Lukas ez direnez ezkonduko?
‎Horrekin guztiarekin argi gelditzen da herri indigenen partaidetza NBEn giza eskubideen alorretik haratago mugitu behar dela, eta Giza Eskubideen Batzordearen mandatutik at dauden esparruak ere ukitu behar dituela. Esate baterako, ospitale baten eraikuntza WHO/ OMS edo UNDP/ PNUDren ardura izan daiteke eta horrelako bat lortzeko ez litzateke jo behar Giza Eskubideen Batzordera osasuna izateko eskubidea betetzea eskatuz.
‎Finlandiakoa, Txekoslobakiakoa eta Israelgoa. Beste batzuk ere ikutuko ditut batzutan».
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia