|
2002
|
|
|
Italian 1997an egindako azterketa epidemiologiko baten arabera, A hepatitisak eragin handiagoa izan zuen Campania eskualdean. Azterketa horren arabera, agente eragile garrantzitsuenetariko bat itsaskitik zetorren, batez
|
ere
petrolio gordinean kontsumitzen edo egosten denean. Italian oro har, eta 1996rako, itsaskia izan zen A hepatitisaren kasuen 709 erantzulea.
|
|
2003
|
|
|
Beste arrazoi bat izan liteke garrantzitsuena presentzia hutsa ez izatea, partikula kopurua baizik, eta horrek asko zailtzen du ohiko kontrola, birus kopurua zenbatzea askoz zailagoa baita. Nolanahi ere, bi muturrek agerian uzten dute oraindik gehiago aztertu behar direla arrisku horiek, batez
|
ere
petrolio gordinaren kontsumorako diren produktuetan, non ez baita aldez aurreko tratamendu termikorik egongo. Orain arte argitaratu diren azterketetatik, ordea, zenbait ondorio hartu behar dira kontuan.
|
|
2005
|
|
|
Bitxia izan da ikustea Marcel Corderch katalanaren artikuluari etorri zaizkion erantzun bizienak sos kontuengatik izan direla, energia nuklearra lehiakorra ez dela defendatzen duelako. Besteren artean, aipatu du uranioa
|
ere
petrolioarekin gertatzen den bezala garbia lortzen gero eta zailago eta garestiagoa dela. Eta uranio garbia lortzeko lanek gero eta energia gehiago eskatzen dutela, atomikoa ez den energia.
|
|
|
Arrain hori, gehien kotizatzen duenetako bat, ibaietan sortzen da, itsasoan garatzen da eta ibaietara itzultzen da ugaltzeko. Ibaietako nitratoa, batez
|
ere
petrolioaren errekuntzagatik sortzen dena, bereziki Europako auto eta itsasontziena, iparralderantz doa, aldeko haizeen bidez.
|
|
2006
|
|
|
haitiarrak, dominikarrak, venezuelarrak... Guztiak
|
ere
petrolio plantako langile aritzeko. 20ko hamarkadan, jende andanak emigratu zuen Arubara, Lago Oil Companyn lan egiteko asmoz.
|
|
|
Finantza merkatuak prest daude ekaineko tasen igoera berrirako. Europako Banku Zentraleko (EBZ) lehendakari Jean Claude Trichetek atzo ohartarazi zuenez, euroguneko prezioen egonkortasunerako arrisku batzuk areagotu egin dira, batez
|
ere
petrolio gordina garestitu delako eta etxebizitzaren merkatuan eta antzeko sektoreetan kreditua hazi delako. Hori dela eta, “zaintza zorrotza” izateko beharra azpimarratu zuen.
|
|
2007
|
|
|
Ia herrialde guztietan dago ikatza, nahiz eta erreserba handienak AEBn, Errusian eta Txinan egon. Berriz
|
ere
petrolioarekin eta gasarekin konparatuz, horien ia% 70 Ekialde Ertainean dago.
|
|
2008
|
|
|
Eta badago beste kontu bat, hori
|
ere
petrolioaren prezioari lotua: petrolioa merke badago, premia eta interes gutxiago izango da energia berriztagarriak sustatu eta garatzeko.
|
|
|
argudio hori indarra hartzen ari da azken boladan. Gainera, desabantailak onartu arren, etorkizunean energia nuklearra eta ikatza berrindartu egin direla uste du aditu askok, batez
|
ere
petrolioaren krisiak utziko duen hutsunea nolabait bete dela argudiatuz.
|
|
2009
|
|
|
%0, 9ko tasa hori, balore negatiboetan izan den jarraiko hirugarrena da eta 2008ko maiatzekoarekin alde handia dauka, izan ere, orduan %4, 6an zegoen batez
|
ere
petrolioaren garestitzearengatik.
|
|
|
Hiriak eraldatzea, beren aztarna ekologikoa murriztu dezaten, bizigarriagoak izan daitezen eta herritar zoriontsuagoak izan daitezen, baina, batez ere, datozen urteetan izango diren arazoei aurre egiteko, batez
|
ere
petrolioaren gailurrari (munduko produkzioa gainbehera itzulezinari hasiera ematen dion unea) eta klima aldaketari aurre egiteko, horixe da “trantsizio hirien” helburu nagusia, mundu osoko hainbat herritan dagoeneko jarraitzen ari den kontzeptua.
|
|
|
Imagen: gailf548 Gaur egungo hiriak izugarri hazi dira azken hamarkadetan, batez
|
ere
petrolio merkeari eta naturaren aprobetxamendu sakonari esker mundu osoan. Hala ere, eredu hori ez da jasangarria, baliabide horiek mugatuak direlako eta gehiegi ustiatzeak ingurumen inpaktu larriak eragiten dituelako.
|
|
|
Inoiz esan diet unibertsitateko ikasleei festa amaitzen ari dela. Gure gizartearen oinarrian energia merkez masiboki hornitzeko aukera egon dela, batez
|
ere
petrolio merketik bizi izan garela, eta hori amaitzen hasia dela. Gizadiaren historia guztia kontenplatuz gero, situazio horrek denbora gutxi iraun duela, 200 urte besterik ez, begiratzeko bestela gure historiako azken 5.000 urteei.
|
|
2010
|
|
|
plataforma batetako eztandak hamabost pertsona hil zituen. Alaskako Prudhoe badian
|
ere
petrolio isuria gertatu zen, BPren eskutik.
|
|
2011
|
|
|
Baina, atera al daitezke onuradunak krisi honetako beste enpresa batzuk? Bai, batez
|
ere
petrolio ontziak, datozen egunetan petrolio gordinaren prezioen igoera jaso baitezakete, eta, Espainiaren kasuan, adierazgarririk handiena Repsol da, baita herrialde horietakoren batean egotearen ezezaguna ere. Burtsako apustua, beraz, nazioarteko beste petrolio enpresa batzuek ordezkatuko lukete, eta, hain zuzen ere, petrolio gordinaren igoera jaso lezakete, kaltetutako herrialdeen arazoek bere horretan jarraitzen badute.
|
|
|
Taxi ekologikoek ohikoek baino gutxiago kutsatzen dute, eta balio erantsia eskaintzen diete bezeroei, gero eta kontzientziatuago baitaude produktu eta zerbitzu “berdeak” erabiltzen. Nahiz eta ohiko autoa baino garestiagoak izan, energia gutxiago gastatzen dute eta erakundeen laguntzak direla eta, inbertsio ona egiten dute, eta amortizatu egiten da, batez
|
ere
petrolioaren prezioarekin gorantz. Denek irabazten dute:
|
|
2015
|
|
|
1 Kontratatu energia berriztagarria Irudia: Robert Couse Baker Energia fosilen kontsumoak, batez
|
ere
petrolioa, ikatza eta gasa, ingurumen inpaktu handia eragiten du: natur guneak suntsitzea, poluzioa, klima aldaketa areagotzea, etab. Mendekotasuna murrizteko modu bat energia berriztagarria ekoizten eta merkaturatzen duten proposamenak kontratatzea da.
|
|
|
Alta Europako estatu guziek ederki baliatzen dute petrolioaren prezio apaltzea. Enpresek garraio kargak serioski apaltzen ikusten baitituzte, estatuentzat aldiz petrolioaren zirkuituan ezarri roaialti tatsen emaitzak ez dira aparantziarik
|
ere
petrolioaren prezioaren heinean apaldu. Bestalde, BCE Europako bankuak joan den martxoan abiatua duen inbestizamendu kanpaina erraldoiaren lehen emaitza onak agertzen hasiak dira.
|
|
2016
|
|
|
Presidenteak kontrolatzen ez dituen eremuak, guziz petrolio guneak, lekuka muntatzen diren talde desberdinek eskupean hartzen dituzte. Hauei so eta noiz nola berek
|
ere
petrolioaren bixkotxa horretan parte bat behar dutela pentsaturik, hor dabiltza ere bi talde, biak salafistak eta sunitak: Al Nosra deitua, Al Quaidari obeditzen diona, eta hauen lehiakari zuzenak, Daech taldea.
|
|
2020
|
|
|
Ekialde Hurbileko eta Afrika iparraldeko herrialde ekoizleetan
|
ere
petrolioa ordezkatzen ari da argindarraren sorkuntzan.
|
|
|
Lan giroa ez zen hain txarra eta aspertzeko betarik ez zen. Horraino
|
ere
petrolioaren dirua ez zen guregana heltzen. Harremanetan ginelarik ong/ ege batekin, ondikotz gobernu zuriak kanporatu zituen.
|
|
2022
|
|
|
Dolar indartsua ere kalterako dute, batez ere kanpo zor horren zati handia dolarretan kitatu behar badute. Azken hilabeteetan garestitutako dolarra buruko min handia da
|
ere
petrolioa eta beste inportazioak ordaintzeko.
|
|
2023
|
|
|
Ez da energia iturri bat, bektorea da, baina tira. Ez du inolaz
|
ere
petrolioaren energia dentsitaterik. Makinetan erabiltzeko konprimitu egin behar da eta gradutara hoztu; produkzioan eta transformazioan dituen galerak izugarriak dira, eta azkenean, auto batean erabiltzeko petrolioak baino sei aldiz lan gutxiago egiten du.
|
|
|
f449 Energiarekiko mendekotasuna murrizten dute. Espainiak kontsumitzen duen energiaren %80 inportatu behar du, batez
|
ere
petrolioa eta gas naturala. Bertako energia berriztagarriak erabiliz (pelletak, esaterako), merkataritza balantza gutxiago ahultzen da.
|