2000
|
|
Ipuin horretarako eta" Eta kitto" lehen ipuinerako
|
ere
pertsonaia ridikuloak aukeratu dituzu.
|
|
Gorrindok bere bigarren eleberri laburrean, Amaren begietan eleberrian, berriro
|
ere
pertsonaia baten sentimenduetan sakontzen saiatu da. Eleberri honen istorioa kontatzeko berriro ere hirugarren pertsonako narratzaile estradiegetikoa darabilen arren, amaren ikuspuntutik kontaturiko narrazio baten aurrean gaude:
|
|
Gainera, antza denez, ekintzek baino" garrantzia handiagoa dute barne gogoeta eta sentimenduak." (Aizu! 228) Garako iruzkingilea
|
ere
pertsonaien barne munduari Muguruzak eskaintzen dion arretari buruz mintzo da: " Mugalari lana egiten du Muguruzak bere azken liburuskarekin.
|
|
Bestalde, maitasunak
|
ere
pertsonaiari barne gatazka ugari sortarazten dizkio. Izan ere, bere emazteak, Anitak, etxetik alde egin du, eta protagonistak zalantza ugari izango ditu.
|
|
Beraz, berriro
|
ere
pertsonaia baten bidez loturiko bi plano izango genituzke. Eleberri honetan, bestalde," pertsonaiek dute pisu gehiena:
|
|
bere iloba den Donostiako neska anarkista CNTkoa, eta bahituta hartzen duten fraile karmeldar inozo bat. Berriro
|
ere
pertsonaiek gidatuko dituzte gertaerak. Hiru pertsonaia nagusien arteko elkarrizketak baitira eleberriaren muin nagusia:
|
2001
|
|
Esaten da Medicis eko Catalina ri artean izateko ziren Frantziako Erregeak agertu zitzaizkiola ispilu batean. Eta Shakespeare-ren Macbeth en
|
ere
pertsonaia nagusiak urezko ispilu batean ikusten du etorkizuna eta bere jarraian etorriko diren erregeak.
|
2002
|
|
Nolabaiteko elkar lotura duten zortzi narrazio laburrez osaturik dago liburu atsegin hau. Izan ere, «Hegaka ibili naun», ijitu euskaldunen ohiturak islatzen dituen «Errege eguneko panpina» edota «Amuarraina eta aingira», «Bota xoxa!», liburuari izena ematen dion «Txokolazteko dinamita», «Hontxa», «Ernari estula» eta «Sagarroiaren negarra» ipuinak zeharo independenteak diren arren, bakoitzak bere nortasuna eta osotasunarekin, badituzte
|
ere
pertsonaia eta egoera amankomunak.
|
|
Zeru horiek (Erein, 1995)
|
ere
pertsonaia baten inguruan egituratutako eleberria da. Pertsonaia hori emakumezko preso ohi birgizarteratua izateak ezker abertzaleko sektore erradikalen aldetik kritika ekarri zion Euskadin.
|
|
Bertan karlisten alderdia aukeratu eta haiekin batera gerra egiten duen Putzu izeneko protagonistaren ibilaldiak kontatzen dira. Aurreko nobeletan hasitako ibilbidea alde batera utzi gabe, honetan
|
ere
pertsonaia nagusiaren bilakaera psikologikoaren kontakizuna egiten du autoreak, eta haren bizipen eta larridura izugarrienen partaide egiten gaitu. Eleberri hau aurrekoetatik gehien bereizten duen ezaugarria, ziur aski, dokumentazio historikoan oinarritua izatea da. b) Eleberri psikologikoa:
|
2004
|
|
Utopia ere izan zen aurretik gauza asko eraman zituen hondeagailua. Eta nik kontatu nahi izan ditut aurrera eraman zituen gauza horietatik batzuk eta baita
|
ere
pertsonaiek gauza horiekiko zer harreman mota duten gaur egun.
|
|
" Urturi Euskal Herria da, mitiko bihurtzen ari zaigun, ari zaizkigun gure herria" Karlos Otegik Pertsonaia euskal nobelagintzan saioan (1976) berehala aztertu zuen Euskal Herri osoa sinbolizatu nahi duen Urturi pertsonaia kolektibua zela, eta gaineratu zuen: " Mikel Zarateren Haurgintza minetan nobelan
|
ere
pertsonaia literarioaren tratamendu hau bera dakusagu". Errealismo magiko lertxundiar horren aztarna zuzena nabari daiteke Zarateren nobelaren azken aparretan, Ekidazu ia osoa, ustekabeko ekaitz baten ondorioz, uholde sinbolikopean deskribatzen duenean.
|
2006
|
|
Koprotagonista diren kasuetan, errealitatearen bi ikuspegi aldi berean erakusteko formula direlako aukeratu dira. Baina denak
|
ere
pertsonaia modernizatuak eta subjektuak ditugu. Azpimarratzekoa da, aukeratutako hamabietatik, sei pertsonaia femeninoren egileak emakume idazleak direla.
|
2008
|
|
Nobelan pertsonaia esanguratsu asko ateratzen dira. Eta liburuaren estruktura
|
ere
pertsonaiengan egituraturik dago, kapituluetan Londresko bere bizitza mugatu edo baldintzatzen duten esperientzia berriak iradokiz.
|
|
berau izan zen Laskurainen neskamearen atxiloketa prestatu zuenetariko bat, eta Juan Bautista Mendizabalekintikagintzak jarraitu zuen ibilbidea aztertzeko orduan batera Eibarko ordezkaria 1794ko irailean Arrasateko Batzar Orokorretan. Hurrengo urteetan
|
ere
pertsonaia hau funtsezkoa izango dugu Eibarko armagintzak eta poli299 Ibarzabalekin elkarrizketatu ondoren, Karlos IV.ak Soraluzeko Erret Arma Fabrika berriz martxan jartzea onartu zuen, baina, asentista, kargua kenduta, Asturiaseko sistema bera ezarri zuen
|
|
Aurreko orrialdeetan behin baino gehiagotan aipatu izan dugu 1842ko zerga, batez
|
ere
pertsonaien tauletan errentak alderatzeko erabili dugunean. 342 eibartarrek ordaintzen edo gozatzen zuten errentaz gain, iturri honek jabeak ala maizterrak ziren argitzen digu, eta hirigunean ala baserrian bizi ziren.
|
|
Barrancoz gain, Miriam Diaz Aroca antzezlea
|
ere
pertsonaia nagusien artean dago.
|
2009
|
|
Izan ere, Calaiseko burgesak hiri horretarako bereziki XIX. mende bukaeran egindako talde eskultorikoa da. Bere garaian oso eztabaidatua izan zen, batez
|
ere
pertsonaiak, idulkirik gabe, ikuslearen maila berean agertzen zirelako. Baina Calaisen dagoen eskultura ez da Bilbon ikusgai dagoena.
|
2010
|
|
Ia bost urteren ondoren, ikuskizun berria aurkeztuko du Irurtzungo taldeak, Maskara da. Honetan
|
ere
pertsonaia mitologikoak izanen dira protagonista. Baina berrikuntzak nabarmenak izanen dira.
|
|
Zer: Literatura idazten du Leguinak, eta batez
|
ere
pertsonaiei ematen die garrantzia. Haiekin identifikatzen gara, maite ditugu edo gorrotatzen ditugu.
|
2011
|
|
Aktoreak, eta batez ere umorea egiten duenak, nabarmenkeriak gustuko ditu. Niri
|
ere
pertsonaia dramatikoak gustatzen zaizkit, eta nire aktorerik gogokoenak dramatikoak dira. Denetarik egin nahi dut, baina hainbeste urtetan umorea egiten duzunean, gerta daiteke publikoak genero bakarreko aktoretzat hartza.
|
|
Itogina jotzen zenuena filmeko pantailan ageri ez arren entzuten zen iturria zen. Eta pantailaren barrutik dakusazun zeure zinema aretoko eserleku izana hutsik dago orain, eta barre egiten du, Aulkia
|
ere
pertsonaia bat gehiago delako. Aulki bat pertsonaia bat gehiago besterik ez da.
|
|
Kasu biotan egilearen traiektorian erabateko aldaketa bat irudikatzen du, aurreko lanekiko haustura handi bat, Euskal Herria utziz eta horren ordez (kasu biotan) akzioa Afrikara eramanez. Nire iritzia da Atxagaren kasuan benetako aldaketa baten aurrean gaudela (edo, gutxienez, aldaketa saio sakon baten aurrean, garbi baitago paisaia erabat aldatzen bada
|
ere
pertsonaiek atxagianoak izaten segitzen dutela neurri handi batean), baina Sarrionandiaren kasuan ez dago benetako aldaketa bat, aurrekoaren garapena baizik, azken muturreraino eramana. Termino gordinetan esanda, liburu honetan aldaketa batez ere kuantitatiboa da, ez kualitatiboa.
|
2014
|
|
Antzerkiak (izan behar?) duen gauzen errateko, zaurian xixtatzeko funtzioa hor baitzen. Artedrama osotasun bat bezala esplikatu digu Lukuk liburuan, dantzaria mutu/ bertsolaria ele, baina biak
|
ere
pertsonaia beraren osagai. Hots, bertsoa ezagutzen ez duen dantzaria, lanputs.
|
2015
|
|
Hoffmannen ipuinak operatik Barcarolle abestu dugu, Josebak ez baitu gaizki egiten kontra tenorearen ahotsa. Ohar azkar batez, eta irakasle tonua ezin alboratuz, E.T.A. Hoffmann poetaren ipuinetan oinarritutako opera dela azaltzen dizu Josebak, Hoffmann bera
|
ere
pertsonaietako bat delarik. Sofan eserita jarraitzen duzu emanaldia, benetakoa dirudien miresmenaz.
|
|
Nolanahi ere, errealitateak fikzioa gainditu ohi du, eta kasu honetan ere halaxe da zinez: gure Lorenzo telebistako Marlon delako hori baino askoz
|
ere
pertsonaia bitxiagoa dugu.
|
|
du fedea; aktore batek esanak izateko idazten ditu elkarrizketak. Idazle batek, berriz, akotazioak erabil ditzakeen arren, elkarrizketaren bidez eraiki beharra dauka batez
|
ere
pertsonaiaren ahotsa, begirada; aktorearen bekainek azpimarratu ezin dutena pertsonaiak esaten duenaren bidez adierazi du, eta horrek diskurtso konplexuagoa eskatuko dio normalean (nobela beltzean izan ezik: kasu horretan, literatura poliziakoko pertsonaien hizkuntza trinko eta lehorra beste batzuetan baino gertuago dago zinemako elkarrizketetatik; beharbada horregatik hartu dute elkar hain ongi bi lengoaiek genero beltzean) 33.
|
|
Aktoreekin egongo naiz, eta akast bat egiten den unean jendaurrean zuzenduko dugu naturaltasun osoarekin. Horrela, ikusleak
|
ere
pertsonaiak nola lantzen diren ikusteko aukera izango du.Zein izango da ikuskizunaren haria. K. S. Poema bana aukeratzeko eskatu nien, gizonezkoek emakume batek idatzitakoa eta emakumeek gizonezko batek idatzitakoa.
|
|
Migel Antzil izanki, eskritore nafartzale[...], Villosladaren, eta Euskara Elkargoko kabalier haien guztien gisara. [.] dotore eta ameslari, Shakespearen pertsonaien antzera, garai hartan berak
|
ere
pertsonaia nabarmenak asmatu zituen[.].
|
|
Bestalde, andrearen desira ugariak errugabetu eta indarrez barreiatzeko gurean pizten ari diren mugimenduek Saizarbitoriaren gizon protagonistak bezain gutxi ukitzen dituzte Flora, Julia eta Pilar. Horretan
|
ere
pertsonaia errealistak dira, salbuespenak baitira mugimendu emantzipatzaile berri horietan engaiatu diren Saizarbitoriaren belaunaldiko kideak. Simone de Beauvoirren obra ezagutzen dute, baina ez diote aurre egin behar izan zalantzari," Manifestu TransFeminista" izenpetu ala ez.
|
2016
|
|
Bordaxuri izan zen
|
ere
pertsonaia azkarra, harrizko pertsonaia, olerkiz atxikia eta kantuz gordea, baina beste itxura bat eman zion pertsonaiari, berrikitan eta Etxahunen ondoren hautatutako herriko pertsonaiari, herrian gertatutako injustizia ikaragarriari oihartzuna eta bizi berria eman nahian, herri berean Bordaxuri ekarri zuen Hazparnera.
|
|
Pertsonaia 1667an agertu zen lehen aldiz udaletxeko artxiboetan baina badago 1633 urtean kokatzen duen kondaira bat. Mendeetako tradizioa izanda
|
ere
pertsonaiaren sustraiak ezezagunak dira Jose Antonio Tarragona kultur zinegotziak azaldu duenez.
|
2017
|
|
Txato, Josebaren kontzientziaren harra, eta Etika Marikaren bozeramailea; Lander, Lokarriko kidea, eta nobio minaren ajeak bizi dituena; Begoña, Kultura Sustatzeko Zuzendaria eta boterearen trikimailuetan trebatua; eta abar. Lagun talde horretan badira otzantzeak, harrotzeak eta desleialtasunak; baina batez
|
ere
pertsonaien hauskortasuna irudikatzen zaigu, nahiz eta zaurgarritasun hori estaltzeko ahaleginetan bizi, eta autoengainuan, autogorrotoan edota autoerrukian gozo hartu.
|
|
Sherry Velascok (2000) dioen moduan kultura hegemonikoak Katalina Erauso eraiki, interpretatu eta merkantilizatu egin du, izan
|
ere
pertsonaia honek irakurle/ ikus entzuleen beldur eta desirak agerian uzten ditu. Erauso heroi eta arerio gisa irudikatu izan da, nazio, historia eta kultura desberdinen ordezkari; oso aldagarria eta maneiatua izan den pertsonaia da.
|
2018
|
|
Teknikoki ere zoragarria da: planoen mugimendu sotilak, atalaren eta protagonistak bizi duen egoeraren arabera argiztapen natural eta artifizialen arteko talka eraginkorra… Muntaia, ikaragarria, ezinbestekoa, batez
|
ere
pertsonaiaren burua bere tokian ez dagoen uneak deskribatzeko. Baina nabarmenena:
|
|
Bildungsroman a formakuntza nobela da, protagonistaren nerabezarotik helduarorako igarotzean arreta jartzen duena. Nobela poskolonialean
|
ere
pertsonaia nagusia nortasun krisi batean murgiltzen da, baina bildungsroman ean helburua gizarte integrazioa da, eta nobela poskolonialean, berriz, ez dago amaiera biribilik. Kasurik onenean, protagonista, bere ezberdintasuna onartu, eta gizartearen aurreiritzien kontra borrokatuko da.
|
|
Egia da gaur egun ere Camusen liburuetan azaltzen den" arabiar" izendapen generikoa, kolonoen ondorengo ez den orori emana, arrazistatzat ez jotzea zaila dela, kolonoari indibidualtasuna onartzen baitio eta zuria ez denari ukatu egiten baitio. Baina ez dugu ahaztu behar Sartreren lanetan
|
ere
pertsonaia beltz guztiak" beltza" moduan azaldu ohi direla, eta hala ere ez dira gutxietsi hark arrazakeriaren eta kolonialismoaren inguruan esandakoak. Gainera, kontuan hartu behar dugu Sartrek metropolitik idatzi zituela idatzitakoak, hots, gatazkaren tokian tokiko ezagutzarik gabe, eta Camusek, berriz, Aljerian jaiotakoa eta bertan hazitakoa zenez, barrutik ezagutzen zuela egoera.
|
|
Gero ren idazlearen izena eman diote konjuratzaileari, prozedura aski arrunta erabiliz, hau da, tema mitiko bat pertsonaia historiko bati eratxikiz eta harengan berraragitzen. Iruñerrian Atarrabiori jantzi zioten mitoa, hura
|
ere
pertsonaia historikoa, XIV. mendeko frantziskotar jakintsua. Eta Orozkon ere bada holakorik:
|
|
Betidanik harritu nau Wikipediaren lastertasunak eguneraketak egiteko, batez
|
ere
pertsonaia ezagunen heriotza datak berehala gehitzeko orduan. Sare sozialetan norbaiten heriotzaren berria zabaldu eta albistea benetakoa edo fakea den zalantzak izanez gero, entziklopedia digitaletik itzuli bat egitea bezalakorik ez dago, konfirmazio bila; batzuetan ez da beharrezkoa ezta bilatzailetik bertatik ateratzea ere, erakusten dizun Wikipediako sarreraren laburpenarekin nahikoa delako:
|
2019
|
|
Ezin nabariagoa da eleberri honetan
|
ere
pertsonaien karakterizazioan eta haien egin esanek ekarritako oroitzapenetan hizkera erregistroek hartzen duten protagonismoa. Hamaika pausoko eleberriaz ari zelarik Ur Apalategik adierazi zuen bezala," La plupart des réminiscences saizarbitoriennes sont pro56 Ikus parte honetako 41 oharra voqués par langage.
|
|
Jeloskortasuna azpimarratzen du alde batetik, eta Florari bere amoranteak sortzen dizkion sentimenduak indartzen ditu bestetik. Aldi berean, aurreko abestian aipatu dugun moduan, ikus dezakegu abesti horrek
|
ere
pertsonaia nagusiaren sentimendu malenkoniatsua azpimarratzen duela. Joandako denboretan elkarrekin parekatzen zituzten abestien ezberdina baita eta orain, musikarekin gertatzen zaion bezala, bihotza ere beste batekin partekatzen baitu Florak.
|
2020
|
|
Idazle gisa ere krisian dago Ismael; ez da gai andre baten azalean jarri eta haren ikuspegitik idazteko. Ariketa hori egin duzu zuk
|
ere
pertsonaia honekin. Asko kosta zaizu?
|
2021
|
|
Vicente de Arana bera
|
ere
pertsonaia erromantiko bat izan zen. Gaztetan Londresen duelu bat izan zuen maitasun afera bategatik, Europan zehar emakume baten atzetik hainbat herrialde ere igarotakoa zen, eta mutilzahartuta, bere izaera arraro, kosmopolita eta maitaberak, hainbat eragin zuen Bilbon, tartean Sabino Aranak edo Migel de Unamunok idatzita utzitakoak.
|
2022
|
|
Eztabaidaren ostean, Evaristo bere semearen bila joango da. Bilaketa hori bultzatzen duten arrazoien atzean
|
ere
pertsonaia honen gizontasunaren ikuspegiari buruzko informazioa topatu daiteke. Izan ere, Torrecuadradak arin eta diskrezioz aurkitu nahi du Paco, eta horren arrazoia bere Guardia Zibileko nagusiari azaltzen dio:
|
|
Aurtengoan, emakume gehiagok parte hartuko dutela nabarmendu gura izan dute, baita ere. " Garrantzitsua da emakumeei
|
ere
pertsonaia gehigoren paperak ematea, berdintasuna horrelako ekintzekin lortzen da".
|
2023
|
|
Pelikulak antzerkiaren estiloa dauka, antzezlan filmatua ematen du, batez
|
ere
pertsonaien arteko elkarrizketetan. Zuzendaria, Martin McDonagh —familia irlandar batean jaiotako ingelesa— antzerkian eta zineman, bietan aritu izan da.
|
|
Ezezagunak izan arren, haien bizitzak kontatzen hasten dira egoera" dibertigarriak" eta" barregarriak" sortuz. Tarima Beltza antzerki taldeko kideek lanaren aurkezpenean adierazi zutenez, haiekin bat egiten dute pertsonaiak dira eta publikoak
|
ere
pertsonaiekin bat eginen dutela gaineratu zuten. Martxoaren 25ean, larunbata, mustuko dute Sin salida antzezlan berria.
|