|
2000
|
|
|
Legorbururen bilduman bezala, aniztasuna aurki dezakegu ipuinbilduma honetan ere. Aitzitik, bilduma honetan
|
ere
natura eta heriotzaren inguruko erreferentziak etengabeak dira.
|
|
|
—Matematikak dioena, ordea, berez eta halabeharrez gertatzen duk, eta ezin gerta daitekek bertze modu batean, zeren eta matematikak ez dik huts egiten. Edo ez al dakik matematikak egiten duela filosofia naturala bera
|
ere
naturaz gaindiko.... Matematikak huts eginen balu, Jainkoak eginen luke, eta hori ezinezkoa duk...
|
|
2002
|
|
|
Historiari gainbegiratu arin bat eginez gero, aipatzekoa da XVIII. mendearenbukaera arte (hau da, ekonomia aparteko zientzia modura finkatu zen arte eta, aldibertsuan, Industria iraultza piztu arte) ekonomiaren bilakaera naturaren pean ulertzen zela; gizakia bera eta, jakina, ekonomia
|
ere
naturaren menpeko ziren, aberastasuna eta balioa naturak sortzen eta ematen baitzituen: gizakiaren jarduera ekonomikoa naturak eskaintzen zuena bere eskuz laguntzera edo, kasurik gehienetan, hurrupatzera baizik ez zen mugatzen (nekazaritza, abeltzaintza, arrantza eta meagintza).
|
|
|
Bestalde, bidaien deialdi honekin turismo sektorean enplegua sortzea edo mantentzea lortzen da, batez ere hoteletan, behe denboraldian, eta horrek neurri handi batean sektore horri hainbeste eragiten dion turismoaren urtarokotasuna arintzea lortzen du. Adinekoentzako oporrak klima epeleko eremuetan eskaintzen dira, nahiz eta azken urteotan ere kultura zirkuituak sartu diren interes turistikoko leku eta bideetatik, baita aisialdiko jarduerak egitea
|
ere
natura turismoaren bidez. Jarduerak Imsersoren opor programak hiru jarduera mota hartzen ditu barne: oporretako txandak penintsulako eta uharteko hoteletako hoteletan; kultura zirkuituak…, Imsersoren opor programak, hain zuzen ere, Imsersoren opor programak barne hartzen ditu, batetik, turismo jarduerak eta kontenplazio jarduerak egiteko, eta, bestetik, ahalegin handiko turismo aktiboa egiteko, eta, azkenik, nazioarteko trukeak egiteko.
|
|
2003
|
|
|
Haatik, ez dago oso garbi horrela jokatzean komunitateak zientzi garapena atzeratzen duenik. Lehenago agertuko ote zen mekanika kuantikoa baldin eta XIX. mendeko zientzialariak Newtonen argiaren teoria korpuskularra oraindik
|
ere
naturari buruzko zerbait garrantzitsua erakusteko gai zela onartzeko prest egon izan balira. Ez dut uste, nahiz eta arteetan, humanitateetan eta gizarte zientzia askotan, maiz, iraganeko lorpen klasikoei buruzko ikuspuntu ez hain doktrinario horren alde egiten den.
|
|
2004
|
|
|
Sortzeko ekintza horren emaitza, gainera, komeni da hau hemen atzera azpimarratzea, berarengandik kanpo geratzen den errealitatea da, bere buruaren bikoitza izan barik. Hemen
|
ere
Natura ez da Jainkoaren zatia, bere baitan ez dagoelako zatirik, baina ez da izango, ezta ere, bere pareko beste izaki bat, besteak beste sorkari horrek berezko existentziarik ezin duelako izan, Jainkoak baduen bezala. Gainera, osotasuna den arren ez da batasun hutsa izango, zatiak izan baititzake, eta, izan, baditu, perfektuak gainera.
|
|
2005
|
|
|
Berriz
|
ere
naturak bere mailan jarri gaitu gizakiok. Eta ez dago bueltarik.
|
|
|
Suaren eragina igarotakoan
|
ere
naturak bere burua suspertzeko mekanismoak badauzkan arren, baso suteen intentsitateak eta errepikapenak basoei eta faunari eraso eta kalte egiten diete eta, zenbaitetan 120 urterainoko epea behar izaten dute zeharo sendatzeko, nozituriko erasoaren ondorioak atzeraezinak ez badira.
|
|
|
Orbela zapaltzen hasi zirenean antxetaren halako bi izanen zen hegaztia haizatu zen hostajetik. Hari beha gelditu ziren, hirurek
|
ere
natur zientzietako orrialdeetan baino ikusia ez zuten arranoa zela pentsatuz, hegalen formagatik. Barbeitok ez zuen halako aukera lardaskatu," Hau ez duk itsasoan ibiltzea, lagunok, hau mareajera irtetea baino askoz arriskutsuagoa duk".
|
|
2006
|
|
|
Baleztarrainaren antzera, honek
|
ere
naturan bertan topatu du bizitzan aurrera egiteko armarik zorrotzena.
|
|
|
. Beira: Buztina bezala, hau
|
ere
naturan ugaria den eta lortzen erraza den materiala da. Kozinatzeko edo laberako egiten diren harroak tenperatura altuak jasateko tratatuta daude, eta, beraz, ez dute arazorik.
|
|
2007
|
|
|
Eman dezagun sandia ikerlari zorrotz bat dela (2): halako gisa, natura arakatu eta menperatu egiten du, naturaren nagusi da, subjektu libre da (une batean ere uzteke beste aspektu batean bera
|
ere
natura izateari: hau, natura da eta nolabait antinatura da, natura bere, ikerketaren, teknikaren?
|
|
|
Kant-en askatasun razionalaren lekuan Herder-en askatasun naturala dago, moralari baino gehiago kreatibitateari eta poesiari lotua. Eta historia natural bat, non
|
ere
naturak berak jasotzen duen gizadia libertatera, kantura, gizatasunera, humanitatera?, geroz eta gorago gizakiaren gizatasunean (herri bakoitza bere gizatasun naturalean), historia bidez hain zuzen. Naturak gizadia gizatasunera geroz eta gorago jasotzeko obran, natura unibertsalaren (gero Hegel-en Izpiritu unibertsalaren) produktu naturalak eta tresnak dira herriak eta hizkuntzak, herrien izpirituak.
|
|
2008
|
|
|
Metro eta erdi inguru neurtzen du eta bere instrumentua kotoa da, 13 hariz osatzen den zurezko tresna laukizuzena. Bi metro neurtzen ditu eta honek
|
ere
naturako soinuak birsortzen ditu. Hatz trebeak behar dira kotoa jotzeko.
|
|
2009
|
|
|
Historikoki, ordea, nahiko gauza berria da. Historikoki jabego pribatuak lagundu du batez
|
ere
natura kontserbatzen. Gaur egun oso kontserbazio egoera onean dauden hainbat naturgune aurretik izandako kontzientzia ekologiko handiko jabeei zor diete beren egoera.
|
|
|
Aldi berean gauza eta animalia ere baden gizakiak, aldiz, zabalik du etorkizuna, egiteko baitago, libre izatera kondenatua. Horrek bere burua asmatzeko aukera ematen dio, bizitza eta biologia gainditu egiten baititu proiektuak gauzatzeko ahalmenaren bidez. Gizatasuna, funtsean, geroa asmatzeko gaitasuna da; horrexek egiten gaitu libre, baina baita arriskutsu
|
ere
naturarentzat: horrek ahalbidetu digu, adibidez, munduaren azala esentzialki itxuraldatzea, industriaren eta teknikaren bitartez.
|
|
2010
|
|
|
Knife in the Water (1962) filmaren gidoigileak ez du garraztasunik galdu idazteko orduan, eta ondo baino hobeto erakutsi du AEBetako armadak atxilo hartu duen afganiar baten ihesaldiaren erretratu latza osatzean. Gizon bakar batek denen aurka duen borroka da, batez
|
ere
naturaren aurka, zuzendariaren hitzetan. Izenburuak aipatzen duen hiltzeko senak gizakia animaliarekin lotzen du.
|
|
|
Tadoussacera noa. Han
|
ere
natura hurbiletik biziko dut.
|
|
|
Nafarroako Foru Erkidegoan (NFE)
|
ere
Natura sareari lotutako balorazioak egin dira. Ikerketa lanik sakonena EINek (2002) egindako Peñadil, Montecillo eta Monterrey-ko EGLaren KOA dugu, zeina Barreiro et al.ibid ek (2004) eremu berean egindakoaren oinarri den.
|
|
|
Egoera larrian dago Mikel, ezin atera itsasotik, eta Jonek bere burua botatzen du itsasora Mikel salbatu nahian. Ekintza hori
|
ere
naturaren ibilbidearen aurkakoa da. Ildo horretatik, eguneroko bizitzan egiten ditugun hainbat eta hainbat oinarrizko bereizketa bertan behera geratuko lirateke.
|
|
|
Industria ekologia horretan, osagaien arteko harremanak naturak daukan jokatzeko moduaren antzekoak dira, batez ere materia eta energiaren fluxuetan. Industria ekosistemetan materialak birziklatzea beharrezkoa da sistemak irauteko, eta hor
|
ere
naturaren prozesu ziklikoak imitatzen dira (sehaskatik sehaskara) (Bermejo, 2005).
|
|
2011
|
|
|
–Edozein sinfonia eta poema bezala, hiria
|
ere
naturaren eta artifizioaren artean dago.
|
|
|
Naturaz eta Jainkoaz gain, izatea, 3) Historia da, Espirituaren lantegia, berak
|
ere
Naturarekin bat bat egiten duen puntuan ordea, hemen ere moderniak Historia eta Natura kontrajarri egin gura izan dituen arren. Beraz, gertakari eta data partikularren haraindikoa; gertakariak eta datak esku gogorrarekin berak izateratzen dituena; gertatzen den historia baino lehenagoko, sakonagoko Historia:
|
|
2012
|
|
|
–Onena itsasoari begira egotea duzu, mendiari, naturari begira konturatuko baitzara zeu
|
ere
natura zarela, ez dagoela bereizketarik, gizakiaren buruan baino.
|
|
|
Zori ona eta euria. Biak
|
ere
naturaren opari preziatuak.
|
|
|
Guraso eta seme alaben arteko betebeharrei buruzko haien ideiak eta gureak oso ezberdinak dira. Zeren eta, arraren eta emearen arteko elkarketa Naturako Lege nagusian dagoenez oinarritua espezieek ugaldu eta iraun dezaten, gizon emakumeak, beste animaliak bezalaxe, haragiaren grinaz daudela halabeharrez elkartuta uste dute liliputiarrek; eta beren umeenganako samurtasuna
|
ere
natur printzipio beretik sortzen dela; hau dela eta, ez dute inoiz onartzen ume batek inolako obligaziorik duenik aitarekiko, honek sortu zuelako, edo amarekiko, honek mundura ekarri zuelako; zeren eta, giza bizitzako miseriak kontuan izanez gero, hau ez baita berez onuragarri, ezta gurasoen asmoan ere, hauen gogoan beste zerbait baitzebilen amodioz elkarbatu zirenean. Honengatik eta antzerako arrazonamenduengatik, haien iritziz, gurasoak dira beren seme alaben heziketaz ardura litezkeen azkenak; beraz, hiri bakoitzean haurtzaindegi publikoak dituzte, eta guraso guztiak, baserritar eta laborariak izan ezik, behartuak daude seme alabak hogei ilargialdi betetzean haurtzaindegi haietara bidaltzera bertan hazi eta hezi daitezen, adin horretarako pixka bat otzantzen hasiak direla uste izaten baita.
|
|
|
Hala ere, jarrera hori harritu egiten da ikusten duten jabeekin.' Zergatik jaten du zakurrak belarra? Otsoak landareak
|
ere
naturan edaten dituela jakiteko aztarnatzat balioko du agian. Hala ere, ohitura horrek, ohikoa izan arren, ez du txakurra arriskuan jartzen, eta belarra jaten duen txakurraren jokabide arazo batzuk ere eragin ditzake.
|
|
|
elkarrengandik banatzeko arazoak ere sor daitezke. Era honetako eraispenetan sortzen diren hondakin gehienak ez dira birziklatuko ezta berrerabiliko ere, eta horrek gastu energetiko altua eta lehengaiak berriz
|
ere
naturatik ustiatu beharra ekarriko du kasurik gehienetan.
|
|
2013
|
|
|
Basarte mitikoaren inguru natural hartan kokatu zuen Lauaxetak Neguko Gaba poema ere: Oiz mendiko inguruak natura eta tradizioa uztartzen dituen bezala uztartu zituen Lauaxetak
|
ere
natura eta tradizioa bere poeman.
|
|
2014
|
|
|
Barnean dago. Erabat ziur nago mundu osoa
|
ere
natura dela». Eta hori da erakusketa osoan oinarrian dagoen ideia nagusietariko bat.
|
|
|
Zuloagak, ha querido enalteder una raza cuyas virtudes específicas son la energía elemental, el ímpetu precivilizado?. Hala
|
ere
Natura, oso positiboa izan barik, ez da guztiz negatiboa: bizi indarra da, energia, karakterea.. La historia moderna de España se reduce, probablemente, a la historia de su resistencia a la cultura moderna.
|
|
2015
|
|
|
4 Egoitzetako 3 kapituluan ere iritzi horri eusten zaio: hau
|
ere
naturaz gaindikoa delakoan nago (1 zenb.), baina 8 zenbakian dio,, bildutasunezko otoitza? –gelditasunezkoa?
|
|
|
18 Egia da desira hauek
|
ere
naturaz gaindikoak direla, nire iritziz, eta oso maitemindurik dauden arimenak, Jaunari erakutsi nahi baitiote ez dutela zerbitzatzen soldatagatik; eta horrela, esan dudanez, sekula ere ez zaie burutik pasatzen horregatik aintzarik hartu behar dutenik, horrela zerbitzatzen gehiago saiatzeko; maiteari poz ematea, horixe besterik ez da haien berezko jokaera beti eta mila eratara.
|
|
|
haietako batzuk esango ditut, eta lehenik, ia beti honen aurretik hasten den beste otoitz era bat, eta beste leku batzuetan honetaz hitz egin dudalako, gutxi esango dut. Bildutasun bat, hau
|
ere
naturaz gaindikoa delakoan nago, izan ere, ez da ilunpean egotea ez begiak itxita, ezta ez datza kanpoko ezertan ere, begiak ixtea eta bakardadearen desira, nahi gabe gertatzen direlako; eta artifiziorik gabe, esandako otoitzerako eraikina landuz doala dirudi; izan ere, zentzumen hauek eta kanpoko gauzek ahalmena galduz doazela dirudi, arimak galdua zuen berea berreskura dezan.
|
|
|
Beraren haitzuloa zen tokian eraiki zen eliza, eta berari beste haitzulo bat egin zioten alboan; bertan zuen hilobi handi bat eta han ematen zuen gau eta eguneko tarterik gehiena. Gutxi iraun zion, monasterioa egin ondoren bost urte eta erdi baino gehiago ez baitzen bizi; hain bizimodu latza eginez, bizi izandakoa
|
ere
naturaz gaindikoa zirudien. Haren heriotza 1577 urtean izan zen, orain uste dudanez.
|
|
2016
|
|
|
maitemintzea aurrena, bere amodiozko lore eta etorkizun dirdaitsuaren agintza guztiekin; ezkontzea gero, bere prestatze neketsu, ekitaldi hunkigarri, euforiazko une eta betetasun sentimenduekin; ezkondu osteko baretzea hurrena, bere monotonia, heldutasun, gizarteratze eta arrastoan sartze ezinbestekoekin; eta, ordura arte azkena, haurdunaldia jendaurrean zabaldu zenekoa, nahiz berez lehenagoko kontua izan, eta honek ere bazituen berekin hainbat sentimendu indartsu: giza espeziearen motor sentitzea, kosmosaren baitan elementu txiki baina hala
|
ere
naturaren handitasunaren zati izatearena, armen tiraniak desagertzera zigortu nahi zuen herri bati hats ematen aritzea, bere tripa barruan babarrun ale moduko zerbait hazten ari zela eta hazi hori bere zera, bere ninia, bere mamia, bere haragi puska, bere poz eta malkoen eragile izango zela jakitea...
|
|
|
Oro har, eta batez
|
ere
natura inguruneetan eta ingurune babestuetan, bisitarientzako zentroekin loturik egin ohi dira interpretazio ibilbideak; baina toki historikoetan egindako egokitzapenetan, parke arkeologikoetan, lorategi botanikoetan, zoologikoetan, ekomuseoetan eta abarretan ere egin daitezke.
|
|
|
Naturara hurbiltzea bi norabidetan. Freirek landara gehiago gerturatzea proposatzen du, baita
|
ere
natura modu batera baino gehiagotara gerturatzea, hala nola ziklo naturalera gehiago irtetea. Bizilekutik hurbil dauden espazio publikoen garrantzia itzultzeko eskatu du bazkalekuak, eta, horretarako, hiri planak berriz taxutu nahi ditu.
|
|
2017
|
|
|
Hala esaten da Neron gaizto hark ere, Erromako andre prestuen erdiak desohoratuz gero, eta irudi oneko mutil gazte bat ikusten zuenean harekin
|
ere
natura bera ere narda den bezala segituz gero, azkenean bere ama propioaz maitemindu zela; bere ama bera, zeinen sabeletik atera baitzen, galdatu zuela.
|
|
|
Ingurumenaren Nazioarteko Eguna 2017: zu
|
ere
naturarekin zaude?
|
|
|
Horregatik, toponimia oso iturri ona da lexiko zaharra arakatzeko, batez
|
ere
naturarekin zerikusi zuzena duten elementuei loturikoa: landareak, lurrazalaren gorabeherak, urbideak...
|
|
2018
|
|
|
Datorren astean gehiago. Eta ez ahaztu, gu
|
ere
NATURA GARA!
|
|
|
Hausterakoan ateratzen duten burrunba. Gogora ekartzen diote naturaren indarra eta gizakia bere handiustean
|
ere
naturaren menpe dagoela, giza ahalmen ahalguztidunaren eldarnio zoroaren ihesbidea bailiran...
|
|
|
Jorratzen ditu baita
|
ere
natura, maitasuna, adiskidetasuna, betikotasuna eta hontz beltza.
|
|
2019
|
|
|
" Oriotarrak izateak eragingo zuen, dudarik gabe! Baina batez
|
ere
naturarekin eta kirolarekin zerikusia zuen zerbait egin nahi genuen". Ez betiko bazkari bat, ezta hain modan dauden maratoi jendetsu horietan korrika egitea ere, arraun taldeko kide baten 40.urtebetetze ospakizunak" berezia" izan behar zuen, eta Oria ibaiaren magalean egonik, zer hoberik arraunean egitea baino.
|
|
|
eta zertan da banaketa hori gizarte bizitzan? Organismo arrotzei edo substratuei atxikitako espezieentzat, ahalegindu gabe
|
ere
naturatik elikagaiak ugari jasotzen dituzten espezieentzat, arraren eginkizuna ernaltzea baino ez da; kumeei behar duten janaria segurtatzeko bila ibili, ehizatu, borroka egin behar bada, arrak lagundu egin ohi du haiek mantentzen; elkarlan hori ezinbestekoa da baldin eta kumeak, titia kendu eta gero, luzaroan ez badira gai beren premiak asetzeko: horrelakoetan, oso garrantzizkoa da arraren lana; eragin dituen bizitza horiek ezin dute iraun hura gabe.
|
|
|
bera Arra da; beraz, emakumea eme da, baina hitz horrek oihartzun ezin losintxariagoak ditu hor: gizadiarentzat, ereduzkoa da txitatzen duen emea, titia ematen duena, kumeak miazkatzen dituena, defendatzen dituena, bere bizia arriskuan jarriz salbatzen dituena; gizonak, hunkiturik, egonarri eta abnegazio hori eskatzen dio neska lagunari; hala, berriz
|
ere
Natura giltzapetu nahi du etxean, baina gizarteari, familiari, familiaburuari baliatzen zaizkion bertute guztiez jantzita. Gauzen barne sekretu ezkutua aurkitzea izaten da bai haurrak eta bai gizonak dituzten desiretako bat; ikuspegi horretatik, materia etsigarria da:
|
|
|
Alpeen hegoaldeko maldetako italiarrek ipar maldetan arreta handiz zaindutako pinu basoak xahutzen zituztelarik, ez zuten arrastorik ere eskualde hartako esne industriaren erroak mozten ari zirela. [...] Hala, egindako urrats orotan gogorarazten zaigu ez dugula inola
|
ere
natura gobernatzen konkistatzaile batek atzerriko herri bat gobernatzen duen legez, naturatik kanpo dagoen norbaitek legez; baizik eta haragi, odol eta burmuin, naturari gagozkiola eta beregan garela, eta gure nagusitasun bakarra dela beste izakiekiko abantaila dugula haren legeak ezagutu eta zuzen aplikatzeko gai garelako". (Engels, 1964, 291)
|
|
2020
|
|
|
Naturako elementuak eta gorputzeko gune energetikoak uztartuz osatu du bere lana. Lurra, ura, sua, haizea eta espazioa oinarri hartu eta, gu
|
ere
naturaren zati garenez, elementu horien ezaugarriak gugan bilatu ditu. Iruditzen zaio, elementu horiek guztiak orekan izanez gero bertsotarako gorputzaldi ederrean geundekeela:
|
|
|
Farmakokutsadura: medikamentuak
|
ere
naturaren kutsatzaile?!
|
|
|
Lan horretan 64 ugaztun, hegazti eta anfibio nabarmentzen dira, ekintza horiei esker beren estatusa hobetu dutenak. Horietako hiru espezie desagertuak dira, egoera basatian, eta berriro
|
ere
naturan sartu ahal izan ziren: Kaliforniako kondorra eta oin beltzen hudoa AEBn, eta Przewalskiren zaldia, Mongolian.
|
|
|
Asteasuko Ikilisagasti baserri tolareko euskarri izan zen ohol hori. Naturan hazi zen, baserrira ekarri zuten, eta bere funtzio hura amaituta, berriz
|
ere
naturara itzuli da, eskultura bihurtuta. Izan ere, pago gazte batekin besarkatuta jarri nahi izan dut Zaraten.
|
|
|
Eta ez ahaztu: birusa
|
ere
natura da. Laster aurkituko dugu gaitzaren aurkako txertoa, baina ez da nahikoa.
|
|
|
122. Desioak asetzeko moduen kontrako arau gogorrak ezarri ziren XVI. mendetik aurrera, batez
|
ere
naturaren kontrako hartzen ziren atseginez, Bartolomek VII. Icasiquizunean azaldu zuenez: " Naturaleziaren contraco pecatubac esaten jacue beste castidadiaren contraco pecatu batzubei.
|
|
2021
|
|
|
Deskonexio ikaragarria dago, batez
|
ere
naturarekiko, beste eredu batean bizi garelako eta biziarazi nahi gaituztelako. Gaur egun, Change.org eko eskaera bat sinatzea oso gauza tipikoa da.
|
|
|
Avignongo emakume horiek bezala, nik ere bular bat hemen eta bestea gorago. Zureak ez, honetan eta segurtasunean
|
ere
natura banaketan eskuzabalagoa zurekin. Tinbrea jo dizudanean betaurrekoen kristalen anonimotasunaren atzean nentorren, eta kalearen bi aldeak miatu ditut ezezagunen begirada ezagunei ihesi.
|
|
|
Henry Thoreauk
|
ere
naturak inguraturik ibiltzea maite zuen. Oinez egindako bidaia haietaz liburu bat idatzi zuen:
|
|
2022
|
|
|
Itsasotik arrainak hartzen ditugu, adibidez. Baina gu
|
ere
naturan bizi gara, beste dimentsio bat da —kostaldeko pertsonek identitate berezia dute, bestelako bizipenak ere baditugu itsasoarekin ustiapenaz gainera... —; naturarekin batera bizi gara —itsasoan bizi dira beste espezie batzuk ere: algak, arrainak... —, eta naturarekin bat gara —parte gara— Herri indigenek batez ere azken hori oso garatuta daukate.
|
|
|
«Ardaizek
|
ere
naturaren elementuak erabiltzen ditu, enborrak adibidez, eta elkarrekin Amalurrak bizia islatzen duela adierazi nahi genuen, nahiz eta aldakorra eta iraungaitza izan, gure modu xumean iraunkortasun bat ematen saiatzen garela gure lanen bidez».
|
|
|
Gogoko du mundu hau, oraindik
|
ere
naturaren erritmoari jarraitzen dion lurralde hau. XXI. mendean ere, itsasaldiek agintzen dute oraindik Urdaibain.
|
|
|
Eskuinetara herrixka guztia ikusten zen, eta kale luzea urrutiraino iristen zen, bost bat versta izango zituen. Inguru guztia loaldi bare eta sakon batean murgildurik zegoen; ez mugimendurik, ez soinurik, ez zen sinestekoa
|
ere
naturan neurri hartako isiltasuna izan zitekeenik. Ilargidun gau batean herrixka bateko kalea ikusten duzunean, bere izba, belar meta eta sahats lokartuekin, bihotzean halako baretasun bat sortzen zaizu.
|
|
2023
|
|
|
Hainbat guraso kexatu egin ziren, umeak asko zikintzen zirela, baina zertarako egin da diseinu aldaketa, ez bada horretaz gozatzeko? Euskal Herrian zenbat euri egiten duen jakitun, euria ari duenean
|
ere
naturara ateratzea da ikastolak duen erronketako bat. Eta ikasgela barrukoa naturan egiteko aukera ere baliatu dute:
|
|
|
Akademia maitale bat zela, maitasun sakonago eta emankorragoa esnatzea ekiditen zuena. Esaten zion uzteko maitale horri joaten eta maiemintzeko Natura Anderearekin edo Errealitatearekin; Vincent bera
|
ere
Natura Anderearekin edo Errealitatearekin maitemindu zela eta orduz gerotik zoriontsu zela; Natura oraindik erresistitu egiten zitzaiola, baina hura gorteiatzen ari zela, haren bihotzeko giltzaren bila saiatzen ari zela; baina, ez zegoela Natura Andere edo Errealitate izeneko emakume bakarra; ahizpa asko zirela; beraz, ez zutela artistek elkarren etsai izan behar. Natura Andereek bihotza, arima eta burua erabat errenditzea eskatzen dutela; badakitela zeintzuk diren egiatiak eta zein faltsuak.
|
|
|
Hala ere, ohikoa den lez, bakea eta zoriona ez dira betierekoak, eta laster sortu ziren inbidia eta gaitza. Mundu hartan bazen sorkuntzatik
|
ere
naturari bizkarra eman zion indar lehendarra: jentilentzat Etsai izenez ezaguna dena.
|
|
|
Lukrezio naturaren ikuspegi zabal batetik abiatzen da, ikuspegi oso batetik: pentsamendua eta sentipenak
|
ere
natura dira, zeru, egurats eta lurreko fenomeno guztiak natura dira; natura unibertsoa da; uniber  tsoa natura da. Lukreziok filosofia natural bat aldarrika  tzen du, gizakiak jainkoekiko eta heriotzarekiko beldurra uxa dezan.
|
|
|
Pliniorentzat, natura den dena da, Lukreziorentzat bezala; bizitza osoa da, kultura
|
ere
natura da, ez dago Pliniorengan gerora asmatu dugun kontrajarpenik naturaren eta kulturaren artean. Atentzioa ematen du zenbat liburuki eskaintzen dizkion medikuntzari eta mineralogiari, saileko azken liburuak.
|
|
|
naturak mendi eta harkaitzetan osatzen dituen eskulturak behatzen ditugunean, fruta arbola baten joerak aztertzen ditugunean, zenbait animaliaren jokabideen lekuko garenean, naturaren eta kulturaren arteko muga lausotu egiten zaigu. Azken batean, kultura ere natura da; kulturan ez dago osagai bakar bat
|
ere
naturatik ez datorrenik. Gizakiaren begia dago hori ikusteko, begia eta zentzumenak eta adimena dira naturaren eta kulturaren arteko zubiak.
|
|
|
Ezta gure aitak ere. Heriotza
|
ere
naturarena da; naturak lanean jarraitzen du, baina naturaren parte bat aienatu egiten da, lapurtu egiten dizu. Natura berritu egiten da, egia da, baina suntsitzen dena beti gehiago da, entropiaren legearen arabera.
|
|
|
naturak mendi eta harkaitzetan osatzen dituen eskulturak behatzen ditugunean, fruta arbola baten joerak aztertzen ditugunean, zenbait animaliaren jokabideen lekuko garenean, naturaren eta kulturaren arteko muga lausotu egiten zaigu. Azken batean, kultura
|
ere
natura da; kulturan ez dago osagai bakar bat ere naturatik ez datorrenik. Gizakiaren begia dago hori ikusteko, begia eta zentzumenak eta adimena dira naturaren eta kulturaren arteko zubiak.
|
|
|
Mirakuluen gaiak erlijioaren eta zientziaren arteko zailtasunak sortzen ditu bakarrik problema gaizki pausatua delako; arazoa ongi pausatzeko, behar genuke lehenik mirakulua definitu; erraten badugu mirakulua naturaren kontrako datu bat dela, esangurarik gabeko gauza bat erraten dugu: izan
|
ere
naturaren legeak ez ditugu ezagutzen; eta lege haiei buruz ezin ditugu suposizioak baizik egin. Datuek suposatzen duguna kontraesaten badute, bakarrik erran nahi du gure suposizioak hein batean bederen makurrak zirela; baina erratea mirakulua Jainkoaren nahikeria berezi baten ondorioa dela, ez da gutiago absurdoa; izan ere gertatzen diren gertakarietan, ezin dugu erran Jainkoak batzuk besteak baino gehiago nahi zituela; bakarrik badakigu, modu orokorrean, gertatzen den guzia salbuespenik gabe bat doala Jainkoaren borondatearekin, Jainkoa kreatzailea denez bezainbatean; eta ongi aratz zati bat edukitzen duen guzia Jainkoaren naturaz gaindiko inspiraziotik datorkigula, Jainkoaren inspirazioa ongi absolutua denez bezainbatean.
|