|
2000
|
|
|
Bigarren eleberrian, Udarbe eta Urtuella lekuko liburuan, denboran atzera egin du, baina berriro
|
ere
mundu kontrajarri bat aurkezten digu:
|
|
|
Hizkuntzari buruzkoan, arrazoia ez dago txikiagoa edo handiagoa izatean. Gu
|
ere
munduaren zati bat garenez, naturak eman digun unibertsaltasuna bakoitzak beretik daramagu eta, besteak ukatu gabe, hein batean unibertsalagoak gara gure gizartetik gizarte orekari eutsiz jarraitzen badugu.
|
|
|
—Ez al litzateke hagitzez ere hobea zure nagusiak gai honi buruz izan dezakeen iritziaren berri jakitea, deusetan hasi baino lehen, zeren hura ez baita Avilakoa eta, dakizun bezala, giristandadean
|
ere
mundu guztia ez da erlikien aldeko itsu.... Edo, ez ote duzu pentsatu zer gertatuko litzatekeen, baldin zure nagusia akort ez balego eta iraintzat hartuko balu zure asmo ona, hain gai minberan...?
|
|
|
Eta, Ixaruren notizia ezin tristeagoarekin tristetzen nintzela, nola sentitu nuen berriro
|
ere
Mundu Zaharra Mundu Berrian erroturik, Mathalasen altxamenduaz oroitzen nintzela...!
|
|
|
Eta gero, aitak paseatzerat ateratzen zuen, edo osaba Joanikotek, Mattin eta biok lagun gintuztela, eta batzuetan guri emaiten ziguten haren gidatzeko ardura, soka eskuan, eta bai Mattini eta bai nihauri
|
ere
munduko gizonik inportantenak ginela iduritzen zitzaigun
|
|
|
Eta, hura erraiten zidala, osaba Joanikotez oroitu nintzen, zeren eta hura
|
ere
mundu berri batez mintzatzen baitzitzaidan, zeinak zientzia izanen baitzuen zimendu eta harroin. Ordea, zientzia orotarik harat, bertze mundu berri hura zegoen, Kolonek aurkitua, eta Antoniori eta bioi deika ari zitzaiguna.
|
|
|
Ezbaia sumatu nion Kristinari dela hotzagatik, dela lotsagatik, gorputza berriz
|
ere
munduaren begietara ezartzeko nahi eza. Gure bahitzaileak hurbildu eta sainga egin behar izan zion erranari lotzeko.
|
|
|
Orobat, hark eman zizkigun sexuaren gaineko lehen ikasketa teoriko" serioak". Baita lehenbizikoz esplikatu
|
ere
munduan bi klase direla, zanpatuak eta zanpatzaileak, eta gu alderik eramangarrienean suertatuak ginela. Geografia nahiz filosofia, literatura edo ekonomia, denetarik jakin behar, eta denetan azken hitza bere.
|
|
|
Eta ikusi aditza erabili dut, bai, jendeak ikusi egin zuelako ikuskizuna, eta ikusiz gozatu; baina niri ez dit noski aditz horrek balio, nik ez bainuen ikusi, pairatu baizik, desgogara guztiz, eta min handia eragin zidaten ikusitako hainbat basakeriek; eta emanaldiak iraun zuen tarte amaigabean, atzera ene haurtzaroarekin akordatu nintzen, eta talko hautsekin; eta pentsatu nuen emakume haien ezpainak ikustearekin batera, izakia makurra zela oso, ez genuela, askotan, ere merezi, eta munduaren kontra idatzitako hitzak oro alferrikakoak zirela, galdu egiten zirela egunen nekean, eta beti ematear ziren urra  tsetan; eta ezpain haiek nola irekitzen ziren, nola egiten zioten irribarre argi ilun hauskara azkengabeari ikusi behar izan nuenean, munduaren azken muga irudikatu nuen ene baitan, muga hori non ez baitago ezeren kontzientziarik, non izua eta haserrea soilik existitzen baitira. Eta, azkenik, pentsatu nuen hala
|
ere
munduak merezi zuela, ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito ez ito nekagarri horretan, eta, munduari uko egin nahi izanez gero, baldintza bat bete behar dela ezinbestez eta aurretik; alegia beraren konkista. Eta konkista hitza ahoan dastatu ahala, haragiaren flakezian eroririk, beharbada, pentsatu nuen nik ere gustura konkistatuko nukeela azafata gaztaina bero haietakoren bat, zergatik ez?, eta nik ederki erakutsi ahal izango niola miserikordiaren eremu txuria eta argiaren iruntzia, jainkoen errukia eta iluntzearen zauri antzua, eta hainbeste eta hainbeste gauza gehiago uhinek edo haizeek nire gorpua ezerera itzul zezaten aurretik...
|
|
|
Gero, esan bezala, Bryce Canyonera heldu, eta bertako ibilbide bati ekin aurretik, panel batean satelite batetik ateratako mapamundi gisako bat topatu dugu, baina ohikoetatik guztiz desberdina, izan
|
ere
mundua gauez nolakoa den erakusten baitzuen. Panelaren fondo ilunean doi doia nabaritzen ziren kontinenteetan, ordea, begien bistan zegoen munduan gauez argiak non distiratzen duen:
|
|
|
Liburu hartan, mendeetako gai eta paisaia tradizionalak behingoz utzita gure literaturak konkistatu nahi zuen" kalea" edo" hiria" baino, mundua da oparitzen zaiguna. Poetaren gelak mundu osoa hartzen du, ludiko lau bazterrak ditu kokagune, eta geografia ideal horretan mundua baldin bada kokagune osoa, erreferente teknikoa
|
ere
mundu guztiko literatura eta paraliteratura da, bere aipu, dialogo eta pertsonaiekin Atxagaren tradizio bihurtzen dena, eta horrenbestez gurea.
|
|
|
Zuhaitz mexikar baten itzalpera biltzen da eta ez du Otañoren atariko intxaurrondoa amets. Honenbestez, euskal poeta nonahikoa egiten da, nitasun berri bat deskubritzen du, eta ez dio ardura bakarrik baldin badago
|
ere
munduan, barnea duelako mundu. Gu etnografiko bat kantatu behar izatetik ni intimo bat kantatzera eginiko ibilaldi mingarrian, Orixek euskal literatura modernoa abiatzen du, edo hobe esan, euskal literaturaren modernotasuna:
|
|
2001
|
|
|
Eta honako hauxe zen bere iritzia: " emakumeak hean hiraultza osatu behar dute eta hain zuzen
|
ere
mundu guztiko gizonen aurka. Baina hiraultzarik zailena beroiek beragan osatu behar dutena, dute.
|
|
|
Ori da benetan tamalgarria. Eta or horrela gertatzearen errua, mundu guziak daki, kapitalismoak du eta ortaz baliatzen direnak burgesak dira eta oiek
|
ere
mundu guziak daki zeintzuk diren".
|
|
|
Hala ere, Perez Callejaren ustetan, orain arte
|
ere
munduko ekonomiaren egoera nahiko korapilatsua bazen, are nahasiagoa gertatuko da hemendik aurrera. Oso bestelakoa izango zen erasoaldia erabat ekonomi egoera oparoan gertatu izan balitz.
|
|
|
Beste literaturetan ere, gurean ez ezik, zin zinetako poesia ez beste guztia kiskaltzen hasiko balira, ez lukete hutsaldi txarra hartuko liburutegiek. Ezta lasaialdi makala
|
ere
mundu guztiko ikasleek literatura esaminetan.
|
|
|
Horrela izanik ere, bukaeran, biolentzia eta lana/ aberastasuna dira esklabotzaren ardatzak. Eta esklabotza
|
ere
munduko ekonomiaren ardatz bat da: Nike kirol oinetako estatubatuarrak gure eskuetara hel daitezen, Hirugarren Munduko haurren lana beharrezkoa izan da.
|
|
|
Atenasek botere militar izugarria du (itsasoan batez ere), eta bere merkataritza eta nekazaritzaren momentuko egoerak oso onak dira. Guri dagokigunez, kulturalki
|
ere
mundu grekoaren erdigune bihurtu zen, bertan bildu baitziren ideia, teoria eta ikuspegi berrienak, bizienak eta polemikoenak. Honela, Greziako gainerako hirietatik jakintsu, artista eta idazle ugari joango dira Atenasera; haren dirdira eta ospe kulturalak erakarritako horiek Atenas oraindik ere dirdiratsuago egingo dute.
|
|
2002
|
|
|
Baina lege mota horrek ez du dohaintza tasa handirik bermatzen, Alemanian edo Grezian ere badagoelako, milioi biztanleko 12,8 eta 1,9ko tasarekin, hurrenez hurren. Nahiz eta gure herrialdeak emaitza onak izan, oraindik
|
ere
mundu mailako lidergoari eusten dio, Transplanteen Erakunde Nazionalak iragarri zuen datorren urtean plan estrategiko bat jarriko dela abian organo dohaintzari negatiboen tasa murrizteko, gaur egun% 23koa baita. Hiru urtean garatuko da eta Osasun Ministerioaren eta autonomia erkidegoen dirulaguntzak izanen ditu.
|
|
|
biolentzia gaitzesten du eta islamismoa soilik predikazioa rekingaratu daitekeelakoan dago. Hala ere, gogor erasotzen ditu" Islamaren etsaiak" —horien artean, mendebaldar inperialismoa— eta, Umma benetako Islamera eta Legearen altzora itzultzen denean, nazio musulmanak berriro
|
ere
mundua konkistatuko duela baieztatzen du. Era horretan, islamismoaren eraikuntza teorikoa —egun gizarte musulmanaren sektore askok bere egin dutena— dagoeneko burututa dago.
|
|
2003
|
|
|
Adibide bezala, hor daude Banc of America Securities eko arrisku ikertzaile batek, David Goldmanek, «Wall Street Journal»en abuztu honetan publikatu zuena: «Amerikak arrisku ttikia dauka etorkizun hurbilean, hain zuzen
|
ere
munduko kapitalak beste inora joaterik ez daukalako".
|
|
|
Zalantzak ditut. Agian bai, agian ez, pertsona bakoitza mundu bat da eta liburu bakoitza
|
ere
mundu bat.
|
|
|
Egoera hori oso azkar alda daiteke, arrautzekin, arrainekin edo haragiekin batera datozen etiketatuetan «bitamina nutrizio ezin hobea» terminoa (ONV, OVN sigla ingelesetan) sartuko duen araudia oinarri hartuta. A bitamina eta immunitatea A bitaminaren defizita osasun publikoko arazo handienetako bat da oraindik
|
ere
munduan Ia mikronutriente guztiek lotura estua dute sistema immunearen funtzionamendu egokiarekin. A bitaminak eta erretinol jarduera duten konposatuek prozesu biologiko ugari modulatzen dituzte, eta ehunetan espezializatutako sistema immuneko zelulen bereizketan parte hartzen dute.
|
|
|
Espero da Unescok laster jakinaraziko duela Biosferaren Erreserba deklaratuko diren eremu berrien zerrenda osoa. Atzo hartutako erabakien aurretik, 95 herrialdek 425 leku zituen Mundu Sareak, eta guztira 2,5 milioi kilometro karratu, guztiak
|
ere
munduko erreserba horietan sartuak. Unescoren egoitzan egin den bileran, Javier Castroviejo, MAB Programako Espainiako Batzordeko lehendakaria, behatzaile ari da.
|
|
|
Hasieran problemak egon ziren, esan zuen Matildek, udalarekin eta, baina mundu guztiak ulertu zuen azkenean umeak ezin direla bakarrik egon, hain txikiak direnean batez ere, eta hilda daudenean konpainia handiagoa behar dutela umeek. Hori
|
ere
mundu guztiak ulertu zuen azkenerako.
|
|
|
katolizismo estuak, zorro  tzak, giza kontzientziak eta jokabideak hurbiletik kontrola  tzen, itotzen, jarraitzen zuen. Bidaia honek, beraz, ez gaitu hain urrunera ere eramaten, eta gaur egungo gazte askori zeharo arrotza egiten bazaie
|
ere
mundu hori, ez zaie, ez, hain ezezaguna egingo beren gurasoei edo, gutxienez, aitona amonei. Â" Bekatu" kontzeptua beren hiztegi, pentsamolde eta kontzientzietatik zeharo desterratu duten belaunaldi berriek nekez irudika dezakete nolakoa zen nozio horrek goitik behera bizkarrezurtutako jendearen bizimodua. Horregatik," arima" edota" heriotza" ri buruzko diskurtso publikoak ia desagertu diren garai honetan, bidaia honekin horietaz pentsatzea herritar guztien eguneroko eginkizuna zen sasoietan murgildu nahi nituzke irakurleak.
|
|
|
Hitzetan, joskeran eta diskurtsoan begi bistakoak dira azken urteetan Deustuko Unibertsitatean ondu den prozesuaren zantzuak. Izan ere, bertako Zuzenbide Fakultatean nahiz Euskal Ikaskuntzen Institutuan aritu gara aspalditik euskararena eta zuzenbidearena uztartzen, uste baitugu egingarri zaigula euskara
|
ere
mundu juridikora ekartzea. Eskerrak eman bekizkie, hari beretik ere, Eba Gaminde eta Esther Urrutia bertako irakasleei, euskaratze lan neketsu honetan lagun eta aholkulari trebe izatearren.
|
|
2004
|
|
|
Munduko teatroaren pertsonaiak bilakatu gara? Mundua aldatu bada, gu
|
ere
munduarekin aldatu gara. Zer aldatu dugu, bada?
|
|
|
Nioen moduan, ordea, oporretan gure erritmoa aldaraz badezakegu
|
ere
munduak hogeita lau ordu ematen ditu bere ardatzaren inguruan bira osoa burutu bitartean. Eta giza kontzientzia zein jarduna beti bezain iratzarria egon ohi dira tarte horretan.
|
|
|
Ez du gutariko inork noiz eta non jaio erabakitzen, baina ez ginen garai txarrenean ezta toki okerrenean
|
ere
mundura etorri. Mende erdira arrimatzen ari garenok une gogorrak bizitakoak izan arren, ez gara gosea pasatakoak.
|
|
|
Han ez zen beste inor ausartu, eta zu agertu zinen lasai lasai, deus ere gertatu ez balitz bezala. Piraguari buelta eman, ni handik atera, besoetan erreka bazterrera eraman, soroslerik adituenaren eran nire barruko ur guztiak atera, eta ni berriz
|
ere
mundura, beno, zerura esango nuke.
|
|
|
EAEko ikasleek, bada, DBHko Gizarte ikasgaian batez
|
ere
munduko historia ikusten dute; Batxilergoko lehen mailan, humanitate ibilbidetik joanez gero, gehiago sakontzen dute munduko historia horren epe garaikidean; eta azkenik, Batxilergoko bigarren mailako ikasle guztiek, Espainiako historia ikasten dute, Hego Euskal Herrikoa atxikita duela, baina euskal ikuspegiari autonomia handirik eman gabe. Niretzat, eta azken kurtso honi dagokionez, izatekotan ere alderantziz luke izan:
|
|
|
Azterketa medikoek erakutsi zuten gaixoak pneumonia bakterianoa zuela, ez birikoa, eta ospitaleko behaketan egon zen SARSren behin betiko baieztapenaren edo errefusaren zain. Bigarren kasu horrek berehalako alerta eragin zien Hong Kongeko eta OMEko osasun agintariei, izan zitezkeen foku susmagarri guztiak ezagutu eta isolatzeko, eta berriz
|
ere
mundu mailako alerta piztu zen, gaixotasuna zabaltzea aurreikusita. Eragilea SARSren elikadura transmisiorako bidea ez da erabat baztertzen OMEk, oso litekeena ez bada ere.
|
|
|
Alemaniarekin, Frantziarekin eta Italiarekin batera, erkidegoko gereziaren% 85 inguru ekoizten dute. Errusia, Australia, Kanada eta AEB
|
ere
munduko ekoizle garrantzitsuak dira, baita Asiako eta Latinoamerikako zenbait herrialde ere, hala nola Txile. Ekoizpen eremuen artean, Jerte ibarreko eremua nabarmentzen da, bai ekoizpen bolumenagatik, bai errekonozimenduagatik (jatorri deitura batek babesten du gereziondoaren gereziondoa); izan ere, duela gutxi ospatzen dituzte" gereziondo jaiak loretan", eta ikuskizun bikaina da inguru horretako milioi bat gereziorentzat.
|
|
|
Antziñako Literaturan (ikus Kardaberatz, esaterako) eta erriak darabillen euskeran (Eibar’koan, konturako) zabarkeriak ekarri dituen erderakada guziak ezin artu ditezke aintzakotzat. Elizetako sermoietan, berriz, maiz entzuten diran" miserikordiak"," eternidadeak", eta abar, mordollokeri utsak dira," urrikari" ta" betikotasun" esanaz
|
ere
mundu guziak konpreni dezakelako.
|
|
|
alde batetik, nire izate fisikoaz, nire gorputzaz, zalantza eginez, eta, bestetik, niregandik kanpoko gainerako mundu fisikoaz. Ez gara hemen argudio horiek xehetasunez gogora ekartzen hasiko, baina bai ohartaraziko dugu oraingoan
|
ere
mundu fisikoa berreraikitzeko ahaleginean bereizketa berari eutsiko diola eta bere eginbeharra bi urratsetan beteko duela: nire gorputzaz izan dezakedan hautemateari begiratuz, alde batetik, eta niregandik kanpoko munduaz izan dezakedan hautemateari, bestetik.
|
|
|
Barkuetako pinturak ere egiten omen du kalte dexente, txipiroiei aldarazi egiten omen die sexua, esan zuen greenpeaceko batek. Izan
|
ere
mundua oso globalizatuta zegoen.
|
|
2005
|
|
|
Belen Rodero GGKEen Euskadiko Koordinakundeko lehendakariak argi dauka: «Abenduko tsunamiaren antzeko gertakizunetan egiten den komunikabideen erabilera eta laguntza puntuala kritikatzen dugu, ez baitute erakusten gu
|
ere
mundu beraren zati eta han gertatzen denaren erantzule garela». Hemen hartzen ditugun erabaki politikoek, «esne, kotoi edo azukrearen kuoten inguruko erabakiek, adibidez», zuzenean hango egoeran eragiten dute.
|
|
|
Ni
|
ere
mundu normalean bizi naiz gero, nahiz eta beste parte batean. Euskal Herrikoa ez da mundurik normalena izango, euskaldunak ere nahiko arraroak zarete.
|
|
|
Akaso herriaren kontalaria? Izan ere, darabilen idazkerak
|
ere
mundu hiritar bat islatzen du.
|
|
|
Mixel Garikoitz (†1863) ibarlarraren dizipuluak
|
ere
mundu osoan zabalduak dira, Afrikatik Ameriketara, Asian gaindi, misionest eta eskola emaile. Hau ere gure Elizaren historioko garai ilunenetarik bateko semea.
|
|
|
Eremu zabalak nekazaritzarako eta larreetarako egokiak diren lur bihurtzeko mozketa da oraindik
|
ere
mundu osoko oihan tropikalen mehatxu nagusia. Hala ere, azken urteotan ugaritu egin dira beste jarduera suntsitzaile batzuk, hala nola egurra gaika moztea.
|
|
|
Bestalde, Eurostep ek, garapenerako GKEen koalizio batek, dio diru hori garapenerako Europako funtsetik datorrela, eta, beraz, HIESaren, malariaren eta tuberkulosiaren aurkako proiektu asko baliogabetu egingo lirateke, behar adina diru ez izateagatik. Ecologistas en Acción ek azaldu duenez, ur gezaren sarbidea zuzenean elikadura subiranotasunarekin lotuz gero, oso denbora gutxian gosea zabaldu egingo da mundu osoan, oraindik
|
ere
munduko populazioa elikatzen duten nekazaritza ustiategi txikiek urik ez dutelako. Nekazaritza industrialak bakarrik 4.000 litro ur kontsumitzen ditu kilo bat zereal ekoizteko, eta 10.000 litro behi kilo baterako.
|
|
|
Ardiak, Belen bateko iruditxoak diruditela, belartzan iltzatuak, mugitu ezinik. Inoiz baino euskaldunago sentituz, itsasoan gaindi hainbeste orduko hegaldia egitea merezi izan zuela darabil buruan, segundo batez baino ez bazen
|
ere
mundu horren partaide sentitzearren. Obaraino eramango duen bidexkatik, umearen begiez begiratzen du alde guztietara, pozak airean daroala.
|
|
|
Zer uste duk hik, oraiko jendearena baizik ez dela gu bezalakoon kontua? Halaxe uste duzue dena, zeuek ezagutu duzuen artio, ez dela izan ja
|
ere
munduan. Adan halakoak!
|
|
2006
|
|
|
ezker abertzale mundukoa da, baina une batean hiltzearen kontu hori ez du onartzen. Marro berak
|
ere
mundu horretakoa dirudi, baina gero ez dakigu txibatoa den edo zer den... Pertsonaia horiek kontraesanean bizi dira.
|
|
|
Txomin Peillen Karrikaburu zuberotarrak Utriusque Vasconiae argitaletxearen eskutik kaleratutako saio honen izenburu zehatza Baloreak Euskal Herrian eta beste gizarteetan da, hain zuzen
|
ere
munduko esparru zabala hartu duelako kontuan unibertsitateko irakasle emerito honek bere ikerketa egiteko garaian. Eta ikasketaz filosofoa ez izan arren, etnologo eta biologoa baizik, antzinako eta oraingo pentsalariez baliatu da bere hausnarketaren ardatz diren bi galderei erantzuna emateko:
|
|
|
Gu
|
ere
mundua ginen,
|
|
|
Guztira, 35 herrialdetako 5.423 haur hartu ziren, aurreko urtean baino %2, 17 gutxiago, Amparo Valcarce Gizarte Zerbitzuen, Familien eta Ezgaitasunaren Estatuko idazkariak atzo aurkeztutako datuen arabera. Jaitsiera hori gorabehera, gure herrialdeak oraindik
|
ere
munduko adopzio tasarik altuena du (12,3 100.000 biztanleko), eta Valcarcek joera hori hurrengo urteetan egonkor mantentzea espero du. Txina da oraindik ere espainiarrek adoptatutako haurren jatorrizko herrialde nagusia, 2005ean 2.753 espedienterekin (%15, 2 gehiago).
|
|
|
–Jauna –esan zion Batisek, hurreratuz–, ez genuke berorrek minik hartzerik nahi; are gutxiago, lehen
|
ere
munduak berorren aditzera baldin badu ere, ezagunagoa egingo den egunotan. Neuk lagunduko diot berorri.
|
|
|
Nahiz eta erabiltzaileen kopurua horren handia ez izan. Gure hizkuntza
|
ere
munduan zehar toki ezberdinetan berba egiten da; batetik, diasporak (AEB, Argentina, Txile...), eta, bestetik, Euskal Herria bi estatuen menpe egoteak ere, Frantzian eta Espainian mintzatzen delako, bereizgarri egiten dute gure hizkuntza.
|
|
|
Ez zen denbora asko izan. Nahikoa hala
|
ere
munduko irail osoa Paris gainean euri gisa gozo abailtzen ikusteko, dena ondo daukanak eta dena ondo egiten duenak sekula ezin ikusiko duen eran.
|
|
2007
|
|
|
1631n Konpainiak Holandara itzularazi zuen Minuit. Baina zuzendari ohia ez zen luzaroan lehorrean geratu eta abentura bila ibili zen geroago
|
ere
Mundu Berrian, besteak beste, suediarren aginduetara. Hurakan batek bere ontzia hondoratu zuenean hil zen, 1638an.
|
|
|
— obralaritza propioa darama egitasmo egituratzaile batzuetan, bereziki transmi sioaren alorrean; Kantuketan eta Batekmila Euskal munduak erakusketa ibiltariak herriz herri dabiltza bai eta
|
ere
mundu zabalean; Hogeita labelak bermatzen ditu hainbat ekintza gaztetxoei euskal kultura transmititzeko eta gazteak sorkuntza kulturalera bultzatzeko.
|
|
|
orduan Izpiritu Nazionala, gutxienez espainola, zerbait tradizionala zen eta ebidentzia bat; eta ikasgai bat ere ikasten zen batxilergoan Formación del Espíritu Nacional zeritzona. Izpiritu Nazionalaren sinbolo materialak egotea
|
ere
munduko naturalena zen. Covadonga, Toledoko Alkasarra?, eta denok hala ikasten genuen. Gero,, demokrazian?, frankismoaren kritika erraza etorri da, estudio historiko serioak ere eta nazio eta nazionalismoen ikerketak Frantzia eta Ingalaterratik heldu dira, eta desagertu egin dira fantasma nazionalak.
|
|
|
Platon ez geroko ikuskera tradizionalean, mundua aldez aurretiko ideia eta plan razional betegin baten, teoria baten gauzatze/ agertzea zen; beraz, hasi baino lehendik amaitua zegoen, bilakaera oro ez zen hasieran (teorian) jada ezarritakoaren jarraipen mekanikoa baino, posibilitateak oro betidanik zeuden erabakiak eta hesituak, eta zerki oro, Jainkoagandik inurriraino, izatearen hierarkia edo kate handian doi doi bere toki tokian ordenatua zegoen, mailaz maila perfekzio handienetik txikienera. Unibertso hori makina perfektu bat zen, non
|
ere
munduko zerki eta zerkitxo bakoitza pieza bat baita, bere lekutxo jakinean finko, denak dena mugatuz eta denak denari eutsiz, dena lege aldaezin eternalek kudeatua. Izadian dena betegina da, eta inperfekzio edo betegabetza dirudiena (Lisboako lurrikara) ez da besterik giza ezjakintasunaren ondorioz bere zergatikoa eta funtzio positiboa guk (edo oraindik) argitu ez duguna baizik.
|
|
|
ALAIN: â? ¦ (OFF) eta zu
|
ere
Mundua egiten ari zara. Ez dago hor nolabaiteko harropuzkeria?
|
|
|
Bateraezinak diruditen bi fenomeno elkarrekingertatzen ari dira: (a) zientziak jendearengan inoiz baino influentzia handiagoa du, bai arlo praktikoan, jakina, baina baita
|
ere
mundu ikuspegi gisa (eta hau nolabaiteko nobedadea da); eta, aldi berean, (b) zientziaren legitimazio krisi serio bat (konfiantzaren ahultzea, zalantza epistemologikoa) gertatzen ari da.
|
|
|
Noranahi begiratu, pentsamenduak ez du ikusten lotura eta korapiloa baino. «Agerkizun banakako eta puskatuen masa izugarrizko hori osoko banatubako eta organizatu bihurtzea da» eginahal intelektualaren azken jomuga526 Munduaren osoko banatubako eta organizatu hori hizkuntza artikulatua da, mundu beregain bat bera, non
|
ere
mundu ezagutzekoa eta subjektu ezagutzailea biak bat bilakatzen diren527, horregatik artikulazio bikoitzekoa dena, batetik hotsezko unitate edo fonemena, bestetik esanahiezko unitate edo monemena528, biok ez baitira bi entitate, baizik eta bat bera, bi begikalde bereiztea onartzen duena. Biok bat egiten duten begikaldeon arteko analogia edo proportzioaz galdetzen du Humboldt-ek.
|
|
|
Hizkuntza bat, egitura bat eta gramatika bat izango da, baina batez
|
ere
mundu bat da, bere osoan hartuta. Eta bere osoan hartua ez dago, kulturatik, hezkuntzatik, ohiko erabileratik propio aparte hartu eta puskatxo bat test baten baldintzetan
|
|
|
Baldin bere sentimenduak bezala, bere bere deskubrimeduak, hizkuntza bakoitza mundu bat dela («mundu ikuspegi» propio bat), haietako bakoitzaren berekitasuna baldingabeki defendatzera bazeraman, bestetik ukiezina zuen hizkuntza guztien batasun/ berdintasuna. Hizkuntzarik kaskarrenak
|
ere
mundu osoa espresatzen du. Baina, esaterako, grekoaren paregabetasuna ere, ezbaigabekoa iruditzen zitzaion.
|
|
|
Hemen, hala ere, ez da inportantea (espainolaren alde eta euskararen aurka ondo dauden arrazoiak, euskararen alde gaizki egoten direna, badakigu aspaldi). Edonola
|
ere
mundu ikuskeraren, hots, hizkuntza bakoitzean emana daukagun «munduaren» diferentziaren baiespena ez da oker ulertu eta ez larretsi behar, hori
|
|
|
Gure adibidearekin hezten baditugu izango dira. Ondare eta jaraunspen solidarioak
|
ere
mundu hobea eta bidezkoagoa izan dezaten laguntzeko modu bat dira.
|
|
|
Mendi osoaren ingurua ikaragarrizko harrizko murruz inguratu zuen eta murru horren gibelean munduko baratzerik ederrena sortu. Munduko fruitu goxoenak zituzten arbolak eta
|
ere
munduko perfume zoragarrienak dituzten belar aromatizatuak zituen han landatu. Baziren anitz iturri ttipi baratze horretan eta ere mota guzietako xoriak.
|
|
|
nik
|
ere
munduko beste bazterren batean
|
|
2008
|
|
|
Oso aberatsak izan dira benetan urte hauek. Batez
|
ere
mundua nola aldatzen den ikusteko aukera izan dugulako, nahiz eta mundua aldatu den borrokek jarraitzen dute.Esan duzun moduan hamar urtean zehar gauzak aldatu dira eta zuek ere aldaketekin ikasi eta haiei moldatu zarete, adibidez mezua igortzeko eran teknologia berriak aplikatuz.Bai, baina ez hori bakarrik. Geografikoki elkartasuna adierazteko zabaldu egin zaigu mundua.
|
|
|
Alderdi abertzale nagusiak jaungoikoa eta lege zaharra daramatza oraindik izenean. Eta, oro har, abertzaletasunaren oinarriak dira mapa bat eta herriaren izateko eskubide supremoa, ezinbestean noiz ez badakigu
|
ere
munduak onartu duena. XIX. mende erromantikoan bizi gara, XXI.a hasia ez bailitzan.
|
|
|
Oinarrizko partikulen mundurako ataria irekita geratu zen. Ustez, Higgs bosoia
|
ere
mundu horretako bat da. Azkenean, ez dago Demokritoren atomo bakar bat.
|
|
|
–Bai, baina dudan guztia emango nuke orain ahizparen orezta eduki eta gainean eramateagatik? Ez al zituen berak
|
ere
munduko akats eta bekatu guztiak bizkargaineratu Kalbarioko nekaldian?
|
|
|
–Inspektore, nik ez daukat etsai bat
|
ere
munduan. Horretaz, behintzat, ziur nago.
|
|
|
edo atso bakarti samar bat bere kafea bizkotxoekin hartzen, apain apain jantzia? Bakoitzaren baitan eta baita bere inguruan
|
ere
mundu oso bat dago eta horixe imajinatzea gustatzen zait, denbora emateko modu bat da?
|
|
|
Horra errenditu nahi genuke gure saio hau. Hortik atera baldin bagara bidegurutzeren batean, gatozen berriro
|
ere
mundu politiko abertzalean kulturaren inguruan zer nolako giroa dagoen behatzera.
|
|
|
Bertso hauetan ageri diren hautesle eta hautetsien arteko harremanak (bozak faboreen truk) denbora haietako demokraziari buruzko ikuspegi bat erakusten du, egun
|
ere
munduko zenbait Estatutan diraukeena. Kazeta eta haren sortzailea argitzailetzat hartuak dira.
|
|
|
Lucre Mbak azaltzen duenez," Marokoko paziente bat artatu behar duen mediku baten kasuan, adibidez, gaixoak eskolan ikasi ez badu, ezinezkoa da arabiar estandarra ulertzea, eta, beraz, beharrezkoa da Marokoko dialektoa hitz egiten jakitea". Baina marokoarraz gain, agian gehien eskatzen den dialektoa, herrialde horretatik etorritako etorkin kopuru handia dela eta, Egiptoko dialektoa da irakaskuntza arabiarreko zentroetan gehien eskaintzen denetako bat, izan ere, Mostafa Mahamoud ek dioenez," dialekto hori da hedatuena, 80 milioi hiztun inguru dituena, batez
|
ere
mundu arabiarreko ia film guztiak hizkuntza horretan eginak daudelako". Non ikasi Lortu nahi den hizkuntzaren ezagutza mailaren arabera, ikasteko modu desberdinak aukeratu ahal izanen dira:
|
|
|
Gainera, kopiaren aurkako sistema horiek guztiak eguneratu egin daitezke hackerrek horiek gainditzeko modua aurkitzen badute, AACS(' Advanced Acces Content System') sistemaren kasuan gertatu den bezala. Bestalde, DVDarekin gertatzen den bezala, Blu rayren sustatzaileek
|
ere
mundua elkarrekin bateraezinak diren eremuetan banatzen dute. Datu hori zehaztu gabe diskoak egin badaitezke ere (zinemagintzako filmak merkaturatzeko sistemaren bidez sortu da), Estatu Batuetan eremu nabarmena duen Blu ray disko bat erosten bada, da ikusi Europako erreproduzitzaile batean.
|
|
|
Gaixotasun kardiobaskularrak dira mundu osoko heriotza eragile nagusiak. Eta zifrak, adituek iragartzen duten bezala, handituz joango dira, batez
|
ere
mundua modu globalean astintzen duen izurriteagatik: obesitatea.
|
|
|
Caja Madridek “Euro<26 txartela” eskaintzen du. Txartel horri esker, abantaila eta deskontu ugari izango dituzu, baita esku-dirua eskuratu eta erosketak egin
|
ere
mundu osoko dendetan, dirua gainean eraman beharrik gabe. Gainera, bidaietan laguntzeko doako asegurua ere badu.
|
|
|
XXI. mendean nekez sinetsi daiteke oraindik
|
ere
munduan energia garesti eta arriskutsu horren aldeko ahotsak egotea. Zentral nuklearren bizitza laburra da eta horretarako dirutza gastatu behar da; baina auzi honetan ere alor ekonomikoa ez da okerrena:
|
|
|
Herbeheretan esate baterako badago talde handi bat ezkabiaren kontra lanean ari direnak. Irlandako gosetea ekarri zuen gaitz honek, eta oraindik
|
ere
mundu osoan patata suntsipen handia dakarren gaitza da hau. Ohiko metodoarekin aurrerapenak egiten ari gara, poliki poliki.
|
|
|
Oraindik
|
ere
munduan gehien erabiltzen den sistema eragilea da Windows. 2008ko iraileko estatistikek diotenez, erabiltzaileen %90 inguruk erabiltzen dute Bill Gatesek sortutako sistema eragilea.
|
|
|
–Bai, baina dudan guztia emango nuke orain ahizparen orezta eduki eta gainean eramateagatik... Ez al zituen berak
|
ere
munduko akats eta bekatu guztiak bizkargaineratu Kalbarioko nekaldian?
|
|
2009
|
|
|
Itsason berriz, ostatutik hurbil, Pott zeramika lantegia, eta bertan" Itsasoko jainkosak" deitzen ditudan Jone eta Maite. Ongi dagokie titulua, zeren eta, Egile Gorenak gizakia lur hautsez moldatu bazuen, bi emakume hauek
|
ere
mundu berriak sortzen baitituzte esku artean buztinez.
|
|
|
Panasonicek beraz, Japoniako elektronikako beste enpresa handi batzuek egin duten bezala, Sony eta Hitachi esaterako, galerak onartu ditu eta esan du batez
|
ere
munduko eskaeraren beherakadak eta yenaren jaitsierak eragin dutela egoeraren larritzea.
|
|
|
Laugarrena abian da. Horrez gainera, musikala
|
ere
mundu guztian zehar ibili da eta merkatuan, HSMko pertsonaietan oinarritutako produktu sorta zabala dago salgai: DVDak, CDak, bideojokoak, eskolara materiala...
|
|
|
Baina bestetik, erreparoa ematen zidan ezer esan gabe joateak. Nahiago nuen hantxe egon, Elena berriz
|
ere
mundu errealera itzuli arte.
|
|
|
9, 10), ez du inoiz ahazten errukarriaren garrasia (9, 13). Beraz, zernahi gerta
|
ere
munduan, usteon osoan gizakiak nare bizi dezake bere bizia: –Bai zoragarria zure maitasuna, oi Jainko!,/ Zure hegalpera biltzen dira gizakiak?
|
|
|
(Goi goiko horren irudi); arreba ilargi eta izarrak, argi, bitxi eta eder?; arreba ura,, txit ongarri, apal, bitxi eta garbi?; anaia sua, gaua argitzen duena,, ederra da, alaia, sendoa eta indartsua?. Larehun urte geroago Galileirentzat
|
ere
mundua liburu bat da, bigarren Biblia bat. Baina han irakurtzen dena ez da Jainko maitatiaren eskuzabaltasuna, baizik Adimen Gorenaren filosofia, hori zientziaren sinonimoa baita orduko terminologian.
|
|
|
quali è scritto?. San Frantziskorentzat
|
ere
munduak hitz egiten zuen bere hizkuntza. Bakarrik, hori ez zen matematikoa.
|
|
|
Bera euskaldun jator autentikoa ote den ala ez dudatzeko aukerarik
|
ere
munduan tokatu ez zaion Gandiaga edo ni bezalako batek, dudarik izan lezake, goiko euskaldun hori eta bere autorea gureetakoak ote diren. Eman dezagun, haatik, badagoela, euskaldun autentiko?
|
|
|
Atzerako kontaketa Amaiaren buruan, tik tak, berriro
|
ere
munduko lagunik okerrena zen sentsazioa. Okerrena ezean, ia okerrena.
|
|
|
Mutila urduri zegoen, haren totelaldiak ez zuen besterik adierazten?, baina baita osorik ere, osorik edo?, aldi berean. Gabino, izan ere, mutiletan gazteena zen, eta noizbait erakutsi zion berak
|
ere
munduari gixon bat zela: burbuilatik noizbait atera behar zuela, alegia, eta aitari erakutsi, adibidez, marrazki bat egiteko gai bihur zezakeela bere bizitza:
|
|
|
hauek, elizaren eta gizartearen sektorerik, mezurik? erreakzionarioenei men eginez, aurrerapenaren eta industrializazioaren aurka zeuden, baita, ohituren ikuspegi soil batetik begiratuta, munduko agerraldi gehiegizkoen aurka ere, festen eta dantzen aurka, bereziki?, beraiek
|
ere
mundukoak ziren arren mundua gorrotatuko balute bezala, eta, munduarekin batera, munduko bizitza. Nazario eta Regina, haatik, bizizaleak ziren, aurretik zuten bizitza osoa, ametsez eta proiektuz josia:
|
|
|
Ian: Atentzioa deitzeko bide onena horrelako eraikin garaiak eraikitzea da, batez
|
ere
mundu osoko garaiena bada!
|
|
|
(OFF) Nire ustez, zeruetako nagusia da oraindik ere. Hegazkin batzuek gauza jakin batzuk pixka bat hobeto egiten dituzte agian, baina osorik hartuta, oro har hegazkin gisa, lehen lerroko borrokalaria da oraindik
|
ere
munduan, eta hala izango da segur aski berria atera arte.
|
|
|
(?) Radio Adur-en(?) beti euskal errealitateak bere tokia ukan du edozein gauzek baino gehiago. Hala ere elebitasuna erabilia da eta idekia da
|
ere
munduko errealitater kundian hartuz hemengo egoera.
|
|
|
Hala ere, petrolioaren eskaintza gero eta gehiago mugatuko da. “Eskariaren eta eskaintzaren bilakaera dibergente horrek prezioen igoera ekarriko du, batez
|
ere
munduko ekonomia berreskuratu ahala. Epe ertainera, petrolioaren prezioa upelaren 80 dolarren artean egon daitekeela uste da”, dio txostenak.
|
|
|
" Atseginezko" ekografiatzat hartzen da, gurasoei semearen aurpegia eta mugimenduak xehetasun gehiagorekin ikusteko aukera ematen baitie. A gripea baztertzea, bidezkoa bada bakarrik A gripea, H1N1 birusak sortua, neguko gaixotasunen izar mediatiko bihurtu da, batez
|
ere
Munduko Osasun Erakundeak (OME) ohartarazi zuenetik haurdun daudenak infekzio biriko horren arrisku taldeen artean zeudela eta gripearen aurkako txertoa hartu behar zutela. Baina horrek ez du aldaketarik ekarri haurdunaldiko proben protokoloan.
|
|
|
Niri
|
ere
mundu hori gustatzen hasi zitzaidan. Mutil artean ez bainuen arrakasta handirik izan.
|
|
|
Iaz bezalaxe, aurten
|
ere
munduko hainbat bazter eta herrialdetako xehetasunak eta informazio erabilgarria jasoko dute Ostegun Bidaiariak hitzaldi ziklora gerturatzen direnek.
|
|
|
Erresistentzia Islamikoaren Mugimenduko eledun Mahmud al Zaharrek ohartarazi du Israelen erasoan palestinar zibilek bizia galtzea garesti ordainduko dutela: Sionistek gupidagabe gure herritarrak hil egiten dituztelarik, bidezkoa da beraiek
|
ere
munduko edozein tokitan hil ahal izatea. Izzedin al Kassem Brigadetako eledun Abu Obeidak aldiz, hauxe ohartarazi die soldadu israeldarrei:
|