|
2000
|
|
|
Garai zailetako dinamika batera ohitu gara. Gaur egun ere, begiratzen hasita, zenbat gauza ateratzen da oraindik
|
ere
langile on askoren nolabaiteko militantismo bati esker. Baina badu beste aldea ere.
|
|
|
Eta hori ez da besterik gabe ekonomia egoeraren eta haren ondoriozko prekariotasun, langabezia eta gizarte bazterketaren eraginez gertatzen. Halaber, ez du esan nahi ezta
|
ere
langileek beren nortasuna" betidaniko klase balio" gisa ezagutzen ditugun haiez kanpo eraiki behar dutelako denik. Berdintasuna, justizia eta elkartasuna beti bezain garrantzitsuak, edota inoiz baino beharrezkoagoak, izaten jarraitzen dutela esan ondoren, eta etorkizuneko programak eta borroka ereduak aldatu direla adierazi ondoren, ponentziak dio bideragarria dela neoliberalismoari aurre egingo dion proiektu alternatiboa osatzea, izan ere ezerk ez baikaitu behartzen indarrean dauden jardunbide ekonomiko eta sozialak ezinbestekoak eta gaindiezinak direla sinestera.
|
|
2001
|
|
|
Neure gaxtean, hiru urteko batxillerra egin ondoan, fabrikan hasi nintzen lanean, hamabost urte nituela. Gorbatadun horietakoa nintzen, egia, baina garai hartako gorbatadunek
|
ere
langiletzat zeukaten bere burua, soldatakotzat. Batez ere, beti bezala, ni bezalako behe baino beheragoko gorbatadunek.
|
|
2002
|
|
|
Publizitatearen agerkundeagaz, egunkariek salmenta prezioa beheratu ahal izan zuten (ahal izan zutenek) publizitatearen subentzioa zeukatelako, publizitateak ekoizpen kostuen hainbatekoa ordaintzen zietelako, iragarkien bidez. Beraz, publizitatearen laguntza duten hedabideek merkeago sal dezakete produktua, edo ekoizpena hobetzeko inbertsioak egin ditzakete, konpetentziari erosoago aurre egin ahal izateko. Publizitatearen agerkundeak hedabide batzuk lagundu baldin baditu ere, beste batzuk, ostera, larrutu egin ditu, batez
|
ere
langile klasearenak edo erradikalak: disidenteak, oro har.
|
|
2003
|
|
|
Familia guztiek, eta batez
|
ere
langileenek eta xumeenek, badakite etxebizitzen prezioen berri, eta prezio horiek nozitu ere egiten dituzte. Ikaragarri garesti jarri dira etxebizitzak.
|
|
|
Intsektu gizarteak funtsezko adibide dira lankidetzaz ari garenean. Denok dakigu inurri kolonietan lankidetza handia izaten dela, batez
|
ere
langileen artean, ondo antolatuta elikagaiak biltzeko eta inurritegia zaindu eta defendatzeko. Hala ere, bere eguneroko zereginak kide batzuen interes berekoiak bilatzea eragiten du.
|
|
2004
|
|
|
Langile behartuak, Tomas Sanchez Berrocalek 21 urte zituen hil zutenean27, baita Lino Etxeberria Larrain28 eta Nicasio Zaldain Jaimerena29 amaiurtarrek ere. Iruritan
|
ere
langile behartuen hilketa gehiago egon ziren, baina hilketa hauek, erregistroan ez dira agertzen, (seguruenik pertsona gehiago hilko zituzten baina ezin da jakin). Presoek bertako biztanleekin harremanak zituzten. Hauek, lan baldintza txarretan aritzen ziren, eta janari gutxi ematen zieten elikatzeko.
|
|
|
bilakatu baita. Dinamika horrijarraituz minilantegietan eta bertze antolakuntza motetan
|
ere
langileen biltzarrakantolatu dira, erdietsiriko hobekuntzen balioa kalkulatu da, eta BELLOTAkemaniko erakunde aldarrikapena bezalako hitzarmenetara heldu dira.
|
|
2005
|
|
|
Agintariek pentsatzen dute magia umeen kontua dela eta bost axola! Magoak
|
ere
langileak gara eta kultura mugitzen dugu, baina halere, oso utzita gaude. Kanpora, Espainia aldera, joatekoa naiz, hemen ez dago lanik eta", esan digu haserre.
|
|
2006
|
|
|
Immigratuen hizkuntzei buruzko hezkuntza elebidunaren arloan eraman izan den politikaz Europako Batasunak sortu duen lege testurik garrantzitsuena 1977/ 486/ CEE Gidaraua da, berdin aplikatu beharrekoa Europako estatu guztietan. 1977ko Gidarau honetan langileen zirkulazio libreari buruzko baldintzak hobetu nahi ziren, batez
|
ere
langile horien harrerari eta horien umeen irakaskuntzari zegozkien baldintzak.
|
|
2007
|
|
|
Baina, gero, adostutako akordio ekonomikoak murrizten hasi dira; langileak ez dagoz ados lan-orduetatik kanporako formazioarekin eta planteatutako malgutasun partzialarekin ere. Berriro
|
ere
langileekin batzartzean grebarekin jarraitzeko jarrera agertu dute". Sindikatuek azaldu dutenez, akordioa lortzeko" borondatea" izan dute," enpresak ez bezala", eta berriro ere zuzendaritzara ez dutela joko diote.
|
|
|
Indiaren aurrerapena bezala Dubai hiperraberatsaren garapena
|
ere
langileon eguneroko ahaleginak erabakitzen du. International Herald Tribune egunkariak idatzi du tituluan, grebak direla eta:
|
|
|
Osasun zerbitzuak indartu egiten dira, halaber, turista gehien biltzen diren eremuetan. Gainera, ospitaleek, klinikek eta mutuek
|
ere
langileak eskatzen dituzte oporretako ordezkapenetarako. Eskatutako profilak Urte sasoi honetan, hizkuntza ezagutza duen 25 urte arteko pertsona bat kontratatu da gehien, ADECCO giza baliabideetako aholkulariaren ondorioen arabera.
|
|
2008
|
|
|
Ala ez ote da hor elizaren etsenplua segitu beharko! Eliza
|
ere
langile eskasiaren gaitz beraz joa baitugu, beha nola ari dituen sustatzen harek, ez aski bainan sustatzen halere, laikoak, animatzaileak orai erraiten den bezala, eta katexiztak eta diakreak eta beste sustatzaileak. Pilotak ere, halaber, ditu bere erakasleak, jadanik kausituak dituenen gainera, eta hori ere mende berri batek ekarriko.
|
|
|
Broussain beraren ordezkoarekin ez zen zorte hoberik izan. Lehenik Jean Etxepare hautatzeko saioa egin zen, idazle benetan aparta, baina honek huts eginik, Georges Lacombek eskuratu zuen aulkia358 Lacombe, hizkuntzalari gisa pertsona prestatua zen, baina ez bat
|
ere
langilea, ez eta aski zentrala ere Iparraldeko euskal idazleen artean (izatez Parisen bizi ohi zen, hilero Euskal Herrira bidaiak eginez). Akademia barruan Lhande zuberotarra ere bazegoen, prestigioa izan bazuena baina batez ere Hegoaldean, gutxiago Iparraldean.
|
|
|
Era berean, meategi, bulego eta lantegietan
|
ere
langileei ordaintzeko dirurik ez zegoenez, ez ziren ordutegiak betetzen eta ondorioz produkzioak ere behera egin zuen. Jende askok bere soldata zigarroak metroan salduz osatzen zuen.
|
|
|
2002garren urtetik honat, kanpaina honen helburua ez da bakarrik suak itzaltzea, baizik eta lehendik Ingurumen Departamentuan sua pizteko baimena eskatu eta baldintzak betetzen dituen abeltzainari babesa ematea. Horretarako, seigarren urtez segidan, Espainiako Ingurumen Ministerioak
|
ere
langileak bidaliko ditu, apirilaren 21a arte baimenduak dauden kontrolatutako suteetan abeltzainak laguntzeko.
|
|
|
Horren arabera, enpresa txikietan azken urteetan aldi baterako langileak kontratatzeko joera bultzatu dute, eta orain langile horiek debalde desagertu dira. Enpresa txikietan
|
ere
langileak antolatu beharra dagoela azaldu du, toki batzuetan izugarriak egin dituztelako.
|
|
2009
|
|
|
Ogasunek askoz gehiago bilduko lukete horrela. Aurrekontuak murriztu beharrik eta zorretan ibili beharrik ez legoke, azken finean horiek
|
ere
langileen bizkar izaten dira. Horretarako zerga politika errotik aldatu behar da eta albo batera utzi elkarrizketa sozialerako balizko mahaien marketina.
|
|
|
guztiak
|
ere
langile finak
|
|
|
KANDIDO. Bueno, zeu
|
ere
langile amorratua zara.
|
|
|
Aldiz, gehienekoa aukeratzen badu, 842,27 euro ordainduko ditu hilean. Pentsiorako aurreikuspen edo aurrezki sistemekin gertatzen den bezala, hitzarmen bereziek, batez
|
ere
langileak langabezia prestazio guztiak agortu baditu, kontrapartida gehigarria dute. Langilearen aurreko aurrezte ahalmenean oinarritzen dira, langileak kotizatzen baitu, baina ez baitu lanik egiten eta, beraz, ez baitu dirurik sartzen.
|
|
|
Mundu osoan bezala, Euskal Herrian
|
ere
langileen mobilizazioak handituz joan dira azken hilabeteetan ERE, kaleratze eta soldata murrizketen aurka. Greba eta manifestazioetan garbi ikusi da langileek eta horien familiek daukaten borrokarako konpromisoa euren lanpostuak eta soldatak defenditzearren.
|
|
|
Goñik
|
ere
langile ikusi du laguna, baina ez 2005ean txapela irabazi zutenean baino gehiago. Lan asko egin behar izan dugu, eta Irujok ere bai.
|
|
|
Birmoldatzetik bost urtera, langileen %90ek jarraitzen zuten lanean, baina lehengoaren bikoitza ekoizten zuten. Jendea sobran zegoen, batez
|
ere
langilerik zaharrenak, enpresaburuek nahiago baitzituzten gazteak, merkeagoak eta moldagarriagoak zirelako. Eta horrek sekulako langabezia eragin zuen.
|
|
|
Oraingo honetan, berriz, NETLE Nafarroako Euskara Teknikarien Lanbide Elkartekideok beste ikuspegi batetik salatu nahi dugu sortzen ari den egoera, hain zuzen
|
ere
langileak garen aldetik. Azken batean, euskaltegiek, euskarazko komunikabideek, euskalgintzako beste erakundeek eta udalek euskara sustatzeko ematen dituzten zerbitzuen atzean langileak ere bagaude.
|
|
|
Gaur
|
ere
langile bat hiltzeko eguraldia egiten du
|
|
2010
|
|
|
Grebara ere deitu dute sindikatuek. Aurreko deialdietan sektore publikoan izan du lanuzteak arrakasta handiena, baina oraingoan sektore pribatuan
|
ere
langile andanak parte hartuko duela esan du Alain Duzertek, CGTko Ipar Euskal Herriko ordezkariak.
|
|
|
Ikastetxe publikoetako jangeletan, kudeaketa zuzenekoetan, greba eguna dute gaurkoan
|
ere
langileek eta, beraz, gurasoek beste alternatiba batzuk aurkitu dituzte seme alabei jaten emateko. Grebaren ondorioz, zentro gehienetan ordutegiak egokitu egingo dituzte.
|
|
|
Zer ikusten nuen? Ikusten nuen Gerhardek saldu zidàn Paradisuan
|
ere
langileek ordu luzeak egin zituztela makina bati lotuak, esklaboek bezala, askatasunaren eta anaitasun unibertsalaren izenean bazen ere. Imajinatu nuen lurpeko meatzari bat bere pikotxarekin jo eta ke urtebetean, bi urtetan eta hogei urtetan; ulertzen nuen meatzaria benetako iraultzailea izan zitekeela, eta ulertzen nuen, halaber, bere baitatik, bere ideietatik eta bere idealetatik?
|
|
|
Kuba, Txina, Vietnam, Mozanbike, eta abar. Kapitalismoa sustraiturikzegoen zenbait herrialdetan
|
ere
langileen mugimendu iraultzaileak, bai hirietan bailandetan, agertu ziren 1960ko hamarkadan.
|
|
|
39 AEBn azken urteetan enpresen jabetzan langileek izan luketen partaidetzaren alde azaldutako iritzi publikoan, bi faktore hauek azpimarra daitezke: a) Alde batetik, korporazio handien agintean sortutako arazoen aurrean, jabetza arduratsu eta interes handikoa izan daitekeelako langileena. b) AEBko industrian gertaturiko deslokalizazio prozesuaren aurrean, enpresen jabetza inguru geografikoan konprometitzeko oso tresna egokitzat hartu delako
|
ere
langileen jabetza.
|
|
|
Bestaldetik, eskualde bakoitzean dagoen langabezi egoera garrantzi handikoa izan daiteke
|
ere
langile berriak kontratatzeko orduan.
|
|
|
Jarduera hauek bereziki haur, emakume eta gazte etorkinei eta boluntarioei zuzentzen zaizkie. Nahiago izanez gero, bulegoko lanetan
|
ere
langileak behar dira, hala nola atzerritartasunari buruzko aholkularitzan eta laguntza juridikoan, txostenak egiten, sentsibilizazio jarduerak antolatzen, kanpainak eta jarduerak zabaltzen, webgunea mantentzen eta boluntarioari egoki iruditzen zaion beste edozein zereginetan.
|
|
|
Joan den urtean, 80k galdu zuten bizia. Aurreko urteekin konparatuta, jaitsi egin zen lan istripuen kopurua, batez
|
ere
langile asko langabezian zeudelako.
|
|
|
Zer ikusten nuen? Ikusten nuen Gerhardek saldu zidàn Paradisuan
|
ere
langileek ordu luzeak egin zituztela makina bati lotuak, esklaboek bezala, askatasunaren eta anaitasun unibertsalaren izenean bazen ere. Imajinatu nuen lurpeko meatzari bat bere pikotxarekin jo eta ke urtebetean, bi urtetan eta hogei urtetan; ulertzen nuen meatzaria benetako iraultzailea izan zitekeela, eta ulertzen nuen, halaber, bere baitatik —bere ideietatik eta bere idealetatik— har zezakeela arnasa.
|
|
|
Horra nolako dirualdia utzi zioten Tarbe jaunari Elama gobernatzeko, eta hala
|
ere
langileen zorrak ezin pagatuz. Zena zela, atzenean Tarbe honek pagatu omen zizkion Lorentzo Goizuetari, aspalditik atzeratuak zeuzkan zorrak, eta gainera:
|
|
|
Lan baldintza gogorragoak ametitzen zituztelako, gutxiago eskatzen zutelako eta, beharrezkoak ez zirenean, bazterrean uzteko errazagoak zirelako. Estatuarentzat merkeak ziren, kostu sozial txikiagoa zutelako, batez
|
ere
langileak familiarik gabe etortzen baziren; eta halako immigrazioa promozionatu zen luzaroan. Estatuak, gainera, immigranteak deportazioaren bidez kontrola zitzakeen.
|
|
|
UGTk
|
ere
langileon irmotasuna higatzeko estrategiarekin bat egin zuen. Bai komunikabideei bai afiliatuei bidalitako idatzian, gure itxialdia helburu politikoak lortzeko zela esan zuten, zuzenbide estatua kolokan jartzea genuela xede, ez langileon eskubideak bermatzea.
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, pasabideak jendez gainezka zeuden, aurki desager daitezkeen eskaintzen artean behar edo nahi zuten produktuaren bila. Ordaintzeko kutxa guztiak
|
ere
langilez beterik zeuden. Urteko salmenta garai garrantzitsuena da, eta saltegiek ezin dute parada hori galdu.
|
|
|
Ikastolek
|
ere
langileen soldata osoa ordaindu dute
|
|
|
–eta, semeari bere estimua erakusten ziola, errematatzen zuen?: Hi
|
ere
langile porrokatua haiz, Efren. Eskerrak nire antza duan, eta ez osaba Terencianorena?
|
|
|
Zein pozik zegoen frogatzeko, gizaseme garaiari erakusteko zein eroso sentitzen zen, eta nola arbuiatzen zituen konbentzionalismo txoroak, marrazki txiki hari erreparatu bitartean, Laurak hozkada handi bat eman zion ogi xerrari. Bera
|
ere
langile sentitzen zen.
|
|
|
Bazakiat oso gogor aritu naizela? Baina ulertzak, orain
|
ere
langileak izan dituk kaltetuenak... Ezin tzieat bizkarra eman.
|
|
|
Horretarako jo da hain zuzen Tolosaren aurreko historiara. Hiri industrial bat erakutsi nahi izan da, probintziako lehenetarikoa eta baita zentzu berean
|
ere
langile mugimenduari begira, bere adar sozialistarekin eta anarkistarekin gainera. Errestaurazio garaian erradikalizaziorako joera handia erakutsi digu mugimendu honek eta era berean, Tolosako mapa politikoa karlisten feudo politiko trinko bat izatetik urrun indar politikoen aniztasuneko testuinguru bat dela erakutsi nahi izan da.
|
|
|
Gizarte Segurantzako Diruzaintzarekin enpresa inskribatzen da eta kotizazio kontua irekitzen da. Hemen
|
ere
Langile Autonomoen Araubide Bereziko alta, afiliazioa eta langileen alta tramitatzen dira. Kasuan kasuko autonomia erkidegoarekin jakinarazten da jarduera ireki dela, baimenak, lizentziak eta berariazko erregistroak (industria, osasuna, nekazaritzako elikagaiak, merkataritza, garraioa, turismoa, etab.).).
|
|
2012
|
|
|
NAFARROAN ere badira mugimendu interesgarri ugari, bai kalean eta baita instituzioetan. Kaleak oso era esperantzagarrian egin du bor bor hainbatetan, agian greba orokor deialdietan ikusi da argien hori, baina ohikoan
|
ere
langile eta sektore asko ari dira galbidean diren eskubideen aldeko borrokan. Izango al du horrek eraginik hurrengo hauteskundeetan?
|
|
|
Gatzaga berriz
|
ere
langilez bete da, eta zuri zuri ageri da; etorkizunak zer ekarriko duen ezin da jakin, baina UNESCOk Kultura Paisaien Mundu Ondarea izendatzeko hautagaien artean sartu du 2014.
|
|
|
José María Mollinedo Ogasuneko Teknikarien idazkari nagusiaren arabera, neurri horren progresibitatearen gorakadak “mahai gainean jarri du PFEZaren %83, 7 langileek, langabetuek eta pentsiodunek aitortzen dutela; horrek erakusten du zerga horren akats nagusia kapitalaren errenten partaidetza eskasa dela (%6, 6) eta aberastasun handien %120.000 euroko elusioa (%10, 7). Ildo horretatik, gogorarazi zuen Gobernuak PFEZaren eta kapitalaren errenten igoerarekin bilduko dituen 5.357 milioi euro gehigarrietatik %76, 7 izango dela “beste behin
|
ere
langile, pentsiodun eta autonomoengandik etorriko da, eta aurrezki errentek gainerako %23, 3 baino ez dute emango”. Gesthak, kontu publikoak koadratzeko alternatiba gisa, ezkutuko ekonomiaren tasa ehuneko hamar puntu murriztea proposatzen du, Sicav en eta ondare sozietateen araubidea aldatzea, elusioa saihesteko, aberriratuen araubidea ezabatzea eta zuzendariek beren ordainsari oso altu batzuk Sozietateen gaineko Zergari eskualdatzea saihestea.
|
|
|
Aitor Urrutia jeltzaleak ere mozioaren alde bozkatu zuen, eta honakoa esan zuen: " Momentu honetan, eta ikusita, gainera, Udal honetan
|
ere
langileei aparteko orduak gura dizkietela kendu, ez zaigu etikoa iruditzen horrelako igoera egotea; larregikoa da eta ados gaude 17 mailan egotea, 25 mailan baino gehiago".
|
|
|
Errealitate horri erreparatuz Grezia icebergaren muturra baino ez da izan, alemaniar osaba aberatsaren agindupean haren atzetik Europa hegoaldeko estatuen gainbehera trenbide berberetik sartzera baitoa. Lurralde horietan bakarrik ez, eta Europar Batasuneko beste guztietan
|
ere
langileok esklabutza berri batean murgilduko gaituzte, eta horrek atzera bueltarik ez du izango inoiz islandiarren tankerako irtenbidea hartuko ez badugu. Gaur egun legeek babestu barik kolpatu egiten gaituzte, edozein gobernu eta agintari gidari eredugarri baino aurrera egiteko traba baita, enborrak bide erdian bezala.
|
|
|
Funtsean nagusiek azken urteetan izan duten asmoari buruz aritu da Zuriarrain, eta proiektu horren porrot partzialaz. Anaitasuna S.A., Tolosa jaunaren enpresa, korporazio baten barruan dago eta talde horretan badago antzeko produktuak eskaintzen dituen beste enpresa bat, Laguniker, askoz eraginkorragoa, hara bideratu baitira baliabide onenak, baita
|
ere
langile fidelenak, eta Txekiako fabrikara eramango dute ekoizpenaren zatirik handiena, eta ia beste guztia azpikontratatu. Anaitasuna S.A. hirigunetik hurbileko auzune batean dago, lehen periferia urruna zena, eta udaletxeko adiskide batzuekin adostua zuten enpresa dagoen eremua birkalifikatzea, etxebizitzak eraiki ahal izateko baimena ematea, eta horretarako ezinbestekoa zen enpresak kiebra jotzea, azken urteetan enpresa hiltzen uztea.
|
|
2013
|
|
|
Baina, batez ere, materiala eta akzioak salatzeko mahaia jartzean bizi izandakoak nabarmendu ditu. «Batez
|
ere
langileek manifestazioan eramandako kamiseta urdinak nahi zituen jendeak. Akzioei dagokienez, informazioa eman gabe propio etortzen ziren asko».
|
|
|
Gaueko txandan, arreta zuzeneko langile guztiek lan egin dute, baina «arreta zuzeneko» zerbitzutzat jotako lanak baino ez dituzte egingo. Eguneko zentroetan
|
ere
langileen erdiek lan egin dute; bazkalorduetan %60ra igoko da ehunekoa. Garraio bereziari eutsi diote.
|
|
|
Iparraldean
|
ere
Langilearen Egunean indar banaketa izan da, eta lau manifestazio egin dira guztira: handiena Baionan izan da, CGTk eta LABek deituta.
|
|
|
Lana jaitsi egin da, eta txandakatu egiten gara langabeziara joateko. Gu
|
ere
langileak gara.
|
|
|
irristada, eroriko, objektuen kontrako talka, behera etortze eta abarren kontrako babesa eskaini behar dute, eta larrialdirik gertatuz gero ebakuazioa azkar eta modu seguruan egin ahal izatea ere bai.. Ingurune baldintzak (beroa, hezetasuna, aire lasterrak, etab.): ez du arriskugarria izan behar langileen osasunerako, eta, ahal den neurrian, ezta deserosotasun iturri
|
ere
langileentzat.. Argiztapena: egin beharreko jarduerara egokitua egon behar du; ahal bada, argiztapen naturala erabiliko da, eta argiztapen artifizialarekin osatuko da behar bezain ondo ikusten ez denean.
|
|
2014
|
|
|
Hauetan, labarreko bloke ezegonkorrak egonkortu dituzte hormigoizko horma baten bidez. Hori labarrera kateatu dute torloju, sare eta kableen bidez. Lanek 375.000 euroko kostua izan dute. " Hiru hilabete hauetan egin dituzten lanekin bizilagunen segurtasuna bermatzea lortu dugu, baina oraindik
|
ere
langileek lanean jarraituko dute, asko falta baita arazoa behin betiko konpontzeko", azaldu du Nikanor Lertxundik Getariako alkateak.
|
|
|
Alajaina!, eta ni ibai bapore kaxkar baten kargu egitera nindoan, eta txilibitu koxkor bat zeukan, gainera! Agidanez, ordea, ni
|
ere
Langileetako bat omen nintzen, L handiarekin, badakizue. Argiaren mezulari antzeko zerbait, behe mailako apostolu antzeko zerbait.
|
|
|
LABetik irmoki defendatu dugu beti, batez
|
ere
langileok igande eta jaiegunetan deskantsatzeko dugun eskubidea, baina haratago joanez gure herri eta hirietako merkataritzako sektorearen jasangarritasunaz eta gizartearen kontsumo modeloaz ere hitz egiten ari gara. Euskal Herriko langile, merkatari elkarte eta kontsumitzaileek argi dute irekiera hauek merkatal kate haundien mesedetan baino ez direla izaten eta enplegua sortu ordez, komertzio txikiak ixtera (Madrilen komertzioen ordutegien liberalizazioarekin gertatu den bezala) eta gelditzen diren lanpostuen prekarizaziora garamatza (lanorduen handitzea, komertzioko langileen aisia lagun eta senitartekoekin uztartu ezina, aste osoa enpresaren zerbitzura egotea...).
|
|
2015
|
|
|
Espainian, gaur egun, langabezia tasa handiek ez dute segurtasunik ematen lan arloan (batez
|
ere
langile gazteen artean).
|
|
|
–mahai jirako kide batzuen irribarre konplizea sortu zuen Ezeizak, Emilio eta Artetxe Bergararena besteak beste?. Dubcek
|
ere
langileen berdintasunaren aldekoa zuan, baina Alderdi Komunistatik azkar asko bota ditek. Horrekin ados hago?
|
|
|
Aurreko autorearen lanen arabera, Espainia mailan, prostituzioaren aurkako erakunde aktiboena Mujeres Libres izan zen. Hasieran, horien irakurketa ere klasista izan zen, baina prostituzioko bezeroak
|
ere
langileak zirela ohartu ziren (Carmen Alcalderen arabera, prostituzioan moral iraultzailea moral burgesetik oso hurbil zegoen). Ondorioz, elkarte hori ikuspuntu klasistatik generoko irakurketara pasa zen:
|
|
|
Aukera berdintasuna dela-eta tokiko enpresa txikiak eta enpresa erraldoiak aurkez daitezkeela dio: " Baina bagabiltza zerbait lortzen, enpresa erraldoiak izanik
|
ere
langileen eskubideak mantendu edota hobetzea, herri guztietan gertatzen ez den bezala".
|
|
|
Lan taldeak" umiltasuna edota dedikazioa" bezalako baloreetan sinisten duela azpimarratu du Zarauzko EAJk eta profesional tekniko zabala biltzen duela: " Badauzkagu irakasleak, arkitektoak, zirujauak, erizainak, abokatuak, ingeniariak, gizarte langileak, adinimistratiboak, kirol entrenatzaileak… sektore askotarikoak, baina guztiak
|
ere
langileak, serioak eta profesionalak direla erakutsi dutenak". Herriko mugimenduekin duten" lotura estua" ere ekarri dute gogora.
|
|
|
356. " Ertzainak
|
ere
langileak gara" zioen pankartak, eta, Landeian irakurri daitekeenez," asko izan ziren ELA Ertzaintzaren pankartaren atzean joan nahi izan zuten langileak, kolektiboari babesa eta elkartasuna adierazi nahian".
|
|
|
ELAk ez zuen konfiantza izugarririk EAJ, EA eta HBren artean marko berrirako lantzen ari omen ziren proposamenean, 823 bateragaitzak iruditzen zitzaizkiolako batzuen eta besten abiapuntuak eta ikusmoldeak; 824 hala ere, marko hura zehazteko kontseilu baten aukera aipatu zitzaionean, han izango zela erabaki zuen, zer gerta
|
ere
langile mugimenduaren interes eta ikuspegiak zegokien lekua izan zezaten; 825 azkenean, ordea, barruko eta kanpoko zailtasunek ezerezera eraman zituzten asmo haiek.
|
|
2016
|
|
|
Eta, ikastaroetan parte hartzeko baldintza bakarra, Bilboko merkataritzako lokal batean lan egitea da. Ikastorduak
|
ere
langile horiengan pentsatuta prestatu dituzte: goizeko txandan 08:00etatik 09:30era izango dira klaseak, eta eguerdikoak, 14:15etik 15:45era.
|
|
|
–Badira orain
|
ere
langile saiatuak. Zazpietarako etortzen diren horiek, esan dio zaintzaileak, burua makina hotsa zetorren aldera mugitzeko keinua eginez.
|
|
|
Uste izatekoa da belaunaldi berriak euskalduntzen ari diren heinean administrazioan
|
ere
langile euskaldun gehiago izango direla. Izatez, administrazioan belaunaldi aldaketa handia izango da datozen urteetan, erretiro asko izan baitira.
|
|
|
|
ere
langileak lerrotu ziren bando honekin. Nazioartean,
|
|
|
Otsailaren 22an, Soldata Berdintasunaren Europako Eguna ospatzen da gizonek eta emakumeek jasotzen dituzten soldatetan dauden desberdintasunak gogoratzeko, eta lan merkatuko diskriminazioaren eta desberdintasunaren isla da, batez
|
ere
langileei eragiten diena. Ondorioz, emakumeek orduko irabazten dute batez beste, gizonek baino% 16,3 gutxiago.
|
|
|
Museoak eta instituzioek egoerari irtenbide bat emateko bidean hartutako blokeorako jarrera salatu zuten berriz
|
ere
langileek, abuztuaren 3an Manpower eta Guggenheim Museoarekin izandako batzarretik hona bietako inor ez da langileekin kontaktuan jarri. Gauzak honela, hezitzaileek irailaren 1a arte antolatu dituzten deialdiak (greba egunak abuztuaren 26 eta 30 eta irailaren 1ean) bere horretan jarraitzen dutela adierazi zuten eta lan baldintzetan aurrera pausorik emateko baldintzarik ematen ez bada ez dute greb...
|
|
|
Praktikan goitik behera bestelakoa bada ere, Arizmendiarrietaren ordena berriaren ideia
|
ere
langileen autoeraketa eta demokrazia proletarioarena da, eta horren eraginezko gizarte berriarena. Bakarrik berak ez du hori komiteren baten edo Alderdiren baten esku uzten, lankide guztien kontzientziaren eta erantzukizunaren pentsura baizik.
|
|
|
Zenbeit aldiz bat edo besteari bereziki so egonak eta gero jiten zen hil berria. Opor egun heietan, langileak baitziren, oraiko eskualdunak
|
ere
langileak dira, bainan ordukoak gehiago, artzen ziren lanean gure laguntzen. Oraixtian aiphatu dutan hark ez baitzuen lanik etxean, jiten zen gure laguntzerat eta lanean artzen gurekilan.
|
|
|
Aspaldixkoan osagarriak etzuen hanbat laguntzen eta 93 urtetan pausatu da Colette Haritschelhar, sortzez Neveu, luzaz Angelun bizi izan dena, Jean Haritschelhar euskaltzainburu zenaren alarguntsa. Biziki emazte baliosa eta jendekina zinez, ixil ixila beti lan eta lan arizana, bere senarra kartsuki laguntzen zuela, hoinbeste sail garrantzitsutan hartua zen senarra, dela erakasle, Baionako euskal erakustegiaren zuzendari, euskaltzainburu, denbora batez Baigorriko auzapez eta beste ainitz elkartetan
|
ere
langile suhar," Herria" astekariarentzat ere segur joanden egunean Baigorriko biltzar nagusian oroitarazia izan den bezala. Ehorzketak Angeluko santa Bernadeta elizan iragan dira.
|
|
2017
|
|
|
Ni
|
ere
langile baten alaba naiz. Ez aita bezain langilea, baina langilea neu ere.
|
|
|
Horren erakusle, Karibeko uharteetan, han, esklaboei lurzatiak(, hornidura lurrak?) ematen zitzaizkien beren mantenurako?, egokitzen zitzaien lurzatia eta lur hori lantzeko ematen zitzaien denbora aldatu egiten ziren, munduko merkatuan azukreak zuen prezioaren arabera (Morrissey 1989: 51? 59); zeresan handia zuten horretan inondik
|
ere
langileen soldatak eta erreprodukzioaren esparruan langileek egindako borrokak.
|
|
|
Alemanian eta Italian ere, artisauak eta beharginak matxinatu egin ziren egokiera zuten guztietan, tokiko burgesia beldur egoera etengabean bizitzera behartuz. Florentzian, langileek boterea hartu zuten 1379an, ciompi ek edo hiriko ehungintza industrian ziharduten jornaleroek gidatuta28 Haiek
|
ere
langileen gobernua finkatu zuten, hilabete gutxi batzuetan soilik, 1382an erabat zanpatu zituzten arte (Rodolico, 1971). Liejako langileek, Herbehereetan, gehiago lortu zuten.
|
|
|
Zer irabazten du enpresak espedienteekin? . Batez
|
ere
langileek ez alde egitea enpresatik, kaleratuz gero eta berriro ohiko jarduerara itzuliz gero, prestatu gabeko langileak hartu lituzkeelako?.
|
|
|
Bando honek Espainiako Bigarren Errepublikak ezarritako gobernu demokratikoa defendatzen zuen. Frente Popularreko alderdiak (sozialistak, komunistak, errepublikanoak...), anarkistak, euskal eta katalan nazionalistak eta batez
|
ere
langileak lerrotu ziren bando honekin. Nazioartean, bando honek Sobietar Batasunaren laguntza izan zuen.
|
|
|
Zenbait maila sozialetan, bestetik, merkantilizatuak dira lan horiek, kanpoko pertsona bat kontratatuz. Kasu horietan
|
ere
langileen% 95 emakumeak dira. Rolak ez dira aldatu:
|
|
2018
|
|
|
" Artistaren Estatutua" bezala ezagutzen da eta horixe du helburu: langileen eskubide berak izatea, artistak
|
ere
langileak garelako.
|
|
|
Furgoneta eta mikrobusetan eramandako koadrillak doaz etxaldez etxalde milaka hegazti harrapatu, kaioletan sartu eta kamioietan zamatzeko lan gogorrera, janzki egokirik gabe gehienetan, lana eskuz eginez hautsez eta simaurraren amoniakoz betetako biltegi ilunetan. Kualifikaziorik gutxieneko lana izaki, baldintzarik txarrenak
|
ere
langileok jasaten dituzte, sarritan kontraturik gabe, ugazabak lagatako etxebizitza kolektiboetan biziz, errenta garestia jornaletik zuzenean deskontatzen dietela... Ez da kointzidentzia hegazti garraioan ari diren koadrilletako gehienak etorkinez osatuta egotea.
|
|
|
[?] Noski Euskal Herri Langilearen bizitza maila hobetzea garantizatzeko bide bakarra kapitalista erregimenaren suntsitzea besterik ez da. Baina sozialismora iritsi aurretik
|
ere
langileen gero eta miseri haundigoari amaiera ematerik badago» (HASI, 1983: 40).
|
|
|
Giro horretan sortu zen herrian, 1918ko uda aldera, Sindicato Católico Libre izeneko sindikatua, eta hautsak berehala harrotu ziren, herrian lehen sindikatu independentea sortzeak aldaketa nabarmenak ekarri baitzituen langile eta nagusien arteko harremanetan. Izan ere, ordura arte, herrian zegoen sindikatu izeneko erakunde bakarra Sindicato Católico Obrero zen, hau da, San José edo amarilloak deitzen zitzaiona, eta ez zen hain justu
|
ere
langileen eskubideen alde lan egiten zuen organizazioa, alderantziz baizik: enpresariek langileria kontrolatzeko erabiltzen zuten.
|
|
|
" 2017 eta 2018 urteetarako soldaten izoztea proposatu dute, besterik ez", azaldu du ELAk. Beraz, Gabon jaietan
|
ere
langileek beren aldarrikapenekin" irmo" jarraituko dutela jakinarazi du sindikatuak, eta ekintza ugariz betetako agenda iragarri du. Sindikatuaren arabera, greba deialdi batetik bestera jarraipena" goraka" doa, eta datorren astean ere greba egiteko eta antolatutako ekintzetan parte hartze aktiboa izateko deia luzatu die sektoreko langileei.
|
|
|
" Komunaren apopiloak" izeneko batailoian bizirik geratzen ziren bakarrak. Batailoia ehun bat gaztek osatzen zuten ordu batzuk lehenago, hamar hamazazpi urte bueltakoak, guztiak
|
ere
langileen seme alabak, duela astebete armatutakoak; goiz osoan Magnan kalean altxatu zuten barrikada kemen handiz defendatu ondoren, iheska irten behar izan zuten militarren oldarraldi bortitzagatik, eta hantxe zeuden, helduekin batera hil arte jarraitzeko prest. Barrikada hartan, hogeita hamar bat lagun ziren guztira, eta, soldaduak kazkabarra bezala hurbiltzen ari zirela eta, Leo defentsarako aginduak ematen hasi zen.
|
|
2019
|
|
|
Agerikoa da auziak duen garrantzia, batez
|
ere
langileen baldintzek zuzenean eragiten diotelako ematen duten zerbitzuari. " Langileek dena ematen dute, baina baldintzek mugatzen dute beren jarduera", salatu du LAB sindikatuko kideak.
|
|
|
Ez da tituludun lan bat, etxeko lan bat ematen du; etxetik kanpo egindako lantxo bat. Baina guk astean 35 ordu igarotzen ditugu lanean, eta, kale garbitzaileak bezala, gu
|
ere
langileak gara.
|
|
|
Ikasleak dira beste langile multzo nagusietako bat. Glovok batez
|
ere
langile mota hori lotu nahi du konpainiaren irudi publikoarekin. Gazte alai eta gogotsuak bizikleta gainean tarteka ordu batzuk ematen.
|
|
|
Buckek eman zion astindu ederra. Gaua iritsi zenerako hura
|
ere
langile bihurtua zegoen. Joek ere hartu zuen bere zigorra.
|
|
|
»Horrez gain, ez da ahaztu behar Azkue, Labe Garaiak ezizena ezarri zioten erraldoi nekaezin hura, erraldoia, fisikoki handia zelako baina batez
|
ere
langile nekaezina zelako?, beste arlo batzuetan ere lan asko egina izan arren, musikari, idazle, folklore arloko askotariko ondareen biltzaile??, maila eta ospe handiko hizkuntzalaria zela, eta gertutik ezagutzen zuela bere garaian zientzia horretan Europan egiten zena. Parisko Elkarte Linguistikoko kide zen 1905az geroztik; bi urte eman zituen Tours hirian (Frantzia) Diccionario Vasco Español Francés/ Dictionnaire Basque Espagnol Français hiztegia argitaratzeko lanetan; Hanburgora, Londresa eta Zurichera ere bidaiatu zuen, besteak beste, hizkuntzalaritzako zereginek hartaratuta; Errusiako Zientzia Akademiako kide izendatu zuten 1922an?
|
|
2020
|
|
|
Guztiok jasan dugun kalte psikologikoa. Ekonomiari dagokionez, arazoa batez
|
ere
langileek, autonomoek eta enpresa txikiek jasango dute. Urte asko daramat enpresaburu gisa, eta sumatzen dut zer gertatuko den.
|
|
|
Hain zuzen ere, Imanol Pascual ELAko Nafarroako koordinatzaileak kritikatu du 2020rako Aurrekontuak" Nafarroan zerga politika bidegabe batek baldintzatuta" daudela," Batez
|
ere
langile klaseari dagokiolako"; fiskalitate hori, haren ustez," Eskasa da, eta enpresetan iruzur fiskala egitea ahalbidetzen du".
|
|
|
" Sistema berria ere ez da unibertsala izanen: poliziak 52 urterekin erretiratzen dira berdin berdin, Parisko Operako dantzariek ere onurekin jarraituko dute [46 urterekin har dezakete erretiroa], eta esaten dute irakaskuntzan
|
ere
langileei soldata igoko dietela pentsioen jaitsiera konpentsatzeko. Beraz, gutxienez hamar edo hamabi sektoretan ez da aplikatuko unibertsala omen den sistema berria".
|
|
|
Neu
|
ere
langile herri euskaldun batean jaioa naiz, euskaldunez inguratua bizi izanik ez dut inoiz zalantzarik izan euskaltasunaz, eta euskaraz idatzi behar nuelakoaz, baina Donostia ondoan bizi izanagatik badut zalantzarik nire ondorengoen euskaltasunaz: ez dakit Azurmendik aipatzen dituen ebidentzia horietatik zenbat egingo dituzten bere, ni saiatuagatik.
|
|
2021
|
|
|
Gure arteko sekretua zen. Lan bortxatuetan aritzen baitziren gazteak, itsas hegiko blokozen egiten, bazuten Alemaniarat eramanak izateko arriskua, han
|
ere
langile eskasia omen zuten alemanek. Lau edo bortz lagun eskapatu ziren, Larrun mendiaren bertzaldean atxemanen zutela aterpe.
|
|
|
Bertsolaritza baserri munduarekin lotzen zuen irudikapena 50 urtetik gorakoen artean bakarrik har zitekeen egiazkotzat,% 46,9 zen baserritarra. 15etik 24 urtera bitartekoen artean% 9,5 bizi zen baserritik, 35etik 49ra bitartekoen artean lantokietan ari zen% 64,6, eta 25etik 34ra bitartekoen artean
|
ere
langile jendea zen gehiengoa,% 18,4 irakaslea.
|
|
|
Ez bihar, gaur. Gu
|
ere
langile garelako, nahiz eta gure lanak apasionatzen gaituen.
|