|
2000
|
|
|
Ingurune itzaltsuenetan, berriz, orbel eta goroldioen artean, uhandre palmatua, baso igel gorria, apo arrunta eta beste zenbait anfibio ere agertzen dira. Baso ertzean, garraztarroak, zuhaitzen fruituak jateaz gainera, larreetako ornogabeak
|
ere
jaten ditu. Garraztarroaz gain, baso ertzeko aukeren aniztasunak txori ugari erakartzen ditu:
|
|
|
Gaur ere ba al doa berori? Sukaldean urdaiazpiko ederra dugu, ordea, juduek
|
ere
jateko modukoa —erran zion medikuari.
|
|
|
—eta, arrazoin pisu haiei arrazoin ustez ihardestezin bat zeratxekiela, erran zuen—: Eta jakizue, bertzalde, ezen anitz izan direla gizonak, oihan horietan barrena abiatu baina itzuli izan ez direnak, eltxoek, armiarmek, sugeek, piztiek, edo sukarrak
|
ere
janik... eta indiarrek ere bai, hainbatetan, zeren, egia bada ere ezen indiar batzuk onak eta maliziarik gabekoak direla, egia baita, halaber, ezen bertze batzuk piztiak bezalakoak direla... —eta, burua goiti beheiti higitzen zuela eta hatsarreko ideiari berriro zetxekiola, sententziatu zuen—:
|
|
|
Eranskin hori gehitu ez balu, ausartuko nintzatekeen, beharbada, iraungitze dataren erruleta errusiarrean jokatzera. Sukaldean kukututako sadikoaren sareetan berriz ere erortzea gehiegizkoa zitzaidan, ordea, eta Potzolok nirea
|
ere
jateari uko eginen ez bazion ere, ez nuen nahi inork erantzukizunik eskatzerik, hertzeetako perforazio batek polizia bertze mundura igorriz gero. Kafe baten galdea egin nuen, mahai gainean gelditutako ogi apurrei ematen nien bitartean.
|
|
|
Hamaikak ziren etxera iritsi nintzenerako. Denak afalduta zeuden, eta ezertxo
|
ere
jan gabe joan behar izan nuen ohera. Etxeko habeak ez zeuden txantxetarako.
|
|
|
Gurasoak eta osabak mahai baten inguruan biltzen ziren musaldi baten lasaigarrian. Sagardo botila bat izaten zuten igandero mahai gainean, eta guk
|
ere
jaten genuen Goierritik ekarritako gazta gogorra.
|
|
|
Horri esker eramaten zizkidan jakiak. Neuk ez ezik, inguruan nituenek
|
ere
jaten zuten hartatik. Ordiziako koadrilakoek ere ipintzen zuten zerbait, eta horrekin guztiarekin piloa ekartzen zidan amak.
|
|
2001
|
|
|
Landarea ongarritzean ez dira hostoak ahaztu behar: ongarria hostoetan barrena erortzen utziko da, hostoen bidez
|
ere
jaten baitute landareek.
|
|
|
Anorexia nerabeen gaixotasuna izan ohi da. Batez ere, 15 eta 25 urte bitarteko neska gazteena.Ez dute ezertxo
|
ere
jaten eta, jakina, argaldu eta gaixotu egiten dira.
|
|
|
Hamabost minutu inguru behar ditu beratzen amaitzeko, eta 5 minutu janaria prestatzen. Baina gordinik
|
ere
jan daiteke entsaladetan. · Nori algak ez du beratze denborarik behar, txigortuta kontsumitu ohi baita.
|
|
|
Zopetan, gisatuetan eta arroz plateretan sar daitezke. Labean erreta edo frijituta
|
ere
jan daitezke. Hala ere, indigestio pixka bat sortzen dute, almidoiaren zati batek digestio zukuak jasaten baititu.
|
|
|
urdaiazpikoz, karramarroz, barazkiz… betea. Pixka bat egosita eta purean
|
ere
jaten da. Aguakatearen mamia gurina balitz bezala erabiltzen da maiz, limoiarekin eta olioarekin txikitu eta ondu ondoren.
|
|
|
Oso erregimen zorrotza da, eta landarez soilik elikatzea proposatzen du. Begetarianismo klasikoarekin alderatuta, begetalismoak ez du bakarrik haragikiak kontsumitzen, animalien azpiproduktuak
|
ere
jaten ditu. Araubide mota honetan debekatutako elikagaiak dira:
|
|
|
Garraioan erabiltzen dute. Egunetan ezertxo
|
ere
jan eta edan gabe ibil liteke.
|
|
|
Goiok bere haragi zatia jango zuen gero, hiltzaileen artean, eta tortoloxa gordeko zuen. Indabak eta intxaurrak
|
ere
jan zituzten. Afalondoan aittittek zigarroa bildu, piztu eta astiro erreko zuen.
|
|
|
Ez zuen hitz egiteko gogorik eta nik ulertu egin nuen. Ez genuen mokadurik
|
ere
jan. Patrikako telefonoa egongelako mahaiaren gainean zegoen eta berari begira jarri ginen isilik, kafea edanez eta zigarroak errez etengabe.
|
|
2002
|
|
|
Otso kutsatua hil egingo da lehenago edo beranduago eta gero, edozein kasutan ere haren haragia bazka izango da sarraskijaleentzat: korbido, sai, azeri, basurde, beste otso eta abarrentzat eta haiek ere akabatu egingo dira; eta haien haragia
|
ere
jan egingo du beste sarraskijaleren batek, eta horrela, kontzentrazioak hilgarri izateari utzi arte.
|
|
2003
|
|
|
Fruituen artean, nahiko agertzen direnak?, denboraldikoak: gehien sagar eta madariak, eta mahatsa ere agertzen da; arraina jatean ohizkoa zen (hirutik bitan) frutak
|
ere
jatea, arraroa zena da afaritarako hartzen zirela.
|
|
|
Ohikoa zen kofradeek kontuak errenditzeko bilerak egitea, janari handia eginez (inoiz pobreei ospitaletara
|
ere
jana eramanaz); lehiak egoten ziren gremioko buruen artean (priore...), zeinek janari edo afari hobea prestatu; horregatik, XVIII. mendean, normalean, menuak finkatu ziren, bestela, gastuak erraldoiak zirenez. Menuetan betidanik gozoak ematea tradizioa zen, eta oso garrantzitsuak ziren.
|
|
|
Gure aitaren etxea era batuagoan defendatzen ez badugu, zimenduak
|
ere
jango dizkigute. Euskal Herriaren ahultasuna ez da defendatzeko indarrik edo gogorik eza.
|
|
2004
|
|
|
Bidaian Reg Barker izeneko oihanaren ezagutzaile on baten laguntza izango zuen irabazleak. Barkerrek astekariaren promozioan deklaratzen zuenez, «Ginea Berriko jende hauek tarteka pertsonak
|
ere
jaten dituzte, baina oso odol txar eginda daudenean bakarrik. Etsaien buruhezurren gainean egiten dute lo, eta batzuetan lasaitzen dira denek denekin larrua jotzen duten erritual batzuetan; dena da libre festa horietan».
|
|
|
Nik
|
ere
jango dut budin bat.
|
|
|
(KANTUAN) Ni
|
ere
jan aurretik baino askoz ere hobeto nago.
|
|
|
Gainera, hegaztiak harrapatzen ditu, hala nola ahateak, urogaleak, baita harrapariak eta beste buho espezie batzuk ere. Sugeak, muskerrak, igelak eta arrainak
|
ere
jaten ditu.
|
|
|
Sentsazio horiek garunak transmititzen ditu. Hala, ez da harritzekoa jateko ez ezik, sortzen duen plazeragatik
|
ere
jatea. Palatabilitateak janari gosean eta kontsumoan gizakiarengan duen eragina ikertu dute zenbait ikerketak.
|
|
|
Hori zen elikagaien zatirik garrantzitsuena. Otsoaren haragia
|
ere
jaten zuten, eta, noizean behin, guanakoren bat, garraren antzeko kamelido mota bat eta hegaztiak. Hainbestetan, ehizatzen zituzten ala ez argi ez egon arren, balea jaten zuten.
|
|
|
Bai. Horregatik, laborantza biologikoko produktuak
|
ere
jaten saiatzen naiz. Produktu biologikoen ziurtagiria fidagarria dela uste duzu?
|
|
|
–Batek jaten duen lekuan bik
|
ere
jaten dute –esan zuen, beraz, Romanek, eta gustura geratu zen bere esaldi lapidarioarekin. Hain gustura ze beste barkillo zatitxo bat kendu zion neskari.
|
|
|
–Batek jaten duen lekuan bik
|
ere
jaten dute –eta gehitu zuen–, moñoña.
|
|
|
Itxaron egin behar dute. Gazta zatirik geratzen zaion begiratu du, baina ez, azala
|
ere
jan du ogi artean, eta ez zaio geratzen. Poltsikoko ogi papurrak eraman behar izan ditu ahora, eta berriro begiratu du ordua, baina apenas pasatu dira berrogei segundo, eta handik hamabi segundora berriro begiratu du, gosea etorri zaio, ez du gaztarik topatu, butaketara begiratu du eta isil isilik ikusi ditu laurak, Aggio, Oscar, Gino eta Ciccillo, eta pentsatu du hurrengoan gazta gehiago ekarri behar duela edo arinago dabilen erloju bat.
|
|
|
" Hi! Hirea
|
ere
jango dik honek!"
|
|
2005
|
|
|
Haragi erreak laguntzeko erabiltzen da, hala nola roast beef a, edo saltsan haragia egiteko. Arrain ketuekin
|
ere
jan ohi da, ukitu minarekin. Ziapea alemana:
|
|
|
Tanzaniako oihan heze tropikaleko zuhaitzetan bizi da, eta denbora gehiena landare estalkiaren gainean igarotzen du. Bere aurkitzaileen arabera, batez ere frutaz elikatzen da, eta baliteke hostoak, loreak eta animalia txikiak
|
ere
jatea. Haren etsai nagusia Afrikako arranoa da.' Hotzera egokitzea Tximu berria 15 indibiduoko taldetan bizi da, 2.450 metrorainoko altitudean, eta sarritan zero azpiko tenperaturak izaten dira.
|
|
|
Kasu horietan, oro har, udako kalabazak, eta edozein kasutan alda dezakete pepinoa errezeta. Kalabazaren haragia barazkiekin
|
ere
jan daiteke. egosita, gainerrea…, haragia zaporegabea bada ere; horregatik, ohikoa da ondu usain belar desberdinekin.
|
|
|
Brokolia kontsumitzeko ohiko modua egosita dago, bakarrik edo norbaitekin. beste barazki batzuena, baina gordinik
|
ere
jan daiteke. Onartzen ditu azalorearen prestaketa berberak, hau da, baratxuriekin eta barazkiekin salteatuak, urdaiazpiko zatiekin, piperrauts gozo edo minekin, bexamela eta gainerrea labean.
|
|
|
Paella ederra egin dutela ez dago dudarik. Euritan bustitzen egon arren
|
ere
jaten jarraitu dute askok eta askok. Batzuk aterpean:
|
|
|
Don Ferminek irakurri zuen hiru ingeles etorri zirela San Fausto elizara iluntze batean, maiatzaren hasieran, eta don Isidro parrokoarekin egon zirela eztabaidan. Eta abadearekin izan zuten hizketaldi osoa zegoen aktetan idatzita, hitz bat bera
|
ere
jan gabe. Azaldu zioten ingelesek don Isidrori ebanisten konpetizioa egin nahi zutela herrian, bertako ebanista batekin eta Galeseko batekin, eta leku handi bat behar zutela, leku altu bat.
|
|
2006
|
|
|
Ardiak... aunitz ardi galdu genuen ordukoan. Ardiek ziri kozkorrak eta bata bestearen ilea
|
ere
jaten zuten. Hortz aunitz hausten zuten ziri horiek jaten.
|
|
|
Analogia izugarria da. Tresna hauek berdin berdinak dira, nahiz bata orain bi milioi urtekoa eta bestea egungo txinpantzeena izanâ? ¦ Horrek esan nahi du, beti ehiztaritzat hartu ditugun gizakiek fruituak
|
ere
jaten zituztela.
|
|
|
Eguraldiak okerrera egin eta tenperaturak bat batean behera egin du; kumeak nekatzen hasi dira. Egun osoan ez dute ezertxo
|
ere
jan, eta, amak edo hartz zelatariak ez bezala, ez dute ia gantz erreserbarik ibiltzen jarraitzeko.
|
|
|
Niretzat oso bereziak dira. Gordinak
|
ere
jan daitezke. Nire ustez, ez da beharrezkoa egostea.
|
|
|
Beste aukera bat haragiekin txerria, behia, arkumea edo hura edo arrain eta itsaskiekin nahastea da. Postre enbrotxetatuak
|
ere
jan daitezke, adibidez, fruta zatiekin egindako txitxi burruntziak. Horiek bakarrik zerbitza daitezke, edo saltsa gozoekin, hala nola txokolate beroarekin edo jogurtekin.
|
|
|
Ez dute gaixotasunik eragiten, nahiz eta gordinik, ostra, muskuilu, txirla, kokina eta bibalbio biko gainerako moluskuak kontsumitu; ur kontinentaletako arrainak eta ur gezako arrain haztegiak (amuarrainak edo karpak). Gordinik eta izoztu gabe
|
ere
jan daitezke arrain lehortuak (bakailaoa) eta gatzez eta beroz tratatutako erdi kontserbak, antxoak kasu. Baina kontuz ibili behar da ozpin antxoekin eta eskabetxean eta marinatuta dauden arrainekin, carpaccioekin, arraba gordinekin eta sardinzarrekin.
|
|
|
Banekien Beatles eta U2 zale amorratua zarela (gorroto ditut laurak –Paul bereziki– eta ezin dut Bono jasan). Banekien txerrien bazka
|
ere
jateko gai zarela eta zenbat eta koipe gehiago gusturago irensten duzula (ez dut okelarik probatzen, esnea gaingabetua eta nahiago dut baraua McDonald’s eko patata frijituak baino). Banekien Londresera joateko asmoa aspaldiko zure ametsa zela eta etxeko bazkarietatik faltan botatzen duzun bakarra piper beteak direla (ez dago esan beharrik ere baina piperrek bihotzerrea eragiten didate).
|
|
|
–Pistolarekin tiro egin bahu, ogia eta gazta ez ezik zerri gazitua
|
ere
janen genian. Are hobeki, orain etxe barnean izanen gintuzkek, supazterrean epel, eta auskalo ez ote genuen etxeko alaba probatzeko parada izanen.
|
|
|
Gaitz erdi zaldi haragia jan ahal izatea. Garraitzetan izan zen, baimenaren beharrik gabe, katu haragia, patata azalak, ogi lizundua eta azazkaletako lohia
|
ere
jan zuen asko eta asko.
|
|
|
Askoz ere plazer handiagoa ateratzen diogu ikusteari, imajinatzeari, ezen ez benetan gertatzen denari, zeren ez gaude ziur benetan zer gertatzen den eta horrek kezka larriak sortzen dizkigu. Izugarrizko beldurra zabaldu da gizonezkoen artean, besteak beste, emakumeek lan esparrua
|
ere
jan dietelako. Gizonezkoak kikilduta daude, edota amorratuta.
|
|
|
Aberastasunarekin eta luxuarekin batera, beste ohitura askotan erakusten da jainko andereen izaera aristokratikoa, esate baterako, oturuntza handiak egiteko zaletasunean. Espartan bezala, Biltzarra antolatzen dutenean
|
ere
janaren eta edanaren inguruan elkartzen dira; edo Troiako gerrari buruz hausnar egiteko elkartzen direnean:
|
|
|
Arcadiorekin eta bere lau lagunekin batera elkartu nintzen hitzaldiaren ostean. Zerbait jatera joan ginen taberna batera, eta jan
|
ere
jan genuen, bai, baina baita garagardoa edan eta haxixa erre ere, alajaina! Tabernako zerbitzaria adiskidea zuten eta taberna itxi eta gero ere hantxe geratu ginen berriketan, eztabaidan, hitz eta pitz, nik hitzaldian esandakoak abiapuntu eta oinarri.
|
|
|
Zaude ixilik, esan du Meltxorrek, orain erregimenean edo ez dakit zer ostia zabiltzan, baina orduan zuk
|
ere
jaten zenuen galanki.
|
|
|
Hitz batez, Gizon Handia tripak jaten zegoen, bekaitzaren bekaitzez, Idazleak artikulu bat izenpetzen zuen bakoitzean bezala, Idazleak bera sekula izango ez zen bezalakoa izatea lortu zuelako; bazegoen psikoanalisiari uzteko moduko zerbait maitasun gorrotozko harreman honetan, ondorengo datua ezagutuz gero hobeki ulertuko den bezala: Gizon Handia, artean, guztiz sinetsirik zegoelarik ezen berari, zen tokikoa izateak zehaztu, markatu ziola bizimodua, are bizitza bera ere, eta aldi berean, Idazlea sinbolizatzen zuen gizaseme klasekoa izatea galarazi, errealitatea zen Idazlea kasik bere herri berekoa zela, bere herriaren ondo ondokoa, zehatz esateko, eta hori zela-eta mila bider gehiago
|
ere
jaten zituen tripak Idazleak artikulu bat izenpetzen zuen bakoitzean.
|
|
|
azkazalak
|
ere
jaten dira
|
|
2007
|
|
|
Fruta asko jaten dut, eta barazkiak ere bai. Lasterketarik ez dugunean, aldiz, eguerdian entsalada pixka bat
|
ere
jaten dut. Gero te bat eta txokolate dezente.
|
|
|
Yaleko bildumako testuei esker, badakigu Akadian, Sumerian, Babilonian eta Asirian haragi saldak, hegaztiak, zerealak, esnea, datilak, pistatxoak, mahaspasak eta baratxuria zituztela gustuko. Arrautzak
|
ere
jaten zituzten ostrukarenak ere bai, moluskuak eta krustazeoak bezalaxe. Dieta orojale anitza osatzeko intsektuek ere bazuten tokia mesopotamiarren mahaian, matxinsaltoek batez ere.
|
|
|
Emen
|
ere
jan biar babak, bestetan bezela.
|
|
|
8 An emen bizi biar pobriak bezela kontentu zerkin bete badaukau kazuela emen
|
ere
jan biar batak bestetan bezela iñoiz etzazu esan ja [n] nai eztezula.
|
|
|
Osasuntsu jatea kontu erraza ez bada
|
ere
jaten duguna aukeratzeak daukan osagai psikologiko, sozial eta ekonomikoagatik, ongi elikatzen ikasteak garrantzi handia du.
|
|
|
Eta aitak esana zion moduan, institututik atera eta lanbide eskolan sartu zuen, elektrizitatea ikasteko eta. Eduk ez zuen pena handiegirik hartu, lehendik
|
ere
janda edukiko zuen hori izango zela bere etorkizuna. Eta gainera Yoli zeukan.
|
|
|
1973ko udaberriko arratsalde epel hartan
|
ere
jaten eman zien Luxenburgoko lorategietako usoei. Berokiko patrikatik ogi apurrez betetako plastikozko poltsa atera eta eskuinean zuen eserlekuan jesarri zen.
|
|
|
Janaria? Ez, zeren mozkortu direnez gain, beste batzuek
|
ere
jan baitute mahaikoa. Edariak?
|
|
|
patata pastela haragiarekin. Beste haragi batzuk
|
ere
jaten dira, hala nola arkumea, edo kebab eran, haragi errearen ogitartekoa, kultura turkiarraren eragina. Beste espezialitate batzuk –Entsaladak herrialdeko beste lan batzuk dira.
|
|
|
Itsasotik hurbil dagoenez, eskualde horietan guztietan arrain eta itsaski gozoak dasta daitezke, hala nola Sulawesiren urre txingarretan errea. Zer eta non jan egun erdian Eguerdiko janaria gauera arte erreserbatzen da, horixe baita une nagusia mahaian esertzeko, baina jatetxean, kaleko saltoki batean edo azoketan
|
ere
jan daiteke. Indonesian, eguerdiko otordu nagusiak ez du ordurik ezarrita eta, beraz, orduak igaro ahala bere ezaugarriak ongi gordetzeko moduan prestatzen da.
|
|
|
Txori hau Cuculeddarren familiakoa da, eta horietako gehienak hegazti ezagunak dira, arrautzak beste batzuen habian jartzeko ohitura berezia baitute, haien usakumeak hazteko. Indonesiar kukoa haragijalea da eta bere harrapakin gogokoena muskerrak dira, arratoiak, larbak, igelak eta zizareak
|
ere
jaten dituen arren. Lumaje beltza du, hanka sendoak, moko berdexka, metro erdiko luzera, isats luzea eta orban biolazeo eta urdina begiaren inguruan.
|
|
|
Jateko gogoa kentzen duen hormonak
|
ere
jateko plazera kentzen du
|
|
|
Haragi erreak laguntzeko erabiltzen da, hala nola roastbeef ospetsua edo saltsetan haragia egiteko. Arrain ketuen osagarri gisa
|
ere
jan ohi da, ukitu minarekin. Ziapea alemaniarra:
|
|
|
Hala, arkeologoak azaltzen duenez, haitzuloetako kaktusek egunero jaten zuten kakts lokala, nopala (zuntz asko zuen), landare, hazi, fruta eta lore mota askorekin batera. Egunero haragi pixka bat
|
ere
jaten zuten, batez ere animalia txikienak, hala nola txoriak, sugeak eta untxiak. Teilano zaharrek ere ez zieten harraskarik egiten intsektuei, eta maiz jango zituzten matxinsaltoak.
|
|
|
Afal orduan, Ulibeltza elkarteko egoitza sagardotegiz jantziko dute, eta kupela bat ekarriko. Sagardoa dastatzean, goizean egindako tortillak
|
ere
janen dituzte. Horretaz gain, bertze pintxo batzuk prestatuko dituzte, txistor, solomo eta gaztarenak bertzeak bertze.
|
|
|
–Prestatu duzun horretatik, zuk
|
ere
jan dezakezu, nahi izanez gero.
|
|
|
... ez, ale... ez dun ene eguna... errefusak merke bon, goazen bazkariaren prestatzerat... guk
|
ere
jan behar dinau...
|
|
2008
|
|
|
Oinarrian, Mediterraneoko dieta tradizionalaren osagai berberak ditu: arraina ugari, arroza berdin (han gosaritan
|
ere
jaten dute, gure galleten eta opilen lekuan), eta lekaleak ere asko.
|
|
|
Hori dela eta, diabetesa dutenek
|
ere
jan ahal izaten dituzte gozoak edo fruktosa duten elikagaiak, neurrian betiere.
|
|
|
Gutxigatik izan bada
|
ere
Janez Jansa lehen ministroaren Esloveniako Alderdi Demokratak (SDS) galdu ditu hauteskundeak eta Gobernua utzi du.
|
|
|
–Baina arrautza
|
ere
jan duzu, eta nola esaten zaio arrautzari?
|
|
|
(25?)= ez omen du deus
|
ere
jaten (baina ez naiz seguru).
|
|
|
KOLDO. (irribarre) Utzi ezkero, dozena bat
|
ere
jango zituen.
|
|
|
Hori dela eta, behazun eta pankrea arazoak dituzten pertsonek, edo gantzak xurgatzeko zailtasunak dituztenek, ez dituzte maiz jan behar fruitu lehorrak. Gehiegizko pisua eta obesitatea izanez gero
|
ere
jan egin behar da. Gantz gutxien duten fruitu lehorrak gaztainak eta datilak dira %40tik jaisten direnak.
|
|
|
Mendialdean jaten dutenaren eta erretzen dutenaren arteko oreka eskasagoa da, Kantauri aldean joera hori nagusitzen da. Indartsu jaten jarraitzen dute, tradizioari jarraikiz, baina gizarte modernoaren estrak
|
ere
jaten dituzte; hau da, otorduen artean patatak eta bestelakoak jaten dituzte. Aldi berean, askotan, herri txikietan aukera gutxiago daude kirola egiteko.
|
|
|
Hala ere, izoztutako txipiroirik ez duela onartuko esan du, sukaldean eguneko produktuak erabiltzeak duen xarmagatik. «Bezeroa, gurera gauza bereziak jatera etortzen da, izoztutako barazkiak edo txipiroiak etxean
|
ere
jan baititzake». Egiten duen lanak oraindik ilusioa eta gogoa sortzen diolako egin du ahalegina ostalariak.
|
|
|
Elikagai ekologikoekin eginiko bazkariak dira, Usurbilgo (Gipuzkoa) haur eskolan. Pasta, arrautzopilak, sojarekin eginiko hanburgerrak eta kroketak
|
ere
jaten dituzte, hazi ahala horretarako gai diren neurrian. Sukaldean ez dute arazo berezirik izaten eguneroko menua osorik janari ekologikoekin osatzeko, arraina dagoenean izan ezik.
|
|
|
Atea eskura, etxea alde guztietatik kirrinka, kazetariak ezin pentsamendua beste inora tolestu, aurkezpenaren ondotik egitekoa zen lunch jendetsua zuen kaskoan. Liburu dendan bertan, jendea hasi zen idazlearengandik hurbil egoteko ukalondoka, eta tortilla zein goxoa zegoen, eta beste bat
|
ere
jango ote zenukeen, eta idazteak apetitua ez duela kentzen gero! Idazlea, mokadu eta mokadu artean, hiriko gastronomia goratzen, serio, lasai, zapirik eskura ez eta, galtzerdiak koipeztatzen.
|
|
|
Asko jarriz gero, janaria sobran egotea oso normala da. Beraz, egun berezi bat ospatzeko janaria hurrengo egunetan
|
ere
jan beharreko jaki bihurtzen da, eta Gabonetako egun bereziak lau izan beharrean zortzi edo hamar bihurtzen dira. Horrenbestez, ia bi astean elikadura desorekatua eta errepikakorra izaten da.
|
|
|
–Baina arrautza
|
ere
jan duzu, eta nola esaten zaio arrautzari?
|
|
|
Lehen alkoholak esan nahi zuen alkohola, botikakoa, eta orain berriz ardo tragoxka ere alkohola da. Estatistiketan ardoa jan gauzekin batean sartzen zen, ardo gorri nafarra" alimentu ona da", eta norbaitek kantuz bota zuen ardoa
|
ere
jan egiten zela besterik ez zegoenean. Gaur beste haize batzuk dabiltza.
|
|
|
[Aurrerapena ahosabaitik ikusita.] Gizakia pasa da gosea zeukanean jatetik, goseak zegoenean bakarrik jan zitekeen jatekoa jatetik, goserik gabe
|
ere
jan ahal izatera, goserik gabe sar daitekeen jaten sentsazionalista bat irenstera. Jateko gogoarekin jatetik, jatekoa ez den gogo batekin jatera.
|
|
|
E! harrapakin hobeagorik ez bada, hau
|
ere
jan daiteke oñoña bat bezala.
|
|
2009
|
|
|
Hots, orain arte bezala, gutxi gorabehera, baina pastela askoz gehiagoren artean banatzeak dakartzan arazoekin. Horregatik diote kate pribatuek ez dela zilegi, publizitatearen negozioa guztientzat mehetuko den honetan, telebista publikoak
|
ere
jatea aska horretatik.
|
|
|
Azkenetako aldaketa, uste dudanez, sukaldea izan daiteke, familia askok heziketaz gain zaintza ere ikastetxeen gain utzi dutenetik, eta Hezkuntza Sailak ikastetxe publikoetarako sukaldeen ordez jangelak hobetsi dituenetik, endemas, lan tokietan
|
ere
jana ematen denetik, eta zaharrak ere etxetik kanpo ateratzen direnetik.
|
|
|
Indaba gorriak, tolosar deituraz ezagunak direnak, izan dira lapikoko nagusia, makina bat egunetan, ahoz beterik zeuden mahai inguruei jaten eman dietenak. Baina porrusalda, arroza, garbantzuak, fideo salda, patata tortilla...
|
ere
jaten zituzten
|
|
|
Hasteko arrain gutti, eta zapore azkarrak. Pikantea
|
ere
jaten dute, ikusten ahal duzuen bezala. Emeki emeki ohitura ari naiz artzen.
|
|
|
Pertsona osasuntsu batek, gizena egon gabe eta behar adina ariketa fisiko egiten duela, egunean 400 gramo ogi
|
ere
jan ditzake.
|
|
|
Bitamina ugari izaten duten beste fruta batzuk
|
ere
jan ditzakegu: anana, kiwia, marrubiak, papaya, guayaba eta zenbait barazki ere bai, tomatea eta espinaka gordina, adibidez.
|
|
|
Baina arrainaz gain olioa
|
ere
jango bagenu, hartuko genukeen kaloria kopurua asko aldatuko litzateke ontzitik ontzira: Isabel hegaluzeak 480 kaloria emango lizkiguke ehun gramo bakoitzeko, eta Ortiz hegaluzeak edo Calvo atun argiak, 340.
|
|
|
Untxiak kontrolpean mantentzen zituzten lehen katuek, baina uharteko itsas hegaztiak
|
ere
jaten hasi ziren, eta uhartetik kentzea erabaki zuten. Orain, ordea, gizateriaren ondare den uharte honetan, untxiek floran egindako aldaketak espaziotik ikus daitezke.
|
|
|
Milioi bat urte geroago, lehen gizaki hori ehiztari guztiz antzetsua kausitzen dugu: ehizaki tarroen burezurrak harrika koskatzera iristen da, kraskatzeraino, eta bihi eta igali, hegazti eta barraskiloen ondoan, gazelak eta hipopotamoak
|
ere
jaten ditu. Bestalde, estalpe eta babesleku zirkular edo erdizirkularrak eraikitzen ditu; beraz, familia edo gizarte franko erakundetuan bizi da; teknika arrafina galdatzen duten silex landu kalitate handikoez baliatzen da.
|
|
|
Gizonak, beraz, dibortzioa eskatu dio emazteari. Jota ei zegoen gizona, ez zuela deus
|
ere
jaten. Hiltzeko zorian ikusten zuen emazteak.
|
|
|
–Arrazoi duzu: gaur mundua jateko indarrarekin sentitzen naiz, eta platera
|
ere
jan dut azkenean.
|
|
|
Hala, bada, jan zituzten, konfiantzazko giro hartan, dilistak; jan zuten bakailaoa: hain ona zegoen, non laurek ere sukaldariaren dohainak goretsi baitzituzten, Andresa gora eta Andresa gorago, bakailaoak pil pil, bizipozak ere pil pil; jan zuten flana, ahoz ez ezik begiz
|
ere
jateko modukoa, leihotik sartzen zèn argi zeharkakoak halako berezitasun bat ematen baitzion, bai ikuspegi piktoriko batez hartuta. Cezanneren bodegoi batean ez zuen gaizki emango, okre argien eta okre ilunen sinfonia hotsik gabekoan?, eta bai ikuspegi espazial batez ere, koloreak berak kono enborrari halako trinkotasun elastikotasunak itsatsiko balizkio bezala, bizitzaren ezti guztia flanaren f...
|
|
|
Makal dago, bai, oso makal, eta goibel. Ez du ezertxo
|
ere
jan. Janariari begiratu bai, bainaâ? ¦ besterik ez.
|
|
|
ALIZIA. Ez duzu kroketa bakar bat
|
ere
jan.
|
|
|
Elikagai horien aurkezpena funtsezkoa da, batez ere denboraldi aldaketetan. Udan, lekale arinagoen errezetetan pentsatu da, haurrek
|
ere
jateko gogoa izan dezaten. Errezeta tradizionalez gain, jakiak prestatzen eta lekaleak modu originalean aurkezten ere ikas daiteke; adibidez, bigarren plater baten goarnizioa, entsalada baten osagaia, erreboltak arrautzarekin edo patearen osagai gisa, kroketak edo haragi bolak.
|