2000
|
|
Eibarko Udalak Siadeco enpresarekin batera egin duen azterketatik ateratako datuak dira horiek. Hala
|
ere
herritar guztien batez bestekoa(% 49,5ek daki euskaraz) baino altuagoa da merkatarien euskara ezagutza, eta sektore hau da euskara gehien erabiltzen duena. 650 saltoki, lokal eta bulegok dute azterketa lan honetan.
|
|
Txakurrak
|
ere
herritarren mehatxua sentitu eta zaunkaka ihardetsi zien haien mehatxuei, amorraturik balego bezala. Eta osabak isiltzeko manatu zion, katetik tiraturik, eta txakurra, halarik ere, ez zen isildu, harik eta osabak lepokotik tinkatu zuen arte.
|
2001
|
|
Hor askoz zailagoa da jakitea nor den ezkertiarra eta nor ez. Batez
|
ere
herritar aliantzak bilatzen dira kontuan hartuta ezkerra ez dagoela gaur egun bere mementorik onenean. Beste alde batetik, mugimendu sozial guztiak ezin dira ezkertiartasunean sartu eta Euskal Herrian, gainera, kristautasunaren eraginez edo kristau demokraziaren eraginez, hainbat pertsona mugimenduetan ari da lanean ezkertiartzat jo ezin direnak, nahiz eta ezkerraren balio klasikoari, elkartasunari, eutsi.
|
|
Aurten
|
ere
herritar ugari joan da Behobia Donostia 20 kilometroko karrera egitera. Giro egokiak lagunduta, gainera, marka onak lortu direla aitortu digute zenbait partaidek.
|
2002
|
|
Herritarren kezkak, baina baita nahiak, eskakizunak bizi, entzun eta irtenbideak atzematen saiatuko diren ordezkariak gara (gu geu
|
ere
herritar garelako).
|
|
Espainiako familia tradizionalak indar loteslea galdu du, eta askatasun eta indibidualtasun handiagoko eredu bat sortu du, baina oraindik
|
ere
herritarrentzako laguntza afektiboko erreferente soziala da, Fundación Encuentro buru duen Gizarte Aldaketaren Ikasketa Zentroaren (CESC) 2002ko Espainiako Txostenaren arabera. Espainiako familia bizitza, gainerako herrialde garatuetan bezala, aldaketa sakonen prozesu batean murgilduta dago, eta horrek, eredu tradizionaletik abiatuta, “pertsonen bizitza eta familia proiektuak osatzeko askatasun handiagoa” ekarri du.
|
2003
|
|
Nolanahi ere, gai honi buruzko lege multzoa ugari ugaria izan arren, osasunarekin zerikusia duen orok buruko minak sortarazten dizkio oraindik
|
ere
herritarrari.
|
2004
|
|
Oroimenik eskasena, ordea, zera da: bere sortzea ekarri zuen Foru Hobekuntza oraindik
|
ere
herritarrek erreferendumez bozkatu gabeko bakarra dela Espainiako estatuan.
|
|
Ez zen erreferendumik egin eta jendea lur jota ikusten nuen. Orain
|
ere
herritarrak desengainatuta, ahulduta... nahi baduzu aspertuta daude, baina kazetariok ikusi duzue zertan ari garen: lanean ari da jendea, irakasten, etxeak egiten, eta biztanle kopuruak gora egin du.
|
|
–Printzipio demokratikoaren arabera, herritarren borondatea dugu oinarrizko legitimazio irizpidea eta hizkuntza politikaren funtsezko erreferentzia. Hizkuntza politikak
|
ere
herritarren nahiak hartu behar ditu kontuan, eta hori ez da mekanikoki hizkuntzaren egoera soziolinguistikoarekin asimilatu behar?. 229
|
2005
|
|
Horrez gain, zenbait alorretan euskaraz egindako testuek balio dute, esate baterako, Frantzia eta Espainiaren arteko elkarlan eremu desberdinetan. Bestetik, Madrilgo Gobernuaren jarrera da hainbat lekutan estatuko hizkuntzak erabili ahal izatea, batez
|
ere
herritarrak eta erakundeen arteko harremanetan. Hori beti Espainiako agintariek finantzatua egingo litzateke.
|
|
Herritarrek erakundeak bere sentitzen dituztela ohartu gara. Foru Ogasuna inola
|
ere
herritarrek maite duten erakundea da. Krisialdi honi aurre egiteko oso jarrera lagungarria izan da».
|
|
Hori da Kutxen helburu eta eginbeharra. Gertaera kolateralak diren irabaziek ez dute beste eginkizunikhe rritarrei lasaitasun osoa ematearena baizik, argi utziz zuhur eta zuzen darabiltela eurengandik jasotako dirua; eta horrela jardunez sortutako etekinak
|
ere
herritarrei beren ekintza sozialetan laguntzeko direla.
|
2006
|
|
Aurten, berriz, ile apaindegiak lantzeaz gain, fruta dendekin ere aritu dira lanean. Azken egitasmo horren helburua
|
ere
herritarrak fruta dendetan euskaraz eska dezan bultzatzea izan da. Zeregin honetarako euskarri hauek erabili dituzte:
|
|
zelaietako belardien artean hogei metrotarainoko ttonttorrak, zuhaitzez beteak, eta elkarren artean kilometrotako estrata luzez lotuak. Bideok pertsonek eginak direla denek onartzen dute zelaiak putzu diren hilabeteetan batetik bestera ibiltzeko erabiltzen dira gaur egun ere baina muinoak batzuen ustez berezkoak dira, antzinako oihanen azken arrastoak gordetzen dituzten irla idorrak, eta aldiz gero eta aditu gehiagoren ustez ugarte horiek
|
ere
herritarrek eraiki zituzten. Muinoetako lurra berriz, hamarretik bat baino gehiago zeramika puskaz dago osatua; hau izan zen arkeologoei lehen pista eman ziena, Benin aspaldi batean gaur baino askoz jende gehiago bizi zela adieraziz.
|
|
Klase sozial bakoitzak isun eta justiziarako metodo propioak zituen; adibidez, kapareak ezin ziren torturatuak izan, ezta urkatuak ere; heriotza zigorra gauzatzeko ere, hainbat modu zeuden. Horrela, 1789an Frantziako Iraultza izan zenean, heriotza zigorraren bidez islatzen ziren desberdintasun sozialekin bukatu nahian, gillotina sortu zen herioaren aurrean
|
ere
herritar guztiak berdinak izateko, hots, denak modu berean hiltzeko.
|
|
Espainiarra gero eta solidarioagoa da. Zundaketetan ikus daitekeenez, gero eta jende gehiagok babesten du elkartasunaren gaia, baina oso modu emozionalean oraindik
|
ere
herritarren hezkuntza handia falta da. Nik beti esaten dut Europan dagoen elkartasun mekanismorik handiena gizarte segurantza dela, karitatetik haratago doan mekanismoa:
|
|
" XIX. mendean Baztanen idatzitako testuetan, rat morfemaren erabilera maiztasuna" artikulua idaztea zirraragarria izan liteke filologoarentzat," Borneoko perra muturreko saguzarraren ugalketa estrategietan azken 20 urteotan gertatu diren aldaketak" artikulua biologoarentzat ezinbestekoa izan litekeen bezalaxe; baina egia ere bada hainbesterainoko prezisioa eta zehaztasuna bilatzea zientziarentzat mesedegarria izan daitekeen arren, izan baitaiteke?, herritar arruntarentzat gutxienez harrigarria izanen dela, eta akaso patologia larriren baten seinaletzat ere hartuko du. Bitxia gertatu behar zaio herritar arruntari, ez dut esan nahi filologoa
|
ere
herritar arrunta ez denik?, deklinabide marka batek ez dakit zer idazle ezezagunarengan izan zuen frekuentzia ikertzeko halako kasketa izatea. Eta ez dakit belaunaldi berriek sinetsiko ote duten lan hori garai batean ordenagailuaren bilatzailearen laguntzarik gabe egiten zela!
|
|
Baina ez diogu meriturik kendu nahi Euskal Herriko gainerako administrazioei. Arautu eta esplizitu bihurtu gabe, haien lurraldeetan
|
ere
herritarrek badakite zer diren hizkuntza deskubideak, Hizkuntza Eskubideen Behatokikoek urtero erakusten digutenez.
|
|
Horretarako ez zaio inori ezer inposatzen, beste bat da eskema: herritarrari inposatu ez, aitortu, errekonozitu egiten zaizkio hizkuntza eskubideak, eta herri aginteei (ez herritarrei) jartzen zaizkie obligazioak, hain zuzen
|
ere
herritarrei aitortutako eskubideak benetakoak eta errespetatuak izan daitezen.
|
2007
|
|
47 artikuluan espainiar guztiek etxebizitza duin eta egokia izateko eskubidea dutela ezarri da. Argi dago artikulu hori interpretatzerakoan ezin dela pentsatu edozein herritarrek administrazio publikora jo dezakeela etxebizitza eskatzeko, EKren 35 artikuluko lanerako eskubidearekin gertatzen den bezala, horretan
|
ere
herritar bakoitzari ez baitzaio enplegu bat bermatzen. 47 artikulura bildutako eskubidearen edukiak botere publikoek etxebizitza politika bat egiteko duten beharrizanari aipamen egiten dio.
|
|
Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioak (CECU) zorionak eman ditu arau berriarengatik eta bertan jasotako neurriengatik, batez ere etxebizitza babestuei eta espekulazioa geldiarazteari buruzkoak. CECUk gogorarazi du etxebizitza dela oraindik
|
ere
herritarren arazo nagusia, batez ere etxebizitza eskuratzeko aukerari dagokionez, “prezioak gehiegi igo direlako”, eta horri gehitu behar zaio familiek gero eta gutxiago galtzen dutela erosteko ahalmena. Era berean, adierazi du etxebizitzako arazoak ez direla amaitzen erosketekin, baizik eta, batzuetan, erosketaren printzipioa besterik ez dela:
|
|
Aristokraziak bazeukan aisialdia garatzeko beste eremu bat, gimnasioa (gumnasion): gizon arte hartan elkartzen ziren aristokratak, laguntasuna bilatzera, sexu aukera ugaritzera eta politikaz hitz egitera604 Pentsa daiteke, batetik, taktika hoplitikoaren eraginez, gerra demokratizatzen denean, eta, bestetik, heziketa sistema —gorputzaren zaintzaz ere arduratzen zena— orokortzen denean, gimnasioak
|
ere
herritar xehea biltzeko leku bilakatuko zirela.
|
2008
|
|
Euskaraz gutxi argitaratzen zen, eta kalitate aldetik ere maila oso apalean. Izan
|
ere
herritar euskaldunen artean alfabetatzea mugatua zen, eta hezkuntzan aurrera egiten zutenak erdaraz eskolatzen ziren. Beraz euskaraz ekoitzitako liburu gehienak dotrinak eta gisako debozio lanak ziren, gutxi eskolaturiko herritarrei zuzenduak.
|
|
Kontsumo gaien aurkako protesta liberal aurrerakoien aldarrikapen nagusietariko bat ohi zen, baina Eibarren kasuan, protestaren sinatzaileen artean karlistekin ibilitako pare bat eta zenbait handiki agertzean, zaila egiten da bere jatorri ideologikoa zehaztea. Auzokideak ez ziren biztanleen erlijio eskubideak babesteko egindako protestan
|
ere
herritar xumeek parte hartu zuten, baina sinatzaile bakarra Miguel José Etxeberria dugu. Etxeberriatarrak liberal sutsuak izan zirela jakinda, ekimen hau udalkideen konstituziozaletasuna neurtzeko era bat izan zitekeen, hain zuzen ere, Espartero bota ostean aurrerakoiak eta moderatuak Madrileko gobernua eskuratzeko lehian zebiltzala.
|
|
Flandestar eta waloniarren arteko ika mikak, baina, aspaldikoak dira; hala ere, bi komunitateen arteko berradiskidetzea posible dela iritzi diote herritarren bi herenek. Yves Leterme lehen ministroak akordioa lortu ezean dimisioa eman lukeela uste dute
|
ere
herritar horiek.
|
|
Herritarren %56, 7 eta %60, 1 artean berretsi dute karguan, zundaketek diotenez, presidentea hauteskundeetan botoen %53, 7 eskuratu zuen. Alvaro Garcia Linera presidenteordeak
|
ere
herritarren babesa lortu du galdeketan.
|
|
Boliviak dituen bederatzi eskualdetako zortzi gobernadoreen etorkizuna ere jokoan zegoen galdeketan eta oposizioak
|
ere
herritarren babesa jaso du, bereziki, ekialdeko eskualdeetan. Bost gobernadore, tartean oposizioko lau, karguan berretsi dituzte:
|
|
Hauteskundeen ondoren ez zenuten herriaren borondatea errespetatu nahi izan. Orain
|
ere
herritarren nahiei entzungor egin eta gestio autoritario honekin jarraitzen duzue. Horregatik, uztailaren 29an presoen senideen diru laguntzen inguruan hartutako erabakia atzera bota eta datorren udalbatzan sartuko dugun mozioa tratatu eta onartzea exijitzen dizuegu.
|
|
«Euskaldunak akuilu izan behar gara», dio Larreategik. Aurrerantzean
|
ere
herritarrak protagonista bihurtzeko tresnak eta moduak eskaintzen jarraitu nahi duela jakinarazi du EHEk. Horretarako sortu du webgune berria, www.euskalherrianeuskaraz.org helbidean, «aspaldiko beharrari erantzunez».
|
|
Eta, Landak salatu duenez, lege hori ez da zigor legea. Hala
|
ere
herritarrak zigortzen dituela salatu du, eta hori, defentsa eskubidea bermatu gabe egiten dela, gainera.
|
|
Zatiketa honetan jarraitzaile ugarik alderdia utzi arren, ANCk indar politiko nagusia izaten jarraituko duela uste dute adituek. Ezen, ANCk ospe handia du oraindik
|
ere
herritarren artean, Apartheid erregimenaren kontra eginiko borroka tematsuagatik.
|
|
Eta nire ustetan, hori da balio duena.4 Nik gaurko egunaz gain, Euskal festa eta Koadrilen eguna aipatuko nituzke. Denak
|
ere
herritarren partehartze handiko ekitaldiak dira. Dantza emanaldi ugari jaietanAurrez aipatutako Inude eta Artzainen eguna Oinkari dantza taldeak antolatuta ekitaldia izan zen. Eurek antolatu bai baina herritar ororentzat irekia izan zen.
|
|
Eta nire ustetan, hori da balio duena.4 Nik gaurko egunaz gain, Euskal festa eta Koadrilen eguna aipatuko nituzke. Denak
|
ere
herritarren partehartze handiko ekitaldiak dira.Dantza emanaldi ugari jaietanAurrez aipatutako Inude eta Artzainen eguna Oinkari dantza taldeak antolatuta ekitaldia izan zen. Eurek antolatu bai baina herritar ororentzat irekia izan zen.
|
|
Durangon (Bizkaia), Algortan (Bizkaia), Errenterian (Gipuzkoa), Tolosan (Gipuzkoa) eta Altsasun ere (Nafarroa), besteak beste, protestak izan ziren talde feministek deituta. Horietan
|
ere
herritar dezente bildu zen.
|
|
Aurten
|
ere
herritar ugari joan da Behobia Donostia 20 kilometroko karrera egitera.
|
|
Argi hastean hertzainak herriko etxean ziren, Joanes Haritxene auzapezarekin. Su hiltzaileeri dei egina zaiote bai eta
|
ere
herritarreri laguntza eskatua. Jadanik zenbait etxeetan, hara nola Buztindegian, Ximunenean, Otarbeherean eta Ordokian ur iztiltsuak harturik dauzka behereko barneak.
|
2009
|
|
Politikarientzat hirigintzarekin eta lurralde antolamenduarekin loturiko egitasmoek berebiziko garrantzia daukate, diru ugari mugitzen dutelako batez ere. Proiektu bakoitzaren eskala edo garrantziaren araberakoa izango da parte hartuko duen erakunde kopurua, eta elkarren arteko akordio, liskar eta interesek
|
ere
herritarrak uxatzen dituzte. Euskal Autonomia Erkidegoan, adibidez, honakoak sar daitezke jokoan:
|
|
Hala eta guztiz
|
ere
herritarren eskariak behar baino ahulago izaten jarraitzen zuenez kapitalak behar zuenerako espekulaziora jo zuten dirudunek. Azken finean, espekulazioen funtsa apustuetan datza:
|
|
Galizian
|
ere
herritarrak hasi dira botoa ematen. PPk gehiengo absolutua berreskuratzea espero du.
|
|
– alde batetik, legebiltzarra herritarren borondatearen erdigunea izanik, horko alderdien posizioak
|
ere
herritarren gogoen isla direla; eta,
|
|
Horregatik ikastaroa egiteko deialdia luzatu zuen, interesatuek izena eman zezaten. Bada, harrera ona izan du eta 26 pertsonek eman dute izena, denak
|
ere
herritarrak edo inguruko herrietakoak. Oraindik ez dago zehaztua ikastaroa non izanen den, baina Donezteben edo Elizondon eginen da.
|
|
Pitzamarren ez ezik, Iruritako eliz atarian ere pintadak agertu ziren, Espainiako Gerra Zibil garaian Francoren tropetan hil ziren baztandarrak gogoratuz. Arraiozen
|
ere
herritar bat mehatxatuz pintadak azaldu ziren.
|
|
Nerabe eta gazteen iritziari lehentasuna emango bazaio ere, beste talde edo eragileen iritzia ere kontuan hartuko da”, azaldu du Beatrizek. Hodeik
|
ere
herritarren iritzia jakitea oso garrantzitsua dela uste du, “Zerbitzu berria eskaini egingo denez, komunitate guztiak izan behar du baliabide horren parte. Hobe da, beraz, nolako baliabidea nahiko genukeen hasieratik guztion artean erabakitzea”.Talde ugariren parte hartzeaGazte teknikariaren eta dinamizatzailearen artean ardurak banatu dituzte eta ondorioz, Beatrizen esku dago zinegotzien, Udal teknikarien eta inguruko herrietako teknikarien arteko batzordeak bideratzea.
|
|
Nire aurreko belaunaldiak ikusi zituen munduko mapak aldatzen, deskolonizazio prozesuan (funtsean metropoliak koloniez libratzea izan bazen ere, lurraldeak aski ustiatu ondotik sortzear zuten ongizate estatuaren eskubideak ez baitzuen aurrera egiterik kolonietako biztanle horiek
|
ere
herritar bihurtuz gero). Informazioa jasotzen hasi nintzen lehen urteetan Latinoamerikako sarraskiak, irlandarren borroka eta mugiezinak ziruditen Europako mugen aldaketak ikusi genituen.
|
|
Baina gure indarrak banatuta daude. Nazio estrategia baten beharra azpimarratu zuten, zehaztuz eragile politiko, sindikal eta sozialetan oinarritu behar zela, baina batez
|
ere
herritarrengan. Euskal Herria burujabetzara eramango duen bidea herritarrek ireki behar dute, Nazio Eztabaida Gunearen arabera.
|
|
Hura irakurrita, Hultin Brevig Missionera itzuli zen 1997an, 72 urte zituela. Berriz
|
ere
herritarrei hilobia irekitzeko baimena eskatu zien, eta orduan, indusketan 30 bat urteko emakumezko gizen baten hilotza topatu zuten. Gizentasun hark, dirudienez, hobeto mantendu zuen gorpua izoztuta.
|
|
Abertzale izatea ez da gure aldarrikapenetara mugatzen. Herri bat nahi dugu, zazpiak bat; baina gu
|
ere
herritar xumeak gara, guk ere nahi dugu lan baldintzak halakoak izan daitezen, gure eguneroko bizia modu batekoa izan dadin... Kapitalismoaren aurka nago.
|
|
Gasteizko txosnek bere lekua egin dute aurten ere Andre Maria Zuriaren jaietako programan. Unibertsitate esparruan dozena bat txosna jarri dituzte Gasteizko zenbait elkartek eta gaueko giroaz gain, egunez
|
ere
herritarren txokoa izateko asmoa dute antolatzaileek. Gainera, giroa hobetzeko egin dituzten aldaketak azaldu ditu Gorka Arbuluk, Txosna Batzordeko kideak.
|
|
Hondakinen Legea eskatzen jarraituko dutela ziurtatu zuten; ingurumenaren eta osasunaren alde egingo duen legea, 2001etik derrigorrezkoa den baina egiten ez den gaikako bilketa ezarriko duena, eta errausteari atea itxiko diona. Baita
|
ere
herritarrek kudeaketa publikoan izan behar duten parte hartzea aldarrikatzen ere, herritarrek zaborraren trataeraren inguruan informatuta egoteko eskubide osoa dutelako.
|
|
Aurten
|
ere
herritar ugarik irten du mozorrotuta Inauterietarako astelehen iluntzean
|
|
egitasmoa aurkeztuko dute. Horren bitartez, eta batez
|
ere
herritarren borondate onari esker, bi komunikabideek beren jardunean aurrera jarraitzeko behar duten dirua lortu nahi dute.
|
|
Euskararentzat erabilera aukerak eta eremuak sortu eta sendotzeari dagokionez, gehiegikeriarik gabe egin behar da euskarak eta gaztelaniak egiazki elkarren pareko estatus soziala izatera iristeko bidea, baina oraindik ere neurri handi batean elebakarra den gizartetik egiazki elebiduna izango den gizarterako bidea ezin da deserosotasunik gabe egin. Ezinezkoa da, oraindik
|
ere
herritar gehienak elebidunak ez direnean, inori deserosotasunik eragin gabe sortzea eta bermatzea euskararentzako erabilera aukerak. Besterik da deserosotasun horiek neurrikoak eta arrazoizkoak izatea.
|
2010
|
|
Ijitoak aldenduta edukitzeko harresiak eraikitzea ez da ezohikoa Eslovakian. Michalovcen bezala, Secovec, Lomnicka, Trebisov eta Ostrovany hirietan
|
ere
herritarrek harresiak eraiki dituzte. Horietan ere udalen laguntza izan dute.
|
|
Segurtasun zerbitzuek ohartarazi dute arriskutsua izan daitekeela bertatik ibiltzea, eta aukera hori ekiditeko eskatu dute. Plastikozko zintak debekatzen du Getaria eta Zarautz arteko pasealekurako sarrera, baina hala
|
ere
herritar ugari inguratu da itsasoa ikustera. Zenbait surferako prest ere izan da.
|
|
Plastikozko zintak debekatzen du Getaria eta Zarautz arteko pasealekurako sarrera, baina hala
|
ere
herritar ugari inguratu da itsasoa ikustera. Zenbait surferako prest ere izan da.
|
|
urak kontra zetozenean ere, herri hizkuntzen aldeko aitzindari bipilak agertu zirela ordena erlijioso handienetan, eta ez pastoral zeregin hutsetan zebiltzanen artean bakarrik, baita unibertsitateetako irakasleetan ere, garaiko jakitunak latinez ari ziren arren, hainbatek ez baitzuen izan lotsarik, horren ondoan, hizkuntza" arloteetan" idazlan jantziak emateko. eskeko ordenen irakaskuntzaren euskal herriko historia gogoratzekoa da: gasteizen, adibidez, domingotar eta frantziskotarrek beren goiikastegi bana zuten, biak
|
ere
herritarrentzat irekiak. zergatik ez zen horrelakoetan euskal idazlerik sortu, esaterako, ziburun, 1611tik aitzina, fraide errekolektoen komentuan gertatu zenaren antzera:
|
|
Bigarren ohar harrigarria hau da, elebakar ez direnetan, kasik ikasle elebidun bezainbat hirueledun badela: %31 eta %28, 5 hurrenez hurren, ez bakarrik etorkinetan bai eta
|
ere
herritarretan. Zergatik?
|
|
Beharbada, zuzenbidean aditua ez den batentzat zailena lan gatazka zehatzari dagokion prozesu aldaera finkatzea da, hala ere, puntu honetan
|
ere
herritarra babestuta dago, ordena publikoko gai bat denez, organo jurisdikzionalak gatazka bakoitzari dagokion izapidetzea eman behar baitio. Gainera, nahiz eta akatsak, hutsak edo zehaztugabetasunak izan, demandak behin behinean onartzen dira, eta epaileak ofizioz demandatzaileari beraien berri ematen dio, 4 eguneko epean zuzen ditzan (LPLren 81.1 art.). Era berean, nahiz eta aurreko adiskidetzearen ziurtagiria ez gaineratu, demanda onartu egingo da, eta 15 egun emango dira haren ospakizuna edo ahalegina egiaztatzeko (LPLren 81.2 art.). Jakina da, mamiari dagokionez, demanda guztiak onartzen direla, nahiz eta zentzugabeak izan.
|
|
Lehenengoaren gainean, puntu honetan jada ikasi ez den ezer ezin daiteke aipatu, haren funtsa edo muina gogoratu besterik ez da egin behar. Horrela, gogoratu behar da betearazpena epai bidezko babes eraginkorrerako eskubidearen parte dela eta baita betearazpen prozesuan
|
ere
herritarra akzio eskubidea osatzen duten eskubide guztiekin hornituta agertzen dela epaile aurrean. Berezitasun gehiago atzematen dira betearazpen prozesuan, guztiak haren objektutik eratorriak, betearazpen uzitik, hain zuzen ere.
|
|
Garestia da udal batentzat administrazio elektronikoko web bat izatea? Ez da garestia soilik; gainera, hemen, Generalitateak eta Localret ek beharrezko tresnak dituzte garapena ahalik eta errentagarriena izan dadin, batez
|
ere
herritarrei eskaintzen ahal dieten zerbitzua optimizatzeko. Kostuak, gaur egun, ezin dira inola ere aitzakiatzat hartu udalerri batean web administrazio bat ez ezartzeko.
|
|
“Hobe da administrazioa egunean 24 orduz eta astean zazpi egunez irekita edukitzea, zortzi orduz bost egunez baino” Oro har, nik uste dut izapide guztiak erraztera jo behar dela, ez dezagun ahaztu hori dela legez eskatzen zaiguna, telematikoki. Hala ere, badira zerbitzu batzuk, batez
|
ere
herritarren arretarako eta zalantzak argitzeko atalean, hobeto egiten direnak kalean bertan dagoen bulego batean. Nire ustez, egoera batzuk ezin ditu makina batek konpondu, baizik eta gizakien artean konpondu behar dira, hitz eginez, baina beste asko guztiz automatizagarriak dira.
|
|
Halere, «euskarak Bortzirietan bide luze omen du egiteke», eta horretan lanean behar bezala aritzeko mankomunitateak ongi hornitua egon behar duela nabarmendu zuen Peñak; «ongi hornitua giza baliabideekin –batez
|
ere
herritarren parte hartzearekin–, eta ongi hornitua baliabide ekonomiko eta materialekin.
|
|
Kasu honetan zientzialaria ez dago bakarrik, zientzia sistema agente gehiagok eratzen dute(" subjektu teknozientifikoa"), era berean zientziagintza laborategian ez ezik eremu gehiagotan ere baldintzatzen da, eta azken unean herritarren irudiko ezagutza, kuriositatea eta egiaren aurkikuntza ere zehaztu egiten dira, hala eraginda helburuek zedarrituriko ikerketa lerro eta aplikazio teknologikoek. Irudi bi horiek aldi berean erabiltzen dituzte, gertakari zeharo desberdinak irudikatzeko errepresentazioak dira, eta beraz ez da egia herritarrek zientziarekiko mesfidantza dutela, ez eta
|
ere
herritarren iritziak kontraesankorrak direla.
|
|
Instituzioen sakoneko arazoa, hain zuzen ere, alderdi teknikoa eta alderdi etikoa bereiztean datza, eta, lehen arrisku teknikoa eta orain arrisku morala erabiliz pertzepzio irrazionalen esplikazioa aldatu duten arren, ukitzeke geratu dira arriskua eta ordena soziala egituratzen dituen dimentsio epistemologikoa. Haatik, iritzi sozialak aztertuz gero, ikusi dugu arazoetako bat hain zuzen
|
ere
herritarren kezka eta beraz ezagutza lerroen izaera diferente batean datzala. Gure ikerketaren eztabaida taldeetan herritarrek instituzioen aldetik erresistentziak atzeman dituzte, ez soilik herritarren iritziak ulertzeko mesfidantzak eraginda, bai eta ere zientzia politika batekiko herritarrek erakusten duten desadostasuna aitortzeko arduragabekeriak eraginda.
|
|
Haren segida Berria egunkaria da; lan talde berak hilabete gutxi barru plazaratu zuen, oraingoan
|
ere
herritarren arteko akzio salmentari esker, Herrian eta kanpoan, Katalunian bereziki. berria
|
|
Zer esanik ez, begi lerro nahiz paisaian sortuko duen inpaktua ikaragarria izango da, hango bazter zoragarri bezain bitxi horren galera ekarrita. Horrelako toki magikoez ingurune garbi batean bizi eta gozatu ahal izatea
|
ere
herritar eskubidea da. Eta, zergatik ez, Schreiber muskerra handik ikusteko parada izatea sekulako marka litzateke, eta horixe nahi dugu, seinale ezin hobea litzateke-eta.
|
2011
|
|
argitu behar zenuen hasierako proiektuaren funtsezko aldaketa hori, baita eraginaren ikerketa ere, azterketa eta alegazio fasean daudela oraindik, alegia, onartu gabe. Horixe dena esan eta erakutsi behar zenuen, baita azaldu
|
ere
herritarrei nola pentsatzen duzun kudeatu daitekeela igerilekuaren erabilera partekatua. Beste guztia, jendea nahasteko eta populismo merkea egiteko gogoa da, hauteskundeetarako bi hilabete ditugunean; eta hori, Zaballos jauna, urrun dago alkate batek nahitaezko duen zuzentasunetik.
|
|
Zortzi langilez eta gertuko hamabost kolaboratzailez osaturiko sareak hartzen du bere gain Kanaldude webgunea eguneratzeko ardura, Iparraldean gertatzen dena bertatik bertara kontatzeko. Lasako Markotx kamiseta egileari buruzko erreportajea, Lekorneko etxaldeek duten etorkizunari buruzko kezka azaltzen duen elkarrizketa sorta, Donazaharreko adinekoen egoitzara egindako bisita gidatua, Bidarraiko mendiko etxaldeetan gazte gutxi dagoela adieraziz eta mendia kudeatzeko gakoak emanez bildutako iritziak… ikus daitezke webgunean, Tokika izeneko sailean, guztiak
|
ere
herritarrek pentsatuak, diseinatuak eta, sarri askotan, grabatuak. Kanalduderen eta landutako bideoen izaeran bi ezaugarri nabarmendu dituzte arduradunek:
|
|
–Indonesiako goi mailako gizarte klaseetan ingelesaren hedapena aski nabarmena izanda ere, Indonesiako hizkuntza. Indonesiako bahasera deritza? erabiltzeko ahaleginak egiten ditu gobernuak; batez
|
ere
herritarren arteko hartu emanetan. Bien bitartean, ordea, Indonesian dauden gainerako herri mintzaira guztiak ezerezaren pare ukatuak dauzka gobernu horrek berak?
|
|
Baina hori ez da arrazoi bakarra izan, diseinuak ere zerikusia izan duela uste dugu, euskara bultzatze aldera, aurten tradiziozko jaiekin lotura duten esaerak sartu ditugu, eta egutegia zerbait praktikoa izateko oharretarako gune bat ere egokitu dugu”. Badirudi diseinu aldaketa hori
|
ere
herritarren gustukoa izan dela.
|
2012
|
|
Gaineratu dutenez," guzti hau ez da kasualitatea. Kontroletan
|
ere
herritar honengaitik eta beste batzuengatik galdetzen dihardu-eta Espainiako Poliziak".
|
|
Udal kontseiluan etorkinek duten parte hartzea nabarmendu du alkateak: " Eurek
|
ere
herritarrak dira eta helburua guztien artean integrazioa lantzea da".
|
|
«2003an 24.000 lagunek egin zuten diru ekarpenak bidea eman zuen BERRIA Taldea eta BERRIA egunkaria sortzeko. Aurrera begira
|
ere
herritarren sostengua behar dugu, orain artekoari eusteko eta proiektu berriak garatu ahal izateko». CIESen azken datuen arabera, batez beste 19.000 bisita izaten dira egunean Berria.info webgunean, eta 63.000 inguru dira BERRIA egunero erosten dutenak.
|
|
NAMeko hiru urteko txandakako presidentetza pasatu dio Egiptok Irani atzo hasitako goi bileran. Venezuelak hartuko du ardura hori hiru urte barru?. Egiptoko iraultza eredutzat jarri du Mursik, eta Siriaren kasuan
|
ere
herritarren borroka defendatzeko «beharrizan etikoa» duela nabarmendu du. «Gu guztion erantzukizuna da Siriako odol isuria, eta jakin behar dugu isuria ez dela geldituko gure esku hartze eraginkor barik».
|
|
Ez da lehen ministrorako hautagai izango, Senatuan duen bizi guztiko karguak uzten ez diolako; baina hauteskundeen ondoren bere agendarekin bat egiten duten alderdi politikoek gobernuburu izateko eskatzen badiote, prest egongo da, Giorgio Napolitano presidentea ordezkatzeko ere bai, legebiltzarrak hala nahi badu. Alegia, Italiaren buruzagitzan jarraitzeko gogoa du, baina berriz
|
ere
herritarren azterketarik igaro gabe: irabazteko aukera izango du galtzeko arriskurik izan gabe.
|
|
Bere interesei zegokien orotarako irudimenez jantzia, medio hau zuen aurkitua biltzarretatik etekina ateratzeko, eta bere ideia arrakastatsu suertatzen ari zitzaion, zeren jada ez baitzekien nori aditu. Izan
|
ere
herritarrak, beroa baitzuten, intsentsu usaindun lastoa zuten aulki hauen bila harrapazka zebiltzan, eta kandelen argizariz zetakaturiko hauen bizkar sendoen kontra ezartzen ziren, nolabaiteko benerazioz.
|
|
Espainiako hiri handiak% 20 eta% 20 bitartean aurreztuko dira Eguberrietan, EFE Verdek bildutako datuen arabera. Gabonetako argiztapen ekologikoa etxean
|
ere
Herritarrek ere Gabonetako argiteria iraunkorragoa ezar dezakete etxean. Horretarako, aholku hauek eman ditzakezue:
|
|
Baina herritarrak gara oinarri, hona hemen gure lana. ...beste ekintza bultzatu duzue Zizurkilgo Zero Zabor taldetik. Apirilean Zero Zabor jardunaldia antolatu genuen, hainbat hitzalditan parte hartu dugu eta ikastetxeekin ere kontzientziazio lanketa egin nahi dugu errekako gaia ardatz hartuta, atez atekoa martxan dagoen herri batera bisita gidatu bat antolatzeko asmoa ere badugu, autokonpostaren txokoa prestatzen ari gara Azoka Berezirako, Gabonetarako
|
ere
herritarrei oparitxo bat egin nahiko genieke, etab. Jendea animatu nahi dugu hau dena aurrera eramaten laguntzeko, talde irekia gara, eta lanerako gaude; bakoitzak ahal duen neurrian beti ere. Gurekin harremanetan jarri nahi duenari ere lasai egin dezakeela esan nahi diogu, honetarako zizurkilzz@gmail.com helbidera email bat idatziz.
|
|
Zer pentsatua ematen du langabezian dauden pertsonek ere, esaterako, jarrera ezin hobea erakusten dutelako. Alde horretatik, esker “oneko sentitzen gara andoaindarrekiko”. Gabon aurretik, diru bilketa egin ohi du elkarteak goizen batean, eta aurtengoan
|
ere
herritarrek emandako erantzuna nabarmendu nahi izan du Sanzek. “Diru bilketa egin genuen kalean abenduaren 18an, larunbatarekin.
|
|
2012an
|
ere
herritarrok kalera irten izan gara euskaraz bizitzeko nahia adierazteko. Martxoaren 31n Baionako kaleak bete zituen euskaraz bizi nahi duen herriak.
|
2013
|
|
" euskaraz zerbait dakitenek, urtean zehar euskara ikasi dutenek, mintzalagunek, euskaldun zaharrek, eta euskara maila txikiagoa duten lagunekin hizkuntza partekatu nahi dutenek hartu dezakete parte". Egitasmo honez gain, elkarteak adierazi du bestelako ekimenak ere egiten dituztela, eta horiek
|
ere
herritar guztientzat daudela zabalik; besteak beste, kirola, dantza eta kantu saioak edota jolasak eskaintzen dituzte.
|
|
Paradigma berria itsatsi da Gipuzkoako eta Nafarroako Sakanako herrietan. Eredu zaharrean dirauten beste udalerri askotan
|
ere
herritarrak beren kasa murgildu dira trantsizio horretan. Orain, eraginkorra izateko Zero Zabor ereduan murgildu dute hondakin sortzaile nagusiak diren enpresa eta korporazioak.
|
|
2014ko aurrekontuak badoaz, baina 2015ekoak hobetu eta 2020rakoak benetan eraginkorrak izango badira, bil gaitezen Euskara saileko arduradun politikoak, euskarazko hedabide eta elkarteetako ordezkariak, eta bil dezagun baita
|
ere
herritarren ahotsa, euskarak, biziko bada, dagokion aurrekontua izan dezan. Eta euskarazko hedabideak, hizkuntzaren garapenerako funtsezko izanik, ahalik sendoenak izan daitezen.
|
|
Euskal Herriko hainbat tradiziori buruz dokumental bat grabatzen zebiltzan orduan (Nafarroa, lau urtaroak), eta Lantzen jende zaharraren testigantza bilduta berritu zuten ohitura zaharra. Behin baino gehiagotan azaldu behar izan zieten atzo
|
ere
herritarrek bisitariei kontu bera. «Asko jaso genuen haiengandik, baina haiek ere bai gugandik».
|
|
Lizeagak, beste hainbat herritarrekin batera, Hernaniko Egunkaria ren eta BERRIAren aldeko batzordean egin du lan hamar urteotan, «ilusioz». Une zailetan
|
ere
herritarrek euskarari eta BERRIAri egindako ekarpena esker onez oroitu du, ahoan hitz goxoak besterik ez ditu urte hauetan bizitakoari eta jasotakoari buruz. Euskaldunon Egunkaria itxi zutenean, hainbat herritan sortu ziren halako batzordeak; egunkari berri bat sortzeko helburuarekin aritu ziren lanean herritarrak.
|
|
Miguel eta Nekane. Ijito herria historian komikia euskaraz eta gaztelaniaz
|
ere
herritarren eskura jarri duzue webgunean. Hezkuntzari begirako edukiak ere baditu, ezta?
|
|
Danimarkan ekoitzitako pelikula ikaragarri horretan, Joshua Oppenheimer eta Christinne Cynnek Indonesiara begira jarri dira. Suharto koronelak 1965ean eman zuen kolpe militarrak oraindik
|
ere
herritarren artean duen eragina ekarri dute dokumental horren bitartez, eta sari mordoa irabazi ditu. Bigarrena 2012ko film bat da, Euskal Herrira urtebete geroago ailegatu dena:
|
|
nutrizioa hobetzea izan liteke Europako gaixotasunak murrizteko faktore isolaturik garrantzitsuena. Baina egunkariek eraginik ez bazuten
|
ere
herritarren erabakietan (bai, hala egiten dute), egia da, Aceanela Montes de Oca kazetari ospetsuak adierazten duen moduan, osasun gaiak maneiatzeak «informazio pobreziara, aniztasun faltara, orekara eta sakontasunera» kondenatzen dituela irakurleak.
|
|
Berezia da Kurtzebarri aretxabaletarrentzako, eta, urtero urtero, iraileko bigarren domekan ospatzen da Kurtzebarri eguna. Aurten
|
ere
herritar ugarik hartuko dute mendian gorako bidea festarekin bat egiteko.
|
|
Horixe da Bergarako udal gobernuaren proposamena," guztion artean Bergarara hobekien egokitzen den sistema bilatzeko". Hondakinak ateratzeko ordutegia
|
ere
herritarrek erabakiko dute datozen bi astetan egingo dituzten zazpi saio parte hartzailetan. Osoko bilkuren aretoan erakusketa dago bilketa puntuak non egongo diren erakusteko; alegazioak aurkezteko azken eguna martxoak 22 da.
|
|
inguru horretan ez zegoen iturririk orain arte, baina auzotarrek eskatu egin zuten, eta Udalak jarri egingo du. " Beraz, beste behin
|
ere
herritarrek udal esparruan parte hartu dute, izan ere Udal Gobernuko taldea etengabe ari da partaidetza eredu hori sustatzen eta ahalbidetzen. Horretarako, bilerak eta kontaktuak egiten ditu urduliztarrekin, auzoka, kolektiboka, sektoreka eta abar", amaitu dutenez.
|
2014
|
|
Udalak eta Juan Orobiogoitia ikastetxeak lankidetza hitzarmena sinatu dute, eskolaz kanpoko orduetan instalazioak herritarren esku egon daitezen. Kanpoko instalazioez gainera, ikastetxeko kiroldegia, areto nagusia eta gelak
|
ere
herritarren esku egongo dira.
|
|
Ttakunek igandean
|
ere
herritarrak mozorrotzera deitzen ditu herrian larunbat zein igandean Inauteri giroa nagusi izan dadin.
|
|
Atlas mendietan kokatzen da Thibirineko abadia. Inguruko biztanleek kooperatibetan egiten zuten lan, eta monasterioko fraideek
|
ere
herritarrekin bat egiten zuten ekintza horietan, askoren harridurarako. Herritarrengana hurbiltzen hasi ziren sozialki, lanbidez, ideologikoki.
|
|
Larrearen esanetan, hainbat beldurrekin amaitzeko garaia iritsi da, “badirudi diru kontuez edota gai serioez aritu behar dugunean, oraindik ere ezin dela euskaraz hitz egin. Baina, egun, badaude baliabideak eta posible da euskaraz egitea”.Errenta aitorpenaren kanpaina abiatu berri den honetan, oraindik
|
ere
herritarrei euskaraz egiteko aukeren berri gogorarazi behar zaiela aipatu dute teknikariek, “izan ere, esaterako, etxera autolikidazio proposamena gaztelaniaz iritsitakoan, gaiarekiko oso kontzientziatuta ez bazaude, gaztelaniaz jarraitzeko dinamikari eusten baitzaio gehienetan”. Euskaraz egitea batere kostatzen ez dela jakinarazi du Maitek, oso pauso errazak eman behar direla.
|
|
2010ean biztanleriaren %100ak Internet sarbidea izateko plana abiarazi zuten. Gaur egun oraindik
|
ere
herritar poltsa handiek konektatu barik jarraitzen badute ere, plangintzekin aurrera jarraitzen du gobernuak. Lantalde digitaka izaten lehen ministerioa Justiziakoa izan zen eta ziurtagiri digitalen bitartez izapidetzeak egin daitezke jada, notario ahalordeen eskaerak, kasu.
|
|
Alkateak zioen udal aurrekontuak –2012, 2013 eta 2014 urteetakoak– eragileekin elkarbanatu zituztela eta 2014ko aurrekontuak
|
ere
herritarren aurrean aurkeztu zituela. Hortaz, beraiek kontuak garbi izateaz gain herritarren aurrean agertu zirela horren berri emateko.
|
|
Adierazpen askatasunaren aurkako kolpe errepresibo hau boteredunek herriaren hitza isilarazteko estrategian beste pausu bat da, baina guk oso argi dugu edozein pertsonak sare sozial zein beste edozein bidez nahi duena esateko eskubide eta zilegitasun osoa duela. Ez dugu inondik inora
|
ere
herritarron adierazpen askatasunaren aurkako erasorik onartuko. Kaleetan libre izateko borrokatzen dugun moduan, interneten ere askeak izateko borrokatuko dugu! ADIERAZPEN ASKATASUNA!! TXIOLARIAK LIBRE!!
|
|
" Piarres Hegitoa" izenordea erabiltzen zuen bere idazlan frangorentzat. Euskaltzaleen Biltzarra gabe, ez ote zen euskal literatura aberasten lagundu zuen luma xorrotxeko garaztar idazle hau
|
ere
herritar gehienen ganik ahantzirik geldituko. Piarres Aintziart idazlearen lekukoa hartua duen Mixel Jorajuria antzerkilariari suerte on opa diogu lehendakari kargu berrian.
|