2000
|
|
Herri aldizkariekin egin bezalaxe, azti ibili dira oraingoan ere gisa honetako egitasmoa garatzeko orduan. Hain zuzen, Goitb lehen emaitza izan den arren, Goiena Komunikazio Zerbitzuak Kooperatibak, beste zenbait egitasmo biltzen du bere baitan, hala nola, bailarako egunkaria, irratia eta Internet, berandu baino lehen abiarazi nahi dituztenak Euskal Herri osora
|
ere
hedatzeko xedez.
|
|
Atal honetan, azkenik, ikus enztunezko programen eskubideak erosieta komertzializatzeko Sogepaq enpresa eta Sogecine produkzio etxea menderatzenditu eta Warner Sogefilms zine banatzailea eta Warner Lusomundo zine aretoensarean ere parte hartzen du. Prisa ren esku luzeak Internet era
|
ere
hedatu dira, bertanPrisacom delarik jarduera ezberdinak antolatzen dituena: edizio elektronikoak eta, bereziki, Inicia ataria eta Internet zerbitzuaren hornitzailea.
|
|
...eta guztia nuen, zeren bakea nuen eta bizitzaren jakintasuna nuen, zeinak erraiten baitzidan ezen gauzak zetozen bezala zetozela eta pairuz hartu behar nituela haiek guztiak; eta erraiten zidan, halaber, ezen zorigaitzik handiena ez zela zorigaitza bera eta zorigaitzaren existentzia, baina haren eramaiteko ez ahalik ez argirik izaitea; eta erraiten zidan, finean, ezen nekearen ertzetik eta hegitik
|
ere
heda zitezkeela besoak harat eta honat, eta adimenduaren argiak egin zezakeela gure besarkada bakoitza, ez sutsuagoa, baina bai zabalagoa, zeren zinez izan baitzitekeen zabalago ulertzen zuèn eskuaren fereka, ulertzen ez zuèn suaren horzkada eta ausikia baino.
|
2001
|
|
Orain artean liburuak euskaraz izan dituen hiru argitalpenak eta 1997an Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak eman zion Zabalkunde Saria, bere arrakastaren lekuko ditugu. Arrakasta hori gaztelaniako itzulpenak jaso dituen laudorioetara
|
ere
heda genezake, izan ere, R. Senabreren iritziz," La lectura de Amor y guerra es un oasis en medio de este desierto de frivolidades mercantiles que nos aflige." (ik.
|
|
Horrez gainera, hedabideen eraginaren azterketa ezin muga daiteke" herri xehearengan" dituen ondorioetara, eragin hori gizarte elite, instituzio eta, bereziki, sistema politikora
|
ere
hedatzen baita; haien guztien eraginaren mendean jarduten dute, halaber, hedabideek eta, oro har, informazio jardunak 5 Aztertzen ari garen gaiari dagokionez, berebiziko garrantzia du burubide honek. Zera da, oro har, kazetaritza, sistema politikoarekiko liskar eremua 6, bata bestearen agenda, bestearen gai garrantzitsuak, zehazten ahaleginduko den eremua hain zuzen ere.
|
2002
|
|
Eleberrigintza laburrari dagokionez, aipagarria da hasieran egile alemaniarrak izan zirela zaleenak baina astiro astiro beste herrialde batzuetara
|
ere
hedatuz joan zela. Oinarrian, luzera zehaztugabeko testu narratiboa dela esango dugu, gertakari, arazo edo egoera zehatz baten inguruan antolatutakoa, suspense edo amaiera harrigarriekin irakurlea asalda lezakeena eta askotan sinboloa motibo gisara erabili ohi duena.
|
|
Eta hazkundeeskerga horren ondorio lazgarrien aurrean, zenbait herrialdetan (Ipar Amerikan etaEuropan, batez ere) gizarte industrialaren aurkako eta naturarekiko harremanerrespetuzkoaren aldeko aldarrikapen eta jarrerak pizten hasi ziren, beatnik etahippy izeneko mugimenduen ildotik, neurri handi batean. Gainera, armagintzanuklearraren zein indar nuklear zibilaren arriskuen mamua
|
ere
hedatuz joan zen, eta horrek, mugimendu bakezale eta antimilitaristen ildoari jarraiki, kontzientziaekologista areago ernarazi zuen.
|
|
Atzeraldi horretan, hala ere, banaketa kooperatibak denetan dinamikoenakizan ziren, 1987 urtealdian banaketa taldeak 1.800 lanpostu sortu baitzituen.Talde hau, Eroski lider zuela, Euskal Herriko lurraldetik kanpo
|
ere
hedatu zen, aliantza estrategikoen bitartez Espainiako estatuan barneratuz. Finantza taldeakere, Lan Kide Aurrezki Kutxaren eta Lagun Aroren lidergopean, arrakastaz garatuzituen bere finantza jarduerak, hainbat lanpostu berri sortuz, nahiz eta ekonomiabere osotasunean arazotan izan.
|
|
Erregimen frankistarekin lotura zuzena zuten irrati horiekin batera, sare pribatua
|
ere
hedatzen hasi zen. Hain zuzen ere, 1940ko irailean SER3 izeneko kate estatala sortu zen, Unión Radio zenaren gainean.
|
|
Eta horrela egunean baino egunean adiskideago ziren bi herrien atxikimenduaren uste onarekin. Etruriak bere izenaren entzutea Italia osoan zehar Alpeetatik Siziliako itsasarteraino lurrez bakarrik ez ezik itsasoz
|
ere
hedatzeko adina indar zuen arren, halere gerra harresiaren arrimutik atzera bota ahal izanda ere, gudazelaira atera zituen erasotzeko moduan bere tropak. Latindarren alde gertatu zen borrokaldi hura, Eneasen azken gizon arteko ekintza ere izan zen.
|
|
Soziologoek, psikologoek, gerontologoek eta endekapenezko gaixotasunen tratamenduarekin lotutako elkarteek denbora asko daramate “zaintzailearen sindrome” gisa ezagutzen hasi dena aztertzen. Zaintzailea, teorikoki osasuntsua den gaixo ezkutua da, eta bere gain hartzen ditu erantzukizunen eta zereginen eragin horrek bere oreka aldatzen du, batzuetan izaerara, harremanetara edo familiara
|
ere
hedatutako ondorioekin. Zaharraren “zahartasunaren makulu” tradizionaletik harago, era guztietako laguntza paperak hartzen ditu bere gain, eta horrek higadura handia eragiten dio maiz.
|
|
Arazoa ez da ingurumena bakarrik. Edateko uraren maila 50 miligramo baino handiagoa bada, osasun publikora
|
ere
heda daiteke.
|
|
Egia da gaztelania ez dagoela Europako komunitate zientifikoak erabiltzen dituen hiruzpalau hizkuntzaren artean. Baina euskalduna baino askoz
|
ere
hedatuagoa eta zaharragoa da gaztelania erabiltzen duen komunitatea, eta, besteak beste, guk euskaraz sekula izango ez dugun masa bibliografikorako ateak zabaltzen dizkigu. Hau badaukagu, saia gaitezen orain hizkuntza gehiagoz jabetzen unibertsitateko jardunean.
|
|
Mendebaldeko zibilizazioa
|
ere
hedatze prozesuan dago, ezbairik gabe. Lehenik lurralde mailako hedatzea izan zen, baina gaur egun batik bat kultura mailako hedatzeaz hitz egin behar da.
|
2003
|
|
Joan den mendeko zazpigarren hamarkadan surimiaren produkzioa ugaldu egin zen Japonian eta gerora Europara
|
ere
hedatu zen, itsaski suzedaneoak moldatzeko lehengai gisa baliatzen hasi baitzen berton.
|
|
zenbait elikagaien hedapena aipatu behar da hori azaltzeko, lehenbizi eta behin, artoarena, animalia nahiz gizakientzat, XVII. mendetik?, lekariena, arrozaren gehitzea, mahatsondo mota produktiboagoena, eta, geroago, patatarena. Lekari motako zuhainen erabilera
|
ere
hedatu zen. Ingalaterran lehenengo eta gero Frantziara iritsi zen fenomenoa?; landare hauek (alfalfa, hirusta?) lurrari laguntzen zioten, errekuperatzeko behar zuen nitrogenoa eransten baitzioten; animalientzako elikagaia ere baziren, lanindarra eta ongarri ahalmena handituz.
|
|
Berehala, agintariek produktua supermerkatu guztietako apaletatik kentzea erabaki zuten, biztanleentzat alferrikako arriskua saihesteko. Beste hiri batzuetara
|
ere
hedatu zen, hala nola Muensterrera eta fabrikatzailearen beste produktu batzuetara. Egileen estortsioa eta interes ekonomikoa ziren ekintza horien guztien atzean zeudenak, eta modu partikularrean eta kanpoko agentearen bidez, elikagaien segurtasunari eragin diezaiokete.
|
|
Haren oinek, hain ibiltari luzeek zigortuta, ñabardura handi batzuk garatu zituzten, eta “atleta oin” izena hartu zuten. “Tiña pedis” oso kutsakorra laugarren eta bosgarren atzamarren artean sortzen da, baina oinaren gainerako zatietatik eta gorputzeko beste zati batzuetatik
|
ere
heda daiteke. Pitzadurak, ekzemak, mina, izerdia handitzea eta azkura handiak eragiten ditu.
|
|
Garondoko orbaina horren oroigarri ere bada. Eta gorrotoa gainerako galoidunengana
|
ere
hedatu zen.
|
|
Bere doktrina ezarri ondoren, anarkista epistemologikoa hura saltzen saia daiteke (bestela, beretzat gorde zezakeen, ideiarik ederrenak
|
ere
hedatzen hasten direnean hondatzen eta higatzen direla aintzat hartuz). Bere salmenta metodoak entzulegoaren araberakoak dira.
|
|
...erdian garatu zen.22 Termodinamika, aurrerago zientzia guztien gainegitura baten itxura hartzera iritsi baitzen, haren aurretik paradigmatikoa zen teoria kalorikoari uko egitearen truke bakarrik ezarri zen.23 Mekanika kuantikoa gorputz beltzen erradiazioaren, bero espezifikoaren eta efektu fotoelektrikoaren inguruko zailtasun sorta askotariko batetik abiatuta jaio zen.24 Kasu zerrenda hori gehiago
|
ere
heda liteke, baina auzitan zegoen puntuak argi egon luke honezkero. Teoria berriak beste zahar batzuek bideratutako lanetik abiatuz sortzen dira, eta zerbait gaizki doala ikusi denean bakarrik gertatzen da halakorik.
|
2004
|
|
Erromatarrak hona iritsi ziren garaian euskara ia Bordeleraino eta Andorraraino iristen zen. Beharbada gehiago
|
ere
hedatuko zen lehenago, badira hori dioten tesiak, baina nire lanean erromatarrak hona iritsi zirenekoa hartu dut abiapuntu, lurraldez lurralde aztertzerako orduan Akitanian, Lleidan, Oskan, Zaragozan, Errioxan, Burgosen zein Sorian non hitz egiten zen eta non ez.
|
|
Beste lekuetan, AEBetan duela mende bat sortutako eliza Pentekostalistak hartu du leku hori. Eta sekta hau
|
ere
hedatzen ari da fite. Normala:
|
|
Kasu honetan, legeak etxegilea kalteen erantzulea dela argi eta garbi adierazten badu ere, beren funtzioa behar bezala bete ez zuten sustatzaile, arkitekto eta aparejadoreengana
|
ere
heda daiteke erreklamazioa.
|
|
Praktika hori lorategira
|
ere
hedatu delarik, auzokide askotxok paella etxetik jaitsita, bertan egiten dituzte janariak.
|
|
Altxamendua piztu, eta baztandar batek baino gehiagok erakutsi zuen bere burua nazionalen alde. Haietako zenbait fusilamendurako zerrendak egiten aritu omen zirela
|
ere
hedatu zen.
|
|
–Lepo urdineko? langileei
|
ere
hedatzen zaien balorizazioa. Zenbait autoreausartzen dira fenomeno hori era honetan definitzen:
|
|
Egunero Espainiako sarean ibiltzen diren sei “e mailetatik” ia batek birusaren bertsioren bat du. “Netsky” fitxategi erantsi batean iritsi ohi da, eta Internet Explorer en urrakortasun zahar bat erabiltzen du sei bertsioaren aurreko bertsioetan; horren bidez, mezua irakurri edo aurrebista panelean bistaratu besterik ez da egiten, nahiz eta puntu bakoitzeko fitxategiak trukatzeko sareen bidez
|
ere
hedatzen den (P2P). “Mezu elektronikoa” ireki ondoren, birusa automatikoki bidaltzen da kutsatutako sisteman dauden posta elektronikoko helbide guztietara, eta horretarako bere SMTP bidalketa motorraz baliatzen da.
|
|
“Iván” AEBetan sartu baino ordu batzuk lehenago. Alabamako kostaldetik, alerta egoera atzo
|
ere
hedatu zen ekialdeko kostaldeko beste hiru estatutan (Florida, Luisiana eta Mississippi); urakanak 14 hildako eragin ditu, eta milaka familia utzi ditu uholdeetan harrapatuta. Hain itsasertzeko zerrenda handi bat zikloi tropikal horren mehatxupean egotearen arrazoia ez da bakarrik haren ekintza erradioaren tamaina handia.
|
|
Orain arte, Euskaltelek normaltasunez eskaini du zuntz bidezko zerbitzua telefonoa, Internet eta telebista barne, baina kontratatu duten etxeek GOITB ikusteko aukera galtzen zuten. Izan ere, GOITB uhinez
|
ere
hedatzen da telebista kate generalistak bezala, eta, kablea kontratatzen zuten etxeek, uhin bidez inongo telebista seinale jasotzeko aukera galtzen zuten. Hitzarmena sinatu eta azken lanak egin ondoren, ordea, arazo hori konponduta geldituko da.
|
|
Elkartehoriek guztiek lotura nabarmen eta ezagunak dituzte PNVrekin, eta askoren ahotan ibili zen baita ere alderdia ren ustezko proiektua Prisaren laguntzarekin probintzia mailako multimedia alternatiboak eraikitzeko, Correo taldeareneredua jarraituz. Euskal Herriko Localia proiektua ren asmoa ere omen zen hiriburuetatik aparte, 30.000 biztanletik gorako populazio guneetara
|
ere
hedatzea, Irungo Txingudi TBrekin edo Mendaroko Telebistarekin egin duten bezala. Ordea, gauzak geldituta daudela dirudi, bai multimedia probintzialak sortzeko proie kt ua ren aldetik, bai hedapen territorialaren aldetik ere.
|
|
Eta horixe da, zoritxarrez, neurri handi batean, Euskal Herriko telebistagintza lokalean gertatzen ari dena: euskara suspertzeko tresna baino gaztelania hedatzeko bidea bihurtzen ari baita, ahots berriak sustatzen baino komunikazioaren kontzentrazioa talde handien eskuetan areagotzen ari dena, eduki propioak eta gertukoak sortu eta hedatu baino estatu eta nazioarteko kateetako programak beste behin
|
ere
hedatzeko bidea. Zer testuingurutan gertatu da hau guztia?
|
2005
|
|
Hego Euskal Herrira
|
ere
hedatu nahi dute euren kantatzeko modu berezi hori; izan ere, Hegoaldean ere, xiberotar sustraiak dituen abestia entzuteko publikoa badutelakoan dira eta euren kanta zaharrak mugaren bestaldera eramateko beldurrik ez dutela azpimarratu digu. Hala ere, askok, oraindik ere, museoko pieza gisa hartzen duela iruditzen zaio eta gehiago erabiltzen dutela zerbait egiteko materia bezala, adibidez musikatzeko.
|
|
Idazle horietako askok onartu dute Pott bandan egon ziren idazleen ipuingintzaren eragina. Eragin hori ipuingintzara ez ezik, eleberrigintzara
|
ere
hedatu zen, narratiba osora.
|
|
orkitisa baino ohikoagoa da eta testikuluetara
|
ere
hedatzen denez,
|
|
Aurreko lerrokadan ezarritakoa gorabehera, erregistratzailearen erantzukizuna horren gainerako ondasunetara
|
ere
hedatzen da.
|
|
Akitaniera barne berreraiketaren bidez Mitxelenak ikertutako aitzineuskararekin96 pareka daiteke (hizkuntza bera litzateke). Aitzineuskara hau, Akitanian erabiltzeaz gain, Pirinioen hegoaldean
|
ere
hedatuko zen Autrigoien, Barduliarren, Karistiarren eta Baskoien lurraldean. Hala ere, aitzineuskara momentu batean iberieraren97 garaikidea eta leku askotan auzokidea izan bazen ere, ez du balio iberierazko inskripzioak ulertzeko.
|
|
Beraz, badirudi, estentsioa prozesu magmatikoek eragindako lurrazalaren loditzea baino eremu estuagoan kontzentratuz gero, gorakada isostatikoa jasan duen lurraldearen gailurrean zehar graben egitura bat garatuko dela, abiadura moteleko gandorren topografia arrunta sortuz. Aldiz, estentsioaren eragina prozesu magmatikoen bitartez lurrazalaren loditzea gertatzen deneko eremutik at
|
ere
hedatuz gero, ez da graben edo haran axialik sortuko.
|
|
Orain arte aipatutako ezaugarri eta prozesu gehienak lurrazal ozeanikoetan garatutako faila transformatzaileei eta horien haustura eremuei dagozkie. Baina plaken arteko muga transformatzaileak lurrazal kontinentalean zehar
|
ere
heda daitezke, eta hemen, sortutako egiturak eta gertatutako prozesu tektonikoak zeharo ezberdinak dira. Ikusi dugunez, faila transformatzaile ozeanikoak konplexuak dira baina are sistema konplexuagoak sorrarazten dituzte kontinenteetan barneratzen direnean.
|
|
Subsidentzia termiko horri arroan pilatutako sedimentuek eragindako gainzama gehitu behar zaio. Litosferaren zurruntasuna eta elastikotasuna dela medio, litosferaren hondoratzea sedimentuen gainzama dagoen tokitik at
|
ere
hedatzen da eta, aldiz, litosferak altxatzea jasaten du hondoratzearen inguruan (8.18.B. irudia). Sedimentazioa aktiboa izanik, hau da, gainzama progresiboki handitzen bada, erliebeak berez mugituko dira oreka isostatikoaren bila.
|
|
Plaken mugimenduek eragindako deformazio gehiena plaken arteko mugetan zehar luzatzen diren eta hamar edo ehunka kilometroko zabalera duten gerrikoetan pilatzen da. Zenbait lurraldetan, aldiz, deformazioa plaken barne eremuetara
|
ere
heda daiteke, plaken arteko muga lausotuak eratuz.
|
|
Zamaren azpian litosfera hondoratu egiten den bitartean, hondoratzearen inguruan oreka isostatikoa mantentzen duen altxatzea gertatzen da (1.27 irudia). Prozesuari eskualde konpentsazioa deritzo, eta Airy ren isostasiaren printzipioarekin ezberdintasun nabarmena du, zeren zamaren eragina zamaren azpiko zutabetik at
|
ere
hedatzen baita.
|
|
Udazkenean berreraiki behar da, eski denboraldia hasi baino lehen, urtero desagertzen diren 20 metroko elurra eta izotza arintzeko. Ekimenak arrakasta badu, Suitzako Alpeetako beste glaziar batzuetara
|
ere
heda liteke, gizakiaren ekintzaren eta azken urteotako tenperaturen igoeraren ondorioz hondatuta baitaude. Hala ere, dagoeneko sortu dira esperimentu honekin bat ez datozen ahotsak.
|
|
Euskara hizkuntza minorizatua izanik, esparru guztietara zabaldu behar da inoiz normalizatuko bada. Alegia, zinemara
|
ere
hedatu da. Gaur oraindik hutsune handia daukagu horretan ere.
|
2006
|
|
Bizkaiko lurraldean Behe Erdi Aroko heresien aztarnarik ere izan zen. Durangoko heretikoak XV mendearen lehen erdian fraide frantziskotar batzuen predikuagatik agertu ziren (Alonso de Mella buru), non pobrezia goratzen zen eta arrazoiaren erabilera erlijioan sinistean, merindade osotik eta kanpora
|
ere
hedatu ziren. Errepresioa 1444tik aurrera egin zen.
|
|
Era horretan, Viguerako forua Euskal Herrira Logroñokotik eta Funesekotik iritsi zen, ia bere osotasunean. Torres del Ríora
|
ere
hedatu zen, baina han ez zuen foruaren hedapen foku berririk sortu. Aldiz, Logroño eta Funesko foruak nahikoa zabaldu ziren.
|
|
Horrez gain Kalagorrira
|
ere
hedatu zen.
|
|
Errioxan eta Burgosen
|
ere
hedatu zen, mapan datorren moduan Frías, Miranda de Ebro, Santo Domingo de la Calzada, Navarrete, Briones, San Vicente de la Sonsierrara, adibidez.
|
|
Eteteko ekintza izaera zibila duen konponbide juridikoa da, eta epailearengana edo auzitegira jotzeko aukera dakar, ebatz dadin publizitate jakin bat eten behar dela eta ez dela berriro
|
ere
hedatu behar.
|
|
Betetze akastunari dagokionez, 20 artikuluan honako hau adierazten da: hedabideak agindu baten zati esentzialak aldaketa, akats edo galerarekin beteko balitu, publizitatea ostera
|
ere
hedatu luke hitzarturiko baldintzetan. Errepikatzea ezinezkoa balitz, iragarleak edo agentziak prezioa jaistea eta kalteak ordaintzea eska lezake.
|
|
“Minbiziak ihes egingo zuen bere jatorrizko gorputzetik txakurrez kutsatutako parasito bihurtzeko, eta alderantziz, mundu guztia kolonizatu arte”, adierazi zuen ikertzaileak. Zientzialarien arabera, Sticker edo CTVT sarkoma ustez kutsatzen da zakurrekin sexu harremanaren bidez, baina lametazoen bidez, hozkaden bidez edo tumorearekin kutsatutako guneak usainduz
|
ere
heda daiteke.
|
|
Paradisua, ordea, ez da mundu honetarako egina. 1569 hartan, Arberoara
|
ere
hedatu zen errebelioaren sua. Bere burua arriskuan ikusirik, ministroak eskapo egin zuen herritik, zenbait fedekiderekin batean.
|
|
Agaramonteko etxearen interesen mugak eta erresumarenak ez ziren beti bat, ordea. Haren jabego zabalak Nafarroan ez ezik Frantziako lurretara
|
ere
hedatzen ziren, Lapurdiko nahiz Gaskoiniako aldetik. Antonio Baionako alkatea ere bazen, eta titulu hori bere seme zaharrenari uzten zion, ondarean.
|
|
Jainkozkoek giza aberearen bizitzan duten esku hartze itogarria esparru politikora
|
ere
hedatzen da. Jainko eta jainkosek lotura estua dute gizabanakoen botere esparru guztiekin, erregearekin bezala Biltzarrarekin.
|
|
Organoen jaiduraren arabera, objektu bera gozoa eta mingotsa izan daiteke batera; eta atsotitzak jada finkatu zuen gustuei buruz eztabaidatzea antzua dela. Normala da, baita beharrezkoa ere, axioma hori3 gorputz gustura ez ezik gogo gustura
|
ere
hedatzea. Hortaz, sarritan filosofiaren eta, batez ere, eszeptizismoaren aurka agertu izan den sen ona, behingoz bada ere, bat dator filosofiarekin erabaki bera aldarrikatuz.
|
2007
|
|
ez digutenean egin, eta zalantzak eta beldurra
|
ere
hedatzen saiatu dira.
|
|
Alvaro Reizabal abokatuak hori bera salatu zuen bere defendatuari 12 urteko espetxe zigorra ekarri zion epaiketan. Ez da bakarra, Euskal Herrian oso hedatua dagoen ikuspegia dela badakigu, baina Espainian
|
ere
hedatzen ari dela adierazten digu Javier Praderak El Pais en idatzitako artikuluak. Egunkari honen lerro editorialean eragina duen horietakoa ei da Pradera eta, besteak beste, «La ley del talion» izenburuko artikuluan halakoa zioen Auzitegi Nazionaleko osoko bilkurak De Juanaren auzian hartutako azken ebazpenaz:
|
|
domuit vascones. Ezbaiko egoera horrek lagunduko zion euskarari, lehengo eremuari eusten ez eze, eremu berrietara
|
ere
hedatzen Erdi Aroan zehar.
|
|
Balantze positiboa segurtasun neurrietara
|
ere
hedatzen da: ezintasun fisiko eta psikikoak nozitzen dituzten pertsona zaharrak babesteko ekipamenduetan segurtasuna delako hori funtsezkoa da; horrela bada, 2002 urtean eginiko txosten haren aldean, oraingo egoerak hobera egin du.
|
|
Ez legezko trafikoa maskoten merkatura
|
ere
hedatzen da.
|
|
Era berean, irakaskuntza askatasunera biltzen da gurasoek duten ahalmena, eurentu gabeko irakaskuntza zentroak auke seme alabentzat botere publikoek sorratzeko, bai eta, 4 artikuluan jasotakoaren arabera, beraien uste sendoekin bat datorren heziketa erlijioso eta morala aukeratzeko ere. Bestalde, irakaskuntza askatasuna irakasleei
|
ere
hedatzen zaie, Konstituzioak irakasleen katedra askatasuna babestu duelako; izan ere, gizarte demokratiko guztietan hezkuntza esparruan oinarrizko printzipioa da hori. Orobat, irakaskuntza askatasunera biltzen dira, bereziki, ikasleak.
|
|
EKren 23.2 artikuluak bigarren eduki bat du, hain zuzen ere, eginkizun publikoetara heltzeko eskubideari dagokiona. Hau da, ez da agortzen hautazko kargu publikoetara heltzearekin, hautaketa ez diren beste prozedura batzuekin betetzen diren eginkizun eta lanpostuetara
|
ere
hedatzen da, esaterako konkurtsora, oposizioetara, etab., betiere, funtzionario publikoak badira, estatukoak, autonomia erkidegoetakoak edo toki araubideko erakundeetakoak (otsailaren 15eko 24/ 1990 KAE). Ikusi dugunez, EKren 23.2 artikuluak «legeek ezartzen dituzten betekizunetara» igortzen duenez, legegileak finkatuko ditu eginkizun publikora heltzeko betekizunak, betiere, Konstituzioak 103.3 artikuluan esanbidez ezarritako beste muga bat errespetatzen bada.
|
|
Pertsona juridikoaren egoitza soziala edo pertsona juridikoaren egoitza eragingarria dela uler daiteke, azken hori beti ez baitator bat egoitza sozialarekin. Konstituzio Auzitegiaren hitzak erabiliz (apirilaren 26ko 69/ 1999 KAE), Konstituzioan egoitzaren bortxaezintasunerako eskubidea ezartzerakoan, ez da pertsona fisikoengana murrizten, eta, beraz, pertsona juridikoengana
|
ere
hedatu daiteke; baina horrek ez du esan nahi oinarrizko eskubide horren edukia pertsona fisikoentzat aldarrikatzen den eskubidearen edukiaren berdina denik. Hain zuzen ere, nahikoa da ikustea pertsona fisikoei dagokienez, Konstituzioan babestutako egoitzak, gizabanakoaren etxebizitza edo gela den heinean, lotura estu estua duela bere intimitate esparruarekin; babesten dena ez da espazio fisikoa bakarrik, baita horretan dagoen gizabanakoaren jariadura eta esfera pribatua ere, eta hori, nola ez, ez da pertsona juridikoen kasuan gertatzen.
|
|
Baina EKren 25.1 artikuluak legezkotasun printzipioa ez die aplikatzen soil soilik delitu edo falta diren egite eta ez egiteei; horren ordez, legezkotasun printzipioa administrazio zehapenetara
|
ere
hedatzen du. Hala ere, zigor zehapenetarako esandakoa ezin da administrazio zehapenetara modu mimetikoan hedatu, zenbait arrazoi direla bide:
|
|
c) autonomia erkidegoen araubidea (ez da Autonomia Estatutua soilik, irizpide zabalagoarekin interpretatu behar da, hots, KALOren 28.1 artikuluak aipatu arauak barne hartuta; izan ere, debekua Konstituzioan, Autonomia Estatutuetan eta eskumen legeetan autonomia erkidegoei buruz jasotako arauketara
|
ere
hedatzen da); edonola ere, debekatu egiten da lege dekretu bidez eskumenak zuzenean eta modu positiboan mugatu ahal izatea (otsailaren 20ko 29/ 1986 KAE eta urtarrilaren 21eko 23/ 1993 KAE);
|
|
EKren 53.1 artikuluak EKren I. tituluko II. kapituluko eskubide eta askatasun guztientzat ezarri dituen bermeez gain (15 art.), EKren 53.2 artikuluan II. kapitulu horretako eskubide eta askatasun batzuentzat berme gehigarri eta zehatz batzuk jaso dira, lehenengo atalera bilduta daudenak (15 art.). EKren 14 artikuluko berdintasun printzipiora
|
ere
hedatzen ditu, eta artikulu hori II. kapitulukoa izan arren, lehenengo ataletik kanpo geratzen da. Berme horiek II. kapitulura bildutako eskubide eta askatasun guztiei, ikasi berri ditugunak?
|
|
aplikatzeko moduko berme orokorrei gehitzen zaizkie. Amaitzeko, berme gehigarri horietako bat, zehatz esanda babes errekurtsoa, kontzientzia eragozpenera
|
ere
hedatzen da, nahiz eta eskubide hori, EKren 30 artikuluan arautua, EKren I. tituluko II. kapituluaren bigarren atalean egon.
|
|
Iberiar Penintsulan
|
ere
hedatu zen, Kantauri Itsasoaren kostalde osora, Galiziatik Gipuzkoara, bai eta Nafarroara ere. Hasieran, mintegiko arazoa bakarrik zela pentsatu zuten.
|
|
Eztabaida gastronomikoa alde batera utzita, anisakis bizkarroia oso zabalduta dago, eta haren larbak erraz aurkitzen dira kontsumitu ohi diren arraietan eta zefalopodoetan. Haien digestio aparatuan egoten dira, baina inguruko muskuluetara eta organoetara
|
ere
heda daitezke. Beroak (60 °C tik gora) eta hotzak (adibidez, 24 ordu °C ra) suntsitu egiten dituzte, ez, ordea, ketzeak edo marinatzeak.
|
|
etika arazo gogorrak izan zituena. Horrelako kasuak ekiditeko
|
ere
hedatzen ari da gizarte erantzukizuna.
|
|
Diogunez, E eredukoa da ondorioa. Beraz, bai subjektua baita predikatua
|
ere
hedatuta daude. Premisa handian (komunista guztiak daude ekologiaren alde), predikatua ezin da hedatu, A eredukoa baita (ikus koadroa).
|
|
«Atletaren oina», azaltzen du Daudén irakasleak, «oinaren eraginpean daudenen bizi kalitatea okertu egin daiteke, eta, batzuetan, azkura, erremin sentsazioa, usain txarrak edo ibiltzeko mugak eragin ditzake. Gainera, beste eremu batzuetara
|
ere
heda daiteke, hala nola oinetako edo eskuetako azazkaletara, eta ez da arraroa hantura zeinu garrantzitsuak dituzten bakterioek eragindako infekzio sekundarioa agertzea». Infekzio oso kutsakorra da, baina badira infekzioa saihesteko har daitezkeen neurri batzuk, besteak beste, oinak garbitu ondoren ondo lehortzea, galtzerdiak eta oinetakoak egunero aldatzea, larruzko edo gai naturalezko zapata transpiragarriak eramatea ahal den guztietan, behar bezala doitzen ez diren zapatek eragindako marruskadurak saihestea edo gimnasioetan, igerilekuetan, aldageletan, dutxa publikoetan eta hoteletan zapatilak erabiltzea.
|
|
Teknika, matematika, astronomia, optika, neurriak, denbora..., esparru gehiagotara
|
ere
hedatu zen ahalegin hura: espazioa bera jarri zen, itsasoan bezala lehorrean, marren eta zenbakien morrontzapean.
|
2008
|
|
Helburu hori telebista sortu zen testuinguruaren arabera ulertu behar badugu, susperkuntza modu global batean ulertzen zen: hots, euskara Euskal Herriko jendarte osoaren ondasuna den neurrian, euskal jendarte osora
|
ere
hedatu beharra. Hots, pertsona elebidunek osatutako Euskal Herri bat helburutzat
|
|
5 Interesgarria litzateke beste ikerketa batzuetan, irratira, Internetera, aldizkarietara eta bestelako kultur kontsumoetara
|
ere
hedatzea aztergaia.
|
|
Eskaintza oporraldietara
|
ere
hedatzen da: duela lau urte aztertu ziren gimnasioen %12k abuztuan ixten zuten eta gaur, berriz, %7, 5ek baizik ez.
|
|
Urpetze bidezko ureztatzeak, ur gehiago gastatu ez ezik, kutsadura gehiago
|
ere
hedatzen du, akuiferoetara ongarrietako nitrato gehiago eroaten dituelako: horrek, uraren kalitatea endekatzeaz gainera, osasun arazoak ekar ditzake.
|
|
mailako mendekotasun larria nozitzen dutenengana
|
ere
hedatuko da.
|
|
Izateko modu berezi horrek ondoez larria sortarazten dio eta, gainera, premia edota helburu pertsonal, sozial edo laboralak betetzea eragozten dio eta, jakina, ezinegon hori bere inguruko pertsonengana
|
ere
hedatzen da.
|
|
Agintariak erne daude, ohartu baitira kontsumitzaileek kezka handia dutela elikadurarekin, seguruak ote diren jakin nahi dutelako, eta elikadura ohiturak aldatzeko joera
|
ere
hedatu daitekeelako.
|
|
b) Solidaritatea ez dagokio bakarrik tributua ordaintzeko betebeharrari, zergadunak dituen beste ekonomi edo formazko betebeharretara
|
ere
hedatzen baita, baldin eta betebeharrak zerga egitatea gauzatzetik sortu badira.
|
|
Hala, gutxi gorabehera 3.500 espezie identifikatu dituzte, eta horietatik 180 endemikoak dira, hau da, Pirinioetan bakarrik bizi dira. Batzuk mendebaldeko mendikateetara
|
ere
hedatzen dira, eta, beraz, endemismo piriniar kantabriarrak dira. Horien adibide dira Iris latifolia, Aquilegia pyrenaica eta Lilium pyrenaicum espezieak.
|
|
Cotonou, Beningo hiri handiena. 2002an Beningo hidrogeologoek ikusi zuten Cotonou urez hornitzen duen akuiferoa Togoko mugatik aurrera
|
ere
hedatzen dela. Bi herrialdeek adierazi dute akuifero hori elkarrekin kudeatzeko interesa dutela.
|
|
Mugez gaindiko akuiferoak deskribatzea zaila da ikuspegi zientifikotik eta, horrez gain, faktore politikoek are gehiago zail dezakete prozesua. Gobernuek askotan ez dute onartzen beste herrialde batzuetan
|
ere
hedatzen direla ur edangarria lortzeko eta ureztatzeko erabiltzen dituzten akuiferoak. Gainera, partekatutako ibaiei buruz nazioartean gero eta arau eta hitzarmen gehiago dagoen arren, horiek ez dira erabat ezartzen akuiferoen kasuan.
|
|
Baina ez da hori agertu den gaixotasun berri bakarra. Beste bat
|
ere
hedatu da horrekin batera. Erdaratik kopiatzera mugatu gara, eta nabarmen ihartu zaigu guk geuk sortzeko ahalmena.
|
|
Baina gainerako adizkera guztietan ere solaskidearekiko erreferentzia etengabeki errepikatzea, ene ustez, kan potar pertsonaien artean egindako elkarrizketak erabat distortsionatzen ditu, horien ahoan ez baitira sinesgarri gertatzen, eta, inoiz, argitzea komeni ere ez diren datuak itzurtzeko bide izan daiteke. Gehiegizko aberastasun horrek, gaurko euskaldun askori hika egiteko oztopo ia gaindiezina sortzen digunak, pixkanaka ni> naiz> > hi> haiz> moduzko esaerak ere ontzat ematera eraman gintuzke, eta gainerako lorakeriak, gaur galdera, erlatibo eta perpaus menperatu eta txertatuetaraino
|
ere
hedatuak, murriztera, horien derrigorta suna kenduta28, bere garaian Anbrosio Zatarain euskaltzain urgazleak maiz eskatzen zuenez.
|
|
Beraz Azkue ez da Caro Baroja bezain kategorikoa euskaldunak folkloreari dagokionez europarrak direla esatean, baina duda gabe euskal folklorea europar testuinguruan kokatzen zuen. Eta esan bezala, Azkueren konparazioa ez zen nahitaez esklusiboki Europara mugatzen, baizik munduko gainerako herrialdeetara
|
ere
heda zitekeen, nahiz denbora faltak esparrua Europara murriztera behartu.
|
|
Azken hamarkadotan beste salbuespen bat
|
ere
hedatu da, gero eta gehiago, eta, batez ere, 1993ko Euskadiko Legearen ostean?:
|
|
(3 kap., 10.6 atala) txosten berak gai hau azaltzen du Erresuma Batuko egoerarekin loturik: «Azken urteotan agintearen banaketa, bazkide kontsumatzailetik harago, stakeholder diren beste taldeei
|
ere
hedatzearen aukera eztabaidatu da lankidetzan. –Stakeholder anitzeko?
|
|
Beraz, guneen programazioa eta segurtasuna gakoak dira gaur egun zerbitzu honetan. Horrez gain, sare zabaleko zerbitzua zena barne zerbitzuetara
|
ere
hedatu da, web zerbitzu lokala intranet kontzeptuaren atal nagusi bat izanik.
|
|
Herri aberatsetan sortutako arazoa herrialde pobreetara
|
ere
hedatzen ari dela ohartu dute nazioarteko finantza erakundeek. Robert Zoellick Munduko Bankuak presidenteak atzo iragarri zuen herrialde batzuetako banku sistemek porrot egiteko arriskua daukatela.
|
|
Harreman pertsonalak, dirua, enpresak, dena globalizatu zaigu, beraz. Txoko bihurtutako mundu honetako kate mailak elkarrekin lotzeko badauzkagu azpiegitura birtualak, baina horiei nahiko iritzi ez eta azpiegitura ukigarriagoak eraiki beharra dagoela erabaki zuten bere garaian botere zentro handietan, eta orain aginduok bazter auzo txikienera
|
ere
hedatu guran dabiltza tokian tokiko agintariak.
|
|
Joera hori testuinguru historiko jakin batean kokatu litzateke, ez baita berria. XX. mendearen hasieratik erdira arte halako beste korronte bat
|
ere
hedatu zen, bai Estatu Batuetan bai Europan. Pentsamolde horren arabera, gizakien hainbat eta hainbat ezaugarri geneen esku zeuden, eta beraz ahaleginak egin behar ziren gene ez desiratuen eramaileak baztertzeko eta gene desiratuen eramaileak laguntzeko (Eugenesia).
|
2009
|
|
Ohikoak bihurtzen ari dira asteburuetako bidaiak, etxetik urrun igarotzen diren oporrak, urrutiko lekuetarako turismo bidaiak, landa-etxeetako egonaldiak, eski estazioetakoak, nazioarteko aisia zentroetakoak eta abar. Tele aisia
|
ere
hedatzen ari da: satelite eta kable bidezko telebista, bideokontsolak, Internet, eta Interneteko banaketa, berrieta eztabaida zirkuluak, Internetek ekartzen dituen nazioko eta nazioarteko ekitaldiak, txat ak eta abar.
|
|
Ikasys sistema hezkuntza sare osora hedatu nahi dute. EHUko pedagogia irakasleen elkar-lanean dabiltza DBHko ikasleei
|
ere
hedatzeko.
|
|
Krisia mundu osoan zabaldu da eta, harekin batera, zibermendekotasuna
|
ere
hedatu da nonahi. Izan ere, adituen arabera, krisi garaian, jendeak bideo-jokoen mundu birtualetan bilatzen du babesa eta lasaitasuna.
|
|
Eta berea da esaldi ospetsu hori, ez? Biologian ezerk ez dauka zentzurik, eboluzioaren ikuspegitik ez bada. Hortik aurrera, 1940ko hamarkadan beste arloetara
|
ere
hedatu zen eboluzioaren ideia, zoologiara, botanikara, geologiara... eta gero garatu ziren beste gauza batzuk.
|
|
Halatan ere: kezkagarriagoa egiten zait administrazioaren hizkera eredua beste alorretara
|
ere
hedatu izana: hedabideek eta erakunde eskolarrek eta askotan baita kaleko hizkerak ere (afixetan, iragarkietan, bandoetan?) hizkera hori imitatzeko joera dute, naturaltasunaren kaltetan.
|
|
Zuk zenioen bezala, 2000 urtea izan zen memoria historikoaren berreskurapena bezala ezagutua izan den mugimendua sustatu zenekoa. Batez ere, nabarmenak izan ziren Bierzon egindako gorpuak hobitik ateratzeko lanak eta gorpu horiekagerian jartzea, eta gero, biktimen familiarren artean fenomeno bat
|
ere
hedatu zen, lehen beraiek intrahistorian bizi izan zuten «hori», «niri/ nire familiari gertatua»horiek elkartu eta kolektibizatzea. Sustapen horretan komunikabideek izugarrizkoeragina izan zuten, batez ere horrek «boom» mediatiko izugarria eragin zuelako.Zein zaila den mugimendu hau behar bezala kudeatzea...
|
|
Sexu arazoen existentzia eta garrantzia hedatzearen azpian, helburu komertzial argiak antzeman daitezke enpresa farmazeutikoen mezuetan.Hauek nagusiki tentetzearen nahasteaz eta gizonen sexualitateaz arduratu dira, kezka handien eta, hortaz, diru gehien sortzen duena delako?, baina emakumeengandik gastu potentziala ere etor zitekeela ikusirik, arreta zuzendu dute haiensexualitatera. Hauek emakumeen sexu arazoetarako «soluzioak» proposatzenhasten ari direla ohartarazi zuten emakumezko sexu terapeuta batzuek (Loe, 2001; Tiefer, 1996, 1999, 2000) eta eztabaida alor medikora
|
ere
hedatzen hasi da (Moynihan, 2003).
|