|
2000
|
|
|
Occidentem deserere, orientem spectare, 11 eta osaba Joanikot ere halatsu ibiltzen zitzaidan, noiz eta gizonaren historiaz solasten baitzitzaidan, aro berri bat aipatzen zidala... eta erraiten zidan ezen zientziak zuela giltza, aro berri haren atea irekiko zuena, eta irekitzen ari zena jada... Eta zer zen, bada, niri
|
ere
gertatzen ari zitzaidana, bertze aro berri batean murgiltzen ari nintzela baizen, eta mendebalari beha zegoen haurra ekialdeari beha jarri zela, kasik oharkabean. Bai, halaxe zen, nahiz eta egia ere zen ezen bi aro haiek ez zutela elkarren artean zerikusirik, zeren batak zientzia baitzuen harroin, eta bertzeak poesia; eta, poesiaren bidetik, indar ezezagun batzuek bertze mundu berri batzuetarat ninderamaten, non, matematikaren eta filosofia naturalaren kontzeptu guztien kontra, zuhaitzak eta harriak ere hegalda baitzitezkeen, eta ogi guztiak ziren usoak, esnetan bustiak.
|
|
2003
|
|
|
UEUren Talde Laguntzailearen bileran egon ez arren, hurrengo asteko Argia n. UPV, UEUren aurka? izeneko artikulua kaleratu zuen102 Bertan esaten zenez, UPVren eta UEUren arteko dikotomia beste maila batzuetan
|
ere
gertatzen ari zen borroka latzaren atala zen. UEU eskale gisan zebilen, inongo estatus juridikorik gabe; UPVren ikastaroentzat, ordea, helburua Donostiari uda garaian kultura ukitua ematea izan arren, dirua barra barra zegoen.
|
|
2004
|
|
|
Ezkontza kopurua gutxituz joan da eta, ezustekoa bada ere, izatezko bikoteekin gauza bera gertatzen ari da. Bakarrik bizitzeko joera hori kolektibo homosexualetan
|
ere
gertatzen ari da. Horretarako, ordea, Mediterraneoko kulturen eragina gainditu behar izan da, zeintzuk familian bizitzea banakotasuna baino gehiago hobesten duten, Genero Ikasketetan Doktore Kenneth Reinnicke k azaldutakoari jarraituz.
|
|
|
Iraultza hori zure etxepean
|
ere
gertatzen ari da, Leioako Gaztetxean 2001 urtetik biltzen den Metabolik kolektiboak X Evian GNU/ Linux banaketaren 0.4 bertsioa aterako du laster kalera.
|
|
2005
|
|
|
Ez al da hori Euskal Herrian
|
ere
gertatzen ari dena. Alegia, herri txikiak izan edo luze zabal handiko kulturak izan, globalizazioaren merkantilismo erasokorretik kanpo bizi nahi duten berezko kulturak ere egon badaude gaur egun. Eta, Morenok dioenez, globalizazioari aurre egiteko beste kultura horiei lagundu behar zaie; euren balioetan eta premietan oinarrituriko dinamikak bultzatu behar dira.
|
|
|
Egokipen hobezin hori Europako beste hainbat lekutan
|
ere
gertatzen ari da, hala nola oraindik orain Trentinon (Italia).
|
|
|
Horregatik lan honetan zehar Euskal Herriaren zati batean eragina izaten duen espetxeetako politika aztergaia izan dugu. Eta diagnostiko baten bila, aldaketok Euskal Herriko espetxeetan ez ezik, mendebaldeko zigor kultur osoaren mugimendu estrukturaletan
|
ere
gertatzen ari direla baieztatu ahal izan dugu. Lan honek, gure herriaren egoera, hortaz, nazioarteko mugimendu politiko kriminal nagusien testuinguran txertatzeko balio izan badu, hori ez zen ekarpen makala izango eta berez etorkizun hobe baten itxaropena pizteko lehenengo zimentarria.
|
|
2006
|
|
|
Beldur naiz, beste tokietan
|
ere
gertatzen ari delako, sinismen klasikoaren eta Eliz bizitzaren hutsuneak ez ote dituzten talde eta mugimendu fundamentalistek bete nahiko. Erromako Elizak uste dut aukera bat baino gehiago galdu duela bere barne egiturak berriztatzeko, eta Euskal Herriko Eliza ere gelditasun horretan trabatua geratu ote den nago.
|
|
2007
|
|
|
J.L. URIZ. NaBai eta PSNren artean gertatzen ari den guztia ez da normala, egoera kafkiarrak izan daitezke, baina hirugarren indarra gobernuan egoteko saioa beste leku batzuetan
|
ere
gertatzen ari da, adibidez Kanariar Uharteetan, Kantabrian eta Baleareetan.
|
|
2008
|
|
|
Europartze hori, pintura arloan jada bere emaria erakusten ari zen, Paris eta Bruselara joaten aitzindari izandako Adolfo Guiard eta Dario Regoyosen bidez144 Musika eraberritzeak, oraindik bere fruiturik onenak erakusteko zituen. Giro berritzaile eta wagneriano bat egon bazegoen, bilbotarrek ez ezik Vicente Goikoetxea, Telesforo Arantzadi edo Campion moduko euskaltzaleek ere, konpartitzen zutena145 Wagnerismoaz gain, eliz musika arloko eraberritzea
|
ere
gertatzen ari zen garai hartan, Azkuek bete betean parte hartuz mugimendu hartan146.
|
|
|
J.M.: Baina hori beste hizkuntzetan
|
ere
gertatzen ari da. Gurean larriagotu egiten da hiztun gutxiago direlako.
|
|
|
Santiago Abascal Alderdi Popularreko ordezkariak eskatua, otsailaren 11an egin zen Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza eta Kultura Batzordearen bilkuran egin zituen" EHUn oraindik
|
ere
gertatzen ari diren istilu larriei buruzko" adierazpenak (pdf) Juan Ignacio Perez Iglesias Euskal Herriko Unibertsitateko errektoreak. " Istiluetan parte hartzeak ondorioak izango ditu", unibertsitateko arduradunaren arabera; batik bat horiei diziplinazko espedientea zabaltzea edota, agian, EHUtik kanporatzea.
|
|
2009
|
|
|
Egia da mediku falta ez dela Nafarroako fenomenoa bakarrik, beste erkidego batzuetan
|
ere
gertatzen ari da. Baina Gobernuak dena ondo egonen balitz bezala jokatzen du, eta hori esaten duenak, edo ez daki benetan nola dauden gauzak edo gezurretan dabil.
|
|
|
Horiek ez dituzte gailuak neurtzen, eta behatzailerik gabe iragarpenen kalitatea jaitsi egingo da. Murrizketa hori bera Europako beste herrialde askotan
|
ere
gertatzen ari omen da: Portugalen laborategi kategoriara jaitsi dute meteorologia, Erresuma Batua atera egin da Europan parte hartzen zuen datu bilketatik, Espainian ere nekez ordezkatzen dira erretiroa hartzen duten langileak.
|
|
2010
|
|
|
Gertatu zen inprenta asmatu eta ezagutza konpartitzeko teknologia eskuratu zenean. Antoni Brey ikertzaileaki" La Sociedad de la Ignorancia" izeneko lanean dioen bezala, oraintxe
|
ere
gertatzen ari da. Eta gu protagonistak izan gaitezke.
|
|
|
Arrago hauetan batzen ziren pertsonak, euskal hiritar berriak, Euskal Herriak bizi zituen aldaketa sakonen protagonista izan ziren. Mendebaldeko Europan gertatzen ari ziren aldaketa ekonomikoak eta sozialak, une berean, Hego Euskal Herriko lurraldeetan
|
ere
gertatzen ari ziren. Ez, ordea, Ipar Euskal Herrian.
|
|
2011
|
|
|
Goku indarra hartuz doa, baina Vegeta
|
ere
gertatzen ari da.
|
|
|
Beldur naiz, beste tokietan
|
ere
gertatzen ari delako, sinesmen klasikoaren eta Eliz bizitzaren hutsuneak ez ote dituzten talde eta mugimendu fundamentalistek bete nahiko. Erromako Elizak uste dut aukera bat baino gehiago galdu duela bere barne egiturak berriztatzeko, eta Euskal Herriko Eliza ere gelditasun horretan trabatua geratu ote den nago.
|
|
2012
|
|
|
NaBain eta Bildun ere aldaketak izan dira duela urtebetetik hona. Aldaketa giro horretan, mugimendu soziopolitikoak
|
ere
gertatzen ari dira, garai desegonkor guztietan bezala. Horrek Nafarroaren estatusari buruzko eztabaida ere piztu du, uneotan azalean baino sakonean gertatzen ari den arren.
|
|
|
Saiatzen ari naizela esan nahi nion, ulertezina egiten ari zitzaidala niri
|
ere
gertatzen ari zitzaidana.
|
|
|
Azken batean, proiektu berria, 1812an, Bizkaia eta Gipuzkoako Batzar Nagusietan adierazitakoaren jarraipen eguneratua baino ez zen. Baina gerra zibil giroan, erabateko aldaketa
|
ere
gertatzen ari zen, euskal liberalak arlo politiko eta juridikoan foruzale izatea zer zen finkatu zutelako. Aurrerantzean, euskal liberal foruzaleak foruen alde agertu ziren, aldi berean, jatorrizko printzipio liberalak defendatzen zituzten arren.
|
|
2013
|
|
|
Egile beraren hiru eleberri eta ipuin bat aztertu ditugu. Eta esan genezake genero harremanak aldatzen eta birdefinitzen ari direla; izan ere, aldaketa horiek, jendartean ez ezik, literaturan, diskurtsoetan
|
ere
gertatzen ari dira. Ama bakarrak, helduak, lan munduan nahiz politikan dihardutenak aurkitu ditugu literatur testuetan, harreman berriak sorrarazi dituzten literatur pertsonaiak.
|
|
2015
|
|
|
Aktiboak direla esan daiteke, baina ekintza batzuetan krisia antzematen dela ere azpimarratu dute. " Ez bakarrik gurean, inguruko herrietan
|
ere
gertatzen ari dela jakin dugu. Hemen irteeretan azken aldian zaila izaten ari da taldea osatzea.
|
|
|
Gainera, zenbait udalerri are egoera larriagoan geratu dira, inguruko herrietan euskarak duen egoera minoritarioagatik. Esandakoak ondorio sakonak ditu, egoera hauek euskarak aitortza ofiziala duten inguruetan
|
ere
gertatzen ari baitira, beraz, legedia hauek euskararen erabilera soziala nagusi den eremuetarako dituzten ezintasunak agerikoak dira. Ezinbestekoa gertatzen zaigu, udalerri euskaldunetako hizkuntza arau eta ohituren oinarriak zein diren zehaztu (aztertu, ezagutu), horien babeserako bideak aurkitu eta interbentzioak zehaztea.
|
|
|
Berez, azken urteetan publikoaren eta pribatuaren arteko oreka hautsi egin da, eta, ongizate sistemaren beste hainbat arlotan gertatu den bezala, osasunean, hezkuntzan, edota segurtasunean, adibidez? arlo pribatua publikoaren eremuan sartu den neurrian haren esparruaren zati handi bat bereganatuz, orain badirudi egoera berdina espazio publikoaren eremuan
|
ere
gertatzen ari dela. Baina horrek ez du esan nahi espazio horien kudeaketa soilik erakunde publikoek egin behar dutenik eta, ondorioz, beraien lana beti ona eta egokia izango denik, tamalez, espazio horien kudeaketaren ardura soilik erakunde publikoena izan denean huts asko eta galantak egon baitira.
|
|
|
Jateko ere arazoak dituen herritarren aurrean aurkitu gara. Onartezina da, baina, Villabonan
|
ere
gertatzen ari den ezkutuko egia bat da.Amasa Villabona gero eta anitzagoa da eta aniztasun hori faktore positibo eta eraldatzaile gisa ikusten dugu. Gizarte politika inklusiboak egin nahi ditugu.Kulturaren esparruan ere plan estrategiko baten beharra dago, egiten duguna eta ditugun baliabideak orekatu eta etorkizunerako beharrak modu egokian detektatzeko.Herrian ditugun etxe hutsen gaiak ere bereziki kezkatzen nau.
|
|
|
Ez da nire arbasoen bandera nire seme alabena baizik. Batez
|
ere
gertatzen ari direnak, gertatzear daudenak dira esteladaren haizea». Etxera wathsapez bidalitako Diadako argazkien erantzuna iritsi zait:
|
|
|
Horiek izan ziren Nekaneren azken esaldiak gure elkarrizketa hartan. Telefonoa eseki nuenean, San Kristobaleko ihesaldia oraindik
|
ere
gertatzen ari zela gogatu nuen. Orduan eta oraintxe, lerro hauek idazten ari naizela.
|
|
2016
|
|
|
Ez, nik uste dut Espainian
|
ere
gertatzen ari dela. Ana Urkijok oso istorio bitxia du, Athleticen agintean egon zen lehen emakumea da, Espainian bigarrena izanik.
|
|
2017
|
|
|
Ezbaian dagoen egoeren antzekoak munduko beste hainbat tokitan
|
ere
gertatzen ari direla uste du Agirre Mauleonek. AEBetako gobernu berriarekin batera sortutako egitasmoa jartzen du adibidetzat:
|
|
|
Dena den, uste dut katalanek guk baino indar handiagoa dutela defentsarako, bestelako prestigio bat nazioartean... Baina Europan
|
ere
gertatzen ari da atzeratze prozesu bat eskubideen alorrean. Ikusiko dugu.Nola ikusten duzu euskal gatazka konpontzeko prozesua Luhusoko gertakariaz geroztik. Gizarte zibilaren inplikazioa oso garbi ikusten dut.
|
|
2018
|
|
|
I. S.: Horrekin batera, beste fenomeno bat
|
ere
gertatzen ari da orain: erakuskeria.
|
|
2019
|
|
|
plazandrea izango naizela muturra okertuta esaten zuten haiek dieta aholkatzen ari zitzaizkidan. Bai, bertsotan
|
ere
gertatzen ari zen: ni neska gaztea nintzen, eta gure irakasle lanetan zebiltzanak gizon helduak.
|
|
2020
|
|
|
Prozesu hori gurean
|
ere
gertatzen ari da eta, gutxiago edo gehiago, komunikabide askok bide hori hartua dute jada. Edonola ere eta sektorearen ikuspegitik, aurrera begira hausnartu genuke komunikabide bakoitzak bide hori bakarka egiteaz harantzago, ez ote den eraginkorragoa euskarri edo plataforma ezberdinetan indartsuak diren hedabideen arteko elkarlan bideak sustatzea.
|
|
|
Hitz egin behar baita, idatzi behar baita, hor gertatu denari buruz, han gertatzen ari zena hemen
|
ere
gertatzen ari zelako. Ez da alegoria liburua, bada, oso lotura zuzena duelako munduan gertatzen ari diren askapen borroka guztiekin eta, ez bakarrik orain dela gutxi arte gertatzen ari zenarekin, historian zehar gertatu denarekin ere bai.
|
|
|
Guretzat oso garrantzitsua da begi gehiago egotea behatzen, eta jendeak bere eskubideen berri izatea; eskaeren igoera ezagutza horrekin lotua dago, pertsona asko jazarpenaz kontziente izatearekin. Emakumeen artean
|
ere
gertatzen ari da, apurka, genero arrazoiengatiko asilo eskaerekin: haien aurkako indarkeriak ezkutuan egon dira orain gutxira arte, baina pixkanaka ohartu dira jasaten duten bortizkeria ez dela normala, eta gero eta gehiagok eskatzen dute nazioarteko babesa; asiloa eskatzeko kausa da familian indarkeria pairatzea, eta estatuak, babesgabe uzteaz gain, gertatzen zaienaz barre egitea.
|
|
|
Euskararen ikuspegitik, hizkuntzaren ikuspegitik, aisialdia ihesbide bilakatu dela esan behar dugu. Hori euskal testuinguruarekin konparagarriak diren beste herrialde batzuetan
|
ere
gertatzen ari da, Galesen, kasu (Selleck 2016).
|
|
2021
|
|
|
Kasu askotan, halaxe ageri dira dokumentu ofizialetan, prestazioa jasotzen dute, baina errealitatean ez dira menpekotasuna duten pertsonekin bizi, eta paperik gabeko emakume bat ekartzen dute, gastuak merketzeko. Orain, txertoa jartzeko hitzorduen kudeaketarekin
|
ere
gertatzen ari da: menpekotasuna duten pertsonak zitatu dituzte lehenik, eta hauen zaintzaile gisa ageri direnak ondoren.
|
|
|
Ez ote da gauza bera orain
|
ere
gertatzen ari. Gure gatazkaren aitzindari gizonak izan ordez emakumeak izan balira berdin egongo ginateke orain?
|
|
|
Arrakastaren idealizazioak, bestalde, euskal artista asko beste hizkuntza batzuetan abestera eraman ditzake, eta hori
|
ere
gertatzen ari den fenomenoa da. Nire iritziz, sintoma hori ez da txarra bere horretan; baina hizkuntza aldaketa hori arrakastaren izenean egiteak (nahiz eta altuan esango ez duten), horrek bai ematen didala tristura.
|
|
|
Ikerketak egiten duen proposamen metodologikoari dagokionez, etnografiaazterketa sakon bat burutu da urte bitartean, eta horrek, hilekoaren politiken baitako areagotze zein aldaketetan ez ezik, generoaren, osasunaren eta kontsumoaren arloetan
|
ere
gertatzen ari diren aldaketetan barrentzeko aukera ahalbidetu du. Horretarako, hiru estrategia metodologiko nagusi baliatu dira.
|
|
2022
|
|
|
«Australiatik Kanadara, AEBetatik Txinara, Europan eta Amazonian barrena, suteak kaosa eragiten ari dira ingurumenean, gizakien osasunean eta azpiegituretan», azpimarratu dute txostenean. Gainera, txostenean diotenez, suteak ohikoak diren lekuetan denbora luzeagoan eta bero handiagoarekin erretzen dira basoak, eta ustekabeko lekuetan
|
ere
gertatzen ari dira, hala nola zohikaztegi lehorretan eta permafrosta urtzen ari den tokietan.
|
|
|
Zinemagileak itzali ez den haserre eta amorrua erretratatuko dizkigu, baina baita gauzak aldatzera doazeneko itxaropena ere. 2019ko irudi asko ikusiko ditugu, gertatutakoa (eta oraindik
|
ere
gertatzen ari dena), ordea, perspektiba apur batekin kontatzeko aukera izan du zuzendariak.
|
|
|
Real Madrilek, esaterako, arazoak ditu harribitxiei eusteko. Hau da, talde handienetan
|
ere
gertatzen ari da; inor ez da salbu. Azken urteetan, Ziga Zamar, Urban Klavzar, Tristan Vucetic, eta Juan Nuñezen kasuak dira argigarrienak; azkenarena, batez ere.
|
|
|
Arkaitz Herreros ELAko arduradunak «lan baldintzei» egotzi die profesional faltaren arazoa: «Lehen arretako medikuek erabaki izan dute asistentzia maila hori uztea, baina orain ikusten ari gara larrialdietan
|
ere
gertatzen ari dela. Asko erabakitzen ari dira atzerrira joatea, lana Osakidetzatik kanpo bilatzea edo medikuntza uztea».
|
|
|
sindikatuen kontrako praktikak, langileen kontrola eta entzunketak, antolaketa zailtzeko autonomo faltsuen erabilera... Jarrera horiek guztiak gurean
|
ere
gertatzen ari dira, baina hitzarmenei esker eta langileek erakutsitako antolaketa gaitasunei esker, kontentzio maila bat lortu da, prekarioa baldin bada ere.
|
|
|
Esan behar da adierazpen horiek, errealitatea ez islatzeaz gain, Jaurlaritzaren erantzukizuna ezkutatu nahi dutela. COVID krisiak larriagotu egin du lehen
|
ere
gertatzen ari zen egiturazko egoera bat.
|
|
|
Irakurlea bazkide bilakatzen zen, eta bertan lan egiten zuten emakumeak" untxitxo" irrigarritzat zapaltzen ziren. Bideo pornografiaren industriak izandako hazkundeak iradokitzen du kolektibizazio hori oraindik
|
ere
gertatzen ari dela217.
|
|
|
June L. ren ustez guregan
|
ere
gertatzen ari da Gregorioren senideei gertatzen zaienaren antzekoa:
|
|
|
Horri egoera kafkianoa esaten zaiola argitzen diet nik, bere absurdukeriaz sinestezina izanda
|
ere
gertatzen ari den benetako egoera; geure inguruan gertatzen ari den arren geure buruak onartu ezin duena ez duelako ulertzen, logikarik ez duelako. Udane V. k historikoa dela dio:
|
|
2023
|
|
|
Hala, OMEk dioenez, lurruneztatzaile horiek mendekotasuna sortzen dute eta substantzia toxikoak askatzen dituzte, minbizia sortzen dutenak edo bihotz eta birika arazoak izateko arriskua areagotzen dutenak. Gazteen artean gaixotasun berri bat
|
ere
gertatzen ari da: zigarro elektronikoari lotutako biriketako lesioa (EVALUI).
|
|
|
Ezin da onartu, ordea, auzitan dauden bi diskurtso horien artean totalizatzailea alde bakar batekoa izatea, eta bestea, berriz, alternatiboa dela esatea. Bestea
|
ere
gertatzen ari da; ez da planteatzen den zerbait bakarrik. Onartu egin behar da existitzen dela, eta erraztu egin behar da hura unibertsalizatzea; batez ere hori unibertsal egin daitekeelako eta bestea, berriz, ez.
|
|
|
Kontseiluko idazkari nagusiak esan duenez, kezka handiz bizi dute kontua, Euskal Herriko hiru eremu administratiboetan «indartzen ari den joera bat delako». Aldi berean, «Euskal Herritik harago, Espainiako eta Frantziako estatuetako beste hizkuntza gutxituen eremuetan
|
ere
gertatzen ari da», gehitu du. Izan ere, asteon jakin da Frantziako Justiziak herriko etxeetako osoko bilkuretan katalana erabiltzea debekatu diela Ipar Kataluniako bost udali, «frantsesaren nagusitasuna» zalantzan jartzen duelako.
|
|
|
Hori ez da ikusten ari diren aldaketa bakarra. «Gaur egun, zera
|
ere
gertatzen ari zaigu: lehen, arnasguneetan ume batek 10 urtera arte erdaraz oso ondo hitz egiteko gaitasunik ez bazuen, gaur egun beste hizkuntzetan duten gaitasuna ere pila bat aurreratzen ari da, adibidez, ditugun kontsumoengatik; pantailetatik zurrupatzen dute umeek», azaldu du Segurolak:
|
|
|
Beherako joera, gainera, eurogunean
|
ere
gertatzen ari da. Eurostaten arabera, inflazioa bederatzi hamarren txikitu da abuztutik irailera.
|
|
|
Adierazpen bateratua irakurtzeaz gain, galizieraren egoeraren berri eman du Maceirak: «Euskal Herrian gertatzen ari dena hizkuntza propioa duten beste lurraldetan
|
ere
gertatzen ari da». Duela bost urte, esaterako, epai batzuek udal administrazioan galiziera erabiltzeko eskubidea murriztu zuten.
|
|
|
Asperdurari ihes egiteko ume jostariren bat, bizitzari lotuta jarraitzen dugula ziurtatzeko min bat, tarteka zoriontasuna dastatu ahal izateko beldur bat? Horixe zen, agian, oraingoan
|
ere
gertatzen ari zitzaiona.
|
|
|
Baina, bide horren ondoan, paraleloki, zientzia eta teknologiaren hazkundea
|
ere
gertatzen ari da, eta horrek zentzu eta gizatasun naturalarekiko krisira bideratzen du gizakia.
|