2003
|
|
Garbi dago mito multzo horrek euskal herritar guztien hidalgia, eta erakunde eta askatasun foralak funtsatzeko balio duela lehenik eta behin. Baina mito horiek argi erakusten dute baita
|
ere
fedea eta hizkuntza hasiera hasieratik uztartuta daudela (Euskaldun fededunen haziak argi daude); laster, bat gal  tzeak bestea galtzea ekarriko duela argumentatuko dute. Eta alderantziz, euskarak bizirik irauteak aurreko guztia frogatzen du, euskaldunen antzina antzinako jatorria eta atzerritarren aurrean atxikitako independentzia, fedegabe edo fede okerrekoekin nahastu ez izanaren ohore handia, azken finean:
|
2004
|
|
Horra euskal historiaren sekuentzia kronologikoa. Baina giro latzean idatzirik zeuden bertsoak, liberal iraultzaren ondorioak begi bistakoak zirelako, batez
|
ere
fede katolikoaren nagusitasuna ere kolokan jartzen zuten. Horregatik galdera esistentziala eta metafisikoa egiten du:
|
|
Berriz
|
ere
fedearen kontu hura. Antza zenez, azken aldi hartan mundu guztiari axola handia zioten nire sinesmenek.
|
|
Descartesek, berriz, arrazoimenari autonomia ez ezik lehentasuna ere emango dio, azken batean erakutsi nahiko du arrazoimena eta sentitzea gauza ezberdinak direla, hau da, gauza bat direla sentimenak eta beste gauza bat arrazoimena; eta, hori baino gehiago, erakutsi du, ezagutzara heldu nahi badugu, arrazoimenak agindu behar duela sentimenen gainean, hots, arrazoimena sentimenaren aurrekoa dela eta ez alderantziz. Baina, horretaz gain, erakutsi du baita
|
ere
fedearen aurrekoa ere badela ezagutza zientifikoari dagokionean.
|
2010
|
|
Osasun Sistema Nazionaleko Lurralde arteko Kontseiluko Transplanteen Batzordeak baimena eman du Valentziako Fedearen Ospitalean Espainian laugarren aurpegi transplantea egiteko. Gainera, Osasun, Gizarte Politika eta Berdintasun ministroak, Leire Pajínek, beheko bi gorputz adarretako aldi bereko lehen transplantea iragarri du, eta hori
|
ere
Fedearen ospitalean egingo da. Transplanteen Batzordeak azken kasu horri oniritzia eman ondoren, zentroa zain geratzen da, gaixoarentzat egokia den emailea aurkitu arte, bi belaunen gainean txertoa behar baitu.
|
|
Jakina da guk ez genuela bakea lortu Lizarra Garazin, baina Aznarrek ere ez zuen lortu, eta nik ez diot hori aurpegiratuko; gertatuak gertatu arren, pentsatzen dut borondate onez eta zintzo jokatuko zuela. Eta, nola ez, ez dut uste RodrÃguez Zapatero
|
ere
fede txarrez joango zenik. PPk eta PSOEk ez zuten hala jokatu gurekin, baina nik ez dut iseka egingo inoren bizkar bakea lortzen saiatu delako; ez diot inoiz laidorik egingo.
|
|
Dena gauzatzen da. Ametsa
|
ere
fedea da...
|
|
Oraindik
|
ere
fede ttipikoa ote haiz?
|
2011
|
|
Nik Jainkoarekiko eta fedearekiko hiru etapa izan ditut nire bizitzan. Bat, sinestuna izan nintzen hor, 19 urtera arte, gero fedea galdu nuen, baina galdu nuen erabat, eta gero berriz, orain dela, izango dira hogei urte edo gehixeago, Lourdesek eta nik erabaki genuen berriz
|
ere
fedean bizitzea. Eta ez zen izan teologiagatik, edo ez zen izan sinestun jakitunekin hitz egin genuelako eta gogoeta asko egin genituelako (hori ere egiten genuen), izan zen hunkitzen gintuztelako fedearen adierazpen batzuek.
|
|
[sortzerik: lotu dezagun pentsamenduaren kate burdina bada ala ez da, bagara ala ez gara, bai ala ez alafede, alafede pentsamendua
|
ere
fede duzu, inondik ere; zergatik ez orduan fedea pentsamendu?
|
2012
|
|
Era horretan, estatua esperientzia eta egitura unibertsala bihurtu zen (Del Arenal, 2002). Estatu berriek nazio estatu industrializatuaren garapenaren ideia helburu bihurtu zuten eta kristau berrien oldartzearekin ekin
|
ere
fede berriari. Estatu berriek,
|
|
Horra Euskal historiaren sekuentzia kronologikoa. Baina bertsoak giro latzean idatzita zeuden, Iraultza Liberalaren ondorioak agerikoak zirelako, batez
|
ere
fede katolikoaren nagusitasuna ere kolokan jarrita baitzegoen.
|
2013
|
|
–Ni bezala, zu
|
ere
fedeak ekarri zaitu hona? –galdegin zidan.
|
|
Antza hor hasi zen hasieran ezin laburrago deskribatu dudan prozesu bat, non mitoak eta bizitzaren zentzuaren auziak desitxuratzea eta estaltze bat pairatzen dituzten. Azkenean, arrazoimen ilustratu bera
|
ere
fede (zentzurik txarrenean) bihurtuko da. Areago, absolutismoaren ordezkari edo bultzatzaile, estatuaren pareko.
|
2014
|
|
dogmarik ez, erlijiositate sentimental bat, elkarmaitasunaren morala, filantropia indefinitu belaxka bat inolako arazorik ez duena inperialismo ankerrenarekin ezkontzeko, dena erraz eta gozo. Renanek kate gabeko fedea nahi du207, baina fedea galdu eta gero
|
ere
fedean geldituz nahi du hori208 Ebanjelioetako Jesus, fededun sutsuen Jesus bat da; Renanen Jesus, maita maitale jada fedegabetu baten nostalgiaren inbentua.
|
|
Irakurle, kontseilu, kondu egile, kermeza, korala... Horiek
|
ere
federik ez?
|
2015
|
|
11 Pobretasunezkoetan, ongi begiratu eta kontuz ibili zorrik ez egiteko, izan
|
ere
fedea bada eta Jainkoa zerbitzatzen bada, ez zaie faltako, gehiegi gastatzen ez badute behintzat.
|
|
Eta, zehazkiago esanda, itzultze horretan ez dute denek berdin jokatzen. Badira, izan ere, fundamentalismo katolikoarengandik zein mugimendu berriengandik ihes egin nahi dutenak, baina fedea berreskuratuz; badira desertuak dakartzan etsipen eta noraezak sorrarazitako ezinegonagatik berriz
|
ere
federa itzuli direnak, baina aitaren etxera damuturik itzuli barik; hau da, Vattimok defendatu bezala, itzultze hori ez da damuturik aitaren etxera itzultzen den umearen kasua, bilatzen dena euskarria baino ez da-eta, erlijioaren beraren alde baikor eta positiboa.
|
|
Euskal Herritik kanpo ere euskal apezpiku, apez eta seroren lan balioduna ez du ere beraz ahanzten Xipri idazleak, kartsutasun handi batez oroitarazten daukula horietarik andanak hor bere bizia bera eman duela jasan ahalak ikusirik, berdin herioaraino! Euskal Herrian diren krixtaueri
|
ere
fede kemena dobla baitaikioke krixtautasunaren katolikotasuna bera ere indartuz.
|
2016
|
|
Gure sinestearen arabera, hor gaindi baihabil orai, betiko zoriona dagoen Jainkoaren erreinuan, segi ezak otoitzean familiako eta bertze guziekin batera, mundu huntan sofrikariotan bizi diren guzien alde, doludun, eri ala preso, gosez, egarriz ala gerlagatik hiltzen ari diren guzien alde? Guk
|
ere
fede haundiz egin dezagun otoitz?
|
|
«Ramuntxo» ren urteetan, Loti arras erlijionetik urrundua bizi zen. Geroxago lerratu bada
|
ere
fedearen goratzerat, orduan bertze sentimendurik zuen.
|
2017
|
|
Zinez diot, ironiarik gabe eta fede onez, Uribek ere BNYB fede onez idatzi duela iruditzen baitzait. Eta Uribe fede horren profeta modura azaldu zaigu, geuk
|
ere
fede horri heltzeko gonbidatuz, Bihotza hor baitago. Baina gizateriak ez dio nahikoa federik.
|
|
Batetik, bere aita zegoen, Alemaniatik Hamburgotik, hain zuzen ere Obabako meategiak zuzentzera etorritako Werfell ingeniaria. Pentsaera agnostiko eta aurrerakoi zorrotzekoa, herrira heldutako egunetik bertatik burlati jokatu zuen obabatarren debozioaren aurrean, bertako neska batekin bizitzen jarri Estebanen ama, gertakariaren garairako hila baitzen aspaldian eta are seme bat izateraino heldu zelarik, guztia
|
ere
fede kristautik kanpo. Bestetik, Obabako gizartea, tradiziozalea eta jainkozalea, lege zaharraren aurka agertzen zen ororekin maseiatzaile gupidagabea, Estebanen gurasoen jokaerari eskandalu hutsa iritzita, amaren gainean izenik txarrena eta gezurrik zikinenak zabaldu eta aita mespretxuz jositako erabateko marjinazio sozialera kondenatu zuena.
|
|
Don Migel, karlista amorratua; elkartu bakarrik ez: nik ez dakit Don Migelek konbentzitu zuen frankistek irabaziko zutela gerra hura, ala Zaperok zekarren lehendik
|
ere
fede eskasa, kontua da elkar hartu zutela. Don Migelek agintari karlistekin hitz egina zuen, Zaperoren kontrako neurririk ez hartzeko edo; eta, egun haietako batean, suntsitu egin zen Zapero:
|
|
Berek ez zuten horrelakorik ikusten urrunerat ere. Berek
|
ere
fedea bazuten zorionerako bidea erakusten zuen erlijio berrian.
|
2018
|
|
Burdinaren topikora bete betean jo duena 1656ko Romance bazqvenze izenekoa da (Altuna 2006), topikoaren alde iraingarrienetarikora jo ere. Sevillakoaren antzera, poema hau
|
ere
fedearen testuinguruan sortua da, bildu duen liburuaren tituluak adierazi bezala: lusta poetica consagrada a las festivas glorias de Mana en su Immaculada Concepcion mantenidas en la parroquial iglesia de Santa Mana del Mar de la ciudad de Barcelona.
|
2020
|
|
" Gizakia ez da bakarrik bizitzeko sortua". Fabrikatik bakarzale garenok
|
ere
fedea aldatuta bukatuko dugu irakurketa.
|
|
Krisi une horiek
|
ere
fedea izateko uneak izan daitezkeelako.
|
2021
|
|
kumeak ahalik eta denbora gehien pasatu behar du amarekin” dio adituak, eta lakaz harrotutako ile hori metxadun batek bai bai egiten du serio, kopeta zimurtuta. Osasun langileek
|
ere
fede handia diote amaren presentziari, haurra negar histeriko kontsolaezinean murgiltzen den bakoitzean jartzen didate besotan, “ez da inon amaren besotan bezain goxo egoten, e, txikitxo”: umea askatu eta lasterka hasteko gogoa pizten zait niri, lau porro erre eta konortea galtzekoa.
|
|
ene bi besoak berdin izan daitezen’ Eta berehala ezkerreko besoa paralisatua jarri zitzaion!"" Bainan zer duzu fedea galdu holako astakeria bat kondatzeko?"" Zertako ari zira irriz ama? Nik uste, zu
|
ere
fedearen galtzen ari ziren gure konpanian!".
|
2022
|
|
Sinestea ez da beti errex. Fedearen argia aipatzen bada, hor da
|
ere
fedearen gaua! Ez ditut segur misterio guziak zilatu:
|
|
Berantago, Sorbonako sumeriar hizkuntzen irakasle Riec Jestinek, Jon Mirandek eta hirurok Ar Stourmer aldizkari abertzale sozialista atera genuen bi urtez, eta Jon Mirandek hantxe eman zituen bretoierazko artikulu hoberenak, eta kantuak eta olerkiak ere bai. Haren olerkitxo erotikoak bretoieraz idatzi bakarrak izan ziren, gure hizkuntza
|
ere
fede sainduaren ahizpa baita.
|
2023
|
|
Baina elizei dagokienez, bada. eskandalu bat onartezina: izan ere, apaizek eta eliztarrek denbora berean, seguraz
|
ere
fede eta bihotz garbitasun berarekin, jainkoari eskatzen diote alderdi baten ala bestearen armadaren garaipena; eskandalu hau aspaldikoa da; baina gure mende honetan erlijiozko bizitza nazioari sekula baino menderatua dago; eta partiduei dagokienez, edo ez dira fikzioz baizik nazioartekoak, edo delako nazioartekotasunak nazio jakin bati buruzko erabateko mendekotasunaren forma dauka....
|