|
2000
|
|
|
Baina horri buruz ere ez dakit orain zer erran... Izan ere, amorioan eta komunionean, bietan
|
ere
ez ote dago, azpian eta harroinean, sentimendu bera: finitua infinituan urtzekoa, baina baita, aldi berean, infinitua finituaren mugetarat ekartzekoa ere?
|
|
2003
|
|
|
Leopoldo Marechal, Aldolfo Bioy Casares eta Manuel Mujika Lainez izan omen ziren asmatzaileak, eta Borges bera ez omen zen izan asmazioa sinetsarazi zigun aktore on bat baizik. " Nork daki gu
|
ere
ez ote garen asmazioren baten biktima. Nork ziurtatzen du gaur ehortzi eta omenduko dugun Romain Gary hori pertsonaia apokriforen bat ez dela?
|
|
|
Arrazoi gehiago ere pilatu ziren batera. Ez dakit maitasun kontuak
|
ere
ez ote ziren tarteko. Izan ere, garai hartan Ainhoa eroa bezala zebilen Josebaren atzetik.
|
|
2004
|
|
|
Hizkuntzaren eragin eta oihartzun hori, bestalde, berez mintzairaren presentzia formalik ez duten arte adierazpenetan ere ohargarria izan liteke: esaterako, artegintza plastikoaren berariazko hizkeren oinarrian
|
ere
ez ote dago, nolabait ere, hitzezko komunikazioaren eraginik. Hizketa ekintza den bezainbatean, ekinbide ororen sostengua dugu hizkuntzarena.
|
|
|
Edota, gure euskaltzaleak zer maite du, erabiltzen ez den euskara kuttuna? Bada, noski, erdal esaerak zuzen asko dioen legez, hiltzen duen maitasunik, eta beldur naiz ni Pagazaurtunduarena
|
ere
ez ote den horietakoa. Baietz esango nuke nik, huts egiteko beldur handirik gabe.
|
|
|
Gaztelatik kanpoko herriendako aukera bakarra gaztelautzea izan zen. Beldur naiz orain mintzagai den euskal demokrazia
|
ere
ez ote den etnokrazia mota bat: Demokrazia organiko haren ondorio, iraulketa eta mendekua, baina hura bezain etnokratikoa, azken batean.
|
|
|
Zentzu mehar eta formalean bakarrik hautematen baitu halakoak giza bizitzaren gainean legetasunak daukan irispena. Eta, zehaztapen horiek egin ondoren, hizkuntza politikaren auzian
|
ere
ez ote zaigu, noiz edo noiz, antzeko zer edo zer gertatzen. Alegia, hizkuntza politika espliziturik ez baldin badaukagu harako edo honako erabilera eremuetan zehazturik, ez ote zaio euskaltzale askori burutik zera pasatu:
|
|
|
Agente hark Parisetik Municheraino jarraitu zidan. Eta susmoa nuen Euskal Herritik atera nintzenetik
|
ere
ez ote zitzaidan atzetik ibili. Inondik ere, agindu zidaten lana nik hasieran uste baino garrantzi handiagokoa zen:
|
|
2005
|
|
|
Galdetu omen zion don Juanek ze errezo klase egiten zuen horren gauza inportantearekin ez konturatzeko. Galdetu zion misterioak zenbatu
|
ere
ez ote zituen egiten, eta ze errezo demonio egiten zuen, eta zeri begira egoten zen errezatzen zuenean. Eta lotsatu egin zen Beatriz andrea goitik behera, lau urte zirelako armairua egin ziotenetik, ez aste bi edo hiru, eta ezin zion aitite Juliani ezer erreklamatu, zer erreklamatuko zion aitite Juliani, lau urte zirelako eta lotsagarria zelako Beatriz andrearentzat, zelan erreklamatuko zion ezer, hainbeste errezatu eta gero.
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, gaur zalantza batzuk piztu dizkidazu. Ez dakit zu
|
ere
ez ote zaren niregatik zerbait sentitzen hasia. Lehen ere banuen susmo hori, eta gaur areagotu egin da nire ilusioa.
|
|
|
Eta izan ere, agian hala zen Iraultzaren ondoren; edo, agian, hala izan zedila gura izan du intelektual frantses patriota eta patriotero askok tenore horretan. Baina ingelesek eta alemanek
|
ere
ez ote dute, momentuak agintzen badu, euren aberria pertsona bihurtzen. Eta ez aberria bakarrik.
|
|
|
Baina irakurketek inpresioa uzten diote bati, inguruaren determinismoaren aurka gogoaren sormenaren defentsak, autodefentsa, patriotiko? bat
|
ere
ez ote duen ostentzen, klasizismo baten aurkako borrokak bezalaxe (guztiz zilegizkoa, esan beharrik baldin badago). Aristokrata ingeles eta aleman asko da garai honetan Italia eta Greziaren miresle kasik neurrigabea, eta beste hainbeste idazle eta artista asko.
|
|
|
Ondotik igarotakoan, zin egingo nuke eztula entzun niola, eztul txikia, eztul zurezkoa, eztul bildua. Ez dakit ni
|
ere
ez ote nengoen gaixo.
|
|
2008
|
|
|
Orduak eta orduak errepidean, behin eta berriz entzun ditugu albistegiak. Ia eguneroko albiste dira ontzietan iritsitako afrikarrak (ondo pentsatzen hasita, kanariarrak
|
ere
ez ote dira afrikar?), baina itsasoa harroegi edo negua gogor, azken asteotan ez ei dira askorik heldu.
|
|
2009
|
|
|
mari sorgintzat eta mari purtziltzat hartu ez ninduen, bada, baita beata santujaletzat ere!, hala eta guztiz ere, markes jauna Nataliaren alde lerratu zen, eta Andaluziara joan ziren biak biharamunean, gaur arte. Baina gaizki eginak beti jakiten dira, bide batetik ez bada bestetik, eta horrela jakin nuen markes jauna beste amorante batekin zebilela, deabruak eraman ditzala, eta Natalia ere auskalo nola ote dabilen, zurrutari emana, itxura batean, amoranteren bat
|
ere
ez ote duen, hortik atera kontuak, Aitaren eta Semearen? –eta, solasean atsedenaldi bat hartzen zuela, jarraitu zuen?:
|
|
|
zergatik??; gero, iritsi zen tranbia, igo ziren ilaran zeudenak, jo zuen Adak tranbiaren alde batera, gizonak bestera?; Adak begi bazterraz so egiten zion, orain ezker begiaz, orain eskuinaz, bitartean, hurrengo geltokira heldu ziren, baita hurrengora eta hurrengora ere?, harik eta, halako batean, Adaren begiradak eta gizonarenak topo egin zuten arte: ...Adak, gizonaren begiak ankerrak iruditu zitzaizkiolako, edo senak, besterik gabe, halaxe agindu ziolako, istantean erretiratu zituen begiak, mugimendu ezin nabarmenago batean; handik aurrera, gizonak kikilduta, antza, Adaren mugimenduak zurrunagoak egin ziren, baita haren arnasa erritmo biziagokoa ere; bazirudien, beraz, urduritasunak hartuta zegoela, blokeatuta ere bai, beharbada. Teofilo Mariak
|
ere
ez ote zion esan, bada, esan ziona, Adak konfiantza har zezan eta bere konfiantzan hanka sar zezan??, halako moduan, non hurrengo geltokian jaitsi baitzen, bat batean jaitsi ere, zegokiòn geltokia baino. Adak tranbia aldatu behar zuen, Domingoren lantegira iristeko, hiru geltoki lehenago; egin zuen tranbiak aurrera, hartu zuen Adak arnasa, eman zituen pauso batzuk tranbia aldaketa egin behar zuèn geltokirako bidean?
|
|
|
zergatik...?; gero, iritsi zen tranbia, igo ziren ilaran zeudenak, jo zuen Adak tranbiaren alde batera, gizonak bestera...; Adak begi bazterraz so egiten zion, orain ezker begiaz, orain eskuinaz –bitartean, hurrengo geltokira heldu ziren, baita hurrengora eta hurrengora ere–, harik eta, halako batean, Adaren begiradak eta gizonarenak topo egin zuten arte: ..., gizonaren begiak ankerrak iruditu zitzaizkiolako, edo senak, besterik gabe, halaxe agindu ziolako, istantean erretiratu zituen begiak, mugimendu ezin nabarmenago batean; handik aurrera, gizonak kikilduta, antza, Adaren mugimenduak zurrunagoak egin ziren, baita haren arnasa erritmo biziagokoa ere; bazirudien, beraz, urduritasunak hartuta zegoela, blokeatuta ere bai, beharbada –Teofilo Mariak
|
ere
ez ote zion esan, bada, esan ziona, Adak konfiantza har zezan eta bere konfiantzan hanka sar zezan? –, halako moduan, non hurrengo geltokian jaitsi baitzen, bat batean jaitsi ere, zegokiòn geltokia baino –Adak tranbia aldatu behar zuen, Domingoren lantegira iristeko– hiru geltoki lehenago; egin zuen tranbiak aurrera, hartu zuen Adak arnasa, eman zituen pauso batzuk tranbia aldaket... egin zituen hogei metro, berrogei, ehun, ehun eta hogei... begiratu zuen atzera berriro ere, badaezpada, arnasestuka, baina atzean inor ez:
|
|
|
Nataliak sekulakoak esan zizkidan arren... mari sorgintzat eta mari purtziltzat hartu ez ninduen, bada, baita beata santujaletzat ere!, hala eta guztiz ere, markes jauna Nataliaren alde lerratu zen, eta Andaluziara joan ziren biak biharamunean, gaur arte. Baina gaizki eginak beti jakiten dira, bide batetik ez bada bestetik, eta horrela jakin nuen markes jauna beste amorante batekin zebilela, deabruak eraman ditzala, eta Natalia ere auskalo nola ote dabilen, zurrutari emana, itxura batean, amoranteren bat
|
ere
ez ote duen, hortik atera kontuak, Aitaren eta Semearen... –eta, solasean atsedenaldi bat hartzen zuela, jarraitu zuen–:
|
|
2010
|
|
|
Egia ote zen, baina, begien aurrean nuèn ikuskizuna?; barregarri ikusten bainuen aita, barregarri ama, barregarri aita kalonjea? eta barregarri fartsa hura!;. Bada, Jainkoaren graziak ez dit grazia handirik egiten memento honetan??, atera zitzaidan barrutik, barrutik ateratakoa ezin kanporatu izan banuen ere; eta, odolean halako haserre handi bat nagusitzen zitzaidala, gurasoen aurkakoa zen heinean, gurasoen Jainkoaren aurkakoa
|
ere
ez ote zen??, neure buruari esan nion: –Mendekua!?; eta orduan, ezustean, irudi bat etorri zitzaidan burura:
|
|
|
baina nik hartu nuen poza, aldi berean, irakaslea bere lekutik atera nuelako, ikusi besterik ez zegoen haren aurpegia, ogro batena iduri! Nik banekien orduantxe isildu behar nuela, arriskua saihestekotan, baina, isiltzera nindoanean, beste ikasle baten begiradarekin egin nuen topo, primeran oroitzen naiz xehetasun hartaz?, eskua ukabil bihurturik
|
ere
ez ote zuen. Ikaskidea, beraz, nirekin bat egiten zuela esaten ari zitzaidan, edo hori interpretatu nuen nik behintzat, eta are gehiago esaten ari zitzaidan:
|
|
|
Are gehiago: airean igeri ere egin nuen, nik uste, betaurrekoak begietatik kendu eta laztandu
|
ere
ez ote nituen??, nik neuk ere airezko gorputz bat bainuen zamatik aske, eta aireak aireari eusten baitzion: Atlas bera ere ez zen hain libre eta hain pozik sentituko Lurraren zama gainetik kendu baliote, zin degizut halaxe bizi izan nuela nire fede galtzea, irabazi hutsa balitz bezala, Gabino!
|
|
|
Are gehiago: airean igeri ere egin nuen, nik uste —betaurrekoak begietatik kendu eta laztandu
|
ere
ez ote nituen... —, nik neuk ere airezko gorputz bat bainuen zamatik aske, eta aireak aireari eusten baitzion: Atlas bera ere ez zen hain libre eta hain pozik sentituko Lurraren zama gainetik kendu baliote, zin degizut halaxe bizi izan nuela nire fede galtzea, irabazi hutsa balitz bezala, Gabino!
|
|
|
Nik arriskua ikusten nuen, jakina... baina nik hartu nuen poza, aldi berean, irakaslea bere lekutik atera nuelako, ikusi besterik ez zegoen haren aurpegia, ogro batena iduri! Nik banekien orduantxe isildu behar nuela, arriskua saihestekotan, baina, isiltzera nindoanean, beste ikasle baten begiradarekin egin nuen topo —primeran oroitzen naiz xehetasun hartaz—, eskua ukabil bihurturik
|
ere
ez ote zuen... Ikaskidea, beraz, nirekin bat egiten zuela esaten ari zitzaidan, edo hori interpretatu nuen nik behintzat, eta are gehiago esaten ari zitzaidan:
|
|
|
...a?; barregarri ikusten bainuen aita, barregarri ama, barregarri aita kalonjea... eta barregarri fartsa hura!;" Bada, Jainkoaren graziak ez dit grazia handirik egiten memento honetan...", atera zitzaidan barrutik, barrutik ateratakoa ezin kanporatu izan banuen ere; eta, odolean halako haserre handi bat nagusitzen zitzaidala —gurasoen aurkakoa zen heinean, gurasoen Jainkoaren aurkakoa
|
ere
ez ote zen... —, neure buruari esan nion: " Mendekua!"; eta orduan, ezustean, irudi bat etorri zitzaidan burura:
|
|
2011
|
|
|
Gure jarduna ez da harentzat existitzen. Loaren plazerean dago murgilduta eta, beste behin, neure buruari galdetzen diot ni
|
ere
ez ote naizen lo egongo.
|
|
|
Jotzailearen familiak bakarrik entzutea bezala zen; ez zion inporta nola aritzen zen, ez bazegoen arrotzik. Zuzendariaren zamarra
|
ere
ez ote zen berria. Bai, inondik ere.
|
|
|
Aldeak alde, zilegi bekit galdera bat. Alegia, munduko hizkuntza minorizatuen panorama horretan euskaldunok
|
ere
ez ote daukagu hil edo biziko marra kritiko hori gehienbat igarota. Koldo Izagirrek aitortu berri digunez,. Euskararen erailketa programatua dago, kanpotik bezala barrenetik?
|
|
2012
|
|
|
Ba, ni hiru aldiz baino ez naiz joan eta bitan han zegoen bera, bere itxura xelebrearekin. Batzuetan pentsatzen dut bera
|
ere
ez ote den zuri beltzezko film horietako batetik atera.
|
|
|
Hori onartzen dizut. Duda egiten dut, ordea, dozena bat talde
|
ere
ez ote zen ibiliko, Madame Deluc ek deskribatu duenaren modukoak, Barrière du Roulen bertan edo inguruan tragedia izan zen garai berean. Baina higuin hori, Madame Deluc en aitorpen nolabait ere beranduko eta oso susmagarriak gorabehera, higuin hori sorrarazi duen talde bakarra, dama zintzo eta kezkati honek besterik ez baitu aipatzen?
|
|
|
Bere egoerari oraindainokoan ez bide litzaioke ezer hoberik opa. Orok ematen digu uste izateko bidea eriondoa laburra izango dela, eta nork daki jakin
|
ere
ez ote dugun, hurrengo herriko jaietan ikusiko gure Hippolyte jatorra dantza bakikoetan partaide, bestari alaien koru baten erdian, eta horrela guztien begi bistan frogatu, bere fleita eta pikoak medio, bere erabateko sendakuntza. Ohore beraz jakitun bihotz onekoei!
|
|
2013
|
|
|
Beldurtuta. Batek daki ondorengo odolosteak
|
ere
ez ote zizkidaten ozpindu. Eta behera jaitsi eta banindoala, barrukoak oihuka eta barreka hasi ziren.
|
|
|
–Gogorra izanen lukek niretako hi haiengana igorri, eta egunen batean heuk xiiten aurka jardun behar izatea!?, errudun sentitu zen? Izan ere, komandantearena zen erantzukizuna, zalantzarik gabe, baina bera
|
ere
ez ote zen maila batean bederen erantzule, gauza haiek gerta zitezen permititzen zuen neurrian??
|
|
|
–Auskalo orduan ni neu
|
ere
ez ote nintzen etakidea izango, Loren? –erantzun zion Koldok, erdi txantxetan.
|
|
|
hara, lehengoan jirafa bat ikusi ninan, eta ez ninan jakiterik izan etxe orratz bateko hogeigarren edo hogeita batgarren solairutik begiratzen ari ote zitzaidan: buru gainean laino txiki bat
|
ere
ez ote zeroan, santuen antzera?; ikusiko bahitu hemengo ibaiak, itsasoak diruditenak?!; ikusiko bahitu eta ikusiko bahitu?! Afrika guztiz baitzen beste mundu bat, itxuraz, Paula liluratzen zuena:
|
|
|
Desagertu dira merkatariak, erromesak eta soldaduak. Duda heldu zaio, behin berriz, berak
|
ere
ez ote lukeen etsi behar. Han hemen bide bazterrean ikusten diren landetxe landerretan baizik ez lezake, ordea, aterperik bilatu, eta horiek ez dira apezpiku baten etxea bezain erakargarriak.
|
|
|
Batetik bestera zaldunetakoren bat gelan sartuko zela uste zuen. Gogoa zuen, ikara zuen euren artean etxeko ugazaba
|
ere
ez ote zen sartuko; eta nekez zehaztuko zuen zer zen nagusi, gogoa ala ikara. Ordu laurden batez hala jesarrita egon ondoren, Bingley andereñoaren ahotsa ezertarako entzun barik, halako batean dama horrek galdera hotz bat egin zion Elizabethi etxekoen osasunaz.
|
|
|
Darcy, berez, ez zen bere zoriona bozkarioz gainezka adierazten duten horietakoa; eta Elizabethek, aztoratuta eta nahastuta, gehiago zekien zoriontsua zela, sentitu baino; zeren, gertu gertuko lotsaldiaz gain, bazuen bestelako gaitzik ere bere aurrean. Bazekien etxekoek zer sentituko zuten bere egoera ezagutzera ematen zuenean; jakinaren gainean zegoen familiako inork ez zuela gogoko Darcy jauna, Janek izan ezik; eta beldur zen besteena ezinikusia
|
ere
ez ote zen izango, Darcyren fortuna eta gora handi guztiak ezabatu ezin izango zuena.
|
|
|
" Gogorra izanen lukek niretako hi haiengana igorri, eta egunen batean heuk xiiten aurka jardun behar izatea!", errudun sentitu zen... Izan ere, komandantearena zen erantzukizuna, zalantzarik gabe, baina bera
|
ere
ez ote zen maila batean bederen erantzule, gauza haiek gerta zitezen permititzen zuen neurrian...?
|
|
|
–Auskalo orduan ni neu
|
ere
ez ote nintzen etakidea izango, Loren... –erantzun zion Koldok, erdi txantxetan.
|
|
|
hara, lehengoan jirafa bat ikusi ninan, eta ez ninan jakiterik izan etxe orratz bateko hogeigarren edo hogeita batgarren solairutik begiratzen ari ote zitzaidan: buru gainean laino txiki bat
|
ere
ez ote zeroan, santuen antzera...; ikusiko bahitu hemengo ibaiak, itsasoak diruditenak...!; ikusiko bahitu eta ikusiko bahitu...! Afrika guztiz baitzen beste mundu bat, itxuraz, Paula liluratzen zuena:
|
|
2014
|
|
|
Atxikimendu librearen arrazoia (errepublikarra) urteak geroago hartuko du Renanek aintzat. Gerraoste honetan beldur zen, beste probintzia batzuek
|
ere
ez ote zuten Frantziatik bereizi nahi izango. Eta orduan alsaziarren borondate librearen Frantziaren aldeko argumentua, edozein probintziaren borondate librearen Frantziaren aurkako argumentu bilaka zitekeen.
|
|
|
Hain inor gabe ote zegoen herrialdea? Siberiar bakar bat
|
ere
ez ote zuen topatuko horren berri emateko?
|
|
|
Vodka edo armagnaca bezala. Jakintsu horiek beren arrazoitxoa
|
ere
ez ote duten, neuri ere,, armagnaca?
|
|
2015
|
|
|
Eta gero beste malko bat, eta beste bat? Lipar batez, bera
|
ere
ez ote zen elurtza hartan altzifre bihurtuko zalantza egin nuen.
|
|
|
Konplazentzia beraz ikusten zuen gizakiaren miseria, zitalkeria eta tortura. Hondartzako bakardadean erantzun bat partekatzeko, osatzeko eta aurkitzeko amets hura ez ote zen ispilu bateko isla besterik, eta ispilua bera
|
ere
ez ote zen kristalezko mintz bat besterik, gelditasunean formatua ahalmen prestuagoak azpian lo daudenean. Luze iritzita, etsipenez baina joan nahi ezik, edertasunak bere lilurak eskaintzen baititu, baditu bere kontsolamenduak?, ezinezkoa zen hondartzan ibiltzea; jasanezina zen kontenplazioa; ispilua hautsirik zegoen.
|
|
|
Gandhi bera
|
ere
ez ote garen deskafeinatzen ari.
|
|
|
Azken finean, erretzen ari den paper baten gainean idaztea da zinema egitea? Baina eleberriak idazteak
|
ere
ez ote luke hala behar. Utikan erraustegia.
|
|
|
Ulertezina egin zitzaion mutikoari esaldi hura. Lur jota egoteaz gain pixka bat burutik jota
|
ere
ez ote zegoen aita zahar hura. Berak hamar urte zituen eta luze zihoakion bizimodua.
|
|
|
Zalantza dut, ordea, Rita
|
ere
ez ote den zuen artekoa eta ez ote duen nahiago gezurrezko neurrietan bizi. Ez dakit argi, ongi ulertu ote duen nik egindakorik.
|
|
|
Ala nagusiki euskaraz eginikoa? Erdaraz idatzita egon arren sentiera abertzalea zutenena
|
ere
ez ote zen euskal prentsa. Azken uste hori indartzen ari zela ikusita idatzi zuen artikulua Torrealdaik.
|
|
2016
|
|
|
Ez dun esango ez direla berdintsuak hauen kafiteie eta gure kafitesnie. Ea oraindik
|
ere
ez ote den hain zaila hemengo hungrianoa ikastea. Iparraldeko hire adiskide hori nongoa da?
|
|
|
alegia, ez dagoela gaitzik on gaberik. Eta batek jakin Idazkari Federalari
|
ere
ez ote zitzaion bihotza samurtuko, viale Cavourtik! Isilpean bazen ere, ez al zen oraindik ere filosemita handi bat Bolognesi kontsul jator hura?
|
|
|
Lan mekanikoa zen, baina egungo gizartean topa ditzakegun gizaki moten ugaritasuna ezagutzeko aukera ematen zidan. Bestalde, erritmo onean ari nintzen idazten eleberri bat, laugarrena jada, baina beldur nintzen hark
|
ere
ez ote zuen bukatuko mahaiaren tiradera batean, aurreko hirurek bezala: ez dut gogoratzen jada zenbat argitaletxek bota zituzten atzera nire liburuak.
|
|
|
Aspaldi gelditu ziren pipiak jota. Baina beldur naiz, ustelduta
|
ere
ez ote dioten zutik eusten.
|
|
|
bere ama baino zaharragoa izan behar zuen inondik ere, hamabost urte gehiago bai, eta ama hil bazaio, auskalo hau ere... Gainera, bizi bada ere, batek daki ez ote zen Ameriketan gelditu, bere ama gelditu zen bezala, edo itzulita
|
ere
ez ote den beste inon bizi, agian Euskal Herritik kanpo, edo Euskal Herrian izanda ere Bergara baino toki ospetsuagoren batean; eta dorretxe hura ere, ba al zekien berak zutik ote zegoen ere... hainbeste gerra eta deskalabru gertatu ondoren, ezinezkoa al zen ba, etxe zahar hura porrokatu eta behera erortzea. Ez zekien ezer, beraz hobe zuen bere irudimen manugaitz hura kate motzean lotu, egurrezko hegalekin hegadari ekin baino lehen.
|
|
|
Berak zekiela, bizpahiru aldiz jarri zioten jendarmeek isuna autobide hartan. Joseba beldur zen egun hartan
|
ere
ez ote zen gauza bera gertatuko. Normalean autobideko ordainketa guneetan itxaroten zuten jendarmeek isuna atzerritarrei kobratzeko.
|
|
|
Solanak uste du «legearen interpretazio zabalagoa» eginda har daitezkeela neurri batzuk. Ikusteko dago, hala ere, horrekin
|
ere
ez ote diren eztabaidak sortuko laukotearen barruan, ziurtzat jo daiteke oposizioaren aurkakotasuna?. Ez da fio EH Bildu:
|
|
2017
|
|
|
Eta hainbeste urteren buruan Zorba gau hartan airean jauzika ikusiz, berriro etorri zitzaidan gogora nire haur denborako ipuin hura, eta beldurrak hartu ninduen Zorba
|
ere
ez ote zitzaidan desagertuko hodeien artean.
|
|
|
Ez diat esango beldurrik ez dudanik; baitut, zinez; baina lotsa ematen zidak. Rembrandten Gerlariak
|
ere
ez ote zuen gauza bera egingo. Hura ere lekuan geratuko zuan; beraz, ni ere geratzen nauk.
|
|
|
216. Nago hiztun askoren euskara
|
ere
ez ote den praktikan (erabileran) halako ez hizkuntza bat, bizitzaren iraganbideetarako doi balio duena, bizitzaren gainerako jardunak erdaraz betetzen direlako?. Anjel Lertxundi,. Ez hizkuntza?, Berria,.
|
|
|
– Poliziari gorpu bat edukitzea komeni zitzaion, baina benetazko azpikariei
|
ere
ez ote zitzaien berdin komeni?
|
|
|
androginook bi zati egin, erdibitu alegia, horrela ahulago bihurtuko, herbalduko, eta apalago eta jainkoen esanetara otzanago ibili zutelakoan. Eta oraindik lotsagabekerian irauten badute, jarraitu zuen Zeusen proposamenduak, eta bakean bizi nahi ez badezate, beste bitan ebakiko ditugu berriro, zango bakarraren gainean ibil daitezen(, bildur izatekoa dugu, irakasten du moralak hemen, moral grekoak esan nahi dut, jainkoenganako behar bezalakoak izan ezik, berriz
|
ere
ez ote gaituzten erdibituko?: jainkoekin beti zuhur ibili behar da).
|
|
|
Ondo gogoan ditut zurean ematen dizkidazun kontseilu eta aholkuak oro, hala nola egunero oroitzen dudan eskola egun urrun haietan ikasitako San Antonioren bizitza eta haren tentaldiak, eta laido itxuragabe eta barkagaitza ez balitz esan ere esango nuke, nire gatazka hau gogorrago
|
ere
ez ote den nagoela, ez beharbada tentagaien ederragoz baina bai nire gogoaren ahulagoz. Eta ez jakin xuxen xuxen hau dena zertan amaituko den; gauza batean, bakar batean baina ez nolanahikoan, baitzabiltza oker:
|
|
|
Ez ordea, bertan goxo eta egonean nagoelako, ez. Aurre egiten diet gogakun eta burutazio hauei, gogor egin ere, eta ez dakit gogorregi
|
ere
ez ote naizen batzuetan. Aurreko batean, elizkizunen ostean, gogoetan hasi eta zalantzan geratu nintzen ez ote nintzen estuegi izan nire hitzaldian, munduaren eta haragiaren arrisku latzak eta horien betirako zigor ikaragarriak salatzean sukartsu, kartsuegi jardun ote nuen alegia, halako jarrerak baliagarriak izan baitaitezke bai noragabetutako batzuk izutu eta onbideratzeko, baina gehienentzat zurrunegi gerta litezke, dena zuri edo beltz ikustera behartuz gero erlijioaren ikuspegi urri, murritz eta alde batekoa eskainiko bagenie bezala.
|
|
|
Sinetsi nahi duenari sinetsi nahi duena esatea nahikoa da gezurra egia santu bihurtzeko, eta beldur naiz kasu honetan
|
ere
ez ote den hori gertatzen.
|
|
|
Plazan geundean, eliza aurrean, eta esan zidaan, berak putatan gastatutako diru guztiak bata bestearen gainean jarriz gero, kanpandorrea jo eta pasa egingo zutela. Bizimodua aldatzeko deseatzen zegoela esaten zian, baina ez zekiat pena pixka bat
|
ere
ez ote zeukan...
|
|
|
Bitartean, zalantza bat, hor, airean: herritarren finantza ezagutza maila kaskar samarra ez ote den, jarrera pasiboegia, hortxe hortxe axolagabea
|
ere
ez ote duen jendeak.
|
|
2018
|
|
|
–Naturaltasuna? bera
|
ere
ez ote da eraikia. Eta, genero bitasuna?
|
|
|
Loreontziari sarri egiten dio berba etxean Maitek, leihoaren parean eserita. Lehenengo solairuan bizi direnez, kaletik pasatzen diren auzokoek ikusten dute, eta hori
|
ere
ez ote den ba loreak bizi mantentzeko lagungarri, galdetzen diote handik pasatzen diren ezagunek. Ezetz esaten du, siku.
|
|
|
Beldur, berriro ez ote zuten torturatuko, plazer hartze hutsagatik. Beldurrago, alaba Miren
|
ere
ez ote zuten atxilotuko eta edozer egingo. Beldur zion horrelakoak pentsatzeari eta horrelakoak pentsatzea saihesteko gai ez izateari.
|
|
2019
|
|
|
Semeak egiten duena egiten duela, amak kezkaz eta ezinez begiratuko dio, beti, berea izanik ere gobernatzen ez duen istorio horri: beldur da ez ote den bidean galduko, ez ote duen porrot egingo, arrakasta bildurik
|
ere
ez ote den gaixotuko. Harengan konfiantza izanagatik, beste adin batekoa eta beste sexu batekoa izateak eragotzi egiten du egiazko konplizitatea sortzea semearen eta amaren artean; amak ez daki zertan dabilen semea; ez baitiote batere laguntzarik eskatzen.
|
|
2020
|
|
|
Kilpatricken biografia idazten hasi den biloba eta narratzaileak susmatzen du antzokian jazo zen bere aitonaren heriotza
|
ere
ez ote zen izan milaka aktorek antzeztutako antzezlan baten amaiera eta ez ote zuen neurri batean Shakespeareren Julio Zesar drama errepikatu. Eta poliki poliki joango da deskubritzen eman ziren gertakarien zantzuak:
|
|
|
Etxeko langileen artean zurrumurru bat zebilen, ez ote zuten etxeko gizona berriz eramanen Paris aldera. Emakumea
|
ere
ez ote zen joanen harekin, eta, beraz, familia guzia. Gizona, desintoxikatzera; eta familia, Donibaneko begi eta mihi luzeetatik ihes.
|
|
2021
|
|
|
Ez dut esperantza galdu berrogeialdiak dirauen artean azkenok
|
ere
ez ote diren agertuko etxe aurreko uretan.
|
|
|
Ala ez? Azken batean, jauntxoak errentan emana zion Gaspar Bastarretxea bati, nork daki berau
|
ere
ez ote zen zegoeneko bizkaitarren artekoa, inguruotan haien haziak lur ongarrituan ereina baitzirudien.
|
|
|
Hemingway bat. Eta hark
|
ere
ez ote zituen erdiak eta bi asmatu. Hobe nuen, horretarako, istorioak sortzeko neukan ezgaitasuna onartzea.
|
|
2022
|
|
|
Feminismoa ere atzean utzi nuela sentitzen nuen. Feminismoak eman zidan bizi nuena aztertzeko gaitasuna, baina ez dakit horregatik
|
ere
ez ote dudan hainbeste sufritu. Ni aurrez ahaldundua sentitzen nintzen, emakume ahalguztidun bat, baina eraiki nuen identitatea guztiz bateraezina zen amatasunarekin.
|
|
|
Eta Maialenena: " Feminismoak eman zidan bizi nuena aztertzeko gaitasuna, baina ez dakit horregatik
|
ere
ez ote dudan hainbeste sufritu. Ni aurrez ahaldundua sentitzen nintzen, emakume ahalguztidun bat, baina eraiki nuen identitatea guztiz bateraezina zen amatasunarekin.
|
|
|
kirolik ez eta nahi adina jaten du, zernahi. Gustatzen
|
ere
ez ote zaion ispiluaren aitzinean bere burua zabarturik ikustea.
|
|
|
eta auskalo bihar
|
ere
ez ote dudan jokatuko halatsu...
|
|
2023
|
|
|
Baina purrustada ateratzen zitzaidan, zaunka, behatzetako zornea esaldi forman. Gustua
|
ere
ez ote zidan uzten ahoaren bueltan. Pentsatuta ere, kalkulatuagatik ere, nahiko nukeenaz bestelako tonua, espero zitekeenaz bestelako aurpegiera.
|
|
|
–Erran genezake ezkontza dela instituzioa? Euskal politikan
|
ere
ez ote zaigu gauza bera gertatzen. Denak dabiltza erakundeetara begira, taktikak pentsatzen, argazki instituzionala ateratzen...
|
|
|
Rodrigok zekien hori guztia. Beldur naiz berarekin batera datu gehienak
|
ere
ez ote diren galdu, edo esku ilunagoetara pasa.
|