|
2007
|
|
|
Nola da posible, planteatu du Locke-k, triangeluarena bezalako ideia (errepresentazio) orokor bat, «ez baita izan behar ez eslaia ez angelu zuzena, ez aldekidea ez isoszelea ez eskalenoa, baizik eta hauetako bat ere ez eta guztiak aldi berean»? 94 Jokoan Gorgias-en aspaldiko arazoa dago berriro, hots, gauza, ideia eta hitzaren arteko erlazio misteriotsuarena95 Gauzak berak beti partikularrak (singularrak) dira; ideiak, dio Locke-ren askaerak, «orokorrak dira, gauza partikular askoren ordezkari izateko eratuak direnean» (abstraikuntzaz); eta hitzak «ideia orokorren zeinu gisa erabiltzen direnean»96 Berkeley-ren aburuz Locke-ren triangeluaren bezalako «ideia abstraktu kontraesankor» bat absurdua da: ezin burura litekeen konposaketa da, eta behar
|
ere
ez dena ezertarako97 Locke-ren uste okerraren iturritzat hizkuntzak berak (lengoaia) eragindako engainua jotzen du, beste oker filosofiko anitzena bezalaxe98 Hume Berkeley-ri atxikitzen zaio, eta haren moldabidea («that all general ideas are nothing but particular ones, annex, d to a certain term, which gives them a more extensive signification, and makes them recal upon occasion other individua...
|
|
|
Esan bezala, garaiko Alemanian, literato edo pentsalari batentzat, Estatua, nazionalitate politiko egun oroz aldagarria, erreferentzia erabat bigarrentiar ahazgarria ageri da gizatasunaren aldean. Are gizatasuna literatura alemanean Estatuaren eta politikaren aurka pentsaturiko balioa bilakatuko da maiz, azken finean zer ha erabakigarria kontsideratuz, Goethe-k «gizatiarki lehena», «indibiduala», «berekia» esan ohi duena, zuzenean kontrajarria nazionalari (das «Menschlich Erste», «Individuelle», «Eigentümliche»), baina inola
|
ere
ez dena ulertu behar gaizki banako hiritarraren zentzuan, ezpada nortasuna herritasun naturalean («Volkheit» dio Goethe-k) eta aiurri nazionalean («Nationalcharakter», «Nationalgeist») tinkotua edukitzearen esanahian, herritasun politikoaren ezaxolaz. Idazle aleman baten gizatasuna, bere alemantasuna da (Estatuarekiko ez menpetasuna hain zuzen), eta alemantasunean dauka bere unibertsaltasuna1056 Puntu honetan ez dago inolako oposiziorik, ezta diferentziarik ere, Goethe-ren eta Herder-en artean.
|
|
|
historian inoiz kausitu ahal izango litzatekeena, mito bat esan genukeena baizik: hizkuntzaren historian beti historiaren erdian gaude), hala ere harekin hizkuntza zer den galderak hartu du zentzu bat, ez esentzialista razionalista, eta bai definitiboki historikoa, errigortsuki historikoa
|
ere
ez dena, hizkuntzaren jatorria eta natura ezin izan baita historian egiaztagarria, ahal bezainbatean bai ordea prozedura historiko enpirikoetan ikusarazia izan duena. Aiko, bada, non gaituzuen, itzuli agian aski bihurrien buruan, berriro Humboldt-engana helduak.
|
|
2012
|
|
|
San Martin? ta Maldan Beheraren salbuespenarekin, erabateko salbuespen
|
ere
ez dena, demagun interpretazioaskotarako uzten duela bidea irekia?, gainerakoa oso kristaua eta giristinoa.
|