|
2002
|
|
|
Kaosaren teoriak jakintzagai zientifikoen artekomugak gainditu ditu, fisika eta filosofia inoiz ez legez lotuz. Aspaldion, hizkuntzalaritzan eta literatur kritikan
|
ere
erabiltzen hasita dago. Azkenean, hizkuntza fenomenoak horrela azaldu gura izateak konplexutasunaren portaera unibertsalatinko defenditzea dakar.
|
|
2003
|
|
|
Gehien eskatzen direnak plaka fotovoltaikoak dira, elektrizitatea sortzeko gai direnak. Etxeko ur beroa lortzeko, igerilekuak berotzeko edo berokuntzarako eguzki plaka termikoak
|
ere
erabiltzen hasi dira. Ekipo termikoen azken belaunaldia butanoaren, gas naturalaren edo gasolioaren alternatiba garbia da, eta eguzki plakak bero ponpekin konbinatzean oinarritzen da.
|
|
2008
|
|
|
Baina beste hainbat jakitan
|
ere
erabiltzen hasi dira: ogi mota batzuetan, margarinetan, zopetan, goxokietan, izozkietan, esnez egindako postreetan, kakao hautsean...
|
|
|
baztertu eta izri eutsi zion (bizita, izena). Y grafia
|
ere
erabiltzen hasi zen j ordez (yakin, yaupari, yauna, baina jente). Cf.. Kirikiño?, «Txolen», Euzkadi, 1926.08.05 Ikus, halaber, hurrengo hilabete eta urteetako Bustintzaren testuak, ildo berean.
|
|
2009
|
|
|
Orduan alferrikako damuak izaten dira; banintz eta banu k ez baitute gurdirik tiratzen?. Makina bat aldiz esaten zizkion aitak holako arrazoiak eta, konturatzeke, bera
|
ere
erabiltzen hasi zen, sakon sakonetik oroitzapenak eta aholkuak ahoratzen zitzaizkion, ozenki esaten zizkion bere buruari.
|
|
|
Andoni Luisek, Casa Julian, Urepel... asko dira daukatenak, baina lehen aipatu moduan, garrantzitsua da mahaian erabiltzeaz gain sukaldean ere erabiltzen ari direla, Elena Arzak hasi zen horretan. Pintxoekin han eta hemen txapelketak irabazten ari diren hainbat tabernetan
|
ere
erabiltzen hasiak dira; A fuego negro, Zeruko... Hortaz aparte logelak ere badituzue Belauntzan... M.M.:
|
|
2010
|
|
|
– 2005ean elektrizitatea sortzeko biogasa
|
ere
erabiltzen hasi zen, eta 2,8 kteplortu ziren.
|
|
2011
|
|
|
Betiko barazkiez gain (letxuga eta eskarola), bestelako batzuk
|
ere
erabiltzen hasi dira, eta horrek areagotu egin du entsaladen berezko izaera osasungarria.
|
|
|
Optogenetikaren baliagarritasunaren adibide dira bi ikerketak. Gainera, garunean eta bihotzean ez ezik, beste organo batzuetan
|
ere
erabiltzen hasiak dira zenbait ikertzaile, hala nola muskulu eskeletikoan.
|
|
2012
|
|
|
izeneko ikastaroan. Hain erabilgarria iruditu zitzaizun, ezen trikimailu horiek lagunekin
|
ere
erabiltzen hasi zinen. Ez zinen konturatu protokoloa lagunartean barregarria dela.
|
|
|
ematen zuen. Azken hamarkadetan, baina, «adimen» hitza beste arlo batzuetan
|
ere
erabiltzen hasi da, eta bestelako gaitasun batzuk ere esleitzen ari zaizkio. Kontzeptua zabaldu eta aberastu egin da, hainbeste ezen Howard Gardner (1998) «adimen anizkoitzaz» mintzo baita, adimen tradizionalez gain, beste zenbait adimen ere badirela nabarmenduz:
|
|
2013
|
|
|
Gainera, haurrek berbernakularizazio prozesu hori egin zutenean, hizkuntzak berregituratze asko jasan zituen, eta itxuraz kreolizazioaren antzeko prozesu bat izan zuen. Labur labur esanda, halabeharrez, mendeetan zehar gordetako sistemak, berriz
|
ere
erabiltzen hasi zenean, hainbat aldaketa jasan zituen fonologian, morfologian, lexikoan, sintaxian eta abar, eta horiek guztiek asko eraldatu zuten hizkuntzaren fisonomia. Eta transformazio horrek, noski, galdera bat ekartzen digu burura:
|
|
|
Gadget batzuetan ezinbestekoa da, tablet etan, telefono mugikorretan eta pendrive etan adibidez, disko gogorrak handiegiak direlako haietan sartzeko. Beste batzuetan, bi aukerak daude; esate baterako, ordenagailu eramangarri gehienek disko gogorrak erabiltzen dituzte, baina flash memoria
|
ere
erabiltzen hasi da.
|
|
2014
|
|
|
Normalean prentsaren aurreko adierazpenik ez dute egiten horrelako batzarretan, baina, egunotan euskararen aldeko hizkuntz politikak abian dituzten hainbat udalen kontra Espainiako Gobernuko EAEko ordezkari Carlos Urkijok egin dituen ohartarazpenen berri izan da, eta, horren harira, «larrialdizko» agerraldi bat egitea erabaki zuten. Asteon Gipuzkoako Foru Aldundiak eta beste hainbat udalek salatutakoaren ildoan, Kontseiluak berretsi nahi izan zuen kontratazioetan euskara eskatzen duten instituzioekiko abisuak gero eta ugariagoak direla Urkijoren partetik, eta «mehatxua»
|
ere
erabiltzen hasia dela. Bizkaiko hainbat udaletara ere iritsi dira, gainera, abisuak:
|
|
2015
|
|
|
Gerora ordea, auskalo zergatik, pilota plaza
|
ere
erabiltzen hasi ziren telebistako esatariak tarteka, eta baita pilota partida esaten ere, usadio gabeko pilota partidu zantar haren ordez. Orain bakar bakarrik giputxei pelota ordez pilota esaten ikastea falta zaie, gutxienez beste euskaldun guzioi zor diguten errespetuagatik.
|
|
|
Lankidetzazko dokumentalen eredua ere gora doa; alegia, proiektuei beren denbora, baliabideak edo esperientziak eskaintzen dieten pertsonen ekarpenen bidez osaturikoak. Proiektu interaktiboetan eta transmedia proiektuetan
|
ere
erabiltzen hasia da dokumental tradizionalaren eredu hori. Hona hemen Espainiako adibide esanguratsuenetako batzuk:
|
|
2016
|
|
|
1920an, ordea, Hernaniko alkate Gregorio Mendiak sinatutako bandoan" corte de helechos conocido vulgarmente por arrapatzka" idatzi zuen. Herritarrek urtetan erabilitako izena, beraz, izen ofizial bihurtu zen, eta Udalean bertan
|
ere
erabiltzen hasi ziren. 5 urte geroago, 1925ean, agertzen da harrapazkari buruz ateratako aurreneko euskarazko bandoa.
|
|
2017
|
|
|
Gerora ordea, auskalo zergatik
|
ere
erabiltzen hasi ziren telebistako esatariak tarteka, eta baita pilotapartida esaten ere, usario gabeko pilotapartidu zantar haren ordez. Orain bakar bakarrikpelota ordez pilota esaten ikastea falta zaie, gutxienez beste euskaldun guzioi errespetoa zor diguten esatariei.
|
|
|
Eta gero tristura etorri zitzaion, baina abegitsu, ia sofa baten moduan. Egunero mintzatzen zen Josebarekin, eta pentsatzen zuen pozik zegoela eraiki zutenaz, “eraiki” hitza
|
ere
erabiltzen hasi zen, hamazortzi urtetan sortu zuten hartaz, eta azkenean, pasioa etxafueroak baino ez zirela erabaki zuen.
|
|
2018
|
|
|
Hasiera batean abeltzaintzarako espazioak zirela dirudi, bordaz eta abereak gordetzeko barrutiz hornituak; baina, berandu gabe, zurgintzarako eta ikazkintzarako
|
ere
erabiltzen hasi ziren. Teorian, aprobetxamendu pribatuko sailak izateak ez zuen esan nahi bertan edozein jarduera burutu zitekeenik; ugariak dira, Berant Erdi Aroko ordenantza arauetan, sarobeetan eta oro har herri lurretan etxebizitza egonkorrak eraikitzeko eta lurrak lantzeko debekuak:
|
|
2019
|
|
|
Gero, bat hitza artikulu gisa
|
ere
erabiltzen hasi ziren; kasu honetan, artikulu zehaztugabe bezala. Hala balitz, nolabaiteko bidaia egin zuten:
|
|
2022
|
|
|
Diabetesa duten pertsona gehienentzat intsulina artifiziala hartzea da gaixotasuna kontrolpean izateko modu bakarra, bereziki 1 motako diabetesa dutenen kasuan. Baina kasu horietarako bestelako tratamendu batzuk
|
ere
erabiltzen hasiak dira. Besteak beste, irla pankratikoen transplanteak egiten ari zaizkie modu esperimentalean.
|
|
|
Online foroetan, ordea, ikusia zuen ez zela batere arraroa bere joera/ jokaera/ jokoa; asko zirela, bera bezala, sexu birtualerako beste sexuaren avatarra aukeratzen zutenak, eta, oraindik ikerketa handirik ez bazegoen ere, joera hori nabariagoa omen zela emakumeengan gizonengan baino, mundu errealeko transgenero kasuen kontrako joera beraz. DigTrans etiketa
|
ere
erabiltzen hasiak ziren batzuk, eta, esperientziak partekatzeko ez ezik, komunitate edo identitate berri bat sortzeko balio zien. Ez zaizkit inoiz emakumeak gustatu, nire bi beso iletsu eta gihartsuekin bat estutu ahal izan dudan arte, idazten zuen baten batek.
|
|
2023
|
|
|
ortzi hotsaren erauntsia. Naski, trumoia ostotsa da; tximista eta tximistargia (oinaztua) ez bide dituzte bereizten, oñozture, antzinako solasa, eta tximista
|
ere
erabiltzen hasiak dira, inguruko herrietan bezala.
|