|
2000
|
|
|
–Iruditzen zait ezeuskaldunek, ez bretoiek eta ez besteek ere ez dutela argi esaten zer nahi duten eginberen hizkuntzarekin. Jakina, eskolan irakatsi behar dela, horretan denak daude ados; baina bizitza ekonomikoaren hizkuntza
|
ere
bihurtu behar al da. Iruditzen zait helburuhoriek argi izan behar direla eta argi planteatu behar direla?.
|
|
2004
|
|
|
Enpresa transnazionalek (ETN), herrialde desberdinetan kokatuz, geroeta gehiago kontrolatzen dituzte nazioarteko salgaien eta kapitalen elkartrukeak, nazioarteko merkatuen oligopolizazio dinamika areagotuz. ETNak protagonistabilakatu dira, eta estatuekin eta estatuen integrazio prozesuetatik sortutako blokeekonomikoekin batera, teknologia berriek etengabe itxuraldatzen duten munduanglobalizazio prozesuaren buruan daude, globalizazioaren ondorio ez ezik, indareragile
|
ere
bihurtuz (Dunning 1993; Dickens 1998; Duran 2001). Horregatik, ETNak globalizazio prozesuaren ikur eta paradigmatzat har daitezke.
|
|
2006
|
|
|
Ez zirela Ahaide Nagusien edo bandoen tregua, enkomienda, liga edo aliantzatan sartuko promes egin behar zuten, guztiak errege ziurtasunaren mendeko izanez. Alegia, haien jaun bakarrak errege erreginak izango zirela eta ez beste inongo jaunik (jada koroa jaun ligioa edo solidoa izatea baino harago doa, jaun garrantzitsuena ez eze, bakarra
|
ere
bihurtu baitzen, azkenean gorago aipatu dugun mendekotasun naturalaren ideia guztiz garatuz, eta monarkia absoluturantz doana, eta, beraz, Aro Berrirantz).
|
|
|
...datu gehiagorako J. A. García de Cortázar (1980) eta Botella (1988); lehen egileak dioenez aldatu egiten da bere esanahia, eta Naiara aldeko adibide bati jarraituz, XI. mendearen bukaerarako lur marjinal bat dena kolonizaziotik sortua, lursail arrunt izatera igarotzen da (eta esanahi hori hartuko du ere), populazio hazkundearekin lanketak hazi egiten direlako eta bazterreko lurrak gunearen parte
|
ere
bihurtuz eta dena bat eginez; horrez gain, J. A. García de Cortázar ek, definitzen du jaun baten mendean eta haren eragin eta aginduz bere mendekoek kolektiboki landutako lurra dela, jabego eskubideengatik (García de Cortázar, 1980: 121), horregatik gero prestazio feudalak nahiz lur motak hartuko du landua izan zen moduaren izena.
|
|
2008
|
|
|
Edonola ere, ez genuke pentsatu auzokide guztiek udal karguetarako izendatuak suertatzea gutiziatzen zutenik: errejimentuko partaide izatea onuragarria izan zitekeen arren, zama astuna
|
ere
bihur zitekeen abagune larrietan. Eibarko kasuan, arrazoi zehatzak ezagutzen ez ditugun arren, badirudi 1773 urte aldera zenbait auzokidek uko egiten ziotela udalkide izateari.
|
|
2009
|
|
|
gauza daiteke. Horren guztiaren ondorioz, esan daiteke kazetari aditua apartekoiritzi sortzaile
|
ere
bihurtzen dela. Arrazoia oso sinplea da, pertsona hori jakitunada, berak menderatzen duen alorrean behintzat, eta status horrek indartu egiten dubere iritzia, nabarmendu hain zuzen ere, hartzaileen aurrean.
|
|
|
Herri informazioak aukera paregabeaeskaintzen du egunero, astero, hilero, hamabostero izango garelako harremanetanudaleko zinegotzi (ar) ekin, herriko taldeetako buru (ar) ekin edota herriko norbanakoekin. Hori abantaila da zalantzarik gabe, baina ezin ahaztu daiteke, aldi berean, eguneroko, asteroko, hileroko harreman hori presio
|
ere
bihur daitekeela kazetariarentzat. Esan nahi baita, informazio iturriekin zuzenean aritzeak bere alde txarraizan ohi duela.
|
|
|
Baina egin beharreko ariketa da guregizartearen osasun demokratikoa zaintzeko eta bizkortzeko. Bestela, herritarra, kontsumitzaile ez ezik, txotxongilo
|
ere
bihurtzen baita. Herritar kontsumitzaileakontsumitzaile txotxongilo bihurtzeko urrats bat besterik ez da behar.
|
|
|
Marshall McLuhan eta Barrington Nevitt ek 1972an kaleraturiko Take Today liburuan iragarri zuten teknologia elektronikoarekin kontsumitzailea ekoizle
|
ere
bihurtuko zela. Behin haiek bidea erakutsita, Alvin Toffler ek prosumer terminoa plazaratu zuen 1980an The Third Wave liburuan, aurrerantzean ekoizleen eta kontsumitzaileen rolak nahasi egingo zirela (are:
|
|
2011
|
|
|
Egindako eztabaida taldeetan gurasoek garbi ikusten dute teknologia berrien erabileran etxetik ezarri behar direla mugak, baina, aldi berean, onartu egiten dute arazo handiak dituztela irizpideok ezartzeko orduan. Kontu hau arazo iturri
|
ere
bihurtu da etxeetan. Saiatu egiten dira baina askotan ez dute lortzen helburu hori.
|
|
|
Aitortzen dute beraiek direla mugak ipintzeko pertsonarik aproposenak, baina, aldi berean, onartu egiten dute arazo handiak dituztela mugok ezartzeko orduan. Kontu hau arazo iturri
|
ere
bihurtu da etxeetan. Saiatu saiatzen dira baina, askotan, ez dute lortzen helburu hori.
|
|
2012
|
|
|
Ez da kasualitatea, horrela, XIX. mendea haurraren mendea eta nazionalismoaren garaia izan zirela esatea, zeren eta alderdi bi horiek erabat loturik ageribaitzaizkigu ordutik hona. Estreinako aldiz, hezkuntza denon arazotzat jo zen etahaurra zaindu beharreko ondare publiko
|
ere
bihurtu zen. Arian arian nazio estatuarenagintea gailendu zitzaien gainerako gizarte talde guztiei (batez ere, familiari etaElizari).
|
|
|
Baina herritarren parte hartzea gaur egun erronka bilakatu da demokraziarenkalitateaz kezkatuta dagoen edonorentzat, eta askotan moda
|
ere
bihurtu da emaitzapolitikoak mantendu edo hobetu nahi dituzten politikari askorentzat eta bere jardunadministratiboa erraztu nahi duen teknikariarentzat. Euskal Herrian ere badaudedenetatiko praktikak, onak, ez hain onak, eta irudi hutsak direnak ere (Blas etaMartinez, 2008; Barcena eta Encina, 2004).
|
|
|
Baina herritarren parte hartzea gaur egun erronka bilakatu da demokraziarenkalitateaz kezkatuta dagoen edonorentzat, eta askotan moda
|
ere
bihurtu da emaitzapolitikoak mantendu edo hobetu nahi dituzten politikari askorentzat eta bere jardunadministratiboa erraztu nahi duen teknikariarentzat. Euskal Herrian ere badaudedenetatiko praktikak, onak, ez hain onak, eta irudi hutsak direnak ere (Blas etaMartinez, 2008; Barcena eta Encina, 2004).
|
|
|
Garraioa eta komunikazioak: komunikazioen ahalmenaren eta azpiegituramaterialen garapenaren ondorioz uzkurtu egin dira espazioa eta denbora, eta garapen horri jarraiki ondasun materialak eta informazioa batetik besteramugitzen dira gizateriaren historiako beste aurreko edozein fasetan ezbezalako bizitasun, bolumen, azkartasun eta kostuetan, mundua globalagoaez ezik txikiagoa
|
ere
bihurtuz. Horixe da, hain zuzen ere, globalizazioprozesuaren funtsezko osagaietako bat.
|
|
|
Bizirikirauteko erresistentzia moduak sortu eta garatu egiten dituzte, gizarteko erakundeenez bezalako oinarriak erabiliz. Erresistentzia gisa hasten diren identitateek proiektuasor dezakete, eta, horrela, historiaren joan etorrian, menderatzaile
|
ere
bihur daitezke, gizarte erakundeetako identitate legitimatzaile bihurtzean, euren menerapena arrazionalizatzeko. Gainera, identatearen eraikuntza prozesua aurrerakoia edo atzerakoiaizan daiteke, betiere haren testuinguru historikoaren arabera, identiatearen politikahistorian kokatu behar baita.
|
|
|
Bizirikirauteko erresistentzia moduak sortu eta garatu egiten dituzte, gizarteko erakundeenez bezalako oinarriak erabiliz. Erresistentzia gisa hasten diren identitateek proiektuasor dezakete, eta, horrela, historiaren joan etorrian, menderatzaile
|
ere
bihur daitezke, gizarte erakundeetako identitate legitimatzaile bihurtzean, euren menerapena arrazionalizatzeko. Gainera, identatearen eraikuntza prozesua aurrerakoia edo atzerakoiaizan daiteke, betiere haren testuinguru historikoaren arabera, identiatearen politikahistorian kokatu behar baita.
|
|
|
Hori bai ustiaketa askoz efektiboagoa izango da XX. mendeko zientzia eta teknologiak lagunduta. XX. mendean mundu ekonomiaren hazkuntzak eragindako kaltea mundu mailakoa
|
ere
bihurtu da. Kolonizazioaz ari garenean, berritasuna 1990eko hamarkadan garapen iraunkorraren (GI) agerpenarekin helduko zaigu.
|
|
2015
|
|
|
Arlo politikoan San Frantziskoko Konferentzian 1945ean Nazio Batuen Erakundea (NBE) eratu zen, New Yorken egoitza izanda. AEB sekuritate kolektiboaren buru
|
ere
bihurtu zen 1949ko NATO aliantza militarrari esker. Eta haren nagusitasun kulturala gero eta nabariagoa izan da zineman, musikan eta bestelako adierazpen artistikoetan.
|
|
|
Crowdfunding plataformak: dokumentalen edukiekin parte hartzeaz aparte, erabiltzailea ekoizlea
|
ere
bihur daiteke. Indigogo edo Kickstarter bezalako plataformei esker, diru kopuru bat eman dezakete audientzia kideek, dokumental proiektua garatzen laguntzeko.
|