2000
|
|
Baina, espaziotik denborarat iraganik, bertzerik ba ote? Izan ere, ez al zaizu iduritzen ezen kanpoko mundua barnekoaren ispilu
|
ere
bihur daitekeela batzuetan, jaun André. Zeren, nola mundu fisikoan badiren aparatuak urruna hurbilarazteko, kasik gure baitaraino, arimak ere baitu bere teleskopioa, zeinak gure baitaren baitaraino sartzen baititu, denboran barrena, nehoiz ere bizi izan ditugun gertakiak eta iduriak, eta memoria da teleskopio hori.
|
|
Zenbatetan pentsatu izan dudan ezen imajinazinoak ere libre egin gaitzakeela, baina baldin beldurraren atzaparretarik libre badago...! Eta orduan josteta
|
ere
bihur daiteke, nola bihurtzen baitzen osaba Joanikoten kasuan... eta hala sartzen ziren orduan haren hitzak —arinak eta jostalariak— gure mundu ilun eta zurrun hartan haize freskoaren antzera, nola sartu baitzen ene belarri zuloetarik umetako asmakizun hura, osabari aditua, zeinak baitzioen: " Sagarra da eta arantzak ditu:
|
|
Izan ere, umetan, baita gaztetan ere, itzalik gabeak eta kutsurik gabeak dira, artean, mundua izendatzeko erabiltzen eta manaiatzen ditugun hitzak, zeren argi ezabatzen baititu subjektuaren eta objektuaren arteko distantziak —mundua hor dago, baina ni naiz mundua, eta munduaren baitan nago—, objektuaren izena subjektuaren izanarekin loturik dagoen hotsezko ezaugarri ezin doiagoa eta ezin zehatzagoa balitz bezala, eta etxea etxe da, eta amorioa amorio, eta lehen behakoan edo objektuak eragiten digun lehen ukitu guztizkoan agortzen zaigu hitzen erranahia; aitzinago, aldiz, adinean gorat goazela, subjektuaren eta objektuaren artean distantzia bat sortu —mundua hor dago, baina ni bertze mundu bat naiz, eta mundutik apart nago—, perspektiba aldatu, eta ohartzen gara, bertze behako baten bidez, ezen objektu bakoitzak bere itzala duela, zeina bihurtzen baita objektuaren osagarri ere, eta ohartzen gara, halaber, ezen, handik aitzina, ez dugula aski, objektuaren izendatzeko eta mugatzeko, etorkiko hitza —haurtzaroko eta gaztaroko hitz itzalik gabea, alegia—, zeren signifika baitezake baita guztiz kon trakoa ere... Eta orduan ikasten dugu ezen etxea desterru
|
ere
bihur litekeela, amorioa desamorio.
|
2003
|
|
Emakumeak utzitako testuak eskuetan nituela abiatu nintzen kalera, eta idazlea eskueran izateak eman zidan poza iragarpen ilunago batzuek itzaliko zidatela sentitu nuen. Ez nekien artean, ezin nezakeen jakin, ondoko orduetan ezbehar baten lekuko ez ezik urruneko eragile
|
ere
bihurtuko nintzenik, eta ez nekien artean, ezin nezakeen jakin, behar ez nuen emakume batekin maiteminduko nintzenik ere, baina halabeharra eta zoria elkartzen direnean, zorigaiztoa ateratzen da gehienetan irabazle.
|
2006
|
|
Inbidia ote nion ba Hankapalori? Ba bai, aitortu beharra daukat, inbidia zikina, inbidia galanta, inbidia baino gehiago ernegazio
|
ere
bihurtu zitzaidana. Ugari baitziren egurrezko gantxoekin txintxilikaturiko domina ohorezko horiek; aldiko bat, baina aldiro desberdina.
|
2008
|
|
Kristok pobretasuna predikatu zuen, eta gurutze pobreago edo biluziago batek (zurezko gurutze xume batek, esate baterako) gurutzea gurutzeago bihurtuko bailuke eta zentroa zentroago. Ez naiz ikonoklasta, bai baitakit elizak Nizean eta Konstantinoplan erabakitakoaren berri, baina gutxiago naiz idolo gurtzaile, eta jakizue santuen edo Ama Birjinaren irudiak idolo
|
ere
bihur daitezkeela, baldin eta bazterra zentro bihurtzen badugu, san Mamertoren itxura ustezkoan uzten gaituen san Mamertoren irudia idolo bihurtzen baita automatikoki. Eta gaur idolo bihurtu duguna bihurtzen dugu bihar komedia bateko mirarigile merke, eta etzi ez hankarik ez bururik duen eszena bateko amorante barregarri.
|
|
Kristok pobretasuna predikatu zuen, eta gurutze pobreago edo biluziago batek (zurezko gurutze xume batek, esate baterako) gurutzea gurutzeago bihurtuko bailuke eta zentroa zentroago. Ez naiz ikonoklasta, bai baitakit elizak Nizean eta Konstantinoplan erabakitakoaren berri, baina gutxiago naiz idolo gurtzaile, eta jakizue santuen edo Ama Birjinaren irudiak idolo
|
ere
bihur daitezkeela, baldin eta bazterra zentro bihurtzen badugu, san Mamertoren itxura ustezkoan uzten gaituen san Mamertoren irudia idolo bihurtzen baita automatikoki. Eta gaur idolo bihurtu duguna bihurtzen dugu bihar komedia bateko mirarigile merke, eta etzi ez hankarik ez bururik duen eszena bateko amorante barregarri.
|
2009
|
|
Hormetan, egindako kanpainen argazki handiak eskegita; lurrean, bulego gehienetan bezala, moketa sendo batek estaltzen zuen zoru osoa, idazkari emakumezkoen takoi altu eta txarolatuen hots zorrotz eta biribilak apaltzeko? high heels?, nahiz eta akaroen eta urrats galduen biltegi
|
ere
bihurtzen zen. Kontraesana zirudien inguru serio eta zorrotz samar hartan publizitate kanpaina probokatzaile eta txinpartadunak sor eta gara zitezkeela pentsatzea.
|
|
ez nazariorik, ez teofilomariarik eta ez ezer!?; eta bazuen, azkenik, beste motibo bat, aurrekoak bezain indartsua zena, indartsuagoa ere bai, beharbada, bere kasuan: bere harrotasuna, harrokeria
|
ere
bihurtzen zuena noiznahi, keinu handiputz bat edo hitz gutxi batzuk bitarteko: –Niri ez dizkit inork potroak ukitzen, ez horixe?!?; ukitu ez ezik, estutu ere egin baitzizkioten potroak, ongi estutu ere, itxura batean!; esan nahi baita Teofilo Maria sutan zegoela eta halaxe bota zituela langileen aurkako mila maldizio eta beste hainbat birao; gero, baina, begiak automobilean galtzen zituela, halaxe esan zion aitari, serio serio:
|
|
–Zure seme alabak nireak ere badira, badakizu, Regina: esan nahi dizudana da nik ere neure babesean eta neure magalean nahi nukeela Domingo, arrisku guztietatik libre, baina jakin ezazu amaren magala espetxe
|
ere
bihur daitekeela, eta gure hitzak kate, eta nik ez dut inorentzat ez kate ez espetxe izan nahi?.
|
|
horregatik, Frantziako iparraldeko portu hura bistaratu eta marinel guztiak oihuka hasi zirenean pozaren pozez, Domingo erdibituta bezala sentitu zen, pozaren eta beldurraren artean, irria ere halakoa, bide erdian hautsia? horixe baitziren lur berri guztiak, antza, zorionerako deiak, baina zoritxar
|
ere
bihur zitezkeenak, ezintasunaren eta porrot erabatekoaren ikur, lur berri baten bila zebilenak beti buka baitzezakeen berritasunak irentsia; Domingok, halatan, bere zalantzak zituen, ez baitzekien lur berri haiek, baratze sekretuez mintzatzen zitzaion marinel bizarduna, atzemateko eta gozatzeko gai izango ote zen; eta ez marineletako batek, zeruan hegazti ilun bat ikusten zuen bakoitzean, ubarroi bat, esate baterako, aitaren egiteko ohitura zuenak?
|
|
huraxe besterik ez zuen Teofilo Mariak behar!; izan ere, ikusirik ezen zorte gaiztoa etsaiaren lerroetara igaro zela, halako arnasaldi bat hartu zuen, irri batean itxuraldatu zena: hura, baina, ez zen irri estatiko bat, gero eta irriagoa zèn irria baizik, gero eta zabalagoa, alegia?, barre
|
ere
bihurtu zena ezinbestean, baita barre algara ere, segundo gutxiren buruan, gorputzaren aurrerakako mugimendu batean, zeinak baitzuen malgukiarenaren antz handia, noiz eta mugimendua eragozten dion erresistentzia, zapaltzen duen hanka edo eskua, kentzen zaion; Nikolaik, lehen mementoan, kideari lagundu nahi izan zion, jakina, hargatik jarri zuen pixontzia lurrean, mugimendu erreflexu bizi batean?, baina ohartu zenean ezen Teofilo Maria barrez hasi zela, ez hasi bakarrik, jarraitzeko asmoa ere bai baitzuen, antza, haren barre gero eta zaratatsuagoak aditzera ematen zuenez, ganbarako agertokian bera balitz bezala dibertitzen ari zen bakarra?, sutan jarri zen, bere onetik aterata; eta, Teofilo Maria pistolaren tirabidean jarrita, esan zion:
|
|
ez nagusi jatorrizkorik eta ez ordezkorik... ez nazariorik, ez teofilomariarik eta ez ezer!"; eta bazuen, azkenik, beste motibo bat, aurrekoak bezain indartsua zena, indartsuagoa ere bai, beharbada, bere kasuan: bere harrotasuna, harrokeria
|
ere
bihurtzen zuena noiznahi, keinu handiputz bat edo hitz gutxi batzuk bitarteko: " Niri ez dizkit inork potroak ukitzen, ez horixe...!"; ukitu ez ezik, estutu ere egin baitzizkioten potroak, ongi estutu ere, itxura batean!; esan nahi baita Teofilo Maria sutan zegoela eta halaxe bota zituela langileen aurkako mila maldizio eta beste hainbat birao; gero, baina, begiak automobilean galtzen zituela, halaxe esan zion aitari, serio serio:
|
|
huraxe besterik ez zuen Teofilo Mariak behar!; izan ere, ikusirik ezen zorte gaiztoa etsaiaren lerroetara igaro zela, halako arnasaldi bat hartu zuen, irri batean itxuraldatu zena: hura, baina, ez zen irri estatiko bat, gero eta irriagoa zèn irria baizik –gero eta zabalagoa, alegia–, barre
|
ere
bihurtu zena ezinbestean, baita barre algara ere, segundo gutxiren buruan, gorputzaren aurrerakako mugimendu batean, zeinak baitzuen malgukiarenaren antz handia, noiz eta mugimendua eragozten dion erresistentzia –zapaltzen duen hanka edo eskua– kentzen zaion; Nikolaik, lehen mementoan, kideari lagundu nahi izan zion, jakina –hargatik jarri zuen pixontzia lurrean, mugimendu erreflex...
|
|
esan nahi baita Domingok hitz haiek entzuten zituela eta entzundakoaren arabera irudikatzen zituela emakumearen lurrak: ...bizi zuen, edo irrika biziak bizi zuen Domingo, lur haiek ezagutuko zituèn eguna noiz iritsiko... horregatik, Frantziako iparraldeko portu hura bistaratu eta marinel guztiak oihuka hasi zirenean pozaren pozez, Domingo erdibituta bezala sentitu zen, pozaren eta beldurraren artean, irria ere halakoa, bide erdian hautsia... horixe baitziren lur berri guztiak, antza, zorionerako deiak, baina zoritxar
|
ere
bihur zitezkeenak, ezintasunaren eta porrot erabatekoaren ikur, lur berri baten bila zebilenak beti buka baitzezakeen berritasunak irentsia; Domingok, halatan, bere zalantzak zituen, ez baitzekien lur berri haiek –baratze sekretuez mintzatzen zitzaion marinel bizarduna– atzemateko eta gozatzeko gai izango ote zen; eta ez marineletako batek –zeruan hegazti ilun bat ikusten zuen bako... " Sodoman Gomorran baino okerrago" esaten zion, gertatutakoaren lekuko zuzena izan balitz bezala), Domingok atzean utziak baitzituen bizitzaren ikuspuntu ilun haiek... marinel bizardunak ere ez baitzion besterik esaten, serio:
|
|
–Zure seme alabak nireak ere badira, badakizu, Regina: esan nahi dizudana da nik ere neure babesean eta neure magalean nahi nukeela Domingo, arrisku guztietatik libre, baina jakin ezazu amaren magala espetxe
|
ere
bihur daitekeela, eta gure hitzak kate... eta nik ez dut inorentzat ez kate ez espetxe izan nahi....
|
2010
|
|
Gauza guztien epaile eta har ustel, egiaren gordetzaile, okerraren eta ziurgabetasunaren karkaba, unibertsoaren gloria eta hondakin?; Benjamin Maria haragi puska bat zen, bai, baina haragi bizizko hitz bat ere bazen, garrasi bat, etengabe esaten ari zitzaiguna: . Harro zaudete hor, baina ez ahaztu bizitza gainbehera ere badela eta gainbeheraren egunean betean biziko zaituztedala??, gure baitan halako mugimendu bat eraginez, zer besterik da, bada, gizona, hodi ibiltari bat baizik, ahotik energia bideragarria sartzen duena eta ipurtzulotik energia bideraezina botatzen??, munstroaren aurkako ezinikusia gure aurkako
|
ere
bihurtzen zuena.
|
|
zin degizut? ...en mendeko, baina isuri bat baino gehiago izaten nuen, ametsetan bada ere, eta esperientziak ez ninduen guztiz ezustean harrapatu; hura, hala ere, beste gauza bat zen, ingurua ere beste bat zen neurrian, neure heriotza hartan bai bainituen gutxienez bi helduleku, Helenaren haragia euskarri, eta haren azala aterpe; eta mihian, haren mihiaren zaporea nuen, bainilazkoa, bene benetakoa?!?, azukre huts
|
ere
bihur zitekeena?; hiltzen ari nintzen, bai, baina, baldintzarik onenetan, eta horregatik, beharbada, ez zitzaidan axola; Helenari bai, ordea: –Gabi!
|
|
Gauza guztien epaile eta har ustel, egiaren gordetzaile, okerraren eta ziurgabetasunaren karkaba, unibertsoaren gloria eta hondakin"; Benjamin Maria haragi puska bat zen, bai, baina haragi bizizko hitz bat ere bazen, garrasi bat, etengabe esaten ari zitzaiguna: " Harro zaudete hor, baina ez ahaztu bizitza gainbehera ere badela eta gainbeheraren egunean betean biziko zaituztedala...", gure baitan halako mugimendu bat eraginez —zer besterik da, bada, gizona, hodi ibiltari bat baizik, ahotik energia bideragarria sartzen duena eta ipurtzulotik energia bideraezina botatzen? —, munstroaren aurkako ezinikusia gure aurkako
|
ere
bihurtzen zuena.
|
|
" Zin degizut ez dizudala huts egingo": ...aina isuri bat baino gehiago izaten nuen, ametsetan bada ere, eta esperientziak ez ninduen guztiz ezustean harrapatu; hura, hala ere, beste gauza bat zen, ingurua ere beste bat zen neurrian, neure heriotza hartan bai bainituen gutxienez bi helduleku, Helenaren haragia euskarri, eta haren azala aterpe; eta mihian, haren mihiaren zaporea nuen, bainilazkoa —bene benetakoa...! —, azukre huts
|
ere
bihur zitekeena...; hiltzen ari nintzen, bai, baina, baldintzarik onenetan, eta horregatik, beharbada, ez zitzaidan axola; Helenari bai, ordea: " Gabi!
|
2011
|
|
ez zien hark telebistari, telefonoari edo beste, adelantuei? muzin egingo?. Nola esaten zaion horri orain, Maitere, urrutizkina???; are, berrikuntza horiek etxera orduko, zale
|
ere
bihurtuko zen sarri askotan. Feriara joan eta ez zen inoiz esku hutsik etorriko:
|
|
Izan ere, Errusiak duela 60 urte okupatu zuenean, Estonian errusiar populazioa% 3koa besterik ez zen, eta, egun,% 30eraino ere iristen da. Gure helburu nagusia da errusiarrak integratzea, estoniar identitatea beren identitate
|
ere
bihur dadila, kasu honetan hizkuntzaren bidez. Batez ere, non bizi diren eta zein diren jakinaraztea, asko ez baitira estoniar sentitzen? .
|
2012
|
|
Lagun on bat zen. Eta lagunen arteko maitasuna
|
ere
bihurtu daiteke pasioa, ezta. Irribarre txiki bat eragin zidan hori pentsatzeak.
|
2013
|
|
Behar bezain kementsua ote zen, baina, Dionixio, egoerari buelta emateko gai?? Izango al zuen, bestela esanda, porrot hura leuntzeko, baita, leuntzearen leuntzeaz, ugazabaren borondatea apurka apurka irabazita?, garaipen
|
ere
bihurtzeko aukerarik noizbait. Egia da, lankideari paparretik oratzeko erabakian, Dionixiok burua galdu zuela eta, alde horretatik, bera zela errudun bakarra, baina egia da, halaber, lankidearen aurkako bere jarrera hartan, ugazabaren iritzia hartu zuela lehenik eta behin aintzakotzat, don Zeledonio kexatu ez zitzaion, bada, lankideaz, bezperan, hura berandu iristen zelako?!?, nagusiak nekez susma bazezakeen ere.
|
|
Horrela bihurtu zen arauak ongi baino hobeto betetzen zituèn mutil zintzo hura are zintzoago? zintzoen arteko zintzoena
|
ere
bihurtu zen, ausaz, halako batean: horrela egin zen, bere garaian, Bushen eta Aznar presidentearen miresle kartsu:
|
|
Pankraxik esan zuena esan zuen, ordea, besteen aurrean esan ere, esale soil zena entzule
|
ere
bihurtzen zelarik; istant hartan, baina, berak esandakoa nabarmenegia iruditu zitzaiolako edo, Josefinaren antzera gorritu zitzaizkion masailak?
|
|
erdietsi ere egiten zuen batzuetan helburua, nahiz eta, lehenago edo geroago, minak hartu eta bere minetik dantzatzen zen; orduan, ordea, Abdel Haqq ez zen haserretzen: aitzitik, emaztearen dantza bihotz urratu hura, sabel min dantza
|
ere
bihurtzen zena, noizean behin, are benetakoagoa egiten zitzaion, baita are ederragoa ere?
|
|
Ekialdeko unibertsitateek. Omarrek Ankairukoan ikasi zuèn garaian? mendebaldeko jakintza sistema aintzakotzat hartu eta eredu
|
ere
bihurtua zuten jada, karrera teknikoetan eta medikuntzan gutienez. Omarrek, beraz, mundu islamiarreko kultur balio funtsezkoetan ez ezik, bere Herriaren berrikuntza tekniko arrazionalean ere sinesten zuen.
|
|
Yazîdek eta Hamzak, denbora batean, debekatua izan zuten sarrera bilera haietara, eta horregatik, amarekin eta etxeko neskameekin geratzen ziren; batzuetan, hala ere, ihes egin eta aitaren estudiora joaten ziren, han zelatan gelditzeko, belarria hormari edo ateari itsatsita, doinuak bertagotik aditzeko asmotan edo, baita doinuen arteko isiluneak ere, musikarien interpretazioari buruzko iruzkin
|
ere
bihur zitezkeenak noiznahi, nahiz eta, iruzkin haietarik, hitz batzuk bakarrik iristen zitzaizkien, bertzeak, nola madarikatzen zuten, halakoetan, estudioa, hotsgabetua zegoelako!?
|
|
Horrela bihurtu zen arauak ongi baino hobeto betetzen zituèn mutil zintzo hura are zintzoago... zintzoen arteko zintzoena
|
ere
bihurtu zen, ausaz, halako batean: horrela egin zen, bere garaian, Bushen eta Aznar presidentearen miresle kartsu:
|
|
Yazîdek eta Hamzak, denbora batean, debekatua izan zuten sarrera bilera haietara, eta horregatik, amarekin eta etxeko neskameekin geratzen ziren; batzuetan, hala ere, ihes egin eta aitaren estudiora joaten ziren, han zelatan gelditzeko, belarria hormari edo ateari itsatsita, doinuak bertagotik aditzeko asmotan edo, baita doinuen arteko isiluneak ere, musikarien interpretazioari buruzko iruzkin
|
ere
bihur zitezkeenak noiznahi... nahiz eta, iruzkin haietarik, hitz batzuk bakarrik iristen zitzaizkien, bertzeak –nola madarikatzen zuten, halakoetan, estudioa, hotsgabetua zegoelako! – horma zeharkatu ezinik...
|
|
erdietsi ere egiten zuen batzuetan helburua, nahiz eta, lehenago edo geroago, minak hartu eta bere minetik dantzatzen zen; orduan, ordea, Abdel Haqq ez zen haserretzen: aitzitik, emaztearen dantza bihotz urratu hura –sabel min dantza
|
ere
bihurtzen zena, noizean behin– are benetakoagoa egiten zitzaion, baita are ederragoa ere... halako moldez, non, edermin hutsez, bere egiten baitzuen Raissaren sabel mina, plazeren garaian plazera bere egiten zuen bezala: horregatik maite zuen Abdel Haqqek emaztea, nola zorionean hala zorigaitzean...
|
|
Pankraxik esan zuena esan zuen, ordea, besteen aurrean esan ere, esale soil zena entzule
|
ere
bihurtzen zelarik; istant hartan, baina, berak esandakoa nabarmenegia iruditu zitzaiolako edo, Josefinaren antzera gorritu zitzaizkion masailak...
|
|
Behar bezain kementsua ote zen, baina, Dionixio, egoerari buelta emateko gai...? Izango al zuen, bestela esanda, porrot hura leuntzeko, baita, leuntzearen leuntzeaz –ugazabaren borondatea apurka apurka irabazita–, garaipen
|
ere
bihurtzeko aukerarik noizbait. Egia da, lankideari paparretik oratzeko erabakian, Dionixiok burua galdu zuela eta, alde horretatik, bera zela errudun bakarra, baina egia da, halaber, lankidearen aurkako bere jarrera hartan, ugazabaren iritzia hartu zuela lehenik eta behin aintzakotzat –don Zeledonio kexatu ez zitzaion, bada, lankideaz, bezperan, hura berandu iristen zelako...! –, nagusiak nekez susma bazezakeen ere.
|
|
Ekialdeko unibertsitateek –Omarrek Ankairukoan ikasi zuèn garaian– mendebaldeko jakintza sistema aintzakotzat hartu eta eredu
|
ere
bihurtua zuten jada, karrera teknikoetan eta medikuntzan gutienez. Omarrek, beraz, mundu islamiarreko kultur balio funtsezkoetan ez ezik, bere Herriaren berrikuntza tekniko arrazionalean ere sinesten zuen.
|
2014
|
|
Nire teoria berria: ordenagailuarenak etorkizuneko arazoak kentzeko balio zuen, eta bide batez niretzako azterketa
|
ere
bihurtu zuen anaiak.
|
2015
|
|
Solas bizian ikusi duzu, bera hitz egin eta hitz egin, eta zu isilik, hark esandakoak aditzen. Lotsa eta damu arrastorik gabe ari zaizu, ezer gertatu ez balitz bezala, hamabost urte lehenago zuk zeneukan tailer mekaniko xumea handitzea eta, tailer hobea izateaz gain, kontzesionario
|
ere
bihurtzea proposatu zizunean bezala.
|
|
Geopolitikaren bilakaeran arriskuak ez ezik aukerak ere agertu dira, ordea, independentziaren aldeko indarrentzat. Bloke sozialistaren desegitearen ifrentzua izan zen mugak mugiezinak ez zirela egiaztatzea, estatu berri ugari sortu baitziren Sobiet Batasunaren, Jugoslaviaren eta Txekoslovakiaren pusketatik, nahiz eta Balkanetako gerren tragedia mugimendu sezesionisten aurkako argudio
|
ere
bihurtuko zen etorkizunean. Europako ekialdeko maparen gorabehera berriagoek ere, Montenegroren (2006) eta Kosovoren (2008) independentziek, indartu egin dute erabakitzeko eskubidearen diskurtsoa, alegia, lurralde bateko gehiengoak, hala nahi izanez gero, estatu bateko kide izateari uzteko aukera izan lukeela.
|
|
gezurra bera
|
ere
bihur bailiteke
|
|
UMEAK protagonista izan ziren aste horretan bertan, Afganistanen hamabi ume hil baitziren amerikarrek egindako bonbardaketetan, eta ez zen horren kontrako manifestaziorik inon antolatu. Gure eskuzabaltasuna inozokeria edo hipokrisia
|
ere
bihur daiteke, beraz.
|
|
Arlo grafikoari dagokionez, argazki gutxi samar ageri zen, idazle eta iritzi emaileen erretratuak salbu (azalean, adibidez, normalean marrazki bat jartzen zuten testuaren lagun). Mamiari gagozkiola, berriz, iritziek eta garaiko eztabaida ideologikoek zeukaten pisurik gehien, duda barik, baina, jarrera jakin batzuen aldezle izaten jarraituagatik, berriemaileago
|
ere
bihurtu zen Goiz Argi.
|
2016
|
|
Pentsatu ere beste zer edo zer pentsatuz doa bidean, eta hala galdetu dio don Martini, bezperan bilera edo manifestazioa edo ez dakit zer izan zuela-eta, ea ministro izaten segitzen duen Monzonek. . Ministro??, bikarioak ezin eutsi dio irribarreari, algara
|
ere
bihurtu zaio ia, nahi gabe, eta azaltzen hasi zaio gero, ministro ez, aspalditik gainera, baina diputatua dela orain,, partidu independentista batean?. –Bai, PNVn?
|
|
galdutako agure edo atso sinpatikoren bat, animalia edo landareren bat, sinbolikoa baldin bada, hobeto?. Aipatu derrigorrezko pasioaren objektua
|
ere
bihur dezakezu pertsonaia arraro hori, horretara ipiniz gero, atsoa eta agurea baztertuta, noski?.
|
|
Sektore berean ari izanik, maiz elkarren lehiakide
|
ere
bihurtzen dira euskalgintzako eragileak. «Lehia beti dago antzeko gauzak egiten dituztenen artean.
|
2017
|
|
Zeregin hori bete zutenean, diziplina soziala berriro ezartzean eta klase agintariak bere nagusitasuna sendotuta ikustean?, orduan amaitu ziren sorginen aurkako epaiketak. Sorginkerietan sinestea zerbait barregarri
|
ere
bihurtu zen agian; gaitzetsi egin zen superstizio gisa, eta oroimenetik ezabatu laster.
|
|
Gorputz makinaren baitan eta mundu arimagabean kokatuta, gizon kartesiarrak, Prosperok bezala, bere makila magikoa puska zezakeen orduan, bere ekintzen erantzule ez ezik, ahalmen guztien ardatz
|
ere
bihurtuz, agidanez. Bere gorputzetik bereizita, ni arrazionalak egiaz galdu zuen bere gorputz errealitatea eta naturarekiko lotura.
|
|
Hizkuntza etniko bat, Txepetxek ondo asko adierazi zigun bezala, ez da beharrezkoa eta ezinbestekoa bizitzeko; gainera,, eragozpen iturri?
|
ere
bihur liteke, beharrezko hizkuntzaren funtzioak erdarak betetzen dituenez gero. Itzulpenak euskararen baliabide literario, estetiko eta komunikatiboak zorrozten asko lagun dezake; eta bide horretan ekarpen handiak egin dira azken boladan.
|
|
367. Iruditzen zait ez euskaldunek, ez bretoiek eta ez besteek ere ez dutela argi esaten zer nahi duten egin beren hizkuntzarekin. Jakina, eskolan irakatsi behar dela, horretan denak daude ados; baina, bizitza ekonomikoaren hizkuntza
|
ere
bihurtu behar al da. Iruditzen zait helburu horiek argi izan behar direla, eta argi planteatu behar direla?.
|
2018
|
|
1960ko hamarkadaren amaieratik, hau da, mugimendu feminista antolatua berriro piztu zenetik, patriarkatua berriz
|
ere
bihurtu da herritarren eta akademikoen hizpide. Eztabaida askotarikoak izan dira feministen artean, erabaki nahian zer den zehazki patriarkatua, eta baita beste zenbait auziren inguruan ere:
|
|
pentsa zelako indar boteregabetzaile eta desnaturalizatzailea daukaten eraikuntza heterosexualen berrantolaketa espezifikoki homosexualek. Ezin daiteke ukatu arau heterosexualok botere leku bat eratzen dutenik, baina aldi berean borrokarako eta erakuspen parodikorako leku
|
ere
bihur daitezke eta bihurtzen dira, nahitaezko heterosexualitateari bere naturaltasun eta jatorrizkotasun aldarriak osteko balio dutenak. Wittigek sexutik haragoko posizio bat proposatzen du, eta horrekin bere teoria itzultzen da presentziaren metafisika zalantzagarri batean oinarritutako humanismo zalantzagarri batera.
|
|
Nire beste gaitasunetara jotzen dut gizona konbentzitzeko. Bere turkiera apurrak oso itxura ona ematen diola esaten diot behin eta berriz, programa dibertigarriagoa
|
ere
bihurtuko lukeela, baina haren ezezkoa irmoa da.
|
|
Hain justu, Euskal Herri osoan egin dira ezagun haien aldarriekin lotutako berriak, bai eta jasan duten jazarpenari buruzkoak ere: ikur
|
ere
bihurtu dira. Horra Elena Etxegoienen gogoetak, sentimendu horren erakusgarri:
|
|
Egun batetik bestera bortxaz desagerrarazi digutela? Esango nizueke FIN eta zabor horiek guztiak, azken hamarkadotan asmatu dituzten nahasmendu, asaldura eta gaitz berri horiek guztiak biodemokrazia bezain faltsuak direla, Shailaren uteroa eta Doraemonen barrabilak bezain gezurrezkoak, gu guztiok bakartzeko, geratzen den indar sozial urria betiko puskatzeko, bakartuta nahi gaituztela, arnasten dugun airea
|
ere
bihurtu nahi dutela Estatuaren ondasun publikoa. Orduan baten batek aurpegiratuko lidake pribatutasunaren alde nagoela, eta gero eta argiago edukiko dut gero eta gutxiago ulertzen dudala gizarte hau, dena dela kontraesan hutsa, hamabost urteko umemoko bat naizela, ez dudala ezer ulertzen eta gero eta zalantza handiagoak dauzkadala ezer ulertu nahi dudan.
|
|
Horregatik, prozesu luzeak behar izaten dira errotuta dauden jokabideak gaitzesgarri bihurtzeko, kontzientzia kolektiboan. Jendea zerbait ontzat edo normaltzat jotzen ohituta dagoenean, portaera hori estigmatizatu eta hura zigortzea onargarri ez ezik txalogarri
|
ere
bihurtzeko, merkadoteknia teknika gero eta sofistikatuagoak erabili dira XX. eta XXI. mendeotan, baina gizartea bera bezain zaharra da kontua. Antzinako garaietan erlijioaren esku geratu ohi zen eginkizun hori, baina gizarte modernoetan Estatuaren lana da legez kanpo utzi beharreko jokabideei antzeman, lehenbizi, eta gizartearentzat arbuiagarri bihurtzea, gero.
|
|
Jarraian, bere adats luzea ferekatu zuen, ia gerriraino iristen zitzaion ilaje beltz ederra zeukan, azken hamar urteetan apenas moztu gabekoa, bere ikurra. Sinetsita zegoen indarra ematen ziola ileak eta, lehoi baten antzera, horrek
|
ere
bihurtzen zuela oihaneko erregina. Ilea zen, hain justu, bere aitak ere gehien miresten zuena, hala esaten zion beti, ile eder ederra zuela, ikaragarri maite zuela bere ile luze eta sarria, bertan galtzeko modukoa.
|
2019
|
|
Azken hamarkadan, Coraline klasiko literario magikoa izatera heldu da, eta orain film eta antzezlan
|
ere
bihurtu da, arrakasta handiz. Zergatik uste duzu lortu duela Coraline k hain balentria ezohikoa?
|
|
Gizon baten bihotza xoratzea da emakumearen premiarik handiena; horixe da emakumezko protagonista guztiek amesten duten ordainsaria, baita izukaitz eta abenturazaleek ere, eta, gehienetan, edertasuna da eskatzen zaien bertute bakarra. Ulertzekoa da itxura fisikoaren kezka egiazko obsesio
|
ere
bihurtzea neskatoarentzat; printzesa nahiz artzaintsa izan, polita izan beharra dago amodioa eta zoriona erdiesteko; krudelki, itsustasuna gaiztakeriarekin lotzen da, eta, emakume itsusien zoritxarrak ikusirik, ez da argi jakiten patuak zer zigortzen duen, haien krimenak ala zatarkeria. Askotan, etorkizun oneko neska gazte ederrak biktimaren rolean agertzen dira hasieran; Genoveva Brabantekoaren, Grisélidisen istorioak ez dira diruditen bezain xaloak; amodioa eta oinazea elkarrekin lotuak daude modu durduzagarrian; doilorkeriarik doilorrenean eroriz segurtatzen ditu emakumeak garaipenik gozoenak; Jainkoa izan nahiz gizon bat izan, neskatoak ikasten du hari guztiz amore emanez lortuko duela ahalguztiduna izatea:
|
|
Hona hemen emakume kartsuari segika doazkion madarikazioetako bat: eskuzabaltasuna eskakizun
|
ere
bihurtzen zaio berehalaxe. Beste izaki batengan alienatua egonik, bere burua berreskuratu nahi du:
|
|
Jabetza pribatua sortu zen: esklaboen eta lurraren jabe izanik, emakumearen jabe
|
ere
bihurtu zen gizona. Horra hor, emakumezkoen porrot historiko itzela?.
|
|
Bost neba arrebetatik gazteenak ziren. Aitari aldartea gozatzen zion arreba txikia ikusteak, hiztunago
|
ere
bihurtzen zen.
|
|
Maria Sara doktoreak Oso ongi esan zuen. ...dakienak, ulertu zuen bi horien ondoren han ez zuela zer eginik, probak ematera zen etorria, eman egin zituen, agurra esatea baizik ez zuen falta, Arratsalde on, edo galdetzea, Beste ezertarako behar al nauzu, hau oso galdera arrunta da, eta berdin balio du menpekotasunezko apaltasuna adierazteko nola frenoa ezartzen zaion inpazientzia adierazteko, eta, oraingo kasu honetan, gainera, aipamen lizun
|
ere
bihur zitekeena, tonu egokia erabiliz gero, gertatzen dena da askotan esaldiaren helburua den pertsonak entzun egiten duela esaldia, baina ez dela asmoaz jabetzen, nahikoa litzateke proba tipografiko batzuk arreta profesionalaz begiratzen egotea, are eta gehiago bertsoak baziren, bertsoek arreta berezia eskatzen baitute, Ez, ez dut ezeren beharrik, erantzun zuen, eta zutitu egin zen, une honetant... Baina are harrigarriagoa izan zen Raimundo Silva gorritu zela, baita ere, eta emakumea baino luzaroago iraun zuen gorriturik, segurutik arras irrigarri sentitu zelako, A zer lotsa, esan zion bere buruari, edo esango dio.
|
|
Gau eskoletan euskarazko klaseak ematen hasi nintzenean ahalik eta atseginenak izan zitezen saiatzen nintzen, besteak beste, ikasleek ez zitzaten utzi, eta giro onean gehiago ikasiko zutelakoan. Eta esango nuke planteamendu hau obsesio
|
ere
bihurtu zitzaidala, 1983an, Euskara Zerbitzua abian jartzera gindoazela-eta antolatu genituen. Euskara gizarte bizitzan. Tolosan euskaraz?
|
|
Askok nabarmendu dute programen baikortasuna eta dinamismoa. Baina poza kezka
|
ere
bihurtu zaigu: gure mezua horren nabarmena bada, horren ezohikoa, zein da euskararen inguruan zabaltzen ari garen irudia eta diskurtsoa?
|
|
ez digu komunitate barruko indarguneei buruzko arrasto handirik ematen, baina gure historiaren nondik norakoak ulertzeko ezinbestekoa da, ezin baita gutxietsi, ezta gutxiagorik ere, kanpo eta barne indar glotofago eta supremazisten ahalmen suntsitzailea. Badakigu arrisku hori hor dagoela eta globalizazioaren eta estatu nazionalismoen eraginez erasokorragoa
|
ere
bihur daitekeela.
|
2020
|
|
–Badaezpada ez zuen inork harrapatu!?. Horri eskerrak Monk xamar
|
ere
bihurtu naiz. Etxetik irten aurretik dena ondo utzi ote dudan edo behar dudan dokumentazio guztia soinean daramadan begiratzearena, berezkoa dugu gurean.
|
|
Globalizazio prozesuak sekulako abiadura hartu zuen 2001etik aurrera, Txina Munduko Merkataritza Erakundeko kide egin zenetik. Nazioartearen fabrika bilakatzearekin batera, eta ikatza erregai nagusi gisa erabilita, munduko tximinia
|
ere
bihurtu zen Asiako herrialde handi hori. Urtero isuriak %5 handitzeari ekin zion orduan Txinak, eta, 2009ko krisi ekonomikoaren etenalditxoaren ostean, bizkortu egin zuen hazkunde hori, ia %6raino.
|
|
Errazki ondoriozta dezakegu, beraz, egungo testuinguruan ikusten ari garen zentralizazio joera horrek, herritarren balizko berdintasunaren izenean, gurea eta gurea bezalako hizkuntzetako hiztunak babesgabe utzi ez ezik, ikusezin
|
ere
bihurtzeko bokazioa duela.
|
|
Horrek esan nahi du, beraz, etorkizuneko gizartean zaintza erdigunera ekartzea
|
ere
bihurtuko dugula lehentasun, eta zaintza horren hizkuntza ikuspegia izango dugula lan ildo.
|
|
Manolok inoiz ez dio uko egin bere sexu izaerari, eta aski eskarmentu badu jakiteko, aurrerantzean, Martinen amoranteaz gainera, haren zaintzaile
|
ere
bihurtuko dela ezinbestean, harrapatu egin baitute mutil gaztearen sufrimenduak eta maitasun ezak bezainbeste, haren gorputz lirainaren leuntasunak eta begiradaren xalotasunak, plazeraren gorenean begiak iltzatu dizkionean. Martini hiritik joateko asmoa duela aitortu dionean, ile kizkurra txirikordatzen dion bitartean, ez du harritu berarekin eramateko erreguak.
|
2021
|
|
Nortasun handia behar zuen Kingsleyk, bistan zen, bere herrian itxura hori hautatzeko, kontzientzia osoz. Nirea baino handiagoa, agian; azken finean, nire urraketa bakarra nire gorputz ezaugarri kaukasiar garbiak ez desitxuratzea eta, gehigarrietara jo barik, giharrak eguneroko esfortzuaz lantzea baita, festetan gogaikarri
|
ere
bihurtzen zen arrakasta ekarri zidan jarrera.
|
|
nire
|
ere
bihur zitezkeela.
|
2022
|
|
egunsenti
|
ere
bihur daitekeena,
|