|
2007
|
|
|
Eta abertzaleak" les basques" edo" eskualdun horiek" izendatuko dituzte. Hauek beharbada aurrekoak baino gehiago dira bainan gutitzen ari
|
ere
azkarki.
|
|
2008
|
|
|
Mitterrand presidentearekin deszentralizazioa bideratzeko anitz neurri hartu ziren alta. Egungo Gobernua eta botereak berriz
|
ere
azkarki baztertzen ari direnak. Orduko Gobernuak, adibidez, Justizia Auzitegia zabaldu zuen Donapaleun, Sarkozy presidenteak berriki kendu diguna.
|
|
2013
|
|
|
Bere gogoeta asko hor sartzen zituen jendetasunaren axola handi batekin. Bere lan guzien artetik, eta denek badakigu nolako lanak ereman dituen hoinbeste sail desberdinetan, beti euskararen eta euskal kulturaren zerbitzari bikain, Jean Haritschelharrek Herria
|
ere
azkarki lagundu du eta gure eskerrak hartze ditu, bihotzaren zolatik bihurtzen daizkiogunak...
|
|
2014
|
|
|
Ortzaize eta Donibane Garazi arteko bidea
|
ere
azkarki hunkia izan baitzen, diotenez, azterketa teknikoa bururaturik, antolatze obrak laster abiatzekoak lirateke. Burgue Erreitiko zubiarentzat urrian abiatzeko xedea balukete, baina Batiments de France egiturako arkitektoen baimenaren beha dira.
|
|
|
Duela hogoita zonbait mende, bazen jadanik hor gaindi erresuma bat aski puxanta, azkenean Erromanoek menperatu zutena. Erromanoen denboran girixtino fedea
|
ere
azkarki hedatu zen eskualde hortan guzian. Gero jin ziren eta nagusi jarri arabiarrak eta berekin ekarri zuten islam sinestea.
|
|
|
Bezperako bilkura guziz interesgarria izan da. Jendea
|
ere
azkarki bildu da PEP delakoen biltokirat. Gela handia mukurru betea, berrehun bat lagun beraz, eta badira kanpoan egon direnak, beharriak luzatuz hitzaldietan zer erraiten zen aditu nahi heiek ere...
|
|
|
Bakoitxak hiru kantu eman ditu eta giro alai batean. Jendea
|
ere
azkarki bildu da. Kantu gehienak euskaraz bainan beste lau mintzaira ere entzun dira guti aski, frantsesa, española, inglesa eta... korsikarra.
|
|
2015
|
|
|
Ekonomian ere ez duela mirakuilurik eskaintzen! Alderdi hori Euskal Herrian
|
ere
azkarki behera joaiten ikusten dute behari ainitzek helduden maiatzeko herri eta probintzietako hauteskundeeri buruz. Gauden beha!
|
|
|
Ez dira bakarrik politikaren alorrean gertatu aldaketak. Kirola
|
ere
azkarki inarrosia izan da joanden asteburuan. Zenbait egunez etzen bertzerik aipu:
|
|
|
Baditake Ziburun baino hartz gehiago ikusten zen Ezterenzubin edo Auritzen... Dena den, orai denetarat hedatua da hartzaren iratzartze hori nolazpait agurtzea eta ospatzea, itsas hegian
|
ere
azkarki preziatzen dena beraz.
|
|
|
Horietan bat Kachin deituan ustiatua den jade mearen ekonomiak anitz munta du Birmaniarentzat; ordea jade mearen prezioa %40an apaldu da azken bi urte hauetan. Apalketa horrek
|
ere
azkarki laguntzen du Kachin estatuko biztanleek eskatzen duten autonomia politikoaren galdea, urte ondarreko finkatuak diren bozen kari erakutsi nahi dute beren indarra. Mugimendu politiko horren ondoan, Kachinen independentziaren talde militar klandestinoa ere zutik emana dute, Birmaniako armada haien kontra lotzen da.
|
|
|
Denbora berean, beren ikasketetan toki berezi bat egiten diote itsasoari eta arrantzari, balea ihiziari ere ba bixtan da. Sail hori laguntzea gatik, kolegioak ortzirale huntan, urriak 2, aratseko 8 ak eta erdietan, Donibane Lohizuneko Ravel entzutegian, muntatzen du kantaldi bat, gomitaturik Arin abesbatza bai eta Jon Maia bertsularia, bera
|
ere
azkarki arduratzen dena" San Juan" untziaren eraikuntza hortaz...
|
|
|
Lanean ere badute eraikin bat, baserria deitua, baserri itxura baitu, bilgarri ere baliatzen dutena. Euskal enpresak
|
ere
azkarki ari dira hemen eta guzien parioa da ahal bezain ‘etxean bezala’ senditzea. Gehienak arrunt gazteak izanik, badira puxkat helduago diren batzuk, familia ere ekarria dutenak eta hemen euskaraz, ingelesez, espainolez eta emeki txineraz ere ari direnak.
|
|
2016
|
|
|
Gaia, arras berezia, itsasoa eta sorginak. 1609 an, gaitzeko auziak izan baitziren sorginen kontra edo hobeki erraiteko sorginak zirelako fama bazuten batzuen kontra, arrantzaleen mundua
|
ere
azkarki hunkituz. Orduko giroa da ahal bezen hurbiletik aztertuko.
|
|
|
Huna nun gizon beltz bat bitxiki tirokatu eta hil dutelakotz (zertako?) inguruko bere kide eta beste asaldatu dira azkarki eta manifa manifaren gainean egiten hasi egunez egun eta beti ari zalaparta handitan bixtan dena, suntsiketa andana ere eginez, poliza eta armada arras begitan. Kasik aste berean, joanden larunbat goizean Washingtonen, komertzialdegi handi batean gizon bat armaturik sartu eta lau andre erail ditu beren erosketak egiten ari zirela eta gizon bat
|
ere
azkarki zauritu. Biziki da hau guzia, gainera Estatu Batu handi hortan lehendakaria izendatzeko hauteskunde edo bozen apailuetan direlarik, batzu Trump zale, besteak Clintonen alde.
|
|
|
Frantziako buru gehienak mugitu dira eta dela lehendakariak dela lehen ministroak beren doluminak eskaini dituzte berehala guzieri. Pentsatzeko da ikerketak akulatuak izanen direla berriz
|
ere
azkarki. Ezin baita jasan holako ezbeharrak gerta diten hain ardura, bereziki jendeak bere bidaietan lasaitasuna eskatzen duenean.
|
|
|
Hau da etxe, zuhaitz eta harrapatzen dituen guziak tokika erroz gora ezartzen dituen haize ekaitz bortitzena, hala nola joanden astean berean Karaibe aldean izan dena. Hor Haiti ugartea, Kuba gutixago eta Amerikar Estatu Batuetako Florida
|
ere
azkarki jo baititu. Haitin berean zernahi desmasia eta kasik mila hil ere!
|
|
|
Euskal etxeko dantzariek ikazkinaren ohoretan dantzatu zuten eta Olentzerok opariak banatu zizkien haurreri. Ez ahantz urtea
|
ere
azkarki behar dutela hasi Necocheako euskaldunek, urte guziz ospatzen baitute urtarrilaren 20aren inguruan San Sebastian besta, danborradaren tradizioa barne. Aurten Kultura Aste bat eginen dute 19an hasirik euskal zinemarekin eta 23a arte, danborradak, pilota partidak, pintxo eguna, erromeria eta dantzak, astea ibiakoitzean bururatzeko paella afari handia eginez.
|
|
|
Han ere lan ederrik akulatu zuen. Euskal antzerkiaren sustatzeari
|
ere
azkarki lotu. Gero eta kar gehiago agertuz ere bertsugintzaren sail guziz balios hortan.
|
|
2017
|
|
|
Eskola, frantses hizkuntzaren inposatzaile nagusia da. Frantziar nazionalismoa
|
ere
azkarki hedatzen du, bereziki historiaren bitartez, Errepublikaren izenean.
|
|
|
Aspaldi du hemendik beretik aipatzen dugula Ipar Koreak deraman politika bero bitxia, bere misil eta beste gerla tresnak azkarki kanpora ateratzen dituela gero ta gehiago, bereziki Amerikar Estatu Batuen kontra. Hemen Trumpek ere hordagoa jasaiten du nolazpait, ez bailuke gaixtoenera joan behar, hau
|
ere
azkarki armatua baita beti bezala. Hor dira ONU, OTAN eta bertze erakunde azkarrak bainan iduri bezala hauk ere amore ematen dutela Ipar Korearen mehatxueri, beldurrez eta Japonia eta Xina, hain hurbilak, hunkiak litezkela egiazko gerla jauzten balitz!
|
|
|
Hor bere mezua biltzen zuela nornahiri buruz bere ustez egiazko gaulismoaren izenean. Bere ustez Frantzia ez dela batere gora eta izatekotz
|
ere
azkarki beheiti ari, bereziki ezkerrak ereman politikaren ondorioz. FN horrek diona ere arras makurra dela, honek Europatik atera nahi duela, euroa baztertuz eta beste...
|
|
|
Zernahi abere, mota guzietarik, bainan ere baserriko ekoizpenak eta laborarien biziari lotu egitura ainitzen erakustegiak. Jendea
|
ere
azkarki ibiltzen da ikus eta ikus. 2014 an orotarat 703.000 ikusliar, behinere izan den gehiena, bainan jaz ere mundu bat, 611.000 lagun alabainan! Euskal Herria ere han da, dela abere batzuekin, dela Irulegiko arnoa, Ezpeletako biperra eta holako ekoizpen aipagarri askorekin.
|
|
|
Hegaztien gripak berriz
|
ere
azkarki jotzen ari du Frantzia guzia, xori migratzaileek ekarritako H5N8 birus bizkorra ximixta bezala hedatzen ari dela ahate hazkuntzetan. Dagoeneko, 150 herri nunbaitan dira hunkiak, gutiz gehienak Gers (88 herri) eta Landes (53) departamenduetan, bainan ere Pirinio Garai (6) eta Pirinio Atlantikoetan (3).
|
|
2018
|
|
|
Ameriketako Estatu Batuek
|
ere
azkarki parte hartu dute eskaintza horren emendioan. Berek eskistotik ateratzen duten petrolio kantitatea egunean 11 milioi duparaino hupatua da azken bi urte hauetan.
|
|
|
Frantzian, aise fidagarriakoak izan behar diren kondaketak egin ziren eta hola jakin zen lau ehun mila hil izan zirela nunbait han. Euskal Herria
|
ere
azkarki joa izan zen. Europa osoan, araberako makurrak izan ziren, historialariek diotenaz gripak hil zuen 14 eko gerlak bezenbat jende.
|
|
|
Portu mugimendutsua da Hoi An (120.000 biztanle), paldo gaineko etxeekin, karrikak paperezko argiontziz apainduak. Haatk askotan urak hartua duen hiria da, uholde ugariek bazterrak suntsitzen dituztela (beroketa klimatikoaren ondorioak hor
|
ere
azkarki sendi). Hortarako dituzte han bizitegiak lehen estaian.
|
|
|
Bi mintzaira badira Feroe ugarteetan, biak ofizialak, hango berekoa eta Dinamarkakoa. Inglesa
|
ere
azkarki sartua haatik, jendetzaren %85 ak mintzo du edo bederen konprenitzen segurik ba. Iragan mende hastapenean, sortu ziren elkarte batzu hango mintzaira berezia salbatzea gatik, arras gibelerat ari zena.
|
|
2020
|
|
|
Nerac, Audos, Lesca, Sarrança, Paue., Iruñea amets jendartearen beroan, hegoalde argitsuan, Albreteko Henri II. sanguesino arekin ezkondutakoan Margherite de Navarre erregina bilakatu baitzen, hastetik humanismoa sustatu eta babesteari emana erresumaren ostertz urratuan
|
ere
azkarki zen barnatua deboluzioa erdietsi beharrez behin eta berriz bilduz kasu Charles V.a enperadorearekin, alferrik, izpiritualitateaz eta lan anitz idatzi izanaz askietsia trenpuan zen amodioaren inguruko istorioak hitz jolas, kitzika, trufa, ziri. bilakatzeko enbeian, Cent nouvelles nouvelles izan zitekeen akuilu menturaz, Pietro Aretino garaikidearen lan bipila, baina gaztaroz geroztik Bocac...
|
|
|
Zernahi gisaz eskuinaldean arras berotuak dira Jean Pierre Jouyet en kontra, batere balitz behar lukeela bere kargua utzi, gezurrean atxemana izana eta, arrunt bi gisetarat mintzatua alabainan! Bera ez da hortarik ari haatik eta gobernuak
|
ere
azkarki sustengatzen du orainokoan segurik... Ixtorio trixte horrek erakusten du gisa guziz politikaren mundu hortan untsa makur gabiltzala eta sobera afera badela untsa usain txarra hedatzen dutenak!
|
|
2021
|
|
|
Europa mendebal huntako elizaren beherapenak zergatia frango badituzke. Gizartearen bizimodua eta menturaz sinesteak
|
ere
azkarki aldatu dira. Beren aldetik, fededunak ez balira beren elizari atxikiak izan, ez litaizke hain segur haren etorkizunaz arranguratuko.
|
|
|
Michel Rouart biziki ezagutua da Iparraldean gaindi, bereziki Donibane Lohizune eta Ziburun, bai eta Hazparneko aldean. Igerikarien artean gehienik, sail hortan baita bera
|
ere
azkarki bermatu, lan gaitza eginez, guziz baliosa, gain gainetik preziatua izan dena. Horra nun plazaratu duen liburu eder bat, sar hitza elebiduna, frantsesez eta euskaraz, argazki anitzekin, oroitzapen anitz eta anitz harrotuz.
|
|
|
Donibane Lohizunen, jendea berriz
|
ere
azkarki mintzo da portu hegi hortan lurpez eta urpez egitekoa den aparkaleku hortaz. Zinegotzien erdiko taldeak, Manuel de Lara buru, oroitarazten du errekurtso bat badela egina proiektu horren kontra eta permisa ezabatua izaiten ahal dela.
|
|
2022
|
|
|
Macron beti Macron gisa batez bainan kanbiatua ere nolazpait eta ez guti naski. Mundua
|
ere
azkarki kanbiatzen ari delakotz, ez batere duela bost urte ginuena bezalakoa, eta nehork ezin erran nolakoak izanen diren ondoko egunak. Macronek azpimarratu ere du, nahi duela Frantzia azkarragoa mundu sanoago batean.
|
|
|
Beren arteko azken bilkuran, elgarri tira hala konplimenduka arizan dira. Macronek
|
ere
azkarki laudatu ditu, lan gaitza egin dutela bi urtez, traba eta zailtasun guzien artetik! Hain onak baziren, zendako ez ditu beraz aitzina atxiki?
|
|
|
Osasun arloko langileak
|
ere
azkarki mobilizatu ziren. Estelle Latourrette administrazio langilea da klinikan, eta osasun langileek pairatzen duten prekaritatea salatu zuen:
|
|
2023
|
|
|
2010ean jadanik neurtua izan zen sare sozialak erabiltzen zituzten 10 urte arteko gazteak eta berezikiago neskak, hiru aldiz gehiago ospitalizatuak zirela heien gorputza auto kolpatzeagatik. Beren buruaz beste egiten zuten adin horretako haurren kopurua
|
ere
azkarki emendatu zela.
|
|
|
Halaber, inportazioak
|
ere
azkarki emendatu dira, bereziki Bilboko portura heldu diren gas eta petrolio kopuru handiei esker. Azken urtean %37, 4 handitu dira, hots, 36.726 milioiraino.
|
|
|
Bat batean berriz
|
ere
azkarki aipu da Marine Le Pen eskuinburuko politikariak duela bederatzi urte egin zuen diru mailegu berezia. Bederatzi miliar euro ardietsi zituen alabainan errusiar banku batenganik, bazuela holako baten beharra Frantziako hauteskundeak gogoan.
|