|
2000
|
|
|
jo nuen egun hartan, euskal artzainek zerura begira jarririk eta belatzen hegaldia imitatuz ahoz ziztukatzen zituzten doinu librez osatua. Bera
|
ere
artzaina izanik, maiz begiratzen duelako zerura eta han igarritakoa transmititu nahi izan digulako ardiak baino memelagoak garenoi. Disko batzuk eta neuk prestatutako pailazo sudur gorri bat erregalatu nizkion.
|
|
2005
|
|
|
Lan eta bazter laguntzaz zurubian gora hupatzen ahal haiz, Polizian berean. John Biscay
|
ere
artzain hasi zuan Mojaveko mortuan eta soik, orain Los Angelesko poliziaburu duk. Edo Pette eta Arnalten gisa, Plazervillen antzeko hiri fantoma batean gorde haiteke, lotsarik gabe:
|
|
2007
|
|
|
Ubideetan animaliak itotzen direla sobera ezaguna da zentral hidroelektrikoak dauden inguruko biztanleentzat. Ehiztariek, mendizaleek eta batez
|
ere
artzainek sobera dakite argi ibili behar dela estali gabeko ubideen inguruan, haiek edo animaliak uretara erortzea ez baita zaila. Behin erorita, ordea, ubidetik ateratzea ia ezinezkoa gertatzen da askorentzat.
|
|
|
Denbora asko daramat gaztaren munduan eta ni
|
ere
artzaina izan naiz. Beraz, sektorearen arazoak ezagutzen ditut eta badakit Idiazabal gazta estatuko gaztarik onenetako bat dela, baita maila profesionalean ere.
|
|
|
Sunbilla eta Lesakako topaketen arrakasta ikusirik, Artzain Mundua elkarteak beste bi topaketa antolatu zituen, Alduden bata eta Gernikan bestea. Amerikara joandako euskal artzain guztiei eginiko omenaldi bat da, baina batez
|
ere
artzain haietako bakoitzari egina.
|
|
2009
|
|
|
bide berriak bide zaharrak dira (DGA, 85). Bere bizi berrian
|
ere
artzainekin eta, lehengo gizaldi apalekin, identifikatzen da, eta jende sufrituekin (DGA, 85).
|
|
|
Nork irabaten duen albo batera utzita, urtero egiten den lehiaketa hau batez
|
ere
artzain guztiei egindako omenaldia da.
|
|
2010
|
|
|
Ni
|
ere
artzain ibili naiz Ameiketan hiru urtez: Kalifornian.
|
|
2012
|
|
|
Aurtengo euri urritasuna aurreratu egin da Sahel eskualdean, eta, horrekin, gose aldia (hunger gap) luzatu egin da, batez
|
ere
artzainentzat, haiek baitira elikagaiak agortzen dituzten lehenak. Biomasaren defizitak eraginda, artzainak garaiz joan behar izan dira hegoaldera, eta Senegal eta Niger ibaien ertzetan kontzentratu behar izan dute, “laster larre gero eta urriagoen ondorioz gatazkak sor baitaitezke, eta, ondorioz, baliabideak agortzeko ingurumen mehatxua” azaldu zuen Fréderic Ham Gosearen aurkako Ekintza Saileko hondamendi naturalei aurrea hartzeko arduradunak.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, hango husky txakurren arraza garbiei eusteko, ez dute kanpoko txakurrik onartzen. «Guk
|
ere
artzain txakurrekin eredu hori jarraitu genuke. Hori da defendatzen duguna, eta horregatik egiten dugu euskal artzain txakurren erakusketa.
|
|
|
Ez Larrun muino bezala ez, alimaleko mendiak eta bereziki Ori mendizorrotza, bi mila metroko mendia, Euskal Herriko goiena. Zuberoa zen
|
ere
artzainak ardiak zaintzen ari, zakurrak polizia egiten artalde erdian. Entzuten zituen ahuntzen goareak, ardien joareak, behien ezkilak.
|
|
2015
|
|
|
Negu hotzetik ihesi, Urbiako larreetatik itsasaldera egiten zuen urtero familiak, ardiak giro epelagoan gordetzeko. 30 urte baino gehiago joan dira ordutik, eta orain
|
ere
artzain bada ere, atzean utzi zituen neguko ibilaldiak. Aurten egin du berriz.
|
|
|
Sinistu ezinak diren irudiak etorri zaizkit begietara: ...elkarren ondoan dantzan ere bai soinu beraren airean; erromerietako doinuak entzutera jarritako mutila militar jantziekin danborra jotzen ikusi dut, zazpi urtez, festetako danborrada bailitzan; soinu jotzaile handi bat entzun dut, jendetza ikaragarria dantzan jartzeko gai izan dena, kantatzen ez duen pandero jotzailea lagun hartuta; ehun kilotik gorako emakume gaztea, bueltarik eman ezin eta hala
|
ere
artzain arinari dantza apustua irabazten; bizikleta gaineko fenomeno bat modu traketsean asfaltatutako bidean gora, eskuak altxatuta, garaipenaren bila; lurrean korrikarik egiten ez duten arrainak heriotzaren iragarle imajinatu ditut; paretak alderik alde pasatzen dituen mutila deabruarekin tratuan, liburu bat dela medio; aita bat eta haren semea ikusi ditut, bilatu gabeko Gerraren ondorioak lurp... Amaren begiratuaz hunkituta.
|
|
|
%12 gehiago, hain zuzen ere. Elizbururen hitzetan, Eroskik Idiazabal jatorriko gaztaren alde egiten duen apustua" sendoa" da eta berau bultzatzeko" aliantza estrategikoa" du.Eroskiko ordezkariak esan zuenez, Eroskiren SeleQtia markarekin saltzen ditu
|
ere
artzainek modu artisauan egiten duten Idiazabal jatorri izendapeneko Artzai Gazta izenekoa.
|
|
2016
|
|
|
Argazki liburu bat da nagusiki, denak Severine Dabadiek hartuak, 250 argazki (egin dituen 30.000 baino gehiagoren artean hautatuak). Bainan da
|
ere
artzainen lekukotasun liburu bat, autoreek egindako elgarrizketa andana batekin: Jean Bernard eta Anthony Maitia Urkulun, Félix Bassaber eta Grégoire Lauga Arbailetan, Jon Bonnet Sorogainen (Mixel Xalbadorren segida harturik), Françoise eta Anita Pitrau Madalenan, Francis Poineau Holtzarteko gainetan, Pascal Leonardi paristar antropologo ohia Ügatzen (Nietzsche xakurrarekin).
|
|
|
(...) Gure euskara maitea ez da azkenetarik(...) Bere etxetik ateratu da idazlea(...) eta Eihalarre zoragarria kurritu du, bai eta Garazi eta Ziberoko izkinak, jendeari galdeginez mendien, erreken, ursorgien, oihanen izenak. Jendea goxoki mintzatu zaio, argitasun guziak garaztar euskalki maitean emanez(...) Ber denboran, kondaira xahar eta pollit batzu eskainiak zauzkigu, horiek
|
ere
artzainenganik ikasten ditugunak, dena herensuge, lamin edo sorgin ixtorio. Zinez lan ederra, baliagarria irakurlego zabal bati gomendatzen dioguna bihotzez".
|
|
2017
|
|
|
Aita baten beharra sumatzen ote duen nago, baina ez dut uste, inoiz burutik pasa izan bazait ere, aitarena, aholku eta errieta ematea alegia? neronek egitea egokiena litzatekeenik, non eta amak edo berak ez didaten eskatzen halakoren bat... baina ez, uxa ditzadan gogotik burutazio nahasi hauek, zeren, egia izanik
|
ere
artzainak artalde osoarekiko eta ardi bakoitzarekiko arta erakutsi behar duela, zer itxura emango luke apaiz batek, seroraren alabari aitatzakoa egiten. Ez ote luke jendeak, handik hona, bestelako kontu itsusiagorik ere pentsatuko?
|
|
|
Ipar Amerikak ukan duen ardi alderik gorena undarreko munduko gerla denboran ukan du, 1943an ba omen ziren 46.000.000 ardi Ipar Amerika guzian. Orduan
|
ere
artzaina norbait zen, ez da harritzeko jendartean untsa ikusia eta ezagutua baitzen.
|
|
|
" 50 urtez artzain". 50 urte baitu Jean Pierre Etcheverry apez dela eta apeza
|
ere
artzain bat baita. Horra zergatik axaleko argazkian ardi tropa bat den ageri, menditik hurbileko pentze batean alhan ari.
|
|
2020
|
|
|
Paristik New Yorkera zihoan Constellation izeneko hegazkinak istripua ukan zuen Azoreetan eta barnean zituen hiru aldudar gazte zendu ziren urteko Jean Pierre Aduritz, 25 urteko Jean Pierre Suquilbide eta 19 urteko Jean Louis Arambel, Leonen anaia zena. Hegazkinean ziren beste bi baxenabartar ere, Buztintzeko 19 urteko Therese Etxepare neskame izateko xedez abiatua eta Donaixtiko 38 urteko Guillaume Chaurront, hau
|
ere
artzain izateko asmoz. Orotara, 37 bidaiari, hauetan bost euskaldun gazte.
|
|
|
" Jitean ene lagun guziak faltan...";" baina hau atzeman bainuen", dio irriñoa bisaian, Maite erakutsiz. Herriko gazteei sos pixka bat eman zien" Pierre Arretxek errana zigun Ameriketatik jitearekin gazteei eman behar zela", eta horgoari lotu zen, hor
|
ere
artzain.
|
|
|
Pettiri eta Antton artzainak ziren ttipi ttipitatik. Euren aitak
|
ere
artzainak izan ziren, baita euren aitañiak ere. Normala zen Zuberoako Basabürüko herrietan XX. mendeko hirurogeiko hamarkada hartan.
|
|
2021
|
|
|
Larrañeta ostatuaz interesatuak izanez, paradaz baliatuz erosi dute. Lekunberriko auzapezak zioen ostatu hori lehen
|
ere
artzainentzat geldialdi leku ezagutu zuela, egoitza hortan aitzinekoen bide beretik gaur ere segida hartua dela pozik agertu da. Plantatuko den bikoteak berak jadanik ekoizten dituen janariak salduko ditu, besteak beste:
|
|
2022
|
|
|
Saltegi ttipia eta gasnategia halaber H&H ren esku. Laborantzaren alorrean, lurrak alokatzen zituzten bi laborariek aitzina segitzen dute, bai eta
|
ere
artzainaren etxaldeak. Bestalde, formazio eta espiritual zentro bilakatuko da.
|
|
|
Handikien gizon armatuak zeuden larreak zaintzen, baina ez erasotzeko asmoz. Hego ekialdean Alberche bailaran eta Toledo bidean
|
ere
artzainak eta beste animalien zaindariak baino ez zituzten sumatu Gaztelakoek. Begiraleek, dena den, jarraitzen zuten lanean eta kanpamendutik zaldun taldeak bidaltzen zituzten leku desberdinetara muga ongi zaintzeko.
|
|
|
Beldurtuta artzainek mutikoa atzera bidali zuten, kandela kenduten. Eta joan zan, baia kandelaren negar apur bat han itxi, eta saiak ezin pasatu, berriz
|
ere
artzainei mokoka. Eta:
|
|
2023
|
|
|
Nérac herriak eta bertan Nafarroako errege erreginak egin zituzten egonaldiek interes berezia sortu zuten bere familiaren historiarengatik segurki. Izan ere, kazetari izan zenaren burasoak Nérac herrian bizi izan ziren, hor ezkondu ziren eta P. F. Ducassen aita
|
ere
artzain izan zen Néracen. Familia Erreformari atxikia zen.
|