2000
|
|
Teatro lan baten ahozko hizkuntza bat egingo da eta lagun artean tabernan zaudenean beste bat. Aldizkari batean ere, kooperatiben gainean zabiltzanean euskalki jasoa erabiliko duzu eta txiste bat kontatzeko horrek
|
ere
aldizkarian bere lekua izan behar du eta beste maila bat.
|
|
Aldi hartan ez zegoen ezertxo
|
ere
aldizkaririk euskaraz. Ni aspertuta nengoen, egia esateko, erdarazko aldizkariak irakurtzez.
|
2001
|
|
Ba ote da geure burua adiskide minez inguraturik ikustea bezain gauza ederrik? Gainera, gure ustez, edozein belar pila ez da meta, ezta han hemendikako idazlan sorta
|
ere
aldizkaria. Horrenbestean esan, beraz.
|
2002
|
|
Euskarazko artikulu zientifikoen kopurua ere gorantz doa, giza eta gizarte zientzietan batez ere. Teknika eta teknologia zientzietan
|
ere
aldizkari bat dago, Ekaia izenekoa.
|
2005
|
|
Bizkai idazleentzat 1972 urtea dugu hasiera, Xabier Kintanaren Behin batean eta Kaxildo Alkortaren Giza zirriborroa argitalpenekin. Hala ere, genero honetako ipuina lehenagotik zetorren garatzen, batez
|
ere
aldizkarietan. Aldizkariak eta 70eko hamarkada baino lehen idatzitako argitalpen urriak dira genero honen aitzindariak.
|
|
Lehena, gogoan dugunez, Anjel Lertxundiren Hunik arrats artean (1970). Ipuina batez
|
ere
aldizkarietan garatzen bazen ere, laster argitalpenetara pasa zen. Ipuina mundu literario oso baten euskarritzat hartu zen lehenengo aldiz.
|
|
–Gracias por su colaboracion. Aceptado el cambio.» Izan
|
ere
aldizkari elkartrukeena hurrengo puntuan ikusiko dugunez, ohikoa zen garaian.
|
|
Bestelako artikuluak askoz kopuru txikiagotan agertzen dira. Zentzu horretan aipatzekoa da zientzia artikuluen presentzia urria (ez da %1era heltzen), batez
|
ere
aldizkaria, bi urtez, Ateneo «Científico, Literario y Artístico» baten buletina izan zela kontuan hartuz. Hola bada, Revista de las Provincias Euskaras arlo humanistikoan zentratutako aldizkaria da, literaturan berezitua neurri handiz.
|
2006
|
|
Webgunean sartu eta eskatu" Euskal liburugintza 2004" eta bertan duzu. Itxura bakarrik ez, helburua
|
ere
aldizkariaren orrietan zuen berbera du. Hau da, interesatuak kontsulta egin dezan noski, baina baita ere azter dezan; eta zer erantsirik, zer kendurik edo zer aldaturik ikusiko balu guri abisa diezagun, orain arte bezala.
|
2007
|
|
Hala
|
ere
aldizkariaren arduradunek ez zuten etsi; Beguiristainen gestioen ondorioen zain egon ondoren, edo hilabete batzuk beranduago zuzenean, beharrezko kontsulta juridikoak eginez, aldizkariaren inskripzio berria eskatzea erabaki zuten22 1971ko ekainaren 23an egin zuten, beraz, eskabidea, Editorial Franciscana Aranzazu argitaldariaren izenean —ez Comunidad de Padres Franciscanos de Aranzazuren ize... Aldizkariaren izen berari eusten zion eskabideak eta aldizkari berezitu eta zientifikotzat definitzen zuen hori, baina aurreko baimenaren aldean helburua eta gaien mugak aski zabalduz23.
|
2008
|
|
Hamalau urte dira, beraz, aldizkaria kalean dela eta etenik gabe egin du bere bidea urte horietan guztietan zehar. Hasiera hasierako abiapuntuari eusten dio egun
|
ere
aldizkariak. Beterri Aiztondoko sei herriak dira orrietako protagonista nagusiak:
|
2009
|
|
Espainiako Gerra Zibilaren aurretik sortua zen arren (1919an, hain zuzen), 1950eko hamarkadan argitaratzen jarraitu zuen. 1910eko hamarkadan, halaber, Jaungoiko Zale eta Jesus, en Biotzaren Deya jaio ziren, biak
|
ere
aldizkari oso garrantzitsuak. Jaungoiko Zale oso eraginkorra izan zen eta Errepublika garaian sorturiko EkinJaungoiko Zaleek ere (ren jarraipena zena) bide berari jarraitu zion.
|
|
Horrez gain, Hego Euskal Herrian zehar diru bilketa ere egin zen azaroaren 14, 15 eta 16an. Ipar Euskal Herriari dagokionez, hara zer zioen
|
Ere
aldizkariak, kanpainaren atarian ateratako 61 zenbakian (XI): «En todo caso, en Euskadi Norte la campaña tendrá un carácter distinto:
|
|
urteen arteko Karmengo Argia aldizkari herrikoian du jatorria. Ondoren, bere ibilbideari jarraitu zion Karmengo Amaren Egutegi bezala bitartean, 1957an berriro
|
ere
aldizkari formatura itzultzeko. 1961ean, ordea, Gobernuak debekatu egin zuen, eta Karmelek ez zuen argirik ikusi 1970ean berriz ere hura argitaratzeari ekin zitzaion arte; harrezkero, gaur egunera arte jarraitu du.
|
|
(Eusko Ikaskuntza) (www. euskomedia.org/riev100/eu). Euskomedia Fundazioak RIEV aldizkariaren mendeurrena ospatzeko euskaraz, frantsesez, ingelesez eta alemanez idatzitako artikuluak sarean jarri ditu; eta baita
|
ere
aldizkarian argitaratutako egileen lan garrantzitsu asko: Odon de Apraiz Buesa, Telesforo Aranzadi Unamuno, Fausto Arozena Arregi, Federiko Baraibar Zumarraga, Jose Miguel Barandiaran Aierbe, Pio Baroja, Gerhard Bahr, Louis Lucien Bonaparte Bleschamp, Arturo Campion Jaime Bon... eskuragarri daude, baita lan monografikoak ere, hainbat zenbakitan banatuta argitaratu zirenak.
|
2010
|
|
Horrek euskaltzaleen sare bat sortu zuen, idazketarako, euskararako. Izan ere, beste etxe horietan
|
ere
aldizkari berriak sortuko ziren berehala. 1959an bi aipa daitezke:
|
|
Kasurako, the Linnean Society, the Royal Socieiy cf London eta the Geological Society cf London elkarteek ez zuten darwinismoari buruzko artikulurik argitaratu hurrengo hamarkada osoan. Baina, ez zen gauza bera gertatu Londresetik kanpoko elkarteetan Leeds eta Liverpool-ekoetan adibidezeta ez
|
ere
aldizkari popularretan. Halandaze, Darwinek oihartzun ozena lortu zuen irla osoan.
|
2011
|
|
nork bere iruzkin komentarioak egin zizkion Alan hudson i, eta aldizkari haren zenbaki berean argitaratu. Azkenean, eztabaida aldi osoaren ondorio txostena idatzi zuen hudson irakasleak; ondorio txosten hori
|
ere
aldizkarian bertan argitara eman zen. une hura izan genuen, Maria Jose Azurmendik ongi dioenez, diglosiaren gaiari perspektiba soziolinguistikotik heldu zaion azken aldi" goi mailakoa". a) berriro ere Ferguson-en jatorrizko diglosia (enbor bereko aldaeren arteko konpartimentazioa) eta Fishman-ena (edozein eratako aldaera edo hizkuntza biren artekoa) elkarrengandik bereizi zituen eta leh... Argi dago:
|
|
Horrela, aitortzen zuen Guatemalako aldizkariak 1954 urtean: «Guk
|
ere
aldizkarian iragarri genuen sariketa au, baiña ukan dituen ondoreetaz ez digu Euskaltzaindiak ezer ere adierazi, beraz zearka iaso ditugun berriok iaso bezela ematen ditugu»153.
|
|
Nolanahi
|
ere
aldizkariak zenbait urtez eutsi zion. Bihilabetekaria izanik, urtean sei zenbaki ateratzeko asmoz sortu zen.
|
|
138 Biarritzeko aldian
|
ere
aldizkariak zenbaki atzeratuak ezagutu zituen, are gehiago 1959ko azken zenbakia, berez 1960ko uztailean inprimatu zen. Ikus Euzko Gogoaren inprimatze dataren gaineko atzerapenak Joseba Intxaustiren lanean (1980:
|
|
Gaur egun Fontesen zuzendaria Patxi Salaberri euskaltzaina da. Beraz, hasierako urteetan
|
ere
aldizkaria blindatu egin zen euskaldunegia eman ez zezan, ofizialki euskaldunak ez ziren zuzendarien kargura jarriz, eta euskaraz artikulu banaka batzuk argitaratuz.
|
2012
|
|
medikuntza eta erizaintza fakultateak, osasun arloan lan egiten duten elkarteak, diabetesa duten gaixoen elkarteak kasu? Horiei
|
ere
aldizkaria jasotzeko aukera eman nahi diegu; aldizkarian bertan jasota dago harpidetza egiteko bidea. Euskararen erabilera eta presentzia indartzea da helburu garrantzitsuenetako bat, eta artikulu guztiak euskaraz dira, baina glosategiak eta gaztelaniazko laburpentxoak ere badira.
|
|
Baina aldizkariaren historian hori ez zen monografiko bakarra izan. Azpimarratzekoak dira baita
|
ere
aldizkariak antolatutako gai baten inguruko beste zenbaki monografikoak, normalean herrialde desberdinen letrei eskainitakoak: horrela, bosgarren zenbakia Uruguaiko letrei eskainitakoa izan zen (1957), hamaikagarrena (1958) eta hogeita hemeretzigarrena Brasilgoei (1962)...
|
2013
|
|
Helburu politikoekin sortu zen Eskualduna astekariak berak sekulako kanpaina egin zuen, adibidez, 1914ko legebiltzarrerako hauteskundeetan, Jean Ibarnegarai hautagai zuriaren alde. Frantzian gaindi
|
ere
aldizkari anitz sortu izan zen, hauteskunde kanpainei begira. Baina hautesleen baitan ez zuten eragin handirik edo aldizkari hartako polemika gogorrak ez ziren hautesleen izaeraren isla, baizik eta ordu hartako estiloarena, gainera, irakurle bakoitzak bere ildo politikoaren araberako aldizkaria irakurtzen zuen.
|
2014
|
|
Jabier Kalzakortaren ibilidea eta lana gogoan izan zituen, beraz: . Beronen liburuetan, baina batez
|
ere
aldizkarietan barrena argitaratu dituen ikerlanak ohartsu irakurriz gero, eta berari asti orduetan honezaz edo harzaz hitz egiten entzuteko betarik izan baduzue, gutariko edozein harrituko da, euskal hizkuntza literaturez ez ezik, literaturaunibertsalaz zein kultura zabalaz beronek duen jakinduria zabala. Ezaguera entziklopediko moduko osotasun horretatik literaturaren eta bereziki herri literaturaren barrutia hautatu zuen orain dela aspaldi bere baratze preziatu, eta hori landu du gehienik, baina beste inguru alderdiak ere ahantzi gabe?.
|
|
1956an sortu zen aldizkari hura izan da gure ikur nagusia orain arteko ibilbidean. Bestela ere bai, baina batez
|
ere
aldizkariaren bidez plazaratu ditugu gure lanak eta gure konpromisoak. Taldearen izaera bera aldizkariari lotua ulertu dugu maizenik; baina beste hainbat plazatan ere parte hartuz (Egan, RIEV, Euskera, Sancho el Sabio, Karmel, Anaitasuna, Gogoa, Euskaldunon Egunkaria...).
|
2015
|
|
Beste testu laburrago batean komunikabide konkretu bat kritikatzen zuten, ohiko tonu zorrotz eta zuzenaz:
|
Ere
aldizkaria. 1979ko irailean sortua, medio bilinguea zen, Egin egunkaritik irtendako zenbait kazetarik osatu zutena.
|
|
Zehazki gau eskolei egiten zien mespretxua kritikatzen zuen, eta baita horiek gobernuaren bidez kontrolatzeko saiakera. Kontuak berriz
|
ere
aldizkariko gai errepikari bat ekartzen zuen gogora: militantziaren eta instituzioen arteko eztabaida, autogestioaren eta kontrol instituzionalaren artekoa.
|
|
literatur esparrua, kontrakultura, literatura konparatua eta poskolonialismoa. Gai horiek
|
ere
aldizkarietan iradokiak agertu ziren, ez zirenean esplizituki azaldu.
|
|
Aitzitik, literaturari buruzko ikerketa gehienetan bezalaxe, gureetan
|
ere
aldizkari horiek bigarren mailan geratu izan dira, alde batera utzi ez direnean idazleon obra" gailenen" pean. Iñaki Aldekoaren Euskal literaturaren historia lan mardul eta aipagarrian, adibidez, lerro gutxi batzuk baino ez zaizkie eskain tzen.
|
|
Zenbakiko lehen testuan
|
ere
aldizkariaren izaeraren inguruko zenbait ohar egiten zituzten91, azkeneko zenbakietan hainbesteko presentzia izan ez zuen tonu trufalarian. Urte horretan sarritan erantzun behar izan zutela ea aldizkaria amaitu zen, baina azkenean" har zitekeen erabaki bakarra hartu genuen:
|
|
Ramonekin gertatutakoarekin odoltxartzen ari zarela konturatu zarenean, burutazio ilunak uxatu nahian, berriz
|
ere
aldizkariari heldu diozu. Gizakiaren eboluzioaren dosierrean benetan txundigarria egin zaizun zutabe batekin egin duzu topo.
|
|
1936an, Espainiako gerra zela kausa, bere jarduna eten beharrean izan zen, harik eta 1954an berpiztu zen arte. Ez zen ordea berpizte oparoegia izan, lau urteren buruan berriro
|
ere
aldizkariaren argia amatatu beharrean izan baitziren. Hirugarren saialdi labur bat egin zuten 1959 urteetan, baina behin betiko berpiztea 1963an ailegatu zen, sei orrialdedun astekari modura jada eta Agustin Beizama zuzendari zela.
|
2016
|
|
Eta denda ireki zutela adina urte izango dira hortxe hortxe gurean iragarkia jartzen hasi zirela. 1967 hasi eta gaur oraindik
|
ere
aldizkarian tarte bat izaten du beti. Donostiako familia euskaltzalea garai hartarako jabetzen zen euskal prentsari eman beharreko babesaren garrantziaz, eta garbi zuen orduko Diario Vasco eta La Voz de España hedabideetan ez zuela publizitaterik jarri nahi.
|
|
Larzabalek Sarako Lorea eta Matalas antzerkiak idazten dituelarik Enbatamugimendua sortua da eta bertan lanean ari da, kolaboratzailea da
|
ere
aldizkarian eta Anai Artea elkartea sortuko zen Matalas plazaratu eta urte bat berantago.
|
2017
|
|
Orixeren eta Pedro Lardizabalen arteko lotura
|
ere
aldizkari honi zor zaio, hain zuzen Jesusen Biotzaren Deyanargitaratu baitzituen Orixek bere lehenengo euskal idazlanak, hain justu Pedro Lardizabalek bultzatuta. Hona hemen Santi Onaindiaren hitzak (Onaindia 1975, 229):
|
2019
|
|
Mundu mailan lortutako aparteko banaketari esker (bere punturik gorenean, 70eko hamarkadan, zazpi milioi ale saldu zituen) eta arkitekturaren sexualizazioari esker, esan daiteke Playboy k aldizkari espezializatuek, barne diseinuaren inguruko aldizkariek eta baita New Yorkeko Arte Modernoko Museoak baino arrakasta handiagoa izan zuela diseinu modernoa zabaltzerako orduan. Eta, jakina, diseinatzaileak
|
ere
aldizkariaren irakurleak ziren. Kritikarien eta arkitektoen irudimenean eragin handia izan zuen aldizkariak.
|
|
Ildo berari jarraiki, Cognition and Language zentroko adituak antzeko egitasmo bat ari ziren, nonbait, abian jartzen zaldiaren irrintzia eta gizakiarena hemisferio berari ote zegozkion erabakitzeko asmotan. Eztabaida zabalik omen dago oraindik
|
ere
aldizkari espezializatuetan. Nolanahi ere, euskaraz hitz egiten zuten euskaldunak behar omen zituzten probak egiteko, eta zu erretiratuta zeunden; horrela, bada, gerora begira zer gerta ere alzheimerra, kasu, boluntario aurkeztu zinen jakin orduko.
|
2020
|
|
literaturan espezializatzeko xedea, literatur erreferentzia unibertsalak (nazioartekoak) gurera ekartzeko asmoa, etb. Halere, Maiatzekoek,, Iparraldeko hizkera literarioari eutsiko diote (nahiz egia den Hegoaldeko idazleek
|
ere
aldizkariaren orrialdeak beti zabalik izango dituztela baita euskara batuan idatzi gogo dutenek ere). Laburbiltzeko, Maiatz hurbilxeago legoke belaunaldi iraultza batetik sistema aldatzeko iraultzatik baino.308
|
|
Komando Autonomoek elkarrizketa luze bat eman zioten
|
ERE
aldizkariari, 1979ko azaroaren 8/ 15eko alean argitaratu zena, lehen ere esan den bezala.
|
|
Ez ahaztu, gainera, lehen ere aipatu dugun bezala,
|
ERE
aldizkariak, hurrengo alean, 1979ko azaroaren 15/ 22 horretan, Escalerasen aurkako salaketa argitaratu zuela, argazki eta guzti. Oso litekeena da, hortaz, Bakuninen eskua hemen ere izatea.
|
|
76
|
ERE
aldizkaria, 80 VII," Naparra, ¿ un nuevo caso Pertur?"
|
|
90
|
ERE
aldizkaria, 40 zenbakia, 1980ko uztailaren 16, in" Naparra, ¿ un nuevo caso Pertur?".
|
|
Autonomoek
|
ERE
aldizkarian eman zuten elkarrizketan ere76, hauxe esaten zen:
|
|
Beste iturri batzuek (Juantxo Estebaranzen doktoretza tesiak, esaterako) esaten dute, artikulu hura ez ezik, beste liskar iturri bat izan zela ETA militarraren eta Naparraren artean, erakundeak ez omen ziolako argitaratu nahi izan Bakuninek, erakundearen enkargua betez, gainera, Nafarroako egoerari buruz egindako analisi bat. 1978 urtearen hasieran kokatzen du lehenengo liskar hura; gero goiko lekukotasuna biltzen du(
|
ERE
aldizkarikoa), baita Florencio Domínguez Iribarrenek egiten duen erreferentzia zehatza ere77:
|
|
Badaezpada, autonomoek publiko egin zuten Escaleras txibatoa zelako abisua, 1979ko azaroaren 22/ 29ko
|
ERE
aldizkarian, argazki eta guzti. Hauxe diote autonomoek:
|
|
Ondoren, Estebaranzek segitzen du komunikatuen berri ematen," Naparra, un nuevo caso Pertur" izenarekin Eginen uztailaren 11n argitaratu zenera iristen den arte (egun batzuk geroago
|
ERE
aldizkarian argitaratu zen elkarrizketarekin osatu zena; lehen ere horretaz mintzatu gara, 6 kapituluan). Orduan Estebaranzek hauxe dio:
|
|
" Egun desagertua den
|
ERE
aldizkarian argitaratu zen elkarrizketatik, komunikabide para estatalek informazioa kutsatzeko egin zuten maniobrak nahastu egin zituen luzaroan sektore abertzaleak".
|
|
1980ko uztailaren 9an
|
ERE
aldizkariak argitaratu zuen Arsuagari egindako elkarrizketa bat, zeinean Arsuaga" Solomok" esaten baitzuen EFEren albistea gezurra zela, goitik behera. Arsuagak orduan 25 urte zituen eta sei urte zeramatzan atzerrian.
|
|
Edozein kasutan, EFEk barreiatutakoak ibilibide laburra eduki zuen, inork ez zuelako asmakeria sinetsi; asmakeriak egiazko oinarri bat zeukan, baina oinarri hori aski ezaguna zen errefuxiatuen artean, eta are publikoki salatua ere
|
ERE
aldizkarian (79ko azaroan eta 80ko uztailean Autonomoei egindako elkarrizketak). Egiazko oinarri hori zen izan zela, bai, Autonomoetako kide bat armak erosteko dirua bere kontura gastatu zuena, baina hura ez zen Naparra izan, Julio Cabezas Centeno" Escaleras" baizik.
|
|
Ildo honetan, 1980ko uztailaren 16an Autonomoen ordezkari batzuek elkarrizketa bat eman zioten
|
ERE
aldizkariari, esateko BVEren erreibindikazioa zalantzan jartzen zutela eta uste zutela Naparraren desagertzea Pertur kasu berri bat izan zitekeela. Hasieratik nabarmentzen da miliak estalinismoaren metodoen ikasle fidelak zirelako eta disidenteak desagerraraztea haiengan ohitura bat zelako ideia zabaltzeko asmoa.
|
|
Frantziako epaileak komunikatu honen itzulpena sartu zuen instrukzioan. Bereziki kritikoak agertzen dira Autonomoen komunikatuarekin eta
|
ERE
aldizkariari emandako elkarrizketarekin:
|
|
...gertze honen erantzuleak, eman duzuen komunikatuaren ondoren, zeinean esaten baituzue argi eta garbi ez duzuela uste eskuin muturra izan dela, baizik eta ‘bere buruari esker abertzalea izena ematen dion sektore bat’(...) desagerketa honen eragilea ETA (m) baizik ezin da izan; ETA (m) akusazioaren jomugan ipinita, aferak hartu duen ñabardura politikoa aldatu da, eta are gehiago aldatu da
|
ERE
aldizkariari eman diozuen elkarrizketarekin. (...)
|
|
48
|
ERE
aldizkaria, 1979ko azaroaren 22
|
|
39
|
ERE
aldizkaria, 1980ko uztailaren 16an
|
2021
|
|
241 Eztabaida
|
Ere
aldizkarian.
|
|
158
|
Ere
aldizkari eta Deia egunkarian. Ikus laburpena, Diario Vasco, 1980/07/20.
|
|
178 Azalpenak
|
Ere
aldizkariari, 1980/ 08.
|
|
136
|
Ere
aldizkariaren arabera (1980/ 04), abenduko lehen kontaktu >ofizialetan= parte hartu zuten Xabier Garaialdek eta Joxe Luis Etxegaraik, eta Gobernuaren aldetik Belloch gobernadoreak eta Otero Novas, Suarezen aholkulari hurbila eta Presidentzia Ministroak. Iturriz iturri data desberdinak ematen dira eta parte hartzaileak nahasten, baina tarte eta kontaktuen argazkia aski zuzen bat atera daiteke.
|
|
161 >Autonomoen bertsioa= Y Beti bezala, ez da Erakunde baten bertsio ofiziala, ez baitzen holako erakunde baturik, eta ez da autonomo guztiena, talde asko baitzen. Bertsioa
|
ERE
aldizkariari eman elkarrizketa da, eta Komando Autonomoak, sasiaren arantzakada liburuan idatzi bezala eman dugu; autonomoen artean zabalduena zen. Autonomoen artean ere, batzuk ez dira ados.
|
|
|
ERE
aldizkarian ere antzekoak erran ziren, ETAko talde ezberdinekin mintzatuz edo ikertuz gero, aldizkariaren arabera.
|
|
|
ERE
aldizkariak zioenez, bereziek aparatuaren kontrola erdietsi zuten, mili historikoak bazterturik.
|
|
61
|
ERE
aldizkaria, 1979an sortu zuten Eginetik baztertu ziren kazetari batzuek, egunkariak Ezker Abertzalearen ildotik zuzen ibiltzeko erabakia hartu zuenean. Abertzale eta ezkerrekoa, gero Euskadiko Ezkerrari hurbila, ezker abertzalean ziren beste ikuspegien nolabaiteko ispilua izan zen.
|
|
Batez ere, bertako hizkuntzan egindako ikerketa ebaluatzeko tresna propio baten falta sumatzen da. Halere, nabarmena da aldizkariak modernizatzeko eta kalitate estandarretara egokitzeko egiten ari diren esfortzua eta ikertzaile komunitate txikia izanda
|
ere
aldizkariek erakusten duten aniztasuna. Potentzialitate handia nabari da, errealitatea oso mugatua bada ere.
|
2022
|
|
Hala erakusten du pelikulak. Sail berean ikusi ahal izango da nazioartean hainbat sari irabazi dituen Arantza Santestebanen 918 gau
|
ere
aldizkari honetan zuzendariarekin izandako elkarrizketak ematen du obra horretan sakontzeko aukera.
|
2023
|
|
Eskertzekoak dira
|
ere
aldizkari hunen zutabeetan beren ikusmoldea agertarazi dutenak, eztabaida haziz, aberastuz eta aitzinaraziz. Azkenik, iragan astean, Mandio.
|