|
2000
|
|
|
kasu honetan elkarrizketaren helburua pertsonaiaren bizitza kontatzea da, bere oroitzapenak eta pasadizoak hizketatuaren beraren ahotsean entzuten saiatzen garelarik, eta ez hizketatzailearen ahotsean. Nolanahi dela, hizketatzaileak erreferentzia batzuk
|
ere
aipa ditzake (data garrantzitsuak, gertaera historikoak etab.), hizketatuari hari narratiboa gogorarazteko.
|
|
|
Guztiarekin, lanpara itzaliak aipatu ditudan bezala, telebista itzalia
|
ere
aipa nezake. Batzuetan, gauez ematen dituzten film onak bideoan grabatzen jartzen ditugu genituen (noizbait ohituko ahal naiz lehen aldian idazten), eta niri beti egin izan zait harrigarria telebista itxuraz itzalian, pantailan ezertxo ere agertzen ez dela, filma grabatzen ari ahal izatea.
|
|
2002
|
|
|
Egun, ondoko baserrikoak arduratzen dira baselizaz, eta beti egoten da zabalik. Eta baserri horretan, egundoko ardi gazta egin eta saltzen dutela
|
ere
aipa genezake.
|
|
|
Alde batetik, neurri aktiboek ezin berreskuratu diren eraginkortasun galerak dituzte, ez baitaerraza jakitea, neurri aktiboen erabilpena dela medio lana aurkitzen dutenetatikzenbatek lortuko duen lana, nola edo hala. Gainera, politika aktiboek ordezte efektua ere sor dezakete; kasu hau, langabe batek politika aktiboen bidez enpleguaaurkitzeak beste langile batek lanpostu bera galtzea dakarrenean gertatzen da.Azkenik, politika aktiboen desbideraketa efektua
|
ere
aipa genezake, langabeaksektore edo lanpostu batzuetatik beste batzuetara aldarazten diren heinean.
|
|
|
Adibide bat besterik ez da hori. Beste batzuk
|
ere
aipa genitzake, hamarkadan Deustuko Unibertsitatean izandako Euskal Kultur Mintegiaren (EKM) aldarrikapenak eta lanak, edo Ipar Euskal Herriko Euskal Distritaren aldeko aldarria edota Nafarroako Unibertsitate Publikoan azken urteotakoikasleen eskakizunak. Hau da, Euskal Herriko unibertsitateek, oro har, ez dioteheldu gizarteak euskararen normalizazioan ezarri duen abiadari.
|
|
2003
|
|
|
Hori dela eta, Europako osasun agintariek parasito gaixotasun horren kontrola zabaldu diete animalia horiei ere. Mediterraneoko herrialdeetan, hala nola Grezian eta Italian, Bruzelosiaren agerraldi asko
|
ere
aipa ditzakegu, pasteurizatu gabeko ardi freskoen kontsumo handiagoaren ondorioz. Tartean dauden elikagaiei dagokienez, arrautzatik eratorritako produktuak (arrautza gordinekin prestatuak, tratamendu termikorik gabeak, saltsak esaterako) dira elikagaien toxiinfekzio kasuekin lotura handiena dutenak.
|
|
|
Gaztea nintzela
|
ere
aipa nezake, neure orduko askatasun grina hura. Era berean egoten ahal nintzen beste nonbait, beste kausa baten aldeko borrokan, baliabide bortitzekin.
|
|
2005
|
|
|
Ikus daitekeenez, egoera kezkagarriak dira horiek guztiak. Beste zenbait hutsune
|
ere
aipa genezake: 0 urte bitarteko haurren eskolaratzea, osasun zerbitzuen defizita, ingurumen politikak, inmigrazio politika...
|
|
|
Nola hurbil daiteke diziplina horretara erabilgarritasuna ulertu nahi duen edonor? Orain, unibertsitateko ikastaro asko egin ditzakezu, eta hitzaldiak
|
ere
aipa ditzakegu. Nik neuk eman ohi dut gaiari buruz, eta, maiatzean, astebeteko hitzaldia emango dut Londresen, erabiltzaileek webgunea nola erabiltzen duten aztertzeko ikerketa luze bat aurkeztuz.
|
|
2007
|
|
|
Hauteskundeak hizpide hartuta, Iruñeko Hitza
|
ere
aipa dezakegu, bidenabar. Aspaldiko ametsa da, proiektua bideratuta zegoen, jendea lanean hasia... eta abian jartzeko ez zuen askorik falta izan.
|
|
2008
|
|
|
Seaska elkarteak urtero antolatzen duen Herri Urrats gertakari jendetsua diru biltzeko, ikastoletako gurasoek 650 000 euroko eskola gastuak (Akitaniak edo Departamenduak EEP ri baino gehiago), ikastoletako ahalmen urriko haurrendako laguntzaileen ordaintzeko kanpaina (2008an 95 000 euro biltzeko). Korrika, Euskal Herria zeharkatzen duen lasterketa erraldoia, Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea elkartearen alde, urteroko kanpainak diru-laguntzak elkartzeko euskal irratientzat, sustapen kontzertuak
|
ere
aipa ditzakegu. Beraz euskara sustatzeko hirugarren diru iturri bat badugu Frantziako kolektibitateena eta Eusko Jaurlaritzarena izan ezik, herritarrena, bereziki euskaltzaleena.
|
|
|
Etimologia honen alde hitz amaierako a> bokalaren tratamendua ez eze alemanez. Realprobe? deitzen dena
|
ere
aipa genezake: hiri bi horietan, hain zuzen ere, erromatar garaiko arrain industriak, caetaria> deitzen zirenak, aurkitu dituzte.
|
|
|
Azkenik, espazioez hitz egiten badugu, eskalarekin loturiko kontuak
|
ere
aipa ditzakegu. Hau da, ea parte hartzeko espazioa maila lokalean, nazionalean edo internazionalean kokaturik dagoen, eta horren arabera gai batzuetan eragin daitekeen ala ez.
|
|
2009
|
|
|
haren moraltasuna eta haren patologizazioa (Alonso Arbiol, 2000). Guk hirugarren ezaugarribat
|
ere
aipa genezake, zoritxarrez soilik historiaurrearen elementua ez den arren: emakumeen sexualitatearen ukapena. Hortaz, emakumeen sexualitatea nola jorratzen zen (edo hobeto esanda, nola ez zen jorratzen) ikusiaz batera, sexualitatearenmorala eta patologizazioaren oinarriak aztertuko ditugu lehendabizi.
|
|
2010
|
|
|
Erlijioa aipatu dugun arren, teologia
|
ere
aipa genezake. Erlijioaren (edo inguruko erlijio nagusien) ordezkari intelektual gisa, teologia agertzen zaigu.
|
|
|
Bigarren ortodoxia guztiz antagonikoa da. Mariano Salaberria idazle donostiarraren formulazio telegrafikoa ekarriko dugu hona, 1915ekoa, baina beste askorena
|
ere
aipa genezakeen:
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, Arrasaten eta Euskal Herrian, oro har, bizi den gatazka linguistikoak eraginda, euskaraz mintzatzen diren nerabeek gizarte hizkuntza nagusian aritzeko joera erakusten dute sarritan eta beren berezko hizEsan dugun moduan euskararen erabilera baldintzatzen duten aldagaiak anitzak dira eta datu gehiago genuke aztertzen ari garen nerabeen inguruko argazki egiazkoagoa egiteko. Dena dela, datuak datu, gaia argitzen lagun diezagukeen zenbait gauza gehiago
|
ere
aipatu ditzakegu. Hau da, nolakoak dira euskara jakin arren hitz egiten ez duten gazte horiek?.
|
|
|
Esan dugun moduan euskararen erabilera baldintzatzen duten aldagaiak anitzak dira eta datu gehiago genuke aztertzen ari garen nerabeen inguruko argazki egiazkoagoa egiteko. Dena dela, datuak datu, gaia argitzen lagun diezagukeen zenbait gauza gehiago
|
ere
aipatu ditzakegu. Hau da, nolakoak dira euskara jakin arren hitz egiten ez duten gazte horiek?.
|
|
|
Dagoeneko Kepak aipatutako Mentura dugun artean (2001) aparta nabarmendu nahiko nuke neuk ere eta, batez ere, Stendhali egiten zitzaion gorazarrea, Lertxundiren poetika ulertzeko erreferentzia ezinbestekoa. Baina bere eleberriak
|
ere
aipa genitzake, Argizariaren egunak (1998) nobela, kasu, Carla (1989) eleberriaren ostean gailenduz joan zen metaliteraturarekiko zaletasunaren adibide esanguratsuena. Eta metaliteraturaz ari garenez, esan dezagun errealitatearen eta fikzioaren arteko loturak/ mugak izan direla betidanik Lertxundiren sorkuntza literarioaren akuilu.
|
|
|
Koldo Mitxelena, Julio Caro Baroja eta Juan Mari Lekuona. Beste batzuk
|
ere
aipa ditzaket, hala nola Jorge Oteiza estetikaren arloan.
|
|
|
Eta ezleku baino, leku da dagoeneko. Sare sozialak
|
ere
aipa genitzake, baina horietan ere gero eta ohikoagoa da literatura. Dena den, ikusi berri dudan argazkia aipatu barik ezin gelditu.
|
|
2012
|
|
|
Tira, bestela euren emozioez eta familiaren garrantziaz egingo dut berba? Txinpantzeen begi hunkigarriak
|
ere
aipatu ditzaket.
|
|
|
Herotsarengatik ere, bidetik aski hürrün jarriko dira. Besterik
|
ere
aipa genezake: edangüneak, komünak, libürüsaltegia, jangia, eta holako edo halako zerbütxüak...
|
|
|
Beste lan batzuk aipa daitezke, hala nola Escudero (2005), antzekotasunari buruzkoa; Gairin eta Escolano (2009), proportzionaltasun aritmetikoari buruzkoa, eta Fernández eta Llinares (2011), arrazoibide proportzionalaren garapena aztertzen duena. Beste bi lan
|
ere
aipa ditzakegu: horietako batean (Bruno eta Cabrera, 2006) zenbakizko zuzena aztertzen da, eta bestean, berreketaren kontzeptuaren sinbolizazioa (Martínez eta Peñalva, 2006).
|
|
|
hondakinak gaika biltzea, portzentaje handi batean. Eta hori ezinbestekoa da zaborra saihesteko, baina beste hainbat ezaugarri on
|
ere
aipa genezake: merkea da eta herrian lanpostuak sortzen ditu, krisi garai hauetan oso kontuan hartu beharrekoa.
|
|
2013
|
|
|
Beste gudu batean, alemanak gibelera ari zirela idaztean ere otoitz egiteko eskatu zuen Adémak. Ildo berean
|
ere
aipa dezakegu ondoko pasartea, zenbat lagunen izenean eskatu zuen otoitz egitea erakusten duelako:
|
|
|
Kontrastea garbiki erakutsi zuen beste artikulu bat
|
ere
aipa dezakegu, aldi honetan Zerbitzari rena. Verdunetik landako atsedenaren deskribapenak biziki garbiki adierazi zuen zein kontraste latza zen gudu lekuen eta pausalekuen artean.
|
|
2014
|
|
|
Jendarmeei salaturik arrastatu zuten presoa. Irri artean, Debidart erretoreak erran dio Mindurriri behar dutela Lhande apez gazte hori atzeman, hurrengo aldi emanen duen mintzaldian Mindurriren balentria
|
ere
aipa dezan euskal gerlariek Historian egin dituzten azaña handien zerrendan. Irri karkailak.
|
|
|
Lan horretan ari zen beste bat
|
ere
aipa dezagun: Joanes Fargeas Urruñarra.
|
|
2015
|
|
|
Errima pobrerik ez dago edukiak beste guztia zeharo estalirik uzten duenean, diskurtsoak goia jotzen duenean. Era berean, hanka luzea
|
ere
aipa dezake norbaitek, baina Lazkao Txikik kantatzen duen bezala ez da antzematen. Ez Lazkao Txikik bakarrik, ia ia bertsolari guztiek kantatzen zuten horrela doinu horretan.
|
|
|
Horrek, testuinguruan esandakoa berresten du beraz. Bestetik, gizonen presentzia
|
ere
aipa genezake, kirolari erreferentzia egitean kirol profesionalaz eta maskulinoaz diharduelako, errugbiaz eta futbolaz zehazki. Mandela eta tartalarien aipamenak ere horren adibide lirateke.
|
|
2016
|
|
|
Arrisku gehiago
|
ere
aipa genitzake, baina ez dugu astirik.
|
|
|
Oraintxetan aipatu klabezinaz, espinetaz eta birjinalaz gain, piano mekanikoak
|
ere
aipa ditzakegu. Hauetan kartoizko zilindro zilatu batzuek mailuei haria joarazten diote.
|
|
|
Beraz, forma guziak onar ditzake. Musika tresna hauek
|
ere
aipa ditzakegu: indiar vinak bi kalabazaz (hustuak diren fruitu handiak) eginiko kaxa du, eta doinuarekin batera berez dardaratzen duten hari sinpatikoak; sitarraren koska sabelduei esker, joileak hariak bazterretatik tira ditzake, soinu" lerratuak" sortuz.
|
|
|
Harmoniuma ez da organo bat ez baitu hodirik, mihiak baizik, eskusoinuaren gisakoak. Organo elektronikoak
|
ere
aipa ditzakegu: izendapenez baizik ez dira organoak, soinua zirkuitu elektronikoek sortzen baitute, hodi organo baten idurikoak diren tinbreak sortuz.
|
|
2017
|
|
|
Zinez pragmatikoki hitz egiten segitzeko, prezioen gaia
|
ere
aipa dezaket: Hegoaldeko eskaintzak anitzetan garestiegi zaizkigu.
|
|
|
hil ondoren nazionalismo patriarkalak bereganatu eta naiciña chorona (amatxo negartia), santiña bilakatu zuen, orduko politikari eta pentsalariei hainbeste komeni zitzaien Galizia sufritzailearen irudi, alegia (gaur egun ere irauten duena, bestalde). Rosaliar herentzia eta irudiaren inguruko borroka bizirik dagoen arren, kritikarako plataformek (feministek, jakina, halakoak ez diren beste guztiak patriarkalak baitira) plazaratzen dituzten lanek sarritan autore eta kritikariengan sortzen dituzten erreakzio pizgarriak
|
ere
aipa nitzake. A Sega (www.asega critica.net) literatur kritikarako plataformak erregulartasunez jasotzen ditu erasoak modu ireki edo estalian:
|
|
2018
|
|
|
Bi hitzez, desberdintasunak badirela ezin uka. Bi elementu azaleratuko ditugu hemen (beste asko
|
ere
aipa genitzake): estatutu juridikoa eta hizkuntza politika publikoa.
|
|
|
Bestelako ekintza batzuk
|
ere
aipa zitzakeen Hillek, hala nola kultur mundutik bultzaturikoak, baina, jakina, artista edo idazle batek esan edota egindakoak ez du politikari batek esan edota egindakoak adinako arreta pizten. Hala ere, azken urteetan indiar amerikarren memoria eta eskubideen alde lan egindako pertsonak aipatzen hasita, batek ezin du Sherman Alexie (Wellnipit, Washington, 1966) ahaztu.
|
|
|
* Proposamenei oharturik, euskarari gizarte balioa emateko enpresetarako diru pizgarriak ez ezik euskarari tokia egiteko dauden arrazoiak eta abantailak enpresek ikus ditzaten estrategiak
|
ere
aipa zenitzake. Ikus Kataluinian egin berri dutena
|
|
|
Erabat onartezina da erakunde publiko baten izenean gezur borobilak jaurtitzea, adibidez hitz batzuk oposizioko zinegotzi baten ahoan jarriz (komatxo artean) hitz horiek sekula esan ez direnean. Hau adibide bat besterik ez da, ohar penagarri horretatik beste hainbat
|
ere
aipa genitzake. Bestalde udal gobernuko jeltzaleei gogorarazi behar diegu EH BILDU dela oposizioko alderdi nagusiaren izena, ez ezker abertzalea.
|
|
2019
|
|
|
«Ez utzi biharko gaur egin dezakezuna». Porrota azaltzen duten bost arrazoi Estresa eta denbora falta dira gehien aipatu diren aitzakiak, baina erraz azal daitezkeen beste arrazoi batzuk
|
ere
aipa ditzakegu: 1 Helburu gehiegi aldi berean.
|
|
2020
|
|
|
Isaac Newton zientzialariari buru gainera erori zitzaion sagarra
|
ere
aipa genezake, grabitatearen teoria formulatzeko funtsezko gertakaria, nahiz eta kasu honetan ere ez dagoen frogatzerik benetan jazo zen ala, aitzitik, aipatu teoriaren asmakuntzari ukitu lurtarragoa emateko trikimailua izan zen.
|
|
|
Polonia izan daiteke, Irlanda, Veneziako Errepublika, Hego Ameriketako herrialde bat edo Balkanetako bat? Euskal Herria bera
|
ere
aipa zezakeen, noski. Gertakariak iraganekoak dira, narratzailea garaikidea bada ere, kontatzera doan istorioa XIX. mende erdikoa edo hasierakoa baita.
|
|
2022
|
|
|
Amaiatzeko, iltzea | untzea
|
ere
aipa ditzagun, gaztelaniazko" (tener) un clavo" deritzanaren bidetik egokitua.
|
|
|
. Marka bereko oinarrizko patearekin alderatuz gero, litekeena da “leun” terminoa erabiltzea, bertsio horretan txerritik datozen osagai gutxiago erabiltzen direlako (haragia, gibela eta urdaia), produktuaren erditik hurbil (%44) tapioka krema baita. Zaporea
|
ere
aipa dezake. Proteina iturria da benetan?
|
|
|
litioa anodo gisa erabiltzen dute. Mota horren barruan, litio ioizko pilak
|
ere
aipa ditzakegu; litio gatzak dituen elektrolito bat dute, eta anodoa ere material horretakoa da. Nikela metalhidruroa:
|
|
|
Beste adibide ugari aipa diezazuket, baina pentsatzen dut horiekin nahikoa izango dela. Orain imajina dezagun nik neure buruaz dudan iritzia okerra dela eta talenturik gabeko harroputz bat naizela; kontua da nitaz gain nire garaikide diren beste askoren kasuak
|
ere
aipa ditzakedala, talentu eta lanerako gogo apartekoak izan arren, osperik gabe hil direnenak. Errusiar itsasgizon, kimikari, fisikari, mekanikari, agronomo horiek guztiak ospetsuak al dira?
|
|
|
Lesbianismoa ere egoera eta modu desberdinetan bizi da (lesbofobia eta armairua gorabehera, erreferente positiboen falta, eta sexilioa edo ghettoa
|
ere
aipa ditzakegu). Izenetik has gaitezke, denak ez baitira ‘lesbiana’ hitzarekin identifikatzen; zenbaitek ‘bollera’ nahiago dute, eta badira, besteak beste, euren burua izendatzeko ‘tortillera’, ‘safika’ edo ‘queer’ erabiltzen dutenak ere.
|
|
2023
|
|
|
Erleak Izan ere, badira oso ondo ezagutzen ditugun batzuk, erleetatik datozenak, horiek baitira, zalantzarik gabe, egunerokoenak. Aipatu dugu argizaria, baina beste substantzia batzuk
|
ere
aipa ditzakegu, hala nola erregina jelea eta, jakina, eztia. Kotxinilla grana E 120 kodearekin (txerrikumea, azido karminikoa eta karminak) sailkatzen den koloratzailea ere aipa dezakegu.
|
|
|
Aipatu dugu argizaria, baina beste substantzia batzuk ere aipa ditzakegu, hala nola erregina jelea eta, jakina, eztia. Kotxinilla grana E 120 kodearekin (txerrikumea, azido karminikoa eta karminak) sailkatzen den koloratzailea
|
ere
aipa dezakegu. Kukurutxa grana (Dactylopius coccus) izeneko intsektu batetik lortzen da, eta kaktusei lotuta hazten da.
|
|
|
Hirurak oso gustuko ditut, baina Stravinski bera ere oso maitea dut. Obrak
|
ere
aipa nitzake solte: opera asko zuzentzen ditut, eta Pucciniren Tosca ikaragarri gustatzen zait, edo La bohème...
|
|
|
Hitz bat aukeratzeko eskatu zidanean, bururatu zitzaidan iruzurra zela nire bizitzan gehien entzuten nuen hitza; beharbada nire bizitza, azkenean denon bizitza da iruzurra. Nazka
|
ere
aipa niezaiokeen, neure buruak eragiten zidana, baina desenkantua aukeratu nuen. Eta ez naiz desenkantu politikoaz ari...
|
|
|
Teknologiak irudi berri ugari sortzen ditu, beraz, azeleragailuen, mikroskopioen edo mikrokameren bidez. Eta, zerrenda horri jarraituz, barrura begiratzeko aproposa den beste gailu bat
|
ere
aipa dezakegu: eskanerra; arroparen edota azalaren azpian begiratzeko tresna.
|
|
|
Zer da irudi horien bidez lortu nahi dena? FOMO (Fear of Missing Out) aipatu dugu, baina horrez gain BOMP delakoa
|
ere
aipa genezake: Belief the Others are More Populars, konparaketa etengabeari eta bazterketa digitalari beldurra, norbere burua saldu eta eroslerik ez aurkitzearen beldurra, besteak gu baino ospetsuagoak direla pentsatzea etengabe.
|
|
|
Celinez mintzo gara nazi bat noski baina idazle handia Borges edo Vargas Llosa
|
ere
aipa genitzake edo gure Mirande (zakurrak nonahi oinutsik) pertsonaia batek dioena ez da nahitaez haren sortzailearen ustea oinarrizko kontuak dira funtsezkoak komeni ezkero berehala ahanzten direnak
|