|
2000
|
|
|
Zeren probisionala zela ulertzen zuen, argi baitzegoen denboratxo bat igaro ondoren Eiderrek maletak egingo zituela euren maitasun habiara joateko. Txemak bazuen esperantza txiki bat, hain zuzen
|
ere
Maiteri, Eiderren amari zegokiona. Eider behin baino gehiagotan ahalegindu zen amari azaltzen elkarrekin erabaki garatu baten ondorioa zela, eta ez zutela beharrezko ikusten ezkontzaren pausoa.
|
|
|
Etxean, berriz, Pedro Huizik osaba Joanikoti eskaini zion koadroaz gain, bazegoen aitona Nikolasek ekarri zuen bertze koadro bat ere, zerbait hobea... eta gehiago ere esekiko zituen, segur —zeren eta aitona Nikolasek
|
ere
maite baitzituen arteak eta zientziak—, baldin gauzak ongi joan izan balitzaizkio, baina kontatu dizut ezen, bertzenaz ere, trabailurik eta egitekorik aski izan zuela aitona Nikolasek jauregiaren eta bere bi olen aitzina eramaiten, koadroak erosten hasteko. Eta bagenituen alfonbra eta tapiz guti batzuk, baita bizpahiru guadamezil ere, gure berraitona jaun Albert Etxegoienek ekarriak, deus guti balio zutenak eta koloregalduak zeudenak.
|
|
|
—Joanes, Ama Mariak ez zuen deus
|
ere
maite izan bere Semea bezainbat, neurri gabeko neurriz maite ere; eta nik ere orobat maite nahi zintuzket zu... —eta, erraiten zizkidan hitzak bertze irri batez gozatzen eta eztitzen zizkidala, segitu zuen—:
|
|
|
—Kristo gizon egin zen eta haragi egin zen, eta, baldin haragi egin bazen, haragia
|
ere
maite zuelako zen.
|
|
|
—Bai. Eta nik
|
ere
maite dut: zer uste duzu, bada...?
|
|
|
—Duintasunak, batzuetan, ez dik erdibiderik, Joanes —eta osabaren erran hura dardo bat bezalakoa izan zen, ene bihotza erdibitu zuena, eta orduan jakin nuen ezen ene bihotz hautsi hartarik ez nuela munduan deus
|
ere
maite bertze bihotz hautsi hura bezainbat; eta hurbildu nintzaion, eta besarkatu nuen, nola gau batek bertzea, su beltz batetik bertzerat.
|
|
|
Eta hersten nituen begiak eta iduritzen zitzaidan orduan ezen nihaur ere bertze untzi bat nintzela, zeruko itsasoan hegaldatzen zena, arimaren haize oihala kaio jigant bihurturik... Eta begiak ireki, eta nola nabaritzen nuen ezen itsasoa maite nuela, eta itsasoak
|
ere
maite ninduela, nik hura maite nuen bezainbat...!
|
|
|
Erran nian ezen portu bakoitzean emazteki bat dudala eta ni haienganat joaiten naizela, eta ez zaizkidala, halatan, arras ezezagun egiten... Eta zerbait
|
ere
maite ditiat eta, maite ditudalako, geure denbora hartzen diagu geure egitekoetan, eta ez gaituk, beraz, zuek bezala ibiltzen, korrika eta lasterka.
|
|
|
Komunikazioa etenda eta mugikorra berriz
|
ere
Maiteren motxilara itzulita, erabaki irmoa hartua nuen: hemeretzi urteko goiz oilanda bat halako traste baten jabe bazen, ni ere izanen nintzen hura hainbat.
|
|
|
Dutxatzen ari zinen bitartean, neska batek deitu dit. Zurekin maiteminduta dagoela esateko deitu du, zuk
|
ere
maite duzula eta gureak egin duela... esan nion garaipena informazioa eskuraraziko zidan nolabaiteko estrategia inprobisatuz.
|
|
|
Oraindik maite dut eta, halabeharrez esan behar izan dituenak gorabehera, ziur nago berak
|
ere
maite nauela aitortu du presidenteari (D) tinko begira (argi dago Adelak aurrera jarraitzen duela apustua irabazteko bere estrategiarekin).
|
|
|
Zuen antz handiagoa duen jendearekin ere egunero elkartzen gara: nekazari, artzain eta mendizale askorekin geratzen gara berriketan, bidean atsedenaldi bat eginez; denda eta taberna askotan sartzen gara janariak, edariak, egunkariak eta beste hainbat gauza erostera; batzuetan autobusa edo trena hartzen dugu eta noizean behin auto stop egitea
|
ere
maite dugu. Zuen antzeko pertsonek ikusi egiten gaituzte, entzun egiten dute guk esaten duguna, ukitu ere egiten gaituzte batzuetan, zuen antzeko pertsonak gurekin mintzatzen dira.
|
|
2001
|
|
|
Pott bandakoek
|
ere
maite izan dute fikzioaren eta errealitatearen artean sortzen den misterioaren jokoa, eta Pott bandakoen artean, Bernardo Atxagak eta Joseba Sarrionandiak, bai ipuingintzan, hala nola poesiagintzan.
|
|
|
Bukaeran, baina, irribarrez ikusi du Arantxa eta ezustean" nik
|
ere
maite zaitut, tonto" entzun du argi eta garbi agurtzeko. Ostia.
|
|
|
Telefono elkarrizketa batean entzutea iruditu zitzaion esaldi bat baino ez du. " Nik
|
ere
maite zaitut, tonto". Maite zaitut.
|
|
|
Eta izar hori, berak Romari emandako erantzuna zela otu zitzaion Marcosi: baietz, berak
|
ere
maite zuela Roma, gero eta gehiago. Eta euriak erantzun zuela bere partez.
|
|
|
ABC k
|
ere
maitea du kazetaritza mota hau. Bi erreportajeren ataltxo batzuk aipatuko ditut hemen.
|
|
|
Harrobi horretatik harriak karriatzen batez ere politikariak dabiltza, PP UPN, UA eta PSE EE. Fernando Savaterrek
|
ere
maitea du hezkuntzaren gaia.
|
|
|
3. Goian esandako guztiagatik, portaera zuhurra baino zuhurragoa izan genuke, berez
|
ere
maite ez gaituenari gu gogorrago kolpatzeko aitzakiarik txikiena ere ez emateko. Honek ez du esan nahi, noski, bidegabekerien aurrean geldi egon behar dugunik, baina beti ere moduak eta formak errespetatuz.
|
|
|
Gogoratzea besterik ez dago zein gogotsu aritzen garen eta zenbateko lanak eragiten dizkigun egiaren bila jarduteak, edo ederraren sortzeak edo behatzeak. Egia eta ederra
|
ere
maite ditu gizakiak, eta bizi bizi maite.
|
|
|
Hortik ateri kontuak, nolakoa ote zen! Berak
|
ere
maite niaken, baina ez zuken bere gizona abandonatzera atrebitu. Badakik, larrua ogi truk!
|
|
2002
|
|
|
Finantzabidean ez dute publizitaterik onartzen; alde batetik, «estetikoki bat
|
ere
maite ez dutelako»6 eta, beste aldetik,«(?) kontsumismoaren gainean eraikitako bizimoldea apurtzeko ahalegina delako»7 Beraz, autogestionarioak dira, eta oso garrantzi handia dute bazkideen kuotek irratiaren sostengurako; horregatik, 250 bazkide izatetik 666 izatera heltzeko kanpainari ekin zioten 2002ko udabarrian, bazkide bakoitzari hilero mila pezeta ordaintzea eskatuz.
|
|
|
Kalimako eta Filetas alexandriarrekin duen zorra aitortzen du berak, baina Virgilio eta Kornelio Galo bezalako erromatarrak
|
ere
maite zituen eta kirika dira bere elegietan.
|
|
|
Gero eta jende gehiago baita bidaia zakurrekin egin nahi duena. Gainera, hoteleko beste lagunek
|
ere
maiteak dituzte zakurrak. Zakurra ikusiz gero, aurpegian irri zabal bat agertzen zaie".
|
|
|
–Oraindik
|
ere
maite nauzu...?
|
|
|
Hala
|
ere
maite zaituztet
|
|
|
Maite zaituztet, hala
|
ere
maite zaituztet,
|
|
2003
|
|
|
Demagun, Aresti, Atxaga edota Aranbarri kontuan hartzen direla saioetan, eta nik, horien ondorioz idazten dut, jakina. Horiek irakurri ditut eta hirurak
|
ere
maite ditut, baina beste batzuk ere bai: Ingeborg Bachmann, Elizabeth Bishop, Mahmud Darwix.
|
|
|
Eta, hori egia bada, ez al du bere amak zerbait gehiago merezi? Baina, ama maite duen arren, justiziaren idealak
|
ere
maite ditu, eta ez du zergatik maitasun bat beste maitasun baten kontra jarri... Gainera, zer txorakeria pentsatzen ari da?
|
|
|
Eta berriro ikastolara, ume honen irria eta haren negarra, hemen dago biharko esperantza, beste irri bat, beste negar bat, tragikomedia bat dirudi, tragikomedia bat da, maitasunaren zentzua eta beste mila konturen absurdoa mutur joka, baina zer arraio, hala
|
ere
maite dut, eta nola, bizitza!
|
|
|
–Oskarrek
|
ere
maite zaitu.
|
|
|
Kattinek maite nau, Garazi. Oraindik
|
ere
maite nau. Ez al da zoragarria?
|
|
|
Hala ikusiak zarete eta horregatik batzuetan miretsiak. Berdinki, hala agertzea
|
ere
maite duzue. Ez dea egia?
|
|
|
Ez da ikusi, hamarkadak ahitzean, euskal punk ohi ba  tzuk baino epaile zorrotz eta urrikigabeagorik. Desobedientzia zibilera konbertitutako batzuk
|
ere
maite dute beren artikuluetan bortizkeriaren balizko itzuleraren mamuaren akuila  tzea eta inarrostea, Estatuak beren eskaera zuzenei bertan eran  tzuten ez baldin badie.
|
|
|
Agindu hori betetzeko ez da erabakigarri izan behar besteek guganako erakutsi duten meritua, maitasunak ez baitu inor baztertzen. Hori dela eta, estimurik txikiena merezi dutenak eta gorrotatzen gaituztenak
|
ere
maite egin behar ditugu. Legeak beti indarrean dirau guretzat, nahiz eta haiek lege hori urratu.
|
|
2004
|
|
|
Musika talde bat sortzea erabakita, Txus baxu jolea kontratatzen dute, jatetxeetan musika komertziala jotzeko. " Baster eta Txusek putakeriak egiten dizkiote protagonistari, baina hala
|
ere
maite dute. Lagun minak dira hiruak.
|
|
|
Zu ikusi hutsarekin zentzu guztiak galtzen ditut. Baina Joana
|
ere
maite dudala uste dut.
|
|
|
–Bai, ulertzen dizut. Joana
|
ere
maite duzu. Ongi.
|
|
|
Baina hori ez da benetako maitasuna, Aitor. Nik
|
ere
maite ditut nire lagunak, baina zurekin sentitzen dudana ez da maitasuna soilik. Beste zerbait da.
|
|
|
–Zu emakume askorekin oheratuko zinen, bai, baina ez dut uste alerik
|
ere
maite izan duzunik... Eta bideo bat baino gehiago zara!
|
|
2005
|
|
|
Maite izan al nuen galdetu zidan. " Oso", erantzun nion, eta artean
|
ere
maite nuela. Marisak begiak jaitsi zituen, mindurik?, baina ez bera bezala, ama edo arreba nagusi bat bezala baizik.
|
|
|
Idoiarekin haustea gogorra gertatu bazitzaidan ere eta egun askotan hondoa jota eta estutasunez beterik ibili banintzen ere, ez nintzen behin ere sentitu arbuiatua edo gorrotatua; bitxia izan zen benetan. Oraindik
|
ere
maite dudala esango nuke, oroiminez besterik ez bada ere, inolako gorrotorik gabe, garbi, berak maite izan ninduen bezalaxe. Mingarria bezain ederra izan zen gure harremanaren amaiera.
|
|
|
Presoen komitekoek erraten zuten hamarkada bat gaztigu bil zezakeela, ETA erakundea iparraldean laguntzeagatik. Beinatek ez zuen Laurendi
|
ere
maite, hazikoa ez zeukala ustez. Edmeak bazekien senarra auzoan ezker eta eskuin zebilkiola, baina berak ez zuen nehoiz nehorekin beste apainarik gozatu.
|
|
|
– Nik
|
ere
maite zaitut, Alberto.
|
|
2006
|
|
|
Koldo Izagirrerekin bertze batzuekin gertatzen ez zaidana gertatzen zait: harekin bat etortzen eznaizenean
|
ere
maite dut idazten duena. Idazle bikaina ez ezik irakurlea ere apartada, oharmen bereziaz jantzia.
|
|
|
Galderekin batera paradoxak
|
ere
maite ditu Sarrionandiak eta haiek bezalahauek ere sarri darabiltza irakurleok gogoeta egitera bultzatzeko. Horrela, esaterako, hutsik dagoen sehaskari kantatzea planteatzen duen paradoxa azaltzen zaigu. Poesiaren gauza galdua?
|
|
|
Beltzak ez du arrazoimenik, horiak" arrazoimen praktikoa" bakarrik (pragmatikoa), abstrakzio eta zientziarako ahalmenik gabe, bere ahal propioz ezin da gora igo mediokritatetik. G. Vacher de Lapouge rentzat (antza, Hitler-ek maite zuen autore hau Ortega-k
|
ere
maitea zuen) eliteko arraza, dominatzaile eta kreatiboa(" homo europaeus") nordikoa da. Arraza" alpinoa", esklabo perfektua.
|
|
|
Jende gehien gehienek bezala, nik
|
ere
maite nituen urkamenduak. Zorigaiztokoaren familiak lehenagotik borreroaren patrika esku azpiz berotua baldin bazuen, ogi puska bat klikatzeko denboran iragaten zen ikusgarria.
|
|
2007
|
|
|
Aldiz, Erroman badago, Piazza del Popolon, baztertxoago, Monte Pincioko terraza azpian, Dea Roma errepublikano bat ere, edo halakoa izan gura lukeela dirudiena, G. Valadier en eskultura (1820): bitxiki, gudalburu inperial gisa jantzia bera, paludamentum, kasko eta mantu, endromis edo bota altu larruzko?, eskuina jasoa, Iraultzaren berri ona iragartzen apika, neoklasizismo postiraultzaile frantsesak
|
ere
maite izan duen keinuan; oinen altueran eskuin eta ezker bi ibai hemen ere, zokaloan otsemea eta bi haurrak edoskitzen, eta iturria. Obra neoklasizistek maiz duten perfekzio gehiegizkoa, eta bizigabetasuna:
|
|
|
–Nik
|
ere
maiteak ditut animaliak. Eta animalien artean behiak ditut maiteenak.
|
|
|
Ikusten zen ardura zare edo saski batzuen egiten, hurtze kimaz txirikordatzen, edo berdin ganibeta eskuan arto xuritzeko xiri lantzen edo arrestelu hortzen bermoldatzen, berdin ere ilezko lepoko edo galtzerdi pare baten trikotatzen, hau ez bazen ere gune hauetako gizonen ohizko ekitate bat, begiak erdi hetsirik puntuen aldarrikatzeko ez baitzuen ikusi beharrik, ezpainak murmurikan nehork sekulan jakin gabean otoitzez ala sakreka ari zen. Gauaz, suaren argiaz besterik bazen beti bere gelan, irakurtzea
|
ere
maite zuelakotz eguna bete ondoren, liburu baten ametsezko lerroak hobeki preziatzen zituela gauaren giro lasai eta misteriotsua lagun. Gertatzen zitzaion ere, baieztatzen bazuten bederen, bere ilober berak irakurtu ixtorien kondatzea, bainan, bere eran, liburuan ikasiak eta berak asmatuak nahasten baitzituen berdin.
|
|
|
Anderea
|
ere
maite dut, egia erran, eztiki mintzazen baitzait, salbu sukaldeko karrelasa zikintzen diotalarik ene zango lohitsuekin, orduan baita oihuka hasten, erratza eskuan kanporat deitzen bainau zaluzalua, eta gero, atea zafraldi batez hesten ene buztana doi doietan ebakitzetik eskapatzen delarik. Halere, laster senditzen dut, emea denez geroz dudarik gabe, zer nolako ingurumena kausituko dutan sudur punta agertzen badut barnekaldeari buruz, zer imurretan den gure anderea, nagusiarekin nola konportatzen den, asalduta den ala irus eta airos.
|
|
|
Bainan, aldrebes, gertatzen da beren arteko imurra ona izaitea, irriz eta elgar kilikaka ari baitira batzutan. Jadanik erran badauzuet kanpoan laketago nintzela, barnean izatea
|
ere
maite dut eta, partikulazki, apairu denboran, bi hankadunen mahaiaren azpian, oi zer leku aproposa, han baitira denak entzuten, ikusten eta gainera, artetan hexur edo haragi puska batzu ere erortzen. Bainan, eta diozuet hau nehork sekulan ez duela bizi izan, mahai azpiko jokoak begistatzen ditut, horiek bainaute laster ezartzen behar denaren jakinean.
|
|
2008
|
|
|
" Gurea bezalako literatura eta kulturen arrisku nagusia txokokeria izaten da. Nik
|
ere
maite dut gurea, baina konplexurik gabe, errekonozituz ez garela gauza handia izan(...) Gurean izan behar du, inon izatekotan, ezaguna gure literaturak. Azken finean, euskal literatura euskaldunok irakurtzeko idatzi izan da.
|
|
|
Euskaltzaletasuna handia zuen, eta euskararekin zerikusia izan zezakeen guziaren maitale zen. Euskal dantza eta euskara bi gauza desberdin dira, jakina, baina maiz egon dira aski lotuak, dantza maite zuenak euskara
|
ere
maite baitzuen. Mariano zen horietako bat.
|
|
|
LEO. (Bere amari) Barkatu, mamita. Orain utzi egin behar zaitut. (?) Bai, nik
|
ere
maite zaitut. Un monton.
|
|
|
LEO. (Milenari) Nik
|
ere
maite zaitut, mi amol.
|
|
|
Asko sentitzen dut min eman izana. Nik
|
ere
maite zaitut, Lukas. Barkaidazu.
|
|
|
Jesusen ebanjelioko mezu nagusia Jaungoikoa Maitasuna dela bada, euskaldun kontzienteak ez du hori sinistuko mezu hori ez bazaio euskaraz adierazten. Sinistun horri ez zaio behar bezala erantzuten Jaungoikoak euskaldunak
|
ere
maite dituela bertze hizkuntza batean erranez gero. Euskara bertze hizkuntzen mailan onartu behar da, herri honen nortasunaren adierazle, eta bertze herrien errespetuaren ikur.
|
|
|
«Grina hori ez baldin baduzu, errepertorio sendo batez gain, ez zara urrun joanen. Ni publikoak maite nau, nik
|
ere
maite dudalako, eta aldi oro erakutsi diodalako. Eta Miles Davisek, Louis Armstrongek ere hori ulertua zuten.
|
|
|
Lasterketako laguntasun giroa maitatzen dute bereziki eta hori da parte hartzeko arrazoi nagusia. Bost eguneko besta giroa kirola eginez hastea
|
ere
maite dute zenbaitzuek, «ondoko aperitifa eta garagarnoak justifikatuak ditugu horrela», aitortu du 23 urteko baionar gazteak. Irabazlea Paueko Jeremu Pierrat izan da.
|
|
|
Horregatik nahiago ditu Bach eta Scarlatti bezalako musikari askatasun zaleen lanak Couperand bezalako musikagile teknikoki bikainenak baino. «Schumann ero aren edo are Liszten lanak
|
ere
maite ditut».
|
|
2009
|
|
|
Berarekin mozkortu ez, baina besta egin dut! Etxahun Barkoxe
|
ere
maite dut… Koblakari edo bertsolari tradizio hori bizi da beti Zuberoan. Orain badira gazteak, irratiari esker eta.
|
|
|
Olentzero tripazainak
|
ere
maite ditu, berdin Xixonakoak (Alacant) eta berdin Agramuntekoak.
|
|
|
Eibarzale amorratua baina, Gipuzkoako beste talde bat
|
ere
maite du. Bere hitzak irakurri ditugu, Reala bigarren mailara jaitsi zen garaikoak dira:
|
|
|
Salbatore zarauztarra zen, itsasoa eta marinelak kantatzen zituen?, marinel erria/ da Euskalerria??, eta aita itsasoan galdu duten alarguntsa eta alabaren negarra. Salbatorek mendian gehienez
|
ere
maite duena, mendiaren sinbolismoa da, ez mendia. Hark Alberna eta Golgota ikusten du Arantzazun, ez Arantzazu.
|
|
|
10 10, A-A B, C C B(. Ola gizona?,. Truebari?); 10 10, A-A B, C C B(. Itur ondoan?); hamabost silabako lau bertso berdin errimatuko estrofa(. Illunabarra?)? modernistek erabili zuten ezohiko neurri hau (Rubén Darío), neurri estrainioetako beste zenbait estrofa molde
|
ere
maite izan baitute; 11 (5+ 6) estrofa safikoa egokitzeko esperimentu mutiria, tarteka silaba luze eta laburren erritmoa bera entseatuz agian, errima gabe(. Ederrenari?). Espreski jostetan dabilela, esperimentuak egiten, lau sonetoetan erakusten du(. Amalaudunak?).
|
|
|
–Bai, badakit. Nik... nik
|
ere
maite zaitut, Xabier.
|
|
|
–Nik
|
ere
maite dut Eliza, aizu, eta igandero kantatzen dut meza emakumez osatutako parrokiako koruarekin, neure bizitzako mementorik ia ederrenetan, baina Elizak ez ditu gauza guztiak ongi egiten. Hasteko, emakumeok koruan kanta dezakegu, bai, baina ez goian koruan, gizonezkoak bakarrik igo daitezke-eta.
|
|
|
txalotu aurretik, baina, baita txalotzerakoan ere, Gabinori so egiten zion aldizka, era adierazgarrian. Gabinoren begiak topatu zituèn aldi haietako batean, burua goratu eta beheratu zuen lauzpabost aldiz, keinu ezin nabarmenagoan?, bere jarrera harekin Gabinori esan nahi balio bezala: . Nik
|
ere
maite ditut hemengo ohiturak, zer uste duzu, bada. Txistua, baina, beste gauza bat da, musikaren hizkuntza unibertsala da-eta?; Gabinok, berriz, don Alfredoren txaloak ikusten zituen, txalo hutsak besterik ez, zeharreko edo haratagoko interpretazioek kutsatu gabekoak, itxura guztien arabera?, don Alfredori era berean erantzun zion bederen, jendetasunez eta gizalegez, burua goitik behera lau aldiz bero mugituta; eta hala joan zen saioa, txaloz txalo, eta halakoa izan zen haien arrakasta, itzela eta berebizikoa, halako moduan, non Maria Bibiana, azkenean, halaxe mintzatu baitzitzaien ikusleei:
|
|
|
–Nik
|
ere
maite dut Ronsard.
|
|
|
Aitatxori ez baina berari bai, berriz, atsegin zaio miaketan ibiltzea, zerbait aurkitzeak eman ohi duen poza sentitzearren, ziur asko. Aulki batera igotzeko aukera izanez gero, kaxoiak eta apalak
|
ere
maite ditu. Batez ere, amaren kaxatxo hura, txirlaz egindakoa, Recuerdo de Donostia, non botoi desberdin mordoa aurki daitekeen:
|
|
|
MARGARI. Nik asko maite zaitut, eta badakit zuk
|
ere
maite nauzula.
|
|
|
XABI. Nik
|
ere
maite zaitut.
|
|
|
KITTO. Lasaitu hadi. Ikernek oraindik
|
ere
maite hau. Sustoa pasatzean itzuliko zarete, ikusiko duk.
|
|
|
Oraindik ezin dut sinetsi; gaur ezkonduko gara!! (?) Nik
|
ere
maite zaitut. (?) Muxu haandi bat!!
|
|
|
JOANA pozik, sms-a erantzuten: NIK
|
ERE
MAITE ZAITUT! KPMZ
|
|
|
JOANA pozez, Xabiren sms-ari erantzuten: . Nik
|
ere
maite zaitut. KPMZ?
|
|
|
IKERNE: (Emozionatuta) Nik
|
ere
maite zaitut.
|
|
|
TXIMISTA. Bihozgabe zitalak! Hainbeste, nik
|
ere
maite zaituztet!
|
|
|
KLAUDIA. (Idatziz). Asko. Nik
|
ere
maite zaitut?.
|
|
|
«Dirua galgarri» 1962an, «Nigarrez sortu nintzan» 1982an eta «Sorgiñak infernuko errekan» 1985ean. Artikulugintza eta eleberriez gain, hiztegigintza
|
ere
maite zuen. 1985ean «Baztango hiztegi tipia» karrikaratu zuen, 1993an «Baztango erranairuak», herriko 3.000 solas eta 350 erranairu bilduz eta 1996an bere azken lana, «Baztango hiztegia».Familia euskaltzale eta abertzale batean hazi eta hezitakoa, 15 urterekin gerra aitzinean hasi zen bere aitarekin erlojuak konpontzen.
|
|
|
Gatazka oro du gogoko; etxekoa, bistan da, baina baita kanpokoagoak ere. Eta, ezin bestela izan, literatura
|
ere
maite du, jakitunek ohi duten eran, pasioz. Bada, asteartean, blagan ordu erdi aritu ostean, telefonoa zintzilikatzeko puntuan ginela, zera bota zidan:
|
|
|
Amurizak horrela jarraitu dio: “berton dugu iragana/ eta hau da panorama/ nahiz egunero jasotzen dudana/ zuk daukazun dana/ bularrak dut eramana/ eta ez dakit laztana/ nola duzun neuk
|
ere
maite ezin dudana”. Ulerkor agertu da Unai azken bertsoan:
|
|
|
–Nik
|
ere
maite dut Eliza, aizu, eta igandero kantatzen dut meza emakumez osatutako parrokiako koruarekin, neure bizitzako mementorik ia ederrenetan, baina Elizak ez ditu gauza guztiak ongi egiten. Hasteko, emakumeok koruan kanta dezakegu, bai, baina ez goian koruan, gizonezkoak bakarrik igo daitezke-eta.
|
|
|
txalotu aurretik, baina, baita txalotzerakoan ere, Gabinori so egiten zion aldizka, era adierazgarrian –Gabinoren begiak topatu zituèn aldi haietako batean, burua goratu eta beheratu zuen lauzpabost aldiz, keinu ezin nabarmenagoan–, bere jarrera harekin Gabinori esan nahi balio bezala: " Nik
|
ere
maite ditut hemengo ohiturak, zer uste duzu, bada. Txistua, baina, beste gauza bat da, musikaren hizkuntza unibertsala da-eta"; Gabinok, berriz, don Alfredoren txaloak ikusten zituen –txalo hutsak besterik ez, zeharreko edo haratagoko interpretazioek kutsatu gabekoak, itxura guztien arabera–, don Alfredori era berean erantzun zion bederen, jendetasunez eta gizalegez, burua goitik behera lau aldiz bero mugituta; eta hala joan zen saioa, txaloz txalo, eta halakoa izan zen haien arrakasta, itzela eta berebizikoa, halako moduan, non Maria Bibiana, azkenean, halaxe mintzatu baitzitzaien ikusleei:
|
|
|
txoro putakumea, berriro eskua eransten badidak potroak moztuko dizkiat, ziztrin alaena, kabenlaostia; hitz egidazu horrela, halere birjina garbia izango zara, abandona nazazu, ulertuko dut, zoaz Felixekin, nik baino gehiago merezi zaitu, zoaz berarekin, baina ez itxi begiak, utzi zure betseinetako elurra ikusten, zu zeu izango zara, eutsiozu, begira, elurra atertu du, gora, zatoz bizkarrera, goazen, horrelaxe, arin arin jaitsiko gara, badakizu arin jaisten naizela zu bizkarrean hartuta ere, Urriellun oinetakoa puskatu zitzaizunean bezala, bizkarrean jaitsi zintudan, oraingo moduan, eta mendizaleak begira geratzen zitzaizkigun eta barre egiten zuten, eta gu alai, hitz egin eta hitz egin, eta kantari, orain ezin duzu kantatu, ia ez daukazu hausporik, orduan ederki kantatzen zenuen, soprano batek bezala, bordako amonari Cabrales gazta erosi genion, ura eman zigun edateko, gomazko bota zahar batzuk eskaini zizkigun, baina nik esan nion Himalaietako zamaketari baten semea nintzela, luma baten pare zinderamatzala, eta amona likits hark: ...auzkazu, ia ez dizkizut sumatzen anorakaren azpian, utziko didazu berriro titimuturra ahoan dudala lo egiten?, edo agian bakoitzak bere ohean lo egitea nahiko duzu, edo bakoitzak bere gelan, edo agian Bilbora iristen garenean zure familiagana itzuli nahiko duzu, zain dauzkazu, nire erruz urrundu zara haiengandik, zure gurasoek maite zaituzte, besterik gabe, ezer eskatu gabe, maite zaituzte, eta ni
|
ere
maite naute, zu zoriontsu egitea besterik ez dute nahi, edo agian aski dute zoritxarreko ez bazara, min egin dizut, Sara, inoiz ez diot barkatuko neure buruari; zure nebak jakiten badu, Molotov koktel bat jaurtiko dit buru gainera, edo zure aitaren ehizako eskopetaz seko botako nau, merezia izango dut; ehiza, nola arbuiatu ditudan ehiztariak, gizaki atzeratuak iruditzen zitzaizkidan, zure neba er... Teoria ederra zen, baina zure nebak eskopeta hustuko lidake bihotzaren erdira jakingo balu zer egin nahi nizun zuri gizaki" eboluzionatuagoa" bihur zintezen.
|
|
|
zein fin aritzen zinen, ipurtzulotik eri luzea emeki sartuta... zer, egiak min ematen dizu, oraintxe bertan hil egingo nindukezu, ni desagertzea nahi duzu, egin ezazu, potrorik baduzu, zeure onetik ateratzen zaitudanean muturreko lerdo bat emateko baino ez daukazu potrorik, salaketa jarriko dizut jo nauzulako, ikusten, azkenean ergel baten pare negarrez amaitzen duzu. Eta ni barrua etenda urruntzen nintzen, Sara, baina hala
|
ere
maite zintudan, berriro itxaropena pizten zitzaidan irribarrez etortzen zintzaizkidanean, ostera elkarrekin diziplinak egiten genituenean eta aitortzen zenidanean ez zenekiela zer gertatzen zitzaizun, gustura sentitzen zinela nirekin, zoroki maite ninduzula, bizitzan gertatu zitzaizun gauzarik onena nintzela, munduaren ikuspegi berri bat eskaini nizula, barkatzeko, barkatzeko, berriro saiatu nahi...
|
|
|
...ta haiekin irteten banintzen; gurasoen etxetik agertu ere ez nintzen egiten, zugatik utzi nuen familia, ama minduta zegoen nirekin, nebak hezurrak hautsi nahi zizkizun, eta ez zuen egin halakorik, bazekielako inoiz ez niola barkatuko, eta zuk hura guztia ego hutsa zela zenion, ego hutsa; ez, Ananda, haiena ere maitasuna zen, maitasuna ez baita elur garbia, maitasunak lohi orbanak baititu, gurasoek
|
ere
maite naute eta neuk ere maite ditut, ez noski zuk zeure aita eta zeure ama bezala, hutsunetik maite baitzenituen zuk eta nirekin bete nahi baitzenuen haien hutsunea, nik gurasoak modu arruntean maite ditut, gorrotoa eta gatazka ere tartean direla, nebarekin berebiziko eztabaidak izanez, maitatuz eta gorrotatuz, bai; hasieran, gurasoak biziki eskertu zizuten nire alde egin zenuena, nolabait salba... Bai, nahi dut hori, Ananda, baina aldi berean ni neu izaten utzi behar didazu, bizimodu normal bat nahi dut, lagunei telefonoz deitu, haiekin noizbehinka geratu, nola doakien jakin, familiarekiko harremana berreskuratu; besteek ere badaukate zer erakutsirik, ez yoghiek soilik, Ananda, zatoz, jar ezazu burua nire bularren gainean, honela, honela, ikusten zein ongi gauden.
|
|
|
...zen; gurasoen etxetik agertu ere ez nintzen egiten, zugatik utzi nuen familia, ama minduta zegoen nirekin, nebak hezurrak hautsi nahi zizkizun, eta ez zuen egin halakorik, bazekielako inoiz ez niola barkatuko, eta zuk hura guztia ego hutsa zela zenion, ego hutsa; ez, Ananda, haiena ere maitasuna zen, maitasuna ez baita elur garbia, maitasunak lohi orbanak baititu, gurasoek ere maite naute eta neuk
|
ere
maite ditut, ez noski zuk zeure aita eta zeure ama bezala, hutsunetik maite baitzenituen zuk eta nirekin bete nahi baitzenuen haien hutsunea, nik gurasoak modu arruntean maite ditut, gorrotoa eta gatazka ere tartean direla, nebarekin berebiziko eztabaidak izanez, maitatuz eta gorrotatuz, bai; hasieran, gurasoak biziki eskertu zizuten nire alde egin zenuena, nolabait salbatu egin baininduzun, mund... Bai, nahi dut hori, Ananda, baina aldi berean ni neu izaten utzi behar didazu, bizimodu normal bat nahi dut, lagunei telefonoz deitu, haiekin noizbehinka geratu, nola doakien jakin, familiarekiko harremana berreskuratu; besteek ere badaukate zer erakutsirik, ez yoghiek soilik, Ananda, zatoz, jar ezazu burua nire bularren gainean, honela, honela, ikusten zein ongi gauden.
|
|
|
Maite begiz, entzumenez, maite ukituz, usainduz, oinez eta gorputzez ere laztanduz, lurra. Maite dut sagar musugorrian horzka ari natzaionean, intxaur mamia tentuz haginen artean birrinduz ehotzen dudanean, mizpira beratuan mingain ahosabaian muxuka jaten dudanean
|
ere
maite dut lurra. Eta ardo sano bat usnatuz, ahoko mandio ganbarak lurrintzean, lurraren espiritu bixiena, lurraren erraietatik hegalari nireganatua maite dut.
|
|
|
Nai nuke ikusi hori jakitiaz zer mutur jarriko luken Grazik. Janeko erdi puta naizela nahi duenari aditu erraten dio, orduan, emaztekiekin
|
ere
maite dutela amodioa ohartuz, ai zer oihuak! Iduri zaut atxo horek badituela bat prinzipio burnia baino azkarragokoak, eta heietaz beztitzen duela bere alma goizero, hala kontzintzia atzartzen zaionetik.
|
|
2010
|
|
|
1561ean egindako gaztelaniazko itzulpenaren ondoren (orduan argitara gabe geratu zenaren ostean, alegia), nagusien aginduz latinez prestatu behar izan zuen testu berria, birmoldatuta eta zehatzagoa (1580). Saiakera literario hutsaren antz gutxi du honek, eta nonahitik begiratuta ere exegetaren jarduera zientifikoa ageri da hor41 hortaz, Malon etxaidek bere La conversión argitara aurretik (1588) ezagutu ahal izan zuen Canticum canticorum hori. itzulpen zeregina
|
ere
maite du aita pedrok: biblia eman nahi die herritarrei, prosan bezala olerkian, baina ez da eroriko frai luis en zulo berean:
|
|
|
etsaia ere maitatzea agindu ez zigun, bada! Baina nola maitatuko dugu etsaia, anaia
|
ere
maite ez badugu???. Liztor batek heldu balio bezala atera zen Teo:
|
|
|
Bere errukian, ordea, Jainkoak jakinaren gainean jarri gaitu, baita aukera ezin hobea eman ere, Egiaren alde jar gaitezen, eta nik horixe egingo dut orain? argi eta garbi esan behar baitizut ez zaitudala maite, eta are okerrago dena, ez baitakit behin
|
ere
maite izan zaitudan: ez dakit zu maite izan zaitudan edo zure sosak, zu edo zure jauregia, Jainkoak barkatuko ahal dit!
|
|
|
uko egin ziezaiokeen karta idazteari, esate baterako, edo parte bati gutxienez, azken parteari: ?, eta are okerrago dena, ez baitakit behin
|
ere
maite izan zaitudan???, osoari egin ezean; nire heroiak, baina, lurrezkoak zituen oinak, antza!; Helenaren jokabideari buruzko susmoak nituen, garai batean itzalak baino sendotasun handiagoa ez zutenak, baina gorputza hartuz zihoazkidanak, eta azkenean gertatu beharrekoa gertatu zitzaidan, susmoak lardaskatzen baitu egia eta lohitzen ur garbia; Helenak behartua idatzi zuen gutuna, ziur?... baina ez ote zihoan berak idatzitakoaren azpitik egiaren zati bat, azken batean?, baita egia osoa ere, beharbada?!, hain egin zitzaidan bat batean nabarmena Helenak ez ninduela senargai ez ezkongai aukeratuko pobre miserable birika bakar bat banintz!; non arraio nenbilen, baina, neure fantasia haiekin?; nire sentimenduen isurian ez nuen aldaketa handirik nabaritu azken egun haietan, Helenari niòn maitasunari aitaganako eta amaganako gorrotoa kontrajartzen bainion, eta hauen gorrotoari haren maitasuna:
|
|
|
Orain artekoan argi geratu da zenbat gustatzen zitzaizkidan, umetan eta, fosilak; bada, nire lagun poetak
|
ere
maite du arkeologia; gainera, gauza horietarako begi zolia da, hark tokiren bat seinalatzen duen bakoitzean, oso litekeena baita aztarnategiren bat edo topatzea handik ez oso urruti; batzuetan, gehienetan?
|
|
|
Izan ere, ezer azpimarratzekotan, haren intentsitatea azpimarratuko nuke; behin edo behin egokitu izan zait berarekin serio hitz egitea, eta ikustekoa zen zeinen barrutik bizi zituen bere gorabeherak, orain iritzi ezin garbiago batzuk gidari zituela, hitz handiak eta izen handiagoak
|
ere
maite zituen(?. Unamunogan irritsa,/ Uzkudunetan bortitza,/ Xabiergan asekaitza,/ Loyolagan etsikaitza??), maite zituenez!?, orain kontraesan bat baino gehiago, gerrara Francorekin joan izanak, behartua izan bazen ere, ez zion onik egin!?, etsipenetik esperantzara eta esperantzatik etsipenera: –Kulunketa urdurian/ uginetan bakar,/ ontziska arriskatu bat/ gaituk bizi zear?.
|
|
|
NEDA. (muxu eta) Nik
|
ere
maite zaitut... zaren bezala.
|
|
|
IÑAKI. Eta horregatik barkatuko didazu: bihotz ona duzulako.Neuk
|
ere
maite zaitut, eta ez dut gu biok urruntzea nahi.
|