2000
|
|
Bizitza baten zikloa da azken finean agertzen zaiguna, bizitza askorena izan daitekeena. Xalotasuna, minak eragindako gogortasuna, gogortasunak
|
eragindako
minak, minak gainditzen hasteko beharrezkoa den barne ezagutza eta onarpena: bakardadearen ezinbestekotasuna.
|
|
...ituen hitzak eta keinuak, eta egiten zituen komentarioak, kasik oharkabean egiten zituela, zeren eta hark ez baitzuen nehori ere kontu eman beharrik, azken finean, eta bai hartu bertzeei, etxeko jauna izanik; baina oharkabetasunak ez gaitu bertzeei min egitetik libratzen, kulpatik libra bagaitzake ere, zeren ohartasuna zein oharkabetasuna, biak ere berdintsu eta orobatsu izan baitaitezke, bertzeei
|
eragin
minaren eta kaltearen kausa. Eta ni mindurik sentitzen nintzen maiz aitaren jokamolde harekin eta deus guti egin nezakeen haren kontra.
|
2001
|
|
Hori dela eta, topaketan, arlo horretako azken aurrerapenak bateratuko dira, eta, batez ere, gaixo horien bizi kalitatea hobetzeko modurik onena bilatuko da. Sinposioan aztertuko den beste gai bat gaixotasunak
|
eragindako
minaren tratamendua da; izan ere, “beharrezkoa da ohartzea mina kendu egin behar dela, nahiz eta oraindik ere aurre egin behar zaion analgesikoak hartzea osasungaitza delako usteari”, esan zuen. Topaketan laguntza psikologikoari buruz eztabaidatuko da, antsietatea eta depresio bipolarra bi sintoma baitira, eta kasuen ehuneko handi batean minbiziaren diagnostikoaren aurrean hautematen dira.
|
2003
|
|
Zuzendari eta adiskide dudan Martxelo," Egunkaria" n lankide izandako Fermin eta Egunkaria Sortzen kanpainaren garaian bidaide izan nituen Inma eta Luis laster kalean izango zirela jakiteak eman zidan poz izugarriak ez zidan besteen giltzapetzeak
|
eragindako
min eta amorrazio are ikaragarriagoa kendu. Senideei begietara begiratzea zail egiten da horrelakoetan, Riofrion jabetu nintzenez.
|
2004
|
|
Azken urteotan, artrosiak
|
eragindako
min artikularrei aurrea hartzeko eguneroko dietaren osagarri gisa ematen diren glukosamina gehigarrien berri eman da. Kolagenoa larruazalean, kartilagoetan, lotailuetan eta tendoietan «mantentzeko» gehigarri gisa ere gomendatzen dira.
|
|
Ornoetan zementu biologikoa injektatuta, osteoporosiak
|
eragindako
minak gainditzen dira.
|
|
Gida egin duten adituek diotenez, mota horretako artrosiaren tratamendu hoberenak terapia farmakologikoak eta ez farmakologikoak behar ditu epe luzean, eta, gainera, terapia ez farmakologiko horretan, pazienteak gehiago ezagutu lituzke gaixotasun, ariketa edo aparatu ortopedikoak larriagotzen dituzten faktoreak. Parazetamolari dagokionez, EULek dio egunean lau g arteko dosia hartuta farmako onena dela aldakako artrosiak
|
eragindako
mina epe luzera tratatzeko. Gainera, Europako Ligak analgesiko honekin egiten den tratamendu farmakologikoari lehentasuna ematea proposatzen du antiinflamatorio ez esteroideak (AINE) eta analgesiko opiazeoak erabili aurretik; izan ere, artrosiaren hantura maila oso arina da, eta, agertzen denean, gaixotasunaren prozesuaren araberakoa da, eta ez faktore eragilea.
|
|
Anestesia epidurala emateko modu berri bati esker, amak parte hartze aktiboagoa du erditzeko unean, eta, orain arte bezala, minik gabeko erditzea bermatzen du. “Walking epidurala”, Espainian epidural ibiltari gisa ezaguna, erditzeak
|
eragindako
mina kontrolatzea lortzen du, emakumea gerritik behera utzi gabe. Hala, neskameak mugimendu askatasuna irabazten du, eta askoz modu aktiboagoan parte har dezake haurra kanporatzen.
|
|
Duela gutxi egindako ikerketek frogatu dute anelido horiek eraginkorrak direla belauneko artrosiak
|
eragindako
minaren tratamenduan
|
|
Hori guztia egia izan zen. Izan ere, duela gutxi egindako ikerketek frogatu dute anelido horiek eraginkorrak direla belauneko artrosiak
|
eragindako
minaren tratamenduan. Zenbait herrialdetan, hala nola Txilen, zirujau plastikoek gidatu egiten dute mikrokirurgiako ebakuntzetan, ehunen transplantea eta berrezarpena errazteko.
|
2005
|
|
Graham ikertzaileak dioenez, “beti jakin izan da FANOek urdaileko konplikazioak eragin ditzaketela, heriotza ekar dezaketenak, baina orain arte ez zen jakiten zenbateko eragina zuen heste meharrean”. Ikerketaren emaitzak oso negatiboak dira artritisaren pazienteentzat; izan ere, txosten batzuen arabera, sendagairik aurreratuenek, COX entzimaren inhibitzaileek, kardiopatiaren ondoriozko heriotza arriskua handitu dezakete, eta gaitz horrek
|
eragindako
minak arintzeko moduak bilatzen saiatzen dira. Minari aurre egiteko, zenbait botika mota erabil daitezke, FANE botikak barne (aspirina, ibuprofenoa edo naproxenoa), azetaminofenoa eta COX inhibitzen duten sendagai berriak.
|
|
Tortura salaketak kazetetan azaltzean, armadako buruzagiek soldadu txepelen basakeriaren gain jartzen zituzten arren biolentziak, bigarren bulegoko kapitain zuzendari arduradun handiak bazekien gertatzen zena, eta maizenean, tortura ekitaldietan hor zegoen, soldaduak haiatzen. Jadanik Beinatek, Biskratik Aljerrerako armadatxoaren gibelean barranda zebilenean argi zuen hori, ez zeukan
|
eraginiko
minarekiko sentimendurik: orobat zitzaion eta bizirik etxeratzea baizik ez zuen desiratzen.
|
2006
|
|
Guztira 600 pazienteri emango zaie Sativex. Horietatik 130 esklerosi anizkoitza duten gaixoak dira, min neuropatikoa dutenak; 130 paziente, beste arrazoi batzuek
|
eragindako
min neuropatikoa dutenak; 40 seropositibo, anorexia edo kakexia dutenak (hondatze organiko sakon eta progresiboa); eta 300 gaixo, kimioterapiak eragindako goragalea eta oka dutenak.
|
|
Supituan, ordea, begitartea aldatu zitzaion berriro, baina oraingoan barre purrustada ero bat jaurti zuen barren barrendik, Â eta leher gaizto egiteraino hasi zen irri karkaraka. Besoak gurutzatzen zituen sabelaren parean, gero saihetsei oratzen zien, barreak
|
eragindako
minaren keinuak egiten zituen eta salto txiki barregarriak hanka baten gainean. Barre algara batek beste barre algara bat eragiten zion, aurrekoa baino bortitzagoa, aurrekoa baino zanpantzarragoa.
|
|
Ilundu zuen, bora haizearen
|
eragin
mina gero eta eramanezinagoa zen. Ostatuko bidea hartu eta ibilera arindu nuen.
|
2007
|
|
Sentsazio horrek
|
eraginiko
min eta amorrua era guztietatik bideratzen dira.
|
|
XX. mendearen hasieran Japoniako Toyama prefekturan kadmioarekin jende ugari pozoitu zenean agertu zen, lehenengoz. Izena, bizkar-hezurreko eta artikulazioetako oinazeek
|
eragindako
min oihu japoniarretik dator.
|
2008
|
|
Mekanikoki
|
eragindako
mina zimiko egitean edo ziztatzean sentitzeko gai da, baina ez jatorri kimikoa duen mina. Adibidez, kapsaizinak, piperrak min egiten dituen substantziak, ez dio erredura sentsaziorik eragiten larruazalarekin kontaktuan jartzean.
|
|
liburuan idazten duenez," Beldurra eta penaren eztitasun arraro horrek" ezaugarritzen du gure artearekiko arrapostua. Platonek, ildo horretan, Filebon tragediaren ikusleak atsekabeaz pozten agerrarazten dizkigu, eta Fedonen Fedonengan berarengan Sokratesen heriotzak
|
eragindako
mina eta plazera azaltzen. (...) Ez da bakarrik pozik eta triste sentitzen garela aldi berean, areago gure penaz pozik sentitzen gara.
|
2009
|
|
Nazarioren argudioaren biribiltasunak nora ezean utzi zuen bizarduna; Nazariok, baina, esaldiari hatzaz egindako keinu itsusi bat erantsi zion, bizardunak ezten bat bezala nabaritu zuena: esan nahi baita nora ezean zegoenari eztenak ekarri ziola, eta eztenak
|
eragindako
minak, norabidea, minak berak argudio errefutaezin batean markatzen ziona:
|
|
begietatik malko jarioka hasten zela, sentimendu nahasi batean, zeinak baitzuen minetik zorionetik bezainbat: distantziak
|
eragindako
mina eta ederrak eragindako zoriona, distantziak eta ez beste ezerk egiten baitzuen eder maitasun hura; gero, aulkian jesarria orduko, gutuna mahai gainean?, lasaitu handia hartu zuen mutilak, eta geroago, erantzuteko gogoa etorri zitzaion, bere gogo hura errotik erauzi bazuen ere; ordainean, begiak itxi zituen, baina ez atseden hartzeko, amets egiteko baizik, begiak barrura begira zituen, inondik ere, irri etsi bat ere loratu ez zitzaion, bada, une hartan!?, aireak ehundutako arrosa batekin, ausaz:
|
|
Eta hori iruditzen zait Antzararen bidea nobelaren bertute nagusietako bat. Indarkeria politikoak
|
eragindako
minean (Lisaren minean, Jesusenean), horien erruduntasun sentimenduan, zergatien, galderen, zalantzen tunel beltzean sakontzeko gonbidapena baita, azken finean. Eta bestetik Gigiren pertsonaia egin zait interesgarri, Lisak, batez ere, ordezka dezakeen tragediaren aurrean kontrapuntua delako, ezker abertzalearen munduarekiko duen distantzia ironikoarekin, erakusten duen energia eta bizitzeko gogoekin.
|
|
Oraindik ereaskotarikoak dira iritziak ea mota honetako neurketek (quantitative sensorytesting, QST) edo neurketa psikofisikoek gaixotasun batek eragindako minbaten esperientzia osoa islatzen duten ala ez. Izan ere, laborategian
|
eragindako
min mota bat gaixotasun batek dakarren minaz bestelakoa izan daitekezeharo, bizipen oso ezberdinak izan baitaitezke. Oraintsu, halere, zenbaitgaixotasun mingarritan minaren oharmena bera aldatuta egon daitekeelaezagutarazi izan ondoren, QST metodoak entzute handiagoa hartzen hasidira, eta min kronikoa hobeto ulertzeko ere tresna baliagarria izan daitekeelaaditzera eman da.
|
|
Mina ebaluatzeko hiru bide nagusi har daitezkeela esan daiteke: (i) gaixotasunak
|
eragindako
min esperientziaren deskripzioa aztertzea, (ii) minestimulu jakinek eragindako mina neurtzea, eta (iii) minak gizabanakoarenbizimoduan edo eguneroko bizitzan duen eragina ebaluatzea. Atal honetanbigarrenaz arituko gara, zehazki alegia esperimentu baldintzetako minaneurtzeko erabil daitezkeen baliabideez.
|
|
Mina ebaluatzeko hiru bide nagusi har daitezkeela esan daiteke: (i) gaixotasunak eragindako min esperientziaren deskripzioa aztertzea, (ii) minestimulu jakinek
|
eragindako
mina neurtzea, eta (iii) minak gizabanakoarenbizimoduan edo eguneroko bizitzan duen eragina ebaluatzea. Atal honetanbigarrenaz arituko gara, zehazki alegia esperimentu baldintzetako minaneurtzeko erabil daitezkeen baliabideez.
|
|
Esperimentu erako ebaluazio edo azterketak inguru edo baldintza motaezberdinetan egin daitezke. Alde batetik, min estimuluen garraio etakomunikazioa minaren fisiologia bera ikertzeko egin daiteke, adibidezburmuinean minaren eraginez pizten diren eremuak irudi tekniken bidezezagutzeko, baina baita gaixotasunak
|
eragindako
min jakin baten inguruaninformazioa eskuratzeko ere egin daitezke, nozizepzio mina edo neuropatikoa den argitzeko, adibidez, edo sendagai batek minean duen eraginaaztertzeko ere.
|
|
Min sentikortasuna laborategi ingurunean ebaluatzearen alde onuragarrien artean aipagarri dira (i) estimuluen indarra, iraupena eta nolakotasuna zehatz mendera daitezkeela, (ii) estimulu mota bakoitzaren eraginakkuantifika daitezkeela eta honen bidez denboran zehar izandako aldaketakazter daitezkeela, edo gorputz atal osasuntsuen eta gaixoen artean alderadaitezkeela, eta azkenik (iii) arauz kanpoko min motak (adibidez, hiperalgesia) aztertzeko aukera ematen duela. Ahulgune nagusiak dira (i) minestimulu motak eta iraupenak ez duela zertan gaixotasunak
|
eragindako
minaren pareko izan, eta (ii) nekez hartzen duela aintzat psikologia faktoreekmin bizipenean duten eragina.
|
|
Iraganean gertatu ziren diktadurak kontatzeaz gain, hurrengo belaunaldietan
|
eragindako
mina ere kontatu nahi izan du Elorriagak: –Bizitakoa, bizi duguna eta biziko duguna kontatu nahi nuen:
|
|
Gezurretan handiena; bidegabekerietan izugarriena; saminetan sakonena... Erraietaraino sarturik gelditu zitzaien bailarako biztanleei bere eskualdearen suntsipena ekarri zuen obra zoroak
|
eragindako
mina. Felipe Gonzalez buru zuen gobernuak, 1987ko abenduaren 25ean bukatu zituen Francok 1965ean hasitako lanak, eta Leongo ekialdeko mendietako eskualde emankorreko buru zen Riaño eta beste 15 herrixka desegingo zituen urtegiaren pareta itxi zuen.
|
|
eskerrik asko, eskerrik asko... begietatik malko jarioka hasten zela, sentimendu nahasi batean, zeinak baitzuen minetik zorionetik bezainbat: distantziak
|
eragindako
mina eta ederrak eragindako zoriona, distantziak eta ez beste ezerk egiten baitzuen eder maitasun hura; gero –aulkian jesarria orduko, gutuna mahai gainean–, lasaitu handia hartu zuen mutilak... eta geroago, erantzuteko gogoa etorri zitzaion, bere gogo hura errotik erauzi bazuen ere; ordainean, begiak itxi zituen, baina ez atseden hartzeko, amets egiteko baizik –begiak barrura begi... arrosa mistiko hura, bihotz bat ere bazena, bere lurrin taupadak hara eta hona hedatzen zituena, airetik airera.
|
|
eta elkarri
|
eragindako
mina, badakizu,
|
2010
|
|
Diktadura osteko kontuak aipatzen dituen arren, politikak
|
eragindako
minarekin zer egin erabaki behar duen edozein jendartetan izan daiteke balio handikoa, eta, beraz, itzulpena une egokian egin dela iruditzen zait, lanen irakurketa ezberdina baita argitaratzeko lekuaren eta garaiaren arabera.
|
|
zurigarri merkea iruditzen zitzaidan, goseak ez baitu janariaren presentzia bermatzen, ezta egarriak urarena ere. Izan ere, balak
|
eragindako
minezko minak arima biluztu zidanetik ez Paradisua, ez egonkorrik, are gutxiago betikorik?, ez Paradisurako bideak egiten zitzaizkidan sinesgarri. Nola sinetsiko nuen, bada, anaitasun unibertsal betiko edo ia betiko batean, lurreko paradisu guztiak iraupen laburrekoak baziren, segundo batekoak edo segundo gutxikoak sarritan?
|
|
eta absurdoa existentzia. Bala zauriak
|
eragindako
minezko minaren mende nengoenetan oharkabean sentitzen nuen bizitzaren absurdoa: modu inkontziente batean, alegia?
|
|
–Harrik burua astindu du eta, une batez, badirudi garrantzizko zerbait esango duela?: Restopetako jakiak, herri izen hauek irakurri beharra, tabernarien aurpegi muturbeltzak, hauek guztiak min kolateralak dituk, dispertsioak
|
eragindako
min kolateralak, eta horiek ez dituk inongo txostenetan aipatzen.
|
|
Zaila egiten zait oso elkarte hauen zeregina ulertzea euren politikakeria bazter utzita. ETAren biktima batzuk hartu dituzte ikurtzat eta, biktima hauek
|
eragindako
minak bultzaturik, gorrotoa eta mendekua dute, ene ustetan, helburu. Herri salaketak izan lezakeen alde ona, hemen aipatutakoek eta beste batzuek hankaz gora bota dute, perbertso bihurtu dute guztiz.
|
|
Prozeduraren mementurik garrantzitsuena da; alderdiek elkar entzuteko eta ulertzeko parada. Urratzaileak delitua zergatik egin zuen azaldu ondoren, hark
|
eragindako
minak sortzen dion damua mahaigaineratuko du. Biktimak, berriz, bere beldur eta nahiak erakutsiko ditu.
|
|
zurigarri merkea iruditzen zitzaidan, goseak ez baitu janariaren presentzia bermatzen, ezta egarriak urarena ere. Izan ere, balak
|
eragindako
minezko minak arima biluztu zidanetik ez Paradisua —ez egonkorrik, are gutxiago betikorik—, ez Paradisurako bideak egiten zitzaizkidan sinesgarri. Nola sinetsiko nuen, bada, anaitasun unibertsal betiko edo ia betiko batean, lurreko paradisu guztiak iraupen laburrekoak baziren, segundo batekoak edo segundo gutxikoak sarritan... zeren zoriontsu egin gaituen bizpahiru segundoko begiradak zoritxarreko bihur baikaitzake laugarrenean!
|
|
absurdoa sudurraren piramidea, absurdoa kopetako frontispizioa, absurdoak nire bixigu begiak, absurdoak nire ezpain zurbilak; absurdoa bekainen marra beltz apetatsuak, betzuloen teilatu ziruditenak, eta absurdoa mihia —nola ez nuen, bada, mihia aterako, ispilu aurrean nuenari iseka egiteko besterik ez bazen ere? —, itsusi baino itsusiago azaldu zitzaidana... absurdoa egunero jan beharra —hortzak gero eta gehiago iruditzen zitzaizkidan soldadutxo ilara enigmatikoak, oilasko hegal bati edo zerri mutur bati erasotzeko gertu—, absurdoa egunero lo egin beharra... absurdoa bizitzaren edertasun guztiak heriotzaren mende egotea... absurdoak pentsamenduak —zergatik pentsatu, absurdoaren pentsamenduak pentsamendu guztiak berdintzen bazituen? — eta absurdoa existentzia. Bala zauriak
|
eragindako
minezko minaren mende nengoenetan oharkabean sentitzen nuen bizitzaren absurdoa: modu inkontziente batean, alegia...
|
|
" Pertsonen alderdirik humanoena ikusten ikasi nuen. Heriotzak
|
eragindako
mina, guztia galdu zutenen sufrimendua, elkartasuna, emateko ahalmena. Pertsonen arima bera ikusi eta ukitzeko aukera izaten da horrelako egoeretan".
|
2011
|
|
Hori dela eta, Espainiako Gobernua hori «eragozteko» lanean arituko dela espero du, nahiz eta zalantza duen Espainiako Gobernuak eta PSOEk hala nahi duten.Izan ere, horren harira azken egunetan Espainiako Gobernuko eta PSOEko hainbat kidek egindako adierazpenak «nahasgarriak» direla adierazi du Matok, eta horregatik, esan du Espainiako Gobernuari eta PSOEri «galdetu» litzaiekeela ea nahi duten Bildu hauteskundeetan egotea. Hori hala, Antonio Basagoiti EAEko PPren presidenteak esan du PPren gobernu bat «oso ondo» etorriko litzatekeela ETAk« jakin dezan armak uztea eta
|
eragindako
mina onartzea beste aukerarik ez duela».PPko idazkariordeak azaldu du, gainera, PSOEk egindako «bitariko» adierazpenekin herritarrek ezin dutela jakin PSOEko alderdikideak «pozik dauden edo ez» Bildu legezkoa delako, edota «Espainiako hurrengo hauteskunde orokorretara aurkezten utziko dieten».Bildu Espainiako Gorteetako hauteskundeetara aurkeztea «eragozteko», Espainiako Estatuko Fiskalt... «Espainiako Gobernuak askoz gehiago egin zukeen Bildu harrotu ez zedin».Horregatik, esan du Bilduk «arazoak» izango dituela baldin eta orain arteko jarrerari eusten badio, eta mezua bidali dio:
|
|
Norbera bere hizkuntzan solastu ezinak eta hizkuntza arrotzean jardun beharrak
|
eragindako
minak azterkizun daude oraindik, oro har. Hala ere, zorionez, bada horretara jarri denik Katalunia aldean.
|
|
eta elkarri
|
eragindako
mina, badakizu,
|
|
Ziur naiz asko nirekin bat datozela. Familia askotan daude arazoak, hildako senideen samin gaindiezina, gaixotasunek
|
eragindako
mina, tristura ustela eragiten duten egoerak, eta uste dut Gabonetan guztiok egoten garela sentiberago eta azaleratzen ditugula sentimenduak nabarmenago.
|
|
guztiok, biktima danak errekonozituz eta
|
eragindako
mina aitortuz. Eta
|
|
Gizarte tradizional guztien oinarrian egon den Gutasun sarri itogarritik, deserrotze posmodernoak jotako Nitasun nartzisista berdin itogarrira. Gehiegizko arauak sortzen zuen oinaze psikologikotik, desarautzearen patologietara, ausentziak
|
eragindako
minera, testuinguru posmodernoaren hutsaltasun depresibora. Gosetuaren goibelalditik, gizenaren bakardadera eta bakardade gizenera.
|
|
Eta egin egiten zuen: larrua jo, telefonoz deitu eta telefonoz deitzeari utzi, aitzakiak asmatu edo ez, mina eragin eta besteek
|
eragindako
mina merezi zuelako hura gozatzen zuela sinetsi.
|
2012
|
|
Bakegintzak jarrera ona behar du.
|
Eragindako
minari buruzko errekonozimenduaz hitz egin duzu. Ezker abertzaleak egin beharreko guztia egin al du alde horretatik?
|
|
–Beharbada geure oinarri etikoen eta politikoen onarpen erradikala egin ez izana iraganean, argitasun horrekin, geure errua izan zen, gaur egun geure eginbeharra da zuzentzea?, adierazi du Urkulluk, eta EAJk?
|
eragindako
mina onartu, behar duela gaineratu du.
|
|
Berak luke hemen, bizirik, eta ez nik. Nire esku dagoen guztia egingo dut,
|
eragindako
min guztia leuntzeko. Eta jada berandu bada ere, ezer konpontzeko, gauzak ondo egiten saiatu nahi dut.
|
|
Ez da ohikoa, baina baliteke animalia hiltzea, praxi txar baten ondorioz. Nahiz eta, zoritxarrez, hil ondoren ezin den animalia berreskuratu, zentzuzkoa da konpentsazio ekonomikoa egotea, egoerak
|
eragindako
mina hein batean berdintzeko. Zabarkeriak, albaitaritzako klinikez gain, beste zerbitzu batzuk kontratatzearen ondorio izan daitezke:
|
|
Animalien jabeentzat oso zaila da pentsatzea animalia hil egin dela edo ondorio larriak dituela albaitariaren jokabide desegokiaren ondorioz. Kasu horietan, animaliaren jabeak egoera argitzen saiatuko dira, ez sari ekonomikoa lortzeko, baizik eta animaliaren heriotzak
|
eragindako
minaren ordain morala lortzeko. Albaitariaren ustezko utzikeria frogatzea ez da erraza.
|
|
Nick J Webb Emakumearen gorputzak aldaketa ugari ditu haurdunaldian, eta denak ez dira atseginak. Haurdun daudenen %71k gerrialdeko mina dute, %46k nerbio ziatikoaren inflamazioak
|
eragindako
mina eta %65ek pelbiseko mina. Hona hemen, 2012ko abuztuan, Bizkarreko Gaitza Ikertzeko Espainiako Ikertzaileen Sareak egin duen azken azterketaren ondorio batzuk:
|
|
«Loak kentzen dion ondoeza oharkabean pasa daiteke», dio Acak. Adibidez, endekapenezko gaixotasunek
|
eragindako
mina, adibidez artrosia edo bizkarrezurreko molestiak. Animaliak ondo lo egiten ez duenean, gauez esnatzen da eta ez du atsedenik hartzen; gomendagarria da albaitariarengana joatea.
|
|
Iruditzen zaigu presoek erabaki dutela gauzak orain dela bost urte zeuden toki berean kokatzea. Ez dute aitortzen egin eta
|
eragindako
mina; min hori gatazkaren ondorio dela baizik. Eta ezinbestekoa da nork bere arlo pertsonalean aitortzea min egin duela, besteak zeuri ezer egin barik.
|
|
Lo bakarrean eman du gaua eta erne antzean atera da etxetik. Kalean pauso batzuk eman arte ez du barrundatu bezperako bidaiak gorputz osoan
|
eragindako
min zirria; institutura sartu ordez, paseo luze bat emango luke aukerarik izango balu.
|
|
Ez da elkartasun sozialik, bai, ostera, itun soziala eta politikoa dena dela ere, bere burua ondo gobernatzen duten hiritar zintzo ordenazaleak, horiek bai, horiek izan badira eta behar beharrezkoak herri zibilizatuetan. Baina, noizean behin, zibilizazioaren bihotzean ere barbaroak agertzen dira, bere burua gobernatu ezinik, besteei
|
eragindako
minen alderako enpatia barik eta ordenarekiko begiramenik gabe. Egun horietan, ordea, barbaroak auzoko gazteak ziren.
|
|
Zer min baina? Zerk
|
eragindako
mina. Nork egindako mina?
|
2013
|
|
Lanean hasteko, lurzoru etikoa deituriko oinarri batzuk hitzartu zituzten, eta horietan oinarrituta osatu zuten berriz lantaldea apirilaren 11n. Testuak dio, besteak beste, aitortu behar dela «indarkeriaren bidegabekeria,
|
eragindako
mina eta biktimen duintasuna» eta, «garai berria errotzeko», ETAk «behin betiko desegin» egin behar duela eta alde guztien erantzukizunak ezarri behar direla. EH Bilduk adierazi duenez, ados daude akordio horretako «puntu gehienekin», eta koalizioko kideek onartu dute lantaldea hutsetik hasi beharrean gutxieneko akordio bat oinarri hartzea.
|
|
PSEk, berriz, aurreko legegintzaldian lantaldeak adostutako dokumentua jarri zuen mahai gainean, abiapuntu gisa. Horren arabera, bakea lortzeko, indarkeriaren injustizia,
|
eragindako
mina eta biktimen duintasuna onartu behar dira. Azkenik, aro berria soilik ETA behin betiko desagertuta ezarriko dela jaso zuten dokumentu horretan.
|
|
Eragile horien artean dira Etxerat, Eskubidea Euskal Abokatuen Elkartea, TAT, Behatokia, Salhaketa eta Gurasoak. Agerraldian gogorarazi dutenez, «funtzionario publiko batek nahita
|
eragindako
min fisiko edo mentala» da tortura. NBEk egina da definizio hori, eta Espainiak berretsia.
|
|
Emaitza positiboa? Biraketen ondorioz
|
eragindako
mina kapsularen narritadura edo meniskoen urraduraren adierazle da.
|
|
Giltzadurako lerroartean, kanpoaldean zein barnealdean, mina agertzeak meniskoaren lesioa adierazten du. Lerroartean presioak
|
eragindako
mina, belaunaren tolestura eta kanpo biraketa egitean, belaunaren barnealdera eta atzealdera mugitzen da barneko alboko lotailuraino; belaun hedapenean, berriz, aurrealdera doa mina. Hankaren barne errotazioan, kanpoko meniskoaren arazorik baldin badago, presioak eragindako mina aurrealdera doa hedapenean eta atzealdera tolesturan.
|
|
Lerroartean presioak eragindako mina, belaunaren tolestura eta kanpo biraketa egitean, belaunaren barnealdera eta atzealdera mugitzen da barneko alboko lotailuraino; belaun hedapenean, berriz, aurrealdera doa mina. Hankaren barne errotazioan, kanpoko meniskoaren arazorik baldin badago, presioak
|
eragindako
mina aurrealdera doa hedapenean eta atzealdera tolesturan.
|
|
Callisterrek esperientzia handia izan zuen Kirol Medikuntzaren esparruan, eta, bere azterketetako batean, sei kirol jardueratan (atletismoa, igeriketa, txirrindularitza, aerobica, saskibaloia eta zaldiketa) parte hartu zuten 965 lagunen artean, flatoaren eta banakako beste ezaugarri batzuen arteko korrelazioa bilatu zuen, hala nola adina, sexua, gorputz masaren indizea (GMI) baita entrenamendu maila eta kirol esperientzia ere. Bakarra aurkitu ahal izan zuten entrenatuenen eta hura jasateko aukera gutxiago dutenen arteko harreman zuzena Baina horrek ez du
|
eraginik
mina. Autoreek ezarri zuten, urtebeteko jarraipenaren ondoren, flatoak gehien eragiten dien kirol modalitateak hauek direla: igeriketa (%75), lasterketa(% 69), zaldiketa(% 62), ariketa aerobikoa(% 52), saskibaloia(% 47) eta txirrindularitza(% 32).
|
|
Ikasketak baztertu eta Obaba errekaren ondoko bere esparrura itzultzeko nahia orduantxe piztu zitzaion, albisteak
|
eragindako
minaren ondorioz. Jende arruntaren erasoei erantzuteko gai zen.
|
2014
|
|
Glaukoma begiko gaixotasun larria da, eta zenbaitek marihuanaz arintzen du gaitzak
|
eragindako
mina. Juantxo Arakama (ahotsa) eta Iker Pando (gitarra eta ahotsa) ikaskideak Jokin Albisuarekin (gitarra) gitarra klasikoz kalean reggae musika abesten hasi ziren orain dela lauzpabost urte.
|
|
Ezin dira presoak bakarrik utzi erantzukizun horren aurrean eta bidea erraztu litzaieke; beraz, beste norbaitek ere modu kolektiboan iraganaren autokritika egin luke, bestela ez da bidezkoa.
|
Eragindako
mina aitortzea ez da nahikoa, hori da esatea" zaplaztekoa eman dizut eta aitortzen dut hori", baina horrek ez du balorerik.
|
|
Bestela ez du balio. Biktimei
|
eragindako
mina ez dela justua izan aitortzea oinarrizkoa da. Ezker abertzaleari hori egokia iruditzen ez bazaio, beste formularen bat bilatu da, baina autokritikaren zentzua galdu gabe.
|
|
Kinaden intentsitatea ez hautematea ere gerta liteke (anestesia). Kinada nozizeptiboek
|
eragindako
mina ez sentitzea gerta liteke (analgesia), mina intentsitate txikiz hauteman liteke (hipoalgesia), edo normala den baino intentsitate handiagoz senti liteke mina (hiperalgesia).
|
|
Faktore fisiko eta psikologikoekin lotua: faktore psikologikoek eta fisikoek dute
|
eragina
minaren iraupenean.
|
|
egitea" eta biktimei
|
eragindako
mina aitortzea. " Bainan bakoitzari hori egiteko modua erabakitzeko hautua emaitearen alde gaude.
|
2015
|
|
Ahalik eta jende gehien elkartzea espero dugu, ahalik eta babes eta elkartasun gehien jasotzeko. Kukutza erreferentziazko gunea izan da Bilbon, eta oraindik ere nabaritzen da gaztetxea husteak eta eraisteak
|
eragindako
mina. Horregatik uste dugu herritar asko etorriko dela larunbateko protestara.
|
|
Ez zutela damurik adierazi behar izan azpimarratzen du Gisasolak, are gutxiago kolaboraziorako prestasunik agertu.
|
Eragindako
mina aitortu, indarkeriaren erabilerari uko egin eta zilegitasuna ukatu, eta biktimak konpentsatzen saiatzeko konpromisoa hartu behar izan zuten. Hauxe, euskaratuta, Langraizera joan aurretik Zueran izenpetu zuena, 2010eko martxoan:
|
|
Bagoiko atera heldu orduko baten bat paparretik tiraka nabaritu du, aurrerantz erorarazi dute belaunekin lurra jo arte. Bigarren oihua bota du, lurrean belauniko, lehenengoa baino mingarriagoa, latzagoa; ezpainak ez dizkio erorialdiak
|
eragindako
minak zabalarazi ordea, alboan ondo helduta zeramatzan seme alaben gorputzak sentitu ez dituenean bota du oihua, eztarria urratuz atera den deiadarra. Oraingoan bai, oraingoan bahitzailearenganantz oldartu da amorruz, hortzak estutu eta intzirika; begiak aterako zizkion eskuekin, atzamarrekin, azazkalekin, bularraren erdi erdian jasandako kolpe sendo batek ahuspez bota izan ez balu.
|
|
orain dela oso gutxi arte ez da izan lurrean krudelkeriarik gabeko jairik (oroit zezenketak). Harrigarria da, baina kaltearen eta kaltetuak kaltegileari
|
eraginiko
minaren izaera trukagarria ez da berriki baizik auzitan jarri. Komikoak bezain negargarriak dira kaltearen eta ordainezko sufrimenduaren arautze zehatzak (hik niri behi bi ebatsi, nik hiri belarri bat ebaki...).
|
|
Ikasketak baztertu eta Obaba errekaren ondoko bere esparrura itzultzeko nahia orduantxe piztu zitzaion, albisteak
|
eragindako
minaren ondorioz. Jende arruntaren erasoei erantzuteko gai zen.
|
|
Hau guztia ez daki, momentuz, Romanek. Eta jakiten duenean lehenengo pentsatuko duena da, Edurnek
|
eragindako
mina handiagotzea zuela helburu argitu ez zionean Mirenen etxera zihoala, ez Mirenekin. Beharbada ez da oker ibiliko.
|
|
Lehendakariak proposatu du autokritika ardatz izanen duen" Zuzendu" izeneko programa, hauteskundeen ondotik abian ezarria izanen dena: autokritika prozesuek"
|
eragindako
mina aitortzearekin dute zerikusia". Aitortza hori" banakakoa edo kolektiboa" izan daiteke, Urkulluren hitzetan, baina bide hori egin beharrekoa da," elgarren ondoan elgarrekin bizitzera heltzeko, zaila delakoz eragindako minaren aitortza egiten ez bada".
|
|
autokritika prozesuek" eragindako mina aitortzearekin dute zerikusia". Aitortza hori" banakakoa edo kolektiboa" izan daiteke, Urkulluren hitzetan, baina bide hori egin beharrekoa da," elgarren ondoan elgarrekin bizitzera heltzeko, zaila delakoz
|
eragindako
minaren aitortza egiten ez bada".
|
|
ETAk" bere esku duen armamendu guzia" deuseztatzea ere eskatu du. Era berean, bost urteren buruan ETAk"
|
eragindako
min bidegabea" aitortzea eta biktimei eta horien senideei barkamena eskatzea nahi luke. Lokarrik espero du ordurako Espainiako Estatuak ikerketak abian izanen duela" giza eskubideen urraketetan, torturetan, izan duen argitzeko".
|
|
Fernando Buesa eta Jose Ramon Recalde ETAKo biktimen aldeko omenaldian, Iñigo Urkullu lehendakariak deklaratu du" ETAren terrorismoa zilegitzat" eman zutenek" zor politikoa" dutela gizartearekin.
|
Eragindako
mina aitortzea ezinbestekoa da, lehendakariaren hitzetan, zor hori ezabatzeko.
|
2016
|
|
Garrasi bilakaturiko deiadarren oihartzunak ornoetan behera hedatu eta bizkarrezurraren oinarriraino iritsi zitzaizkizun, kolpe bezala nozitu zenituen deskarga elektrikoen gisan, eta sastada elektrikoak bizkarrezurretik gorputz osora zabaldu zitzaizkizun espasmo kontrolagaitz bihurtuta, buru azaletik oinazpietaraino, barrabilak bereziki kolpatuz. Eskuekin lokiak gogor estutu behar izan zenituen koltxoi gainean zizare baten eran bihurritzen zinen bitartean, murmurioak
|
eragindako
min jasangaitza eteteko saiakeran.
|
|
Zu ere gizartearentzat madarikatua zinenez, madarikatu izaerari poeta izaera batu nahi izan zenion, bigarrenak lehena arinduko zizulakoan. Otu zitzaizun gaixotasunaren kontra erabil zenitzakeela hark
|
eragindako
minetik sortutako hitzak; poesia botika eta (senda) bide gisa. Hala, zure bizitzako momentuko helburu bihurtu zenuen poeta madarikatu izatea, eta hura lortu arteraino ez etsitzen tematu zinen.
|
|
Giza eskubideei, biktimen arretari eta bakeari dagokien gaiaren tratamendu informatiboa deritzon dokumentu profesionala (2009.04.22ko Kontseilu Editoriala). Orain, EiTBk bizikidetza baketsua eraikitzeko lanean sakontzeko konpromisoa hartzen du bere gain, biktimei
|
eragindako
mina aitortzetik eta gizartearen birsorkuntza etikotik abiatuta.
|
|
Bake prozesuei buruzko informazioak tratatzen direnean, agerian jarri dira biktimei
|
eragindako
min bidegabea eta min hori gainditzeko proposamen zehatzak, betiere berdintasuna zaintzeko eta biktimak ez bereizteko printzipioa errespetatuta.
|
|
Fisioterapiak lesioa eta funtzioa berreskuratzen laguntzen du lesio, gaixotasun edo ezintasun batean «Fisioterapeutak sistema muskulu eskeletikoan espezializatzen dira, osasun orokorra eta ongizatea hobetzen laguntzeko. Osasun profesional espezializatuak gara, eta edozein adinetako pertsonei eragin diezaieketen hainbat egoera eta gaixotasunek
|
eragindako
mina, manipulazioa, masajeak eta metodo elektrikoak erabiltzen dituzte, besteak beste, fisikoak, manipulazioak, masajeak eta metodo elektrikoak», adierazi du fisioterapeutak. Fisioterapiak mugimendua eta funtzioa leheneratzen laguntzen du, norbait lesio, gaixotasun edo desgaitasun batek ukitzen duenean, baina baita etorkizunean lesio edo gaixotasun arriskua murriztera ere.
|
|
Gauza jakina baita “bidaiariaren birusak” harrapatzen gaituenean ez dagoela sendatuko gaituen sendagairik. Gaixotasunak
|
eragindako
minaren aurka, ordea, bada erremediorik: Bidaiatzen segi.
|
|
Inoiz sentitu al zenuen atsegin zenuen minik?
|
Eragindako
minik. Tristeziaren orbainik?
|
2017
|
|
Liburu asko bada naturaren suntsiketa aztertzen duena. Rachel Carson() handiak, 1962an amerikarren DDT gai kimikoak Koldo Izagirren azken laneko ipuin batean ere ageri dena...
|
eragin
minak salatzen zituen Udaberri Isila (Silent Spring) bukatu dut. Borroka luzea eraman zuen eta botere publikoek laborantza alorrean zikinkeria hori debekatu zutenerako Rachel Carson zendua zen.
|
|
Aspaldian ez dut radarrari entzuteko astirik izan, eta aste honetan aktibatu egin didate Durangoko Udal Euskaltegiko ikasleek, hizkuntza eskolako ikasleekin bertso eskola osatu duen irakasleak, Facebookean esanak egunkarian berretsi dituen kazetariak, igande goizean kafea egin zidan lagunak eta astiro astiro azala zeharkatzen ari zaidan norbaitek. Ordua dut radarra betirako piztuta uzteko; bestela, itzaltzen dudanean galtzen dudanak
|
eragindako
mina beti da piztuta dagoenean hartzen dudan poza baino handiagoa.
|
|
«Gehienak sintoma psikologikoekin daude lotuta: urduritasun handia izaten dute, erraz haserretzen dira, oldarkortasun edo depresio maila bat izaten dute...». Tallandierren kasuan, ospitalean ari denez lanean, harengana heldu direnetan %10 eta %20 artean dira hilekoak
|
eragindako
minagatik kontsultatzen dutenak. Hor ez daude sartuta endometriosi gaixotasuna dutenak:
|
|
Argudio horrekin, bibisekzioak animaliei
|
eragindako
minaz zientifikoki kezkatuta zeuden garaikide asko sorgortu egin zituen Descartesek. Honela deskribatu zuen Nicholas Fontainek animalien automatismoan sinesteak Port Royalen eragindako giroa:
|
|
Guztiek izan dezakete eragina biktimari aitortzen zaion sinesgarritasunean edo isiltasuna puskatzeko aukeretan. Liburuan badaude abusuek
|
eragindako
minarekin bizitzen ikasi duten zenbait pertsonaren ahotsak, eta badaude oraindik ere min betean bizi diren beste zenbait biktimarenak ere. Aitziber Bañuelos indarkerian espezializatutako gizarte hezitzaileak esan bezala, biktima da neurria halakoetan, baina ez elizak, ez erakunde publikoek, ez dute oraindik asmatu biktima bakoitzak dituen beharrei erantzungo dien mekanismorik sortzen.
|
|
Larrialditako eta katastrofe egoeretako babes psikologikoaren helburua bizitako egoerak
|
eragindako
mina murriztea eta biktimen sendatze psikologiko eta fisikoa laguntzea eta azkartzea da.
|
|
Interneteko zenbait forotan “lepoko sindrome hautsia” esaten zaio jarrera txarra hartzeak
|
eragindako
min zerbikalari tabletak, laptoak (ordenagailu eramangarri txikiak) eta telefono mugikorrak edo gehiegi erabiltzeagatik. Hala ere, oso zorrotza izan daitekeen eta inguruko beste eremu batzuetara (burua, sorbaldak eta bizkarra, esaterako) hedatzen den mina prebenitu egin daiteke.
|
|
«Kombucha energia maila hobetzen ari da, ona da bihotzarentzat, antsietatea murrizten du eta estresa arintzen du. Oroimena hobetzen du, sistema immunologikoa indartzen du, artritisak
|
eragindako
minak arintzen ditu eta, jakina, ‘detox’ da. Ezin da elikagai miragarririk izan, gaur egun arrakasta izan nahi badu.
|
|
Alboko geletan dauden pertsonenak dira. Kolpeek, ukabilek, ostikoek osatutakoperkusio bortitzak
|
eragindako
min oihuak. Hezurhausturek eta kalanbreen ondoriozko erredureksortutako garrasi latzak.
|
|
Izan ere, defendatu zutenez, “memoria historikoa aldarrikatzea justizia eta duintasun ekintza kolektiboa” da. Horregatik, “egun triste” horien memoria berreskuratu eta “bonbardaketaren biktimei
|
eragindako
mina gure egitera” deitu du Udalak, biktimei eta euren senideei “ezker ona eta elkartasuna” agertzeaz gainera.
|
|
Azken urteetako historiografia espainolak asko nabarmendu du Jose Maria Blanco Whiteren eta Alvaro Florez Estradaren
|
eragina
Minaren bilakaera politikoan, nafarrak biak ezagutu baitzituen Ingalaterran bizi zirelarik. Baina Minak Ingalaterrara heldu baino lehen bazituen ideia sendoak askatasunaren alde eta absolutismoaren kontra.
|