|
2001
|
|
|
Batzordeak kalkulatzen du motordun ibilgailuek
|
eragindako
kutsadura atmosferikoaren kanpoko kostuak mediku gastuak barne Europar Batasunaren Barne Produktu Gordinaren %3ra iristen direla.
|
|
|
Arrainari edo itsaskiari dagokionez, aukera gastronomiko erakargarri bihurtzen dira, bai ahogozoari bai sakelari dagokienez. Kasu horietan, prebentziorako oinarrizko neurria da agente biologikoak suntsitzeko eta zenbait substantzia kimikok
|
eragindako
kutsadura murrizteko ongi egiteko eskatzea. Aipatu beharra dago, gainera, molusku bibalbioek (muskuiluak, txirlak edo berberetxoak) izan dezaketen arriskua; izan ere, organismo iragazleak direnez, elikatuko diren materia organiko guztiak atxikitzen dituzte ehunetan, eta Escherichia coli eta Salmonella bezalako bakterioak aurki daitezke bertan.
|
|
|
Fungiziden erabilera zereal uztetan edo uzta hondakinetan hedatuago dago, gero animaliek kontsumituko baitituzte, eta horrek esnean agertzeko arrisku handiagoa sortzen die. Bifenilo polikloratuek
|
eragindako
kutsadura (PCB) Konposatu horiek egonkortasun handia dute, eta, beren liposolubilitateari esker, ahalmen handia dute elikadura katean sartu ondoren katean metatzeko. Esnean aurkitutako kutsadura iturriak behiek irentsiko lituzketen elikagaien ustekabeko kutsadurari egotzi zaizkio.
|
|
|
Ez da ekintza mekanismoa ezagutzen, nahiz eta gaur egun uste den, koipeak metatzeko duen gaitasuna dela eta, toxikotasun akutuak kronikoak baino garrantzi txikiagoa duela, eta kasu horietan gibeleko endekapenak gerta daitezkeela. Antibiotikoek eta kimioterapikoek
|
eragindako
kutsadura Albaitaritzako medikuntzan kimioterapiko jakin batzuk erabiltzea lorpen handia izan da esnetarako behi aziendaren gaixotasun infekzioso askoren aurkako borrokan, besteak beste, mamitisa. Baina egia da, halaber, modu desegokian erabiltzen edo erabiltzen direnean, batzuetan arduragabekeriagatik eta beste batzuetan ezjakintasunagatik, esnearen eta esnekien hondakinek kutsadura eragin dezaketela, eta horrek osasunean ondorioak dituela.
|
|
|
Baina egia da, halaber, modu desegokian erabiltzen edo erabiltzen direnean, batzuetan arduragabekeriagatik eta beste batzuetan ezjakintasunagatik, esnearen eta esnekien hondakinek kutsadura eragin dezaketela, eta horrek osasunean ondorioak dituela. Garbigarri eta desinfektatzaileek
|
eragindako
kutsadura Garbigarriak eta desinfektatzaileak esne industrian erabiltzen dira, ondoren esnera irits daitezkeen mikroorganismoak desagerrarazteko eta ugaltzea saihesteko. Arriskua sortzen da produktu horiek behar bezala ezabatzen ez direnean, behar adina urberritze eginez, eta, hala, esnea ukitzea onartzen denean.
|
|
|
Detergente eta desinfektatzaileen ondorio toxikoak aldatu egiten dira haien izaera kimikoaren arabera, eta arriskutsuenak kloroaren eta iodoaren deribatuak dira. Mikotoxinek
|
eragindako
kutsadura Mikotoxinak, moho jakin batzuen metabolismoak sortutakoak, oso substantzia toxikoak eta kartzinogenikoak dira gizakiarentzat eta animalientzat. Azken urteotan, ikerketa sakona egin da hura atzeman eta prebenitzeko.
|
|
|
Ez da ekintza mekanismoa ezagutzen, nahiz eta gaur egun uste den, koipeak metatzeko duen gaitasuna dela eta, toxikotasun akutuak kronikoak baino garrantzi txikiagoa duela, eta kasu horietan gibeleko endekapenak gerta daitezkeela. Antibiotikoek eta kimioterapikoek
|
eragindako
kutsadura Kimioterapiko jakin batzuk erabiltzea, albaitaritzako medikuntzan, lorpen handia izan da esnetarako behi aziendaren gaixotasun infekzioso askoren aurkako borrokan. Aipagarrienen artean, mamitisa dago, baina egia da, halaber, modu desegokian erabiltzen edo erabiltzen direnean, batzuetan arduragabekeriagatik eta beste batzuetan ezjakintasunagatik, esnearen eta esnekien hondakinen ondoriozko kutsadura eragin dezaketela, eta horrek osasun arazoak ekar ditzakeela.
|
|
|
Hori kontsumitzaileen osasuna bermatzeko Europar Batasunak kontrolatu beharreko funtsezko puntuetako bat bihurtzen ari da, eta bereziki zuzendu da etorkizunean. Garbigarri eta desinfektatzaileek
|
eragindako
kutsadura Garbigarriak eta desinfektatzaileak esne industrian erabiltzen dira instalazioak kutsatzen dituzten mikroorganismoak kentzeko, ondoren esnea kutsa ez dezaten. Arriskua dago substantzia kimiko horiek modu egokian ezabatzen ez direnean, urberritze ugari eta nahikoen bidez, eta, hala, esnea ukitzeko aukera dagoenean.
|
|
|
Garbigarrien eta desinfektatzaileen ondorio toxikoak aldatu egiten dira haien izaera kimikoaren arabera, eta arriskutsuenak kloroaren eta iodoaren deribatuak dira, baina ez dira baztertu behar hesteetako mintzak iragazkortzen dituzten amonio kuaternarioak, eta, horren ondorioz, hesteak infekzioak edo azido perazetikoa edo hidrogeno peroxidoa izan ditzake, besteak beste. Mikotoxinek
|
eragindako
kutsadura Mikotoxinak, moho jakin batzuen metabolismoak sortutakoak, oso substantzia toxikoak eta kartzinogenikoak dira gizakiarentzat eta animalientzat; horregatik, azken urteetan ikerketa sakona egin da horiek detektatzeko eta prebenitzeko. Mikotoxinen artean, aflatoxinak nabarmendu behar dira, oso toxikoak baitira.
|
|
2002
|
|
|
Azken urteetan Lurra sufritzen ari den berokuntza prozesuaren inguruan bi ikuspuntu nagusi daude: batak dio, ziklo klimatiko beroago batean sartzen ari garela, eta halakoak historian zehar epeka errepikatu direla; besteak dioenaren arabera, ordea, tenperaturaren igoera negutegi efektuari dagokio, hots, gizakiaren jarduera industrialak, baso eremuen murrizketak eta Mendebaldeko bizimoduak
|
eragindako
kutsaduraren ondorio da.
|
|
|
Txerri aziendaren hormonek
|
eragindako
kutsaduraz ohartarazi du Bruselak
|
|
|
Segurtasun Nuklearreko Kontseiluko (CSN) adituek Palomaresen (Almeria) 1966 urtean gertatutako istripuaren inguruan egindako azken txostenak erakusten duenez, gertakariak
|
eragindako
kutsadurak “ez du eraginik izan kaltetutako eremuko biztanleen osasunean”; hala ere, pertsona batzuek “barne dosiaren maila jakin bat jaso dute”, batez ere “hasierako uneetan eta exekuzioan istripuaren aerosolen eraginpean egon zirenak”. Palomares inguruko egoera erradiologikoari buruzko dokumentu hau Energia, Ingurumen eta Teknologia Ikerketen Zentroak (Ciemat), lehengo Energia Nuklearreko Batzordeak, eskatuta egin da.
|
|
|
Bibliografía Etxarri Prim, L. 2000 Lurraren eta ingurumenaren zientziak. Liburu elektronikoa. http://www1.ceit.es/Temas /Ecologia/Hipertestua/indice.html IPIECA 1991 Hidrokarburoek
|
eragindako
kutsaduraren ondorio biologikoei buruzko jarraibideak. International Petroleum Industry Environmental Conservation Association.
|
|
|
International Petroleum Industry Environmental Conservation Association. Pérez Pérez, C. 1993 Hidrokarburo isurketek
|
eragindako
kutsaduraren aurkako borroka. Madril.
|
|
2003
|
|
|
Irudia: giulio nepi Janarien balio bizitza luzatzeko irradiazio teknologiak erabiltzea gomendatzen da, baina Atlantikoaren zein aldetan gauden, arrakasta desberdinarekin, patogenoek
|
eragindako
kutsadura murrizteko eraginkortasun handia duelako. Gomendioa haragiari ere gehitu zaio; elikagai horretan, “salmonella” eta “Campylobacter” patogenoak eta “listeria monocytogenes” edo “Escherichia coli” bezalako patogenoak daudenez, prebentziozko tratamenduak egin lirateke.
|
|
|
G8 ko Ingurumen ministroek atzo adierazi zuten Nazioarteko Itsas Erakundeak (OMI) petrolio ontziak alde bakar batetik ezabatzeko prozesua azkartu eta funts berri bat sortu zuela hidrokarburoek
|
eragindako
kutsaduraren biktimei konpentsatzeko. Parisen hiru eguneko bilera egin ondoren, zazpi herrialde industrializatuenetako eta Errusiako ministroak “neurri gehigarriak hartzearen” alde agertu ziren karga poluitzaileak dituzten ontziak nazioartean kontrolatzeko.
|
|
|
Topaketaren azken jakinarazpenean, ministroek adierazi zuten “aurreko urteetan hartutako neurriak gorabehera, “Prestige”ren istripu larriak petrolio ontzien segurtasunari eta kutsaduraren prebentzioari buruzko arauak oraindik hobetu egin behar direla”. Problematikako ekimena Ildo horretatik, FIPOL osatzeko “hidrokarburoek
|
eragindako
kutsaduraren biktimentzako konpentsazio funts berria sortzeko eta ingurumen kalteak konpontzeko” NBEri egindako eskaera gogorarazi zuten. Hidrokarburoek eragindako Kutsaduraren Kalteak Ordaintzeko Fondoa (FIPOL), 1992an sortua, bere herrialde kideetako petrolio enpresen funtsekin finantzatzen da, eta 170 milioi euro inguruko kalte ordaina emango du “Prestige” ren kasuan.
|
|
|
Problematikako ekimena Ildo horretatik, FIPOL osatzeko “hidrokarburoek eragindako kutsaduraren biktimentzako konpentsazio funts berria sortzeko eta ingurumen kalteak konpontzeko” NBEri egindako eskaera gogorarazi zuten. Hidrokarburoek
|
eragindako
Kutsaduraren Kalteak Ordaintzeko Fondoa (FIPOL), 1992an sortua, bere herrialde kideetako petrolio enpresen funtsekin finantzatzen da, eta 170 milioi euro inguruko kalte ordaina emango du “Prestige” ren kasuan. Jürgen Trittin Alemaniako Ingurumen ministroak ekimen horiek aurrera ateratzeko arazoak onartu zituen NBEn, “petrolio ontzi zahar baten gisan”, eta Evianen itsaso itxietan edo pasabide sentikorretan dabiltzan gai arriskutsuak dituzten ontziei buruz hitz egitea espero du, pilotu espezializatuek nahitaez zuzendu ditzaten.
|
|
|
Hala ere, arau horietako gehienak pertsona heldu baten batez besteko kontsumoan oinarritzen dira, eta, beraz, ez dira haurrengan aplikatzen, eta oraindik ez dira ezagutzen pestiziden ondorio batzuk. Pertsona batzuek beherakoa edo buruko mina izaten dutenean, ez da baztertu behar pestizidek
|
eragindako
kutsadura. MAPAren buletinean azaltzen da.
|
|
|
Eztiari lotutako arrisku nagusiak mikrobiologikoak dira. Hala ere, ez da baztertu behar pestiziden hondakinek edo mikotoxinek
|
eragindako
kutsadura kimikoa, baldin eta mohoak kutsatzen eta ugaritzen badira. Produktua behar bezala ateratzen eta manipulatzen ez bada ere, arriskua dago.
|
|
|
nekazaritzako jardunbide egokietan (BPA) eta fabrikazioko jardunbide egokietan (BPF) eragitea. Mikotoxina horrek
|
eragindako
kutsadura prebenitzeko printzipio orokorrak dira, eta, hala badagokio, eremu zehatz bakoitzera egokitu dira, kontuan hartuz, besteak beste, sagar barietateak, klima, biltegiratze instalazioak eta ekoizpen baldintzak. Europako Erkidegoko agintariei ez zaie zalantzarik hartutako “Jardunbide Egokiek” modu eraginkorrean lagunduko dutela patulina bidezko kutsadura arriskua murrizten; izan ere, patulina hori fruitu itxuraz osasuntsuetan ere egon daiteke, eta, beraz, ezin da guztiz ezabatu, nabarmen hondatuta eta hondatuta dauden guztiak kenduz.
|
|
|
Alde batetik, industria instalazioko hustubidetik olio erabiliak isurtzen dira, eta, bestetik, hondakin toxiko eta arriskutsuak pilatzen dira, hala nola olio ontzien hondakinak, ibilgailuetako olio iragazkiak, erdi desegindako autoak, erabilitako bateriak eta euri urarekin zorupea eta inguruko akuiferoak kutsatzen zituzten beste material batzuk. Hidrokarburoek
|
eragindako
kutsadura maila legez onartutakoa baino 90 aldiz handiagoa zen putzuetako batean. Tailerreko titularrari leporatzen zaio jarrera zintzo batetik eragindako kalteak konpondu nahi zituenean jarrera gaitzesgarri batera igaro dela, ez baitzuen hartu – lehenengo abisuaren ondoren – uraren kutsadura saihesteko beharrezko neurriak.
|
|
|
18 urteko ikasle txinatar batek plastikoek
|
eragindako
kutsaduraren arazo larria konpondu dezakeen zizare bat aurkitu du. Chen Zhongguang konturatu da zizare horiek plastikoa digeritzen duen entzima berezia dutela, biodegradagarria ez denez, ingurumen arazo larriak eragiten dituen materiala.
|
|
2004
|
|
|
Antxoaren eta hegaluzearen azken kanpaina penagarriek »izugarri jaitsi baitira harrapaketak» ziurgabetasuna sortu dute arrantzaleen, haien familien eta arrantzak ukitzen dituen beste sektoreen artean, ofizialki apirilean hastekoa den kanpainaren atarian. Badirudi egoera horren arrazoia gehiago dela egiturazkoa, hau da, kalak agortzen ari direlako iritsi garela horrela egotera, gertaeren (esate baterako, Prestigek
|
eragindako
kutsadura) araberakoa baino. Euskal arrantzaleen lehenengo aztarnak Paleolitokoak ditugu.
|
|
|
Mikroorganismo patogenoek
|
eragindako
kutsadura da, oraindik ere, izozkien industriako buruhauste nagusietako bat.
|
|
|
Lizun horien hazkundea eta toxinen ekoizpena faktore askoren mende daude, hala nola, elikagaia, azidotasun maila, inguruneko tenperatura edo hezetasuna eta mikroflora lehiakorra. Aflatoxinek
|
eragindako
kutsadura mailarik handienak kotoi eta arto haziak, kakahueteak, intxaurrak, hurrak eta beste fruitu lehor batzuk izan dira. Zerealetan, hala nola garian, arrozean, zekalean edo garagarrean, toxiko horiek gutxiago egoten dira.
|
|
|
Izozkiak oso sentikorrak dira tenperaturen gorabeheren eta tresnen erabilerak eta manipulazioak
|
eragindako
kutsadura gurutzatuaren aurrean.
|
|
|
Talde ekologistak ziurtatu du bi batzordeei lagunduko diela, behar dituzten ezagutza zientifikoak emanez. Bilera horretan, atzo Bruselan Oceana eta Bruselako Euroganako Politika arloko arduradun Julie Cator izan ziren, hidrokarburoek itsasoan
|
eragindako
kutsadura kronikoari buruzko azken txostena helarazteko. Azalpena Kongresuan Kongresura joateko, ekologistek gutun bat bidali zieten Arrantza eta Ingurumen Batzordeetako parlamentariei, arazoaren norainokoa eta konponbidea azaltzeko.
|
|
2005
|
|
|
Muhlsteinek, hain zuzen, garraio tarifen merketasun horretantxe ikusten du egin behar dela indar. " Energia kontsumoa eta garraioek
|
eragindako
kutsadura mugatzeko, garestitu egin behar dira erregai fosilak eta CO2 emisioak arautu".
|
|
|
Ingurumenari kalte egiteaz gain, emisio horiek herritarren osasunean kalteak eragiten dituzte. Munduko Osasun Erakundearen (OME) kalkulu baten arabera, “35 urtetik gorako 80 mila heldu hiltzen dira urtero Europako hirietan autoek
|
eragindako
kutsaduraren ondorioz”. Bereziki, autoak erabilera pribaturako erabiltzeak garraioak eragindako co2 emisioen %83 hartzen du, eta proportzio hori handitu egiten da hiriguneetan, Ingurumen Ministerioaren datuen arabera.
|
|
|
Hori baieztatu zuen Britainia Handiko Elikagaien Kontrolerako Agentziak (FSA, ingelesezko sigletan), eta, orduan, ziurtatu zuen «Espainiako arrautzen eta antzemandako salmonela kasu askoren arteko loturaren frogak» aurkitu zirela. Britainia Handiko osasun agintariek ziurtatu zuten salmonelak
|
eragindako
kutsadura kasu batzuk Enteritidis anduitik zetozela, Espainian identifikatutako salmonela serotipo nagusietako batetik, Carlos iii.a Osasun Institutuko Epidemiologiako Zentro Nazionalaren 2003ko datuen arabera. Arazoaren irismena 90eko hamarkadaren hasieratik, salmonelaren arazoa handituz joan da herrialde askotan.
|
|
|
Ingurumen arazo nagusiek ez diote ihes egiten prozesu horri. Alde batetik, berez globalak diren sistemek, hala nola atmosferak eta ozeanoek, ondorio nabarmenagoak jasaten dituzte, hala nola klima aldaketa, ozono geruza suntsitzea edo substantzia toxikoek
|
eragindako
kutsadura atmosferikoa. Bestalde, tokiko fenomenoak orokortzen ari dira planeta osoan, hala nola lurraren erabilera aldaketa, sarritan deforestazio praktikak, biodibertsitatearen galera edo inbasio biologikoak.
|
|
|
Merkurioren Estrategia Komunitarioari buruz Europako Parlamentuko Ingurumen Batzordeak laster hartuko duen erabakiaren aurrean (urtarrilean aurkeztu zen), hainbat erakunde ekologistek gutun bat bidali dute europarlamentariei Europan eta mundu osoan merkurioak
|
eragindako
kutsaduraren aurka borrokatzeko laguntza eskatzeko. Ecologistas en Acción erakundeak gogorarazi duenez, “merkurioa atmosferan zehar distantzia handietara mugitzen da, eta dagoeneko kutsatu ditu elikagaiak, giza osasunerako, ekosistemetarako eta ingurumenerako arrisku handia dakarren mailaraino”.
|
|
|
Baliabide horiek berriztagarriak dira, bai, baina gaur egungoaren oso azpitiko ustiapen tasa batean. Eta baliabide horien agortzeak eta berriztaezinen ustiapenak
|
eragindako
kutsadurak arazo kritikoagoak zaizkio gizakiari, berriztaezinak agortzetik hurbil edo urrun samar ote dauden kontua baino.
|
|
2006
|
|
|
Ohiko kontua ez bada ere, infekzio eragileek, antigenoek (immunologia sistemaren berariazko erantzuna probokatzen duten substantziak) edota toxinek
|
eraginiko
kutsadura biologikoak egoera zaila sor dezake: oso litekeena da toki berean honelako kutsatzaileek edo eguraste urriko zonetatik etorritako kutsatzaileekiko nahasteak nekez aurreikus daitezkeen ondorio kaltegarriak ekartzea.
|
|
|
Nazio Batuen Ingurumen Programak (NBIP) eta Naturarentzako Mundu Funtsak (WWF) txosten batean ohartarazi zuten arrantza ez iraunkorra dela koral mota guztientzako mehatxurik handiena. Arrantza ez jasangarria da koral mota guztientzako mehatxurik handiena Alde horretatik, klima aldaketaz gain, gizakiak eragindako gehiegikeriak adibidez, hondakin urek
|
eragindako
kutsadura, petrolio edo zabor isurketak, petrolio eta gas erauzketa, oliobideak eta kableak itsaspean jartzea, deforestazioa, kontrolik gabeko turismo jarduerak edo gehiegizko arrantza koralak hiltzen laguntzen ari dira. Hala eta guztiz ere, Science aldizkarian argitaratu berri den azterlan batek itxaropen apur bat ematen du, iradokitzen baitu itsas erreserbek oso eragin onuragarria dutela koralentzat, eta arrezifeei klima aldaketaren eragina, koralaren zuritzea eta bestelako mehatxuak jasaten lagunduko dietela.
|
|
|
Horrek esplikatuko luke, adibidez, genetikoki eraldatutako organismoek (GEO) edo akrilamidak Salmonellaren arriskuak baino alarma handiagoa sortzea, askotan errealagoa baita. Hala, pestiziden hondakinak dira kezka gehien sortzen dutenak(% 60); horien atzetik, birus berriak daude, hala nola, hegazti gripea; haragi hondakinak; elikadura higienea (etxetik kanpo) eta bakterioek
|
eragindako
kutsadura, hala nola salmonella arrautzetan edo listeria gaztan. Europako kontsumitzaileen %65 kezkatuta daude elikagaietan bakterioak daudelako, eta horietatik %26 oso kezkatuta daude.
|
|
|
Sudur elektronikoari esker, sentsore kimiko eta elektronikoek osatzen duten tresna bat da, eta usainik sinpleenetatik konplexuenetara igartzen da. Haragiaren kasuan, gantzaren oxidazio mailaren eta mikroorganismoek
|
eragindako
kutsaduraren berri izan daiteke.
|
|
|
Besteak beste, adituek ezarri dute gehieneko mailak erabilera murrizketak edo ezohiko baimenak aplikatu behar diren kasuetan soilik adieraziko direla. Adituek aztertu dituzte, halaber, aflatoxinaren kutsaduraren prebentzioa eta murrizketa, kakahueteak bezalako produktuetako toxina naturalak, arrainaren berun maila maximoak, kadmioak
|
eragindako
kutsadura, dioxinak, akrilamida eta hidrokarburo polizikliko aromatikoak. Informazio gehiago GSFA datu baseak Codexeko Batzordeak onartutako elikagai gehigarri guztien zerrenda osoa eskaintzen du Topaketa horren aurretik, Codex ek GSFA informazio tresna jarri zuen martxan martxoan, elikagai gehigarrien ikerketari buruzko azken berrikuntzak eskaintzeko.
|
|
|
Salmonellak
|
eragindako
kutsadura
|
|
|
EBko txosten baten arabera, Salmonellak Europako hegazti haztegietan
|
eragindako
kutsadura zifrak orain arte uste baino askoz handiagoak izan daitezke.
|
|
|
Askotan, inportazioak ekialdeko herrialdeetatik datoz, eta,% 50etik gorako prebalentzia izanik, Espainiako merkatuko kutsadura mailaren berri ematen dute. Dirudienez, Salmonellak
|
eragindako
kutsadura orain arte uste baino askoz handiagoa bada, ez du ezertarako balio kontsumitzaileei ezkutatzeak, kontrakoa baizik. Kontsumitzaileak prebentzio eta babes neurriak hartzeko aukera izan behar du, eta hori bereziki garrantzitsua da; izan ere, baserrietako kutsadura gero eta handiagoa da merkatuan, batez ere txikizkarietan.
|
|
|
Gainera, hainbat eremutan hondakin mota bakoitzerako edukiontzi bereiziak sartu diren arren, biztanleek ia ez dituzte erabiltzen, ingurumen segurtasuneko adituek adierazi dutenez. Euri azidoa Txinako Estatuko Ingurumen Administrazioak ere energia kontsumo handiko industriek eta larrialdien kudeaketak
|
eragindako
kutsadurari aurre egin behar dio, gaur “China Daily” k argitaratu duen bezala. Gaur egun, Txina da sufre dioxidoaren lehen igorlea, euri azidoaren eragile nagusia, eta karbono dioxidoaren bigarrena, ozono geruza suntsitzen duena.
|
|
|
Behin behineko kopuru horretan sartzen dira, besteak beste, ur tratamenduen gastuak, baltsak, hodiak eraikitzea, hondeamakin kamioiak erabiltzea eta kutsadura Arousako itsasadarrera ez iristeko eta bederatzi udalen hornidura bermatzeko prestatu behar izan zen logistika guztia (ehun mila pertsona inguru). Lantegi kimikoak
|
eragindako
kutsaduraren ondorioz euste dikeekin itxita zegoen Umia ibaiaren zatia dagoeneko irekita dago ura pasatzeko, eta horrek Salnés eskualdearen hornidura normalizatzea erraztuko du. Horrela, itsasotik gertuen dauden bi dike ireki dira, ibaiaren ibilguan jarri zirenak, isurketa kutsatzailea itsasadarrera ez iristeko.
|
|
|
“Smog” terminoa, smoke (kea) eta fog (lainoa) hitzen ondoriozko anglizismoa, XX. mendearen hasieran hasi zen erabiltzen Ingalaterran, ikatzaren errekuntzak
|
eragindako
kutsadura atmosferikoaren ondorioz kedarra eta sufrea bezalako substantzia toxikoz betetako laino lodia izendatzeko. Gaur egun, herrialde garatuek neblina toxiko hori sortzen duten erregaiak kontrolatzeko eta arazteko sistemak garatu dituzte, smog grisa edo industriala, eta, beraz, eragin txikiagoa dute.
|
|
|
Helmugako estatu kidean aduana bulego kopuru mugatu batean baino ezin izango dira bidali praktika librera. Bibliografía ARAUDIA Batzordearen Gomendioa, 2003ko apirilaren 14koa, Txernobileko zentral nuklearrean gertatutako istripuaren ondorioz, basa jatorriko elikagai jakin batzuen zesio erradioaktiboak
|
eragindako
kutsadura iraunkorra dela-eta jendea babestu eta informatzeari buruzkoa. (L 99 zk.ko EO, 2003ko apirilaren 17koa).
|
|
|
Guztiek osasun ona badute ere, horietako batek giza immunoeskasiaren birusa du. Bi lagunek beren egoera ezagutzen dute, baina hirugarrenak ez daki ezer.' Prebentzioa funtsezkoa da GIBak
|
eragindako
kutsadura kopurua murrizteko, baina NBEren datuen arabera, gazteen %80k ez daki nola babestu infekzioa saihesteko. “Hezkuntza programa eta zerbitzuekin nerabeengana iristea urrats erabakigarria da hiesik gabeko belaunaldia izateko”, dio Oliverrek.
|
|
2007
|
|
|
Ur mineral naturala purua da baina oso litekeena da lur azalean mikrobio eta konposatu kimikoek
|
eraginiko
kutsadurarik izatea; horregatik edukitzen du irtengunean ur mineralak florarik.
|
|
|
Hegazkin txartelen jaitsiera latzaren ondorioz, ibilbide eta erabileren maiztasunak biderkatzeak
|
eraginiko
kutsadura ere izugarri areagotu da.
|
|
|
Hegazkin txartelen jaitsiera latzaren ondorioz, ibilbide eta erabileren maiztasunak biderkatzeak
|
eraginiko
kutsadura ere izugarri areagotu da
|
|
|
Gainera, kadmioak
|
eragindako
kutsaduran zerikusi handiagoa dute azken produktu horiek. Ikerketa baten arabera, gizakiongana iristen den kadmioaren% 40 fosfato ongarrien erabileratik dator, eta% 20 erregaietatik.
|
|
|
EFSAk gogorarazten du merkurio metil organikoa arrainetan eta itsaskietan identifikatutako merkurio guztiaren %90 baino gehiago izan daitekeela. Halaber, tamaina handiko espezie harrapariak migratzaileak izaten dira askotan, eta ezin da arraina ur partikularretatik kanpo utzi, merkurioak
|
eragindako
kutsadura maila handia izan baitaiteke. Agintaritzak adierazi du, halaber, merkurioa duten beste elikagai batzuk (ez arrainen metil merkurioa) ez direla hain kezkagarriak, eta arrisku txikiagokoak direla.
|
|
|
Merkurioak
|
eragindako
kutsadura
|
|
|
Hiriei dagokienez, autoreek tokiko datuak lortu zituzten, eta Garraio Publikoen Nazioarteko Batasunaren datu basean oinarritu ziren. Datu baseak zaborra, birziklatzea, elektrizitatearen prezioa eta partikulek
|
eragindako
kutsadura, berdeguneak eta garraio kolektiboak hartzen ditu kontuan.
|
|
|
Hori dela eta, Verdemar – Ecologistas en Acción erakundeak Europako Parlamentuaren aurrean salatu du Gibraltarko portuan egiten den “bunkering” jarduera, eta, zehazki, “Aegean Bunkering Gibraltar Ltd.”, “Cepsa Ltd.”, “Vemaoil Company Ldt.” konpainiek egindako jarduera. Zisterna ontzi horietako bat, “Vemabaltic” izenekoa, Hidrokarburoek
|
eragindako
kutsaduraren ondoriozko Kalteak Ordaintzeko Nazioarteko Funtsak aztertu zuen iaz. Ecologistas en Acción en arabera, gaur egun “Vemabaltic” ontziaren ordez zisterna ontzi berri bat dago, “Vigour” izenekoa, Algecirasko badiako Gibraltarko milia bati “bunkering” egiten diona, eta, erakunde horren arabera, hainbat akats larri ditu.
|
|
2008
|
|
|
Adituek aurreikusten dute ikerketarekin jarraitzea eta, ahal den neurrian, behi haragitik datozen ‘E.coli’ ek eragindako elikadura toxiinfekzioak ezabatzea etorkizunean. Lurzoruaren murrizketa Animalia osasuntsuagoak eta ‘E.coli’ k behi aziendan
|
eragindako
kutsadura gutxiago izan dira Ohioko Unibertsitateko Nekazaritzaren Garapen eta Ikerketa Zentroko ikertzaile talde batek 2007 urtearen amaieran ateratako ondorioetako bi. Azterketa berezi horretan, «hondartzako ukuiluen» onurak nabarmendu ziren; horietan, behi azienda bizi den lastoaren ordez harea erabiltzen da.
|
|
|
Ekologistek CSNri leporatu diote “garaiz aurretik” jardun duela eta aurkikuntza horren irismena “minimizatu” nahi duela. Eloi Nollak, Ecologistesko Acció de Catalunyako energia taldearen koordinatzaileak, ez du ulertzen CSNk garrantzia kentzea “aktibazio partikula beroek
|
eragindako
kutsaduraren magnitudea orain arte onartutakoa baino askoz handiagoa dela adieraz dezakeen elementu bati”. Bestalde, Carlos Bravok, Greenpeaceko energia kanpainen arduradunak, uste du Segurtasun Nuklearreko Untxiak “behin betiko utzi behar duela idazkaritza hori, jendaurrean jarriz, eta Vandellósen antzemandako kutsadura horren berri emango dela ziurtatuz”.
|
|
|
Adibidez, marrazoa edo hegalaburra bezalako espezie migratzaileak oso onuragarriak izan litezke, zaurgarrienak diren erreserbak sortuko balira, esaterako, elikatzeko edo ugaltzeko lekuetan. Halaber, GKE ekologista horrek uste du erreserba horiek funtsezko tresna global bat direla itsas ingurunea beste arazo batzuetatik babesteko, hala nola, era guztietako hondakinak isurtzeak
|
eragindako
kutsaduratik. Itsas erreserbak Espainian Espainiak hamar itsas erreserba ditu, guztiak Mediterraneoan eta Kanariar Uharteetan, eta Ingurumen eta Landa eta Itsas Ingurunearen Ministerioak (MARM) kudeatzen ditu.
|
|
|
Nola lortzen da etxetresna elektriko batek gutxiago kutsatzea? Joan den urtearen amaieratik fabrikatutako aparatu berriek kontuan hartu behar dituzte aurreikusitako energia eta bestelako baliabideen kontsumoa, hala nola ur geza, atmosferara, uretara edo lurrera egindako emisioak, zaratak, bibrazioak, erradiazioak edo eremu elektromagnetikoak
|
eragindako
kutsadura, hondakinak sortzea eta materialak berrerabili, birziklatu eta balorizatzeko aukerak. Aztertzen diren beste alderdi batzuk hauek dira:
|
|
|
Mikroorganismo patogenoek
|
eragindako
kutsadura prozesu batzuetan ez da elikagaiaren ezaugarri organoleptikoen (zentzumenen bidez hautemandakoen) aldaketarik gertatzen. Izan ere, haragi gramo bakoitzeko gutxienez 10 milioi bakterio daudenean bakarrik hauteman ditzakegu usainak.
|
|
2009
|
|
|
Hortaz, gizakia sortzen ari den aztarna ekologikoa ikaragarria da. Dokumentalean nabarmentzen denez, Amazonasen bakarrik minutuko 2.000 zuhaitz galtzen dira, planetako basoen% 80 galdu dira, eta zaborren errausketak
|
eragindako
kutsadurak kalte handia egin dio klimari, hondakin tokikoak igortzen baitira atmosferara.
|
|
|
Horrek esan nahi du, arrazoi horrengatik gertatzen diren gaixotasunetako asko dagoeneko ez direla garapen bidean dauden herrialdeetan soilik aurkitzen, mugak gainditu eta gero eta kasu gehiago berresten direla herrialde garatuetan. Animalien, pertsonen eta elikagaien mugimenduen hazkundeak, elikagaien ekoizpenean eta kontsumitzaileen osasunean, parasitoek
|
eragindako
kutsadura arriskua areagotzen du, hala nola “Cryptosporidium”, “Trichinella”, “Taenia” eta “Giardia”. 2006ko BIOHAZAR panelak egindako azterlan baten arabera, parasitoek eragindako gaixotasun kasuen kopurua 2.350 ingurukoa zen, trikinosia, toxoplasmosia eta teniak barne.
|
|
|
Funtsezko olio mota horretan ez da inolako toxikotasunik ez albo ondoriorik ezagutzen, eta, beraz, olio hori erabiltzeak ez du inolako arriskurik osasunean. Kaltegabetasun kimikoa Te zuhaitzeko olio esentzialek, elikagaietarako estaldura gisa, bermatzen dute ez dutela kalterik egiten Sektore zitrikoan patogenoek
|
eragindako
kutsaduraren ondorioz izandako galera handiak direla eta, kezkatuta daude, eta horregatik aplikatzen dira elikagaien arloan. Arazo nagusia “Penicillium” onddoak eragindako usteldura da, onddoaren presentzia arazo larrienetako bat baita.
|
|
|
“Erkidegoko pabilioia duten ontzien ia %40k hutsuneak ditu itsas kutsadura arautzen duen MARPOL hitzarmena betetzeko”. Tangak garbitzea eragiten duten hidrokarburoek
|
eragindako
kutsadura kronikoak, sentinetako urak eta bestelako olio hondakinak isurtzeak “marea beltzek baino hiru aldiz arrisku handiagoa dakar”. Horri zaborren eta bestelako kutsatzaileen ondorioak gehitu behar zaizkio, erakundeak dioenez.
|
|
|
Baina gehiegizko arrantza ez da itsasoen mehatxu bakarra. Hainbat iturrik
|
eragindako
kutsadurak ur zikinagoak eta biodibertsitatea galtzea dakar. Petrolio ontzi handien marea beltzak dira uretara iristen den petrolioaren %12aren erantzuleak.
|
|
|
Gotemburgeko Suediako Unibertsitateko ikertzaile Zsofia Ganrot en arabera, zure herrialdeak hondakin hori aprobetxatuko balu, gaur egun erabiltzen diren ongarri konbentzionalen bostena ekidin lezake. Zientzialariak esan du neurri horrekin ongarri likidoen garraioak
|
eragindako
kutsadura murriztuko litzatekeela. Atseden egoeran dagoen gernuan nitrogeno kristalak sortzeko prozesua azkartzeko sistema garatu du Ganrot ek.
|
|
2010
|
|
|
Kontuak eginez gero, 5 milioi zerri bizi dira Nafarroaren tamainako eremu batean. Urdeotako bakoitzak gizaki baten zortzi halako zimaurki sortzen duenez, 40 milioi pertsonak
|
eragindako
kutsaduraren tamainaz ari gara.
|
|
|
Europan sarritan jorratzen dira hedabideetan, horien inguruko polemikak gori dirauelako. Bestetik dioxinek
|
eragindako
kutsaduran.
|
|
|
Sistema berriak preso hartutako beharginen erreakzioak aurrikusteko beste termometro bat berrikitan BP petrolio konpainiak Mexikoko golkoan
|
eragin
kutsaduraren ondorengoa izan da. Garbiketa lanak eta indemnizazioak oso garesti aterako direnez, BPren akzioek sekulako beherakada nozitu zuten Londresko burtsan, non Footsie indizearen oinarrietako bat den.
|
|
|
Ingurabide berde horien barruan babestu beharreko nekazaritza eremu handiak sartzendira, ez soilik berez duten balioagatik, lurralde sistemaren osotasunari eta orekariegiten dioten ekarpenagatik baizik. Populazioaren sektore zabalei «birika berde»bat ere ematen zaie horrela; izan ere, sektore horiek industria garapen azkarrakeragindako hirigintza prozesuen ondorio kaltegarriak jasan behar izan dituzte: populazio pilaketaren arazoak, industrien eta bizitegi guneen gertutasunak
|
eragindako
kutsadura arazoak, higiene falta, eta abar.
|
|
|
Baina ekintza horiek zenbait garbiketa jarraibiderekin osatu behar dira. Gailu horiek higiene baldintza ezin hobeetan edukitzea, bai barruan, bai kanpoan, eta janari hondarrak pilatzea saihestea funtsezkoa da mikroorganismoek
|
eragindako
kutsadura fokurik sor ez dadin.
|
|
|
Terra Fundazioak, ordea, zenbait arrazoi eman ditu etxebizitza aurrefabrikatuak ez direla beren aldekoek adierazten duten bezain berdeak pentsatzeko. Batzuetan, material ekologikoak erabiltzen dituztela ziurtatzen da, berez inerteak edo ez toxikoak direnean, fabrikatzeko energia kantitate handiak erabiltzen dituztenean, garraioak
|
eragindako
kutsadura dakarren lekualdaketa eskatzen dutenean, hondakinak ere sortzen dira, nahiz eta fabrikan izan, horien prezioa ez baita konbentzionalena baino askoz merkeagoa, etxe baten balio handiena lurzoruak, zerbitzuek, baimenek edo finantzaketak baitakarte. Etxe horien beste puntu negatibo bat haien erabilera orokortzea litzateke.
|
|
2011
|
|
|
Hego Euskal Herriko herritar gehienek aire kutsatua arnasten dute, Ekologistak Martxan ek emandako datuen arabera. 2010ean Araba, Bizkai, Gipuzkoa eta Nafarroako dozenaka estaziotan bildutako datuek erakusten dute herritarren %85ek sustantziaren batek edo bestek
|
eragindako
kutsadura pairatzen dutela; hots, bi milioitik gora lagunek.Airearen kalitatea Espainiako Estatuan 2010ean ikerketa aurkeztu du Ecologistas en Accionek. Eta, bertan, besteak beste, Hegoaldeko lau probintzietako datuak bildu ditu.Airearen kalitaterik eskasena Bilbo inguruan atzeman dute neurgailuek, ingurune horretan diren industria eta autoen joan etorri handia direla eta.
|
|
|
Kontua da Jaurlaritzak, une honetan, ez daukala bere detekzio sarea horretarako egokituta. Cucok EHUri eskatu dio azterketa egin dezan, metalek eta partikula xeheek
|
eragindako
kutsadura neurtzeko. Baina hori luxu handia da hemen dauden detekzio sistemekin alderatuta.
|
|
|
Dioxinek
|
eragindako
kutsaduraren azken kasua Alemanian milaka etxaldetan erregistratu da, eta, horren ondorioz, Europako Batzordeak (EB) konpromisoa hartu du Hogeitarrekin eta industriarekin aztertzeko 2001eko araudi komunitarioa “gehiago” indartu behar dela, animalien elikadurako produktuetan (pentsuetan, esaterako) dioxina mailak arautzen dituena. John Dalli Europako Osasun eta Kontsumo komisarioak esan zuenez, “animalien elikaduran dioxinak ikuskatzeko prozesua indartzeko moduak aztertuko ditut Europako gure bazkideekin eta kaltetutako alderdiekin”.
|
|
|
Ohikoenak landareak dira eta, bereziki, entsaladetarako erabiltzen direnak. Elikagai horiek dira, oraindik ere, bakterioek (Listeria, E. coli, Salmonella…)
|
eragindako
kutsaduraren arrisku mikrobiologikoari gehien lotzen zaizkionak; beraz, funtsezkoa da entsaladak garbitu eta kontserbatzea. Hauek dira oinarrizko urratsak, ondoren azalduko ditugunak:
|
|
|
Epe luzera etengabe irensteak ondorio toxikoak eragin ditzake osasunean, baina sentsore berri hori detekzio eta balazta modu eraginkorra izan daiteke. Lurreko ura merkurioak
|
eragindako
kutsadurarekiko zaurgarria da, beste metal askoren artean, eta, beraz, zuzenean igarotzen da elikadura katera. Uretan antzemandako azken datuen arabera, ibaietako eta lakuetako kopuruak ez du litroko 0,1 mikrogramotik gora egiten, baina merkurio iturri mineralen kontzentraziotik hurbil dauden eremuetan, zifra hori litroko 80 mikrogramoraino handitzen da.
|
|
|
). Naturari eragiten dion arazo horri buruzko datu deigarriak ematen ditu lanak (baliabide naturalen agortzea, pestiziden eta ongarri nitrogenatuen erabilerak
|
eragindako
kutsadura, garraioa, paketatzea, berotegi efektuko hondakin eta gasen ekoizpena, etab.). eta elikagaien segurtasuna, milioika pertsonak ez baitute dieta egokirik. Herrialde industrializatuek 670 milioi tona galtzen dituzte edo alferrik galtzen dituzte (garatzen ari diren herrialdeetan, 630 milioi tona).
|
|
|
Larrialdietarako erantzun sistema bat ezarriko da hidrokarburoek
|
eragindako
kutsadura arazoei aurre egiteko
|
|
|
Nazio Batuen Agentziak nabarmendu zuen abuztuaren hasieran Aktau-n (Kazakhstan) sinatutako hitzarmen horrek “mugarri historiko bat ezartzen duela Caspio itsasoko ingurumena petrolioaren kutsadurak eragindako mehatxuetatik babesteko eta zaintzeko”. Alderdiek Teherango Hitzarmena berretsi ondoren, protokoloak larrialdietarako erantzun sistema bat ezarriko du hidrokarburoek
|
eragindako
kutsadura gorabeherei aurre egiteko. Azken urteotan, petrolio eta gas iturri garrantzitsua denez, Caspius eskualdea interes ekonomiko eta politikoaren gune bihurtu da.
|
|
|
Gaur egungo arazo nagusietako bat herrialde garatuetan gehiegizko energia kontsumoak
|
eragindako
kutsadura da. Nahiz eta industriak izan ingurumenerako kaltegarriak diren gasen emisioaren erantzule nagusiak, partikularrek ere lagundu egiten dute Lurra osasungaitz bihurtzen.
|
|
|
Karmele Llanos, Internacional Animal Rescue GKEkoa, Indonesian dago orangutanak salbatzeko. Dioenez, palmondo laboreak dira herrialde horretako habitata suntsitzeko arrazoi nagusia.’ Aipatutako inpaktuez gain, lurzoruaren higadura eta pobretzea, lehorteak, pestiziden eta ongarri industrialen erabilerak
|
eragindako
kutsadura eta tokiko komunitate indigenekiko gatazkak eragiten dituzte.
|
|
|
Patogenoen identifikazioa Oraindik ez dira ezagutzen hazietan eta ernamuindutan agertzen diren patogenoak atzemateko metodo mikrobiologikoak, edo ez dira aplikatzen, eta horrek beste erronka bat dakar toxiinfekzioen iturria identifikatzeko orduan. Ernamuinak kontsumorako prest daudenez, patogeno eramaile asintomatikoek
|
eragindako
kutsadura ez da arrisku faktore potentzial gisa baztertu behar. Arrisku faktore horiek guztiak kontuan hartuz gero, zaila izan da ernamuinduen ekoizpen prozesuaren higienea kontrolatzea orain arte.
|
|
|
Menuak prest daudenean, ez dira inoiz hotz edo bero egon behar gainerako elikagaiekin batera. Alergenoak jasotzea Lehengaia jasotzea oso garrantzitsua da, akatsak
|
eragindako
kutsadurak saihesteko. Horiek jasotzean, pertsona alergiko edo intoleranteen janarietan erabili beharreko produktuen etiketan ageri diren osagaien zerrenda egiaztatu behar da.
|
|
2012
|
|
|
Baldintza higieniko desegokiek
|
eragindako
kutsadura mikrobiologikoa edo/ eta fisikoa
|
|
|
Higiene praktika desegokiek
|
eragindako
kutsadura gurutzatua (eskularruak eramanda ere gerta liteke).
|
|
|
Apirilean, Lutxanan (Barakaldo, Bizkaia) Sefanitro enpresak zuen lantegian amoniako fabrika eraikitzeko baimen eskaera gibelera botatzea erdietsi zuten. Eta, urtean zehar, Lemoizen (Bizkaia) eta Ispasterren (Bizkaia) zentral nuklear bana eraikitzeko egitasmoen kontrako mobilizazioak berpiztu egin ziren, baita Santurtziko zentral termikoak
|
eraginiko
kutsaduraren aurkakoak ere (Andrés eta Maisuetxe, 1980: 36).
|
|
|
Farola adimendunek dirua aurrezten diete herritarrei, eta mesede egiten diote ingurumenari Udalen eta, azken batean, herritarren ekonomia hobetzeaz gain, ingurumenari ere mesede egiten dio farola adimendunek. Elektrizitate gutxiago kontsumitzean, energia erabiltzeak
|
eragindako
kutsadura murrizten dute, neurri handi batean erregai fosiletan eta nuklearretan oinarritua, bai eta klima aldaketan inplikatutako berotegi efektuko gasen emisioa ere. Beharrezkoa denean bakarrik argiztatzen dutenez, argi kutsadura ere murriztu egiten da.
|
|
|
Eremu berean urratuak behin eta berriz gertatzen badira, zauriak ez dira behar bezala orbaintzen, eta, beraz, infektatu egin daitezke. Mikroorganismoek, bakterioek eta onddoek
|
eragindako
kutsadurak hedatzen badira, animaliaren bizitza suntsi daiteke. Azkura iraunkorrak, gainera, eragina du zakurraren gogo aldartean.
|
|
|
Izan ere, horien eraginak zerikusi handiagoa dute gaixotasun kardiobaskularrekin, tumoreekin edo epe luzera gaixotasun larriagoekin. Beraz, ez du hainbesteko eraginik sute bateko kea arnasteak, ez eta hainbat motatako gasak isurtzeak
|
eragindako
kutsadurak ere. Gertutik hurbil dauden pertsonei gehiago eragiten die edo sutearen gunetik urrun daudenei ere eragin diezaieke?
|
|
2013
|
|
|
Europako Ingurumenaren Agentziak (EIA) 2013ko airearen kalitateari buruz egindako txostenaren arabera, Euskal Herria ez da salbuespena. Esate baterako, PM10 partikulek
|
eragindako
kutsadura bereziki larria da Bilbon eta Baionan, txostenaren arabera. Bizkaiko hiriburuak, esaterako, Europak gomendatutako kutsadura gainditu zuen 2011 urteko 58 egunetan.
|
|
|
Dohara itzulita, negoziazio giltza ekitate printzipioan funtsatu zen argi eta garbi. Bada, printzipio horri jarraikiz, iraganean gehien kutsatu duten herrialdeek
|
eragindako
kutsaduraren adinako erantzukizuna hartu behar lukete, klima aldaketak gehien kaltetutako herrialdeei laguntzeko. Aitzitik, zenbait herrialde garaturen ustez AEBren ustez, adibidez zapatan harri txintxorra edukitzea bezalakoxea da printzipio hori, berotegi efektuko gasen isuria murrizteari ekiteko orduan; hala, herrialde horiek berariaz exijitzen diete beste herrialde batzuei Txinari, esaterako haiek ere juridikoki loteslea den isuri murrizketari ekin diezaioten.
|
|
|
a Hirietako kutsadura iturri nagusietako bat trafikoak
|
eragindako
kutsadura da.
|
|
|
partikula xeheak txikiak). Kutsadura kaltegarria birikarentzat Azterketaren ondorio kezkagarrienetako bat da kutsadurarekiko esposizio luzea airean esekitako partikulengatik ez da soilik handitzen minbizia birikakoa, bereziki adenokartzinomarena; izan ere, «airearen partikulek
|
eragindako
kutsaduraren eta biriketako minbizia izateko arriskuaren arteko elkarketak Europako Batasuneko PM10 (40g/ m3) eta PM2, 5 (25g/ m3) balioen azpitik dauden kontzentrazioetan ere irauten du. Ez dugu arriskurik gabeko atalaserik aurkitu», ohartarazi du Mark Nieuwenhuijsenek, zundaketan parte hartu duen ikertzaileak eta Atmosferaren Kutsaduraren programaren arduradunak Ingurumen Epidemiologiako Ikerketa Zentroa (CREAL), ISGlobal Aliantzarena.
|
|
2014
|
|
|
d. Ezaugarri organoleptikoak hobetzeko nahia (zaporea, usaina, kolorea edo uher tasuna) edo substantzia kutsatzaileen eragina arintzekoa. Kutsatzaile horiek kloro bidezko desinfektatze tratamenduen ondorio izan daitezke, edo substantzia hauek
|
eragindako
kutsadura difusoa:
|
|
|
Presiodun andelekin eta istanteko ur berogailuekin instalatu daitezke, kontrol termikoa zein hidraulikoa izan. Iragazitako ura 2 kategorian sailkatzen du UNE EN 1717: 2001 arauak (edateko uraren babesa ur instalazioetan eta errefluxuak
|
eragindako
kutsadura saihesteko gailuen eskakizun orokorrak zehazten dituena).
|
|
|
Airearen poluzioak 400.000 heriotza eragiten ditu urtean Europan, Europako Erkidegoko arduradunen arabera. Europako arduradunen arabera, neurri berriek Europan arazo horrek eragindako 58.000 heriotza goiztiar inguru ekidin ditzakete hemendik 2030era bitartean, nitrogeno dioxidoek
|
eragindako
kutsaduratik (NOx) 123.000 km 2 ekosistemetara eta Natura sareko gune babestuetatik 56.000 km 2 izatera pasa daitezke, eta euri azidotik 19.000 km 2 baso ekosistemetara. Gainera, talde ahulen babesa handituko litzateke, hala nola haurrena, adinekoena, haurdunena eta gaixoena.
|
|
2015
|
|
|
Ekonomiaren tertziarizazioaren inguruan, azpimarratzekoa da jardueren kanporatze orokortuak zerbitzu sektorearen pisua areagotu duela nekazaritza eta industria sektoreen kontura, zeinek antzina zerbitzu jakinak integratzen zituzten (kontabilitatea, aholkularitza juridikoa, etab.). Baina horrez gain, nabarmendu egin behar da zerbitzu sektorearen desmaterializazioa erabat eztabaidagarria dela. Zenbait ikerketak agerian utzi dute zerbitzu sektoreko eta garraio eta industriasektoreko energia kontsumoen artean ia ez dagoela diferentziarik, eta gainera zerbitzu sektoreak
|
eragindako
kutsadura esanguratsua dela66 Gainera, zerbitzuen kontsumo hazkundea behin ondasunen kontsumo maila garaiak lortuta gertatzen da, eta, hortaz, bai energian bai materialetan trinkoak diren ondasunen produkzioan ez da murrizketa nabarmenik lortzen.
|
|
|
– Aizu baina, badakizu? Airbus A380 hegazkinek
|
eragin
kutsaduraren ondorioak zein dira. Zigarreta zenbaitzuenari konparatuz?
|
|
2016
|
|
|
Irudia: Dragoi irudia Tenperra lanera eramateak higiene neurri zehatzak hartzera behartzen du, elikagaiek
|
eragindako
kutsadurak eta toxikazioak saihesteko. Ontzi hau erabiltzen den lekuan, manipulazio eta elaborazio jarraibide jakin batzuekin prebenitu daitekeen arriskua da, batez ere janaria etxean prestatzen denetik bulegoan jaten den arte.
|