|
2002
|
|
|
Erosketa adikzioa, adibidez, Europako biztanlegoaren %2tik %5erako portzentajeak sufritzen omen du. Milioika pertsonei
|
eragiten
dieten gaixotasunez ari gara beraz
|
|
2003
|
|
|
“Zientzialari batzuk hasi dira lanean mikroorganismoek landareekin duten elkarreragina ezagutzeko”, dio Buckek. Haren iritziz, landare patologian eredu eta praktika berriak ezagutzeak landareei
|
eragiten
dieten gaixotasunak zehaztasun handiagoz ezagutzen lagundu lezake. “Gainera —berriro diot—, minimizatu egingo lirateke mikroorganismoren batek eragindako fruta eta barazki kontsumoaren eraginpean dauden pertsonen arriskuak”.
|
|
|
Venter ek eta haren laguntzaileek, gainera, nukleotido bakar baten 974.400 polimorfismo identifikatu zituzten txakur genoman. Aldaketa horiek garrantzitsuak dira txakur arrazei
|
eragiten
dieten gaixotasunetan parte hartzen duten geneak aurkitzeko. Genomikako Ikerketa Institutuaren lanak berretsi egin du sekuentziazio partzialeko metodo berri baten erabilgarritasuna.
|
|
2005
|
|
|
Mediterraneoko basoaren azken aztarnak ere babestu behar dira; errepideak biaduktuekin eta fauna pasaguneekin iragazkor bihurtu behar dira, eta, Europar Batasuneko Habitatei buruzko Zuzentarauaren eta Natura 2000 gune babestuen sarearen esparruan, hirigune egonkor nagusien arteko populazio trukea ahalbidetuko duten korridore ekologikoak sortu behar dira. Azkenik, ezinbestekoa da untxien populazioak berreskuratzea zenbait arlotan, eta haiei
|
eragiten
dieten gaixotasun nagusiak desagerrarazteko formulak ikertzea. Animalia hori kontserbatzeko, beharrezkoa da animalia hori aztertzen jarraitzea, eta gaur egungo teknikarik modernoenekin hainbat ikerketa egiten ari diren arren, koordinaziorik gabe egiten da.
|
|
2007
|
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioaren Osasun Inkesta Nazionala berriki egin da, eta, azterketa horretan, osasunean zuzenean, epe labur, ertain edo luzera eragiten duten gizonezkoen (baita emakumezkoen) bizitza eta elikadura ohiturak erakusten dira. Ebidentzia nahikoa dago sinesteko ezen, gaztaroan elikadura modulatuz gero, gizon heldu gehienei
|
eragiten
dieten gaixotasun kroniko eta ezgaitzaile asko saihets daitezkeela. Baraua eta hamaiketako kaltegarria Osasun eta Kontsumo Ministerioak eta erakunde publiko eta pribatuek ahalegin handia egiten dute gosaltzeko ohitura sustatzeko.
|
|
2009
|
|
|
Laboreei
|
eragiten
dieten gaixotasunak ezabatuko dituen konposta lortzea. Hori da Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (EHU) Nekazaritza Ingeniarien Goi Eskola Teknikoko Hondakin Organikoen Nekazaritzako Aprobetxamendua (RESIAGRI) taldeko ikertzaile talde baten helburua.
|
|
2010
|
|
|
Arazo horri lotutako arrazoi nagusietako bat agente patogenoen presentzia izan da, eta horietako batzuek tratamendu kimikoekiko erresistentzia garatu dute. Arriskutsuenak Varroa akaroa edo Paenibacillus larvae birusa izan dira, erleei
|
eragiten
dieten gaixotasunen erantzuleak. Eremu honetako kalitate arauek kalitate handiko ezti europarra bermatzen lagundu behar dute.
|
|
|
Informazio berri horren arabera, erleen osasuna, albaitaritzako botiken eta plagiziden hondakinak, polinizazioa eta biodibertsitatea dira landu beharreko alderdi garrantzitsuenak, eta produktibitatea hobetzeko ikerketak zein norabidetan bideratu behar diren. Hori dela eta, erlezain europarrek eskura izan behar dute erleei
|
eragiten
dieten gaixotasunekiko erantzukizun eta kontzientziazio handiagoa ahalbidetuko duen informazio guztia. Europar Batasuneko neurri horiek, besteak beste, orain erlezaintzako produktibitateari eragiten dion arazoen kudeaketa erraztuko dute.
|
|
2012
|
|
|
Maskotako hortzak behar bezala garbitzea funtsezkoa da hatsik txarrik (halitosia), hortzoietako hanturarik eta minik ez izateko edo jateko zailtasunik ez izateko. Ahoko garbitasun eskasak odol-jarioa izan dezake, baita giltzurruna, bihotza edo gibela bezalako organoei
|
eragiten
dieten gaixotasun larriagoetan ere. Prebentzioa da animalia hortz eta hortzoi osasuntsuekin zahartzarora iristeko armarik onena.
|
|
|
Kasu honetan, arrisku faktore nagusietako bat bakardadea da, ohikoa adineko pertsonen eta zahartze aktiboaren etsaien artean. Baliteke adinekoei
|
eragiten
dieten gaixotasun askok bakardade sentsazioa izatea jatorria. Ikerketak gogorarazten duenez, “sistema immunologikoa ahultzen du, eta horrek zenbait gaixotasun izateko arriskua areagotzen du”.
|
|
|
Horregatik, txakurren halitosiari aurre egiten laguntzen dute bi errutinei erremedioa jartzeak. Hala ere, zaindu arren, animaliaren hatsak bere horretan jarraitzen badu, digestio aparatuari edo beste eremu garrantzitsu batzuei (gibelari edo giltzurrunei)
|
eragiten
dieten gaixotasun larrien ondorio izan daiteke. Halakoetan, albaitariaren zaintza eta esku hartzea funtsezkoak dira gaixotasuna kontrolatzeko.
|
|
2013
|
|
|
Botika eta tratamendu berriak bilatzen dituzten saio klinikoen diseinutik bertatik hasten da. Oraindik ere, askoz ere animalia eme gutxiago erabiltzen dira ikerketan, eta pertsonekin egiten diren probetan ere, emakumeak nabarmen gutxiago dira, baita emakumeei gehiagotan
|
eragiten
dieten gaixotasunak ikertzen direnean ere; gaitz asko generoetako batean eta bestean berdin ez agertu arren, eta tratamenduekiko erantzuna ere berdina izan ez arren. Jokabide justifikatua da batzuetan, baina azken emaitza ezin da izan emakumea, emakume izateagatik, zaurgarriago bilakatzen duen medikuntza sistema bat.
|
|
2014
|
|
|
Iazko urrian, berriz, itxi egin zuten jabeek. «Untxiei
|
eragiten
dieten gaixotasunengatik erabaki genuen bertan behera uztea», azaldu dute abeletxeko jabeek. Izena ez dute eman nahi izan.
|
|
|
5.000 badituzu, 2.000 baino ezin izanen dituzu saltzera eraman; erraz hiltzen dira untxiak». Animalioi
|
eragiten
dieten gaixotasunak jo ditu egoera horren erantzule. «Bi hilabetetik behin jarri behar izaten genien txertoa».
|
|
2015
|
|
|
Horregatik, hortzak behar bezala garbitzea funtsezkoa da ahoan hatsik ez izateko (halitosia), hortzoietako hantura eta mina edo jateko zailtasunak saihesteko. Baina, ba al zenekien zakurraren garbitasun eskasak kalte egin dezakeela giltzurruna, bihotza edo gibela bezalako organoei
|
eragiten
dieten gaixotasun larriagoetan ere. Prebentzioa da animalia hortz eta hortzoi osasuntsuekin zahartzarora iristeko armarik onena.
|
|
2016
|
|
|
Osasunerako Mundu Erakundearen (OME) arabera, gaur egun gaixotasun kardiobaskularrak dira munduan hilkortasun eragile nagusia. Gaixotasun kardiobaskularrak bihotzari eta odol hodiei
|
eragiten
dieten gaixotasunen multzoa dira. Horien artean sartzen dira kardiopatia koronarioa (bihotzeko muskulua irrigatzen duten odol hodiei eragiten die), garuneko hodietako gaixotasunak (garuneko odol hodiei kalte egiten diete) eta beste batzuk (sortzetiko kardiopatiak, tronbosi benoso sakonak eta biriketako enboliak).
|
|
2017
|
|
|
Arreta mekanismoak hainbat desoreka neurologikoren eraginez aldatuta egon daitezke. Hala nola, traumatismo kranio entzefalikoek, garuneko kalte baskularrek, epilepsiak, nerbio sistema zentraleko infekzioek edo horri
|
eragiten
dieten gaixotasun degeneratiboek aldatu dezakete arreta. Bestalde, zenbait gaixotasun psikiatrikok ere eragin dezakete, hala nola, eskizofreniak edo desoreka obsesibo konpultsiboak.
|
|
|
Odola bihotzeraino daramaten odol hodiei
|
eragiten
dieten gaixotasunen multzoa da iktusa. Odolaren bat bateko alterazioa da garunera, buxaduraren ondorioz (iktus iskemikoa) edo arteria bat (iktus hemorragikoa) apurtzearen ondorioz.
|
|
2019
|
|
|
Mondravember taldeko kideek zorroztuta dituzte artaziak azaroak iraun bitartean bibote elegantea edukitzeko. Azken urteetan legez, gizonezkoei
|
eragiten
dieten gaixotasunen aurka dirua batzen ahaleginduko dira hainbat ekintzaren bitartez.
|
|
2021
|
|
|
Horrela funtzionatzen dute birikek, eta hauek dira
|
eragiten
dieten gaixotasunak
|
|
|
Intolerantzia hori sortzetikoa izan daiteke jaiotzetik hasita edo eskuratua. Birusek, bakterioek, antibiotikoek, kimioterapiak, beherakoak, hesteei
|
eragiten
dieten gaixotasunek eta abarrek hesteetako mukosa erasotzearen ondorioz hartzen da. Laktosa duten elikagaiak hartu eta 30 minutura agertu ohi dira sintomak, eta flatulentzia edo gehiegizko gasak, hesteetako kolikoa edo beherako handia izaten dira.
|
|
2022
|
|
|
Gizakiei
|
eragiten
dieten gaixotasun infekzioso berrien %75 animaliak dira. Europan zein gaixotasun zoonotiko diren eta animaliengandik pertsonei nola transmititzen zaizkien azalduko dizugu.
|
|
|
Las gaixotasun zoonotikoak —animaliengandik pertsonei transmititzen zaizkienak— osasun adituak kezkatzen dituzte: gizakiei
|
eragiten
dieten gaixotasun infekzioso berrien %75ek animalia jatorria dute. Europako Batasuneko Animalien Gaixotasunei buruzko Informazio Sistemak egin berri duen ‘Zoonosia eta kimuak Europan’ txostenak ohartarazten du horietako batzuk azkar zabaltzen direla kontinentean.
|
|
|
Dismenorrea sekundarioa. 30 urtetik gorako emakumeei eragiten die, eta umetokiari edo beste ugalketa organo batzuei
|
eragiten
dieten gaixotasunek eragiten dute, hala nola endometriosia, miomak, malformazio genitalak, hantura gaixotasun pelbikoa, obulutegiko kisteak edo polipoak, SEGOtik diotenez. Dismenorrea primarioan ez bezala, mina jarraituagoa da, hilekoa baino astebete lehenago agertzen da eta amaitu arte jarraitzen du.
|
|
2023
|
|
|
Atzerapena diagnostikoan Zehazki, azterlanaren ondorio nagusien artean dago kolektiboaren% 65ek atzerapena izan duela diagnostikoan, batez beste zortzi urte baino gehiago, eta horrek eragin handia izan duela gizartean eta osasunean, bai gaixoan bai familian. Gaixotasun arraroa Era berean, lehentasunezkoa da nazioarteko heterogeneotasunari heltzea; izan ere, Latinoamerikako zenbait herrialdek “arrarotzat” jotzen dituzte 5.000 pertsonatik 1i
|
eragiten
dieten gaixotasunak, nahiz eta Europan 2.000 pertsonako pertsona bati dagokion definizioa, hau da, 42 milioi pertsona inguru. Datu horiek funtsezkoak dira patologia horiek klinikoki eta sozialki ulertu eta jorratzeko.
|