|
2000
|
|
|
Badu bere mezua, eta bere erritoan betiereko jite bat. Ez daukat
|
ene
burua komunikatzaile ontzat, eta pastoralean aritzeak jendearekilan harremanetan sartzera behartzen nau. Pastorala egitean harremanetarako legitimitate handia hartzen dut.
|
|
|
Bankuetxe batean lan egiteak formatzaile gisa libertate bat emaiten dit. Artistikoki ez dut
|
ene
burua profesional gisa ikusten. Egin nahi nituen guztiak egina ditut; ez naiz frustratua.
|
|
|
Edo, jaun André maite ote duk Jainkoa bera baino gehiago...?", erraiten zidan boz batek. Eta, adituaren kontra,
|
ene
buruko bertze zoko batetik osaba Joanikot itzartzen zitzaidan: " Lehen anaia salatu eta saldu huen, eta orain konfiantza emaiten dian eta lagun agertzen zaian gizona...?" Eta, boz haien isiltzeko, lizifrinaren zale eta gura egin nintzen berriro.
|
|
|
—Esker mila, seme —eta, eskua
|
ene
burutik kendu gabe behakoa zerurat jasotzen zuela, erantsi zuen—: Esker mila, Jauna.
|
|
|
nahigabe edo desplazer handi baten ondoren, halako ezinegona sartzen zitzaidan gorputzean, eta, hain izaiten nuen utziezina eta bazterrezina, bertzalde, nahigabeari zerraion kezka eta arrangura, non akabatzen bainuen, finean —batzuetan lehenago, bertzeetan geroago—, ahul, herbal eta eri, ahiturik eta sukarrak harturik, eta orduan ere halatsu gertatu zitzaidan; eta, nola ondorea kausaren neurrikoa izan ohi den eta beronen araberakoa, eta nola osaba Joanikotekin izan nuen nahigabea neurrigabekoa izan zen, hala ibili nintzen lauzpabortz egunetan sukar izugarri batekin, zeinak, goizetan zerbait beheiti egiten bazuen ere, arratsetan goiti. Deabru tipi batek bere sutegia eraiki ote zuen, bada,
|
ene
buruan. Zeren eta halakoa baitzen ene buruko berotasuna, baita beroak eragin zidan min itsusi hura ere!
|
|
|
Eta osaba Joanikot izarrez mintzatzen zitzaidan, eta nik izar haien artean egiten nuen amets... Eta bihotzez maite nuen osaba Joanikot, baina bihotzak erraiten zidana ez zuen
|
ene
buruak onartzen, zeren nik, gauza guztien gainetik, neure tokia eta neure kargua bainituen... eta zure aitaren emaztea nintzen... eta jauregiko anderea nintzen... eta ez zegoen goia behearekin nahasterik.
|
|
|
—Baina,
|
ene
buruak ene bihotzaren gutiziak ontzat emaiten ez zituen arren —erran zuen ene amak—, halarik ere, zure aita etxeratu eta harekin oheratzen nintzen bakoitzean, osaba Joanikot izaiten nuen gogoan, halako suertez, non gogoz eta arimaz harekin izaiten bainintzen, gorputzez zure aita besarkatzen banuen ere... Eta nik ez nuen bekaturik egin nahi, baina bekatu egiten nuen, erremediorik gabe... harik eta, halako batean, zutaz haurdun gertatu nintzen arte.
|
|
|
—Hala, bada —erran zidan alkaideak—, baldin hemendik atera nahi baduzu, hil iduri egin duzu, eta ongi egin duzu gainerat, izan ez dezan nehork ere sospetxarik —eta, segidan, bere asmoen berri eman zidan: nola, gure engainamenduaren aitzina eramaiteko, guardia haietarik batekin kalapita iduriko bat jokatu behar nuen bertze presoen aitzinean, tuak, muturrekoak eta ostikoak bitarteko, guardiek, halatan, gela berezi batean bakar nintzaten, non, biharamunean,
|
ene
buruaz bertze eginik eta urkaturik aurkituko baininduten; eta, guardietarik bat barrenean sartzen zela eta bertze batek atea zaintzen eta begiratzen zuela, aterako ninduten, finean, orgatila batean, ahozpez, soka lepotik dilindan nuela... hilen mundurat: bizien mundurat, alegia, non Venancioren bi morroi izanen bainituen aiduru, mando batekin.
|
|
|
Eta alferrikakoak izan ziren, halaber, nik urte haietan eraiki nituen irriak eta esperantzak, zeren eta Nenboz amorosturik nengoèn egun haietan heldu baitziren sei soldadu haiek don Venancioren etxalderat, jujearen manuarekin, zei nak behartzen eta obligatzen baitzituen
|
ene
buruaren eta ene pertsonaren atzemaiterat.
|
|
|
Eta bizkaitarra enekin sartzen zen behin eta berriro, ene interbentzioneak bortz zaldun haien hiltzea eragotzi ziolako... eta nik, berriz, ezin ekidin nuen iduri lazgarri hura,
|
ene
burua urka bilur baten barrenean jartzen zuena, eta kezkatzen nintzen eta izerditan hasten nintzen, zeren berant gabe jakin behar baitzuen ene lepoak zenbat pisatzen zuen uzkiak, François de Villonek zioen beza la...
|
|
|
AIPATU berri dizut aitona Nikolasek barrendik bizi izan zuen borroka, egunaren eta gauaren artekoa, zentzu metaforiko batean, baina uste dut ezen heldu dela
|
ene
buruaz hitz egiteko ordua, neure egunaz eta neure gauaz, alegia, eta ene kontzientziaz, azken finean, zeren eta kontzientzia baita barrendik bizi ditugun, edo, hobeki, barrendik bizi gaituzten aingeruen eta deabruen arteko gudutokia, bertze metafora bat erabiltzeagatik.
|
|
|
Baina, zergatik zetozkidan bururat kontu haiek, bai, baldin neure otoitzetan, bertzenaz ere, artez mintzatzen banintzaion Jainkoari, bertze ararteko baten beharrik gabe? Eta orduan, Jainkoari zintki eta fintki otoitz egiten niola, eskatu nion ezen bere argiz argi nintzala eta goberna zezala
|
ene
burua... eta orduan gogoratu zitzaidan ezen, nola ibili bainintzen bortz sei urtez haragiz haragi, putaner gaixto bat bezala, hala, bertze bortz sei urtez eginen nuela penitentzia eta eginen niela, halatan, haragiari eta haragikeria suerte guztiei uko, aldi bateko asea eta gehiegikeria bertze aldi bateko goseaz eta eskasiaz pagatzen nuela, kastitatearen, garbitasunaren eta onestasunaren bidetik, ... Eta, beharrak beharturik eta konbentzimenduak konbentziturik, erran nion Jainkoari, nigar purpuilak begietan, hil nintzala eta akaba nintzala molderik moldegaitzenean, baldin neure hitza betetzen ez banuen, eta baldin ordaintzen ez banuen zuzentki eta onestki neure bekatuaren deskargua eta pagamendua.
|
|
|
Eta jaun Marcelekin ere, bertzalderat, berdintsu eta orobatsu. Eta kontu hartan ene arimaren salbazionea zegoen jokoan, eta joko hura garbi jokatu behar nuen, oro irabaz edo oro gal, Jainkoaren aitzinean ez baitzuen
|
ene
burua engainatzen edo ene kontzientziaren korapiloak ezkutatzen ibiltzeak balio, Jainkoak guztia ikusten zuenez gero, bai ene gorputzaren zokorik gordeena, baina baita arimarena ere, eta horrek larritzen ninduen.
|
|
|
Izan ere, Italiarat famaren bila abiatu ninduan eta ez nian ediren; hemen, aldiz, bilatu gabe ediren diat, eta ez nagok haren uzteko prest. Eta hik ere huts egin duk heure liburuarekin, eta
|
ene
buruaren gainean zentzatu huke, hutsetik hutserat ibili nahi ez baduk bederen... Baina bazekiat ezen ezinezkoa dela hi bezalako harri koskor bat konbentzitu nahi izaitea... eta bazekiat, halaber, ezen, muturka ere ha siko ginatekeela, baldin elkarrekin bizitzen segituko bagenu.
|
|
|
Eta ez ote zituen Mignon biluziak ere oinetakoak jarririk, ez bere ahalkearen eta bere dekoroaren ezkutatzeko, nola aitortu baitzidan, baina arintkiago eta fitezago ihes egin ahal izaiteko? Ongi bai ongi enplegatu zituen Parisko ilehoriak bere artea eta maina, baita sarea eta lakioa ere,
|
ene
buru handiaren atrapatzeko...! Eta, neure buru handi hartan iduri haiek nituela, berriro etorri zitzaizkidan maradizinoak eta hitz itsusiak mihirat.
|
|
|
Arratsaldeko argia oraino sasoian zegoen ni kanpora ateratzean.
|
Ene
buruko mina ere bai.
|
|
|
Konplota, errepikatu nuen, hizki bakoitza hausnartuz. Baina, zergatik?, galdetu nion
|
ene
buruari, zergatik gu. Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu zuten edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka.
|
|
|
Neskak esa  ten zion" hartu nire ezpainak, jan nire ezpainak", horrelaxe, panpina batek esaldi txepel bat errepikatuko lukeen moduan, emoziorik gabe, eta mutila, zeina ni baino gazteagoa baitzen eta era berean ederki burusoildua, gogor saiatzen zen maiteñoaren eskakizunak betetzen, jubilatu urrezko txarteldun talde bati zeharka begiratzen zien bitartean; haiek, era berean, zeharka begiratzen zioten mutilari, eta pentsatzen zuten beraiek askoz ere ederkiago beteko zuketela neskatoaren erregua, mutil ezjakin hark baino; ezen, ordurako, mutila beste ezpain batzuk ari baitzen jaten, nahastuta, beste ezpain gozo eta petalo irekien antzeko batzuk. Eta halaxe, bada, Schubert bukatu zen, eta kanpora begiratzeari utzi nion, nire baitara begiratzeko; bakarrik nengoen eta
|
ene
buruari zuhurtasun osoz azaldu behar nion zergatik ahoskatu nuen konplot hitza, zergatik kanporatu nuen izen beldurgarri hura, esku anonimo batek idatzia zirudiena eta, hala ere, hain ankerra eta hurbila egiten zitzaidana. Eseri egin nintzen; hegazkin batek zeru ubela zulatu zuen, eta ikuskizun hark uharte huts baten erdian abandonatuta dagoen naufragoaren modura sentiarazi ninduen, zergatik esaten asmatuko ez banu ere.
|
|
2001
|
|
|
" testamendua egitea deliberatu dut,
|
ene
buruarekin batera ene hazienda ere gal ez dadin... Zeuretzat dira, bada, oinetako mehe horik eta mahai gainean uzten dudan gaulois paketea, zeuretzat dira sandalo loreak eta pottoka gorriskak; zeuretzat hainbeste hiri hiletan bildutako harri zatiak, Vincent Van Gogh en belarria eta siemprebiba oriska"
|
|
|
Saia gaitezen, eske hori egiten diot
|
ene
buruari eta besteri, oraingo gauzak oraingo begiz ikusten, oraingo auziak oraingo buruz xuritzen. Ez gaitezen gal amets bideetan barrena; utz ditzagun ametsak lo gaudenerako.
|
|
|
Biharamunean, lanean, kafearen orduan, lankideak, bezperako atentatu odoltsuaren argazkia zekarren Sud Ouest egunkariaren orrialdea, euskaldun soil izanez atentatuaren errudun banintz bezala agerian atxikitzen zuela eta
|
ene
buruaren zuritzeko astirik zilegitzen ez zidala, urte anitz zuela berak egarri zain beheraldia aipatu zidan, jori beltza hurrupatuz eta hitzak astiro hautatuz.
|
|
|
Behialako oilategiaren ordezko isiltasun pisua barreiatu zen gure kafe gelan. Inarrosia geratu nintzen,
|
ene
buruari galdezka ea berriro ere isiltasunaren ildoaren hautatzea ez nuenez hobe izanez. Madarikatzen nintzen(!):
|
|
|
Behin hola, bidean nintzela, uda mineko galerna ari zela kanpoan, beribilez etxerakoan, ametsetako lukainketan zintzilik, bi zamari, bata zuria eta bestea beltza, agertu zitzaizkidan faroen eremuan. Preseski, Tamerlanen anker ospea handitu zuten abere horiez ari nintzen murmuzikan, noizbait, misterioz bastatu ipuin bat idaztekoa nuela, abesti bat, nobela bat zergatik ez, gaia zabala zenaz gain, dena horrelako istorioa zozo bidearen irensteko, eta hor hara, ingurada latzean, bi zaldiek
|
ene
buru muina inarrosten zutela! Gelditu nintzen.
|
|
2002
|
|
|
Egun batean, buru buruan sartu zitzaidan zergatik ez nion bukaera ematen egoera hari, ni ere alabarekin joanez beste mundura. Istantean atera zitzaizkidan protestan, ordea, anbulatorioko gaixoak –Eladio, Zesareo eta hitz eta pitz egiten zuen atso andaluza–, haiek guztiak
|
ene
buruaz jabetu balira bezala: ezetz, ezin nuela halakorik egin, beraiekin neure obligazioak nituela-eta!
|
|
|
|
Ene
burua, amildegi piko baten aurrean.
|
|
2003
|
|
|
Pertsona batzuek etika aipatzen dutenean nolako etikaz ari diren galdetzen diot
|
ene
buruari: zenbaiten etika konfesionalaz ala, Giza Eskubideetan oinarri harturik, gehientsuenok onar dezakegun etikaz?
|
|
|
Hirugarrenik, galdeginen diot
|
ene
buruari, Gerlarik edo Bortizkeriarik gabeko politikarik ba ote den.
|
|
2004
|
|
|
Baina zein da" inor" Bibliako hizkeran, zein zen" nor" judutasunean?
|
Ene
buru soila ere oilo larrua egiteko modukoa da Israel Shahak en idazkien irakurketa. Judua izanik bera, judu ortodoxoen kontrako zigor intelektualik zorrotzena dugu Shahak.
|
|
|
Euskaltzainburua, guztien buru dutela, noski; honen iritziak aditzekoak izaten baitira gehienetan. Horra
|
ene
buruari behin baino gehiagotan egin izan diodan itauna.
|
|
2005
|
|
|
Baziren etsipen uneak, bereziki garai bat izan nuen
|
ene
buruari galdetzen niona: «Nola egin behar da?
|
|
|
Bo, banuen denbora, hogeita sei urte baizik ez nituen Ahardikeriak atera zelarik, eta
|
ene
buruari berrogei urte arteko epea emana nion publikatua izateko. Ez dakit zer gertatuko zitzaidan berrogei urterekin oraindik ez bazidaten deus publikatu.
|
|
|
Aldiz, aski badakit, ondoan bi testuak ditudalarik, euskarazkoa eta frantsesezkoa, biak konparatzeko. Eta
|
ene
buruari errateko, «hara, agian ez nuen hori horrela itzuliko».
|
|
|
Hala ere, egun batez segida hartuko duen? Galdera ikur handi batekin uzten dut hori, baina
|
ene
buruan dabilen esperantza da".
|
|
|
|
Ene
burua integratzen ez badut behatzeko unean erraztasunak izango ditut.
|
|
|
Aire hori ez dut galtzen, landu ere ez dut egiten,
|
ene
buruaren eta nortasunaren atal bat da.
|
|
|
Beste hizkuntza batean ari naizenean arraro ikusten dut
|
ene
burua: luzaro izan naiz frantsesezko itzultzaile eta frantsesez ari naizenean beste norbait sentitzen naiz.
|
|
|
Dena den, askotan galdetzen diot
|
ene
buruari kritiko horietako batzuk nondik sortuak diren, nolako ikasketak ote dituzten.
|
|
|
Inondik ere ez:
|
ene
burua errealistatzat daukat.
|
|
|
Bai, lehenik, mozkorra bainintzen, ez nintzen egoera on batean, eta badakizu... Ene bizi osoan irudi izigarri haiek
|
ene
burura etorriko dira. Gainera, gizon gazte baten hiltzea ene baitan dut.
|
|
|
Baserri ba tera zihoala gogoratzen naiz, hori bai. Euskara ikasten ari zela esan zidan eta
|
ene
buruari galdetu nion nola arraio ote zitekeen izan, euskara hain ondo eta bizi hitz egiteaz gain, dozena bat hizkuntza ezagutzen zituen gizona, baserri su kaldeetan sartuta ibiltzea. Atsotitzen lan eskergak ekarrizuen erantzuna, urte dezente beranduago.
|
|
2006
|
|
|
Orduan psikoanalisia segitu behar izan nuen hiru urtez, ez nintzen laneko gai. Ez nekien sendatuko nintzenez, edo
|
ene
burua botako nuenez. Baina izan gara frango, ez bakarrik seminarioan izanak, bai Heletan berean ere, zenbat eri ez ote da izan?
|
|
|
Baina filosofia egin badut ez da bakarrik eta baitezpada filosofia maite nuelako, baizik eta ez nuelako gelditu nahi frakaso batean.
|
Ene
burua gai sentitzen nuen filosofian aritzeko, nahiz literatura nahiago dudan. Filosofia ez da enetzat egiaren atzemateko bide bat, baizik eta metodo bat, ariketa bat, trebatzen zaituen ariketa izpiritual bat.
|
|
|
Bai, ari naiz, erraten ahal dut baietz. Aski itzuli eman ditut, eta gisa batez
|
ene
buruarekin adostasunean sartu naiz berriro. Edo ari.
|
|
|
Barkua bere makilazko etxolan gorde ondoren, eskutik hartu ninduen. Lehenik zapartatzeko zorian nintzela iduritu zitzaidan; hala ere,
|
ene
buruari segurtatu nion esku bat esku bat zela eta ene buruan garrasika ari ziren bozei ez nien kasurik egin. Euria azkarki ari zuen eta Tomek lasterka eskutik tiratzen ninduen.
|
|
|
Barkua bere makilazko etxolan gorde ondoren, eskutik hartu ninduen. Lehenik zapartatzeko zorian nintzela iduritu zitzaidan; hala ere, ene buruari segurtatu nion esku bat esku bat zela eta
|
ene
buruan garrasika ari ziren bozei ez nien kasurik egin. Euria azkarki ari zuen eta Tomek lasterka eskutik tiratzen ninduen.
|
|
|
Haurra izatea zer den! Behar baino maizago errepikatzen ari naiz,
|
ene
buruaren desenkusan: hamalau urte egin gabea nintzen.
|
|
2007
|
|
|
|
ene
burua dizut gomendatzen
|
|
|
Pentsamendua «nik pentsatzen dut» batek lagun eginda hasten bada, nia pentsamendua baino lehen badago. Bestetik, nik ezin dut pentsatu
|
ene
burua ni bat bezala, aldi berean hi edo ha (hura) bat pentsatuz ez bada; edo ta, ezin dut pentsatu ni= gizaki, gizaki denak pentsatu gabe aldi berean. «Hi gabe, ni inposible da»309 Edo:
|
|
|
Amak bai, joan den aspaldian lekuak hustuak zituela, mundu krudel honetarik. Alta itxuraz
|
ene
burua salbatu nuen. Nola salatuko nion Iñakiri hitzordua burutik erabat ezabatu zitzaidala?
|
|
|
Etxerat eta ispiluaren aurrean gelditu nauk
|
ene
buruari so, baina, ez duk besterik... hau ere aldatua duk... ez didak batere lehengo itxura erakusten! aurkibidea
|
|
|
—
|
Ene
buria salbatu diat!
|
|
2008
|
|
|
Egiari zor, ez zait gustatzen
|
ene
burua ikustea, askoz ere hobeto egin nezakeelakoan nagoelako den denetan.
|
|
|
Nola biloba Ez, ez, niretzat da, betidanik jarraitzaile izan naiz eta.Emakumeek, berriz, beraientzat egin ziren berariazko produktuen aldera jo izan dute gehienbat: Florita, Mari Luz, Esther... Istoriotxoen marrazkilarietatik, gizonezkoak ehun badira, emakumeak zazpi edo zortzi baizik ez dira izan, ez dakit zergatik.Politikoki zuzen den horri ihes egiten al diozu. Politikoari egiten diot ihes, moda ez dudalako gidari izatea nahi... Marrazkietan bezain zorrotza al zara egiazko bizitzan. Nahikoa, bai.Marrazkietan
|
ene
buruari asko exijitzen diot, baita zehaztasunik ñimiñoena ere... Baita eguneroko bizimoduan ere: hutsarekin kezkatzen naiz beti.Andreak esaten dit:
|
|
|
|
Ene
buruari esaten nion: Honela ez goaz ongi.Orain arte absente izen diren gizarte sektoreekin lanean aritu behar dugu.
|
|
|
|
Ene
burua ondare objektuen balioen defendatzailetzat daukat.
|
|
|
badaude liburutegi zokoetan gorderik, aspaldiko euskal hiztegiak, XVII. mendetik XX.aste lo egon direnak, nahiz euskalzale batzuek aipatu eta landu ere dituzten. Gogoan dut Patri Urkizuk egin zuen Urte> lapurtarraren argitalpena; baina gaur ditugun erraztasunekin, galdetzen diot
|
ene
buruari eta gure argitalpen batzordeari noiz arte utzi behar ditugun argitaratu gabe Sylvain Pouvreauk, Jean Duvoisinek, Maurice Harrietek edo Darricarrère kapitainak egin lanak?
|
|
|
Bainaezin nuen jasan gorputzaren eskea, agresibitatebilakatzen zen oihua. Bai utziko nuen, apurka, horixe hitz eman nion
|
ene
buruari. Eta halaxe eginen nuen.
|
|
|
Abenduaren hotzak aspaldian eramanak zituen familia udatiarrak eta toldo koloretsuak. Neure baitan nerabilkien oroitzapena, delirio bat, amets hutsala edo aurreko gaua izan ote zen galdetu nion
|
ene
buruari. Eta pentsamendu nahasi haietan korapilatuta, bainu hotz bat hartu nuen Kantauriko ur gazi gozotan.
|
|
|
Izua sentitu nuen barru barruan komuneko alfonbraren azpian eta ispiluan islatuta, leku guztietan. Eta
|
ene
burua lasaitzearren edo, aho txikiaz, everything gonna be allright. Marley erregearen reggae doinuak imajinatu nituen, eta gorputza geldoki mugituz, mundu honetatik alde egin nuen une batez.
|
|
2009
|
|
|
Denbora pasako zerbait bezala hasi nintzen, asmo konkreturik gabe. Egia erran ez nuen pentsatzen
|
ene
burua liburu honen bidez agertzea ez Gorrail Azeriarekin ere. Istorio batzuk errealitateari lotuak dira baina ez ditut gertatu bezala kontatu, bistan da.
|
|
|
Arazoak hemen, arazoak han… Je n' est regrette rien de rien [kantuan ari da] … Badakizu, Edith Piaf-ek kantatzen zuen bezala. Biziki ongi naiz
|
ene
buruarekin orain. Eta disko berria aurkezturik, pozik, plazer handiz.
|
|
|
Lantza bat eskuan nuen eta nire ezpata zaharra gerrian loturik. Izanen nuen zerekin
|
ene
burua defendatu, besamotzak erasoz gero. Bakarrik ote zen, ordea?
|
|
|
Nire kasuan esaera batzuk zetozkidan ezin gogora nitzakeen garaietatik, «Bedtime for Mummy, s little soldier»What on earth do you think you are doing (oheratzeko ordua amatxoren soldadu ttipiarentzat), kasurako. Zergatik dabilkio esaldi hori
|
ene
buruari inguruka arratsero. Esaten al zuen nire amak halakorik benetan?
|
|
|
arabiera, bantu, swahili, mandinga.
|
Ene
buruari galdetzen diot nolakoa izango den mundua mandingaz. Hiztegiaz gain egongo dira moldeak, esapideak, erritmoak, ideiak eta kantak hizkuntza horri bakarrik dagozkionak eta beste edozeinetan ezin entzun edo antzeman daitezkeenak.
|
|
|
Baina ezin. Irudimena jabetu da nitaz eta
|
ene
burua ikusi dut autoko bolanteari helduta. Abiadura azkarregian noa, eta jendea daramat atzean, eta alboan, Unairekin noa.
|
|
|
Ama.
|
Ene
buruak bidaiatzeari ekin dio andereak hizketan diharduen artean. Ama.
|
|
|
Izaren bihurguneetan galdu gara. Begiak itxi ditut eta bizirik dagoela sinestarazi nahi izan diot
|
ene
buruari, eta sentitzen dudan hozkirri hau berotzera etorri dela nigana. Baina orduantxe autoa ikusi dut berriro eta horma eta azelerazio gehiegizkoa eta oihuak...
|
|
|
Lanjerosa izan daiteke nik
|
ene
burua seriotzat hartzen baldin badut. Antzerki hau ez da eredua.
|
|
2010
|
|
|
Oraindik ikusten dut nola joaten gintuzun, kaier bat harturik… Paper batean egiten genuen lana eta joaten ninduzun errejentarengana. Hark ontsa zela erranik, nik,
|
ene
buruari: " Ez duk hori ontsa!", nik banekizun hori… Errejentak onartzen zizun mintza egitea euskaraz Santa Garazin.
|
|
|
Galdurik da gure kulturarendako!". Nik, hamar urtetan,
|
ene
buruari: " A bai?
|
|
|
14 urterekin finko nekien musikaria edo kantaria izanen nintzela.
|
Ene
buruan, alta, argi ikusten nuen euskaraz kantatzea ene plazerarendako zela, baina hortik bizi nahi banuen aukera bakarra frantses kantaria izatea zela. Ni baino kide zaharragoez osatutako talde batean jotzen nuen Parisen eta 15 urterekin gaitzeko arrakasta genuen auzoan.
|
|
|
Ordukotz, Euskal Herrira itzuli nintzenetik 1963an, banituen kantu parrasta bat egina. Dolda bat izigarria bizi izan nuen hemengo egoera ikusiz,
|
ene
burua teknikaz beterik naukala. Ez nuen sekulan asmatu publiko aitzinean kantatuko nituela.
|
|
|
Zahartzen garenean berriz dena hutsetik hasi dadin desio izaten dugu. Eta
|
ene
burua indartzearren eta kontsolatzeko diot: Ez naiz ni gaizki zahartuko»), 68 urte zituela («Heriotzaren ideia hori gainditzeko ez dugu hilda gaudela imajinatu behar.
|
|
|
Ba al dakizu, irakurle, nolako zirrara eragin zidan guardia zibilak artega ikusteak, fiskalak egiten zizkien zenbait itaunen aurrean? Inoiz ikusi al dute, galdetzen nion
|
ene
buruari egoera hartan, guardia zibilek euren burua urduri fiskalak egindako galderengatik?
|
|
|
Autoen argien aurrean jarri ditut ene begiak, itsu nazaten, bi tarte gorriak
|
ene
burutik erabat deusezta ditzaten.
|
|
|
Añamari: Lau urte luze behar izan ditut, erretreta hartu nuenetik hots, denbora osoz, huntan murgildu nintzela, ur handietan bezala, gero maiz
|
ene
buruari nerraikan bezala, ur handiegietan, ez nekielarik igerika, eta derradan umore xorta batekin, ez nekielarik ere igerika jakin zela hoin putzu barnetan ibiltzeko...
|
|
|
Añamari: Urrun egona nintzelakotz, familiari buruz zor bat metatu banu bezala urteekin, lan neke horrekin
|
ene
burua xuritu behar banu bezala, belaunaldiz belaunaldi ene familiarena nintzela edo familia hori enea zela berriz; frogatu behar izan banu bezala" nondik heldu giren jakin behar, nora joan jakiteko" biziak sentsu bat baduela frogatzeko bistan dena... Bitxi da, beren arrazoinamendu hertsien gatik hastiatzen dituzu bizi guzian, eta gero ezin diezu ihes egin... batzutan ene burua ikustean izitzen naiz, amak bezala pentsatzen dut undarrian... pentsatzen ez menturaz, baina obrek beregana ekartzen naute, bere mundura...
|
|
|
Urrun egona nintzelakotz, familiari buruz zor bat metatu banu bezala urteekin, lan neke horrekin ene burua xuritu behar banu bezala, belaunaldiz belaunaldi ene familiarena nintzela edo familia hori enea zela berriz; frogatu behar izan banu bezala" nondik heldu giren jakin behar, nora joan jakiteko" biziak sentsu bat baduela frogatzeko bistan dena... Bitxi da, beren arrazoinamendu hertsien gatik hastiatzen dituzu bizi guzian, eta gero ezin diezu ihes egin... batzutan
|
ene
burua ikustean izitzen naiz, amak bezala pentsatzen dut undarrian... pentsatzen ez menturaz, baina obrek beregana ekartzen naute, bere mundura...
|
|
|
Gerundioan dakusat
|
ene
burua
|
|
|
gerundioan dakusat
|
ene
burua
|
|
|
dakusadan
|
ene
burua gerundioan.
|
|
|
...tikan komenigarria hagitzen duzu nonbait oraingoan nik zuri kartofoliaz zerbeit argitzea; badakizu jakin ere mendeak pasa ahala zientzien kopuru zabaldugarria haunditzen dela aurkikuntza loriotsuagarriren bat idoroberria suertatzen dela eta; nik ez nuke gola niholaz ere esain kartofolia halako hatzematasun funtsezkorik den gizataldeen biziraupenarendako; halan duzu kartofolia zientzia berria baina
|
ene
buruak sorturiko asmakizun jokotsua eni entretenigarri soilik dena; beaz ez ikaatu halako gauzarik zailegiak gertatzen bazaizkizu eta inolako zalantzarik bage baztertu, baztertu eta ahantzi betirakoz; hauxe hain xuxen duxu kartofoliaren helburu garrantzitsu bat; desagertzea gauen burutazio hits guzien abiada iluna inora ez doan legez;
|
|
|
Etxahun baten gisaz
|
ene
buruari aitzi akabatu ninduen ateratzeak ni
|
|
|
Eta orduan galdetzen diot
|
ene
buruari noren buruari, bainaZein da benetako nia, nia ala beste nia?
|
|
|
|
Ene
burua parafraseatuz, Jaxinto karakolaren Bidazti handian xehetu beharrekoa erantzun nahi gabe darraikit: zer da garrantzitsuago, zer hobe, zer goragoko, izatea ala egotea, hortxe identitatearen gakoa, hortxe kezka guztien funtsa, hortxe aztoramenez betiere eta guztietan holakatzen nauena.
|
|
|
Ez dut locus amoenus idoro nahi, ez dut sufien hiria guztiz baztertu nahi, ez dut zelaiaren bakardade lasaian
|
ene
burua jabaldu nahi, baina hiria, giza ekaiez mukuru beteriko espazioa ez zait laket, aiher natzaio, izukaitz dabilkit, eta harresiak oraino zutik bailirauten, porlanezko uhalez asfaltoari loturik, itotzen dihardukit estekatua, arnasa pozoinduz beharriak enpotuz sudurrak maiseatuz.
|
|
|
Neure buruarendako idazten baitut, ni hobe ezagutzearren niri hobe erantzutearren nik hobe erotzearren nirekin hobe mintzatzearren. arauak nireganatutakoan galdu du xedea eta nigan helburugabetzen den heinean nitasuna mardotzen doa eta belzten, eta ihartzen, eta zentzatzen, eta ezabatzen... izan bekizkit hitzok
|
ene
buruaren ezagutarazle fin, edo nahasgarri eder, edo isla ezkel, edo hutsalkeriarik zitalena, izan daitezela, edo ez daitezela izan, hartzaileak, beste niak, interesa galdu bide baitu, eta ez baitit irakurriko, ez baitidat irakurtzen, nik niri, akademikoki eta arauz.
|
|
|
Goiz guzia lanean ari da.
|
Ene
buruaren eta gorputzaren zauriak iodaz artatzen ditu baina ez du denborarik beste minak ikusteko. Lili, ene ondoan etzanik da.
|
|
|
Konturatzen naiz zikinkeriaren erdian jarria naizela. Zenbait denboraz, ondoezinak
|
ene
burua nahasten dit. Iratzartzen naizelarik, Lili ikustean saminez betetzen naiz.
|
|
|
Jolan Markowies ek, emazte bihotz onekoa eta xumea, ene egoera larriari ohartuz, bere ondoan toki ttipi bat egiten dit ene bizkarra paretaren kontra pausa dezadan. Uzten dut
|
ene
burua mugitzera nihaurk deus egin gabe, nahikariarik gabe banintz bezala baina aurpegi ilehoriari beti so egonik.
|
|
|
G. Egun batez, uste izan nuen ene legearen araberan ari nintzela; bizkitartean, ez zen hala izan. Nola
|
ene
burua hainbesteraino engainatu nuen?
|
|
|
L. Ez dezaket
|
ene
burua aski laster alda ez eta ere besteena.
|
|
|
G. Nola izan naiteke
|
ene
buruaren aldera ongi ekarria, bakarrik hire ‘ni ttipia’ gibelean uzten badun.
|
|
|
G.
|
Ene
burua ez baitut ongi ikusten, nekez epai dezaket.
|
|
|
|
Ene
buruan, beti aitzinean nagok. Alta badakit ez dela ongi...
|
|
|
Aldi berean, zuzena eta zorrotza izan banintz,
|
ene
buruaz zer idatzi nuen ikusten dut; horrengatik barnaki hunkitua naiz eta ene burua ahalke sentitzen. Ahalke horretaz konturaturik, Hannak haren bitartez mintzo denaren asaldura eztitzen senti du.
|
|
|
Aldi berean, zuzena eta zorrotza izan banintz, ene buruaz zer idatzi nuen ikusten dut; horrengatik barnaki hunkitua naiz eta
|
ene
burua ahalke sentitzen. Ahalke horretaz konturaturik, Hannak haren bitartez mintzo denaren asaldura eztitzen senti du.
|
|
|
Hitz honen gibelean, harmonia osoan den ezin zenbatuzko oste bat, sumatzen dut. Eta
|
ene
buruari galdatzen: ene Maisua izan daiteke, guk, gizakiek, Aingerua deitzen duguna?
|
|
|
G. Bazakiat hutsa eta etsipena zepoak direla; alta,
|
ene
burua engainatzen uzten diat.
|
|
|
L. Igaten saiatu nauk baina
|
ene
burua bortxatzen dudala sentitzen diat.
|