Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 16

2000
‎Hortaz, espirituak goitik behera du jausi, urratu, nozitu, bere buruaaurkitzera iritsiko bada, eta, halatan, egia ezagutzera helduko bada. Espiritua mintzoakaditzera emaniko errealitatea baita; eta gizakiak naturatik aldentzeaz batera sortu dumintzoa, edo mintzoak gizakia, nahi bezala. Borrokan gizakiak ukatu egiten du beraden animalia naturala; eta, lanaren bitartez, egina jaso duen mundu naturala duezeztatzen.
2004
‎Hura gogoratzeaz batera, morfinaren eragina ahuldu egiten zitzaidala sentitu nuen, eta bihotz bihotzez irrikatu nuen xagu aurpegiko sendagilea itzuli eta pentsamendurik gabeko, oinazerik gabeko erresumarako beste txartel bat ematea. Banekien, ordea, ezin niola atzea eman errealitateari. Eta, nengoen kinka larritik onik ateratzekotan, horixe egin behar nuen, buru belarri hausnartu.
‎Ez zuen arrazoi falta, ezen errealitatearen berri ematerakoan hizkuntzarekin egiten baitugu topo ezinbestean, gogoz nahiz gogoz kontra. Nola eman errealitatearen berri hizkuntzaren bidez ez bada, perpausen bidez ez bada. Dakigunez, hizkuntza, edozein hizkuntza, perpausetan banatzen da, perpausen osagai nagusiak izenak eta aditzak direlarik.
‎Eta irudikatzearen ñabardurak adierazteko hor ditugu, urrutira jo gabe, antzeztu, aurkeztu, berraurkeztu, ordezkatu euskal hitz zehatzak bezain adierazkorrak. Izan ere, errealitatearen berri ematerakoan errealitatea irudikatu egiten dugu eskuarki, zenbaitetan antzeztu egiten dugu, batzuetan aurkeztu edota berraurkeztu egiten dugu, bestetan ordezkatu ere bai. Hitz batean esanda, behin errealitatea egokiro irudikatuz gero, ez dugu zertan berriro ‘errepresentatu’ behar.
‎Gizakiak, nor izango bada eta bere espeziearen biziraupena bermatuko badu, errealitateari aurre egin behar dio erarik eraginkorrenean. Gizakiak ezin dio bizkarra eman errealitateari ez eta bere buruari. Erantzutera, jardutera, jokatzera, sortzera behartua dago aldez edo moldez.
2012
‎Errealitatea ukatzeko interes handia, fikzio bati emateko errealitate itxura. Interes hori denok dakigu ez dela zelo morala, politikoa baizik, are politika espezifiko batekoa, ez dugu esango izena.
2013
‎«Ezkongai nozioa oso desberdina da haurtzaroan eta helduaroan», Hezkuntza Teknologien Institutu Nazionalak argitaratutako Hezkuntza Ministerioak egindako azterlan batek azaltzen du. Testuak nabarmentzen du, gainera, «esanahi helduek ez diotela esanahi handirik ematen errealitatean beste gauza bat esan nahi duenari». «Neska eta mutikoek pertsona helduak imitatzeko joera badute ere, esperientzia amoroso horiekiko esanahi desberdinak dituzte», azaldu dute aditu horiek.
2014
‎Garratza bezain beharrezkoa da, ordea, familia bateko kideentzat, herri batentzat, herrialde batentzat. Azpeitiarrek, azkenean, ezagutuko dute Gerra Zibilean udalerrian emandako errealitatea; egia latza. Apirilaren 2an Azpeitiko memoria historikoa aztertzeko akordioa sinatu zuten Azpeitiko Udalak eta Aranzadi Zientzia Elkarteak.
2017
‎Utopia modernoaz gabetuta, edonola ere, literatura horrek ezaugarri bereziak izango ditu, Atxagak bere poetikaren ardatz bihurtu dituenak, Azken hitzaren bila n gauzatu hausnarketa metaliterarioan erakutsi legez. Ezagutza transzendentea behin betiko galarazita zaion neurrian, kasu, literaturak ezinbestez hartu du luzamendutan ibiltze amaigabearen eitea, Azken hitzaren bila ko narratzaileak behin eta berriro adierazi lez.133 Errealitatea interpretatzera mugatuta dagoen heinean, bestalde, literaturak aditzera emandako errealitateak nahitaez izaera sortua, asmatua izango duela onartu da, izaera manipulatua, alegia. Horixe da, ziur aski, Atxagak atal osoari emandako egitura alfabetikoak oinarrian daukan arrazoi filosofikoa.134 Azkenik, zerrenda poetologiko ad hoc honi amaiera emanez," azken hitza" atzematerik ez badago, hau da, erabat berria, guztiz singularra, inoiz ere entzun gabekoa litzatekeen hitza existitzen ez bada, esan litekeen orok, hein batean bederen, dagoeneko esana egon du, tradiziozkoa izan du, alegia.
‎Egia esan, jatorrizko herri edo komunitate etnonazional gisa existitzeak besterik gabe kolektiboki egituratzeko eskubide politikoari bide eman behar lioke, baina, tamalez, ez gara mundu moral horretan bizi. . Nazioa ez da emandako errealitate bat, garapen eta bilakaera baten emaitza da, sortu eta eraiki behar den gizarte eredu bat da?, Connor en esanetan96 Nolanahi ere, jatorrizko nazio kulturalen interpretazio, naturala, egiteko korapilo bihurririk ez badago ere, objekzio handiak daude, nazio politikoaren?
2018
‎Gorputz koherentzia horrela deseginez gero, sexu kategoriak balio deskribatzailea galduko luke kultur eremu guztietan. «Sexu» kategoria ekintza errepikatuen bidez ezartzen bada, alderantzizkoa ere egin daiteke, hau da, kultur zelaian diharduten gorputzen ekintza sozialak erretiratu egin diezaioke kategoriari eurek, gorputzek, emandako errealitate boterea.
‎Horiek horrela, kultur eremuaren eta komunitatearen arteko harreman aldaketak izan zuen ondorio nagusirik: kultur eremuaren baitako ondareak kantek, bertsoek, istorioeketa aditzera emaniko errealitateek iragan bateratua eta kultur errealitate aberatsa aditzera emateko potentziala zutenek funtzionalitatea irabazi ahala, gero eta maila kolektiboagoan garatuz erresistentziazkoa, euskara batuaren bidea, Jorge Oteizaren Quousque tandem...! (1963) lanak izaniko eragina eta abar.
2019
‎Uretara salto egin, maelstromera hurbildu igerian, igual ur ertzera itzuli, oinak lurrean ipintzeko bide baten bila. Bizitzari zentzua eman errealitatea konplexua dela jakinda.
2021
‎Datu horiei, baina, guk geuk ematen diegu esanahia, zentzua eta errealitatea. Erronka, hain zuzen, datuoi guk emandako errealitatea argitzea da: " kontua da jakitea gizadiak zer bilakarazi duen gizaki emea" (I:
2022
‎Habana aztertzeko Kaosmologia izan daiteke zientzia egokia. Bizitzari zentzua eman errealitatea konplexua dela jakin arren. Ernesto Fernandez El Chorik honela agertu digu Habanako herri barnea:
‎Euskal literatura osoan gertatzen den zerbait da, zerbait eztabaidatua, hala nola eleberriaren testuinguruan. Nola eman errealitatearen irudi albait zintzoena, euskaraz. Historiografian, testu zati bat euskaratzean, zenbateraino kentzen diogu informazio baliagarri bat irakurleari?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia