|
2004
|
|
|
Horien bidez, osteoporosia, gaixotasun kardiobaskularrak eta hormonen mendeko minbizi mota batzuk (bularreko minbizia, esaterako) izateko arrisku txikiagoa dago.
|
Emakumearen
ugalkortasun aldian, giza estrogenoen eraginpean egotea da bularreko minbizia edo hormonen mendeko beste edozein minbizi mota garatzeko arrisku faktoreetako bat. Giza hormona horiek maila altuegiak badituzte, zelulak zatitu egin daitezke, eta, ondoren, zelulak kontrolik gabe hazi, minbizia, alegia.
|
|
2006
|
|
|
Eta hori, obuluak eman arren, esan zuten. Erretzeak
|
emakumearen
ugalkortasunari eragiten diola bazekien. Hala ere, Sergio Soares doktoreak eta haren taldeak uste dute haien aurkikuntzek frogatzen dutela tabakismoak eragina duela umetokian.
|
|
2007
|
|
|
Azterlan baten arabera,
|
emakumearen
ugalkortasuna %25 murrizten da anaia bikia badu
|
|
|
Bien estrogeno maila antzekoa da, eta, beraz, haurrak ez du eraginik jasaten. Hormona maskulino gehiegi izatea kaltegarria izan liteke, helduaroan
|
emakumearen
ugalkortasuna arriskuan jartzen duten gaixotasunak agertzeko, besteak beste, ugaltze aparatuko minbiziak. Lan hori egiteko, 1734tik 1888ra bitarteko finlandiarren historia medikoak aztertu ziren.
|
|
2009
|
|
|
Beharrezkoa da bateratzea, belaunaldi erreleboa bermatzen duelako. Azken aldian
|
emakumeen
ugalkortasunaren bataz bestekoari buruzko datuak ateratzen ari dira: EAEn tasa hori 1,2koa da, Espainiako estatuan 1,3koa eta Europan 1,5ekoa.
|
|
2010
|
|
|
Baina ez da gauza segurua: atzerriko etorkinen fenomenoak faktore berria eransten du panorama demografikoan; horrezaz gainera, bertan jaiotako
|
emakumeen
ugalkortasun tasak gora egin dezake berez.
|
|
|
Teknika horri esker, histerektomia saihesten da, eta, beraz,
|
emakumeek
ugalkortasuna luzatzen dute.
|
|
|
Milanen (Italia) dagoen Onkologiako Europako Institutuak azterlan bat egin du, eta horren arabera, kontrakontzibo gisa erabili ohi diren umetoki barneko gailuak (DIU) eraginkorrak izan daitezke minbizi endometrikoaren tratamenduan eta sendaketan, eta
|
emakumeei
ugalkortasuna luzatzeko aukera ematen die. Aurkikuntza hori “Annals of Oncology” ren on line edizioan argitaratu zen, eta aukera ematen die minbizi mota hori duten emakumeei, histerektomiarik egin gabe tratatzeko, ugalkortasuna urte gehiagoz gorde dezaten.
|
|
|
Nerabezaroan eta emakume gazteetan obesitatearen arteko lotura ugari hauteman dira, baita emakumeen hormona zikloaren aldaketa jakin batzuk ere, hala nola amenorrea, oligomenorrea (ziklo irregularrak) eta hilekoaren ziklo luzeak. Oro har, egoera horiek guztiek
|
emakumeen
ugalkortasuna aldatzen dute, eta, beraz, haurdun geratzeko aukera. Inguruabar horiei dagokienez, nolabaiteko ebidentziak adierazten du, emakume batek erabaki hori hartzen duenean, hori lortzeko behar duen denbora handiagoa dela gizentasuna dutenen kasuan, pisu egokia dutenen artean baino.
|
|
2011
|
|
|
Hortzetako osasuna eta
|
emakumeen
ugalkortasuna
|
|
|
Gaitz horiek bihotzeko arazoekin, 2 motako diabetesarekin eta nahi gabeko abortuarekin lotu dira, bai eta gizonezkoen espermaren kalitate txarrarekin ere. Azterketa berri baten arabera, hortzetako osasun akastun batek haurdunaldia bi hilabete atzeratzen ahal du, eta
|
emakumearen
ugalkortasunari eragiten dioten beste faktore batzuei gehitzen zaie, hala nola obesitateari, tabakismoari edo estresari.
|
|
|
Emakumeen ernalezintasunaren beste faktore batzuk Emakumeen ernalezintasunaren kausarik ohikoena obulazioaren nahastea da, eta, ondoren, beste arazo batzuk agertzen dira, hala nola, Falopioko tronpak blokeatzea, hantura gaixotasun pelbikoa edo endometriosia izan denean; umetokiaren egiturari eragiten dioten sortzetiko anomaliak (jaiotze akatsak); umetokiko fibromak; eta 35 urtetik gora izatea. Tratatu gabeko hipotiroidismoa ere
|
emakumeen
ugalkortasuna murriztearekin lotu da. Kontrolik gabeko hipotiroidismoan, tiroidea erregulatzen duen hormona handitzeaz gain (tirotropina), prolaktina izeneko beste hormona baten maila handitzen da.
|
|
|
Gainera, prolaktinak aldaketak eragiten ditu zikloan eta obulazioan, eta ernalezintasuna eragiten du. Beste ingurumen faktore eta faktore aldagarri batzuek ere, hala nola tabakoak, alkoholak, estresak, gizentasunak edo gehiegizko argaltasunak, murriztu egin ditzakete
|
emakumeen
ugalkortasun aukerak. Nafarroako Unibertsitatea Klinikak epidemiologiari buruz egindako azterketa bibliografiko baten arabera, egunero kontsumitzen den edozein tabako dosik ugalkortasuna murrizten du emakume gizen eta gehiegizko pisua dutenen artean; pisu normala lortzen dutenen artean, berriz, haurdunaldi aukerak murriztu egiten dira eguneko 16 zigarretatik aurrera.
|
|
2012
|
|
|
Haurdun geratzeko pilula hartzeari uzten dioten
|
emakumeek
ugalkortasuna berreskuratzen dute denbora gutxian, eta ez dute zainketa berezirik behar.
|
|
2013
|
|
|
baita, jarraian, Tayyebek bertze izen bat ere: Fadila, eskualdeko azti sendatzailerik famatuena,
|
emakumearen
ugalkortasunarekin lotutako gaitzak tratatzen zituena nagusiki. Abdul Alim minaren mende zegoen, bai, baina ez gortuta, eta, anaiak ahoskatutako izena entzun ahala, sugegorri batek ziztatu balu bezala erreakzionatu zuen:
|
|
|
9 Argi daukat nola eragiten duen nire adinekoak haurdunaldian?
|
Emakumeetan
ugalkortasun handiena duen adin tartea 18 eta 25 urte bitartekoa da. 30 urte geroago, ugalkortasuna erori egin zen.
|
|
|
Espainiako Ugalkortasun Elkartearen Biltzar Nazionalean (2012) aurkeztutako Efeso ikerketaren emaitzen arabera, ugalkortasun tratamenduak jasotzen dituzten Espainiako emakumeen %33, 3k depresioa edo antsietatea dute. Arazo emozional hauek ez diote eragiten
|
emakumearen
ugalkortasun naturalari edo tratamenduen arrakastari. Hala ere, estresa eta antsietatea bai bikoteak tratamendua uztea eragin dezakete, horrek huts egiten badu. lehenengo saiakeretan.
|
|
|
Gainera, etapa horretan, handitu egiten da baginako pH-a, azala lehortu egiten da, eta, sarritan, gernu galerak izaten dira, eta horrek narritadura handiagoa eragiten du eremu genitalean.
|
Emakumea
ugalkortasun aroa Hobe da garbigailuak pH azidoa eta mikrobioen aurkako propietateak, besteak beste, klorhexidina (antiseptikoa) eta kalena dituena. Eta, azkenik, aditu honek zehaztu du:
|
|
|
Ilunabarra zen jada, eta, aztiaren ezintasunaren aitzinean –batzuetan, ezker eskuin mugitzen zuen burua, etsita–, Ubaydek ospitalea aipatu zuen... baita, jarraian, Tayyebek bertze izen bat ere: Fadila, eskualdeko azti sendatzailerik famatuena,
|
emakumearen
ugalkortasunarekin lotutako gaitzak tratatzen zituena nagusiki. Abdul Alim minaren mende zegoen, bai, baina ez gortuta, eta, anaiak ahoskatutako izena entzun ahala, sugegorri batek ziztatu balu bezala erreakzionatu zuen:
|
|
2015
|
|
|
Alexandre Normand Nire emankortasuna pilula murrizten duzu? Antisorgailu antikontzeptiboak
|
emakumeen
ugalkortasuna murritz dezakeela baieztatzeak sinesmen faltsua da, hain zuzen ere errotik erauzi eta errotik errotutako mito horietako bat. Egia esan, adituen arabera pilulak ez du inolako eragin negatiborik ugalkortasunean hartzeari uzten zaionean.
|
|
|
Irudia: Anderson Sant ‘Ana 1 Egun emankorrak gaizki kalkulatu
|
Emakumearen
ugalkortasun handieneko aldiak hilean behin edo bitan irauten du. Ugalkortasun handieneko jardunaldi horiek zein diren jakiteko modu desberdinak daude:
|
|
|
7 Alkohol kontsumoa Alkohol kontsumoa, batez ere, gizonen antzutasun kausatzat hartzen da; izan ere, batzuetan, testosteronaren maila jaitsi egiten da eta, ondorioz, espermatozoideen ekoizpenari eragiten dio. Baina
|
emakumeen
ugalkortasuna ere murriztu egiten da edari alkoholdunak hartzean. Bestalde, emakumeak ez daki zehatz mehatz zein unetan dagoen haurdun, eta, beraz, lehen asteetan alkohola ez kontsumitzeko modu seguru bakarra da erabat desagerraraztea dietatik.
|
|
2016
|
|
|
Minbizia duten
|
emakumeen
ugalkortasuna babesteko teknika bat baino gehiago baldin badaude ere, in vitro ernalketaren eta bitrifikazioaren batura jotzen da onenetarikotzat, eman dituen emaitzak ikusita.
|
|
|
Hala, pisu txikiko emakumeek nahiz pisu gutxiko emakumeek ernaltzeko arrisku bera dute; obesitate morbidoa duten emakumeek, aldiz, obulazio asalduak izateko arriskuaren bikoitza baino gehiago dute. Badirudi GMiren eragina ugalketan nabarmenagoa dela emakumeentzat; beraz, gehiegizko pisuak
|
emakumeen
ugalkortasunari kalte egiten dio gizonen ugalkortasunari baino. Esku hartzeko hainbat ikerketa egin dira, eta horien bidez, zenbait emakumeren ugalkortasuna hobetu da, dieta hipokalorikoarekin edo ariketa fisikoarekin lortutako pisua galaraziz.
|
|
|
Badirudi GMiren eragina ugalketan nabarmenagoa dela emakumeentzat; beraz, gehiegizko pisuak emakumeen ugalkortasunari kalte egiten dio gizonen ugalkortasunari baino. Esku hartzeko hainbat ikerketa egin dira, eta horien bidez, zenbait
|
emakumeren
ugalkortasuna hobetu da, dieta hipokalorikoarekin edo ariketa fisikoarekin lortutako pisua galaraziz. Beraz, haurdun geratzeko nahiaren aurrean, funtsezkoa izango da pisua osasuntsua izan dadin saiatzea, pisu gutxirekin eta gehiegizko pisuarekin lotu gabe.
|
|
2017
|
|
|
Dena den, kasu bakoitza desberdina da eta modu berezian aztertu behar da. Bularreko minbizi baten ondoren ama izateak zer esan nahi duen, tratamenduan zehar eta tratamenduaren ondoren
|
emakumearen
ugalkortasunarekin zer gertatzen den eta zein arrisku dituen azaltzen du artikulu honek.
|
|
2022
|
|
|
oinazea kontuan ez hartzea; izan ere, gehienetan, arrazoia endometriosia. Gaixotasun honekin, batez beste zazpi urte behar izaten dira diagnostikatzeko, baina ugaltzeko adinean dauden emakumeen% 10i eragiten die gutxienez (eta ulertzeko arazoak dituztenen ia erdietan), umetokiaren estaldurako zelulak umetokitik kanpo hazten dira. “Hilekoaren mina balioesteko orduan, kontuan hartu behar dira
|
emakumearen
ugalkortasuna eta endometriosia izateko aukera; izan ere, haurdun geratzeko zailtasunak dituzten emakumeen% 40k izaten dute diagnostiko hori”, azpimarratu du Neyrok. Nola gutxitu hilekoaren mina?
|
|
2023
|
|
|
Imagen: Eroski Consumer Aldi horretan, estrogenoen maila gorenera iristen da, baina 35 urterekin, gutxi gorabehera, mailak jaisten hasten dira, eta, horrekin batera,
|
emakumearen
ugalkortasuna, perimenopausia menopausiara iritsi arte (45 eta 55 urte bitartean gerta daiteke), menopausia ostean nabarmen jaisten diren arte. Non daude estrogeno hartzaileak garunean?
|
|
|
Haien mailak adinaren arabera nola aldatzen diren ikusiko dugu, eta emakumeen sexu hormonen kasuan, hilekoaren zikloaren barruan nola handitzen edo jaisten diren ere ikusiko dugu. Gainera, hormona nahasteek gizonen eta
|
emakumeen
ugalkortasunean nola eragiten duten azalduko dugu.
|
|
|
Estrogeno mailak adinaren arabera Estrogenoa igotzen hasten da lehenengo menstruazioa agertzen denean, eta emakumea sexualki heltzen den aldi osoan handitzen joaten da, gailur gorenera iritsi arte, 20 urteko hamarkadarekin batera, garai emankorrenera. 35 urterekin, maila horiek jaisten hasten dira, eta, horrekin batera,
|
emakumearen
ugalkortasuna, menopausiara iritsi arte (45 urte bitartean), modu bortitzean jaisten dira, desagertu arte. Imagen:
|