|
2002
|
|
|
Kezkatuta zirudien.
|
Emakumea
sukaldera joan zen, baso bat ur hartzera. Egongelara itzultzean besaulkian eseri zen berriro, telebista piztuaren aurrean, baina hutsari begira bezala.
|
|
2006
|
|
|
Baina pozik dirudite. Hiru
|
emakumeak
sukaldeko lurrean eserita daude, barazki urri batzuk zuritzen. Kuskusa zapi batean bildurik dago, kazola bateko lurrunarekin astiro egosten.
|
|
2010
|
|
|
eta XX. mendearen lehen erdiko ohituren arabera bizi den familia nuklear bat: gizona ekonomia mantenuan, eta
|
emakumea
sukaldean etxearen eta seme alaben arduran. Etxebizitza eta familia hierarkiko zein zurrunak, aldaketa etengabean dagoen gizarte batetik urrunduak.
|
|
2011
|
|
|
Biek aurkitu zituzten biktimen gorpuak. Dirudienez,
|
emakumea
sukaldean ari zen janaria prestatzen, semeak eraso egin zionean. Hilketaren ordua ez dute oraindik zehaztu.
|
|
2012
|
|
|
Malenenak ziren goitik zetozen oin hotsak. Inaziok kortarako bidea hartu zuen eta bi
|
emakumeak
sukaldera sartu ziren.
|
|
|
Gizonak, eguna argitu baino lehen jaikita, hamar bat ordu lanean aritu eta larrua betean jan eta edan ondoren, denak ere erdi mozkorturik zeuden, nekazarien horditasun astun eta goibel horrekin.
|
Emakumeak
sukaldean zebiltzan, eskuak bete lan. Gizonak barreak egiten hasi ziren, nire alboan eserita zegoen mutikoaren lepotik.
|
|
2013
|
|
|
Handik gutxira,
|
emakumea
sukaldetik bueltatu da, gurpil aulki bati bultzaka dator. Eta gurpil aulkian eserita, agure elbarria.
|
|
|
|
Emakumea
sukaldera abiatu da, Joseba egongelan bakarrik utzita. Kazetariak bistadizoa eman du inguruan.
|
|
|
Justu orduan
|
emakumea
sukaldetik itzuli da:
|
|
2014
|
|
|
Gurera ibili ginen. Sasoi hartan
|
emakumea
sukaldean egon behar zela esaten zuten. Nik ez nekien janaria prestatzen.
|
|
|
|
Emakumea
sukaldera joan da eta, laster, saldaz beteriko katilu batekin agertu da. Katiluari kea darion arren, ekarri orduko ahoratu dut likido apur bat.
|
|
2015
|
|
|
Ondo pentsatu al duk?
|
emakumeak
sukaldeko lanak egiteari utzi eta tinko begiratzen zion mutikoari.
|
|
|
Zergatik?
|
Emakumeek
sukalde tresnak maite dituzte.
|
|
2018
|
|
|
Logelatik arrapaladan irten eta Sabrina bilatu zuen.
|
Emakumea
sukaldean zegoen biltegia antolatzen.
|
|
2019
|
|
|
Heziketa eta kultura ukatu behar dizkio, banako gisa garatzen lagunduko liokeen guztia debekatu, jantzi deserosoak inposatu, dieta ahulgarri bat egitera bultzatu. Burgesiak zorrotz bete zuen programa hori;
|
emakumeak
sukaldearen mende zeuden, etxearen mende, eta arretaz zaintzen ziren haien ohiturak; gatibu zeuzkaten bizimodu jakin baten errituetan, eta bizimodu horrek trabatu egiten zuen independentziarako zernahi saio. Ordainetan, ohoratu egiten zituzten, kortesiarik finenez inguratu.
|
|
|
Ezaugarri horiek agertuko badira, ezinbestekoa da libertate batek etorkizun ireki batean barrena jotzea aurrera, egina dagoen guztiaren gainetik zutitzea.
|
Emakumea
sukaldean edo apaingelan giltzapetu, eta harritu egiten dira haren zeruertza mugatua egoteaz; hegoak ebakitzen dizkiote, eta hegan ez jakitea deitoratzen. Etorkizuna zabaltzen badiote, orduan ez da behartuta egongo orainean kokatzera.
|
|
|
Victoria emazteak deitzen zion larritasun handiz, oso urduri, elkarri atxikitako aldameneko etxetik. Auzoko
|
emakumeak
sukaldean hartu zuen, senarrari deitzen utzi, eta, lasaitzearren, infusio bat prestatu zion.
|
|
2020
|
|
|
Egun, gehienak halakoak dira. Halere, azpimarratu du egun Donostiako 115 elkarteetatik herenetan baimentzen dela
|
emakumeak
sukaldean aritzea.
|
|
2021
|
|
|
Eta horrela lurraren izpiritua herriko buruzagi bihurtu zen. Bertako jendearekin batera esertzen zen,
|
emakumeek
sukaldeko lanak egiten zizkioten, sukaldari onak baitziren, eta lurraren izpiritua ez zen gehiago aspertu handik aurrera, eta otorduen ondoren tabakoa errez historiak kontatzen zituzten.
|
|
|
Ezkondu ginenean etxe partekatu batera joan ginen, beste familia batekin eta etxeko ugazabarekin elkarbizitzera. Pentsa, hiru
|
emakume
sukalde batean, hiru su, hiru lapiko. Hori zoramena zen.
|
|
|
Irabiatu bat da eta ez zuku bat.
|
Emakumea
sukaldeko mahai gainean eseri eta bi eskuekin hartu du edalontzia. Hankak zintzilik ditu, aurrera eta atzera balantzaka.
|
|
|
Bazkariak ere egiten zituzten igandeetan, auzoko bikoteren bat eta beharbada herriz herriko predikariren bat gonbidatuta.
|
Emakumeek
sukaldean laguntzen zuten eguerdiko bazkaria prestatu arte. Mahaian, predikariak bere misioaren gar gupidagabea itzaltzen sentitzen zuen tolerantzia gozoko giroan, eta gerta zitekeen, behin postrea ekarrita eta sagardoa edanda, baptista amorratu bat barrez lehertzea, erabateko murgilketari buruzko txantxa txikiren bat zela eta.
|
|
2022
|
|
|
Ez horratik!
|
Emakumea
sukaldean gizonari zerbitzatzen! Eta ni feministen burua!
|
|
|
Beren bikotekidea birrintzen ari ziren. Zaharkitua nengoela esaten zidaten,
|
emakumea
sukalde zulora bueltatzen ari nintzela. Izan ditudan kasurik gogorrenak izan dira.
|
|
|
Igual zuk ez duzu ulertuko, baina kontua da etxe hartan hazi zela Lea Handi eta orain han ez zela ezer geratzen amak zapaldu zuen lurretik, ez Jimenari hainbeste denboran lagun egin zion lurretik. Eta nire begiak, jauna, ai, nire begiak, landa bihurtu ziren
|
emakumea
sukaldera itzuli zen orduko semea besoetan hartuta. " Lot ezazu motzean ume hori, zeren basora joaten bazaizu, ez da itzuliko", esan nion.
|
|
2023
|
|
|
Sobietar Batasunak
|
emakumeak
sukaldeetatik atera zituen, baina, aldi berean, sukaldeetan antolatu ziren disidentzia mugimenduak gobernuaren zelatarietatik babestuta zeuden etxeko leku pribatua bakanak zirelako. Putinen garaian Internet da disidentziaren sukaldea, eta, oraindik pribatua den espazio horretan, emakumeek euren eskubideen alde borrokan jarraitzen dute, Errusiaren nazioarteko bakartzea medio, sekula baino bakarrago dauden arren.
|