|
2009
|
|
|
|
Emakumeak
soldatapeko lanean hasi eta, kasu askotan, genero desberdintasun sakonak etorri dira horrekin batera. Horrela, batez ere emakumeok lan egiten dugun sektoreak, 3 adineko egoitzak, eguneko zentroak, etxeko laguntza, garbiketa... gutxiago kontsideratzen eta okerrago ordaintzen diren sektoreak dira.
|
|
2016
|
|
|
XVIII. mendera arte, gizartetik bereizi eta arima heriotzerako prestatzen zuten heinean hartzen ziren aintzat edadetuak.. ...gin zen.Orduan, adinekoak familiako patriarka gisa errepresentatzen ziren eta aldi berean zaharren eta umeen arteko erlazioaren ikuspegi erromantiko eta idealizatua eraiki zen_ Horrek guztiak aipaturiko familiaren ideia indartzea zuen helburu, hurrengo bi mendeetan zehar garatuko zena.Geroago, XIX. mendearen bukaeran, zaharrak oinarrizko elementu bilakatu ziren familiaren zaintza lanak kudeatzeko,
|
emakumeak
soldatapeko lanean hasi baitziren (Bermindez, 2009: 39).
|
|
|
Gure garaiko egoera, ordea, guztiz bestelakoa da.Gizartea zahartzen ari da, historian inoiz ez bezala, eta familia eredua aldatu eta berau osatzen duten banakoen kopurua murriztu egin da. Belaunaldi ugarietako pertsonak bizikide dituzten familiak gero eta urriagoak dira, aldi berean,
|
emakumeak
soldatapeko lanean jardutearen ondorioz, haien zaintzaile papera korapilatu egin da.Faktore hauengatik guztiengatik, zahartzaroa bizitzaren gainbehera soil izatetik arduran hartu beharreko gizarte arazo bilakatu da, baita etekin ekonomikoa sor dezakeen garai ere. Merkatu aukera berriak sortzen ari dira zahartzearen inguruan: edadetuen zaintza familiatik kanpo, gorputz zaharren medikalizazioa, nagusiei bideratutako aisialdi forma berriak eta abar.
|
|
2017
|
|
|
Baina merezi luke azterketa sakonago bat, kontuan hartuta zeinen funtzio erabakigarria bete zuten gremioek, trantsizioan?, emakumeei dagokienez. Dakiguna da gremioek kanpainak egin zituztela zenbait herrialdetan
|
emakumeak
soldatapeko lanetatik botatzeko, eta ez daukagu sorginen jazarpenari aurre egin ziotela erakusten digun ezer.
|
|
|
Fenomeno horiei gaur egungo ikuspegitik begiratuta, berez datoz erantzunak, lau mendeko emakumeen diziplinatze kapitalistaren ondoren.
|
Emakumeen
soldatapeko lanak, etxeko lanak eta sexu lan ordainduak oraindik gehiegitxotan bakoitza bere aldetik aztertzen badira ere, orain egoera hobea dugu ikusteko emakumeek soldatapeko langile gisa jasan duten bazterketak zuzen zuzeneko lotura duela etxean soldata gabeko langile gisa bete duten funtzioarekin. Hala, prostituzioaren debekua eta emakumeak antolatutako lantokietatik kanporatzea etxekoandrearen sorrerarekin lot ditzakegu, bai eta familia berreraikitzearekin ere, familia lan indarraren ekoizpenerako gune bihurtu zen heinean.
|
|
2020
|
|
|
[?] Bestalde, ikerketa kualitatibo baten bitartez ikusi dugu, kasu gehienetan gizonak langabezian egoteak ez du esan nahi etxeko nahiz zaintza lanetan inplikazio handiagorik dutenik eta inplikatzekotan, askotan, bigarrengo plano batean egiten dute.
|
Emakumeak
soldatapeko lana izanda ere ikusten da langabezian dauden gizonek ez dutela parte hartzea handitzen. Denbora hori formakuntzarako, lana bilatzeko edo bestelako jardueretarako erabiltzen dute.
|
|
|
Errutinazko lana eta errutinarik gabekoa (ludikoa eta ez ludikoa): ez dira zuzenean lotu inkestetatik sortutako datuak eta
|
emakumeek
soldatapeko lanetan dituzten ezberdintasunak. Lan batzuen beharrezkotasuna beste batzuena baino handiagoa da, baita jarraipen maila eta errepikapen maila ere.
|
|
|
" Gosta Esping Andersen soziologoak askotan esaten du emakumea lan merkatura sartu izana dela ongizate estatuaren erronka handienetako bat. Kontua da
|
emakumeak
soldatapeko lanera atera direla, baina gizonok ez garela sartu etxera. Horrek guztiak badu lotura zahartzaroarekin, jaiotza tasarekin eta, oro har, zaintzarekin.
|
|
2021
|
|
|
Familiaburuaren heriotzak oso egoera latz eta prekarioan uzten zituen emakumeak. Batzuek pentsio bat kobratzen zuten, baina
|
emakumeak
soldatapeko lan mundutik kanpo egoteak urritasun eta behartasun larrian jarri zituen alargun asko, baita beraien ardurapean zeuden seme alabak ere. Kasu hauetan, emakume alargunek ekonomia beltzaren barruan zeuden lanak egiten zituzten edo seme alabak lanean jartzen zituzten, baita oso gazteak zirenak ere, adingabeak lan munduan sartzeak zekartzan gehiegikeria eta istorio latzekin.
|
|
2022
|
|
|
Prozesioan soineko berdea janztea bezainbertzekoa.
|
Emakumeak
soldatapeko lan mundura sartzea zekarren frankismo garaiko Lodosan, nekazari herrian. Ordura arte, etxea bertzerik ez zen emakumeentzako espazioa.
|
|
2023
|
|
|
" Hautu feminismoa" terminoa Linda Hirshman filosofia irakasleak sortu zuen, honako hau izendatzeko: " [E] makumeen mugimenduak emakumeei nahi duten guztia hautatzeko askatasuna eman diela uste izatea, AEBn oso zabaldua". 148
|
Emakumeek
soldatapeko lanaren eta etxeko lan ordaindugabeen inguruan egiten dituzten hautuez ziharduen Hirshmanek, baina, gaur egun, fenomeno askoz zabalagoa da.
|