|
2006
|
|
|
Omenduari dagokionez, edizio honetan aurpegirik ez du izanen antolatzaileek euskal
|
emakumeak
oro har hautatu baitituzte. Eskertu nahi dute euskara eta euskal kultura mantentzeko eta berreskuratzeko egin duten lana.
|
|
2008
|
|
|
Hiru emakume sotolari horiei egindako omenaldiaren arrazoiak, besteak beste, bi hauek izan ziren: ardogintzan egin duten ibilbide akatsgabea, eta, landa inguruetan
|
emakumeek
oro har egindako lanaren onirizpena. Bihoakiehemendik gure zorionik zinezkoena, baita Iñaki Cerrajeriari ere, Abra-ko ohorezko kide izendatu baitzuten, besteak beste, Abra-ren ardo instituzionalaren diseinuari eman dizkion arte ezaugarriengatik.
|
|
2009
|
|
|
Behin batean, lagun homosexual batekin etikaz solasean ari nintzela, nik etika abegitsu baten alde egin nuen, hospitalitatearen alde, eta berak norberaren gorputzean beste bati sartzen uzteak abegi ona garatzen laguntzen duela erantzun zidan. Zorionekoak direla
|
emakumeak
oro har, baina gizonok, berriz, aukera eder hori alferrik galtzen ohi dugula. Popatik ematen utz niezaion nahi zuen.
|
|
2012
|
|
|
Giza gorputza, normalean, ez da izaten, ez Senako ura baino askoz arinagoa, ez askoz astunagoa; alegia, giza gorputzaren grabitate espezifikoa, ohiko egoeran, gorputz horrek kanporatzen duen ur bolumenarena adinakoa izaten da gutxi asko. Pertsona gizen eta haragitsuen gorputzak, hezurrak txikiak badira, eta
|
emakumeenak
oro har, arinagoak izaten dira pertsona argal eta hezur luzeenak, eta gizonenak baino; eta, bestalde, ibaiko uraren grabitate espezifikoa itsasoaren gorabeheren eraginpekoa da. Baina, itsasaldiak alde batera utzirik, esan daiteke oso gorpu gutxi murgilduko dela, baita ur gezatan ere, berez. Pertsona bat, ia beti, ibaira erortzen bada, ur azalean geratuko da, baldin eta uraren grabitate espezifikoa pertsona horrenaren parekoa gertatzen bada, hau da, gorputza osorik murgiltzen bada, ahalik eta gutxiena kanpoan utzita.
|
|
2015
|
|
|
Ezta Venus zenak ere, ezta Venus maiteak ere?. . Aizu, Oto,
|
emakumeak
oro har ez al dira zakar samarrak izaten. Jeneralean, esan nahi nuke.
|
|
2016
|
|
|
|
Emakumeek
oro har bete behar izaten dituzten etxeko zeregin ahulgarriek argi erakusten dute zer boteretsua den sexismoa. Arrazakeria gehitzen baitzaio, beste emakumeen etxeko lanak egin behar izan dituzte emakume beltz askok, beren etxekoak egiteaz gain.
|
|
|
Arazoren bat dagoenean emakumeak gehiago zehatzeaz harago,
|
emakumeek
oro har mugimendu askatasun gutxiago dutela kritikatzen duenik ere badago. Altagraciaren iritziz:
|
|
2017
|
|
|
Emakumeek bizi dituzten eskasia sozioekonomikoak, ezberdintasunak diru sarreretan, beste pertsonen zaintzaren ardura eta genero indarkeria dira
|
emakumeek
oro har gizonek baino osasun mental okerragoa azaltzearen arrazoi batzuk (WHO, 2010). Akulturazio prozesuetan ikerketek adierazi dute atzerriko emakumeen kasuan, atzerriko gizonekin alderatuz diskriminazio egoera gehiago jasaten dituztela (Solé, 2000), arazo sozioekonomiko eta legal gehiago dituztela (Standing, 2000) eta gainkarga eta rol eta balioen arteko gatazkari aurre egin behar diotela (Aroian, Norris eta Chiang, 2003).
|
|
2018
|
|
|
Hots, jatorrizko kontratuan parte hartu dutenek gai izan behar dute eskubide politikoa sortzeko eta erabiltzeko, hori jadanik ezin baitute egin aita gisa. Lockeren lagun James Tyrrell ek, adibidez, jatorrizko kontratuaz idaztean, esan zuen
|
emakumeak
oro har ez direla, egokiak zeregin zibiletarako?, eta, beraz,, senarrak, aritzen direla, haien izenean?.
|
|
|
Batasun aske baten gisan ikusten da anaitasuna, eta haren aldeztaileek behin eta berriz diote berekin dakartzala zenbait lotura komunitario zibil edo publiko (ez pertsona jakin batzuei mugatuak), modu librean hautatzen direnak. Anaitasunaren interpretazio hori hainbesteraino onartu da, ezen feministak ere anaitasunaren hizkuntzan aritu izan baitira, nahiz eta haiek aspaldi ohartu diren komunitatean eta solidaritate sozialistaren barruan
|
emakumeak
oro har ez direla izan kamaraden laguntzaile hutsak baizik. Simone de Beauvoirrek honako baieztapen honekin hasi zuen Bigarren sexua ren azken atala:
|
|
|
Emakume langileei gutxiago ordaintzen diete gizonei baino, eta, hortaz, emakumeak emazte izatera bultzatzen dituen pizgarri ekonomikoak bere hartan dirau oraindik ere. Soldata ogia etxera dakarren gizonezkoari dagokiolako uste hori ederki islatu da oso berriki, 1985ean, Estatu Batuetan, artikulu batean adierazi baitute?
|
emakumeei
oro har [gizonei baino] gutxiago, pagatzen zaiela, soldata apalagoko lanak hartzen dituztelako, ez baitute halako premia gorririk diru gehiago irabazteko.
|
|
2019
|
|
|
Hala, Jainkoak duintasuna itzultzen die
|
emakumeei
oro har, eta, gainera, emakume bakoitzak beretzako babesa aurkitzen du zeruko absentzian; gizakia den aldetik, ez du ahalmen handirik, baina jainkozko inspirazioaren izenean aritzen denean, sakratu bilakatzen du bere nahia. Madame Guyonek dio moja baten gaixotasunari esker ikasi zuela, zer zen Hitzaren izenean agintzea eta Hitz horren beraren izenean obeditzea?; hala, emakume jainkozaleak obedientzia umilaren mozorroa jartzen dio bere autoritateari; seme alabak hezten, komentu bat gidatzen, ongintzan ari denean, naturaz gaindiko esku batzuen lanabes otzana baizik ez da; ezin zaio desobeditu Jainkoa bera iraindu gabe.
|
|
|
Ordu arte, literatura latinoak errespetuz tratatu zituen emakumeak; orduan, satirikoek haien kontra ekin zioten. Ez zitzaizkion
|
emakumeari
oro har oldartu, baizik emakume garaikideei bereziki. Juvenalek haragikeria aurpegiratu zien, jatunkeria, eta gizonen jardunetan aritu nahi izatea:
|
|
2020
|
|
|
Nekez ikusiko duzu, baina, 50 urteren bueltako emakume kuadrilla bat saskibaloian, kinta berekoak elkartzeko aitzakia gisa jarritako urtean behingo partidan, eta nekez ikusiko duzu 20 urteko neska bat herri erdiko frontoian bera bakarrik palan edo eskuz: ez inork galarazten dielako, noski, baizik
|
emakumeek
oro har ez dutelako nahi.
|
|
|
Baina datu horiei kapitulu honetan jarriko ditugun datuak gehitu behar zaizkie, arazoaren nolakotasuna ulertzeko. Eta horretarako, kapital ekonomikoa baino gehiago, denbora da neurtu duguna, eta denboraren erabilera ezberdindua egungo patriarkatu neoliberalaren testuinguruan kokatu, ikusi ahal izateko soldatapeko lanak kapital ekonomiko, sozial, kultural eta sinbolikoa sortzen duela eta etxeko lanek eta seme alaben, senideen eta zaharren zaintzak,
|
emakumeek
oro har ordaindu gabe egiten dutenak, ez duela inolako kapitalik sortzen.
|
|
2022
|
|
|
Horregatik guztiagatik, tratamendu batean sartzean kalte fisiko eta psikologiko handiagoak izaten dituzte. Emakumearen kontsumo mota Etiketa horren ondorioz,
|
emakumeengan
oro har, bakarrik etxean, batez ere psikofarmakoak eta alkohola. Azken saioan ikusiko dugu ‘ Espainiako alkoholari eta beste droga batzuei buruzko inkesta ‘ (URTEAK). Gizonek kontsumo prebalentzia handiagoa dute substantzia psikoaktibo guztietan, salbu eta hipnolasaigarrietan (lasaigarri gisa edo antsietatea baretzeko erabiltzen diren somniferoak eta lasaigarriak barne) eta analgesiko opioideetan.
|
|
|
Hortaz, hirugarren ezaugarrira heltzen gara, landa biztanleriaren zahartzea. Biztanleriaren zahartze horrek landa ingurunean mendekotasun egoeran dauden pertsonekiko bizikidetza egoerak areagotzen ditu, eta horrek zaintzaileen lan kargan eragiten du,
|
emakumeak
oro har, eta, aldi berean, murriztu egiten ditu lanean, politikan edo gizartean parte hartzeko aukerak.
|
|
2023
|
|
|
Ñabardura horiek ugaritu, azaleratu eta lehertu egin ziren hurrengo hamarkadetan, eta harrezkero izan da, eta bada, zer esanik franko esatean ama. Amatasuna ulertzeko, sentitzeko eta bizitzeko bestelako moduak ikaragarri ugaritu dira, bizimolde berriek bultzatuak eta feminismoak aldarrikatuak, justuagoak eta bidezkoagoak, dudarik gabe,
|
emakumeentzat
oro har, amentzat bereziki.
|