2000
|
|
Argitalpenak: 1999 Eta sugeak
|
emakumeari
esan zion, narrazioa, Erein.
|
|
Eta sugeak
|
emakumeari
esan zion
|
|
" Ni?", esan zuen Xanek," no... moi...". Xanek ere ez zuen bere izenik esan nahi. Hala ere, arazorik handiena berak frantsesez ez jakitea zuen, hartara ez zituen
|
emakumeak
esan zituen beste zenbait hitz ulertu. Laster ageri zen solasak irtenbide gutxitxo zeukala.
|
2002
|
|
Más leve que el viento, Absalón, Ed. Vosa, 1993], 1990eko Kritika Sariaren irabazlea; Juan Luis Zabalaren (1963) eleberrigintza; Ramon Saizarbitoriak 1990eko hamarkadan argitaratutako eleberriak; Yolanda Arrietaren Jostorratza eta haria (1998), edo azken urteotan kaleratu diren zenbait eleberri psikologiko, hala nola, Jokin Muñozen Joan zaretenean (1997); Th.. Bernhardi omenaldia egin nahi dion Manu Erzillaren Ez (1999); Lourdes Oñederraren Eta sugeak
|
emakumeari
esan zion (1999) saritua; eta Ixiar Rozasen Edo zu, edo ni (2000). Segidan, aipatutako eleberriotatik batzuk komentatuko ditugu. a.1) Joxe Austin Arrieta (1949)
|
|
Eta berak eskerrak eman eta irri egin zidan. Eta, haurtxoa aldatzeari ekiten ziola, beste
|
emakumeari
esan zion:
|
|
irakurketarako oztopo al dira Doris Dörrie idazle alemaniarraren ipuinetan azaldu ohi diren gizon estereotipatuak? Edo, gurera itzuliz, Eta sugeak
|
emakumeari
esan zion eleberriko bi pertsonaia nagusi gizonezkoen eskematismoa?).
|
2003
|
|
Haiek badakite guk ezin dugula bitarteko ekonomikorik gabe Alardea antolatu, gu gutxiengoa gara eta ez dugu bitarkekorik». Bidasoaldeko
|
Emakumeek
diote ez dutela espaziorik ez eskubiderik gutxiengoa direlako. Aurkariek amore eman dezatela nahi dute, baina haiek ez dira etxera joanen.
|
|
Eta halaxe bota nion pasarte hura. Kristo gurutzerako bidean doala haren atzetik negar batean diren
|
emakumeei
esaten diena, Lukasen Ebanjelioaren arabera.
|
|
|
Emakumeak
dio:
|
2005
|
|
Benetan arduratu esan nahi dut; lagundu bai, laguntzen dute. Bidea lantzen ari gara, baina oraindik denbora dugu, zeren gainera
|
emakumeek
esan dute zenbateraino dauden prest jarraitzeko orain duten kargarekin».
|
|
Gaur gauean bertan Baionan zeundekete! Toki berezi hori ez badute inoiz ixten,
|
emakumeek
esan duten legez, biharko dena konponduta! Ez duzu beste egun baterako utzi behar!
|
2006
|
|
|
Emakumeari
esan behar zaio horrela egitea posible duela baina, hori gerta dadin, erakundeek konpromisoa hartu behar dute, emakumeari askapenerako bide zehatzak eskaini behar dizkiote.
|
|
Alemaniara itzuli zenean ere, ez zian atsedenik hartu eta ahal zuen guztia egin zian han ere, Italiako kontsularekin, elizako agintariekin, ezagutzen zituen ospe pixka bateko hainbat katedratiko, kazetari eta idazlerekin. Eta inondik ere ezagutzen ez ninduten haiek guztiek, nire alde ari zen
|
emakumeari
zioten begiruneagatik, nire aldeko haize bildu polita harrotzea lortu zitean nonbait.
|
|
Hortik abiaturik, Triestera iritsi nintzenetik inoiz edo behin sumatua nuen gai polemikoenari oratu zion etxekoandreak, Trieste inguruko lurraldeen italiartasunari buruz aritu baitzitzaidan luzaz eta kartsu. Nik orduan ez nituen usaindu ere egiten
|
emakumea
esaten ari zitzaizkidan kontuen atzeko nondik norakoak, baina zerabilen italierak atzerritar batena ematen zuen; niri, behintzat, arrotza egiten zitzaidan doinua, eta tartekatzen zuen hainbat hitz eta espresioren esanahia, aldiz, ulergaitza. Egingo nuke, oker handirik esateko beldurrik gabe egin ere, destaina ziola ez Italiari bakarrik, baita italierari ere.
|
|
Halere, bada zerbait urte horien joanean aldatu ez dena eta artikulu honek bere azken helburuan frogatuko duena, hau da, Mariasun umeentzako literatura euskaraz idazten duen emakumea dugula.
|
Emakumea
esan dugu, izan ere, Landak Parisetik Filosofiako lizentziaturaz gain irakurketa feminista ugari ekarri zituen, bere konpromisoa indartu zutenak: S. de Beauvoirren Le deuxieme sexe (1949) edo Memoires d’une jeune fille (1958) (Olaziregi 1999:
|
|
Orduan txolindu egin den
|
emakumeak
esan du. Ulertu egin diodan kasik bakarra.
|
2007
|
|
Bere garaian Parte Zaharrean ibilitakoa zen?" Postaleko punki bat", esan zuen bere kabutan, Gigiren hitzak bere eginez?. Aurikularrak belarrietan sartuta, gizonak ez zituen entzuten
|
emakumearen
esanak. Nonbaitera gosaltzera zihoan, antza, gizonak parrillan lotuta zeramatzan egunkariak irakurtzera.
|
2008
|
|
Elkarrizketatutako
|
emakumeek
ziotenaren arabera, emakumeen osasun fisiko eta mentalaren alterazio handiagoa nabarmentzen da bizi baldintzekin eta lan egoerarekin lotuta. Jaso dugunez, diferentzia nagusiak honako hauek dira:
|
|
Batzuok
|
emakumeari
esaten dugu. Abortua zein gogorra den imajinatu dezakegulako, haurdun egoteak norbere bizitzan zelako iraultza dakarren uler genezakeelako.
|
|
Are gehiago emakume bati sexu erasoa egiten diotenean. . Jaso dugun hezkuntza hain da sexista, ezen
|
emakumeei
esan zaien ezin dietela erasoei aurre egin. Ahulak direla dioen mezu hori oso barneratuta daukate, uste dute ez direla euren buruak defendatzeko gai.
|
|
Gure hezkuntza hain da sexista, ezen
|
emakumeei
esan zaien ezin dietela erasoei aurre egin?
|
|
Ondoren, autoan sartzera behartu zuen, baina emakumeak ihes egin eta udaltzainei salatu zien gertatutakoa.
|
Emakumearen
esanetan, harremana okertuz joan zen hasieratik. Gizonak beste gizon batzuekin oheratzera behartu izan duela ere salatu du.
|
|
Bizitza ereduagatik. Zirkulu tradizional batean jaioa izaki, bizitzaren gorabeherek ere zirkulu zaharkitu horretara lotu zutelako (ia bost urte falta zaizkit Rosaren oraingo adinera heltzeko, baina mundu burges eskolatu batetik nator, eta bihotzekoak emango lidake inork nigatik
|
emakume
esango balu).
|
2009
|
|
Zertan igartzen da hori. Ainare Idoiaga: Drillen munduan sistema matriarkala da,
|
emakumeak
dio nor den euren erregea. Erregeak ederra izan behar du, kolore asko eduki behar ditu, umeekin ona izan behar da, eurekin ona izan behar da. Txinpantzeak, berriz, ez dira horrelakoak baina zerbait gertatzen denean, emeak dauka azken hitza.Drillek kasten sistema daukate.
|
|
Familiaren arabera, ijitoak bertan kokatzearen kontrako jabeek manifestazioak haien etxe aurrean egiten jarraitzen dute protesten indarra, bertara heldu ziren lehenengo egunetik, murriztu den arren.
|
Emakumeak
esan duenez, giroa bortitza da haien kontra epaiketa bat egin ahal daitekeelako.
|
|
Mundua dagoen egoeran egonda ume bat ekartzea ez da oso arrazoizkoa, ez duzu uste? Hori alboan duen
|
emakumeak
esan du, baina gizonak jarri duen aurpegiagatik (ispiluan ikusi du) argi geratu da guztiz bat datorrela.
|
|
–Eta nik bera ere ez!?; ipuinetako ogroa bezalakoa ote zen, bada, Teofilo Maria, hain beldurgarri jartzen zenean?; guztiaz ere, Txaro Goirik ia lau egun zeramatzan gai hura burutik kendu ezinik, kale itsu batean sartuta: esan nahi baita haren buruak lehertzear dagoen galdara behar zuela, galderaz josia, pentsamendu obsesibo haien presiopean; horregatik, Maria Bibianak atea jo, Txarok ireki, neskamea, egunez lan egiten zuena, alde egina zen?, eta aurrez aurre zuèn
|
emakumeak
esan zionean: –Ada Maria Orberen ahizpa naiz, Maria Bibiana, eta karta batekin natorkizu?, erabat alaitu zitzaizkion begiak Txarori, lehertzear zuèn galdarak, bat batean, ihesbide bat aurkitu balu bezala; eta adeitasun handiz esan zion:
|
|
–Hala, bada, busti zuen komandanteak bizkotxoa, ziztu eta hasperen artean,
|
emakumeari
esaten zion bitartean, hauxe bai zerua, hauxe bai zerua, baina hara zer diren gauzak, orduantxe erori ez zitzaion bada, zerutik bonba bat:
|
|
Zazpi bat urte ditu.
|
Emakumeak
esan du:
|
|
Egun batzuen buruan, ordea, topo egin zuen emakumearekin. Gizonak dio
|
emakumeak
esan ziola bizia suntsitu egin ziola sexu eraso harekin.
|
|
Genero indarkeria, bideko segurtasuna arriskuan jartzea eta Poliziari erresistentzia agertzeko delituak egotzita atxilotu zuten gizona.
|
Emakumeak
esan zuenez, bikotekide ohia zen atxilotua, eta eztabaida izan ostean atxiki zuela azaldu zien ertzainei.
|
|
Dioenez, bada denbora sakelakoa erosi ziotela, baina ez du nahi bezala erabiltzerik asmatzen. . Telefono etxeko
|
emakumeari
esan nion ez nuela asmatzen jendearen deiak jasotzen. Ez dakit nola, baina, dirudienez, nahi gabe jaitsi egiten nuen sakelakoaren bolumena, eta ez nuen ezer entzuten.
|
|
" Hala, bada, busti zuen komandanteak bizkotxoa, ziztu eta hasperen artean,
|
emakumeari
esaten zion bitartean, hauxe bai zerua, hauxe bai zerua... baina hara zer diren gauzak, orduantxe erori ez zitzaion bada, zerutik bonba bat: bateko bonba!; hura, baina, ez zen kantinan erori, komandantea zegoèn lekuan baizik, bere kabinetean, bertara joanez gero aurkituko duzue froga... baina arin ibili, laster ezabatuko baitituzte frogaren aztarnak –ezpata eta izarra, kopa eta bizkotxoa–, ezabatuta ez badaude honezkero, hala bazan, hala ez bazan..."
|
|
" Eta nik bera ere ez!"; ipuinetako ogroa bezalakoa ote zen, bada, Teofilo Maria, hain beldurgarri jartzen zenean?; guztiaz ere, Txaro Goirik ia lau egun zeramatzan gai hura burutik kendu ezinik, kale itsu batean sartuta: esan nahi baita haren buruak lehertzear dagoen galdara behar zuela, galderaz josia, pentsamendu obsesibo haien presiopean; horregatik, Maria Bibianak atea jo, Txarok ireki –neskamea, egunez lan egiten zuena, alde egina zen–, eta aurrez aurre zuèn
|
emakumeak
esan zionean: " Ada Maria Orberen ahizpa naiz, Maria Bibiana, eta karta batekin natorkizu", erabat alaitu zitzaizkion begiak Txarori, lehertzear zuèn galdarak, bat batean, ihesbide bat aurkitu balu bezala; eta adeitasun handiz esan zion:
|
|
Irriek emaztea erdi esnatzen dute, eta
|
emakumeak
diotso senarrari:
|
2010
|
|
Agenteak etxera bertaratu zirenean, gazteak urduritasun handia eta gorputzean zenbait kontusio zituela ikusi zuten.
|
Emakumearen
esanetan, 48 ordu baino gehiagoz borondatez kontra atxiki egin zioten eta bere bikotekidea sarritan kolpatzen zuen.
|
|
Bizkaitar ezkongabe honek bere gorputza zer jasateko gai den ikusi nahi du eta baita jan gabe zenbat denbora jasan dezakeen ere. Halaber,
|
emakumeek
dioten bezain gogorra den ala ez frogatu nahi du. Ezin du segundo bakar batez ere geldirik egon eta hiperaktiboa da.
|
|
Beste batzuetan, ordea, ongi jokatu nuela iritzita, ohiko inertzien mende jartzen nintzen, hatz akusatzailea Helenari zuzenduta; Helenak nahi adina zuribide eta beste hainbat aitzakia asma zitzakeen; niretzat zuriezina zena, ordea, bere mendekotasunezko portaera: hain otzan eta hain buru makur agertu zen elkarrizketa hartan, eta hain bi
|
emakumeen
esaneko?!?, nekez zuri zezakeen: errudun izan nahiz ez izan, bigarren mailako kontua zen hura niretzat jada?, Helenak ez zuen nik espero bezala jokatu, maitasun heroiko batean sinesten nuen, azken batean, eta huts egin zidan!?, eta ez zuen, ondorioz, nik haren aldeko ahaleginik egitea merezi.
|
|
Bere amak ere gauza bera dio, aldiro. Sasikoa ez den zalantza uxatzeko mendez mende
|
emakumeek
esandako gezurra, aitak ama akabatu edo abandonatu ez dezan. Gezurrei esker lortu baita espezieak bizirik irautea.
|
|
Jatetxetik irtendakoan, gauerdia pasata, emakumearen etxera joan ziren biak.
|
Emakumearen
esanetan, dirua itzuli nahi zion bertan, segurtasunagatik kalean egitea ez zelako gomendagarria. Halaxe esan zuen ahozko epaiketan ustezko biktimak:
|
|
|
Emakumeak
esan zuen ez zuela alkohol askorik edan eta bainugelara joan zela arropa komodoagoa janztera: txandal bat eta kamiseta.
|
|
Beste batzuetan, ordea, ongi jokatu nuela iritzita, ohiko inertzien mende jartzen nintzen, hatz akusatzailea Helenari zuzenduta; Helenak nahi adina zuribide eta beste hainbat aitzakia asma zitzakeen; niretzat zuriezina zena, ordea —bere mendekotasunezko portaera: hain otzan eta hain buru makur agertu zen elkarrizketa hartan, eta hain bi
|
emakumeen
esaneko...! —, nekez zuri zezakeen: errudun izan nahiz ez izan —bigarren mailako kontua zen hura niretzat jada—, Helenak ez zuen nik espero bezala jokatu —maitasun heroiko batean sinesten nuen, azken batean, eta huts egin zidan! —, eta ez zuen, ondorioz, nik haren aldeko ahaleginik egitea merezi.
|
|
kafea atera zion andreak, denetik aritu ziren hizketan, klixeak erabiliz, kortesiaz, puzzle bat hamaikagarrenez egiten ariko balira bezala. Bat batean emakumeak kontatu zion alargunduta zegoela, Oliveirak erantzun zion sentitzen zuela,
|
emakumeak
esan zuen ez zuela zertan.
|
2011
|
|
Arrazoia, azpian kontrabandoa eramaten zutela. Behobiako
|
emakumeek
diotenez: " Las faldas, chaquetones, abrigos, gabardinas... eran de mucho vuelo".
|
|
Topagune birtual honetan eztabaidak liburuko pasarteekin hornitzen dira. Gizonezkoak
|
emakumeari
esaten dio: " Ez dizut berriz ere mindu nahi... horretara behartzen ez nauzun bitartean".
|
|
Edozein unetan leher daitezkeen elementu bi Parlamentari komunista isilik geratu zen une batez basoari begira. Marcok arreta handiz jarraitzen zuen
|
emakumeak
esaten zuena eta isilunea galdera zuzen bat egiteko aprobetxatu zuen: orduan, oker ez banago, esan daiteke bi korronte daudela gaur egun alderdiaren barnean, ezta?
|
2012
|
|
«Libiaren argazki ofizialari begiratuta, badirudi emakumerik gabeko herrialde bat dela», esan du. Dena den, Libian bada baikortasunerako tartea, hainbat
|
emakumeren
esanetan. «Iraultzan gogor borrokatu eta gero indarra hartu dugu.
|
|
Euskal naziotasun sentimendu zabal batek sustatzen du estatu batenbeharra, sentimendu zabalaz mintzo da, eraikitzen ari den nazio proiektuarekikosentimendua da garrantzitsua, beraz, asmoa da ahalik eta partekatuena etaintegratzaileena izatea proiektu hori euskal naziotasun sentimendua are zabalagoaizan dadin euskal gizartean. Nazio proiektua zerk osatzen duen eztabaidatzeansusmoa da emakumeen eta gizonen partaidetza ez dela berdina, eta horretazgain
|
emakumeek
diotenari gizonek diotenari baino gutxiago erreparatzen zaiola (Walby, 1992). Horrela, genero harremanak eragin handikoak lirateke erabakitzekozerk osatzen duen nazio proiektua.
|
|
Hitz gutxitan esanda:
|
emakumeak
esandako guztia begiek ikus lezaketena bezalakoa da. Halatan, sesiotik sesiora, aurrean senarra posatzen ari balitzaio bezain ondo edo hobeto ikusten du pintoreak koadrora eraman behar duena.
|
|
—Aitak ez zuen erregea miresten, eta batzuetan haren aurka hasten zen etxean. Erregeak milioiak gastatzen zituela
|
emakumeekin
esaten zuen. Maria Montoya dantzariari, kasu, 100 000 libera balio zuen brotxe bat oparitu ziola.
|
|
Sudur ttipiaren bi mazeletan behera barreiatzen zitzaizkion oreztak. Ez zuen ordea japoniar
|
emakume
esaneko horien orrazkera harrotua. Ilea motx motx zeukan Kyotok, nik baino are motxago.
|
2013
|
|
Nimba izena aukeratu dute elkartearentzat, Nimba Gineako Errepublikako ikur nagusia delako. " Nimba emakumea irudikatzen duen aitzinako egurrezko eskultura bat da, eta Ginea hitzak susu hizkuntzan
|
emakumea
esan nahi du". Mendebaldeko gizartean askok aurkakoa usten badu ere," emakumea oso oso garrantzitsua da Afrika mendebaldeko kulturetan.
|
|
Paddingtoneko geltokitik ateratzen zen gauez bidaiatzen zuen tren hura. Txartelak erostera joan ginenean, txarteldegiko
|
emakumeak
esan zigun egun hartan joaneko txartelak bakarrik zituztela salgai. St Ivesera iristean erosi genituela itzulerako txartelak.
|
|
Bere azentuan ere ez diot oraindik nabaritu italiarra denik, akaso denbora dezente eramango du kanpoan bizitzen. Italiarra dela, berez, alokairuaren kontratua sinatu nuenean agentziako
|
emakumeak
esan zidalako bakarrik dakit. Oso jatorra zela eta lanbidez arkitektoa zela esan zidan.
|
|
Gizonezkoen maitasunari buruz hitz egitea pozgarria den arren,
|
emakumeen
esateko modua nabarmentzen du egileak. Ez die meriturik kentzen gizonezkoei, baina emakumeen lekua aldarrikatzeko aprobetxatzen du birformulazioa, eta hori da, hain zuzen, nabarmenduta geratzen den zatia.
|
|
zoazte etxetik berehalakoan. Irten kalera eta zaudete han, atalaurreko larrainean Eulerekin,
|
emakumeok
esan arte.
|
|
Eta
|
emakumeak
dio Itxaron une bat.
|
|
Eta
|
emakumeak
esaten du: �Uste dut 69a probatu nahi dudala�.
|
2014
|
|
Luxanen hitzetan," ezin dute gehiago, karga oso handia da. Horren handia,
|
emakumeen artean
diote, garaia iristen zaienean nahiago dutela zahar etxera joan beraien seme alabek ez dezaten pairatu beraiek pairatzen ari direna". Emakumeak izan ditu ahotan EHUko irakasleak, izan ere gero eta aitona gehiago ari badira ere haurrak zaintzen, adinekoak artatzen emakumeak dira nagusi.
|
|
Noski, beste inori baino lehen, 111 Akademiako akademiakideei eskainiko diegu edizio berezi hauek eskuratzeko aukera.Beterriko Liburua/ 111 Akademia Sariak urtez urte11996 Joxean AgirreElgeta1997 Ur Apalategi IridinGauak eta hiriak1998 Koldo IzagirreNik ere Germinal! egin gura nuen aldarri1999 Lourdes OñederraEta sugeak
|
emakumeari
esan zion2000 Ramon SaizarbitoriaGorde nazazu lurpean2001 Joseba SarrionandiaLagun izoztua2002 Anjel LertxundiZorion perfektua2003 Bernardo AtxagaSoinujolearen semea2004 Pako AristiGauza txikien liburua2005 Juan Kruz IgerabideHauts bihurtu zineten2006 Karmele JaioAmaren eskuak2007 Jokin MuñozAntzararen bidea2008 Anjel LertxundiZoaz infernura, laztana2009 Irati JimenezNora ez dakizun hori2010 Ur ...
|
|
Oroimenean gordeta zeukan Emilioren autoa zartatu zutenekoa, eta hain zuzen horregatik, ekintza asmo hutsean gertatu zelako edo, sinetsita zegoen inori ezin zitzaiola ezer txarrik jazo, are gutxiago aitaren gertuko bati. Baina ongi entzun zuen Xabik txirrina, eta burua ate txikitik atera orduko are garbiago entzun zuen atearen beste aldean zegoen
|
emakumeak
esan zuena:
|
2015
|
|
Izan ere, mina egiteak ematen digu beldurra, indarkeria egoerari aurre egiteak baino.
|
Emakumeek
esaten dute" blokeatuta geratuko naiz, eta gainera beldurra ematen dit, erasotzaile gaixoa". Oldarkortasuna erakusteko dugun eskubidearen onarpenarekin daukagu arazoa.
|
|
eta pentsatu zuen: Honela ospatuko dugu, irudipen berezi bat erne zen bere baitan, aldi berean xelebrea eta xamurra, alegia jaialdi bat ari zirela ospatzen, bere baitan bi emozio esnatu balira bezala, bata sakona?, zeren ba al zegoen gizonak
|
emakumeari
dion maitasuna baino ezer seriosagorik, ezer aurreagokorik eta zirraragarriagorik, bere altzoan heriotzaren haziak daramatzalarik; halaber, maitale hauei, ilusioaren munduan begiak ñirñirka sartzen zen jende honi, dantza bat egin behar zitzaion inguruan, txantxetan, eta girlandaz apaindu.
|
|
Rita serio ari zen bere kontakizunean eta ez neukan berriro baboarena egiteko asmorik.
|
Emakumeak
esaten zidan hitz bakoitza antsiaz entzuten nuen. Arretaz jarraitu nuen bere kontakizun oro, nire egarri zoroarentzat edabe hoberik ez zitekeela egon konturatuta.
|
|
13 Berak zuen beldurragatik hainbesteri kontu eman zitzaienez gero, gauza hauek asko zabaldu dira, eta hori berarentzat sufrikario eta gurutze handi handia izan da; berak dio ez dela izan apaltasunagatik,
|
emakumeengatik
esaten ziren gauza hauek beti gorrotatu izan dituelako baizik. Kontu handia zuen dena Jainkoa zela uste zuenaren mende ez jartzeko, deabruak biak engainatuko zituen beldur baitzen.
|
|
2 Jaunak aditzera eman nahi duenean, Haren Maiestateak gure lanik gabe egiten du. Hau
|
emakumeei
esaten diet, eta baita beren letren bidez egiaren euskarri izatera behartuak ez diren gizonei ere; guri haiek azaltzeko Jaunak dituenek gauza argi dago landu egin behar dituztela eta horretan zer irabazi duten. Guri, ordea, lau lau Jaunak eman diezaguna hartzea dagokigu; eta ematen ez badigu, ez gaitezen neka, guk hain Jainko eta Jaun handia izateaz poztu baizik, haren hitz batek hainbeste ezkutu gordetzen baititu bere barnean, eta horrela ezin baitugu ulertu haren printzipioa.
|
|
Eli eta Gurutzek dioten ildo horretan, gainera, badirudi taldean aritzeko aukera hori izatea benetako indargunea dela pilotariek jarduerarekiko erlazio eta irrika sendoa manten dezaten, hurbiltasun keinuak ugari izaten direlako paleta saioetan ere. Izan ere,
|
emakumeek
diote eurek pilotan jarraitu ala ez eragin dezaketela taldearekiko duten loturak eta erlazioen nondik norako eta ezaugarriek.
|
|
Bizitza osoan ezetz esan ez duen
|
emakumeak
dio.
|
2016
|
|
Beraz, mendebaldeko emakume zuriek, ez badute ezer zalantzan jartzen, uste dute beraiek ere gardenak, neutroak eta arrazionalak direla. Bitxia da, gizonek
|
emakumeei
esan digutena, alegia, haiek arrazionalak/ gu irrazionalak, haiek askatasunaren alde borrokan/ gu mendekoak, haiek zientzia egiten dute/ guk magia edo horrelako zerbait… beste kulturetako emakumeekin errepikatzen ari gara. Ez baitugu ikusten gure motxila.
|
|
Emakumeak, ordea, 26 urte zituen eta senar aberats batekin ezkonduta zegoen. Elisa, zakurra lagun hartuta, Trouvilleko dunetatik ibilaldia egitera zihoanean, Gustave atzetik joaten zitzaion, tarte handi samarra utziz noski, baina dunen artean zakurra jolas egitera gerturatzen bazitzaion, besarkatu egiten zuen eta
|
emakumeari
esan ezin zizkiokeen gauzak esaten zizkion belarrira. Tarteka, Nero musukatzen zuen bitartean, negar egiten zuen zakurraren harridurarako.
|
|
Soldatak Etxeko Lanen Truke mugimenduak ez ditu sustatzen etxetik kanpoko enpleguak, eta
|
emakumeei
esaten die, ekoizpen lerro baten esklabo bihurtzeak ez dituela libratuko sukaldearen esklabo izatetik?. Kanpainaren bozeramaileak azpimarratu du, hala ere, ez dutela nahi emakumeek etxeko giro bakartuan kaiolatuta jarrai dezaten.
|
|
Virginia, 1812: ?
|
emakumeak
esan zuen ezinezkoa zela goizegi jaikitzea, nahiago zuelako infernuan egon, zegoen tokian baino?.
|
|
Ez. Gizon eta
|
emakumeei
esaten zaie (24, 30, 31)" begirada eratasunez jaisteko eta kastoak izateko"; eta emakumeei" bular artea xalez estaltzeko".
|
|
Berehala izoztu zitzaidan irribarrea.
|
Emakumeak
esan zidan min handia egin niola nik Hondarribiko herriari ETBn esandakoarekin. Min izugarria, esan zuen alde egin baino lehen.
|
|
elizan egin zen ikerketak eman zuen,
|
emakumeak
zioena egia izatera behinik behin, Makurra eta biak sasi-ezkontzan bizi zirela, liburuetan ez baitzen azaltzen inolako agiririk, guk senarra aipatu genuen ehun eta gehiago aldietan hark gizona esateak adierazten zuen moduan
|
|
bazeukan gizonezko baten argazkia logelako ohe mahaian, baina inork ezin izan zuen segurtatu
|
emakumeak
esandako izenari zegokion, berak gero hala baieztatuagatik erakutsi zitzaionean
|
|
Eta emakumea
|
Emakumeak
esan zuen" Nire neska berezia zara.
|
|
|
Emakumeak
zioena sinetsi duzu.
|
|
|
Emakumeak
esan du iruzurra zela.
|
2017
|
|
" Hori da fragata", esan zuen Iñakik. Lagunek, ordea, txantxari heldu gabe so geratu zitzaizkion ironia erakutsiz," helduak imitatuz ausarkeriaren bat esan duen haurrari bere portaera gaitzesterakoan erabili ohi den irribarre jostagarriaz." Orduan, Iñaki" erabat lotsaturik sentitu" eta bere burua zuritzeari ekin zion," fragata" denbora gutxi lehenago
|
emakumeei
esaten zitzaien lore jatorra zela argudiatuz, eta hortik gezurretara pasatu zen, besteen isilune gaitzeslearen aurrean Donostiako kaian benetako fragatak ikusita zegoela baieztatzera behartuta. Azkenerako," lotsa ezkutatu ezinik" alde egin zuen.
|
|
Lehenbiziko gezurra lehenbiziko
|
emakumeak
esan zuen.
|
|
Luxuria etsi ad horam satiatur, postmodum tamen ad appetendum arctius inflammatur. Nola gizonak
|
emakumeari
dion amodioa bere egitez baita natural, amodio hura apur bat hoztuagatik ere, berehala naturak berak berotzen du; iraungiagatik, pizten du.
|
|
Dudarik gabe, orain ez zekusan aurrean atso momifikatu eta ukenduz pastatu bat, baizik eta, emakumearen arraza? osoa,
|
emakumeei
esan ohi zien bezala. Desagertzen zen norbanakotasuna, lausotzen zen aurpegia; gazte nahiz zahar, eder nahiz ezain, horiek muntarik gabeko aldaerak baino ez ziren.
|
|
Eraman zak ohera. Esaizkiok gizonek
|
emakumeei
esaten dizkieten hitz goxoak, gaixoak egundaino ez ditik entzun eta. Egiok ezkontzeko promesa.
|
|
1607an, adibidez, hogeita hamazazpi emakumek,. Dorothy kapitaina? buru zutela, eraso egin zieten
|
emakumeen
esanetan Thorpe Moorreko (Yorkshire) herri lurretan lanean ari ziren ikaztegietako meatzariei. 1608an, itxitura baten, landare hesiak eta bestelako hesiak lurrera botatzera?
|
|
–Emakume arruntak? gizon guztien eskura zegoen
|
emakumea
esan nahi zuen; ez, hala,, gizon arruntak?, jatorri apaleko norbait izendatzen baitzuen, eta mespretxu edo laudorio zentzuan erabil zitekeen, jokabide desegokia edo klase elkartasuna izatearekin lotutako inolako esanahirik gabe? (138 or.).
|
|
snobismo ridikulua iruditzen zitzaien Athenatarrei). Etimologikoki
|
emakumea
esateko gyne hitz grekoak, haurgina, esanahi du.
|
|
Bekatua, tradizio batean,
|
emakumeari
esaten zaio. Apaiza eta emakumea:
|
|
Alkatea agertzeko ordua baino berrogei minutu lehenago heldu ziren bertara, eta, kamera besagainean zeramana toki on baten bila zebilela, 70 urte inguruko emakumea hurbildu zitzaion konexioan hitz egingo zuen kazetariari. Honek,
|
emakumeak
esateko zuena entzun ostean, kamerari deitu zion. Martak eta biok erdi oharkabean ikusten genituen berriak normalean, jende gehienak bezala; baina azalpen hark gure begiak pantailara lotu zituen.
|
|
esaten denean prostituzioa «emakumeen aurkako indarkeria» dela, helburua da guk ahaztea emakumeen aurkako indarkeria ezkontza bera dela eta baita, oro har, pairatzen ditugun gauza guztiak. Ezinbestekoa da txortan dohainik egiten duten
|
emakumeek
esan dezatela beraiena dela aukera bakarra, bestela, nola saihestu alde egin dezaten. Gizonezkoen sexualitatea ez da berez emakumeen gaineko indarkeria, emakumeak ados badaude eta ordainsari egokia jasotzen badute.
|
|
Erregulazioari dagokionez, aldiz, hormonen eta botiken kudeaketarekin bideratzen da, gorputz prozesuaren medikalizazioa sustatuz. Elkarrizketatu ditudan
|
emakumeen
esanetan, euren ibilbidean ginekologoek maiz bideratu dituzte hormonak eta antisorgailuak hartzera, edota mina baretzeko botikak hartzera, askotan, ikuspegi holistikoagoak eta sakonagoak saihestuz. Dibulgazio mediko zientifikoak ere hilekoaren aurretiko nahastea jorratzen du bereziki eta
|
|
|
Emakumeen aurka
esandakoak esan eta gero askok uste zuten emakume batek ere ez ziola botoa emango, baina emakume zurien %53k eman zion botoa. Zergatik?
|
|
Diskurtso horien adibideak hainbat eta hainbat esparrutan ikus ditzakegu. Sistema heteropatriarkal eta koloniala beti saiatzen da mendebaldar emakume zurien ahotsak erabiltzen, esate baterako, ‘zapalkuntza patriarkal’ gisa errepresentatzen den ‘zapiari’ buruzko edozein eztabaidatan arrazakeria babesteko, arropa bat
|
emakumeek
esateko dutena baino garrantzitsuagoa bailitzan. Konplizitatea, sarritan, muturrekoa da.
|
2018
|
|
Arin baten sartzen zirela han euren parajean andrezkoak bizitzaren udazkenean, nahiz eta gizonezko gehienak, asko eta asko, beti udaberrian bizi, ia ia heriotza etortzen zitzaien arte, uste osoa zuen. Baina nola beltzak ez zuen argi egiten gizonen bihotzetan, ez eta desioetan ere, herrian
|
emakumeek
esaten zuten bezala, gogoratu zuen," gizonak beti gizon!", andreek begiak ixten zituztelarik bakearren, gizonak argi bila auzora.
|
|
|
Emakumea
esatearekin aski duzue. Ez da nabarmena hala?
|
|
William Thompsonek konparazioa egin zuen emakumeek ez ezkontzeko zeukaten askatasun horren eta nekazariek India ekialdeko janaria ez erosteko zeukaten libertatearen artean (monopolio hark beretuak baitzituen hornigai guztiak): . Gizonek sortutako legeen bitartez, jakintzaz eta trebakuntzaz gabetzen dira emakumeak, epai ororen eta jarduera eta eginkizun gogo pizgarri ororen onuratik baztertzeraino, ia erabat galarazteraino edozein jabetza edukitzea (ondorengotzaz edo beste edozein moduz) eta horiek erabili eta salerostea; baina, gero,
|
emakumeei
esaten zaie, jator jator,, libre, direla, ezkontzeko zein ez ezkontzeko??.
|
|
Ez dakit zer erantzun diodan ere, erantzun baldin badiot. Txakurren
|
emakumeak
esandakoa daukat buruan, eta zer esango niokeen baldin eta hemen egongo balitz eta arrapostua garaiz bururatu balitzait eta hau dena esatera ausartuko banintz.
|
|
–Baikor izateko arrazoi asko daukagu, baina kezkagarria da jendearen bizitzan hain naturalizatuta egotea beldurraren mekanismo batzuk, eta ezin ditugu onartu.
|
Emakumeok
esaten dugu onartezina dela kalean gauez beldurrez ibiltzea, eta hemen berdin gabiltza. Eta oso gogorra da hori festa baten inguruan gertatzea?.
|
|
Bullenek uste du oso adierazgarriak direla lehen urteetan alarde mistoan ateratzen ziren
|
emakumeei
esaten zizkieten irainak: iruditzen zaio erakusten dutela auziaren muinean dagoela generoaren aldagaia.
|
|
Berrogeiko
|
emakumearena
esan zenidan. (ad lib) Badakit Ivanen
|