|
2002
|
|
|
Hauek, oraingoz, soilik trikuharrietan aurkitu direnez, Herioaren Jainkosa gisa interpretatu dira, bainagarai haietako bizileku induskatuak hain urriak direnez, ez litzateke harritzekoabeste testuinguru batzuetan ere azaltzea, eta, ondorioz, horren inguruko ikuspegiaaldatzea. Ez litzateke gaizki egongo gogoratzea ezen
|
emakumeen
errepresentazioak berriz ugaltzen hasten direla Neolito Arotik aurrera (ez ditzagun ahantzi GoiPaleolito Aroko horrelako errepresentazioak: venusak bezalako eskulturak, eta irudigrabatu estilizatuak ere bai), horien artean aipagarriak direlarik Gava ko meategietan (Katalunia) idorotako venusa, edo Paris Arroko (Tarrete, 1995) igargu estalieta hipogeoetan agertzen diren emakume irudiak (jainkosak?) lepokoekin:
|
|
2007
|
|
|
Humboldt-ek berehala ikusi du, ipuinak Hero eta Leandroren antz handia duela. ...ik urrunenetan antzeko istorioak eta mitoak kontatzen diren, literatura ezberdinenetan antzeko zikloak errepikatzen diren (ñabardura nazionalekin) 480, etab., zeharo ezinezkoa izaki antz horiek esplikatzea ez tradizio komunekin, ez harreman eta influentziekin euren artean, ez «deus historikorekin» oinarrian («nichts Geschichtliches») 481, barnagoko zeozer «naturalekin» baizik, hots, «gizon
|
emakumearen
errepresentazio moduaren berdintasunak eraman zuen agerpen berentzat esplikazio berberetara, mito asko ere, harreman historikorik gabe euren artean, giza asmaziorako eta oldozpenerako («Dichten und Grübeln») berdintasunetik soilik sortuak diren moduan»482.
|
|
2014
|
|
|
John Bergerren hitzak dira hauek, 70eko hamarkadaren hasieran idatziak.Berrogei urte ondoren, garai hartan bezain iradokitzaile jarraitzen dute izaten. Gauzabera gertatzen da liburu berean
|
emakumeen
errepresentazioari buruz idatzi zuenkapituluarekin. Bertan, Bergerrek ezin hobeto azaltzen du genero sistemak (botereak) emakumeei ezarritako rola (objektua izatea) eta horren helburua (menpekoa izateaziurtatzea).
|
|
|
Nekazaritza guneko emakumeen irudi goreslearen proposamen horrekin etaemakumezkoen pertsonaia mitologikoen boterearekin bat eginaz, narrazio paradigmaberri bat sortzen da, hau ere euskal emakumearen profila goraipatzeko prest.Nazionalismo klasikoaz edo tradiziozkoaz ari gara. Beste korronte ideologikoak aldebatera utzita,
|
euskal
emakumearen errepresentazio «idilikoa» egonkortzen ardatznagusia izan da. Mujer Vasca (Del Valle, 1985:
|
|
|
Eleberriko lorpenik eta hutsik handienak
|
emakumeen
errepresentazioan, haieiahotsa emateko saioan, daudela esan beharra dago(...) euskal abertzaletasun burgeshegemonikoaren genero eta sexu egitura, eta egitura horren mugak, hutsegiteak etabortizkeriak adierazten baititu. Eta, beraz, emakumearen ahotsaren errepresentazioabururaino eramaten ez duelako da Saizarbitoriaren eleberria preseski errealista zentzurikhistorikoenean.
|