|
2002
|
|
|
Patologia hori duten Europako
|
emakumeen
erdiak baino gehiago ez daude diagnostikatuta
|
|
|
Epidemia isila, patologia deritzona, mundu osoko 150 milioi pertsonari eragiten diena, oso infradiagnostizatuta dago. Hezur masa galtzen duten Europako
|
emakumeen
erdiak baino gutxiagok dakite gaixotasuna dutela. Osteoporosia hezur masa pixkanaka galtzean datza, eta horrek hezurrak ahultzea eragiten du, hausturekiko oso ahulak baitira.
|
|
2004
|
|
|
“Haurdunaldian arreta eta informazioa emateak kopuru hori nabarmen murrizten lagun dezake”, erantsi du. OMEren datuen arabera, garapen bidean dauden munduko
|
emakumeen
erdiak baino gehiago gutxienez lau aldiz joaten dira medikuarengana haurdunaldian. Datu hori bat dator OMEren gomendioarekin.
|
|
|
Pilula hartzen duten Espainiako
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok nahiago izango luke asteroko antisorgailua, soziologia azterketa baten arabera.
|
|
2006
|
|
|
Haurdunaldien tasa %30 baino handiagoa da, duela hamar urte baino bi aldiz handiagoa, Espainiako Ugalkortasun Elkartearen Jarduera Erregistroko (SEF) azken datuen arabera. Emaitzak pozgarriak dira, tratamendu horietan parte hartzen duten
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok 35 urte baino gehiago dituztelako, eta faktore horrek okerrera egiten du. “Tratamendu mediko batek oso hobekuntza handia lortzen du hain denbora gutxian”, adierazi zuen Roberto Matorras SEFeko lehendakariak.
|
|
2008
|
|
|
Ondoren, hiru taldetan banatu zituzten, egunean kontsumitzen zituzten kalorien eta zintan zeramaten denboraren arabera. Erditzean elikagai energetikoenak hartuko lituzkeen taldeko
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok (%56, zehazki) gizonak argiztatu zituen, eta kaloria gutxien hartuko zituen taldeko emakumeen %45ek. Ikerketak erakusten duenez, haurrak izan zituzten emakumeek mantenugai gehiago eta gehiago jaten zituzten, besteak beste, potasioa, kaltzioa eta C, E eta B12 bitaminak.
|
|
2009
|
|
|
Alde batera utzirik Europako eta Afrikako ospitaleen arteko leizea ekipamenduen mailak, horrelako eszenak salbuespenak dira garapen bidean diren herrialde askotan. Asian eta Hego Asian
|
emakumeen
erdia baino gutxiagok jasotzen du inolako kontrol edo laguntzarik osasun zerbitzuen aldetik haurdunaldi garaian. Ez mediku, sendagile edo emaginik erditzeko garaian eta klinikarik hurbilena ere urrun edozein larrialditan ate joka joateko.
|
|
2010
|
|
|
Kalkuluen arabera, 40 urtetik aurrera, gizonezkoek eta emakumezkoek hezur masaren% 1 galtzen dute urtean, nahiz eta horietan ehuneko hori% 5era irits daitekeen, are gehiago menopausia hasi eta 5 urtera. Osteoporosia oso ohikoa da 50 eta 65 urte bitartean, eta uste da Espainiako
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok menopausia osteko osteoporosia izango duela. Urtero, gure herrialdean 90.000 aldaka haustura eta 500.000 orno haustura egozten zaizkio.
|
|
2011
|
|
|
Lehenengo kasuan, 18 urte bete aurretik ezkontzen diren gazteek “aukera gehiago dute erabakiak hartzeko ahotsik ez dutela adierazteko”, geroago ezkontzen direnen aldean. Nigerian, emakumeek% 80 aukera gehiago dute ahotsik ez dutela esateko, eta Kolonbian,% 47 Gainera, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) emakumeen osasunari eta etxeko indarkeriari buruz egindako azterketa batek, hainbat herrialdetan egina eta 2005ean argitaratua, agerian utzi zuen bost eskualdetan —Bangladesh, Brasil, Peru, Tanzania eta Thailandian—
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok indarkeria fisikoa, sexuala edo biak jasan zituztela. Haur eta emakumeen abusuari buruzko azterketen Dibisioaren London Metropolitan University ko (2009) txosten batek agerian utzi zuen, eskualde aurreratuetan ere, “bortxaketa salaketen zati bat baino ez dela kondenatzen”:
|
|
2012
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeko (OME) Ikerketa eta Ugalketa Osasuna Saileko Lan Talde Teknikoak aurkeztu duen ‘Zainketa erditze arruntean: gida praktikoa’ txostenak dioenez, oxitozinarekin estimulatzeak ez du esan nahi, nahitaez,
|
emakumearen
erditzea baino laburragoa denik. Erditze espontaneoak, gainera, arrisku txikiagoa dakar haurdunarentzat eta haurrarentzat, induzituak baino.
|
|
|
Bestalde, helduaroan aknea lesioak sakonagoak eta tratatzen zailagoak dira. Zientzialariek aurkitu zuten 25 urtetik gorako
|
emakumeen
erdiek baino gehiagok pairatzen dutela gaitz dermatologiko hori. Paradoxikoa da, kasu gehienetan, kaltetuek dagoeneko konpondu zutela desordena hori nerabezaroan, baina pubertaroan inoiz arazorik izan ez zuten emakumeen kasuak ere aurkitu zituzten.
|
|
2015
|
|
|
Horiek horrela, nahiz eta EAEn, Espainian eta Europan emakumeen presentzia erlatiboa handituz joan den azken urteotan (ikusi 2 eta 3 taulak), oro har,
|
emakumeek
erdia baino gutxiago izaten jarraitzen dute I+Gko jardueretan goi mailako irakaskuntzan. Hala ere, EAEren kasuan emakumeen presentzia Espainia eta Europako batezbestekoa baino handiagoa da, eta azken datuen arabera, parekotasunerako joera antzeman daiteke.
|
|
|
Haurrak diru gutxirekin hezi Irudia: IoisoKolov Espainian guraso bakarreko familia baten buru diren
|
emakumeen
erdiak baino gehiago lan merkatutik kanpo daude, edo prekarietate baldintzetan lan egiten dute, eta familia aurrera atera behar dute hilean 600 euro baino gutxiagorekin. Zehazki, egoera horretan dauden amen% 56k aurrekontu txikiagoa behar du.
|
|
2016
|
|
|
Gaur egun, AEBetako
|
emakumeen
erdiek baino gehiagok egiten dute lan etxetik kanpo, eta herrialdearen lan indarraren %41 dira. Hala ere, ezin konta ahala emakumek ezin dute enplegu duinik lortu.
|
|
|
Gaur egun, etxetik kanpo egiten dute lan AEBetako
|
emakumeen
erdiek baino gehiagok, eta emakume horietako bakoitza pisuzko argudio bat da etxeko lanen zama arintzeko. Hain zuzen ere, enpresari kapitalistak hasiak dira emakumeen behar historiko berriari etekinak ateratzen, etxekoandre roletik askatu beharrean baitaude.
|
|
2017
|
|
|
Datuen arabera, parte hartu zuten
|
emakumeen
erdiek baino gehixeagok(% 55,5) antisorgailu hormonalak hartzen zituzten. Guztira, 23.077 emakumeri diagnostikatu zitzaien depresioa lehen aldiz, eta 133.178ri agindu zitzaizkien antidepresiboak.
|
|
|
Erdi egiteko kontzeptuak,
|
emakumeen
erditzea baino askoz prozesu zabalago baten lekukotasuna ematen digu, eta erdail, herdoil, erkain... osoa den zerbaiten galera gisara uler daiteke. Azkuek jasotakoaren arabera, gizonak erdaiñatu egiten dira eta erdoildu landareak euriz asetzen direnean.
|
|
2018
|
|
|
Aldez aurreko arrisku faktoreak daude, besteak beste, 35 urtetik gorakoa izatea, haurdunaldia baino lehen gehiegizko pisua izatea edo gozoki, freskagarri, elikagai prozesatu eta haragi gorriko dieta aberatsa izatea. Erditu ondoren, DMG duten
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok 2 motako diabetesa garatzeko aukera dute hamar urte baino gutxiagoan. Haurdunaldiko diabetesa:
|
|
2019
|
|
|
Beste hainbeste gertatzen da haur bat jaiotzen denean. Saint Lazareko
|
emakumeen
erdiek baino gehiagok haur bat izan dute, gutxienez; askok hiru sei haur hazi dituzte; Bizard doktoreak kontatu du batek hamalau munduratu zituela, eta, ezagutu zuenean, zortzi bizi zituela oraindik. Dioenez, gutxik abandonatzen dituzte haurrak, eta, askotan, ama ezkongabeak prostituzioari ematen zaizkio haurrak mantendu ahal izateko.
|
|
2020
|
|
|
antsietatea, takikardiak, hipokondria uneak, aspergarritasuna, interes falta, nekea, beroa, zorabioak, hazkura, mina esku eta hanketan, titiburuetan, eremu peritonealean... " Normalak" izan daitezke horiek guztiak, baina inkestan parte hartu duten
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok ohi baino sakonago sentitu ditu. Inkesta horretan ez dute soilik hilekoaren sintomei buruz galdetu, egoera osotasunean ulertu nahi izan dute analisi sakonagoa egiteko.
|
|
2021
|
|
|
Eta hori ezin daiteke ukatu. Elkarrizketatu ditudan
|
emakumeen artean
erdiak baino gehiagok aipatu didate errealitate hau, baita gizon batzuek ere, askok beren etxean bizi behar izan baitzuten. Asko isildu egin ziren, beste batzuk ez, ordea.
|
|
2022
|
|
|
Gero eta muturrekoagoak diren helburuak inposatzen dizkigute. Bestalde, maitasun erromantikoarena eraikuntza bat da, ziria sartu digute, eta horrek azaltzen eta justifikatzen du bere bikotekideak edo bikotekide ohiak akabatzen dituela munduan erailtzen diren
|
emakumeen
erdiak baino gehiago. Oso barneratua dugu maitasun erromantikoaren ideia, eta horren aurka borrokatu beharra dago.
|
|
|
Parte hartzeko orduan eragin zuzena (izan) duen faktorea da gainera, eta generoak pisu handia izan du. Banaka elkarrizketatutako
|
emakumeen
erdiak baino gehiagok ezagutzen dute emakumeren bat zeinarentzat mugikortasuna parte hartzeko oztopo bat den.
|