|
2004
|
|
|
Gaien artean, inkomunikazio arazoak daude: ...an bizi den emakume edadetuaren maitemina, guraso kaskarin baten ezustekoa semeak andregaia aurkezten dionean, hamabi urteko mutiko baten itxaropenen deuseztapena, batak besteari gauzak garbi esatera ez ausartzeagatik senar emazte batzuren arteko desengainua, gauero lanera doan eta egunez lo egiten duen senarrak bere emaztearekiko daukan kezka, senarra beste emakume batekin bere ohean aurkitu duen
|
emakumearen
erabakia, munduko emakumerik zoriontsuena izateko gazte batek egin behar duena, bakardadeak beste bakardade baten bila eramaten duen gizasemearena, senarrak utzi ondoren lagun baten babesa bilatzen duenaren desilusioa...
|
|
2006
|
|
|
Txostenaren arabera, emakumeek beren bizitza kontrolatzeko eta beren familiei eragiten dieten erabakiak hartzeko duten gaitasuna estu lotuta dago haurren elikadurarekin, osasunarekin eta heziketarekin.
|
Emakumeek
erabakiak hartzeko zeregin erabakigarria duten familietan, haurrei eskainitako baliabideen proportzioa askoz handiagoa da emakumeak garrantzi txikiagoa duen etxeetan baino. Elikagai Politikari buruzko Ikerketen Nazioarteko Institutuak egindako azterlan baten arabera, gizonek eta emakumeek eragin bera izango balute erabakiak hartzeko orduan, Hegoaldeko Asian hiru urtetik beherako haurren artean pisu txikiko eragina 13 puntu portzentualeraino jaitsiko litzateke, hau da, 13,4 milioi haur gutxiago elikatu gabe egongo lirateke eskualdean; Saharaz hegoaldeko Afrikan, berriz, 1,7 milioi haur.
|
|
2008
|
|
|
Hezkuntza eta Zientzia Ministerioaren txostenak adierazten du zenbat eta handiagoa izan maila profesionala eta erantzukizun maila, orduan eta txikiagoa dela emakumeen presentzia. Desoreka atzematen da, halaber,
|
emakumeak
erabakiak hartzeko esparruetan parte hartzen duenean, hala nola errektoreordeetan, dekanoetan eta unibertsitate eskoletako zuzendarietan. Zehazki, errektoreordeak karguen% 28,9 dira, eta dekanoen, eskolako edo saileko zuzendarien ehunekoa, berriz, ez da% 17 baino handiagoa.
|
|
2009
|
|
|
|
Emakumeak
erabakitzea haurdunaldiko 14 astera arte abortatu ala ez, 16 urtetik aurrera abortatzeko gurasoen baimenik behar ez izatea, etab. eitb.com ek Luis Elberdin eta Jose Gurrea adituekin hitz egin du Espainiako Gobernua prestatzen ari den lege berriari buruz.
|
|
|
Aidok duela aste batzuk aurreratu zuenez, Gobernua prestatzen ari den legean epe batzuen barruan abortatu nahi bada eman liratekeen baldintzak ezarriko dira. Hala, 14 astera arte
|
emakumeak
erabakiko du haurdunaldia eten nahi duen ala ez. Haurdunaldiko 14 astetik 22.era amaren osasuna edo bizitza arriskuan daudenean edo fetuak anomaliak dituenean abortatu ahal izango da.
|
|
|
Horren harira,
|
emakumearen
erabakitzeko eskubidea gurasoen orientaziorako gaitasunarekin uztartzen dela uste dute.
|
|
|
Txostenak esan duenez, emakumeek hezkuntzarako eta familia plangintzarako heltzea erraztuko balitz, onuragarria izango litzateke beroketa orokorraren aurkako borrokan. NBEren iturrien arabera, hezkuntza hori jasotzen duten
|
emakumeek
erabakitzen dute seme alaba gutxiago izatea. Horren ondorioz, demografia hazkundea motelduko litzateke.
|
|
|
Afari meriendarena
|
emakumeek
erabaki dute, noski. Diegok dena utzi du haien esku.
|
|
|
Honek ez du zerikusirik biztanleriaren kontrolarekin edo gobernuek seme alaba kopuruari mugak jartzearekin.
|
Emakumeei
erabakitzeko eskubidea emateaz ari gara hitz egiten, haiek direlako gehienetan klima aldaketaren biktima nagusiak.
|
|
2010
|
|
|
Egunkaria ekarri duzunez, begira haiek zenbat espazio eskaintzen dioten gizonek jokatzen dituzten kirolei. Joko eta jolasak egiten dituzte gizonek, gerra egiten dute, politika, ekonomia jasangarriari buruzko legeak… edota, nire herrialde Mexikon bezala,
|
emakumeei
erabakitzeko eskubidea ukatzeko legeak egiten dituzte. Penagarria da, zinez!
|
|
|
Historiaren bidez erantzungo nizuke. Gauza asko kanpotik inposatu dizkigute; ez gizonek ez
|
emakumeok
erabaki gabe, esan nahi dut. Kasu horietan, gizartearen, ekonomiaren eta politikaren egitura aldaketak izan dira eragile.
|
|
|
Kopuru horri 1.763 emakumek lehenengo seihilekoan pairatu dituzten 2.029 indarkeria auziak gehitu behar zaizkio,% 15 gutxiago iazko datuekin alderatuta. Auzi guzti horien artean, 1.412 salatu zituzten, kasuen% 88an biktimek izan ziren salatariak; hala ere, azpimarratzekoa da 520
|
emakumek
erabaki zutela salaketarik ez jartzea nahiz eta Poliziaren atestatua abiatuta egon.
|
|
|
KOLDO. Eta, azken batean,
|
emakumeak
erabakitzen du harremana noiz hasi.
|
|
|
Hirugarren ardatza, Legebiltzarrean hartu nuen hirugarren konpromiso sendoa, konpromiso demokratikoa da: euskal gizon
|
emakumeen
erabakiak errespetatzeko konpromisoa. Horrela zehaztu nuen 2001eko uztailaren 11n nire hirugarren konpromisoa.
|
|
|
Horregatik ez diot beldurrik gizarteari galdetzeari, ez diot beldurrik haren erantzunari. Ez nau beldurtzen herri honetako gizon eta
|
emakumeen
erabakiak. Horregatik iruditzen zait ulertezina Espainiaren aldeko alderdien izua; ez dut ulertzen zergatik ikaratzen dituen euskal gizarteari entzuteak.
|
|
|
Iraganetik ikasi behar dugu, ETAk eta Espainiako Gobernuak ezin dute, isilpeko negoziazioetan, euskal gizartearen geroa erabaki. Euskal Herria osatzen dugun gizon eta
|
emakumeok
erabakiko dugu askatasunez, bide bakezko eta demokratikoak erabiliz, geure herriaren geroa.
|
|
|
– Ah, ah, ah,
|
emakumeek
erabakitzen dute beti, e? –barre egin zuen medikuak, gizonki, begia kliskatzen zidan artean.
|
|
|
haurdunentzako laguntza publikoak; seme alaben zainketarako lan eskubideak; sexu seguruari buruzko informazioa... Informazioa eman eta gero, hiru eguneko epea dute
|
emakumeek
erabakia hartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Hainbat gizonezkok, baina, protesta zapuztu zuten, plazan bildutakoei etxera itzultzeko esan baitzieten, eta euren eskariek lege islamiarra urratzen zutela esan zieten. Erabaki guneetatik kanpo Mubaraken erregimena erori zenetik
|
emakumeak
erabaki guneetatik baztertu dituzte. Diktadorearen garaian beharrezkoa zen emakumezkoen presentzia minimo bat bermatzea legebiltzarrean.
|
|
|
Hasieran, aldaketak 1985eko arauak ezarritako sistemara bueltatzea esan nahiko zuela zirudien. Hau da, emakumeak eta arreta ematen dieten osasungintzako langileak babesik gabe uzten zituen sistema bat, eta
|
emakumeen
erabakitzeko ahalmena inondik inora bermatzen ez zuena. Geroago, Gallardonek iragarri zuen fetuaren malformazioa ez zela aurrerantzean abortatu ahal izateko balizkoetako bat, emakumeak haurdunaldiarekin jarraitzera behartuz, fetuak arazo fisiko eta psikiko larriak dituela jakin arren.
|
|
|
Horretarako, gobernuak aski du emakume asko pobretzen dituen murrizketak egiteari uztea. Benetako arrazoiek zerikusia dute eliza katolikoaren eta Alderdi Popularraren hierarkiak
|
emakumeen
erabakitzeko ahalmenaren gainetik inposatu nahi dizkiguten balio erlijiosoekin. Elizak eta bere sustatzaileek ez dutelako oraindik ulertu erlijioa esparru pribatura mugatu behar dela, eta euren sinesmenen gainetik estatuak herritar guztien eskubideak bermatu behar dituela; eta, batzuei ez gustatu ez arren, emakumeenak ere bai.
|
|
2013
|
|
|
«Emakumeen erabakia ezin da utzi beste batzuen eskuetan» Itxaso Atutxa EAJren BBBko presidentea «Espainiako sektore atzerakoi jakin batzuen presioei erantzuten die erreformak.
|
Emakumeen
erabakia ezin da utzi beste batzuen esku. Aurreko erreformaren aldekoak gara.
|
|
|
Gipuzkoako PPko buruaren hitzetan, orekan dago gakoa. «Ezinbestekoa da
|
emakumeen
erabakitzeko eskubidea errespetatzea, eta bateragarri egitea bere kabuz erabaki ezin duenarekin». Bat dator Madrilgo gobernuarekin, esaterako, «defendatu ezin direnen bizitza bermatu» behar dela.
|
|
2014
|
|
|
Halaz, nahi dugu era librean praktikan jartzea ugaltzeko hautu ezberdinak. Are gehiago, Estatuak bermatu behar ditu horretarako bitartekari eta zerbitzuak eta ez du, inolaz ere, zalantzan jarri behar
|
emakumeen
erabakitzeko eskubidea; molde berean, Estatu horrek ezin digu eman andrazkooi ez sujetuen edota pertsona tutelatu zein ezgaituen tratua.
|
|
|
Gauzak horrela,
|
emakumeen
erabakitzeko eskubidea da auzian dagoena. Hau da, emakumeok gure bizitzaren eta gure gorputzaren jabe izatean dago gakoa.
|
|
|
2014rako eskuindar gurutzaden lege berriak martxan jarriko dira Iberia zahar honetan: LOMCE delakoekin, hezkuntza sistema osoa hankaz gora jarriko dute; abortua delakoekin,
|
emakumeak
erabakitzeko eskubiderik gabe geratuko dira eta Herritar Segurtasun Legeak kristorenak ekarriko du, hala dirudi.Nora goaz. XIX. edo XV. mendera, edo ondo ulertzeko, Frankismo garai batera.
|
|
|
Inoiz baino ikusgarriagoa Bilbon
|
emakumeen
erabakitzeko eskubidearen aldarria
|
|
2015
|
|
|
Basurdearen ehizan zebilela hil ondoren, Persefoneren erresumara eraman zuten. Afrodita bila joan zitzaion eta bi
|
emakumeen
erabakia hauxe izan zen: urtearen zati bat batekin eta bestea bestearekin pasatuko zuen.
|
|
2017
|
|
|
Synergies de Femmes elkarteak emakumeekin lan egiten du, sexu indarkeriaren biktima izan direnekin. Harrera etxeak eraikitzen laguntzen du, eta
|
emakumeei
erabakitzeko prozesuetan aktiboki parte hartzeko aukera ematen dieten eskumenen gaineko prestakuntza eskaintzen die.
|
|
|
Beste sintomekin (suminkortasuna, libidoaren jaitsiera), azaltzen dugu antisorgailuak eragindakoak izan daitezkeela, eta
|
emakumearekin batera
erabakitzen dugu zer egin: antisorgailu hormonalen barruan beste mota bateko bat (konposizio edo hartzeko bide ezberdinekoa) probatu edo ez hormonal batera aldatu.
|
|
|
Askotariko faktoreek eragiten dute
|
emakumeen
erabakietan, ez soilik estatuak: faktore indibidualek eta demografikoek (hala nola adina, hezkuntza, haurrak edukitzea eta, Przewoskik erakutsi moduan, diru sarrerak), lan baldintzek (merkatuaren, enpleguaren eta ekonomiaren egitura) eta faktore kulturalek (kultura erlijiosoa, politikoa eta soziala); hala ere, azken hamarkadetako ikerketek erakusten dutenez, emakumeek familiaren eta lan merkatuaren harira hartzen dituzten hautu estrategikoez ari bagara, orain aipatu ditugun faktore horiek guztiek baino eragin eta baldintzatzeko indar handiagoa daukate ongizate erregimen motak eta estatuaren politika publikoek (Moreno, 2005:
|
|
2018
|
|
|
Azken finean, Suediako Zientzien Akademia ez dago interes politikoen atzaparretatik libre. Gizon
|
emakumeen
erabakien menpe dauden neurrian, Nobel sariek ere eragin dezakete desadostasuna.
|
|
2019
|
|
|
Aitortu eta txalotu egin behar da futbolari
|
emakumeen
erabakia, legitimitate osoz jo dute grebara, euren egoera guztiz injustua delako: baztertuta eta prekarioan lanean.
|
|
|
Emakumeari edota bere familiari eragiten dioten erabakietan ez du kontuan hartzen
|
emakumearen
erabakia.
|
|
|
Azpimarratu eta goraipatu beharreko zerbait da. Oso garrantzitsua iruditzen zait
|
emakumeak
erabakiak hartzen ikustea tradizioz gizonezkoena izan den arlo bateko goi karguetan. Bi aspektu azpimarratu nahiko nituzke:
|
|
|
Nire tesiaren ondorio argi bat zen
|
emakumeen
erabakiak gehiago kuestionatzen zirela. Eta ondoren, zerbait demostratu ostean, esandakoari eustea ere beharrezkoa zela.
|
|
|
Orain, parte hartzeko baldintzen hobekuntzak izan behar du erronka. Alde batetik, emakumeek gizarte eta politikan parte hartzea oztopatzen duten genero estereotipoak ezabatuz eta, bestetik,
|
emakumeak
erabaki guneetara iristea ahalbidetuz; gero eta urrunago baitago politika “gizonen gauza” denaren ustea. Horren adibide, azken garaiko aldarri sozio-politikoetan ageri diren emakume neskak ikusi besterik ez ditugu; bejondeizuela!!!
|
|
|
Hori kontuan izanda, aurtengo jardunaldi feministetan bost ardatz nagusi izango dituzte: ...a eta militantzia bizigarrian begirada jarriz; gure bizitzak erdiguneratzeko agenda partekatuan egun emakumeek jasaten dituzten zapalkuntza anizkoitzetatik bizitza bizigarriak lortzeko helburuari helduko diote; indarkeriarik gabeko bizitzak eraikitzenen indarkeria matxistaren askotariko aurpegiak aztertzeari helduko diote; gorputzak, burujabetza eta dekolonialitatean gorputzak erdigunean jarri eta
|
emakumeak
erabakitzeko eskubidea duen subjektu autonomo eta burujabe anitzak izan daitezen egin beharreko bideari erreparatuko diote, pil pilean dauden hainbat gai helduz; eta sexualitateak atalean gozamen eta desira bizitzeko modu ezberdinak landuko dituzte, desirak duen potentzialtasun politikoaz jabetuz.
|
|
2020
|
|
|
ulertuz Ikuspegi Erlazional Estrategikoaren talaiatik (Jessop, 2008; Goikoetxea, 2017b). Askotariko faktoreek eragiten dute
|
emakumeen
erabakietan, ez soilik estatuak: faktore indibidualek eta demografikoek (hala nola adinak, hezkuntzak, haurrak edukitzeak eta, Przewoskik erakutsi moduan, diru sarrerek), lan baldintzek (merkatuaren, enpleguaren eta ekonomiaren egitura) eta faktore kulturalek (kultura erlijiosoa, politikoa eta soziala); hala ere, azken hamarkadetako ikerketek erakusten dutenez, emakumeek familiaren eta lan merkatuaren harira hartzen dituzten hautu estrategikoez ari bagara, orain aipatu ditugun faktore horiek guztiek baino eragin eta baldintzatzeko indar handiagoa daukate ongizate erregimen motak eta estatuaren politika publikoek (Moreno, 2005:
|
|
|
Era berean, nabarmendu dute eskubide zibil eta politikoak «bertan bizi garen herritar guztionak» direla eta «historikoki ukatu zaizkienei aitortu eta bermatu» egin behar zaizkiela. «Alde horretatik,
|
emakumerik gabeko
erabaki guneek ez dute zilegitasunik», gaineratu dutenez. Halaber, «atzerakada demokratikoei herritarrok ahaldunduta» eta «demokrazian sakonduta» erantzuteko beharra azpimarratu dute:
|
|
2021
|
|
|
Inor ez da ilegala; eskubide zibil eta politikoak bertan bizi garen herritar guztionak dira, eta historikoki ukatu zaizkienei aitortu eta bermatu egin behar dizkiegu. Zentzu horretan,
|
emakumerik gabeko
erabaki guneek ez dute zilegitasunik.
|
|
2022
|
|
|
Urriaren 23ra arte, protagonista nagusi modura garapenerako lankidetza daukaten askotariko argazkiak ipiniko dituzte ikusgai udaletxeko bilkura aretoan. Honako ordutegian ikusi daiteke
|
Emakumeen
erabakia: Guatemala erakusketa:
|
|
|
Urriak 7 Bakerako Lankidetza Batzarraren eskutik,
|
Emakumeen
erabakia: Guatemala argazki erakusketa, udaletxeko bilkura aretoan.
|
|
|
Eta beti jarraituko du izaten, bertan dauden gizon
|
emakumeek
erabaki irmorik hartu ezean, legeak eta egoerak ez baitira berez aldatzen, «umotuta daudenean». Parlamentuko gehiengoa izanda ez badira ausartzen, noiz orduan?
|
|
|
Historikoa da Kolonbiarentzat eta Latinoamerikarentzat. Aurrerapauso handia da aurrerantzean ere bizitza, osasuna, askatasuna eta
|
emakumeen
erabakitzeko eskubidea bermatzeko», adierazi zion Mariana Adrila Causa Justa mugimenduko bozeramaileak Efe albiste agentziari.
|
|
|
Zergatik. Ez dietelako uzten edo atzera egiten dutelako, kritikak ez jasotzeko.
|
Emakumeak
erabakiak hartzen diren tokietan ez dauden bitartean, beti egiten da gizonen alde. Mendiko posterretan edo egutegietan arraroa da emakumeak agertzea, mendi taldeen logotipoetan edo ikurretan ere beti agertzen dira gizonak.
|
|
|
" Ezin da ahaztu protagonismoa eta azken hitza emakumeek dutela. Indarkeria matxistari aurre egin behar dioten
|
emakumeen
erabakiak une oro errespetatu behar dira, haiekin enpatizatu, babesa eskaini, ez epaitu, ez zabaldu zurrumurruak... Berriro biktimizatzea saihestu behar dugu".
|
|
2023
|
|
|
Haurtxo bati bularra etxean ematea ez da arazo ama batentzat, baina, batzuetan, jendaurrean egitea da, kalean, udal igerilekuan, zineman, metroan, museoan edo merkataritza gunean, besteak beste. Eta, orduan,
|
emakumeak
erabaki du seme alabak ez maitatzea.’ Duela hamar urte, ‘Edoskitze Ohiturei buruzko Inkesta Nazionalak’, Amagandiko Edoskitzearen Mundu Ekimenak bultzatutako ikerketa batek, erakutsi zuen ama askori “deseroso” gertatzen zitzaiela edoskitzea jendaurrean: %43rentzat edoskitzearen eragozpena zen; %14rentzat, haurrari bularra emateari uzteko arrazoietako bat; eta %9rentzat, bularra emateko arrazoia.
|
|
|
Feminismo korporatiboak feminismoa despolitizatzeko bultzaturiko proiektuak bere alde izan ditu feminismoaren barnean sortu diren beste ildo batzuk, inondik ere
|
emakumeen
erabakien muina auzitan jartzen ez dutenak edo haien garrantzia politikoa axola ez zaienak. " Hautu feminismoa" terminoa Linda Hirshman filosofia irakasleak sortu zuen, honako hau izendatzeko:
|
|
|
Eta
|
emakumeek
erabakitzea haurrak ekarri ala ez ekarri jasanezina egiten zaie.
|