|
2000
|
|
|
Gainera, aurreko narrazioetan ere Las Cortesera hurbiltzeko saioa egin zuen. " Edorta Jimenezek deskribatzen duen munduan, sexuaren ezagutza, sexu mertzenaria,
|
emakumeek
diruaren truk eman ohi dutena da, batez ere, aukeratutako bidea. Ondo girotuta daude ipuinak, sexoarekin batera droga eta musika, rock and rolla." (El Diario Vasco IV) Ipuin hauetan guztietan gaua, droga, sexua, rock and rolla,... agertzen diren arren, funtsean gizakien betiereko irrika, desira eta grinak azaltzeko asmoa dutela esan daiteke.
|
|
2001
|
|
|
Txanpon batzuen truk bere emazteak ustez sekula egingo ez lizkiokeen lizunkeriak egin ondoren, prakak lotu eta maindira gainean etzanda dagoen emakumeari zerbitzua ordaindu ondoren, agur esan gabe irten da gelatik, bere Mercedesen etxean zain izango duen familiagana itzuliz. Azal iluneko
|
emakumeak
dirua kontatu eta bularretakoa jantzi ondoren, hor sartu du bilete sorta. Kuleroak eta dena agerian lagatzen dizkion soinekoa jantzirik komunera sartu, makilatu, bularrak eskotera bideratu eta barrara itzuli da; ez da oraindik gaua amaitu.
|
|
2002
|
|
|
Esaterako, emakumeek, gizonek bezala, diru sarreretan beraien ekarpena egitea onuragarritzat jotzen bada ere (baloratiboa), bikote harremanetan arazoak sortzeko aukerak daudela adierazten da
|
emakumeen
diru sarrerak gizonenak baino handiagoak izanez gero (aplikazioa). Halaber, heziketa batari edo besteari onartu arren, arazoak sortzen dira heziketak emakumeari bere bizitzan hierarkia lehentasunak sortzeko aukera ematen badio, edo bere ezagutzak maila profesionalean egikarituz emakumeak lorpen ekonomikoak eskuratzen baditu (Silvestre, 1997:
|
|
2006
|
|
|
Estatistikek erakustendutenez, adostasunezko dibortzioa sustatzen duen sistema ezarri zenetik, gutxituegin da Italian etxean seme alabekin gelditzen diren emakumeei pentsio bat pasatzera behartuta dauden aita dibortziatuen kopurua. Izan ere, no fault dibortzioarenereduan beste ezkontidearen onespena beharrezkoa ez denez, senarrak dibortziatunahi badu ez du zertan
|
emakumea
diruzko ordainsarien bidez, konpentsatzen, aritu.
|
|
2007
|
|
|
Emakumeak elkartu egiten dira, eta elkarri laguntzen diote bizitzeko; izan ere, lapurrek interes handiak eskatzen dituzte ematen duten diruagatik. Talde horretan,
|
emakumeek
dirua biltzen dute hilero negozio txikiak martxan jartzeko, seme alabak ezkontzeko edo norbait gaixorik badago botikak erosteko. Aldi berean, 300 emakume inguru ditugu kooperatibetan, eta beste 150, beren etxeetan produktuak egiten dituztenak.
|
|
|
Bihotz gutxiegitasunaren (KI) diagnostikoan alta emandako 412 gaixo (157 emakume eta 255 gizon) aztertu ziren, eta aldagai kliniko, analitiko, ekokardiografiko eta terapeutikoen bilakaera erregistratu zen, batez beste 20 hilabetez. Gehiago eta okerrago
|
Emakumeek
diru sarrera gehiago izan zituzten bihotz gutxiegitasunaren aurretik, zenbat eta zaharragoa izan. Ezkerreko bentrikuluaren funtzio sistolikoaren parametro hobeak ere egiaztatu ziren, nahiz eta heriotza tasak eta ospitalera itzultzeko tasak antzekoak izan ziren bi sexuetan.
|
|
2009
|
|
|
|
Emakumeak
diru handia eskaintzen omen zien eta haur bat lapurtzea pentsatu omen zuten. Ezin, ordea, aukera onik harrapatu.
|
|
2010
|
|
|
Behin etxera igota, sukaldean kortxoa kendu zioten xanpain botilari eta edan egin zuten.
|
Emakumeak
dirua itzuli zion. Akusatua eta ustezko biktima bat datoz puntu honetan, baina hemendik aurrera bertsio ezberdinak dituzte.
|
|
|
Beste kontu bat zen gizonezkoena.
|
Emakumearen
dirua eta boterea handia izan zitekeen, baina beraiek ere ondo kokatuta zeuden gizartean zimurrak ondo hasita zeuzkan alargun batekin elkartu eta ohe berean sartzeko. Danielak honetarako gizonak oso bereziak zirela pentsatu izan zuen beti, haragi freskoa maite zutela eta nekez ematen ziotela balioa beste edozein enkanturi alderdi fisikoak laguntzen ez bazion.
|
|
2012
|
|
|
Gure ustezko" ongizate" jendartetxo honi begira jarri naiz (oraindik kendu ez digutenari, esan nahi dut), eta honek izan duen garapen irrazionalaz hausnartu. Esaterako, lehengo bikoteetan, gizonak lan egiten zuenez,
|
emakumea
diru iturririk gabe gelditzen zen hau hiltzean. Horregatik, alarguntasun pentsioak bazuen zentzurik.
|
|
2013
|
|
|
Martinek, urratsa gelditu gabe, beso luzatuarekin mantendu zuen berarengandik aparte.
|
Emakumea
dirua eskatzeko erabiltzen zuen letaniarekin hasi zen, baina bost bat metro aurrerago gelditu eta hurrengo bezeroari ekin zion.
|
|
|
–Baina hik ez al huen esaten onena idiarena egitea zela,
|
emakumeekin
dirua gastatu beharrean?
|
|
|
–Baina hik ez al huen esaten onena idiarena egitea zela,
|
emakumeekin
dirua gastatu beharrean?
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, gizarte arloan aritu zen Ciordia Guatemalan: " Indarkeria pairatzen zuten
|
emakumeei
diru sarrerak izateko autogestioan lagundu genien. Batzuk oso onak ziren brodatuak egiten eta nola antolatu zitezkeen landu genuen elkarrekin".
|
|
2015
|
|
|
Analfabetismoa da, oraindik ere, emakumeei eragiten dien gaitzetako bat. Etxeko lana da oraindik ere
|
emakumeen
diru iturri nagusia, eta, sarritan, lanaldi osoan ordaindutako lan nagusia da. Garapen bidean dauden hiru adingabetik bat ezkonduko da 18 urte bete baino lehen.
|
|
2017
|
|
|
Izan ere, haurdunaldiak baditu bere kostuak». Hain araututa ez dagoen lekuetan, gerta liteke
|
emakumeentzat
diru iturri erakargarri bihurtzea; esaterako, Ukrainan. «Ordainketari buruzko eztabaida hor dago, eta ona da:
|
|
|
ezetz esateko eskubide sonatua. Ni eta filmeko beste hiru
|
emakumeak
diru bila baizik ez omen gabiltza. Jakina.
|
|
|
Bilkura horietako batean zinema ekoizteko diru laguntzak ematen dituen erakunde publikoak galdetzen du zergatik ez dagoen gizon adina
|
emakume
dirua eskatzen, eta are gutxiago diruaren onuraduna denik. Datuen arabera, zinema ikasle emakumezkoak gizonezkoak bezainbeste direnean.
|
|
2019
|
|
|
Beraz, gizarte aldaketak ez du tratu txarren kopurua jaitsi, baizik eta zenbait kasutan, emakumeak lanik aurkitzen ez duten kasuetan, tentsio ekonomikosozialak eraginda, indarkeria esaterako, areagotu egin da. Halaber, Meilen datuen arabera, tratu txar fisikoen kasuan
|
emakumeak
diru gehiago irabazten duenean indarkeria fisiko eta sexual txikiagoa da, baina tratu txar psikiko edota kontrol eta gutxiespenean ez du eragin positiborik. Ikasketa mailari dagokionez, aldiz, zenbat eta ikasketa maila txikiagoa izan, tratu txar fisiko eta psikologikoak jasotzeko arriskua handiagoa da.
|
|
|
Proxenetak, ohiko maitaleari zapata takoidunak eta satinezko gona erosten dizkionean, inbertsio bat egiten du gero errentagarria izango zaiona; industria edo lantegi baten jabe den gizonezkoak bere aberastasuna eta boterea berresten ditu neska lagunari perlak eta ile larruzko jantziak oparitzen dizkionean:
|
emakumea
dirua irabazteko tresna izan edo dirua xahutzeko aitzakia izan, mendekotasuna berbera da azkenean. Kateak dira emakumeari egiten zaizkion opari horiek.
|
|
|
Defentsa arinekin atera daiteke, gabardina, erabat lehortuta eta txukun, oraingoan, eta dituen bi cachecoletatik, arinena, pena da ezin esatea lepoko tapakia, horrek ere ez du ongi ematen belarrian, baina tira, hemengo portugesa litzateke, eta ez frantsesa, cache col, hori toki guztietako portugesa da, hizkuntza berria, baina prestatzen ari dena oraindik, batez ere Algarveko erresumako hondartzetan, baina jada Portugaleko erresuma inbaditzeko ahaleginetan. Sukaldera joan zen asteko kontuak egitera Maria andrearekin,
|
emakumeak
diruari begiratu eta hasperen egin zuen, beti egiten du hori, dirua jasotzea eta berari agur esaten hastea gauza bera bailitzan, hasieran Raimundo Silva urduri jartzen zen, uste zuen mimika desolatu hark gaizki ordaindutakoaren atsekabea adierazteko balio zuela, horregatik ez zuen atsedenik hartu klase ertain baxuak ordaindu ohi zituen soldatei buruzko nahikoa informazio eduki zuen arte, bera kla...
|
|
2020
|
|
|
Gaindegiaren datuen arabera, Hego Euskal Herrian egun 88.000 dira lanaldi osoko enplegua topatzen ez duten emakumezkoak, eta 30.000 inguru haur edo helduen zainketan aritzeagatik lanaldi osoko enplegurik ez dutenak.
|
Emakumeen
diru sarrerek nabarmenki egiten dute behera haurrak izaterakoan, datuekin ikusi dugun moduan. Jaiotza bakoitzarekin, emakumeak bere soldataren %4 galtzen du, aita den gizonezkoak ordea %6 irabazi.
|
|
|
Beste pertsona batek gertakaria ikusi zuen, eta,
|
emakumearekin
diru zorroa falta zitzaiola egiaztatu ondoren, hiru inplikatuen atzetik korrika abiatu zen, jada aldentzen ari baitziren. Beste herritar batzuen laguntzaz, horietako bat harrapatzea lortu zuen; beste biek, ordea, arma zuri bat erakutsi ondoren alde egin zuten, lekukoen arabera.
|
|
|
Hirietan jarduera ekonomiko andana loratu ziren eta
|
emakumeek
diru sarrerak handitzeko ofizio desberdinak burutu zituzten. Okintzaren esparruan, okin, labezain, errotari eta" jasotzaile" edo gari zakuen garraiolari aritu ziren.
|
|
2022
|
|
|
Hainbat kasutan, zenbait unetan (lan merkatuaren ertz honetan, goraldi apal eta beheraldi zorrotzek markatzen dute bizitza) amak ziren etxera soldata nagusia ekartzen zutenak. Arazorik gabe onartzen da hori; zortzitik batek baino ez du deserosotasunik agertu
|
emakumeek
diru sarrerak edukitzeari dagokionez.
|
|
|
Erraza da genero erreformari ikuspegi horretatik erreparatzea; neurri bateraino. Genero desparekotasunak (hala nola
|
emakumeen
diru sarrera txikiagoak, aldian aldiko enpleguen tasa altuagoak, botere eta autoritate eremuetatik kanpo egotea) azpiko interesak definitzen ditu. Feminismoa mobilizazioa da:
|
|
|
Unibertsitatera joateko neukan justuan. Kolektiboko
|
emakumeek
dirua bildu eta hitzordua jarri zidaten. Ez nintzen agertu, ez nengoen ziur.
|
|
|
Nagusiaren aurrean egon bezain laster,
|
emakumeak
diruz loditutako gutun azala ateratzen du, mahai batetik bestera egin du bidea diruak. Pinuen etxearen jabe bihurtuta ateratzen da emakumea kalera.
|
|
|
Ia dardarka du eskua, baina ikara kontrolatzen du, nekez, baina lortzen du. Notarioaren atzean dagoen
|
emakumea
dirua zenbatzen hasten da. Bezeroak esaten du oraindik ez duela kontu korronterik eskura, baina bulegotik irten bezain laster zabalduko duela bat eta handik ordainduko diola notarioari bere lana.
|
|
2023
|
|
|
Aitarekiko etsaitasuna gordetzen zuen era berean, Theoren udako portaerarekiko dezepzioa sentitzen zuen Vincentek. ...ratu ziola; gertaera hori gaindiezina gertatuko zela beraren eta Theoren arteko harremanetan; modu friboloan jokatu zuela Theok; aitaren antzera jokatu zuela; ankerra izan zela zoritxarreko emakume bati eta haren haur txikiari sostengua kentzean; ez ziola ezertarako balioko prostituta baten eta sasiko semearen kontua zela pentsatzeak; politikoegia zela, denekin bakeak egin nahiean ibiltzen zelako;
|
emakumeak
dirua bakarrik ez zuela galdu; Vincent ere galdu zuela; maite zituela emakumea eta haurra; bere sentimenduak gehiago errespetatu behar zituela; oraindik ez zela beranduegi gauzak konpontzeko.
|
|
|
Dena den, Bill Gatesek programaren onurak lau haizeetara zabaltzerako, ikertzaileek jakinarazia zuten ez zegoela frogatzerik oilaskoek epe luzerako oparotasun ekonomikoa zekartenik, eta are gutxiago populazioaren erdia ahaldundu zenik. Mozambiken, ekimena probatu ondoren, ikertzaileek ondorioztatu zuten
|
emakumeek
diru zerbait irabazten zutela epe motzean baina ezin zutela ekimen komertzial arrakastatsurik burutu oilaskoekin, zeren eta oilasko ekoizle handiek arrautza merkeagoak ekoizten baitzituzten beren eskala ekonomietan. Alegia, emakumeek urtean 100 dolar irabaz zitzaketen gehienez ere.61
|
|
|
Kargudun zibil eta Elizakoek, toki batzuetan, herriko batzarreek, besteetan, aukeratzen zuten hautagaien artean, parrokia ala ermita jabego publikokoa bazen. Hautatutako
|
emakumeak
diru kopuru bat ekarri behar zuen, ezkontzako dote bailitzan, ondorioz serora maiz noble familiakoa zen. Ermita eta eliza ugarik alde batean etxe txiki bat atxikia izaten zuten, bertan bizi zitezen:
|