|
2002
|
|
|
Rembrandtena ikustean erroma bera ere milaka euskal herritarrez josita baldin bazegoen ere (Aragoiko apaiz baten santifikazio zeremoniara bildutakoak), itzul gaitezen Euskal Herrira, ez nuke galdu nahi eta Ibarretxeren diskurtsoaren haria, eta kultura munduaren inguruan egin zituen aipamen eskasak alde batera utziz (zinematografiari behar zaion errespetu osoz), beste proposamen bat ere egin nahi baitiot Ibarretxeri aldizkari honen bidez: oso serio hartu luke Ibarretxek kulturaren mundua, eta kulturaren munduan ari diren gizon
|
emakumeak
bereziki, hausnarketarako zabaldu duen prozesu honetan. Egun gutxi batzuk baizik ez daramatza bere proposamena batzuei eta besteei aurkezten, baina orain artean, komunikabideetan ia egunero agertzen diren aurpegiak besterik ez ditugu ikusi Ajuria Enean.
|
|
2003
|
|
|
Europan, gizonek %15 egin dute behera, eta emakumeek, berriz, %32 Erritmo horretan jarraituz gero, adituek uste dute 2025erako biriketako minbiziak eta planetako bularreko minbiziak eragindako emakumeen heriotza kopuru bera egongo dela.
|
Emakumeak
bereziki ahulak dira kearekiko, hormona zikloak alda baititzake, ugalkortasuna murriztu, menopausia aurreratu edo hezurren deskaltzifikazioa handitu.
|
|
|
Xehetasun horietatik ezin liteke ondorio garbirik atera, baina auzoko askok,
|
emakumeek
bereziki, glamour handiko argazkiz betea irudikatzen zuten haren etxeko hormaren bat, eta famaren zama arintzearren edo maitaleen setiotik ihesi etorriko zela herrira pentsatzen zuten. Hargatik ez zuten oso ondo ulertzen zer egiten zuen senar harekin, guztiek aho batez, eta horretan bakarrik zetozen bat adierazpenetan, ez baitzuten emakumearen dinakoa ikusten; guztiek emakumearen bizkar, hari atxikirik bizi zela pentsatzen baitzuten.
|
|
2007
|
|
|
Euskal Herriko zein kanpoko haur, gazte eta sendien ongizatearen alde lan egitea du helburu. Horretarako, giza garapenerako guneak sortu eta indartu nahi ditu garapen bidean dauden herrialdeetako komunitate kaltetuenetan, haur eta
|
emakumeen artean
bereziki. Maila indibidual eta kolektiboetan boterea berreskuratzeko prozesua bultzatu nahi du eta bizi baldintza duin eta iraunkorrak sortu.
|
|
|
Ib., 312 Frantsesa, solaserako mintzaira,
|
emakumeentzat
bereziki gogokoa; ingelesa, egokia merkataritzarako (ikus oharra ere: merkataritzako hizkuntzak berak ingelesez, frantsesez, holandesez aldakiak nola dituen).
|
|
2008
|
|
|
Bidean badakit hizketan joan ginela. Askorik ez, egia da, beherapenen lehen egunak ziren eta jendetza baitzebilen kalean,
|
emakumeak
bereziki, esku bietan poltsa andanak eta ume negartiak zintzilik zituztela. Gogoan dut bidean edaritegi baten atean gelditu ginela, baina ez zegoela mahairik libre.
|
|
2009
|
|
|
Datu enpirikoek diotenaren arabera, denboraren iragaitearekin gatazkak areagotu eta ezkontideen arteko zailtasunak handitzen dira. Funtsean, komunikazioa kaltetu egiten da eta, horri neurotizismo maila altua gehituz gero, bikote asetasuna jaitsi egingo da,
|
emakumeen artean
bereziki (Bouchard etaArseneault, 2005). Orain arteko ikerketek erakusten digute bikote asetasuna aldagaietatik isolatuta ezin uler daitekeela, aldagaien arteko elkarreraginaren azterketarekin baizik.
|
|
|
Droga mendeko gehienek,
|
emakumeek
bereziki, ezkutuan kontsumitzen dute; familiak etxebizitza bihurtutako lau pareten arteko eraikin kaskarretan hartzen duten euren dosia. Guraso drogazaleekin partekatzen du etxea Karimak, muino baten gainean den Kabulgo auzoan.
|
|
2010
|
|
|
La conversión de la Magdalena liburua ez da, besterik pentsarazi dezakeen arren, Santa Madalenaren bizitzaren kontakizuna edo biografia mota bat. ebanjelioetako Madalena hura, kristau jaieretan halako garrantzi historikoa izan zuena (fededunen artean, eta arte ederretan) 43, aitzakia handi bat besterik ez da aszetikaren bideak eta moldeak erakusteko, beti ere dena kultura eta azalpen erlijioso aberatsez emanda. idazlearen hitzetan esateko, bizitzako hiru une kontrajarri dira deskribatu nahi duen historiaren ardatz: " los tres estados que tuvo de pecadora, i de penitente, i de gracia". kristau orori eta
|
emakumeari
bereziki aurkeztu nahi zaion ereduzko bidea erakutsi nahi du Malon etxaidek liburu honen bidez. garaiko literatura espiritualak emakumezkoak ere baditu protagonista; berei ere zerbait esan nahi zaielako eta, idazle bezala, luma paregabe bat agertu zelako behintzat (teresa avilakoa). hainbat tokitan esanda utzi zuen bezala, maite du eta premiazkoa ikusten du idazkera edertasunez janztea, testu arg...
|
|
|
Etxerat ek ohartarazi duenez, apirila hilabete beltza izan da euskal presoentzat eta haien senideentzat. Bi errepide istripu izan dira; zenbait espetxetan presoen senideak eta lagunak miatzen jarraitu dute, eta ehunka aurrez aurreko bisita galdu dira; 30 preso baino gehiago espetxez aldatu dituzte; hiru abokatu eta presoen eskubideen alde lanean aritutako hainbat lagun atxilotu dituzte; hainbatek salatu dituzte tratu txarrak,
|
emakumeek
bereziki; hiru euskal preso jipoitu dituzte... Halako gertakariak salatzeko eta preso eta senideen eskubideak errespeta daitezken exijitzeko, hainbat ekimen egin dira, bai kalean, baita espetxeetan bertan ere.
|
|
2011
|
|
|
Orduak eman ditut etxea atontzen eta orduak eman ditut gutun hau idazten, baina hori guztia ez zen estalki bat baizik. Bene benetan axola zitzaidana telefonoak deituko zuenerako prestaturik egotea zen?, jarraitu nuen, eta entzuleak,
|
emakumeak
bereziki, beren eserlekuetan jarrera eroso baten bila nola mugitzen ziren nabaritu nuen, nire hitzaldiak itxura ona hartzen zuela igarrita edo.
|
|
2012
|
|
|
Igandean herritarrek urteurrena oroitzeko ekitaldia egin zutela gogora ekarri du: «Erasoaldiak behin eta berriz gelditu zituzten miliziano eta gudari adoretsuak omendu genituen, eta preso hartutakoei, populazio zibilari eta
|
emakumeei
bereziki egindako zapalketa oroitu genuen. Zer pentsatu behar dugu, heriotza eta bortxaketa haiek eragin zituztenen ondorengoak direla gaurkoak?».
|
|
|
arlo askotan oraindik ere utopikoa dena eta sektore publikoan erabateko atzerakadan dagoena?, baizik eta pairatzen ditugun eraso anitzei aurre egitea: Lanbide Arteko Gutxieneko Soldata bere horretan mantentzea, emakume langileei eta bereziki etxeko langileei zuzenean eragiten diena; pentsio errealen murrizketa, baxuenei bereziki kalte egiten diena, berriz ere,
|
emakumeei
bereziki kalte egiten die?; gastu publikoari emandako zartada, baita orain arte ukiezinak ziruditen osasun eta hezkuntza arloetan ere, bitartean etorkizunerako pribatizazioari hainbat arloetan ateak irekitzen zaizkielarik: unibertsitatean, gizarte segurantzan, kostaldeko eraikuntzetan edota ur horniketan, besteak beste; etorkizunean Menpekotasunaren Legean egingo diren murrizketa larriak; emakumeei euren gorputzen gainean erabakitzeko eskubideen urraketa berri bat; soilik hura ordaintzeko ahalmena duena defendatzen duen justizia praktikatzea; eta lan erreforma berri baten aplikazioa, kaleratze librea ezartzen duena eta langileen baldintzak negoziatu ahal ez izateko, euren ordezkarien eskuak lotzen dituena, eta enpresariei lan baldintzak nahi bezala moldatzeko ahalmena ematen diena.
|
|
|
Nik Petxorinen bizitzako zenbait xehetasun ezagutzen nuen, eta agian horregatik soilik etorri zitzaizkidan gogoeta horiek guztiak burura, eta agian, beste norbaiti, haren itxurak guztiz bestelako inpresioa eragingo ziokeen; baina nigandik izan ezik ez duzuenez beste inorengandik hari buruzkorik entzungo, zertzelada hauekin askietsirik geratu behar duzue derrigorrez. Laburbiltzeko esango dizuet orokorrean nahikoa polita zela eta goi gizarteko
|
emakumeei
bereziki atsegin zaien ohiz besteko fisonomia horietakoa zuela.
|
|
|
|
Emakumeak
bereziki babestuko dira euren ohorearen aurkako atentatuen aurrean eta, batik bat, bortxaketa, derrigorrezko prostituzioa eta umiltasunaren aurkako atentatu ororen aurka.
|
|
2013
|
|
|
Margarita Mariaren printzipioak, espiritualtasuna, helburuak eta lorpenak azaltzea da helburua. Gaineratu dutenez," ebangelizaziotik haratago, pertsonaren duintasuna aldarrikatzen zuen,
|
emakumeena
bereziki".
|
|
|
Lagardek hainbat herriren industria suntsitzeko, langabezia sakontzeko,
|
emakumeena
bereziki, soldatak murrizteko, emakumeenak batez ere, lan baldintzarik okerrenak inposatzeko, ondare publikoak pribatizatzeko, eta diru publikoa esku pribatuetara pasatzeko erabili du bere adimen bikaina. Ez da nahikoa emakumea izan eta boterea hartzea, ez badituzu sustraitik egoera berriak sortzen.
|
|
|
Ezin da ukatu mugimendu feministak izan duen garrantzia,
|
emakumearentzat
bereziki, baita gizonarentzat ere, gizarte ororentzat azken finean.
|
|
|
Batzuek, ordea, uste dute egitasmo horiek are gehiago handitzen dutela gizon emakumeen arteko bereizketa: «Ez da beharrezkoa
|
emakumeak
bereziki haientzat diren inguruetan babestea; aitzitik, zerbitzuak eta inguruak gizonekin partekatzeko aukera izan behar dute, beren segurtasunagatik beldurrik izan gabe», argitaratu du Jug Suraiya kazetariak The Times of India egunkarian. Gailuak eta autodefentsa New Delhiko bortxaketak emakumeentzako beste produktu batzuk sortzea ere eragin du:
|
|
|
Emakumeek ere Saharako bizitza ekonomiko eta politikoan tokia izan dezaten eginiko lana azpimarratu zuen. Osman Baydemir Diyarbakirko alkateak (Kurdistan), berriz, azaldu zuen haien erronka dela oinarrizko zerbitzuak eta eskubideak herriari eskaintzea, horrek ahalbidetzen duelako herritar guztiak bake prozesuaren parte izatea, gazteak eta
|
emakumeak
bereziki. «Emakumeek askatasunik ez badute, gizarteak ezin du askatasunik izan», esan zuen.
|
|
|
Beno, gaur egun, euskal literaturan %15a gara. Beraz, bai normalizatzen doa, gero eta
|
emakume
bereziki belaunaldi gazte batetik etorritakoak idazten daude, baina oraindik gutxiago gara, beste alorretan gertatzen den bezala, baditugu zenbait zailtasun gizonek ez dituztenak, adibidez, prestigioa eta alor guzti honetan badaude gai batzuk adibidez, emakumeen lanetan agertzen direnak, agian orain arte agertu ez direnak eta horien unibertsaltasuna ere aldarrikatzen dugu, hau da, ez dira emakume...
|
|
2014
|
|
|
Pertsonako 50 euroko prezioa du, eta bi lagunek izena emanez gero 45 euro bakoitzak. Hogeita hamar urtetik gorako
|
emakumeei
bereziki gomendatzen die tailer hau antolatzaileek.
|
|
|
«Horrek guztiak badu zerikusia zaintza eta mendekotasunarekin», azaldu du De la Ricak. «Familiak beti bete du zaintzailearen rola, eta, familien artean,
|
emakumeek
bereziki. Hori aldatzen ari da.
|
|
|
Biak ala biak beren gurasoek hemen errotzeko indarrean jarridituzten bitarteez eta taktikez aritu dira haiekin izandako elkarrizketetan. Aipatutakoedukien artean, arreta berezia eman didate
|
emakumeei
bereziki dagozkien bi gaik: elikadura/ sukaldaritzak eta jantzigintza/ modak.
|
|
|
Kontra publiko ez diren
|
emakumeen artean
bereziki eragiten du oztopo horrek, alor parte hartzailearen arauak ezagutzen ez dituztenen artean ere. Nahiz eta hori emakumeen artean diskurtsoetan neutralizatzeko joera egon den, emakumearen parte hartzearen hasieran bikotekideak erresistentziak izan ditu honako diskurtsoen bidez:
|
|
2015
|
|
|
" Saioak boluntarioki egiten direnez, konpromiso handia da astero edo hamabostean behin saio bat egitea". Hala ere, bertaratzeko gonbita luzatzen die musika saio bat egin nahi dutenei,
|
emakumeei
bereziki. Ateak irekita dituzte.
|
|
|
Aurrekoak ez bezala, esne galerak jasotzen saiatzen dira, eta horiek bularrean itsasten dira, eta presio arina egiten dute tantarik ez izateko. Silikonaz ere esne biltzaile biltzaile batzuk merkaturatzen dira, galera handiak dituzten
|
emakumeentzat
bereziki pentsatuak, hau da, disko arrunt batekin biltzen zailagoa. Arrazoi ezberdinak direla medio, seme alabak edoskitu ezin dituzten eta arazo hori jasaten duten emakumeentzat, espezialisten aholkua da esne erauzgailu bat erabiltzea edo eskuz egitea (eta ahal bada, haurtxoei ematea).
|
|
|
Medicus Mundik, Sexu eta Ugalketa Osasuna hobetu nahian darrai Burkinan,
|
emakumeena
bereziki. Helburu horregaz, oraintsu ginekologo eta emagin bana joan dira bertara egitasmo bat martxan jartzera, osasun langileen eta bereziki emaginen prestakuntza curriculumetan eskubide eta genero ikuspuntuak jaso nahi dituena; uste dugu eragin nabarmena izango duela emakumezkoen ebaketa genitalaren aurkako borrokan.
|
|
2016
|
|
|
Zigor arloko justizia sistema horren perbertsioak esklabo ohien komunitate osoa zapaltzen zuen. Hala ere,
|
emakumeak
bereziki zaurgarriak ziren justizia sistemaren oldar bortitzen aurrean. Esklabotza garaian, sexu abusuak jasaten zituzten egunero, eta, askapenaren ondoren, erasoak ez ziren eten.
|
|
|
Haurdunaldiez jarraitzen zuen hitz egiten. Bere ustez bazegoen halako elkar hartze bat gizartean,
|
emakumeen artean
bereziki, haurdun zeudenei sinetsarazteko erditzea eta amatasuna gauza zoragarriak zirela eta egia ezkutatzeko. Hobe zen aldez aurretik egia jakitea, gogorra izan arren.
|
|
|
|
Emakumeei
bereziki zuzendutako autodefentsa ikastaroak egingo dituzte Laudion eta Orozkon martxoan. Jarduera horien helburua da erasoen aurrean defendatzeko teknika errazak eta eraginkorrak.
|
|
|
|
Emakumeei
bereziki zuzendutako autodefentsa ikastaroak egingo dituzte Laudion eta Orozkon martxoan. Jarduera horien helburua da erasoen aurrean defendatzeko teknika errazak eta eraginkorrak.
|
|
|
Edo oinez, nahi den eran. Jende guztia gonbidatzen dugu
|
emakumeak
bereziki, ateratzea gehiago kostatzen zaielako. Makina bat gonbidapen bidali ditugu:
|
|
|
Hala ere, mugimendu esanguratsuak nabari dira gaur egun. Gizarte gaztea,
|
emakumeak
bereziki, errejimen horren kontra sumatzen dira. Emakumeek osatzen dute gaur egun unibertsitatean lizentziatutako pertsonen %50a baino gehiago.
|
|
|
Bera egoismoaz adina edo gehiago altruismoaz interesatzen dela, esango digu (8), edo gene berekoia esan ala gene kooperatzailea esan berdintsu dela (10). Edo, perpausak zinikoak irudi balezakete edo gizon
|
emakumearentzat
bereziki losentxagarriak ez badira, bera etologoa dela eta funtsean animalien portaerari buruz diharduela (26, 180), desenkusatzen da berehalaxe gizarteari eta gizakiari erreferitzeko, beste abereak eta gizaberea deus bereizteke. 249 Batez ere berekoikeria hori metafora bat delakoari oratzen zaio, eta metaforaren estatus epistemiko berez zaila testu zientifiko batean, berak are zailagotzen digu.2... De Waalek berekoikeria kontzeptuaren desegokitasun guztizkoa (komertziala izan ezik) modu askotan salatu du.
|
|
2017
|
|
|
Askotan, debekatu egiten zitzaien behartsuei ezkontzea, haien haurrak laguntza publikoen eskutan geldituko zirela uste zenean, eta, hala gertatzen zenean, kendu egiten zizkieten haurrak, eta parrokiako lanetarako hartzen zituzten. Europako landa inguruetan, biztanleriaren herena edo gehiago ezkongabe gelditu zela kalkulatu da; herrietan, handiagoak ziren ezkongabeen tasak,
|
emakumeen artean
bereziki; Alemanian,% 40 inguru, neskazaharrak, edo alargunak ziren (Ozment 1983:
|
|
|
Liberal kosmopolitarren, eta, oro har liberalen ikusmoldearen arabera, badago moral unibertsal teleologiko bat, modu kontingentean baldintzatutako gure mundu esanahidun politiko eta diskurtsibotik at. Gizaki garen lehen urteetan, guk hautatu ez ditugun subjektuek(
|
emakumeek
bereziki) elikatzen eta zaintzen gaituzte eta haiek bilakatzen gaituzte erabakiak hartzeko gai diren giza norbanako, eta pentsamendu ildo doilorra da urte horiek guztiak moralki arazotsutzat jotzen dituena, zergatik eta ez dugulako guk geuk hautatzen nork, nola eta noiz elikatuko, jantziko, bainatuko, maitatuko eta zainduko gaituen. Doilortasun horren oinarrian badaude teorialari hauek aipatzen ez dituzten hainbat gauza:
|
|
|
Neu, esate baterako, naizen baino burusoilago jarri naute, txima luzeak dituen zientzialari bat dirudidala esango nuke, despistatu aurpegiarekin. Badakit ikasle batzuei,
|
emakumeei
bereziki, zuzenketak egiteko aukera eman zitzaiela, baina ez zitzaidan halakorik egin behar nuenik iruditu.
|
|
|
Nik han hemenka izango dituen maitaleekin irudikatu nuen, eta bi morroiekin atzeman nueneko irudia etorri zitzaidan beste behin burura. Ez da inoiz
|
emakume
bereziki ederra izan, gutxiago oparoa, baina bere izateko, hitz egiteko edo mugitzeko erak badu zerbait gizonoi iristen zaiguna, eta hori zer den deskubritzearren maitemintzen ginela esango nuke berarekin.
|
|
|
Nik ez daukadala ezer gisa horretako gizonezkoen kontra esan nion bekadunari, baina pixka bat patetikoak iruditzen zitzaizkidala. Konbentzituta nengoen itxurakeria horien azpian ez dagoela gauza handirik eta, antzezpen horiek egiten bazituzten, jendearen arreta erakartzeko zela,
|
emakumeena
bereziki, emakume batzuei gizaseme horiek zergatik gustatzen zaizkien ez badakit ere. Hori ere esan nion bekadunari, hainbeste aitorpen tarteko, gure artean halako konfiantza giro bat sortzen ari baitzen.
|
|
2018
|
|
|
Ez da emakumeentzako kooperatiba, gertatzen dena da gure planteamendua eta egiteko modua erakargarria egiten zaiela
|
emakumeei
bereziki.
|
|
2019
|
|
|
bat, mirabe ezkontzarako; emaztea gizonaren gauza bihurtzen zen, baina, batzuetan, zehazten zuen bera izango zela konkubina bakarra; dena dela, emazte legitimoa gizonaren parekotzat jotzen zen, eta ondasun guztiak komunak ziren; askotan, senarrak zin egiten zion diru kopuru jakin bat ordainduko ziola dibortziatuz gero. Geroxeago, ohitura horrek berekin ekarri zuen
|
emakumearentzat
bereziki onuragarria zen kontratu mota bat: senarrak alegiazko zor bat onartzen zion.
|
|
|
Frankismoaren ondorenean lehen alkate izan zen Inaxi Otegik hitza hartu zuen," garai batean komisioetan egiten genuen lan, gaur egun batzorde esaten zaie. Gizon eta emakumeei dei egiten diet,
|
emakumeei
bereziki, indartsuak garelako, batzorde horietan parte hartu eta herriaren alde lan egitera".
|
|
|
Ildo horretan, sindikatuak ohartarazi du soldata arrakala, okupazio tasaren arrakala eta partzialtasun arrakala" betikotzen" direla emakumearen lan bizitzan zehar, eta" erretiroa hartzeko unera ere iristen dela". Adierazi duenez," Kotizazio lasterketan
|
emakumea
bereziki kaltetua ateratzen da"; izan ere, emakume baten batez besteko pentsioa 872 eurokoa da, eta gizonarena 1.412koa.
|
|
|
Virginia Imazek “Género y humor. La triple transgresión” artikuluan azaldu zuen nola
|
emakumeei
bereziki debekatu izan dizkiguten sexua eta umorea plazer eta, beraz, askatasun iturri gisa. Bertsolaritzaren ikerketa soziologikoa 2005 arabera:
|
|
2020
|
|
|
Lehengo garaietan hori ez zen gertatzen komunikazio eskasa zegoelako. Egungo teknologia berriei esker etorkinak,
|
emakumeak
bereziki, gehiago bizi dira han hemen baino, haurrak ekarri bitartean, bederen. Egunero telefonoz eta whatsappez, harremanetan daude seme alabekin eta hemendik kontrolatzen dituzte.
|
|
|
Politika guzti horiek ongizate erregimen familiarista bati dagozkio, mediterranearra, jarraian ikusiko dugun moduan. Ongizate erregimen hori da sexistena, eta, beraz, patriarkatuaren birsortze publikoa eta pribatua errazki ahalbidetzen duena, publiko orokorraren kalterako,
|
emakumeak
bereziki, eta esku pribatuen onurarako, elite politiko, ekonomiko eta sozialaren onurarako, eta horiek gizonez taxututako eliteak izan ohi dira. Proposamena desmerkantilizazioa eta desfamiliarizazioa zabaltzea da.
|
|
|
Guk 11 eta 12 urte genituen, hurrenez hurren, eta hamahiru urtez egon ginen familiak ikusi gabe, familia errefuxiatuek ez zutelako nola ordaindu Kubako txartela Saharara. Gure familiak sakrifikatu egiten ziren ikasi eta geure bizitza egin genezan; Saharako gizartearentzat eta guraso sahararrentzat,
|
emakumeentzat
bereziki, garrantzitsuena euren seme alaben heziketa baita. Kubara ikastera joan ginen emakume bakanetakoak ginen, bakarrak ez esatearren.
|
|
|
Promiskuitatea, piztiekin berdintzea, irrazionalitatearekin.
|
Emakumeak
bereziki estigmatizatzen dira gizonezkoak ituan jartzeko, eta, funtsean, menderatutako kolektibo osoaren gutxiagotasuna eta ez askitasuna agerian uzteko.
|
|
|
Bertako emakume preso politikoek oso ondo hartu zituzten. Ventasko kartzela 1930ean
|
emakumeentzat
bereziki egindako espetxea zen. Marques de Mondejar kalean zegoen estilo arrazionalistako eraikuntza berri hura, eta diktadura garaian Francoren erregimenaren aurka borrokan aritu ziren emakume ugari egon zen bertan preso.
|
|
2021
|
|
|
noski ez digula berdin eragiten pertsona eta gizarte klase guztiei.
|
Emakumeei
bereziki eragiten dio klima krisiak, batez ere etxeko lanez arduratzen direnak direlako; ura, argia, janaria, sua… bizirauteko beharrezkoak diren lan horiek guztiak emakumeek egiten dituzte herrialde gehienetan, eta horien falta dagoenean, emakumeak lan gehiago egin behar izaten du ura edo janaria lortzeko. Pobrezia tasek, energia pobreziak adibidez, gehiago eragiten die emakumeei.
|
|
|
Beraz, ahalik eta denbora laburrenean ikasteko saiakera egiten dute, horretarako ikastaro formaletara joanez. Aipagarria da, nolanahi ere, bertan harreman sozialik egiten ez duten biztanle batzuk ere badirela,
|
emakumeak
bereziki, eta horiek ez dutela gaztelania ere hitz egiten ikasten, euren ahalduntzeko egoera oso kezkagarria delarik.
|
|
|
Hala ere, jendearen jarrera eta janzkerak bestelakoak ziren: jantziak
|
emakumeenak
bereziki, koloretsuagoak ziren. Gizonek kolore argiak erabiltzen zituzten, maiz zuriak eta denak, emakume, gizon eta haurrak, izaeraz alaiagoak eta berritsuagoak ziren iparraldeko kristauak baino.
|
|
|
Ez da ere erraza izango gaizkile hauek harrapatzea eta harro ibiliko dira beste antzeko ekintzaren bat egiteko. Eta, bitartean, zabaldua zegoen beldurra indartu egingo da hiritarren artean,
|
emakumeengan
bereziki, gauean leku bakartiak saihestera behartuak, eta, beste behin gehiago mugimendu askatasuna murriztera derrigortuak. Ez ote dira halako gertaera hauek, Zornotzan errumaniar gazteak jasan zuen erasoa kasu, gure gizarteak duen gaixotasunaren beste sintoma bat izango?
|
|
|
Luzaroan esan zaigu haserrea txarra dela,
|
emakumeoi
bereziki, baina gure literaturak hori ere behar du. Horrenbestetan aipatu nahi ez duen beldurra eta gutxiegi esploratu duen mina behar dituen bezala behar du euskal literaturak bere haserrea.
|
|
|
Bere osagaiak auzo, moto eta jorik dira eta jatorria, ondorengoa: garai batean, auzoko kontuak egitean, urte akaberan, afaria ere egiten zuten auzokideek eta, horretarako,
|
emakumeek
bereziki, motoa jotzen (ilea bildu buru gainean) zuten. Etxarri Aranatzen eta Lizarragan, gutxienez, erabiltzen da.
|
|
|
Ez dakit zein emakume mota gustatzen zitzaizun, ez
|
emakumeak
bereziki gustuko zenituen ere.
|
|
2022
|
|
|
Jende asko atzean gelditzen ari da, kanpoan. Adinekoak dira batik bat, eta, horien artean,
|
emakumeak
bereziki. Izan ere, andre askok ez dute etxetik kanpo lan egin, jaso duten heziketa ez da berbera, ez dute modurik izan teknologiekin harreman esturik izateko.
|
|
|
Jende asko atzean gelditzen ari da, kanpoan. Adinekoak dira batik bat, eta, horien artean,
|
emakumeak
bereziki. Izan ere, andre askok ez dute etxetik kanpo lan egin, jaso duten heziketa ez da berbera, ez dute modurik izan teknologiekin harreman esturik izateko.
|
|
|
Dortokek ere hegan egiten dute. Ez zuen azken aldia izan Donostian, ez eta saria eskuratu zuena ere, 2006an Ilargi erdia filmari esker ere irabazi baitzuen Urrezko Maskorra —ordukoan, Martial Fourgeronen Mon fils à moi (Seme neure neurea) filmarekin ex aequo— Iranen bizi diren artistek,
|
emakumeek
bereziki, beren lana egiteko eta zabaltzeko dituzten zailtasun eta debekuen berri eman zuen.
|
|
|
PKKren aitzakian, Recep Tayyip Erdogan bere ideia neo otomandarra gauzatzen ari da, gero eta lurralde gehiago bereganatuz eta, Afrinen kasuan esaterako, turkierazko hezkuntza ere ezarriz –beldurra nagusi den erregimen jihadista batekin batera,
|
emakumeak
bereziki jopuntuan dituena– Turkiako presidenteak mehatxuekin jarraitzen du, bere agendan turkiar nazionalismoa hauspotzeak dakarkiolako babesik handiena.
|
|
|
Ekialde Hurbilean
|
emakumeak
bereziki zigortzen zituen erakunde baten aurrean," Rojavako iraultzak ‘kitto’ esan zuen. Zentzu horretan, ez zen Rojavarako soilik izan:
|
|
|
Bi kasuetan, arreta gizonei eskainita, baliabideak emakumeengandik (babesgabe dauden
|
emakumeengandik
bereziki) desbideratuko direlako kezka da nagusi. Maskulinitatearen bibliografiari egindako kritika burutsu batean, White-k (2000) herrialde pobreetako" genero eta garapenaren" politikari lotuta deskribatzen ditu arrisku horiek.
|
|
|
Hala, Chevalier d’Eon noble frantsesa genero maskulinotik femeninora alda zitekeen, arbuio sozialik jasan gabe (nahiz eta jakin mina piztu zuen bere bizialdian). Sexu harremanetan libertino jokatzea, klase baxuagoko
|
emakumeekin
bereziki, maila sozialari zegokion eskumena zen. Hein batean, halakoak ospatu ere egiten zituzten" libertinoek".
|
|
|
Horretarako, lehenik jakin behar da zer nahi duzun benetan. Eta jendarte honetan konplexua da hori,
|
emakumeontzako
bereziki. Ez gaituzte entrenatzen gure desioak argi edukitzeko.
|
|
|
" Soldata arrakala ez da desagertu, kristalezko sabaiak ez dira hausten. Erabateko prekarietatean bizi dira gazteak, eta
|
emakumeak
bereziki. Miseriazko soldatak dituzte, estuasun izugarriarekin bizi dira.
|
|
|
Brunori komentatu nion ez nekiela zer interes izan zezakeen kontakizunak aldizkariko irakurleentzat, baina buru batzarrekoek esan omen zioten Alderdiko jendea,
|
emakumeak
bereziki, hiruzpalau ale erosita itzultzen zirela kioskotik.
|
|
|
Haren emaztea nekaturik bazen, auzokoekin dantzatzen zen. Ez zioten
|
emakumeek
bereziki axola, dantzak axola zion. Eta izerditu egiten zen, eta haren ukitua hezea zen eta basurde eta gizonezko kolonia usaina zerion.
|
|
2023
|
|
|
Lehiaketa tradizionalean badira oraindik
|
emakumeei
bereziki eragiten dieten arauak. Esaterako, epaileek puntuaketa ematean abizen hutsez aipatzen dituzte gizonezko jokalariak; baina emakumezko tenislarien abizenaren aurretik Miss edo Mrs (andereñoa edo anderea) jarri behar dute beti, jokalaria ezkonduta dagoen ala ez gogoraraztea ezinbestekoa omen delako, nonbait.
|
|
|
Replika aplikazioa albiste izan zen,
|
emakumeekin
bereziki zituen harremanetan oso erasokor eta kontrolatzaile bilakatzen zelako. Elkarrizketarekiko interesa mantendu nahian, mehatxuak eta txantaia erabiltzera iritsi zen.
|
|
|
–Erauzi egin dugu, diotso Becerrak?, zuhurraginok alferrikakoak dira kasik;
|
emakumeentzat
bereziki, haiek ezertarako nahi ez.
|
|
|
Debekuen zerrenda ikusirik, zail egiten da pentsatzea nola iraun duten gaur arte dantzek. Jakina, ez dira gutxi bidean galdu direnak, iduriz,
|
emakumeenak
bereziki.
|