|
2002
|
|
|
Era berean, haurdunaldiko 20 asteak igaro ondoren, pisua bat batean handitzeari ere adi egon behar da; izan ere, hankak, eskuak eta aurpegia handituz gero, preklanpsia egin dezake, hau da, haurdunaldiak arteria presio handia eragin dezake. Obesitatearen arriskuak haurdunaldian Obesitatea maneiatzeko, batez ere, giltzurrun aurreko aholkua behar da, gehiegizko pisua duten
|
emakumeei
aukera ematen baitie egoera horrek haurdunaldiaren etorkizunerako dituen arriskuak ezagutzeko, hala nola: – Erditze oso goiztiarrak (“32 aste”) eta fetu heriotzak goiztiarrak edo berantiarrak izateko aukera handiagoa, lehenengo ernaldia denean.
|
|
2003
|
|
|
baina
|
emakumea
aukera egin duenaren ardurak bizi du,
|
|
2004
|
|
|
Bizitza pribatua zaintzen duen pertsona da, zolia bere azalpenetan. Ez du bere burua feministatzat jotzen, hala ere,
|
emakumeen
aukera berdintasun eskubidea sendo defendatzen du. Emakume eta gizonen arteko «kuota» delakoa izan dugu hizpide abiapuntuan:
|
|
|
Obulutegiko autotransplanteak, obulutegiko ehunaren zati bat atera, izoztu eta berriro ezartzean datzanak, minbizia duten eta ugaltzeko adinean dauden
|
emakumeentzako
aukera egokia dela frogatu du. Bruselako Saint Luc Unibertsitate Ospitaleak (Belgika) Belgikako emakume baten lehen haurdunaldiaren berri eman du.
|
|
2005
|
|
|
2000 urtean, Europako Kontseiluak eta Batzordeak garapenerako politikan XXI. mendearen hasieran jarraitu behar dituzten ildoak zehaztu zituzten: helburu nagusia txirotasuna ezabatzea da eta garapen egonkorra, ingurugiroa eta gizon eta
|
emakumeen arteko
aukera berdintasuna proiektu guztietan kontuan izan beharreko parametroak dira. Dena den, azken urteotako munduaren eta herri ezberdinen egoera aldakorrak direla-eta, une honetan garapen politika berraztertzen ari da Europako Batasuna.
|
|
|
Jendea zahartzea eta herriak hutsik gelditzea dira gure bi arazo nagusiak. Jarduera edo proiektu batean hasteko orduan, landetako
|
emakumeek
aukera gutxi dituzte. Horregatik, gaur egun emakume baserritarrek hiru erronka handi dituzte; funtsean, honela laburbil daitezkeenak:
|
|
|
Logika honi jarraituz, San Pedro eta San Martzial jaietarako batzorde iraunkorra sortzen da; bertan 67 erakundekhartuko dute parte eta 15 ordezkari izango dira. Horri esker,
|
emakumeek
aukera izanzuten batzordean euren iritzia emateko 13 orduko iraupena izan zuen bilera batean.
|
|
|
Egoera honen aurrean,
|
emakumeak
aukera hauek ditu:
|
|
2006
|
|
|
M. G. ESNAL. Soluzioa ez da
|
emakumeei
aukera ematea lanaldia murrizteko; biei eman behar zaie, emakume eta gizonei. Bestela, atera orduko galduta daukazun lasterketa da.
|
|
|
Baina badagobeste arrazoi bat, goian aipaturiko emakumeen aldaketa sozial irmo horrekinzerikusi zuzena duena:
|
emakumeek
aukera berdintasunerako bidean eginiko aurrerapausoen aurreko erreakzio soziala. Emakumeek hezkuntzan eta lan ordainduareneremuan eginiko aurrerapenak oso adierazgarriak dira nahiz eta oraindik kontratatueta langabetu tasek emakumeen kontra hitz egin duten.
|
|
|
Proiektuak 52,2 milioi euroko aurrekontua izango du urteetarako, eta 2007an jar liteke martxan. Gizonen eta
|
emakumeen arteko
aukera berdintasunean soilik oinarrituta, Europako Genero Berdintasunaren Institutuak helburu orokor hauek izango ditu: Europar Batasuneko erakundeei, bereziki Europako Batzordeari eta gai horretan estatu kideetako agintariei aholkuak ematea.
|
|
|
Azterlanean parte hartu zutenen %10ek 0,55 mikrogramo baino gehiago zituen ilean merkurio gramo bakoitzeko. Ikertzaileek nabarmendu dutenez, adatsean merkurio kontzentrazio handiena zuten %10 horren artean zeuden
|
emakumeek
aukera gehiago zuten garaiz aurretik erditzeko. Bederatzi hilabeteren buruan argia eman zutenen aldean, haurtxoa haurdunaldiko 35 astea baino lehen izan zutenetako asko talde horretakoak ziren.
|
|
2007
|
|
|
Aurreko bi zesarearen ondorengo hausturen tasa laukoiztu egiten da. Madrilgo La Paz ospitalean, hirugarren zesarea egin behar duten
|
emakumeek
aukera dute tronpak ebakuntza berean lotzeko. Hala ere, kasu batzuetan bost zesarea ere egin zaizkio emakume berari, Antonio González La Pazeko Obstetriziako buruak dioenez.
|
|
|
Gizarte garapenaren arloko aurrerapenak, hala nola genero berdintasuna eta gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna sustatzea, hezkuntza unibertsala lortzea eta ugalketa osasuneko beharrak betetzea, garrantzitsuak dira berez. Baina, era berean,
|
emakumeei
aukera emanen diete nahi ez den ugalkortasuna saihesteko eta, hartara, hiriko populazioaren hazkundearen faktore nagusia murrizteko: hazkunde begetatiboa.
|
|
2008
|
|
|
Horren adibidea da Bizkaiko egitura industriala. Horrelakoetan,
|
emakumearentzako
aukera gehiago dago, batez ere zerbitzu eta zaintza pertsonaleko lanbideetan, eta horrek esplikatzen du latinoamerikarrak %55, 1 izatea, euretatik %60 emakumea delako.
|
|
2009
|
|
|
2009tik aurrera, CONSUMER eroski ko diseinu eta garapen taldeak menuak automatizatu ditu, haurdun dagoen emakume orok dieta gomendioak kontsultatu eta jarraitu ahal izan ditzan, edozein unetan, haurdunaldiko 40 asteetan eta erditu ondoko 16 asteetan. Hilero egokitutako dieta Haurdun dagoen eta etorkizunean ama izango den
|
emakumeak
aukera du astean behin menu plan bat izateko, haurdunaldi prozesuaren eskakizunen eta etorkizuneko haurraren hazkundearen arabera. Elikagai motaren eta janaria prestatzeko moduaren aldaketak aldatu egiten dira haurdunaldiarekin batera.
|
|
|
Horretatik atera zen atal bat izan zen Lana, Familia eta Bizitza Pertsonala Uztartzeko lehen ituna, 2007. Nafarroako Gobernuak ere, ordurako, Gizon eta
|
Emakumeen
Aukera Berdintasunareko lehen Plana() martxan jarri zuen eta horren barrenean, ardatzetako bat Lana, Familia eta Bizitza Pertsonala Uztartzeko Itunak dira.
|
|
2010
|
|
|
Hori gertatzen ez denean, gizartean parte hartzea ez da erabatekoa. “Gutxienez, berdintasun juridikoak
|
emakumeei
aukera berdintasuna ematen die”. Ekintza zehatzak hainbat esparrutan oinarritzen dira.
|
|
|
Familia lokarriak ditugu; herri berekoak sentitzen gara; eta etorkizuna garatu nahi dugu. Euskadin bizi garen gizon eta
|
emakumeek
aukera eman behar diegu beste leku batzuetan bizi diren anai arrebei herri honen etorkizunean parte har dezaten. Horregatik egiten dio Euskadirako Estatutu Politiko Berriak aipamen berezia diasporari eta bere parte hartzeari.
|
|
2011
|
|
|
Bere zangoei erreparatu nien zeharka eta disimuluan, musika doi bat sintonizatzen nuen bitartean. Halaxe egin ohi dut
|
emakumeekin
aukera dudan ia guztietan, eta politak zirela erabaki nuen: mami gutxikoak nahi bada, baina erakargarriak nolanahi ere, lirainak hitz batean.
|
|
|
Askotan, bizitzan aukera gutxiago izatearekin eta oinarrizko zerbitzuak gutxiago izatearekin lotzen da; beraz, alfabetatze programa horiek gutxien garatutako herrialdeetan ezartzen dira. Aukera berriak Alfabetatzeak berekin dakar
|
emakumeak
aukera berriak izatea eta gizarte desberdintasuna atzean uztea, Intered ek behar du: “Urrats hori beharrezkoa da emakumeek eta gizonek bizi kalitatea eta duintasuna lor ditzaten.
|
|
|
%10 baino gutxiago Ingalaterran eta Galesen, %20 baino gehixeago Alemanian eta %40 inguru Hungarian. Ordezkaritzaren arloan, emakumeak ez daude modu ekitatiboan ordezkatuta Nazio Batuen klima aldaketari buruzko hitzaldietako ordezkari gisa; 29 herrialdetan bakarrik dira parlamentuko ordezkaritzaren% 30 edo gehiago, eta, ministro gisa betetzen dituzten diru zorroei dagokienez,
|
emakumeek
aukera bikoitza dute gizarte eta ongizate sektoreetan ministro gisa jarduteko, eta ez ekonomian, merkataritzan eta finantzetan.
|
|
|
Emakume boluntarioak Laguntza jasotzeaz gain, oso atsegina da emakumeentzat lagundu ahal izatea. Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordeak (CERMI) beharrezkotzat jotzen du boluntario mota hori sustatzea,
|
emakumeei
aukera ematen dielako “gizartearekin parte hartze aktiboa eta konprometitua izateko, gizarte aldaketako eragile gisa”. Praktika horiei esker, emakumeak gizartearen parte garrantzitsu sentitzen dira, eta batzuetan beraiek jasotzen duten laguntza itzultzen diote.
|
|
|
Hala ere, Norvegiako Zientzia eta Teknologia Unibertsitatearen azterlan bat, 2009an zabaldua, izan zen ordura arte ez zuen zehaztasun akademikoaren sentsazioa eman zion lehena. Ondorioen arabera, haurdun dauden
|
emakumeek
aukera gutxiago dituzte haurdun geratzeko, egun gehiegi entrenatzen badituzte edo ariketa luzagarriak egiten badituzte. Lana 3.000 emakume osasuntsuren datuetan oinarritu zen, ulertzeko adinean eta ugalkortasun arazorik gabe.
|
|
2012
|
|
|
Gipuzkoako Guraso Bananduen elkarteak AGIPASE, Lasarte Oriako Udala eta Emakumeen Zentro Zibikoaren elkarlanarekin," Familia Berdintasunean" programa jarri du martxan Lasarte Orian. Hitzaldi eta tailerren bitartez, gizon
|
emakumeen
aukera berdintasunari buruz sentsibilizatzea du helburu.HitzaldiaElkarteak" Gizon emakumeen arteko berdintasuna: erronka edo errealitatea" hitzaldia eskainiko du gaur arratsaldean Villa Mirentxun.
|
|
|
Behin gizonezkoek zituzten eskubide berak onartuak zituztela, bermatubehar zen emakumeek eskubide horiek baliatzea eta horretarako lege, ekonomia, gizarte, kultura eta botere mugak ezabatu behar ziren.
|
Emakumeek
aukera berberakizan ditzaten lanabes nagusietako bat hezkuntza formala zein kulturala izan da.Emakumeek lan merkatuan, politikan eta gizarte bizitzan erabil ditzaketen eskubideindibidualak dituztela jabetzea da helburu. Kultura prestakuntza horrekin bateraezinbestekoa zen lan merkatuari begirako prestakuntza, bai ertaina bai goi mailakohezkuntza.
|
|
|
Emakumeak botereratzeko zenbait estrategia lagun izan ditu egintza positiboak, diskriminazioa desagerrarazteko ez baita nahikoa
|
emakumeei
aukerak ematea. Jakina den bezala, emakumeen eta gizonen arteko harremanetan botereaosagai nagusietako bat da, eta botere horri aurre egiteko ezinbestekoa da, batetik, emakumeek autoestimu eta haien gaitasunetan konfiantza handiagoa izatea, eta, bestetik, haien bizitza pertsonalean eta publikoan boterea baliatzea.
|
|
|
Oro har, obozitoaren edo espermatozoidearen kalitate eskasaren ondorio dira, baita bi aldeetako batean ezkutuan dagoen arazoren baten ondorio ere. 2011ko uztailean, Bruselako Ugalketa Medikuntzako Zentroak Giza Ugalketaren eta Enbriologiaren Europako Elkartean aurkeztu berri duen azterlan baten arabera, ugalkortasun tratamenduen mende dauden
|
emakumeek
aukera gehiago dituzte ICSI prozesuaren ondoren erditzeko, 38 urtetik beherakoak badira edo obuluak estimulatzeko prozesuan 11 obulu edo gehiago lortu badira. Azterketa horrek 1992tik 2009ra bitartean egindako obulutegi estimulazioko 23.354 zikloren analisia jasotzen du, eta ICSIren ondorengo jaiotza tasa berreskuratutako obulu kopuruarekin erlazionatzen lehena izan da.
|
|
|
Era berean, funtsezkoa da atsedena osasuna ezin hobea izateko. ‘Framingham Heart Study’ ren arabera, sei urtean behin merezitako oporrak izaten dituzten
|
emakumeek
aukera handiagoa dute bihotzeko eritasuna izateko urtean bitan baino. Familiako medikuarengana maiz joatea, ohiko kontrolak ez gainditzea eta, garrantzirik ez badu ere, erretirorako prestatzea espezialisten beste gomendio batzuk dira.
|
|
2013
|
|
|
Hezkuntzaren bidez, gizonen aurrean egoera hobetu nahi du, «bere bizitzari berdintasunean aurre egin diezaioten». Manos Unidas gizon eta
|
emakumeen arteko
aukera berdintasunari buruzko sentsibilizazioan oinarrituko da aurten. «Ez dago justiziarik gabeko justiziarik» kanpainak, gainera, emakumearen autonomia, pertsona guztien garapen integrala eta haien eskubideak sustatzen ditu.
|
|
|
Hau da: tankinak, bien nahasketa perfektua haurdun dauden
|
emakumeei
aukera ematen die haietariko bakoitzaren abantailez gozatzeko. Tankinak, biquiniak bezala, bi pieza ditu.
|
|
|
Horiekin gelditzen gara gu: enpleguaren defentsan ari diren langileekin; pentsio duinen alde ari direnekin; elikagai bankua hornitzeko ari direnekin; presoen eskubideen aldekoekin; kalitatezkoa eta bertakoa den hezkuntza sistemaren aldekoekin; gizon
|
emakumeen
aukera berdintasunaren aldekoekin; AHTren aurkakoekin; etxegabetzeen aurka ari direnekin; euskararen aldekoekin; bertako merkataritzaren aldekoekin… Zuekin gaude, Bergara hobe bat egiteko. Elkarrekin.
|
|
2014
|
|
|
Gaur, martxoaren 8an, Emakumeen Nazioarteko Eguna dela eta, Orioko Udalak honako adierazpen instituzionala egin du Nahiz eta XXI. mendean sartuta egon, oraindik asko falta da gizonen eta emakumeen eskubide sozialen benetako berdintasunera iristeko. Ezberdintasun sozialek egiturazko oinarriak dituzte, sozietatearen egitura ideologikoan, ekonomikoan eta politikoan oinarrituta daudenak.Gizon eta
|
emakumeen arteko
aukera berdintasuna lortzeko lanetan hausnarketarako eguna da martxoaren 8an ospatzen den Emakumeen Eskubideen Nazioarteko Eguna, lan horiekiko konpromisoa berresteko eta erronka berriak ezartzeko. Baina, egun konkretu batean aldarrikatzen diren eskubideak eguneroko jardun zehatzetan gauzatuz egin behar da aurrera.Asko aurreratu da azken hamarkada hauetan, hau da, 60 eta 70 hamarkadetan mendebaldeko munduko emakumeek mundu gerren ondorioz baztertuta zegoen diskurtso feminista berreskuratu zutenetik gaur egun esparru eta arlo gehienetara iritsi diren emakumeen aldarrikapenak hedatzera.
|
|
|
Gizon eta
|
emakumeen arteko
aukera berdintasuna lortzeko lanetan hausnarketarako eguna da martxoaren 8an ospatzen den Emakumeen Eskubideen Nazioarteko Eguna, lan horiekiko konpromisoa berresteko eta erronka berriak ezartzeko. Baina, egun konkretu batean aldarrikatzen diren eskubideak eguneroko jardun zehatzetan gauzatuz egin behar da aurrera.
|
|
2016
|
|
|
Esklabotzaren aurkako mugimenduari esker, klase ertaineko
|
emakumeek
aukera izan zuten beren balioaz jabetzeko, eta ez soilik etxekoandre eta ama gisa, baizik eta bestelako irizpideen arabera. Alde horretatik, etxe baten parekoa zen abolizioaren aldeko kanpaina, baina, etxe horretan, emakumeek egindako lan zehatzak balioesten ziren.
|
|
|
Eleanor Flexnerren hitzetan esanda, Grimke ahizpen begietara,, emakumeen berdintasunaren gaia? ez zen, justizia abstraktuari buruzko kontu bat?, baizik eta?
|
emakumeei
aukera ematea presazko zeregin batean parte hartzeko?. Garai hartan, esklabotzaren abolizioa zen behar politiko presazkoena; horregatik, emakumeei eskatu zieten borrokara lotzeko, iruditzen baitzitzaien emakumeen euren zapalkuntza elikatzen eta betikotzen zuela esklabotza sistema jarraituak.
|
|
2017
|
|
|
Lan munduarekin, ekonomiarekin eta
|
emakumeentzako
aukera berdintasunarekin lotuta egongo da, bestalde, Aspegi Gipuzkoako Emakume Profesional eta Enpresarien Elkartearen proposamena. Aspegiko kide da Adriana Azurmendi, eta hark ere aurreko alditik ezagutzen du Gunea.
|
|
|
Neskek badugu abantaila alde horretatik, badaudelako mutilak urte asko daramatzatenak eta ez dutelako Kontxan sartzeko aukerarik izan. Beste gauza batzuetan
|
emakumeek
aukerarik ez dugun bezala, horretan badugu ilusio berezia.
|
|
|
Emakumeen hilgarritasun tasa% 10etik% 6,4ra jaitsi zen, ez, ordea gizonezkoena(% 2,2 vs 2,2). Gizonekin alderatuta MIA jasaten duten
|
emakumek
aukera gutxiago dute tratamendu egokia behar den denboran jasotzeko. BIHOTZEZ sarearen eraginez tratamenduraino doazen denbora tarteak eta heriotza tasa nabarmen murriztu dira emakumeen artean.
|
|
|
Ikerketa askok erakutsi dute ezen MIA jasaten duten
|
emakumeek
aukera gutxiago dutela kardiologiako giden arabera artatuak izateko, kateterismo bat egiteko eta behar den denboran arteria zabaltzeko (8). Emakumezkoek iskemia denbora luzeagoak izaten dituzte (17), batetik sintomak hasi eta LHMrako tarte luzeagoa izaten dutelako, eta, bestetik, LHMtik tratamendua jaso arteko epea ere luzeagoa delako.
|
|
|
Gizonekin alderatuta MIA jasaten duten
|
emakumek
aukera gutxiago dute tratamendu egokia behar den denboran jasotzeko.
|
|
|
Laginaren azalpenean azaldu den bezala, elkarrizketatu diren emakumeen% 70ek garraio sektorearekin zerikusia duen ingurunea dauka. Emakumeen sarbidean inguruak duen zama agerian uzten du horrek eta, beraz, inguru horretakoak ez diren
|
emakumeentzat
aukera ez «naturala» izaten jarraitzen du autobus gidaritzan jarduteak. Ikerketa honetako laginaren bidez, familiako kideak garraio sektoreanedukitzearen garrantzia agerian gelditzen den heinean, lanbidean familiako kiderikizan ezean, lanbidean jarduteko aukerak asko mugatzen direla agerian gelditu da.Horrek, besteak beste, bus gidaritza lanbideak duen irudi maskulinizatuarekin loturaduela pentsatzera garamatza, numerikoki (Hakim, 1993; Cáceres, Escot, Fernández eta Saiz, 2004) zein sinbolikoki (Williams, 1995; Britton, 2000).), lanbideak duenirudiak sarbiderako oztopo izaten jarraitzen duela pentsatzera eramanez.
|
|
|
6 Emakumeentzako ekipamenduak ziurtatzea: haien premien arabera egokituak, irisgarritasuna ziurtatzen dutenak, adin desberdinekiko sentikorrak eta
|
emakumeen
aukerekin bat datozen ordutegiak dituztenak.
|
|
2018
|
|
|
hau al da emakumeen txirrindularitza? Eta gida bat egitea erabaki nuen,
|
emakumeei
aukera emateko beren kabuz ibiltzen hasteko. Gerora idatzi izan didate esanez animatu direla; hori zen asmoa.
|
|
|
Baina salaketa eguna ere bada, izan ere, sakona baita oraindik heterosexualitatearen arautik eta gizon edo
|
emakume
aukera binariotik kanpo kokatzen garen pertsonok gaur egun eta hemen pairatu behar izaten dugun diskriminazioa eta zapalketa. Egunerokoan jasotzen ditugun bazterketak zerrendatzeak luzeegi joko luke, baina azpimarratu nahi genuke gure inguruan eskubide legal gehienak eskuratu baditugu ere, egunerokoan, gure bizitza zailagoa eta gogorragoa izatea eragiten duten begiradak, komentarioak, isekak, eraso fisikoak eta mota guztietako bazterketa sozialak jasan behar izaten ditugula.
|
|
|
Areago: zergatik tematzen dira teorialari klasiko guztiak (Hobbes barne) ezen, gizarte zibilean,
|
emakumeek
aukera soilik ez baizik betebeharra dutela ezkontza kontratuan sartzeko?
|
|
|
ekarri dute azalera problema hori. Jakina, erreformek modua eman diete
|
emakumeei
aukera berdintasunaz baliatzeko, enplegu ordainduaren esparru guztietan sartzeko, kontratu askatasunaren parte izateko, beren baitako edozein jabetza kontratu bidez eskaintzeko, eta Venusen batailan jarduteko gizonekin batera, baina, aldi berean, sexu jazarpena azaleratu egin da lantokietan, eta lanaren bereizketa patriarkala ez da askorik higatu, salbu gizonek diskriminazioaren kontrako legedia ...
|
|
|
pasatu da. Hala gizonek nola
|
emakumeek
aukera dute erabakitzeko ea ezkonduko diren edo ez, beste kontratu batzuetan sartzea edo ez sartzea erabakitzen duten bezalaxe, baina, ezkontzea erabakitzen badute,, kontratuaren analogiak ez du balio, zeren estatuak ezartzen baitu zein izango diren harremanaren baldintzak. Beraz, ezkontideei estatusaren betiko pribilegioak galarazi dizkiete, eta, era berean, kontratuek eman ohi duten askatasuna kendu diete?.
|
|
2019
|
|
|
Egutegia egonkortu eta ziurtatzeaz gain, Aldaik uste du
|
emakumeentzat
aukera gehiago falta direla: " Nire bikoteak eta biok Orozkoko pilota taldean hasi nahi genuen esku huska entrenatzen.
|
|
|
«Ez dugu zorakeriarik eskatzen:
|
emakumeek
aukera berak izatea».Canok jakinarazi du orain dela pare bat urte Gipuzkoako emakume enpresariak nabarmentzeko ziurtagiri bat sortzea proposatu zuela, baina EAJk, onartu egin zuen arren, ez duela egitasmoa martxan jarri.
|
|
|
Emakumearen sentsualitatea azalean eta eskuan dago aldi berean, eta baten exijentziak eta bestearenak kontrakarrean daude neurri batean. Modua duen bitartean, hautsi mautsi bat egiten du; gizon gizona den bati ematen zaio, baina objektu desiragarria izateko bezain gaztea eta seduktorea den bati; mutil nerabe eder batekin,
|
emakumeak
aukera izango du desiratzen duen xarma guztia aurkitzeko; Kantarik Ederrenean, simetria bat dago emaztearen atseginaren eta senarrarenaren artean; senarrak zer bilatzen duen emaztearengan, horixe aurkitzen du emazteak senarrarengan: lurreko animaliak eta landareak, harribitxiak, errekak, izarrak.
|
|
|
Uste dugulako Bergara hobeago bat eraiki daitekeela: herri biziago bat, kaleak eta komertzio txikiak bor bor izango dituena; gazteei Bergaran bertan lan eta ondo bizitzeko etorkizuna ziurtatuko diena; nagusienei zerbitzu onak eta zaintza eskainiko diena; auzo guztien garapen orekatua bermatuko duena; aisialdiaz, kulturaz eta kirolaz gozatzeko Bergara; inor bazterrean geldituko ez den herria... eta noski
|
emakumeok
aukera berdintasunean bizitzeko aukera emango diguna.
|
|
|
Gogora dezagun ez direla urte asko igaro emakumeak lehen aldiz botoa eman zuenetik. Hego Euskal Herrian, 1933an izan zuten
|
emakumeek
aukera hori; eta Ipar Euskal Herrian, 1945ean. Gure aiton amonen garaiko kontuak dira, bi egun historiaren joanean.
|
|
2020
|
|
|
Ebidentzia zientifikoaren arabera, arrisku gutiko emakumeen etxeko erditzeak, emaginekin eta sistema integratzailearen laguntzarekin, ospitaleetako erditzeak bezain seguruak dira. Hori bakarrik ez, etxean erdituta
|
emakumeak
aukera gehiago du beharrezkoa ez den esku hartzea saihesteko: episiotomiak, forzepsa edo zesareak, bertzeen artean.
|
|
|
batez beste 86 urte pasatxo bizi dira emakumeak, eta 81 urte gizonezkoak. Alabaina, Otxoak dioen bezala,
|
emakumeek
aukera handiagoa daukate urte gehiagoz bizitzeko gaixotasunen batekin. Eurostaten arabera, Espainian emakumeentzat batez beste 70 urterekin amaitzen da bizi itxaropen osasuntsua, eta, ondoren, batez beste hamalau urte egiten dituzte eritasunen batekin.
|
|
2021
|
|
|
pandemia hasiz geroztik, bikoiztu egin dira eraso matxistak; eta erasoak izan diren hamar emakumetik bakarrak jo du Poliziara laguntza eske; aldiz, lehen halako bost dira laguntza telefonoetarako deiak. Horrez gain, 13 herrialdetan egindako ikerketaren arabera,
|
emakumeek
aukera gehiago dute elikadura segurtasunik eza jasateko.
|
|
|
Hezkuntzak antzinatik izan du xede besteren larruan jartzeko ahalmena garatzea emakumeengan, ume, gaixo eta adinekoen zaintzaren ardura beren gain har dezaten. Haur  tzarotik lantzen den trebakuntza hori kontuan hartuta, ez da batere harritzekoa emakumeek hasieratik erraz bereganatu izana talde ezkertiarren elkartasun mezua, zeren eta, mezu horri esker ere,
|
emakumeei
aukera ematen baitzitzaien ahul eta zapalduekin bat egiteko. Areago, hezkuntza dela-eta, emakumeek bidegabekeriaren kontrako borroka idealizatzeko joera arriskutsua izan dute sarritan, hurkoa zaintzeko joera neurrigabea izan duten bezala.
|
|
|
Situazioak, baina, askatasun hori egikaritzeko aukera murritzagoak edo zabalagoak eskaintzen ditu. Zentzu horretan,
|
emakumearen
aukerak zabaltzearen alde egiten du. Horretarako, eskubideak era formal eta abstraktuan aitortzeaz gain, beroriek materialki egikaritzeko aukera zehatza eskaini behar dela azpimarratzen du:
|
|
2022
|
|
|
«Ternuak planteatu zuen andreek txapelak eginez gero haiek prest leudekeela erosteko eta saltzeko. Baina bidaia hasi baino sei egun lehenago izan zen hori, eta ez genekien zer egin; hala ere,
|
emakumeentzat
aukera bat izan zitekeenaren esperoan, Aintzane txanoak nola egin ikasten hasi zen», esan du Otxandorenak. Gainera, ordurako Bizkaiko Diputazioaren baiezkoa ere bazuten, eta proiektua, beraz, babestuta zegoen.
|
|
|
Iruñerriko Mankomunitateak proba pilotu bat abiatuko du gaur eskualdeko hiri garraioko gaueko zerbitzuan:
|
emakumeek
aukera izanen dute nahi duten tokian jaisteko, hurrengo geltokira iritsi beharrik gabe. Oraingoz, N10 gaueko linean ezarriko dute zerbitzua (Iruñeko Nafarroako Gorteen kaletik Sarriguren herriraino doan villavesa), ekainaren 8ra arte.
|
|
|
Abortuak osasun sare publikoan eginen dituzte nagusiki: «Hori izanen da erreferentziazko sarea, eta
|
emakumeek
aukera izanen dute haurdunaldia eteteko gertuen duten osasun zentroan», azaldu du Monterok.
|
|
|
Abortuak osasun sare publikoan eginen dituzte: «Hori izanen da erreferentziazko sarea, eta
|
emakumeek
aukera izanen dute haurdunaldia eteteko beren bizilekutik gertuen dagoen zentroan», azaldu zuen Monterok.
|
|
|
Gaur aurkeztu dute Euskal Herriko lehen amatasun modulua. Bertan, hiru urtetik beherako haurrak dituzten
|
emakumeek
aukera izango dute espetxeko leku horretan bizitzeko, eta hamar urtetik beherako haurrak dituzten emakumezko presoek beren seme alaben bisitak jasotzeko aukera ere izango dute gune horretan. Ekainaren bigarren hamabostaldian zabalduko dute, baina «behin behinekoa» izango da, Zubietako espetxe berria ireki bitartean.
|
|
|
Erakundeek LGTBI pertsonen aukera berdintasuna bermatzearen alde agertu dira herritarren %86, 3, eta, ikerketaren arabera, bost biztanletik lauk ontzat jotzen dute dokumentazio ofizialek gizon eta
|
emakume
aukerez gain genero aukera gehiago jasotzea. Gainera, hezkuntzari dagokionez, inkesta bete dutenen %85ek sexu eta genero aniztasuna ikastetxeetako gai gisa ezartzearen alde egin dute.
|
|
|
|
Emakumearen
aukera berdintasuna zaintzen saiatzen da berdintasunaren feminismoa, gizonezkoen mundu batean egoteak dituen zailtasunengatik. Emakumeok dena dugu askoz zailago, eta ezin dugu gure espazioa edozein moduz galdu ama izan nahi dugunean.
|
|
|
Gure aurreko belaunaldiek ez zuten lanerako guk izan genituen aukerak eduki. Gure garaian hasi ziren
|
emakumeentzat
aukerak sortzen lantegietan. Zerbitzari joaten ziren, ez zegoen beste aukerarik", azaltzen dit Maitek.
|
|
2023
|
|
|
Abortuak osasun sare publikoan eginen dituzte nagusiki: «Hori izanen da erreferentziazko sarea, eta
|
emakumeek
aukera izanen dute haurdunaldia eteteko gertuen duten osasun zentroan», azaldu du Monterok.
|
|
|
Hemendik aurrera medikuarengana joan daiteke, eta hark erabakiko du hiru egun eman, agian bost, larritasunaren arabera: lurrean dagoelako, botaka, beherakoak jota, edota harriak izango balitu bezala, baina horretaz harago, gertatzen da, hilean behin, bereziki egun batean, ezinegona izatea, ezinegon handia, eta
|
emakumeak
aukera izan behar luke geratzeko, presiorik gabe. Nolatan geratuko da etxean, ordea, odoluste ziztrin batengatik?
|
|
|
Horixe berresten du 1888ko urtarrilean The Englishwoman’s Review n argitaratutako iragarki batek: "
|
Emakumeentzako
aukera bat kolonietan". Hala, irakurleei erregutzen zitzaien eskain ziezazkietela beren zerbitzuak herritar kolonialei, bereziki indiar emakumeei, haien kinka larriak" helburu feministen xede berezi" izan behar zuelako.15
|
|
|
Estatistika horiek argi uzten dute pobrezian bizi diren koloreko emakumeek behar izaten dituztela gehien sistema judizialak genero justiziarako banatzen dituen baliabideak. Era berean, AEBko sexu jazarpenaren eta enplegu diskriminazioaren esparruan,
|
emakumeok
aukera gutxi dute sistema judiziala erabiltzeko eta beren eskaerak entzunarazteko. Eredu kapitalistan, inbertsioaren ikuspegia gailentzen da bezeroei kontingentziazko gastuak eskaintzen dizkieten abokatu bulegoetan ere, hau da, erabaki beharra daukate ea errentagarria zaien abokatu baten denboran inbertitzea eta horrez gain ordaindu beharreko gastuak ordaintzea.
|
|
|
Sukalde Garbien Programak kulturan arakatzea eragotzi zuen; geroagoko garapen feministarako programek, berriz, etengabe deabrutu zuten kultura, emakumeen atzerapenaren eta zoritxarren eragile zelakoan, eta, hala, arreta desbideratuta, politikari buruz mintzatzea galarazi zuten. Esate baterako, Pakistango ohore hilketen aurkako programa batean, hilketak eragiten zituzten herri sinesmenak gaitzesten ziren, baina ez zen inongo baliabiderik ematen hezkuntzaren bidez inongo gaitasunik eraikitzeko eta herri testuinguruetan eztabaida politikoari heltzeko eta horrenbestez
|
emakumeei
aukera bat emateko hilketa haien azpian zetzan maskulinitate toxikoaren ideiei aurre egin eta ideiok alda zitzaten. Programa haren epe luzeko finantzaketaren ondorioz, ohore hilketen aurkako lege neurriak onartu ziren, baina hilketen kopurua ez zen batere jaitsi hurrengo urteetan.53 Legeak liburuetan existitzen ziren, baina Senek irudikatzen zuen eraldaketa sozial eta kulturala ez erdiesteak krimena betikotzea zekarren.
|
|
|
" Komunitate globalak emakumeen ahalduntze ekonomikoari erreparatu eta emakumeen arloko inbertsioa handitu behar du. Emakumeentzat onuragarria izango da ahalduntze ekonomikoa, baita gizonentzat, haurrentzat eta orobat gizartearentzat ere; hau da, gero eta argiago dago negozioen ikuspuntutik arrazoituta dagoela
|
emakumeen
aukera ekonomikoak hedatzea". Beraz, eraldaketa sozial eta politikoa aipatu ez, eta, gainera, negozio etekinak ziren emakumeen arloan inbertitzeko arrazoi bakarra.56
|
|
|
Eta Margaridari begiratu zion Francescek, geldi geldia eta isilik betiere, bihotza iraulia oraindik ere, burua makur eta eskuak altzoan, eta hautatu egin zuen. Hautatzeko ziren neska guztien artetik, munduan zegoen
|
emakume
aukera zabal eta amaiezin hartatik guztitik, hainbeste begi, adats eta begiratzeko moduren artetik, hori, esan zuen. Eta seinalatu egin zuen.
|
|
|
Beraz, erreprodukzioaren alderdia azpimarratzen duen sozializazioaren ikuspe giari dagokionez, gazteen parte hartzeari eta politika liskartsuari buruzko ikerketek bat egiten dute nabarmentzean emakume gazteek parte hartze defizitarioa jasaten dutela eta gizonek baino ahalegin handiagoa egin behar dutela nortasun aktibista legitimatzeko (Gordon, 2008; 2009; Taft, 2010; 2014). Hartara,
|
emakumeek
aukera gehiago dute oztopoak izateko aktibismo liskartsua gauzatzean, eta eragin emo zional negatiboak ere bizitzeko beren ikaskuntza politikoan, batetik, ezarritako irizpi deak ez dituztelako egoki betetzen (Craddock, 2019), eta, bestetik, irizpide horietara doitzeko kostu pertsonal handiak dituen etengabeko ahalegina egin behar dutelako.
|
|
|
Nahiz eta garai hartan,
|
emakumeentzako
aukera mugatuak izan.
|