|
2002
|
|
|
Bien bitartean, %17k baino gehiagok sexu objektu gisa aurkezten dute emakumea. Irudia zaintzea Hala ere, sexuaren eta
|
emakumearen
arteko lotura ez da CECUk hautematen duen bakarra, baina bai iraingarriena. Beste estereotipo batzuk ere ikusten dira, hala nola, emakumeak gizonarekiko duen mendekotasun ekonomikoa; ia esklusibitatea etxeko lanetan; etxekoandrearen lana debaluatzea eta garrantzi txikiagoko lanak egitea.
|
|
2003
|
|
|
“El de padre ausente, ése es el mejor retrato moral del varón posmoderno, compelado a eludir a la betetzea de sus compromiso amorosos y familiares”, dio Enrique Gil Calvo soziologoak. Gaur egun, bi aurpegiko txanpona da gizonaren eta
|
emakumearen
arteko harremana, eta harreman horiek bultzatzeko ahaleginak emakumeengana bideratu dira. “Erreferentzien hutsunea dago.
|
|
2006
|
|
|
Emakumearen sarrera lan merkatuanoztopatzen duen faktoreetako bat da emakumeari bakarrik etxeko lanen arduraematea, etxeko lanen artean umeen zaintza kontuan hartuz. Joera horrekin bukatzeko, aitaren inplikazioa indartu behar da umearen arretan eta horregatik gizonaren eta
|
emakumearen
arteko berdintasuna sustatzen duten arauak sortzen dira, non umeen zaintza berdin ama nahiz aitaren gain erortzen baita. Dena den, oraindik ere emakumearen papera gizartean ez da erabat aldatu eta gainera haurduntzaagerian geratzen da aitatasuna baino errazago.
|
|
|
Oztopo horiek gainditzeko asmoz, aitareninplikazioa bultzatzen saiatzen diren arauak ezartzen dira. Arrakastatsuenak etabidezkoenak, nire ustez, ez dira bereizkeria positiborako politika aktiboak ezartzendituztenak, baizik eta gizonaren eta
|
emakumearen
arteko berdintasuna bilatzendutenak.
|
|
|
Amak ez badulanik egiten seme alabak zain ditzake eta, hortaz, ez da beharrezkoa aitari bere lanauzteko ahalmena ematea: amak seme alabak zaintzen ditu eta aitak lan egiten du.Planteamendu hau legeak duen xedearen aurka doa, hau da, gizon eta
|
emakumearen
arteko berdintasunaren aurka. Horrela ez da lortzen aitaren inplikazioasustatzea seme alaben zaintzan, amaren laneratzea ez oztopatzeko eta bereizkeriakaldentzeko.
|
|
|
LEren37.4 artikuluan ez dago horrelakorik, literalki hauxe dio: «baimen hau amak edoaitak berdin izan dezakete biek lan egiten badute» eta esaera hau ez da aurrekoabezain argia gizonaren eta
|
emakumearen
arteko berdintasuna azaltzeko. Dena den, nire ustez kasu honetan artikuluak dio, eskubide hau gizon eta emakumeek berdinerabil dezaketela, inon ez baita esaten emakumea denik aitari eskubidearen erabilera ematen diona (alderantziz LE 48.4 art.). Arrazoi hauek direla eta, ez dut uste37.4 artikuluaren interpretazioa eta LEren 48.4 artikuluarena pareka daitezkeenik.Geroztik, gizonek nahiz emakumeek berdin erabil dezakete haurra eradoskitzekolan baimena.
|
|
|
Ekofeminismoa mugimendu gisa agertu zen Europan 1974an. Haren aitzindariak, Françoise d’Eaubonnek, termino hori sortu zuen naturaren eta
|
emakumearen
arteko lotura historiko, sozial eta are biologikoak nabarmentzeko eta bien ustiapena aurkezteko, gizakiaren eta ordena patriarkalaren nagusitasunaren ondorioz. Horregatik, haien jarraitzaileen arabera, beharrezkoa litzateke balio matriarkalak berreskuratzea eta gizartean emakumeen kultura ezartzea.
|
|
2007
|
|
|
Lehenengo eta behin, ezkontzeko eskubidearen titulartasunari dagokiona: testuak hitzez hitz dio «gizonak eta emakumeak ezkontzeko eskubidea dute», eta planteatzen den zalantza da ea konstituzio testuan gizonaren eta
|
emakumearen
arteko ezkontza soilik jaso den, edo bi gizonen edo bi emakumeren artean egindako ezkontza ere barruan sar daitekeen. Gai hori oso polemikoa da, eta Espainiako legegileak 2005 urtetik aurrera ulertu du ezkontza sexu desberdinetako pertsonen artean egiteaz gain, sexu bereko pertsonen artean ere egin daitekeela.
|
|
2008
|
|
|
Bi emakumeak ere, arinak bezain pinpirinak, bata bestea baino gaztexeagoa, oso animatuta zeuden: hain animatuta zirudien bietako batek, gazteenak?, non Nazariori eskutik heldu eta dantzara atera nahi izan baitzuen; eszenari erreparatuta, begi ahalguztidun batek garbi ikusiko zuen, garbi bezain xehero, Nazario eta
|
emakumearen
arteko borroka, jolasetik ere zerbait behar zuena. Nazariok irri egiten zuen; irri hark, baina, begi inguruan biribila zirudien arren, bazuen ezpainetan itzal bat, halako zurruntasun batek sortzen eta eratzen zuena eta irriaren biribiltasuna apurtzen?, bi indar kontrajarriren ondorio behar zuen, inondik ere:
|
|
|
Orain, nonbait, emakumeak ere gizon izan behar, homologatua (etimologia librean homo, hominis= gizaki+ logos= arrazoia, logika, zientzia, jakintza...) izateko, gizonaren logika hartu behar. Susmoa aspalditik banuen ere, gizon eta
|
emakumearen
arteko berdintasunaren beharraren harira, EITBko urriaren 2ko albistea aditu ostean, dudak ia ia uxatu zitzaizkidan:
|
|
|
Bi emakumeak ere, arinak bezain pinpirinak, bata bestea baino gaztexeagoa, oso animatuta zeuden: hain animatuta zirudien bietako batek –gazteenak–, non Nazariori eskutik heldu eta dantzara atera nahi izan baitzuen; eszenari erreparatuta, begi ahalguztidun batek garbi ikusiko zuen, garbi bezain xehero, Nazario eta
|
emakumearen
arteko borroka, jolasetik ere zerbait behar zuena. Nazariok irri egiten zuen; irri hark, baina –begi inguruan biribila zirudien arren, bazuen ezpainetan itzal bat, halako zurruntasun batek sortzen eta eratzen zuena eta irriaren biribiltasuna apurtzen–, bi indar kontrajarriren ondorio behar zuen, inondik ere:
|
|
|
Konstante hauek bost dira: gizon eta
|
emakumearen
arteko gatazka, zahartzaroaren eta gaztaroaren artekoa, gizartearen eta banakoaren artekoa, bizidunen eta hildakoen artekoa, gizakien eta Jainkoaren (edo jainkoen) artekoa. Gatazka modu hauek ezin dira negoziatu.
|
|
2009
|
|
|
Hainbat haritatik tiraka saiatu izan gara gizonaren eta
|
emakumearen
arteko desberdintasun psikologikoa adierazten: gizona erasokorra ei da, harroa, adimena erabiltzen du, proiektua; andrea, berriz, emozioen munduan dabil gehiago, pasiboa da eta intuitiboa.
|
|
|
Eta hor garbi nabaritzen da edozeinek onartzeko moduko desberdintasun bat, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko aldearen esentziatzat har genezakeena: gizona, tabernan eta nonahi, komuneko txirristan kaka pusketa bat itsatsita ikusten duelarik, pixa bertara zuzendu eta gogor ahalegintzen da desitsasten.
|
|
|
Gizakiaren bere buruarekiko harremanaren antzaldaketa erradikalak gizon eta
|
emakumearen
arteko harremanen aldaketan aurkitzen du bere egiaren froga. " Emakumearekiko harremanetan, emakumea atseginzaletasun kolektiboaren ehiza eta zerbitzaria baita, gizakiak bere buruarekiko duen degradazio mugaezina adierazten da.
|
|
|
Zeren harreman horren sekretuak, ekibokorik gabeko adierazpen erabatekoa, agerikoa eta desestalia aurkitzen du gizonak emakumearekiko dituen harremanetan eta generikoa, naturala eta zuzena den harremana atzemateko moduan. Gizakiaren gizakiarekiko harreman berehalakoa, naturala eta beharrezkoa gizon
|
emakumearen
arteko harremana da... Harreman horretatik abiaturik, epaitu daiteke, bada, gizakiaren kultur maila.
|
|
|
Orain arteko aurrerakuntzaren aurrean, hondamendia eta etsipena sortarazi dituena, aurrerakuntza berri bat asmatu beharra dago, giza premien araberako irizpideei jarraituko diona eta naturarekiko errespetua erakutsiko duena. Horren arabera, lan hertsatuan emaniko denbora arras murriztea da kontua, alegia, eta horrek aukera emango liguke ostera ere gorputzaren plazerei eta jolasei zentzua bilatzeko, aurkitzeko, egun etekinaren printzipio mekanikoen mendeko baitira horiek; baita ere ekarriko liguke gizon eta
|
emakumearen
arteko harremanen transformazio kualitatiboa, hori baita bestearen bestelakotasun suntsiezinaren eta espeziearen unibertsaltasunaren estreinako esperientzia partekatua; eta horrek, era berean, gisa guztietako mendekotasun eta zapalkuntzazko harremanekin amaitzea ere esan nahi du, emakumea eta atzerritarra, kanpotarra, mehatxutzat jo ez ditzagun behin ere aurrerantzean. Horrek guztiak egiaz solidarioa izango den gizadia etorriko dela esan nahi du, ekoizpena, trukea eta komunikazioa unibertsal bilakatzeari esker.
|
|
2010
|
|
|
Mi segunda vez filmarekin zinema aretoetara itzuli da Catherine Zeta Jones. Justin Bartha aktorea ere protagonista izanda, 24 urteko unibertsitateko ikaslearen eta 40 urteko
|
emakumearen
arteko erlazioa du mintzagai.
|
|
|
g) Gizonaren eta
|
emakumearen
arteko berdintasuna;
|
|
2011
|
|
|
2.3 irudiaFamilia modernoan, familiaren paperak malguagoak dira, eta harremana gizonaren eta
|
emakumearen
arteko berdintasunean oinarritzen da.
|
|
2012
|
|
|
Datuak erabatekoak dira: herenean, emakumeen arazoa da ernalezintasuna; beste herenean, gizonena; %15, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko konbinazioak eragiten du, eta gainerako kasuak ez dira azaltzen. Arazo endokrinoek, hala nola mellitus diabeteak edo tiroideek, ugalkortasunari eragiten diotela badakigun arren, dietako akatsak arrisku handiko faktore gisa azaleratzen hasten dira.
|
|
2014
|
|
|
Ikuspuntu biofisiologikotik, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko desberdintasunek beren organoak funtzionalki osagarriak izatea eragiten dute.
|
|
2017
|
|
|
Kasu batzuetan oso lasai egiten dena, emakumeei zuzentzen gatzaizkienean zenbat zailtasun umorea egin ahal izateko horrekin. Eta umorea ukatzen zaion pertsona benetan motz gelditzen den pertsona da, eta nik uste dut umorearen eta
|
emakumearen
arteko harremana oraindik bide asko egiteko dagoela, eta horrek adierazten du gabezia bat, ezintasun bat, beste gai askotan ere ematen dena.
|
|
|
Heldu zen neska bat eta nire ondoan gelditu zen. Hura ere gizonaren eta
|
emakumearen
arteko batze kezkagarri eta eternoari begira geratu zen, turditua. Liraina zen, ongi emana, adats hori lodikoa, kokots indartsu eta ezpain mehea.
|
|
|
–Aldaketa esanguratsua gertatu zen 1549an, arraza jatorria, ezkontzen legezkotasuna bezala, oinordetzarako eskubidea zehazteko faktore bihurtu zenean. Legeetan ezarritakoaren arabera, ez mulatoek (gizon beltzaren eta indiar
|
emakumearen
arteko umeak), ez mestizoek, ez ezkontzatik kanpo jaiotako pertsonek ezin zituzten indiarrak eduki enkomiendan. [...] Mestizoa eta sasikumea ia sinonimo bihurtu ziren?
|
|
|
Istorio gogor horietan, harremanik garrantzitsuena ez da heroiaren eta maite duen
|
emakumearen
artekoa: bi gizon kamaraden artekoa da.
|
|
2018
|
|
|
–Gizartea hasiera batean senar emazteen elkartea izan zen?. Hasierako gizarte hura, halaber, kontsentsuz sortu zen,, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko borondatezko paktu baten bidez?.
|
|
|
Egia esan, jarraitzen du? lesbianak gainditu egiten du gizonaren eta
|
emakumearen
arteko oposizio bitarra; lesbiana ez da ez emakumea ez gizona. Baina are gehiago:
|
|
|
Sexu harremana bera, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko harremana, etab., merkataritza gai bihurtzen da! Emakumea tratu gai da (Karl Marx, IH, 75).
|
|
2019
|
|
|
emakumeak lortua duela bere pasibotasuna gainditzea eta erreziprozitatezko harremana izatea ohaidearekin. Gizonaren erotismoaren eta
|
emakumearenaren
arteko asimetriak arazo konponezinak sortzen ditu sexuen borroka dagoen bitartean; arazo horiek aise molda daitezke emakumeak aldi berean desira eta begirunea sumatzen dituenean gizonarengan; gizonak haren haragia gutiziatzen badu eta haren askatasuna onartu, emakumea esentzial sentitzen da objektu egiten denean, eta libre irauten du onartzen duen sumisioan. Beraz, maitaleek izan dezakete, bakoitzak bere erara, gozamen komun bat; bakoitzak berea balitz bezala sentitzen du plazera, haren sorburua bestea izanik ere.
|
|
|
–Harrapatzea, harrapatua izan gabe: horra goi gizonaren eta
|
emakumearen
arteko formula onargarri bakarra?. Montherlantek askotan hitz egiten du desiraren uneaz, eta une oldarkorra iruditzen zaio, gizontasunezkoa; iskin egiten dio gozamenaren uneari; beharbada, arriskua duelako ohartzeko berak ere izerdia ateratzen duela, arnasa berotzen zaiola,, urrina?
|
|
|
Montrealen, duela hogei urte inguru, segurtasunaren eta
|
emakumearen
arteko harremanari buruzko proiektu bat sustatu zen: emakume herritarrak eta hirigintzari lotutako emakume teknikariak batu zituzten, eta hirian zehar gora eta behera ibili ziren elkarrekin, batez ere garraio publikoko geltokiak aztertuz, geltoki seguruagoak eraikitzeko xedearekin.
|
|
2020
|
|
|
Uste dut Kerobia ezagutu duen edonork, edo nire aurreko diskoa, Begibakar, ezagutu duen edonork, badakiela. Gizon eta
|
emakumearen
arteko pasioaren inguruan hitz egiten dugu beti. Istorioak kontatzen ditugu.
|
|
2021
|
|
|
Kartesianismoak inauguratutako arrazoimen dogmatiko hark hainbat dualismo indartsu eraiki eta gotortu zituen: arrazoimenaren eta fedearen artekoa, identitatearen eta materiaren artekoa, gizonaren eta
|
emakumearen
artekoa, naturaren eta zibilizazioaren artekoa... Guzti guztiak heredatu genituen, bi prozesu historikoren erdian harrapatuta.
|
|
|
Era horretan, berdinetik berdinera, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko harremana bi subjektu autonomoren arteko harremana izango da, bata bestearekiko elkarrekintzan.
|
|
|
Perfekzio eredu maskulinoa irizpide gisa joz, emakumea eredu bakar horren aldaera inperfektutzat jotzen zen, hotza/ beroa edo lehorra/ hezea aurkaritzetan hotzagoa eta hezeagoa baitzen. Ondorioz, gizonaren eta
|
emakumearen
arteko diferentziak beroari eta bero faltari buruzko kontuak ziren, eta emakumea gizonezko inperfektu edo mutilatutzat jotzen zen (Altonaga 2014: 24). xviii. eta xix. mendeetan, baina, gorputzak interpretatzeko moldeak eraldatu egin ziren.
|
|
2022
|
|
|
Nafarroako Auzitegiak bi urteko espetxe zigorra ezarri dio gizon bati 2019an Los Arcosen (Nafarroa) andrea hiltzen saiatzea egotzita. Auzitegiak larrigarri gisa hartu du gizonaren eta
|
emakumearen
arteko familia lotura, baina bertze hainbat elementu aringarritzat jo ditu. Horien artean, auzitegiak ebatzi du, txosten psikiatrikoak oinarritzat hartuta, erasotzaileak molde psikotikoko antsietate eta depresio nahasmendua zuela emakumeari eraso egin zionean.
|
|
|
Sinopsia: Federico Garcia Lorcak kultura unibertsalaren irudi erakargarri eta magikoa izaten jarraitzen du, gerren eta ulertezintasunaren sinbolo bihurtutako egilea. La Red Teatroren muntaia berriak, bizitzaz haratago, Granadako poeta eta antzerkigilearen eta Bernarda Alba pertsonaia inspiratzen zuen Francisquita
|
emakumearen
arteko topaketa ahalbidetzen du. Ez da gogortasunik gabeko topaketa, alderantziz baizik, biek bizitzari begiratzeko bi modu irudikatzen baitituzte.
|