|
2001
|
|
|
Ur ondoko mailetan (ghat etan) gizon eta
|
emakume
anitz ari dira beren buruak garbitzen. Benaresen badira ehun" ghat" baino gehiago, eta guztira 2.000 bat Gangesen ezkerraldean.
|
|
2005
|
|
|
Mobbing edo bulling fenomenoak ia ezinezkoak dira isiltasunik gabe.
|
Emakume
anitzek jasaten dituzten tratu txarrek ere sekretua dute osagarri printzipalenetako bat, haurrei egindako abusuek bezala. Adituek diote:
|
|
|
Anitz eta anitz emakumeoi dagokigu, eta horietako bat da hilekoaren inguruko isiltasun ozena:
|
emakume
anitzek segitzen dute pentsatzen ez dela egokia hilekoaz mintzatzea jendaurrean, batez ere, gizonen aitzinean, eta errefus horrek egungo neskatila anitzengan dirau, ahalke naturaletik haratago.
|
|
2013
|
|
|
sabelak berak gehienetan baduena: horregatik geratzen dira
|
emakume
anitz berant gabe haurdun; bertze batzuetan, baina, sabelak ez du gutieneko indar hori eta, orduan, laguntza behar du, jakina, argiaren bizi indarraren bidez eskura dezakeena. Eguzkitan jarri behar ote dugu, bada, amaren sabela, edo ilargitan, horrelakoetan?
|
|
|
" Egosten jarri dugun eltze horren inguruan bildu eta elkar ezagutzeko aukera eskaini nahi dugu, ditugun kezkak konpartituz, esperientziak elkartrukatuz, iritzia emanez, zein proposamenak mahai gainean jarriz.
|
Emakume
anitzez osatutako topaketak izatea nahi dugu. Gazte zein helduak, bertako zein etorkin, langile zein langabetuak...
|
|
|
sabeleko bizi indarra, alegia... sabelak berak gehienetan baduena: horregatik geratzen dira
|
emakume
anitz berant gabe haurdun; bertze batzuetan, baina, sabelak ez du gutieneko indar hori eta, orduan, laguntza behar du, jakina, argiaren bizi indarraren bidez eskura dezakeena. Eguzkitan jarri behar ote dugu, bada, amaren sabela, edo ilargitan, horrelakoetan?
|
|
2014
|
|
|
–Beharbada gizon horrek zaitu; baliteke.
|
Emakume
anitz maite izan ditu, eta beste asko. Duela hilabete baino gutxiago, hilabete, Ardita, abentura itsusi bat izan zuen ilegorri batekin, Mimi Merril ekin; zin egin zion Errusiako tsarrak bere amari oparitutako diamantezko besokoa emanen ziola.
|
|
2015
|
|
|
Mingarriak izaten dira
|
emakume
anitzentzat. Ablazioak ekartzen du penetrazioa ez izatea atsegingarria.
|
|
|
Ablazioak ekartzen du penetrazioa ez izatea atsegingarria. Nik ezagutzen ditut
|
emakume
anitz orgasmo bat zer den ez dakitenak. Inoiz ez dute sentitu.
|
|
|
Helburua: geure gorputzen eta geure lurraldeen askatasuna eta burujabetza defendatzea, eta sakoneko eraldaketa soziala gauzatzeko
|
emakume
anitzon artean haziak ereitea. Ez dut uste horrelako mezurik inoiz agertuko denik Kaikuren iragarkietan.
|
|
2016
|
|
|
Azpeitian martxoaren 8aren harira,"
|
emakume
anitz, errealitate anitz" izenburupean, feminismoa modu ezberdinetan lantzen duten elkarte ugarik mahai ingurua antolatu zuten, ardurak banatuta. Elkarren lanaren berri izan eta sareak josteko balio izan ziela gogoratzen du Amaia Agirretxek.
|
|
|
Kasu honetan guk hori bera egin genuke: " besteen" zapalkuntzak epaitzeko ahalmena daukagunaren ideia alboratu eta
|
emakume
anitzen esperientziak, aldarriak, erreferenteak eta estrategiak aditu. Litekeena da orduan gure beloren bat ere erortzea.
|
|
|
" 1940 eta 1975 urteen artean
|
emakume
anitzek euren etxea utzi eta Ipar Euskal Herrira zein Frantziako bertze hainbat tokitara joan behar izan zuten neskame edo neskato lanetan aritzera. Emakume horiek, nerabe eta neska gazteak, familia utzi zuten gibelean.
|
|
2017
|
|
|
Baldin uste baduzu
|
emakumetan
anitz aritzeaz emakumeetako gutizia gutxituko zaizula, engainatzen zara. Aitzitik, nola batbedera anitz jateaz eta anitz edateaz jaleago eta edaleago egiten baita, hala emakumeekin aritzeaz ere egiten da emakoiago eta emakumeetara emanago.
|
|
2019
|
|
|
Lasarte Moriatik sortu zuten iaz M8ko Asanblada, eta azken hilabeteotan, egindakoari jarraipena eman diote Emakumeen Zentro Zibikoan elkartuta. Herriko elkarte eta eragile ugari barnebiltzen ditu taldeak,
|
emakume
anitzek osatzen dute: " Pentsiodunak, guraso elkarteak, Kukuka, Oriarte institutua, Ttakun, Kuadrillategiko batzuk, Atsobakar...", zerrendatu ditu Mendiorozek.
|
|
|
Aldi berean, ezberdinak izatea ere bilatu dugu: bi mendetako emakumeak, esparru eta maila ugarikoak, pobre eta burges, kirolaren, artearen edo enpresa munduaren arlokoak…
|
Emakume
anitzak.
|
|
|
Eta gaur egun, Maialenek egin duen bezala, eboluzioa ikusten dut, horrea sartzen ari diren emakumek hasi direla edo ari direla esaten, bueno baina nik orain hemen nola egin nahi dut bertsotan, ez?, nola sartu nahi dut, inkluso aipatzen da, ez?, ba Uxue Alberdi, Alaia Martin, hauekin ere ari da sortzen beste emakume estereotipo bateri ere utzi zaio tokia bertsolaritzan, o, sea, hori izan da, ba bueno, ate zirrikitua pixka bat gehiago irekitzen ari da, ez? eta espero dezagun gero eta
|
emakume
anitzagoak sartzea eta sartzen ari dira, baina esan nahi dut gaur egun beste emakume horiek ere ba ekarri dute estetika izugarri femeninoa, ez. Ba, igual, beste muturra ekarri dute, oso propio gainera eta, bueno, ekarri du beste zerbait plazetara, ez?
|
|
2020
|
|
|
1980ko hamarkada hasierakoak dira lehendabizikoak. Orduan, etxean lan egiten zuten
|
emakume
anitzek ez zeukaten lantzat beren etxeko jarduera hori, Duranek azaldu duenez: " Etxean zituzten betebeharrak egiten zituztela erantzuten zuten; hau da, zegokiena egiten zutela", gogoratu du.
|
|
|
Zaintzaz arduratzen diren
|
emakume
anitzek nork zaindu ez dutela gaineratu du Duranek, eta, kasu anitzetan, diru sarrera txikiak dituztela. Biztanleria zahartzeak, baina, argi utzi du zaintzaren beharra gero eta handiagoa izanen dela, eta horrek" tentsioa" sortzen du.
|
|
|
Bizitoki arriskutsu eta desegokietan, berriz alokatutako logeletan bizi dira asko. Edo kalera ez joateagatik harreman toxikoak mantentzen dituzten
|
emakume
anitz dago. Kalera ez dira egun batetik bertzera iristen eta guretzat hori ikusaraztea funtsezkoa da.
|
|
|
Azken urteetan goraka egin duen etxerik gabeko emakumeen egoerak kezkatzen nau.
|
Emakume
anitz ezagutu dut seme alabekin eta alternatibarik gabeko etxe kanporatze arriskuan, minimorik minimoenak bermatzen ez zizkien espazio osasungaitzetan bizitzen… Etxebizitzarik ez izateak norbere bizitza proiektua aurrera eramatea eragozten du, eta horrek eragin zuzena du buru osasunean. Emakume horiek gertutik ezagutzeak areagotu zuen nik berez emakume etxegabeekiko neukan interesa, eta norabide horretan lanean hasi nintzen".
|
|
|
Horretaz ohartu ziren arte emakumea boteretsua zen, ohartu orduko hasi ziren ehizaldiak. Ohartu ziren, bai Lur komunaletan lan eginez, eta komunitatean biziz, emakumea zela medio egiten zutela aitzinera. Atzo eta baita oraindik gaurko
|
emakume
anitz ere, izan dira eta dira sarraskituak, gogor jipoituak, bortxatuak, erailak, emakumeek landu eta lantzen dituzten lurren jabetza lortu nahian.
|
|
|
Baita gizakiak ez duela inoiz Ilargia zapaldu. Batzuek serioski baiesten dute ezen hil ondoren jostetan emanen dutela eternitatea, bizkarrean lumazko hegalak daramatzaten izaki ilehori sexugabe irribarretsuekin; beste batzuek, egunero agurtzen ditugun gizon
|
emakume
anitz direla gizakiz mozorrotu narrasti estralurtarrak. Reptilianoak edo.
|
|
|
Eraikuntza alorrean emakume askok egiten zuten lan, batik bat, kualifikaziorik eskatzen ez zuten zereginak gauzatzeko eskulan merke gisa: ura, karea, harria, lurra, egurra edo beste materialak garraiatzeko, harginei edo zurginei laguntza emateko, etab. Esate baterako, Lekeitioko Santa Maria elizako kaperako teilak berritzeko, apaizek bi gizon eta neskatila edo" moça" bat kontratatu zituzten 1500ean122 Herriko kaleak harriztatzeko obra handia egin zenean 1518 eta 1521 artean,
|
emakume
anitz kontratatuak izan ziren une desberdinetan. Besteak beste, hamalau emakumeren aldeko ordainketa erregistratu zen udal kontuetan, bakoitzari 16 marabediko soldata eman zitzaiolarik, aldi berean lan egin zuten gizonek 34 eta harginek 50 eskuratu zituzten bitartean123 Beraz, agerikoa zen generoaren araberako soldata desberdintasuna esparru horretan ere.
|
|
2021
|
|
|
Anderea, ene aholkua hartzea atsegin duzunez, nolako atxikimendutik heldu den ohartzen zarelako, iduri zait poza izan zenukeela zure bihotzean ikusirik nik ene bizitza osoan ezagutu dudan zaldunik ederren eta zintzoenak ez maitasunez ez indarrez ez duela asmatu zu egiazko onestasunaren bidetik lekutzen. Horretan, anderea, Jainkoaren aitzinean apaldu behar duzu eta aitortu behar duzu ez dela izan zure bertutearengatik, zeren
|
emakume
anitz, zuk baino bizitza zuzenagoa izan dutenak, umiliatu izan baitituzte zaldun horrek baino maitasun gutiago merezi duten gizonek. Eta hemendik harat nehoiz baino kontu gehiago izan behar duzu adiskidetasun proposamenak onartzeko, zeren anitz baitira lehen aldian itzuri eginiko arrisku berberetan bigarrenean eroriak.
|
|
|
Hortaz, hainbeste ezezko jasan, eta aurrera egin ahal izateko?, aldi berean eman eta eman jardun behar izateak guztiz nekatu ditu emakumeak hainbatetan. Hala,
|
emakume
anitz gatazkaren amaraunetan harrapaturik eta indar husturik geratu dira; adibidez, feminismoaren hastapenetan: xix. eta xx. mendeetan estereotipoen tiraderatik irteteko ahitu arte ahalegindu zirenak psikiatrikoetan giltzapetzen zituzten Europan.
|
|
2022
|
|
|
Ahalduntze Eskolak azaldu duenez, elkartea sortu zutenetik helburu argi batekin jardun dute lanean: " Herriko
|
emakume
anitzen ahotsak entzun eta horien beharrak asetzeko ekimen eta udal politika desberdinak bultatzen aritu gara". Xede hori gauzatzeko bidean, ikusi dute emakumeen partea hartzea" ezinbestekoa" dela berdintasun politikak herritik eraiki ahal izateko.
|
|
|
Horrexegatik, hain justu, amatasun guztiak ez dira berdinak; ama guztiak desberdinak diren hein berean, amez osatutako gizataldea
|
emakume
anitzez josita dagoelako. Emakumea amatzearekin batera, aurretik zen pertsonaren alderdi handi bat amaitzen da.
|
|
|
Iparraldean bederen, Inkisizioak ez zituen xerkatzen, heresia baitzen haren kezka, bereziki apez eta pentsalarien artean ez zedin sar sineste okerrik, arraina burutik usteltzen delakoan. Egiaz,
|
emakume
anitzek eritasun eta zauriak belarrez artatzen zituzten. Trebeenek fama handia biltzen zuten, zenbaitek fama txarra ere, botikatik pozoira bide motza baitago:
|
|
2023
|
|
|
Hain zuzen, era horretako errietez kokoteraino daude koloreko
|
emakume
anitz; halakoen akats nagusia ez dago oso urruti Black Lives Matter mugimendua arraza daltonismo moralizatzailez kritikatzen dutenen" Bizitza Guztiek Axola Dute" lelotik. Ez dute ikusi nahi beren azalaren koloreagatik onurak jasotzen dituztenek ezin dutela arraza daltonismoaren alde egin, beren arraza pribilegioa estaltzea izango litzatekeelako.
|